Tiểu luận Kinh tế chính trị
I. Lời Mở Đầu
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI(tháng 12-1986)với đờng lối đổi mới
toàn diện đã mở đờng cho đất nớc thoát khỏi cuộc khủng hoảng xã hội tiếp
tục đI lên CNXH.
Đại hội đại biểu làn thứ IX của Đảng(4-2001)với chủ đề của đại
hội:Phtá guy sức mạnh dân tộc,tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện
đại hoá,xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN đã quýêt định chiến
lợc đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện đâI hoá theo định hớng XHCN theo nền
tảng đến năm 2020,nớc ta cơ bản trở thành một nứơc công nghiệp hiện đại.
Với những thắng lợi trong thế kỉ 20,nớc ta từ một nớc thuộc địa nủa
phong kiến đã trở thành một quốc gia đọc lập tự do,phát triển theo con đờng
XHCN,có quan hệ quốc tế rộng rãI,có vị thế ngày càng quan trọng tron g
khu vực và trên thế giới.Đất nớc ta từ một nớc có nền kinh tế nghoè nàn lạc
hậu đã bớc vò thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện hoá.Đây là quá trình
tạo ra những tiền đề về cơ sở vật chất kĩ thuật,về con ngời,công nghệ phơng
tiên,phơng pháp,những yếu tố cơ bản của lực lợng sãn xuất cho XHCN.
Đó là nguyên nhân em chọn đề tài:
Thế nào là công nghiệp hoá hiện đại hoá?Tại sao nớc ta lai coi nó
là nhiệm vụ trung tâm của thơì kì quá độ lên XHCN?Anh(chị) phảI làm gì
để thực hiện sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hó nớc ta.
Vấn đề này đựoc nghiên cứu dới môn kinh tế chính trị.Đây là đề tài rộng
và phức tạp,do trình độ và phạm vi của bài tiểu luận em không tránh khỏi
những thiếu sót,em rất mong sự góp ý của thầy để bài viết của em tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo:Phạm Thành đã giúp em hiểu và
hớng dẫn em hoàn thành bài tiểu luận này.
Em xin chân thành cảm ơn
II. Nội dung
A.Về mặt lí luận.
1. Công nghiệp hoá,hiện đại hoá đát nớc.
1.1Khái niệm công nghiệp hoá,hiện đai hoá.
Từ thế kỉ XVII,XVIII khi cách mạng công nghệ đợc tiến hành ở châu
âu,công nghiệp hoá đựơc hiểu là quá trình thay thế lao động thủ công bằng
lao động sử dụngmáy móc.KháI niêm công nghiệp háo mang tính lịch sử
tức là luôn có sự thay đổi cùng với sự phát triển của nền sản xuất xã hội,của
khoa học.công nghệ.Do đó việc nhận hức đúng dắn kháI niêmh này trong
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
tong giai đoạn phát triển của nền sản xuất xã hội có ý nghĩa to lớn cả về lí
luận và thực tiễn.
Hội nghị ban chấp hành trung ơng lần thứ VI của đại hôI đại biểu toàn
quốc lần thứ VII Đăng công sản Việt Nam đã xác địnhCông nghiệp
hóa,hiện đại hoá là quá trình chuyển đổi căn bản toàn diện các hoạt dông
sản xuất,kinh doanh,dịch vụ và quản lí kinh tế-xã hội từ sử dụng lao động
thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động cungg với
công nghệ phơng tiện và phơng pháp tiến tiến hiện đại dựa trên sự phát triển
của công nghiệp và tiến bộ khoa học-công nghệ nhằm tạo ra năng suet lao
động xã hội cao
Đối với nớc ta đó là một quá trình thực hiện chiến lợc phát triển kinh tế-
xã hội nhằm cảI biến một xã hội nông nghiệp lạc hậu thành một xã hội
công nghiệp gắn lion với việc hình thành từng bứơc quan hệ sản xuất tiến
bộ,ngày càng thể hiện đầy đủ hơn bản chất việt của chế độ mới.
Công nghiệp hoá hiện đại hoá tạo ra những điều kiện cần thiết về vật chất
kĩ thuật,về con ngời và khoa học cong nghệ thúc đảy chuyển dịch cơ cấu
kinh tế nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực không ngừng
tăng năng suất lao động xã hội,làm cho nền kinh tế xã hội phát triển nhan
và bền vững,nâng cao đời sông vật chất và van hoá của nhân dân,thực hiên
công bằng và tiến bộ xã hội,bảo vệ và cải tạo môI trờng sinh thái.
1.2.Đặc điểm công nghiệp hoá hiện đại hoá nớc ta hiện nay.
Do những biến đổi của nền kinh tếa thế giới và điều kiện cụ thể của đất
nớc,công nghiệp hoá ở nớc ta hiện nay có những đặc điểm chủ yếu sau:
Thứ nhất công nghiệp hoá phảI gắn lion với hiện đạị hoá.Sở dĩ nh vậy
là vì trên thế giới đang diễn ra cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện
đại,một số nớc đã bắt đầu chuyển từ nền kinh tế công nghiệp sang kinh tế
tri thức,nên phảI tranh thủ ứng dụnh những thành tự của cuộc cách mạng
khoa học và công nghệ,tiếp cận kinh tế tri thức để hiện đại những ngành
những khâu,những lĩnh vực có điều kiện nhảy vọt
Thứ hai_công nghiệp hoá nhằm mục tiêu độc lập dân tộc và
CNXH.Công nghiệp hoá là một tất yếu với tất cả các nớc chậm phát triển
nhng với mỗi nớc,mục tiêu tính chất của công nghiệp hoá có thể khác
nhau.Tại nớc ta công nghiệp hoá nhằm xây dựng cơ sở vật chất-kĩ thuật cho
CNXH,tăng cờng sức mạnh để bảo vệ độc lập dân tộc.
Thứ ba-công nghiệp hoá,hiện đại hoá trong điều kiện cơ chế thị trờng
có sự điều tiết của nhà nớc.Điều này làm cho công gnhiệp hoá trong giai
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
đoạn hiện nay khác với công nghiệp hoá trong thời kì trớc dổi mới.Trong cơ
chế quản lí kinh tế kế hoạch hoá tập trung-hành chính,bao cấpp,công
nghiệphoá đợc thực hiện theo mệnh lệnh kế hoạch của nhà nớc.trong cơ chế
kinh té hiện nay nhà nớc vẫn giữ vai trò hết sức quan trọng trong quá trình
công nghiệp hoá,nhng công nghiệp hoá khôgn xuất phát từ chủ quan của
nhà nớc,nó đòi hỏi phảI vận dụng các quy luật khách quan mà trớc hết là
nhữgn quy luật thị trờng.
Thứ t-Công nghiệp hoá,hiện đại hoá nền kinh tế quốc dân trong bối
cảnh toàn cầu hoá kinh tế vì thề mà mở của nền kinh tế,phát triển các quan
hệ kinh tế là tất yếu với nớc ta.
Công nghiệp hoá trong điều kiện chiến lợc kinh tế mở có thể đI
nhanh nếu chúng tá biết tận dụngmtranh thủ đợc thành twuj của thế giới và
sự giúo đỡ của quốc tế.Công nghiệp trong điều kiênchiến lợckinh tế mở
cũng gây nên không ít trở ngại cho nhng tác động tiêu cực của nền kinh tế
thế giới ,do trật tự của nền kinh tế thế giới mà các nớc t bản phát triển
thiết lập không có lợi cho các nớc nghèo lạc hậuk.Vì thế công nghiệp
hoá,hiện đại hoá phải đảm bảo xây dựng nền kinh tế nớc ta là một nền kinh
tế độc lập tự chủ.
2. Công nghiệp hoá và hiện đại hoá là nhiệm vụ trung tâm của
thơì kì qú đọ đi lên CNXH ở nớc ta.
2.1 Tầm quan trọng của cộng nghiệp hoá hiện đại hoá đối với sự
nghiệp xây dựng XHCN ở nớc ta hiện
Cơng lĩnh xây dựng đất nớc của Đảng ta nói rõ hơn thực trạng kinh
tế và chính trị đất nớc.Nớc ta quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN
từmột xã hội thuộc địa nửa phong kiến mà lực lợng snr xuất rất thấp.Đất n-
ớc trảI qua hàng choc năm chiên tranh,hậu quả để lại còn nặng nề.Những
tàn d thực dân,phong kiến còn nhiều.Các thế lực thù địch thờng xuyên phá
hoại chế độ XHCN và nền độc lập dân tộc của nhân dân ta.
(Đảng cộng sản:cơng lĩnh xây dựng đất nớc trong thời kì quá độ lên
CNXH .Sự thật Hà Nội-1991)
Theo chủ tịch Hồ Chí Minh thời kì qú độ lên CNXH ở nớc ta là một
thời kì lịch sử mànhiệm vụ quan trọng nhất của chúng ta là phảI xây dung
nền tảng vật chất và kĩ thuật của CNXHtiến dần lên CNXH và công
nghiệp nông nghiệp hiện đại,có văn hoá khoa học tiên tiến.Trong quá trình
cách mạng XHCN chúng ta phảI cảI tạo nền kinh tế cũ và nền kinh tế mới
mà xây dung là nhiệm vụ chủ chốt và lâu dài.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
( Hồ Chí Minh toàn tập)
Cách mạng Việt Nam phát triển theo con đờng độc lập đan tộc gắn
lion với CNXH.Tính tất yếu lịch sử ấy xuất hiện từ những năm 20 của thế kỉ
XX.Nhờ đI con đờng ấy,nhân dân ta đẫ làm Cách Mạng Tháng 8 thành
công,đã tiến hành thắng lợi 2 cuộc kháng chiến,hoàn thành sự nghiệp giảI
phóng dân tộc.Ngày nay chỉ có đI lên CNXH mới giữ vững độc lập tự do
cho dân tộc,mới thực hiện đợc mục tiêu làm cho mọi ngời dân đợc ấm no tự
do và hạnh phúc.Sự lựa chọn con đờng độc lập dân tộc và CNXH của nhân
dân ta là sự lựa chọn của chính lịch sử dân tộc,lại vừa phù hợp xu thế của
thời đại.Điều đó cũng đã thể hiện sự quá độ lên CNXH,bỏ qua chế độ
TBCN ở nớc ta là một tất yếu lịch sử.
Xây dung CNXH bỏ qua chế độ TBCN tạo ra sự biến đổi về chất của
xã hội trên tất cả những lĩnh vực là một sự nghiệp rất phức tạp và rất khó
khăn,có sự đan xen đáu tranh quýêt liệt giữa cái mới và cái cũ,giữa cái
XHCN vàcáI không phải XHCN;phảI s dụng một số hình htức trung
gian cho nên tất yếu phảI trảI qua thời kì quá độ lâu dài với những chăng đ-
ờng những hình thức tổ chức kinh tế-xã hội có tính chất quá độ.\
Sự phát triển rút ngắn bỏ qua hình tháI kinh tế xã hội nào đó,hay rút
ngắn quá trình hình thành của một hình tháI cụ thể đều là quá trình lịc sử tự
nhiên.Thực chất của việc rút ngắn chính là tạo ra sự phát triển mạnh
mẽ,them chí nhảy vọt của lực lợng sản xuất.Điều này cũng có nghĩa sự phát
triển của lực lợng sản xuất là sợi chỉ xuyên suốt tiến trinh văn minh nhân
loại.Viêt Nam đI lên CNXH trong khi chuă qua TBCN và do vậy phát triển
theo cách rút ngắn bỏ qua một hình tháI kinh tế xã hội.
Chúng ta đI lên CNXH từ một nền kinh tế còn rất lạc hậu so với thế
giới hiện nay.Vì vậy để đạt tới mục tiêu dân giàu nớc mạnh.xã hội công
băng dân chủ văn minh mà trớc mắt là tránh nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh
têa đòi hỏi chúng ta phảI tạo đợc sự phát triển vợt cấp của lực lợng sản xuất
thông qua việc rút ngắn các giai đoạn,bớc đI trong tiến trình vận động đI
lên.Múôn vậy không còn con đờng nào khác ngoài việc phảI đẩy mạnh tiến
trình công nghiệp hoá hiện đại hoá.Về mặt kinh tế có thể nói cốt lõi của sự
phát triển rút ngắn của Việt Nam chính là quá trình rút ngắn tiến trình công
nghiệp hoá hiện đại hoá
(Vũ Văn Hà-tạp chí triết học số 2-120,tháng 4-2001).
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
Tóm lại không nên hiểu bỏ qua chế độ TBCN là bỏ qua tất cả những
gì CNTB đã làm hay them chí là việc bỏ qua chế độ chính trị.Bỏ qua chế độ
TBCN chínhlà bỏ qua viêc xác lập vị trí chi phôí của quan hệ sản xuất
TBCN.Và với Việt Nam,để có thể làm đợc điều đó,vấn đề cố lõi phảI có đợc
sự phát triển vợt bậc của lực lợnh sản xuất thông qua thự hiện công nghiệp
hoá,hiện đại hoá rút ngắn và bền vững.
2.2.Công nghiệp hoá,hiên đại hoá là yêu cầu khách quan trong sự
nghiệp xây dung CNXH ở nớc ta.
2.2.1. Mục tiêu của công nghiệp hoá,hiện đại hoá.
Mục tiêu của công nghiệp hoá,hiện đại hoá là tạo ra tiềm lực to
lớn đủ khả năng xây dựng cuộc sống ấm no,tự do hạnh phúc,của toàn
dân,thữ hiện dân giài nớc mạnh,xã hội công bằng văn minh,bảo vệ vững
chắc nền độc lập của tổ quốc.
Đại hội đại biêu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng đánh dấu bớc ngoặt
chuyển nớc ta sang thời kì mới-thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện đại
hoá,xây dựnh nớc Việt Nam độc lập dân chủ,giàu mạnh,xã hội công băng
văn minh theo định hớng XHCN vì hạnh phúc của nhân dân ta,vì tình hữ
nghị và sự hợp tác với nhân dân các nớc trên thế giới.
Chiến luợc phát triển kinh tế-xã hội 10 năm:2001-2010 nhằm:
Đa nớc ta thoát khỏi tình trạng kém phát triển,nâng cao rõ rệt đời sốn
vật chất và tinh thần của nhân dân,toạ nền tảng năm 2020 nớc ta cơ bản trở
thành một nớc công nghiệp theo hớng hện đại.Nguồn lực con ngời,năng lực
khoa học và công nghệ,kết cấu hạ tầng,tiềm lực kinh tế,quốc phòng,an ninh
đợc tăng cờng;thể chế kinh tế định hớng XHCN đợc hình thành về cơ bản;vị
thế của nớc ta trên trờng quốc tế đợc nâng cao.
(Văn kiện đại hôI đại biểu lần thứ IX,nhà xuất bản chính trị quốc gia)
Tại những nớc công nghiệp cần đợc hiểu là một nớc có nền kinh tế mà
trong đó lao động công nghiệp trở thành phỏ biến trong các ngành và lĩnh
vực của nền kinh tế.Tỉ trọng công nghiệp trong nền kinh tế cả về GDP và
lực lợng lao động đều vợt trội so với nông nghiệp.Năm 2010 tổng sản phẩm
trong nớc GDP tăng ít nhất gấp đôI so với năm 2000;chuyển dịch mạnh cơ
cấu kinh tế và cơ cấu lao động,giảm tỉ lệ lao động nông nghiệp xuống còn
50%.
Trong những năm trớc mắt,trong điều kiện về vốn còn hạn hẹp;nhu cầu
về công việc làm rất bức bách ;xã hội phát triển,tăng trởng cha thật ổn định
chúng ta cần tập trung nỗ lực công nghiệp hoá nông nghiệp nông thôn tạo
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
ra sức phát triển các nghành công nghiệp chế biến nông-lâm-thuỷ sản thuỷ
sản.
2.2.2 Tính tất yếu khách quan của công nghiệp hoá,hiện đại hoá
Mỗi phơng thức sản xuất xã hội chỉ có thể đợc xác lập vững chắc trên
cơ sở vật chất-kĩ thuật tơng ứng.Cơ sở vật chất-kĩ thuật của một xã hội là
toàn bộ các tố vật chất của lực lợng sản xuất xã hội phù hợp với trình độ kĩ
thuật tơng ứng mà lực lợng lao động sử dụng để sản xuất ra của cảI vật chất
nhằm thoả mãn nhu cầu của xã hội.Nhiệm vụ quan trọng nhất của nớc ta
trong thời kì quá độ đI lên XHCN không qua chế độ TBCN,là phảI xây
dung cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH,trong đó có công nghiệp và nông
nghiệp hiện đại,có văn hoá và khoa học tiên tiến.Muốn thực hiện thành
công nhiệm vụ quan trọng nói trên nhất thiết phảI tiến hành công nghiệp
hoá,tức là chuyển nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu thành nền kinh tế công
nghiệp.
Chủ nghĩa xã hội muốn tồn tại và phát triển,cũng cần phảI có một nền
kinh tế tăng trởng và phát triển cao dựa trên lực lợng sản xuất hiện đại và
chề độ công hữ xã hội chủ nghĩa về t liệu sản xuất.Cơ sở vật chất-kĩ thuật
của CNXH cần phảI đợc xây dung trên cơ sở những thành tựu khoa học mới
nhất,tiên tiến nhất của khoa học công nghệ.Cơ sở vật chất-kĩ thuật đó phảI
tạo ra đợc năng suất lao động xã hội cao.Công nghiệp hoá chính là quá
trình tạo ra nền tảng cơ sở vật chất đó cho nền kinh tế quốc dân xã hội chủ
nghĩa.
Việt Nam đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nớc nông nghiệp lạc hậu.cơ sở
vật chất-kĩ thuật thấp kém,trình độ của lực lợng sản xuất cha phát triển,quan
hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa mới thành lập,cha đợc hoàn thiện.Vì vậy,quá
trình công nghiệp hoá chính là quá trình xây dung cơ sở vật chất-kĩ thuật
cho nền kinh tế quốc dân.Mỗi bớc tiến của quá trình công nghiệp hoá,hiện
đại hoá là một bớc tăng cờng cơ sở vật chất-kĩ thuật cho chủ nghĩa xã
hội,phát triển mạnh mẽ lực lợng sản xuất và góp phần hoàn thiện mối quan
hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa.
Trong xu thế khu vực hoá,toàn cầu hoá về kinh tế đang phát triển
mạnh mẽ,trong điều kiện cách mạng khoa học-kĩ thuật và công nghệ hiện
đaị phát triển rất nhan chóng;những thuận lợi và khó khăn về khách quan và
chủ quan,có nhiều thời cơ và cũng có nhiều nguy cơ,vừa tạo ra vận hội
mới,vừa cản trở,thách thức nền kinh tế nớc ta,đan xen với nhau,tác động lẫn
nhau.Vì vậy,đât nớc chúng ta phảI chủ động nắm lấy thời cơ,phát huy
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
những thuận lợi để đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá,tạo ra thế và lực
mới để vợt qua những khó khăn,đẩy lùi những nguy cơ,đa nền kinh tế tăng
trởng,phát triển bền vững.
2.2.3 Tác dụng của công nghiệp hoá.
Từ thập niên 60 của thế kỉ XX,Đản cộng sản Việt Nam đã dề ra đờng
lối công nghiệp hoá và coi công nghiệp hoá là nhiệm vụ trung tâm xuyên
suốt thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Phân tích những tác dụng cơ bản của công nghiệp hoá với nềnkinh tế
đất nớc hiện nay càng làm rõ hơn ý nghĩa vai trò của công nghiệp hoá.
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá ở nớc ta là quá trình thực hiện mục tiêu
xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.Đó là một quá trình thực hiện chiến
lựơc phát triển kinh tế-xã hội nhằm cảI tiến một xã hội nông nghiệp thành
một xã hội công nghiệp,gắn với việc hình thành từng bớc quan hệ sản xuất
tiến bộ ngày càng thể hiện đày đủ hơn bản chất viêt của chế độ xã hội mới
của xã hội chủ nghĩa.
Nớc ta đI lên chủ nghĩ xã hội với xuất phát điểm là nền nông nghiệp
lạc hậu,bình quân ruộng đất thấp,80%dân c nông thôn có mức thu nhập rất
thấp,sức mua hạn chế.Vì vậy,công nghiệp hoá là quá trình tạo ra những điều
kiện vật chất-kĩ thuật để con nguời và khoa học-công nghệ,thúc đẩy chuyển
dịch cơ cấu kinh tế nhằm huy động và sử dụng có hiều quả mọi nguồn lực
để không ngừng tăng năng suất lao động làm cho nền kinh tế tăng trởng
nhanh chóng,mặt khác nâng cao đời sống vật chất và văn hoá cho nhân
dân,thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội bảo vệ và cảI thiện môI trờng
sinh thái.Quá trình công nghiệp hoá,hiện đại hoá tạo ra cơ sở vật chất để
làm biến đổi lực lợng sản xuất nhờ đó mà nâng cao vai trò của con ngời lao
động-nhân tố trung tâm của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa;tạo điều kiện vật
chất cho việc xây dung và phát triển nền văn hoá Viêt Nam tiến tiến và đậm
đà bản sắc dân tộc.
Nền kinh tế tăng trởng và phát triển nhờ thành tựu công nghiệp hía
mang lại là cơ sở kinh tế để củng cố và phát triển mối liên minh vững chắc
giữa giai cấp công nhân và giai cấp nông dân và đội ngũ tri thức trong sự
nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa.Đặc biệt là góp phần tăng cờng quyền
lực,sức mạnh và hiệu quả của bộ máy quản lí kinh tế trong nhà nớc.
Quá trình công nghiệp hiện đại hoá,hiện đại hoá tạo điều kiện vật chất
để xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ vững mạnh trên cơ sở đó mà thực
hiện tốt sự phân công và hợp tác quốc tế.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
Sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nớc thúc đẩy sự phân công
lao động xã hội phát triển,thúc đẩy quá trình quy hoạch vùng lãnh thổ hợp
lí theo hớng lao động chuyên môn hoá,chuyên canh tập trung làm cho quan
hệ kinh tế giữa các vùng,các miền trở nên thống nhất cao hơn.
Công nghiệp hó,hiện đại hoá không những có tác dụng thúc đẩy nền
kinh tế tăng trởng cao mà còn tạo tiền đề vật chất để xây dựng,phát triển và
hiện đại hoá nền quốc phòng an ninh.Sự nghiệp quốc phòng an ninh gứn
liền với sự nghiệp phát triển văn hoá,kinh tế,xã hội.
Thành tự công nghiệp hoá,hiện đại hoá tạo ra tiền đề kinh tế cho sự
phát triển đồng bộ về kinh tế-chính trị,văn hoá-xã hội,quốc phòng-an
ninh.Thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hoá nền kinh tế
quốc dân là nhân tố quyết định sự thắng lợi của con đờng xã hội chủ nghĩa
mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn.Chính vì vậy mà công nghiệp hoá,hiện
đại hoá kinh tế đợc coi là nhiệm vụ quan trọng trong suốt thời kì quá độ lên
chủ nghĩa xã hội.
2.3. Phát triển công nghiệp hoá,hiện đại hóa là nhiệm vụ trung tâm.
Muốn xây dựng Việt Nam thành một nớc XHCN giầu mạnh và văn
minh thì chúng ta không còn con đờng nào khác ngoài con đờng tiến hành
sự nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nớc.Đó là một tất yếu với một nớc có nền
kinh tế lạc hậu quá độ lên xã hội chủ nghĩa nh nớc ta.
Nớc ta tiến lên chủ nghĩ xã hội từ một nền kinh tế mà phổ biến là sản
xuất nhỏ lao động thủ công là phổ biến.CáI thiếu then của chúng ta chính là
một nền đại công nghiệp.Các Mác đã nóiMột xã hội chỉ phát triển cao với
nền đại công nghiệp.Chính vì vậy chúng ta phải tiến hành công nghiệp
hoá,hiện đại hoá.Trong thời đại ngày nay thì công nghiệp hoá phảI gắn liền
với hiện đại hoá.
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá ở nớc ta nhằm xây dựng cơ sở vật chất-kĩ
thuật cho CNXH,đó là nhiệm vụ trung tâm trong suót thời kì quá độ lên
CNXH ở nớc ta.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã chỉ ra Con đờng
công nghiệp hoá,hiện đại hoá của nớc ta cần và có thể rút ngắn thời
gian,vùă có những bớc tuần tự vừa có những bớc nhảy vọt.Phát huy những
lợi thế của đất nớc,tận dụng mọi khả năng để đạt trình độ công nghệ tiên
tiến,đặc biệt là công nghệ thông tin và công nghệ sinh học.Mặt khác phảI
tranh thủ ứng dụng ngày càng nhiều hơn,ở mức cao hơn,và phổ biến hơn
những thành tựu mới về khoa học và công nghệ,từng bớc phát triển kinh tế
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
tri thức.Phát huy nguồn lực trí tuệ và sức mạnh tinh thần của con ngời Việt
Nam.Coi phát triển giáo dục và đào tạo là nền tảng và động lực của sự
nghiệp công nghiêp hoá,hiện đại hoá.
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá là sự nghiệp của toàn dân.Đó là một cuộc
cách mạng toàn dân,toàn diện và sâu sắc trong tất cả những lĩnh vuẹc đời
sống xã hội,đòi hỏi phảI đầu t rất nhiều trí tuề,sức ngời,sức của.Chỉ có huy
động súc mạnh và khả năng sáng tạo to lớn của toàn dân,dới sự lãnh đạo
đúng đắn của Đảng,sự điều hành quản lí có hiệu lực và hợp lí của nhà
nứơcthì mới đảm bảo thắng lợi.
Trong nhng năm trớc mắt,với khả năng vốn còn có hạn,nhu cầu công ăn
việc làm là rất bức bách,đời sông ngời dân còn nhiều khó khăn,tình hình
kinh tế cha ổn định vững chắc.Vì vậy cần tập trung nỗ lực đẩy mạnh công
nghiệp hoá nông nghiệp và nông thôn,ra sức phát triển các ngành công
nghiệp chế biến nông-lâm-thuỷ sản,công nghiệp hàng tiêu dùng và hàng
xuất khẩu,các ngành nghề tiểu thủ công truyền thống có thị trờng tiêu thụ
cả trong và ngoài nớc.Thúc đẩy mạnh công nghiệp chế biến chế biến và chế
tạo,đặc biệt quyết tâm phục hồi và phát triển ngành cơ khí,phát triển ngành
điện tử và tin học,phát triển kinh tế mau chóng,có hiệu quả và bền
vững,chuyển dịch cơ cấu kinh tế,cơ cấu lao động theo hớng côngnghiệp
hoá,hiện đại hoá.Tập trung nâng cao hiệu quả sản xuất,kinh doanh của các
doanh nghiệp,nhất là doanh nghiệp nhà nớc,hiệu quả đầu t,hiệu quả sử dụng
vốn.Chuyển dịch cơ cấu kinh tế,cơ cấu đầu t dựa trên cơ sở phát huy những
thế mạnh và các lợi thế so sánh của đất nớc,tăng sức cạnh tranh,gắn với nhu
cầu của cả trong và ngoài nứơc,nhu cầu đời sông của nhân dân,quốc phòng
và an ninh.Tạo thêm sức mua của thị trờng trong nớc và mở rộng thị trờng
ngoài nớc,đẩy mạnh xuất khẩu.
Về chiến lợc phát triển các vùng,phát huy vai trò của các vùng kinh tế
trọng điểm có mức tăng trởng cao,tích luỹ lớn đồng thời tạo điều kiện phát
triển các vùng khác trên cơ sở phát triển thế mạnh của từng vùng,liên kết
các vùng trọng điểm với nhau tạo mức tăng trởng khá.Đồng thời quan tâm
phát triển khoa học-xã hội gắn với tăng cờng quốc phòng-an ninh ở các
vùng mìên núi và các vùng có dân tộc thiểu số,các vùng biên giới hải
đảo.Chú trọng các vùng Tây Nguyên,Tây Bắc,Tây Nam,có những chính
sách hỗ trợ nhiều hơn cho các vùng khó khăn để phát triển cơ sở hạ tầng,
nguồn nhân lực,nâng cao dân trí,xoá đói giảm nghèo,đa các vùng vợt qua
tình trạng kém phát triển.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
B. Liên hệ.
Nhiệm vụ của thanh niên-sinh viên trong sự nghiệp công nghiệp
hoá,hiện đại hoá ở nớc ta.
Trong giai đoạn phát triển của đất nớc ta-giai đoạn quá độ đi lên chủ
nghĩa xã hội thì sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nứơc là nhiệm
vụ trung tâm,là giảI pháp quyết định đa nớc ta khắc phục nguy cơ tụt hậu,là
quá trình phấn đấu lâu daì của nhân dân ta.Và trong qúa trình này thì thanh
niên-sinh viên giữ một vai trò rất quan trọng.
Trớc ngơngc của thế kỉ mới,hứa hẹn nhiều thay đôỉ,với nhiều cơ hội phát
triển thì hẳn mỗi bạn trẻ chúng ta đã có lần tự hỏi mình rằng:mình đã
chuẩn bị đựơc những hành trang gì để hoà nhịp cùng bớc phát triển của thời
đại,phải làm gì và bằng cách nào để vơn lên làm chủ tri thức,làm chủ khoa
học công nghệ tiên tiến.Có cơ hội mở rộng tầm nhìn,tầm hiểu biết,ở tầm
cao của thời đại nhằm biến những cơ hội thử thách trong tơng lai thành
cuộc thử nghiệm quan trọng chứng minh cho lòng can đảm và sự bứt phá v-
ợt bậc của chính bản thân mình.
Trong thời đaị phát triển nh vũ bão của cách mạng khoa học công nghệ
của kinh tế tri thức thì vấn đề bức thiết đối với chúng ta là phảI chuẩn bị kĩ
cho mình mọi điều kiện nhằm đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của thời đại,của sự
nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hoá đát nớc.
Là lớp ngời nhạy cảm,năng động và rất sáng tạo,có tri thức,hoài bão,đầy
ý chí nghị lực và quyết tâm cộng với những ớc mơ cháy bang thì tầng lớp
sinh viên-thanh niên chúng ta hãy xây dựng cho mình một lí tởng sống mà
lí tởng này phải gắn liền với việc giữ gìn độc lập tự do của dân tộc,phải
phấn đấu vì mục tiêu dân giàu nớc mạnh,xã hội công bằng dân chủ văn
minh theo định hớng xã hội chủ nghĩa.Xây dựng cho mình lối sốngcần
kiệm văn minh, một lối sốngmình vì mọi ngời và vì tinh thần lao động
hiệu quả sáng tạo theo phơng châm :Đoàn kết,đoàn kết,đại đoàn kết.Hãy
noi gơng các thế hệ cha anh đI trớc,từng học và làm việc,luôn phấn đấu
theo lời dậy của Hồ chủ tịch:
Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.
Chúng ta phảI phát huy cao truyền thống hiếu học,biết chủ động tìm
hiểu tri thức,khắc phục mọi khó khăn,chuyên cần và sáng tạo,nỗ lực thi đua
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
trong học tập và rèn luyện,vơn lên chiếm lãnh những đỉnh cao của khoa học
và công nghệ.Nhanh chóng hội nhập với xu thế phát triển của nền văn minh
nhân loại,nắm bắt và vận dụng mọi thời cơ thâu tóm tri thức,đẩy lùi mọi
nguy cơ,tạo lên sức mạnh tổng hợp.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
III. Kết Luận.
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá là nhiệm vụ trung tâm xuyên suốt
thời kì qúa độ đi lêm xây dựng xã hội chủ nghiã ở nớc ta.
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá nhằm chuyển đổi một cách căn bản
nền sản xuất xã hội từ lao động thủ công là chính sang lao động cơ khí
hoá.Xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội,trên cơ sở đó từng bớc
cải thiện đời sống nhân dân,từng bứơc hình thành quan hệ sản xuất mới tiến
bộ phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lợng sản xuất.
Với những tiến bộ về kinh tế xã hội với sự mở rộng và tăng cờng
hợp tác phát triển của các nớc trong khu vực và trên khắp thế giới cho phép
chúng ta đẩy mạnh việc công nghiệp hó,hiện đại hóa đất nớc,nhằm tạo thê,
công ăn viecự làm đẩy nhan tốc độ tăng trởng kinh tế,cảI thiện hơn nữa đời
sống cả về vật chất lẫn tinh thần của nhân dân.Đây là nhiệm vụ trung tâm
có tầm quan trọng hàng đầu trong thời gian tới.Công nghiệp hoá,hiện đại
hoá là con đờng thoát khỏi nguy cơ tụt hậu xa hơn so với những nớc xung
quanh,giữu đợc ổn định chính trị xã hội,bảo vệ độc lập,chủ quyền và định
hớng xã hội chủ nghĩa.
Mục tiêu của công nghiệp hoá,hiện đại hoá là xây dựng nớc ta thành
một nớc công nghiệp có cơ sở vật chất-kĩ thuật hiện đại,cơ cấu kinh tế hợp
lí,quan hệ sản xuất tiến bộ,phù hợp với sự phát triển của lực lợng sản
xuất,đời sống vật chất và tinh thần cao,quốc phòng an ninh vững chắc,dân
giàu nớc mạnh,xã hội cong bằng văn minh,xây dựng thành công CNXH.
Bớc sang thời kì mới(Công nghiệp hoá,hiện đại hoá đát nớc) nhân tố
con ngời và thế hệ trẻ giữ vai trò quyết định.Vì vậy báo cáocủa ban chấp
hành trung ơng Đảng trong đại hội VIII do cố vấn Đỗ Mời xác địnhBồi d-
ỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con ngời Việt Nam là nhân tố quyết
định của công cuộc công nghiệp hoá,hiện đại hoá.
Nhận thức đựơc vị trí của mình trong xã hội,mỗi thanh niên-sinh viên
chúng ta phảI không ngừng học hỏi,tiếp nhận kiến thức,xử lí thông tin,phảI
rèn luyện cả đức lẫn tài,tự tu luyện rèn luyện bản thân,hay nói cách khác
phảI giaó dục về tri thức phẩm chất nhân cách để xây dựng nên một đất n-
ớcDân giàu nớc mạnh,công bằng văn minhđể thực hiện đợc tiến bộ xã
hội,đI lên CNXH và CNCS và cũng là để thực hiện thành công mục tiêu mà
đại hội Đảng VIII đã đề raTiếp tục sự nghiệp đổi mới,đâỷ mạnh công
nghiệp hoá vì mục tiêu dân giàu nớc mạnh,xã hội công bằng văn minh,vững
bớc đI lên CNXH
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
TiÓu luËn Kinh tÕ chÝnh trÞ
TrÇn ThÞ Thu HuyÒn - Líp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
Danh mục tài liệu tham khảo:
1.Giáo trình kinh tế chính trị Mác-Lênin.
2.Giáo trình triết học Mác-Lênin.
3.Các văn kiện đại hội Đảng.
4.Về công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nớc(Đỗ Mời)
5.Hồ Chí Minh toàn tập-nhà xuất bả quốc gia.
6.Đảng cộng sản:Cơng lĩnh chính trị xây dựng đất nớc trong thời kì quá độ
lên CNXH.Sự thật.Hà Nội năm 1991.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
Tiểu luận kinh tế chính trị.
ề Tài: Thế nào là công nghiệp hoá,hiện đại hoá?Tại sao
-nớc ta lại coi nó là nhiệm vụ trung tâm của thời kì quá độ lên
XHCN?Anh(chị) phảI làm gì để thực hiện sự nghiệp công
nghiệp,hoá hiện đại của nớc ta .
Nhận xét của giáo viên:
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
Tiểu luận Kinh tế chính trị
Đề Cơng
I:Mở Đầu:
Công nghiệp hoá,hiện đại hoá là quá trình chuyển nền sản xuất xã hôI
công nghệ,nông nghiệp,và dịch vụ,từ trình độ công nghiệp thấp lên công
nghệ hiện đại.
Thanh niên-Sinh viên Việt Nam giữ vai trò quan trọng trong sự nghiệp
công nghiệp hoá,hiện đậi hoá nớc ta.
II:Nội dung.
A.Về mặt lí luận.
1.Vấn đề công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nớc.
1.1.KháI niệm công nghiệp hoá,hiện đại hoá.
1.2.Đặc điểm công nghiệp hoá ,hiện đại hoá nớc ta hiện nay.
2.Công nghiệp hoá,hiện đại hoá là nhiệm vụ trung tâm của thời
kì quá độ lên CNXH ở nớc ta.
2.1.Tầm quan trọng của công nghiệp hoá,hiện đại hoá.
2.2.Công nghiệp hoá,hiện đại hoá là yêu cầu khách quan
trong sự nghiệp xây dựng XHCN ở nớc ta.
2.2.1.Mục tiêu của công nghiệp hoá,hiện đại hoá.
2.2.2.Tính tất yếu khách quan của công nghiệp hoá,hiện
đại hoá.
2.2.3.Tác dụng của công nghiệp hoá,hiện đại hoá
2.3.Phát triển công nghiệp hoá,hiện đại hóa là nhiệm vụ trung
tâm.
B. Liên hệ.
Nhiệm vụ của thanh niên-sinh viên trong sự nghiệp công nghiệp
hoá,hiện đại hoá ở nớc ta.
III>Kết Luận.
Công nghiệp hoá hiện đại hoá là nhiệm vụ trung tâm xuyên suốt thời
kì quá độ lên XHCN ở nớc ta.
Thanh niên-sinh viên chúng ta không nừng học hỏi,rèn luyện tài trí
để xây dung thành công sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hó nớc ta.
Trần Thị Thu Huyền - Lớp: QTKD TH 48B
TiÓu luËn Kinh tÕ chÝnh trÞ
TrÇn ThÞ Thu HuyÒn - Líp: QTKD TH 48B