BÀI GIẢNG THỰC HÀNH HÌNH THỂ NẤM NỘI TẠNG

HỌC VIỆN QUÂN Y
BÀI GIẢNG THỰC HÀNH

HÌNH THỂ NẤM NỘI TẠNG
BỘ MÔN ST – KST – CT

Hà nội – 2019


MỤC TIÊU
NHẬN DẠNG ĐƯỢC HÌNH THỂ MỘT SỐ NẤM
NỘI TẠNG THƯỜNG GẶP.


NỘI DUNG
NẤM MEN
 Candida albicans
 Cryptococcus neoformans
NẤM SỢI
 Aspergillus fumigatus
NẤM LƯỠNG DẠNG
 Histoplasma capsulatum
 Sporothrix schenckii
 Penicillium marneffei


Candida albicans

Trên mơi trường thạch Sabouraud đường
C.albicans có khuẩn lạc dạng kem điển hình, bề
mặt nhẵn, mịn như sáp.

Candida albicans

Bào tử bao dày

Sợi tơ nấm giả

 C.albicans nảy chồi có dạng hình cầu hay hình trứng.
 C.anbicans ở trên mơi trường ni cấy có thể xuất hiện bào tử bao dày và
sợi nấm già.


Candida albicans

 C.albicans sinh ra các ống mầm trong huyết tương hay huyết thanh khi ủ ở
nhiệt độ 37o C trong 2-3 giờ.
 Các Candida sp không sinh ra ống mầm trong huyết tương hay huyết
thanh


Một số tổn thương do C.albicans


Cryptococcus neoformans

Khuẩn lạc nhẵn, nhão, màu kem và dính nhớt.


Cryptococcus neoformans

Trong bệnh phẩm Cryptococcus neoformans có hình dáng là một nấm
men trịn, có bao. Kích thước 5-20µm, cả vỏ dày có thể lên đến 40µm.
Từ hạt men thường mọc ra một mầm, nhưng không bào giờ thấy sợi
tơ nấm giả.
Ở tiêu bản nhuộm mực tàu, trên nền đen của vi trường thấy rõ bao
ngồi và phía trong là tế bào men và mầm.


Aspergillus fumigatus

Trên môi trường thach khoai tây đường ở 25oC, khuẩn lạc có màu
xám xanh giống màu khói và mặt trái có màu xanh sáng.
Khuẩn lạc mọc rất nhanh và trông như các tảng đá phiến, màu
xám. Bề mặt mịn như len.


Aspergillus

Khi mọc đủ độ sinh ra bào tử trông giống như bơng hoa
cúc, bào gồm các thành phần: Đính bào đài, ngọn đính
bào đài, tiểu bào đài, các bào tử.


Aspergillus fumigatus

Trong tiêu bảo sinh thiết mô chỉ thấy sợi nấm.
Các sợi nhánh ngắn, tạo với sợi nấm chính một
góc 45º, khơng thấy bào tử (hình ảnh đặc trưng
của nấm Aspergillus ký sinh ở nội tạng).

Histoplasma capsulatum

Trên môi trường thạch Sabouraud đường khuẩn
lạc màu trắng giống mỡ.
Mặt trái khuẩn lạc có màu vàng nâu nhạt.


Histoplasma capsulatum

Nhiều bào tử đính lớn (macroconidia) đường kính 8-14µm,
vách dày, bề mặt có gai. Ngồi ra cịn có một số bào tử
đính nhỏ (microconidia) hình trịn, đường kính 2-4µm mọc
từ sợi nấm.
Dạng men: tế bào hình trịn, bầu dục, kích thước 2 – 4 µm:


Sporothrix schenckii

Trên môi trường thạch Sabouraud đường (ở nhiệt độ
25oC): khuẩn lạc uớt, nhẵn với các nếp nhăn ở trên bề
mặt và ở rìa xung quanh.
Chất màu sinh ra có thể làm biến đổi một vùng khuẩn
lạc từ màu trắng kem đến màu nâu đen.


Sporothrix schenckii

Sợi nấm mảnh mai, màu nâu. Bào đài ngắn, trên đầu

có các bào tử đính, kích thước 2-4x2-6m trơng giống
như bơng hoa. Ngồi ra có thể thấy những bào tử
đính mọc trực tiếp từ sợi nấm.
Dạng mem nhỏ, thường kéo dài 1 – 3 x 8 - 10 µ m, gần
giống điếu thuốc lá.


Penicilium marneffei

Trên môi trường thạch Sabouraud đường ở 25 oC, khuẩn lạc phát
triển nhanh, nhấp nhô như cồn cát, màu trắng, ở trên đỉnh khuẩn
lạc có màu trắng xanh.
Các khuẩn lạc già trở nên xám hồng hay nâu và sinh các chất sắc
tố khuếch tán ra xung quanh màu đỏ nâu hay màu của rượu vang.


Penicillin marneffei
Chỉ có P.marneffei
gây bệnh
Là nấm lưỡng dạng,
có nhiều điểm chưa
biệt về hình thái.

 Vi thể thấy sợi nấm có vách ngăn, nhiều bào tử trịn 2 -

3 µ m mọc thành chuỗi trên tiểu bào đài giống cái chổi.

 Dạng men: tế bào men hình bầu dục, kích thước 2-6 µ m,

có vách ngăn ở giữa.