Bài tiểu luận VẤN ĐỀ MẠI DÂM- GÓC NHÌN VÀ GIẢI PHÁP Lớp cao học cơng tác xã hội- Giảng viên: TS Nguyễn Tuấn Anh TS Hoàng Thu Hương

Bài tiểu luận

VẤN ĐỀ MẠI DÂM- GĨC NHÌN
VÀ GIẢI PHÁP
Học viên : Phạm Thị Thanh Thúy
Lớp cao học công tác xã hội- khóa 2
Giảng viên: TS. Nguyễn Tuấn Anh và TS. Hoàng Thu Hương


Những nội dung chính


I. Mở đầu



II. Bàn luận về vấn đề mại dâm- những tồn tại trong pháp luật và chính sách cho vấn
đề này



III. Đề xuất giải pháp cho vấn đề mại dâm


I. Mở đầu


Mại dâm vẫn là một vấn đề nổi cộm và cũng vẫn là một đề
tài gây nhiều chú ý với dư luận. Từ trước đến nay ở nước
ta mại dâm khơng được thừa nhận về mặt pháp lí, song
người ta đã nhắc đến nó như là một cơng việc- một nghề,

một dịch vụ xã hội



mại dâm luôn bị lên án vì nó dựa trên việc kinh doanh phụ
nữ và liên quan đến nhiều hình thức tội phạm khác nhau



xét về khía cạnh văn hóa, mại dâm làm ảnh hưởng tiêu cực
đến truyền thống, đạo đức, lối sống, thuần phong mĩ tục
của dân tộc vì thế đây ln là vấn đề đạo đức nan giải


Theo Báo Tiền phong Điện tử (
/>oanh-nhay-cam.html
) ngày 21/01/2013 đưa tin







TP.HCM đề nghị quy hoạch khu kinh doanh
“nhạy cảm”
Q.THANH | 21/01/2013 07:20 (GMT + 7)
TT - Phó chủ tịch UBND TP.HCM Lê Minh
Trí vừa ký văn bản kiến nghị trung ương tiến
hành công tác quy hoạch vùng hoạt động kinh

doanh đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ dễ
phát sinh tệ nạn xã hội tại khu vực nhất định.
Theo đó, mục tiêu nhằm tăng cường quản lý
chặt chẽ đối với người mại dâm, kết hợp đồng
bộ các giải pháp hỗ trợ dịch vụ về y tế, chăm
sóc sức khỏe phịng ngừa giảm tác hại... nhằm
góp phần ngăn chặn tệ nạn mại dâm hoạt động
tràn lan ngoài cộng đồng. Văn bản trên cũng
kiến nghị cho phép TP.HCM thực hiện thí
điểm thành lập Trung tâm Công tác xã hội để
giáo dục, hỗ trợ người bán dâm về mặt tâm lý,
tư vấn, tham vấn giúp đỡ họ nhận thức đúng
đắn về những hành vi vi phạm thuần phong
mỹ tụcđể từng bước rèn luyện, sửa đổi nhân
cách...

 Điểm đáng chú ý ở văn bản trên là
đã đưa ra những kiến nghị và đề
xuất những giải pháp cho vấn đề
mại dâm cụ thể là đề xuất thành
lập một mơ hình thí điểm là trung
tâm cơng tác xã hội cho những
hoạt động phịng ngừa tệ nạn này
và hỗ trợ cho nhóm người hành
nghề mại dâm (người làm dịch vụ
tình dục) có điều kiện được giáo
dục nhận thức, tham vấn tâm lí, có
khả năng cải thiện được cuộc sống
theo hướng tích cực với sự cảm
thơng, và với những cơ hội để có

thể quay trở lại hịa nhập với cộng
đồng một cách thuận lợi hơn cho
những đối tượng này


 Nhận xét
Một đề xuất mang tính thực tiễn và phù hợp với yêu cầu của xã hội mang
tính tích cực thể hiện trong cách nhìn nhận rõ ràng về phòng chống tệ nạn
mại dâm và việc hỗ trợ cho những người làm dịch vụ tình dục hịa nhập
cộng đồng cũng chính là một giải pháp quan trọng trong cơng tác phòng
ngừa tệ nạn và tội phạm mại dâm hiện nay. Đây khơng chỉ biểu hiện về
cách nhìn mà nó cịn được thực thi trong thực tế với mơ hình của cơng tác
xã hội tuy cịn khá mới mẻ song là điều cấp thiết hiện nay.

Dưới cách nhìn và góc độ xem xét của cơng tác xã hội thì những người
làm dịch vụ tình dục họ cũng chỉ là nạn nhân của tệ nạn mại dâm vì
thế họ là những đối tượng yếu thế cần được trợ giúp, mà trước hết để
giúp được họ đó chính là thay đổi cái nhìn, thay đổi thái độ của cộng
đồng và từ đó hình thành ý thức về những hoạt động của mình trong
việc hỗ trợ cho họ có cơ hội trở lại với cuộc sống lành mạnh, sống tích
cực.


II. Bàn luận về vấn đề mại dâm- những tồn tại về
mặt pháp luật, chính sách cho vấn đề này.

1. Nỗi e ngại của cộng đồng
về vấn đề mại dâm và
những nguy cơ gặp phải
của những người làm

dịch vụ tình dục (DVTD)

ở xã hội Việt Nam đây chính là một tệ nạn xã hội khá nghiêm
trọng với những hệ lụy mà nó kéo theo đó là vấn đề liên
quan trực tiếp đến đời sống sức khỏe, lối sống, đạo đức
con người…từ đó họ hình thành nên thái độ lên án, kì thị
và thậm chí là phân biệt đối xử
từ thái độ coi thường đó, họ trở nên e ngại những người hành
nghề mại dâm vì có thể hủy hoại văn hóa, đạo đức và gieo
rắc đại dịch HIV/AIDS
sự kì thị, phân biệt đối xử và làm cho những người hành
nghề mại dâm cảm thấy buồn tủi cho số phận, cảm thấy
mình bị xã hội khước từ, trở nên nghi ngờ bản thân, mặc
cảm, tự chốn tránh, xa lánh xã hội, gia đình, người thân
hay tiêu cực hơn thế là sự bất cần, chán chường, và có
thể lại tiếp tục sa ngã vào con đường tội lỗi, sa vào vịng
lao lí của pháp luật
Cần có nhận thức rằng phịng chống tệ nạn mại dâm khơng
có nghĩa là chống lại hay loại bỏ những người cung cấp
dịch vụ này ra bên lề xã hội mà chúng ta có thể giúp họ
thay đổi nếu chúng ta hiểu rõ hơn, biết thông cảm và
thấu hiểu hoàn cảnh của họ, giúp họ thay đổi theo hướng
tốt hơn về việc tự chăm sóc bản thân, bảo vệ họ và người
khác khỏi những nguy cơ đe dọa đến sức khỏe như
HIV/AIDS, STI, không bị xâm hại, bị bóc lột hay bạo
lực…


Một dẫn chứng thực tế




Tại một cuộc khảo sát nội bộ dành cho 120
người dân ở độ tuổi 25- 40 tại xóm 9phường Đại Phúc- thành phố Bắc Ninhtỉnh Bắc Ninh về chủ đề phòng chống tệ
nạn mại dâm với câu hỏi anh/ chị biết gì về
những người làm dịch vụ tình dục với việc
liệt kê sẵn các ý kiến về vấn đề trên và
người được hỏi sẽ lựa chọn đúng hoặc sai
cho câu trả lời



Quá nửa ý kiến người dân đồng tình với
những quan điểm như: người làm mại dâm
là những người lười lao động, họ có thể
kiếm các công việc khác dễ dàng nhưng họ
không làm( 52,3%);
người làm mại dâm là những người
nghiện sex và họ thích quan hệ tình dục với
nhiều người (50.2%) hay gái mại dâm là
những người hư hỏng, chơi bời, có quan hệ
với nhiều đàn ơng và khơng có mối quan
hệ nào nghiêm túc và lâu dài ( 51.5%)…

 từ nhận định trên của người dân xung quanh vấn đề này đã phần nào cho thấy
thực trạng hòa nhập cuộc sống của những người làm dịch vụ tình dục là rất
khó khăn do cách nhìn của người dân xung quanh họ cịn đầy rẫy những định
kiến khó có thể xóa bỏ ngay được. Khi nói đến tâm lí e ngại ở trên của mọi
người xung quanh cũng có thể được lí giải một phần vào sự thiếu hiểu biết một
cách đầy đủ của người dân để từ đó họ thường có những phán xét không công

bằng hay thường cô lập những người hành nghề mại dâm này


Bàn luận


Những quan niệm dựa trên nhận định
bị hiểu sai lệch thường dẫn đến thành
kiến và kết quả là sự kì thị và phân
biệt đối xử. Điều này đã phá hoại lịng
tự tơn của họ- họ bắt đầu nghi ngờ về
bản thân. Họ cảm thấy rất cô độc,
hoang mang và thối chí vào những
lúc mà họ rất cần sự hỗ trợ và sự có
mặt của những người khác bên cạnh.

Cũng từ sự kì thị và phân biệt này
cũng đưa đến sự hạn chế về tiếp cận
dịch vụ y tế đối với những người
hành nghề này (dễ dẫn đến nguy cơ
mắc các bệnh về đường tình dục,
HIV…nhưng khơng được hỗ trợ để
chăm sóc sức khỏe  chịu sự kì thì
kép)


2. Những tồn tại về mặt tổ chức, quản lí xã hội, những thiếu sót và bất cập
trong chính sách phòng chống tệ nạn mại dâm nhất là việc xử lí, quản lí,
giáo dục, tổ chức tái hịa nhập cộng đồng cho những người tham gia tệ
nạn mại dâm



Sự buông lỏng trong quản lí xã hội trên một số lĩnh vực, những thiếu sót trong
quản lí kinh tế, giáo dục, pháp luật, văn hóa xã hội, các thiếu sót trong quản lí
hộ khẩu, quản lí lao động; quản lí giáo dục các loại đối tượng, quản lí hoạt
động du lịch, kinh doanh dịch vụ



hệ thống chính sách xã hội của chúng ta chậm hồn thiện nhất là các chính
sách về việc làm, phát triển y tế, văn hóa giáo dục, hướng nghiệp, dạy nghề



Về mặt pháp luật: các qui định pháp luật trong phòng chống tệ nạn mại dâm
chưa đồng bộ và hoàn thiện



Nhiều hành vi mới nảy sinh liên quan đến tệ nạn mại dâm, nhưng chưa có qui
định điều chỉnh phù hợp. các qui định pháp luật chủ yếu tập trung vào việc xử
lí đối với người phạm tội về mại dâm. Một số hành vi rất nguy hiểm, nhưng
chưa được hình sự hóa để làm cơ sở cho việc phịng ngừa, đấu tranh có hiệu
quả như: bảo kê, tổ chức, chăn dắt, cưỡng bức mại dâm.




Xu hướng thương mại hóa văn hóa, sự thiếu chặt chẽ trong
kiểm duyệt sách báo, phim ảnh, băng hình, đã tác động

đến tình hình phát triển tệ nạn mại dâm.



Tệ nạn mại dâm cịn do những thiếu sót trong giáo dục đạo
đức, lối sống. cơ chế thị trường thiên lệch về giá trị tiền và
có thể vì tiền, lợi nhuận mà coi thường đạo đức truyền
thống.



Những bất cập trong chính sách phòng chống tệ nạn mại
dâm vẫn tồn tại, quản lí giáo dục và tổ chức tái hịa nhập
cho những người tham gia tệ nạn mại dâm. Trong thực tế
kết quả đấu tranh, điều tra xử lí tệ nạn mại dâm hiệu quả
còn thấp và chưa phát huy được tác dụng răn đe, giáo dục.
mặt khác, biện pháp quản lí, giáo dục đối tượng tệ nạn mại
dâm chưa được coi trọng, mang tính hình thức, chưa có tác
dụng mạnh mẽ hạn chế đầu vào của tệ nạn mại dâm.




Sự chưa nghiêm khắc, công bằng trong pháp luật cũng ảnh
hưởng tơi cơng tác phịng chống tệ nạn mại dâm. Pháp luật
nước ta mới coi một số hành vi là tội phạm về mại dâm,
mua bán dâm và một số hành vi liên quan là vi phạm hành
chính nhưng đây là yếu tố quyết định trong kinh doanh
mại dâm. Trong quản lí, giáo dục mới tập trung đối với số
bán dâm, việc xử lí, giáo dục người mua dâm chưa thỏa

đáng, một số hành vi chưa bị lên án mạnh mẽ như các
hành vi bao che, dung túng cho tệ nạn mại dâm.



Việc quản lí, giáo dục số đối tượng tệ nạn mại dâm giúp họ
tái hòa nhập cộng đồng mang tính hình thức, số người
được giáo dục tiến bộ chiếm tỉ lệ thấp, tình trạng tái phạm
và vi phạm trở lại gia tăng và chiếm tỉ lệ cao…


 NHẬN ĐỊNH
Có thể nói tệ nạn mại dâm tồn tại và phát triển ở diện rộng, ở
hầu khắp các địa bàn trong tồn quốc, vì vậy phịng chống loại tệ
nạn này cần có sự phối hợp giữa các đơn vị, địa phương và có cơ
chế, chính sách đồng bộ ở việc đề ra và triển khai trong thực
tiễn.
Khi bàn đến một trong những nhóm nguyên nhân của tệ nạn mại
dâm ở trên chưa thể khái quát toàn bộ những điều kiện phát
sinh, phát triển của nó cũng như những bất cập, hạn chế của
cơng tác phịng chống về mặt quản lí, chính sách, pháp luật
nhưng phần nào đã cho thấy sự phức tạp của tình hình mại dâm
và những giải pháp hiệu quả cho việc giải quyết vấn đề này cũng
cịn là một khó khăn mà các cấp, các ngành còn đang phải đối
mặt.


III. Đề xuất giải pháp cho vấn đề mại dâm
* Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả phịng ngừa chung
Tập trung đổi mới việc thực hiện một số chính sách xã hội có

liên quan, tạo điều kiện cho phịng ngừa mại dâm.
+ Tuyên truyền và tăng cường các biện pháp giáo dục về văn
hóa, pháp luật, phát huy các truyền thống tốt đẹp của dân
tộc, khơi dậy các giá trị chuẩn mực pháp luật, đạo đức, lối
sống
+ Tăng cường thực hiện các dự án, chương trình xóa đói giảm
nghèo, giải quyết tạo việc làm, hỗ trợ vốn, thực hiện kế hoạch
hóa gia đình, xây dựng nếp sống văn hóa ở các cụm dân cư.
Đồng thời có kế hoạch lồng ghép nội dung phòng chống tệ
nạn mại dâm với việc thực hiện các chương trình trên.


+ Đối với chính sách quản lí, giáo dục đối tượng tệ nạn mại
dâm: phải có các qui định cụ thể trong việc quản lí, giáo
dục đối tượng tệ nạn mại dâm ở các cơ sở tập trung và ở
cộng đồng, gia đình. Đồng thời phải có chính sách trong
quản lí, giáo dục đối với đối tượng mại dâm khi về địa
phương, giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng, nhất là việc hỗ
trợ vốn, giúp đỡ việc làm. Xác định rõ trách nhiệm của
chính quyền, các cơ quan chức năng, các đơn vị, tổ chức
nghề nghiệp, tổ chức kinh tế trong việc tiếp nhận và quản
lí, giáo dục đối với các đối tượng mại dâm khi về địa
phương, giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng.


-

Đổi mới công tác tuyên truyền giáo dục nhân dân, các
ngành, các cấp và tồn xã hội tham gia phịng ngừa tệ nạn
mại dâm.

+ Gắn tuyên truyền phòng chống tệ nạn mại dâm với cuộc
vận động xây dựng gia đình văn hóa, phong trào tồn dân
đồn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, xây
dựng xã phường khơng có tệ nạn mại dâm, phát động tồn
dân tham gia phát hiện, đấu tranh với tệ nạn mại dâm…
+ Kết hợp phòng chống mại dâm với phòng chống HIV/AIDS
và các cuộc vận động phòng chống tội phạm, phòng chống
ma túy ở địa phương. Đưa nội dung phòng chống tệ nạn
mại dâm tuyên truyền, giáo dục trong trường học, cơ quan
doanh nghiệp, đơn vị sản xuất và các tổ chức đoàn thể.


-

Cải tiến nâng cao hiệu quả quản lí, giáo dục đối tượng tệ
nạn mại dâm, giúp đỡ họ tái hoàn lương, phòng ngừa tái
phạm.

+ Nâng cao chất lượng các hoạt động chữa trị, dạy nghề và
giáo dục đối với số đối tượng bán dâm của các trung tâm
giáo dục 05, cơ sở chữa bệnh. Ngoài việc tăng cường cơ sở
vật chất, cần đổi mới, cải tiến các hình thức dạy nghề,
hướng nghiệp để đối tượng có đủ điều kiện, khả năng tái
hịa nhập cộng đồng khơng vi phạm trở lại. Tập trung và
có kế hoạch dạy những nghề mà sau khi về địa phương, các
đối tượng mại dâm có thể sử dụng nghề đã học để sinh
sống đảm bảo cuộc sống, dễ dàng tái hòa nhập.

-

Bổ sung, hồn thiện qui định pháp luật về phịng chống tệ nạn mại
dâm, tạo hành lang pháp lí vững chắc cho hoạt động phòng ngừa tệ
nạn mại dâm.
+ Rà soát và điều chỉnh các qui định về việc cấp giấy phép và quản lí
hoạt động kinh doanh dịch vụ liên quan đến tệ nạn mại dâm như: kinh
doanh lưu trú, karaoke, vũ trường…
+ Cần qui định rõ phạm vi trách nhiệm của chính quyền, cấp ủy Đảng,
lực lượng cơng an, các bộ phận chuyên trách, các ban ngành đoàn thể
trong phòng chống tệ nạn mại dâm; qui định việc quản lí, giáo dục,
giúp đỡ tái hịa nhập cộng đồng đối với đối tượng tệ nạn mại dâm, đặc
biệt là số hết thời hạn giáo dục ở các cơ sở tập trung về địa phương.
+ Hình sự hóa một số hành vi về tệ nạn mại dâm góp phần nâng cao
hiệu quả hoạt động phịng ngừa. ( hình sự hóa một số hành vi : bán
dâm, tổ chức mại dâm, bảo kê, cưỡng bức mại dâm và có chế tài về
việc xử lí đối với các loại hành vi này, làm cơ sở cho các cơ quan chức
năng trong quá trình phịng ngừa, đấu tranh).


* Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả các biện pháp phòng ngừa và can thiệp với vai
trò của nhân viên công tác xã hội (NVCTXH) theo các phương pháp tác nghiệp với
cá nhân, nhóm, gia đình, cộng đồng trong trợ giúp thân chủ là người hành nghề
mại dâm tại các địa phương.


Đối với địa phương
- NVCTXH tại các địa phương cần tích cực tuyên truyền nhiều hơn nữa để mọi
người hiểu rõ vấn đề về mại dâm, bên cạnh việc truyền thơng phịng chống tệ
nạn mại dâm và tội phạm mại dâm , cần làm rõ vấn đề này khơng có nghĩa là

xa lánh, tách biệt người làm dịch vụ mại dâm mà việc trợ giúp hòa nhập cộng
đồng cho họ là một giải pháp trong cơng tác phịng chống tệ nạn này.
- Đề xuất việc nâng cao chất lượng các hình thức hỗ trợ người hành nghề mại
dâm tái hịa nhập cộng đồng như việc chăm sóc sức khỏe, điều trị những bệnh
gặp phải, quan tâm nhiều hơn đến vấn đề hỗ trợ học văn hóa, học nghề, tạo
việc làm cho người hành nghề mại dâm quay trở lại với đời sống tích cực để
được làm việc, cống hiến và được xã hội thừa nhận
- Việc vận động thí điểm thành lập trung tâm cơng tác xã hội là một yêu cầu
thực tế để giáo dục, hỗ trợ người bán dâm về mặt tâm lí, tư vấn, tham vấn giúp
đỡ họ nhận thức đúng đắn về những hành vi vi phạm thuần phong mĩ tục để
từng bước rèn luyện, sửa đổi nhân cách.


Biện pháp hỗ trợ từ các nhóm đồng đẳng, CLB
Khuyến khích những người
làm dịch vụ tình dục tham
gia các nhóm tự lực và nhóm
trợ giúp để họ có thể nâng
cao quyền năng, tự tin hơn và
mạnh mẽ hơn.
Các nhóm viên được tập hợp
lại, được tư vấn và tập huấn
kiến thức về HIV/AIDS, cách
chăm sóc sức khỏe, chia sẻ
kiến thức pháp luật, hướng
dẫn họ sử dụng những biện
pháp an toàn bảo vệ bản
thân, tránh lây nhiễm các
bệnh qua đường tình dục và
HIV/AIDS với bản thân và

cho người khác.



Hiện nay, ở nước ta, một trong những mơ hình hỗ trợ cho
những người phụ nữ làm dịch vụ tình dục đã được đề cập
đó chính là mơ hình các nhóm tự lực và nhóm trợ giúp,
để từ đây giúp họ tự tin hơn ở bản thân, mạnh mẽ hơn
trong việc bảo vệ lợi ích của mình.



Việc tham gia vào các nhóm này giúp họ có cơ hội được
xích lại gần nhau giữa nhiều hoàn cảnh, nhiều số phận
khác nhau nhưng cùng chung những tâm sự. Trong
nhóm, họ có thể cùng chia sẻ tâm tư tình cảm, động viên
nhau, chia sẻ những kinh nghiệm và hỗ trợ nhau vượt
qua những khó khăn khi hành nghề ( ví dụ như đối phó
với bạo lực từ khách hàng, bảo kê…).



Khi tham gia vào nhóm, họ cũng được tham vấn để có thể
tránh những hành vi tiêu cực: làm lây truyền HIV, tiêm
chích ma túy…giải tỏa những vấn đề tâm lí gặp phải, họ
được biết đến những nguy cơ và tương lai của họ khi
khơng cịn sắc đẹp, tuổi trẻ và gia đình của họ cũng sẽ
phải đối mặt với nhiều khó khăn.



Họ cần được tham vấn về tâm lí, hỗ trợ về học văn hóa
và cơng việc để việc tái hòa nhập được thuận lợi. Từ đó
họ cùng nhau tìm phương kế kiếm sống, từ bỏ cơng việc
mại dâm. Họ cần có kĩ năng và được hỗ trợ vốn, hay học
nghề… để có thể rời bỏ mại dâm và bắt đầu các hoạt
động mới, công việc mới. Điều này đem lại hi vọng và
lòng tin cho họ.


Đối với các cá nhân là người làm dịch vụ tình dục


Người tham gia dịch vụ tình duc tự
nhận thức rõ trách nhiệm với chính
bản thân mình và với cộng đồng
trong việc tích cực, chủ động tham
gia các hoạt động xã hội; trước hết
là nâng cao trình độ, sự hiểu biết về
mọi mặt đời sống đặc biệt những
hiểu biết liên quan đến chăm sóc
sức khỏe, phịng ngừa HIV/AIDS và
các bệnh qua đường tình dục, tìm
kiếm các sự hỗ trợ và cơ hội về việc
làm phù hợp và có ích cho bản thân
và cộng đồng.

-

Người tham gia dịch vụ tình dục

chủ động tìm đến sự trợ giúp cho
mình, đặc biệt là tham gia các hoạt
động cùng nhóm “tự lực”, đồng
thời tăng cường năng lực tự giúp,
phát huy những khả năng, thế
mạnh của bản thân trong q trình
hịa nhập cộng đồng.

Một ví dụ cụ thể được nêu ra ở đây đó là câu chuyện của Hải: Hải đã từng làm gái
mại dâm và nghiện ma túy. Cơ và chồng đều có HIV. Hải đã tham gia nhóm tự lực
và nhận được một khoản vay vốn nhỏ là 2 triệu đồng để mở một quán nước chè
xanh, trà đá. Trong vòng 3 năm cô đã mở được 2 quán và sử dụng tiền kiếm được
để giúp đỡ chồng đang thụ án trong tù và giúp đỡ người mẹ mù lịa. Cơ đã thơi làm
gái mại dâm và khơng cịn sử dụng ma túy. Khơng chỉ có Hải, mà nhiều phụ nữ
làm dịch vụ tình dục khác đã từ bỏ cơng việc mại dâm và dừng sử dụng ma túy
được vài ba năm từ khi dự án trợ giúp cho họ được triển khai…