Tài liệu bồi dưỡng kĩ năng công tác đoàn hội đội

TRUNG ƯƠNG ĐỒN TNCS HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN THANH THIẾU NIÊN VIỆT NAM
***

TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG
KĨ NĂNG CƠNG TÁC ĐỒN, HỘI, ĐỘI

Hà Nội, 2018

1


CÔNG TÁC THAM MƯU ĐỐI VỚI CẤP ỦY, SỰ PHỐI HỢP VỚI CÁC
BAN, NGÀNH Ở ĐỊA PHƯƠNG, ĐƠN VỊ
I. VỊ TRÍ, VAI TRỊ, NHIỆM VỤ CỦA ĐỒN TNCS HỒ CHÍ
MINH Ở ĐỊA PHƯƠNG, ĐƠN VỊ
1. Vị trí, vai trị của Đoàn thanh niên ở địa phương, đơn vị
Để thực hiện tốt vị trí, vai trị, chức năng của mình, Đồn TNCS Hồ
Chí Minh thiết lập hệ thống tổ chức thống nhất từ trung ương đến cơ sở bao
gồm: Cấp Trung ương, cấp tỉnh (tỉnh, thành Đoàn, Đoàn trực thuộc), cấp
huyện (thành phố trực thuộc tỉnh, thị Đoàn, huyện, quận Đoàn và tương
đương); cấp cơ sở (Đoàn cơ sở – Đoàn xã, phường, thị trấn và tương đương
và chi đoàn cơ sở).
Tổ chức Đoàn ở địa phương, đơn vị giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong
thực hiện nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết, giáo dục thanh niên. Đoàn thanh niên ở
địa phương đơn vị có nhiệm vụ nắm vững đường lối, chủ trương, chính sách của
Đảng, Nghị quyết của Đồn và những đặc điểm của địa phương, đơn vị, hướng
dẫn, chỉ đạo, giám sát, kiểm tra trực tiếp tổ chức cơ sở của Đoàn thực hiện chủ
trương, nghị quyết của Đảng, của Đoàn cấp trên và tham gia thực hiện nhiệm vụ
chính trị ở địa phương, đơn vị.
Tổ chức Đồn ở địa phương, đơn vị có vai trị quan trọng trong việc cụ

thể hố chủ trương, nghị quyết của Đồn cấp trên cho phù hợp với nhiệm vụ
phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội ở địa phương, đơn vị, phù hợp với hồn
cảnh lịch sử, đặc điểm tình hình của đơn vị, với nhu cầu, nguyện vọng, tâm
lý, lợi ích hợp pháp của các đối tượng thanh niên, từ đó hướng dẫn, chỉ đạo, tổ
chức các hoạt động của Đoàn và phong trào thanh, thiếu nhi sao cho hiệu quả
đạt được ở mức độ cao nhất.
Vai trò chỉ đạo, thực hiện của Đoàn thanh niên ở các địa phương, đơn
vị rất quan trọng. Vì vậy, cán bộ đồn phải nghiên cứu nắm vững tình hình
địa phương, đặc điểm đối tượng, phải tìm chọn biện pháp chỉ đạo khoa học,
hợp lý, thiết thực để Đồn hoạt động có hiệu quả. Đồng thời, cần nắm bắt
thơng tin chính xác phản hồi từ cơ sở, tham mưu tích cực cho cấp uỷ và Đoàn
2


cấp trên kịp thời điều chỉnh, khắc phục những lệch lạc, thiếu sót, khó khăn,
hạn chế trong cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi.
Tổ chức Đồn cịn giữ vai trò chủ đạo trong việc tổ chức những hoạt
động qui mơ lớn, tập trung, những đội hình xung kích đi đầu thực hiện các
cơng trình, phần việc khó khăn, đột phá giải quyết những việc trọng điểm,
góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội
của địa phương, đơn vị.
Đồn thanh niên giữ vị trí quan trọng trong hệ thống chính trị ở địa phương,
đơn vị đối với việc định hướng giá trị cho tuổi trẻ, huy động tài năng sức trẻ tham
gia tích cực thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá xã hội của đơn vị.
Tổ chức Đoàn chịu trách nhiệm trước cấp uỷ địa phương, đơn vị về tồn bộ cơng
tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi. Trên cơ sở những chức năng cơ bản của
Đồn TNCS Hồ Chí Minh mà tổ chức Đồn phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt
Nam, với các phòng, ban, các đoàn thể, các tổ chức khác để tạo mơi trường rộng
lớn đồn kết, tập hợp, giáo dục, rèn luyện thanh thiếu nhi.
2. Nhiệm vụ của Đoàn thanh niên ở địa phương, đơn vị

Một là, công tác giáo dục đồn viên và thanh niên. Đồn thanh niên có
nhiệm vụ triển khai nội dung, hình thức giáo dục thơng qua các phương pháp
chỉ đạo khác nhau, nhất là việc bồi dưỡng tập huấn lực lượng tuyên truyền
viên, cán bộ đoàn làm công tác tuyên truyền giáo dục, về kỹ năng phương
pháp truyền thông theo các chủ đề, các đối tượng, các sự kiện chính trị - xã
hội hoặc theo các ngày lễ lớn trong năm.
Đồn thanh niên có nhiệm vụ phổ biến, tuyên truyền, giáo dục chủ
nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh cho cán bộ, đồn viên thanh niên
thơng qua các hoạt động, các chương trình hành động cách mạng; quán triệt
sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng nhằm nâng cao giác ngộ lý tưởng,
niềm tin cho đồn viên, thanh niên, góp phần thực hiện lý tưởng mục tiêu của
Đảng. Đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề và khó khăn, vì ở địa phương, đơn vị
có nhiều đối tượng thanh niên khác nhau. Do vậy, việc tìm chọn biện pháp chỉ
đạo và tổ chức các hoạt động phải hết sức cụ thể, năng động, linh hoạt và sâu
sát, phù hợp với tình hình thực tiễn ở các địa phương, đơn vị.
Trong cơng tác giáo dục, Đồn thanh niên cịn có nhiệm vụ hướng dẫn các
cơ sở Đồn thơng qua các ngày lễ lớn, bằng những cuộc vận động, các cuộc thi,
các loại hình văn hố, văn nghệ, tham quan dã ngoại, cắm trại, các hoạt động xã
3


hội mà giáo dục truyền thống cách mạng, giáo dục lối sống, nếp sống văn hoá
nâng cao ý thức bảo vệ, giữ gìn bản sắc văn hố dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh
hoa văn hố thế giới cho thanh thiếu nhi, giáo dục an ninh quốc phòng, giáo dục
về dân số - sức khoẻ - môi trường, giáo dục luật pháp v.v...
Hai là, công tác xây dựng tổ chức Đồn, Hội, Đội. Đồn thanh niên có
nhiệm vụ xây dựng, củng cố và phát triển vững mạnh về chính trị, tư tưởng và
tổ chức, thực sự là nền tảng của Đoàn, là nơi thực hiện chủ trương, nghị quyết
của Đồn, thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương đơn vị. Muốn vậy
phải thường xuyên tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cơng tác Đồn, kỹ năng

cơng tác thanh thiếu niên cho cán bộ đoàn, tiến hành chỉ đạo điểm, tổng kết
kinh nghiệm, tham mưu tích cực cho các cấp uỷ Đảng, xây dựng qui hoạch
đội ngũ cán bộ đoàn, chính sách cán bộ đồn. Đồng thời chỉ đạo cơ sở tích
cực triển khai chương trình rèn luyện đồn viên nhằm nâng cao chất lượng
đồn viên làm nịng cốt trong xây dựng Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam và
phụ trách Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Tích cực xây dựng tổ chức
cơ sở Đoàn, Hội trong các đối tượng thanh niên đặc thù, trong các khu vực
kinh tế tư nhân, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi và trong các
trường bán cơng, dân lập, tư thục.
Ba là, công tác tổ chức các hoạt động của Đoàn và phong trào thanh
niên. Đoàn thanh niên chịu trách nhiệm phối hợp với các ban ngành các đoàn
thể tổ chức thực hiện các chương trình hành động cách mạng, các phong trào
thanh niên ở địa phương, đơn vị. Định hướng và chỉ đạo thống nhất giúp các
Đoàn cơ sở chủ động xây dựng nội dung, chương trình cơng tác, tổ chức các
hoạt động phù hợp với từng đối tượng, sở thích và nghề nghiệp của thanh
niên.
Tăng cường cơng tác chỉ đạo, hướng dẫn về kỹ năng nghiệp vụ công
tác thanh niên cho Ban Chấp hành Đoàn cơ sở, giúp họ vận dụng những
phương thức hoạt động phù hợp với từng đối tượng thanh niên ở cơ sở, tạo
nguồn kinh phí, cơ sở vật chất cho mọi hoạt động của Đoàn, thành lập các
trung tâm xúc tiến việc làm, thực hiện các dự án quy mô cấp huyện nhằm giúp
thanh niên lập thân, lập nghiệp.
Tổ chức chỉ đạo điểm, chỉ đạo theo cụm, hướng dẫn các Đoàn cơ sở
thực hiện các hoạt động lớn như cắm trại, hội thi, triển lãm theo chủ đề, nhân

4


dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị trọng đại của dân tộc, địa
phương, đơn vị, của Đảng của Đoàn và các đoàn thể.

Tổng kết thực tiễn, phát hiện, bồi dưỡng điển hình để có biện pháp chỉ
đạo chung thống nhất ở địa phương, đơn vị. Thơng qua các tổ chức cơ sở
Đồn mà huy động đồn viên, thanh niên đảm nhận tham gia các cơng trình,
phần việc thanh niên khi có u cầu của nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hố,
xã hội ở địa phương, đơn vị.
Từ các phong trào lớn của Trung ương Đoàn và Đoàn cấp trên phát
động, Đoàn thanh niên ở địa phương, đơn vị có nhiệm vụ xây dựng các chương
trình hành động cách mạng, phát động những phong trào nhánh, để thu hút tập
hợp đơng đảo đồn viên thanh niên tham gia thực hiện. Động lực của các
phong trào thanh niên, các chương trình hành động cách mạng tham gia thực
hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hố, xã hội trước hết là vấn đề lợi ích. Do
vậy, Đồn thanh niên có nhiệm vụ tham mưu tích cực cho cấp uỷ Đảng, phối
hợp với chính quyền, chun mơn và các ban ngành đoàn thể nhằm giải quyết
tốt các chế độ chính sách, cơ chế phối hợp hành động, đảm bảo hài hồ các lợi
ích để một mặt, có thể huy động được đoàn viên, thanh niên, mặt khác đáp ứng
được nhu cầu về lợi ích vật chất, tinh thần cho tuổi trẻ.
Bốn là, công tác giáo dục thiếu niên nhi đồng và xây dựng Đội thiếu
niên tiền phong Hồ Chí Minh. Đồn thanh niên ở địa phương, đơn vị có
nhiệm vụ phối hợp với chính quyền, các ban ngành có liên quan xây dựng
chương trình hoạt động hàng năm về cơng tác chăm sóc, giáo dục bảo vệ
thiếu niên, nhi đồng. Trước hết, với chức năng là người phụ trách Đội, Đồn
thanh niên có trách nhiệm xây dựng đội ngũ cán bộ Đội thiếu niên tiền phong
Hồ Chí Minh bao gồm các phụ trách Đội trong trường học và các anh chị phụ
trách thiếu nhi ngoài nhà trường, trên các địa bàn dân cư, ở các cơ quan đơn
vị, xí nghiệp. Thơng qua đội ngũ cán bộ phụ trách, các cấp bộ Đoàn hướng
dẫn, giúp đỡ các em xây dựng Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh vững
mạnh và tổ chức các hoạt động thiếu nhi trên địa bàn dân cư.
Tập huấn đội ngũ phụ trách Đội theo năm học, hướng dẫn chủ đề năm
học; hướng dẫn các hoạt động nhân đạo từ thiện mà nội dung tập huấn là 5
điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng, đồng thời bồi dưỡng về kỹ năng và

nghiệp vụ cho phụ trách thiếu nhi ngoài nhà trường.

5


Khái quát toàn bộ các nhiệm vụ của Đoàn thanh niên thể hiện ở 4 mặt
cơng tác trên có thể khẳng định rằng Đồn thanh niên các cấp chỉ có thể phát
huy được vị trí, vai trị của mình trong công tác thanh niên và trong phát triển
kinh tế - xã hội ở địa phương khi xây dựng được đội ngũ cán bộ đồn có đủ
phẩm chất, năng lực, kỹ năng nghiệp vụ, nhiệt tình say mê với cơng việc, với
thế hệ trẻ, trong đó, người Bí thư Đồn giữ vai trị rất quan trọng.
II. CƠNG TÁC THAM MƯU ĐỐI VỚI CẤP UỶ ĐẢNG, SỰ PHỐI
HỢP VỚI CHÍNH QUYỀN, CÁC BAN NGÀNH Ở ĐỊA PHƯƠNG, ĐƠN
VỊ
1. Công tác tham mưu đối với cấp uỷ Đảng
Cấp uỷ Đảng lãnh đạo trực tiếp và toàn diện Đoàn Thanh niên cùng cấp
(về định hướng chính trị, về tư tưởng, về tổ chức). Quan hệ giữa cấp uỷ Đảng
với cấp bộ Đoàn cùng cấp là quan hệ lãnh đạo và chỉ đạo.
Thực tiễn, tồn tại ba biểu hiện về khả năng tham mưu của cán bộ Đoàn
đối với cấp uỷ và mối quan hệ lãnh đạo giữa cấp uỷ Đảng với tổ chức Đoàn,
như sau:
- Những nơi mà cán bộ đoàn năng động, sáng tạo thì việc tham mưu
cho Đảng lãnh đạo cơng tác thanh niên được tiến hành chủ động, rõ việc, huy
động được nguồn lực và tính cộng đồng trách nhiệm của cả hệ thống chính trị
cho cơng tác thanh niên.
- Những nơi cán bộ đồn thụ động, năng lực cơng tác yếu thì việc tham
mưu cho Đảng lãnh đạo cơng tác thanh niên đạt hiệu quả thấp, đôi khi cấp uỷ
Đảng phải "cầm tay, chỉ việc" cho cán bộ đồn. Tình trạng cán bộ đoàn quá
thụ động cũng dẫn đến hệ quả cấp uỷ Đảng chỉ đạo quá sâu (hoặc “làm thay”)
các mặt cơng tác của Đồn, nhất là trong cơng tác cán bộ đồn.

- Những nơi cấp uỷ Đảng khơng quan tâm, “khốn trắng” cơng tác
đồn kết, tập hợp thanh niên cho cán bộ Đồn thì việc lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm
tra, đánh giá, quan tâm hỗ trợ hầu như qua loa, chiếu lệ, chưa đặt đúng tầm và
vị trí của nó. Cán bộ Đồn năng động, sáng tạo cũng khó tạo ra sự đồng
thuận, ủng hộ từ các ban, ngành, đoàn thể khác và của xã hội, hoạt động
phong trào sẽ khó khăn.
Đồn phải chủ động tham mưu để cấp uỷ Đảng xác định rõ, đúng chức
năng, nhiệm vụ của tổ chức Đồn, tơn trọng tính độc lập về tổ chức của tổ
6


chức Đồn. Đây là vấn đề khơng mới, nhưng trong thực tế, vẫn có sự thiếu
thống nhất, chưa đầy đủ trong nhận thức của nhiều cấp uỷ, dẫn đến sự thiếu
thống nhất trong chỉ đạo và đánh giá đối với Đoàn Thanh niên. Một số nơi,
cấp uỷ chỉ đạo Đoàn Thanh niên nặng về huy động đoàn viên, thanh niên cho
các hoạt động tập trung, để thực thi các công việc cụ thể, đột xuất mà chưa
quan tâm đến việc lãnh đạo, tạo điều kiện cho Đoàn thực hiện đầy đủ các
chức năng, nhiệm vụ cơ bản của mình.
Từ những vấn đề trên, địi hỏi phải tăng cường cơng tác tham mưu của
cán bộ đồn mà trực tiếp là Bí thư Đoàn với cấp uỷ Đảng, theo hướng quan
tâm “đặc biệt hơn”, tập trung vào những nội dung sau:
- Tham mưu cho cấp uỷ Đảng xây dựng chương trình cơng tác thanh
niên định kỳ theo tháng, quý, năm, nhiệm kỳ;
- Tham mưu để cấp uỷ Đảng phân công cấp uỷ viên phụ trách công tác
thanh niên. Cấp uỷ viên phụ trách cơng tác thanh niên nên là những đồng chí
đã kinh qua cơng tác thanh niên hoặc có nhiều kinh nghiệm trong lãnh đạo
công tác thanh niên, hiểu biết, chia sẻ với thanh niên và độ tuổi còn trẻ.
- Tham mưu để cấp uỷ Đảng chỉ đạo chính quyền, các cấp, các ngành
thực hiện nội dung công tác thanh niên. Các cấp, ngành phải cụ thể hóa Nghị
quyết của Đảng về thanh niên trong chương trình, nhiệm vụ cơng tác, xác định

trách nhiệm của mình trong cơng tác thanh niên dưới góc độ thanh niên vừa là
đối tượng tác động vừa là nhân lực trực tiếp của các cấp, ngành…; quan tâm,
tạo điều kiện cho tổ chức Đoàn thể hiện vai trị xung kích trong tham gia phát
triển kinh tế, xã hội, giữ gìn quốc phịng, anh ninh ở địa phương.
- Tham mưu cho cấp uỷ Đảng kiểm tra việc thực hiện các chủ trương
về công tác thanh niên, trong đó chú trọng kiểm tra cơng tác phát triển đảng
từ đoàn viên.
- Tham mưu cho cấp uỷ Đảng xây dựng quy chế, lề lối làm việc với cấp
bộ Đoàn và các ngành về công tác thanh niên (như: quy định về lề lối làm
việc với tập thể Ban Thường vụ Đồn, chế độ kiểm tra, nghe báo cáo tình
hình thanh niên và cơng tác Đồn, làm việc về cơng tác tổ chức, cán bộ, công
tác tư tưởng…
- Tham mưu cho cấp uỷ Đảng xây dựng các nội dung, yêu cầu công tác
đối với cấp uỷ Đảng cấp dưới và đảng viên trong việc nêu cao tính kỷ luật
7


Đảng trong công tác thanh niên; mỗi đảng viên cần đi vào phong trào của tuổi
trẻ, tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước;
sống mẫu mực, là tấm gương cho thanh niên noi theo; đồng thời tham gia bồi
dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp. Cấp uỷ Đảng
cấp trên cần giao nhiệm vụ cho cấp uỷ Đảng cấp dưới và mỗi đảng viên trong
việc chăm lo công tác thanh niên, gắn việc bình xét danh hiệu đảng viên và
cấp uỷ Đảng với kết quả cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi ở địa
bàn, đơn vị công tác.
Bên cạnh đó, Đồn phải thường xun thực hiện chế độ báo cáo, xin ý
kiến của cấp uỷ (tập thể hoặc đồng chí cấp uỷ trực tiếp phụ trách) về những
chủ trương cơng tác lớn của Đồn, nhất là cơng tác tổ chức, cán bộ, cơng tác
tư tưởng, các chương trình thanh niên tham gia phát triển kinh tế xã hội…
Trong công tác tham mưu cho cấp uỷ Đảng, quan hệ giữa Đoàn với

Đảng uỷ cơ sở là quan hệ phối hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo cơng tác Đồn và
phong trào thanh thiếu nhi. Bí thư Đồn cần thay mặt Ban thường vụ thường
xuyên trao đổi thông tin với Đảng uỷ cơ sở về tình hình thanh niên, cơng tác
Đồn và phong trào thanh thiếu nhi; phối hợp chỉ đạo, kiểm tra và giải quyết
các vấn đề đặt ra đối với cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi ở cơ sở
đảm bảo sự đồng thuận, cộng đồng trách nhiệm và tôn trọng lẫn nhau trong
chỉ đạo công tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi.
2. Cơng tác phối hợp với chính quyền
Quan hệ giữa chính quyền và Đồn thanh niên cùng cấp là quan hệ phối
hợp. Đoàn thanh niên có trách nhiệm vận động và tổ chức cho đoàn viên
thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, đơn vị và phối
hợp với chính quyền, các ban, ngành, đồn thể khác chăm lo giải quyết các
vấn đề của thanh niên.
Chính quyền có quan hệ phối hợp với cấp bộ Đồn, khơng có quan hệ
chỉ đạo đối với cấp bộ Đoàn cùng cấp. Tuy nhiên, xét dưới góc độ quản lý
hành chính nhà nước, thì cấp chính quyền cùng cấp là cấp cấp ngân sách và
quản lý nhà nước đối với các chủ thể hoạt động tại địa bàn, do đó, tổ chức
Đồn ở đây chịu sự quản lý và giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
đối với các hoạt động thuộc lĩnh vực, đối tượng do Nhà nước quản lý. Điều
này cho thấy, Đồn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị,
8


do Đảng Cộng sản lãnh đạo trực tiếp và toàn diện, nhưng phải hoạt động
trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Thực tế cơng tác Đồn những năm qua chỉ ra rằng, Đồn đã thực hiện
tốt vai trị "tham mưu" và phối hợp với các cấp chính quyền trong cơng tác
thanh niên, cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi.
Ở Trung ương, hàng năm Trung ương Đồn đều có phiên làm việc với
Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan nhằm đề xuất giải pháp vận

động và tổ chức cho đoàn viên thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội
(chủ yếu thông qua các chương trình, dự án, như dự án xố cầu khỉ, xây dựng
cầu nông thôn mới, dự án làm đường Hồ Chí Minh, dự án đưa trí thức trẻ
tham gia phát triển nông thôn, miền núi, dự án xây dựng các làng thanh niên
lập nghiệp, các đảo thanh niên, các dự án phịng chống tệ nạn xã hội, bảo vệ
mơi trường, chăm sóc sức khoẻ thanh niên, vị thành niên, dự án xây dựng các
trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi v.v.; tham mưu xây dựng chính sách, luật
pháp thanh niên như: Chiến lược quốc gia về phát triển thanh niên đến năm
2020, Luật thanh niên và nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến thanh
niên và chính sách cán bộ Đồn, Hội, Đội… Thơng qua các cuộc làm việc
thường niên này, Chính phủ, các bộ, ngành nắm chắc tình hình thanh niên và
những vấn đề bức xúc của thanh niên, trên cơ sở đó có các chủ trương, chính
sách thích hợp.
Tại một số địa phương, đơn vị, các cấp bộ Đồn cũng chủ động xây
dựng chương trình, nội dung làm việc với cấp chính quyền cùng cấp, tuy
nhiên cơng tác này còn hạn chế.
Ở một số địa phương vai trò quản lý của Nhà nước của chính quyền đối
với cơng tác thanh niên cịn khá mờ nhạt. Nếu Đồn khơng chủ động tham
mưu, đề xuất thì rất ít khi chính quyền chủ động có các chủ trương, chính
sách cụ thể đối với thanh niên cũng như đối với cán bộ Đồn. Nhà nước cũng
chưa thực hiện được vai trị điều phối với cơ chế, chính sách thích hợp để huy
động sự tham gia của các ngành, đoàn thể liên quan trong công tác thanh niên.
Các chỉ số phát triển thanh niên hầu như chưa được các cấp chính quyền đưa
thành chỉ tiêu phát triển kinh tế - xó hội ở địa phương mình.
Do vậy, bí thư đồn cần tham mưu và phối hợp với các cơ quan Nhà
nước trong quản lý đối với công tác thanh niên theo hướng “thực thi hơn”.
Nội dung phối hợp tập trung vào các vấn đề sau:
9

- Phối hợp để tổ chức lực lượng thanh niên xung kích tham gia thực
hiện các chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương, đơn vị;
- Phối hợp để đại diện chăm lo bảo vệ quyền lợi hợp pháp của đồn
viên, thanh niên;
- Đề xuất với các cấp chính quyền các chủ trương, chính sách liên quan
đến thanh niên và công tác thanh niên;
- Tham gia giám sát việc thực hiện chính sách, luật pháp thanh niên ở
địa phương, đơn vị.
Để chính quyền hiểu rõ hơn về những địi hỏi của cơng tác Đồn và
phong trào thanh thiếu nhi, nắm bắt trực tiếp, cụ thể hơn về tình hình thanh
niên từ đó quan tâm, tạo điều kiện bằng các cơ chế, chính sách, giao cho Đồn
đảm nhận các cơng việc tham gia phát triển kinh tế, xã hội, gìn giữ quốc
phịng, an ninh, Ban Thường vụ Đồn thanh niên cần đề xuất với lãnh đạo
chính quyền những phiên làm việc với sự tham gia của các ngành ở địa
phương, đơn vị tổ chức gặp gỡ, đối thoại với đoàn viên thanh niên. Ít nhất,
mỗi năm tổ chức một lần. Nội dung các cuộc làm việc hoặc các cuộc đối thoại
cần được ghi chép cẩn thận, có thể “tham mưu” để ban hành thông báo kết
luận nội dung làm việc hoặc tổng hợp những vấn đề trao đổi giữa đoàn viên
thanh niên với lãnh đạo chính quyền (nếu là cuộc trao đổi, đối thoại) để chính
quyền nghiên cứu, phối hợp tổ chức thực hiện.
3. Công tác phối hợp với mặt trận, các đoàn thể và ban, ngành khác
Quan hệ của Đồn với các đồn thể khác trong hệ thống chính trị, các
tổ chức kinh tế - xã hội, các tổ chức khác là quan hệ phối hợp. Đoàn chủ động
phối hợp với các đồn thể trong cơng tác thanh niên thơng qua các nghị quyết,
các chương trình liên tịch hay các hoạt động phối hợp cụ thể (các cuộc thi,
các loại học bổng, giải thưởng, các chương trình, dự án theo chuyên đề…).
Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể cùng cấp có quan hệ phối hợp với cấp
bộ Đồn, khơng có quan hệ chỉ đạo đối với cấp bộ Đồn cùng cấp (trừ một số
trường hợp đặc biệt, như cấp bộ Đoàn thực hiện Nghị quyết của Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam cùng cấp, vì Đồn thanh niên là thành viên tập thể của Mặt

trận Tổ quốc Việt Nam)

10


Đoàn thanh niên nên xây dựng và triển khai các chương trình liên tịch
với các đồn thể nhân dân khác trong địa phương, đơn vị; đề xuất với Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp định kỳ chủ trì giao ban các đồn thể nhân
dân, trong đó có vấn đề thanh niên; thường xuyên gửi các báo cáo định kỳ về
tình hình thanh niên, cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi tới các
đoàn thể nhân dân và yêu cầu các đoàn thể nhân dân gửi những báo cáo định
kỳ về tình hình thanh niên và kết quả thực hiện các chủ trương công tác thanh
niên theo đối tượng và lĩnh vực mà đoàn thể nhân dân được phân cơng phụ
trách. Bên cạnh đó, Đồn thanh niên cần chủ động phối hợp với các đoàn thể
nhân dân trong việc tổ chức các hoạt động, các phong trào thanh niên phù hợp
với đối tượng và chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức ấy.
Đối với Mặt trận Tổ quốc: Đoàn thanh niên cần làm tốt hơn nữa công tác
tuyên truyền về vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên. Đó là
cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng, tập
hợp khối đại đồn kết tồn dân, góp phần quan trọng xây dựng, chỉnh đốn
Đảng, góp sức xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh. Để góp phần xây
dựng, phát huy vai trò và nâng cao trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc, Đoàn
thanh niên trước hết phải thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình và cùng
các tổ chức thành viên tham mưu cho Đảng và chính quyền xây dựng, hồn
chỉnh và cụ thể hố Quy chế để Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân
phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia phát triển kinh tế - xã hội, thực
hiện "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", qua đó tăng cường đồn kết
tồn dân, củng cố sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong xã hội. Đồn thanh
niên cùng các đoàn thể nhân dân trong Mặt trận Tổ quốc cần mở rộng và đa
dạng hố các hình thức tập hợp quần chúng tham gia các đoàn thể nhân dân,

các tổ chức xã hội, các hội nghề nghiệp, văn hoá, hữu nghị, từ thiện - nhân đạo;
tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động, khắc phục tình trạng hành chính hố,
phơ trương, hình thức, quan liêu, xa dân. Đặc biệt, tổ chức Đồn cần xung
kính, tình nguyện, tổ chức và tham gia các phong trào thi đua yêu nước, đoàn
kết xây dựng cuộc sống mới, gắn liền với các chương trình, kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội của cả nước, của địa phương, đơn vị.
Đối với Hội Nơng dân: Đồn thanh niên phối hợp với Hội nơng dân
tham mưu cho Đảng và chính quyền ban hành các chính sách để ra sức bồi
dưỡng sức dân, phát huy vai trị của nơng dân trong sự nghiệp đổi mới và tập
trung các nguồn lực cần thiết cho công nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp
11


nông thôn. Cùng với Hội Nông dân tuyên truyền và thực hiện tốt các chính
sách về ruộng đất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ vào sản
xuất, phát triển nơng nghiệp tồn diện, tiêu thụ nơng sản hàng hố, giải quyết
việc làm, xố đói, giảm nghèo, cải thiện đời sống, nâng cao dân trí, xây dựng
nơng thơn mới.
Đối với Hội Phụ nữ: Đồn thanh niên phối hợp với Hội Phụ nữ tuyên
truyền, động viên và tổ chức cho hội viên thực hiện tốt luật pháp và chính
sách bình đẳng giới, bồi dưỡng, đào tạo nghề nghiệp, nâng cao học vấn và
tham mưu cho Đảng và chính quyền có cơ chế, chính sách để phụ nữ tham gia
ngày càng nhiều vào các cơ quan lãnh đạo và quản lý ở địa phương, đơn vị.
Cán bộ, đoàn viên và thanh niên cần gương mẫu và thực hiện tốt các nhiệm
vụ về chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ bà mẹ và trẻ em, tạo điều kiện thuận lợi để
phụ nữ thực hiện tốt thiên chức người mẹ; xây dựng gia đình no ấm, bình
đẳng tiến bộ hạnh phúc.
Đối với Hội Cựu chiến binh: Đoàn thanh niên cần thường xuyên phối
hợp hoạt động tun truyền, tơn vinh, thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa
và đạo lý "uống nước nhớ nguồn" để các thành viên của hội luôn phát huy bản

chất, truyền thống " Bộ đội cụ Hồ", tích cực tham gia xây dựng Đảng và bảo
vệ chính quyền, chế độ xã hội chủ nghĩa; giúp nhau cải thiện đời sống, nêu
gương tốt góp phần giáo dục lý tưởng, truyền thống và chủ nghĩa anh hùng
cách mạng cho thế hệ trẻ.

12


KỸ NĂNG TỔ CHỨC DIỄN ĐÀN, ĐỐI THOẠI, HỘI THẢO

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
1. Ý nghĩa tầm quan trọng
Diễn đàn, đối thoại, hội thảo là những phương thức hoạt động phổ biến,
có tính chính trị, xã hội và khoa học, trực diện, tác động trực tiếp đến thế hệ
trẻ; đây chính là những phương thức có tính gợi mở, là các kênh diễn đàn có
tính tương tác, trải nghiệm, là môi trường để thanh thiếu niên học tập, nghiên
cứu khoa học, nâng cao trình độ chun mơn, kỹ năng, nghiệp vụ cơng tác,
tích lũy kiến thức, kinh nghiệm cuộc sống… góp phần thiết thực nâng cao
chất lượng, hiệu quả cơng tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong giai
đoạn hiện nay.
2. Những nguyên tắc chung
Diễn đàn, đối thoại, hội thảo về hình thức tổ chức khác nhau, nhưng 3
phương thức đều phải đảm bảo những nguyên tắc chung cơ bản: Xuất phát từ
nhu cầu, đảm bảo tính khoa học, sự bình đẳng và mục đích, cụ thể:
2.1. Xác định nhu cầu
Diễn đàn, đối thoại, hội thảo đều phải xuất phát từ nhu cầu, tính cần
thiết, từ nguyện vọng, tâm tư, tình cảm của thanh thiếu niên; xuất phát từ địi
hỏi chung của cơng tác thanh niên, của tình hình cơng tác đồn và phong trào
thanh thiếu nhi. Việc tổ chức diễn đàn, đối thoại, hội thảo phải góp phần giải
quyết những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa,

xã hội trong và ngồi nước có tác động đến thế hệ trẻ; mặt khác, góp phần
thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị. Thơng qua
các hình thức hoạt động này, cán bộ Đoàn, Hội, Đội hiểu rõ hơn tâm tư, tình
cảm, sở thích, nguyện vọng của thanh thiếu niên; truyền đạt những thơng điệp
có tính định hướng về quan điểm, lý tưởng, lập trường chính trị, chủ trưởng
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và lý tưởng, mục tiêu của tổ
chức Đoàn, Hội, Đội đến thế hệ trẻ. Đồng thời, thanh thiếu niên sẽ có điều
kiện tự thể hiện và khẳng định mình; đóng góp trí tuệ, tình cảm, thái độ, quan
13


điểm của họ đối với tổ chức, với một sự việc cụ thể, qua đó giúp cho tổ chức
tháo gỡ được những thách thức, những khó khăn ở hiện tại và cả trong tương
lai. Do vây, khi tổ chức các hoạt động này, cần có sự khảo sát, tìm hiểu kỹ về
các nhu cầu, đảm bảo việc tổ chức diễn đàn, đối thoại, hội thảo đáp ứng được
đa số nhu cầu đó, có như vậy mới đảm bảo được chất lượng, tính lan tỏa và
đạt được kết quả mong muốn.
2.2. Đảm bảo tính khoa học
Những vấn đề khác nhau của một đất nước, một quốc gia, dân tộc, một
tổ chức hay cá nhân đều phải được nhìn nhận dưới góc độ khoa học. Đây
chính là cơ sở căn bản để tìm ra chân lý của một vấn đề, một sự việc, một
hiện tượng xã hội… Diễn đàn, đối thoại và hội thảo ngồi những tính chất
chính trị, xã hội, tự thân nó ln luận giải chun sâu nhằm giải quyết một
nhiệm vụ, một vấn đề, do vậy nó phải được thực hiện trên những căn cứ có
tính khoa học, đảm bảo tính lý luận, thực tiễn, lịch sử, tồn diện và khách
quan. Việc tổ chức diễn đàn, đối thoại hay hội thảo cần đảm bảo tính kế
hoạch, có tính khả thi, huy động được tối đa các nguồn lực nhằm thực hiện
các vấn đề được lựa chọn. Kể cả các diễn đàn gián tiếp thông qua các phương
tiện thông tin đại chúng, báo chí, truyền hình, mạng xã hội hay internet đều
chứa đựng tính chất này. Việc lựa chọn nội dung, chủ đề, phương thức triển

khai, thời điểm, không gian, thành phần tham dự… cần được tính tốn kỹ
lưỡng, nhất quán về quan điểm. Việc đảm bảo tính khoa học sẽ là cơ sở quan
trọng để phát huy được trí tuệ của thanh thiếu niên, giúp cho quá trình tổ chức
đạt hiệu quả tối đa.
3. Đảm bảo sự bình đẳng
Tính chất bình đẳng của các thành viên tham dự hội thảo, đối thoại,
diễn đàn đều có cái đích cần đạt tới là những chân lý cụ thể, tìm câu trả lời
hợp lý hoặc giải pháp tối ưu cho một vấn đề. Do vậy, mọi thành phần tham dự
đều được tôn trọng và bình đẳng như nhau, những khoảng cách về chức vụ,
địa vị, độ tuổi, trình độ khơng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên tham
gia. Tất cả các thành viên đều bình đẳng trong việc trình bày quan điểm riêng
của mình, bảo vệ quan điểm đó khi chưa có những quan niệm khác thuyết
phục hơn. Tất cả đều tự do và bình đẳng trong việc thừa nhận hoặc phản bác
quan điểm này hay quan điểm khác. Vì vậy, các kỹ năng thuyết phục, kỹ năng

14


thanh vận, khả năng ứng biến với các tình huống cụ thể trước công chúng của
thanh thiếu niên cũng được hình thành, rèn luyện và ngày càng hồn thiện.
2.4. Đảm bảo đạt mục đích chung
Sự thống nhất của đề tài, chủ đề ở cả 3 phương thức trên đều phải tập
trung vào một hoặc một số vấn đề cụ thể. Nói cách khác, đó là sự thống nhất
về mục đích cần đạt tới một chân lý cụ thể nào đó, đưa ra một giải pháp hiện
thực nào đó để xử lý vấn đề đã đặt ra. Đây cũng là một cách thức giúp đỡ, hỗ
trợ thanh thiếu niên tự giáo dục theo chủ đề về Đoàn, Hội, Đội đặt ra một
cách có mục đích.
3. Các bước cơ bản tổ chức diễn đàn, đối thoại, hội thảo
Để tổ chức thành công một diễn đàn, đối thoại và hội thảo, tùy ở các
điều kiện khác nhau các bước tiến hành có thể khác nhau, nội dung khác

nhau, tuy nhiên, với những diễn đàn, đối thoại, hội thảo có quy mơ lớn về cơ
bản tiến hành theo các bước như sau:
- Xác định nhu cầu hay nói cách khác là xác định vấn đề bao trùm của
diễn đàn, đối thoại, hội thảo và phù hợp với các nguyên tắc như đã đề cập ở
trên.
- Xây dựng và ban hành kế hoạch.
- Thành lập Ban tổ chức (ở những diễn đàn, hội thảo quan trọng, cấp
Trung ương có thể thành lập cả Ban chỉ đạo).
- Thành lập các tiểu ban tổ chức.
+ Ban nội dung.
+ Ban nhân sự.
+ Ban tuyên truyền.
+ Ban hậu cần.
- Tổ chức diễn, đối thoại, hội thảo.
- Biểu dương, khen thưởng, tổng kết, đánh giá kết quả.
+ Ưu điểm.
+ Hạn chế.
+ Bài học kinh nghiệm.
15


+ Đề xuất các phương án tổ chức tiếp theo.
Việc thành lập các tiểu ban giúp việc cho Ban tổ chức cần chi tiết, cụ
thể, nêu rõ đầu việc, có sự phân cơng rõ ràng, bố trí con người và cán bộ phụ
trách phù hợp với năng lực, sở trường công tác. Tránh chồng chéo chức năng,
nhiệm vụ giữa các tiêu ban; các tiểu ban cần có kế hoạch riêng, xây dựng
nhiệm vụ, tiến độ thực hiện và cán bộ phụ trách cụ thể. Trước thời điểm tổ
chức diễn đàn, Ban tổ chức nhất thiết phải tiến hành họp với từng tiêu ban và
toàn thể các tiểu ban (số lần họp tùy thuộc vào điều kiện và công tác chuẩn bị
cụ thể) nhằm rà soát, nghiệm thu, đánh giá lại tồn bộ cơng tác chuẩn bị, từ đó

có sự điều chỉnh, cân đối phù hợp.
II. KỸ NĂNG TỔ CHỨC DIỄN ĐÀN, ĐỐI THOẠI, HỘI THẢO
1. Kỹ năng tổ chức diễn đàn
1.1. Khái niệm
Diễn đàn là loại hình sinh hoạt rộng rãi cả về đối tượng và chủ đề, là
nơi để thanh thiếu niên công khai bày tỏ ý kiến, quan điểm, tình cảm của
mình về một vấn đề nào đó. Quan điểm đó có thể chưa đúng hoặc lệch lạc
nhưng khơng phải vì thế mà bị "quy chụp", bị đánh giá về tư tưởng và phẩm
chất đạo đức. Điều quan trọng của diễn đàn là thông qua tranh luận để định
hướng nhận thức và hành động cho thanh thiếu niên, đảm bảo định hướng
thơng tin chính thống, giúp cho q trình giáo dục và tự giáo dục thế hệ trẻ
đạt hiệu quả cao nhất.
Có 2 loại diễn đàn cơ bản: Diễn đàn trực tiếp: Người phát biểu và
người nghe trao đổi trực diện nhau. Diễn đàn gián tiếp: Là loại diễn đàn thông
qua các phương tiện truyền thông (báo, đài, vơ tuyến truyền hình, mạng xã
hội, internet...).
1.2. Các bước chuẩn bị tổ chức diễn đàn
Muốn tổ chức diễn đàn thành công, tùy ở mức độ, quy mô, điều kiện
khác nhau để triển khai các bước tiến hành. Cơ bản sẽ tiến hành các bước như
đã trình bày ở mục 4, phần I của chuyên đề này. Đối với diễn đàn cần tập
trung chuẩn bị kỹ một số nhóm vấn đề sau đây:
1.2.1. Chuẩn bị về nội dung

16


- Chọn chủ đề diễn đàn và thông báo chủ đề diễn đàn. Những chủ đề
đưa ra diễn đàn phải là những chủ đề được thanh thiếu niên quan tâm, xuất
phát từ địi hỏi của chính thanh thiếu nhi và những yêu cầu của tổ chức Đoàn,
Hội, Đội, của cơ quan, đơn vị. Muốn chọn chủ đề hay, hấp dẫn trước hết phải

tìm hiểu và nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm tư, tình cảm của thanh thiếu niên,
những vấn đề thanh thiếu niên đang quan tâm, tranh luận, đang mong muốn
được trao đổi.
- Chuẩn bị các ý kiến nòng cốt, các ý kiến này phải là những ý kiến
nhìn từ nhiều góc độ khác nhau, bao gồm cả mặt tích cực và khơng tích cực
của vấn đề nhằm tạo ra những tình huống có vấn đề để cuộc tranh luận phong
phú, đa dạng và sôi nổi.
- Chuẩn bị một số câu hỏi liên quan đến những nội dung chính của chủ
đề. Câu hỏi phải hết sức cụ thể, dễ hiểu, có thể dưới dạng xử lý tình huống,
trình bày quan điểm đối với các ý kiến “ngược”.
1.2.2. Chuẩn bị về nhân sự:
- Nhóm chuẩn bị nội dung
+ Có trách nhiệm chuẩn bị nội dung diễn đàn.
+ Để chuẩn bị các ý kiến nịng cốt, nhóm chuẩn bị nội đung cần họp
bàn hoặc có thể tham khảo ý kiến các nhà chun mơn về việc phân định rõ
các "góc nhìn" có thể có đối với chủ đề diễn đàn. Sau đó căn cứ vào sự phân
định này, nhóm cần tìm hiểu, chọn lựa và phân công cán bộ chuẩn bị ý kiến
nòng cốt cho phù hợp.
+ Các ý kiến nòng cốt đều phải được duyệt trước khi phát biểu tại diễn
đàn để chỉnh sửa, bổ sung cho đảm bảo vai trị gợi mở tích cực cho đại biểu
tham gia diễn đàn. Các ý kiến mang tính chất "ngược", nêu lên mặt trái của
chủ đề cũng cần được chuẩn bị và phát biểu hết sức xây dựng, tránh thái độ
cực đoan, tiêu cực khiến khơng khí diễn đàn trở nên căng thẳng và làm mất
tính chất của một hoạt động thanh niên.
+ Cần chuẩn bị trước một số câu hỏi (hoặc người hỏi) để tránh để
khơng khí diễn đàn trở nên trầm lặng, đồng thời khuyến khích thanh thiếu
niên tham gia diễn đàn tích cực.
+ Đối với các diễn đàn trực tiếp cần chọn lựa các nội dung nhánh phù
hợp với nội dung, chủ đề của diễn đàn để đặt bài viết, bài tham luận nòng cốt,
17

chuyên sâu tại diễn đàn. Nên đóng thành kỷ yếu của diễn đàn, vừa đảm bảo về
mặt hình thức vừa khoa học, giúp cho diễn đàn có nhiều kênh thơng tin để
chọn lọc, tham khảo.
- Nhóm chuẩn bị cơng tác tổ chức
+ Lựa chọn hình thức tổ chức cho phù hợp với chủ đề và điều kiện thực
tế của đơn vị.
+ Liên hệ địa điểm tổ chức và các điều kiện đảm bảo.
+ Kết hợp cùng nhóm chuẩn bị nội dung xây đựng chương trình, kịch
bản điều hành chi tiết buổi diễn đàn.
+ Phân công người làm công tác tổ chức, chủ trì diễn đàn, dẫn chương
trình, thư ký, phụ trách âm thanh, ánh sáng, phụ trách các tiết mục văn nghệ,
phụ trách công tác hội trường.
+ Kết hợp cùng nhóm chuẩn bị nội dung lên danh sách và liên hệ mời
đại biểu, khách mời và người chủ trì diễn đàn.
+ Trước khi tổ chức chương trình cần thơng báo rộng rãi về tinh thần
của diễn đàn thông qua các hình thức tun truyền tới đơng đảo thanh thiếu
niên. Thơng báo rõ về thời gian, địa điểm tổ chức, chủ đề diễn đàn.
- Chuẩn bị về điều kiện tổ chức
+ Lập dự trù kinh phí và nguồn kinh phí tổ chức diễn đàn. Huy động
các nguồn lực khác nhau, đặc biệt là phát huy lợi thế so sánh của tổ chức,
nhằm huy động các nhà tài trợ, các doanh nghiệp, doanh nhân hỗ trợ các
nguồn lực và các điều kiện vật chất khác cho diễn đàn.
+ Lựa chọn thời điểm tổ chức chương trình để đảm bảo số lượng người
tham gia theo kế hoạch, có chất lượng và đảm bảo tính thời sự của chủ đề.
+ Kiểm tra về địa điểm tổ chức: Tổ chức trong hội trường hoặc ngoài
hội trường.
+ Kiểm tra về trang trí: Tuỳ theo chủ đề của diễn đàn để trang trí cho
phù hợp. Tránh quá cầu kỳ không cần thiết hoặc quá cẩu thả, sơ sài.

+ Kiểm tra về âm thanh, ánh sáng: Cần chuẩn bị tốt về ánh sáng và âm
thanh, nhất là tổ chức vào buổi tối hoặc ngoài trời. Để đảm bảo các ý kiến

18


phát biểu từ phía người tham dự, cần bố trí micro khơng dây (hoặc có dây đủ
dài). Điều chỉnh âm thanh phù hợp để người nghe được rõ ràng.
- Chuẩn bị về công tác truyền thông
+ Trong xu hướng phát triển rất nhanh của cuộc cách mạng công
nghiệp lần thứ tư (4.0), trước sự phát triển như vũ bão của cơng nghệ Internet
kết nối vạn vật, trí tuệ nhân tạo, In 3D, sự bùng nổ của mạng xã hội… đã và
đang làm cho vấn đề truyền thơng nói chung và công tác thông tin, truyền
thông cho các hoạt động của Đoàn, Hội, Đội đứng trước rất nhiều cơ hội và
thách thức. Việc đẩy mạnh công tác truyền thông theo kế hoạch hoặc dự án
truyền thông trước, trong và sau diễn đàn cần phải được tính tốn khoa học,
đây chính là khâu chuẩn bị rất quan trọng, góp phần vào thành công chung
của diễn đàn.
+ Cần xây dựng kế hoạch truyền thông cho diễn đàn chi tiết; tăng
cường sử dụng đồng thời nhiều biện pháp truyền thơng khác nhau. Ngồi các
hình thức truyền thông truyền thống thông qua tuyên truyền miệng, sách, báo,
ấn phẩm, qua báo hình, báo viết… cần đặc biệt chú ý đến ứng dụng công nghệ
thông tin, tuyên truyền trên báo điện tử, trên các trang mạng xã hội, nhất là
facebook, youtube, zingme, zalo…; các trang fanpage, group của tổ chức,
hoặc cá nhân... qua đó, thơng tin đầy đủ, chính xác q trình chuẩn bị, kết quả
tổ chức diễn đàn cho thanh thiếu niên. Thay đổi các hình thức tuyên truyền
trực quan trên mạng xã hội về mục đích, ý nghĩa, thơng điệp, số lượng người
tham dự, các luồng ý kiến, chủ đề, bố cục... của diễn đàn thơng qua bộ cơng
cụ tun truyền theo hình thức Infographic.
1.3. Chương trình diễn đàn

Có nhiều hình thức diễn đàn, nhưng trong thực tế các tổ chức Đoàn,
Hội, Đội thường tổ chức diễn đàn trực tiếp, cách làm này mang lại hiệu quả
và khả năng thu hút được lượng lớn thanh thiếu niên tham dự. Sau đây là
chương trình một buổi diễn đàn trực tiếp:
- Đón tiếp đại biểu và ổn định tổ chức.
- Văn nghệ chào mừng (nếu có).
- Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu.

19


- Khai mạc diễn đàn: Phần này cần nói rõ mục đích, ý nghĩa của diễn
đàn và cách thức trao đổi, những vấn đề cốt lõi mà các đại biểu tham dự diễn
đàn cần tập trung trao đổi.
- Đoàn viên, thanh thiếu niên phát biểu về các nội dung thuộc chủ đề
diễn đàn (những ý kiến nịng cốt có thể phát biểu trước hoặc sau do khơng khí
sơi nổi hay trầm lắng của diễn đàn, có thể nêu ra một vài tình huống có vấn đề
để tranh luận).
- Kết thúc diễn đàn phải có bài tổng kết nhằm định hướng vấn đề và gợi
những suy nghĩ tiếp. Người tổng kết diễn đàn có thể mời các nhà khoa học,
các nhà hoạt động chính trị xã hội có hiểu biết sâu sắc về chủ đề của diễn đàn.
1.4. Một số điều cần lưu ý
- Tuỳ theo số lượng người tham gia và hình thức thể hiện mà bố trí địa
điểm diễn đàn cho phù hợp. trang trí hội trường phải nêu rõ chủ đề của diễn
đàn.
- Số lượng người tham gia có thể mở rộng tới những người quan tâm
đến chủ đề của diễn đàn (ngoài đoàn viên, hội viên, đội viên, thanh thiếu
niên).
- Có chủ toạ điều khiển (có thể trực tiếp, có thể thơng qua người dẫn
chương trình) và thư ký ghi chép để làm cơ sở cho việc tổng kết diễn đàn.

Trong quá trình diễn đàn nên xen kẽ các hình thức văn nghệ, (hát, tấu,
thơ ca) để làm cho buổi diễn đàn vui vẻ, hấp dẫn. Nếu phần văn nghệ cũng tập
trung vào chủ đề của diễn đàn thì hiệu quả diễn đàn càng cao.
2. Kỹ năng tổ chức đối thoại
2.1. Khái niệm
Đối thoại là hình thức trao đổi trực tiếp về một vấn đề nào đó mà thanh
thiếu niên quan tâm. Mục đích là giải đáp những thắc mắc, nguyện vọng của
thanh thiếu niên, giúp thanh thiếu niên nhận thức đúng, có cái nhìn tồn diện
hơn, khách quan hơn về một vấn đề nào đó, đồng thời cũng giúp thanh niên
rèn luyện lập trường tư tưởng, xây dựng cho mình một lý tưởng sống cao đẹp,
có ý chí, hoạt động tự giác, tích cực và có trách nhiệm. Đối thoại chính là
cách thức người nói và người nghe “trao đi đổi lại” một cách trực tiếp. Người

20


nghe khơng cịn đóng vai trị thụ động mà phát huy được tính chủ động, chính
kiến, sáng tạo riêng của mình.
2.2. Các bước chuẩn bị tổ chức đối thoại
2.2.1. Chuẩn bị về nội dung
- Xác định các vấn đề mà thanh thiếu niên thường xuyên quan tâm như:
+ Nhóm vấn đề liên quan đến hoạt động vui chơi, giải trí của thanh
thiếu niên: Sân chơi, nhà văn hóa, khu thể thao, hội trường tập văn nghệ, các
loại hình sách báo giải trí…
+ Nhóm vấn đề liên quan đến học tập: Điểm, thi cử, tuyển sinh, sách
giáo khoa, đồ dùng học tập, nghiên cứu khoa học, thư viện, giảng đường, du
học...
+ Nhóm vấn đề liên quan đến điều kiện sống, sinh hoạt của thanh thiếu
niên: Học bổng, học phí, ký túc xá, lao động, việc làm, các hoạt động vui chơi
giải trí, các quyền lợi của đồn viên, hội viên, đội viên, sinh viên…

+ Nhóm vấn đề về thời sự, kinh tế, văn hóa, xã hội, giao lưu, hội nhập
quốc tế... đặc biệt, là các vấn đề liên quan đến chính sách của địa phương, cơ
quan, đơn vị trong việc quan tâm, tạo hành lang pháp lý, hỗ trợ các điều kiện
đảm bảo giúp cho thanh thiếu niên phát triển toàn diện.
- Thu thập những thắc mắc, những vấn đề mà thanh thiếu niên quan
tâm. Có hai cách thu thập: Trực tiếp và gián tiếp.
+ Thu thập trực tiếp: Thông qua phản ánh trực tiếp của thanh thiếu
niên, từ chi đoàn, từ thơn, khu dân phố, hệ thống chính quyền, nhà trường, …
+ Thu thập gián tiếp: Thông qua thư từ, kiến nghị, khiếu nại, đề xuất
của thanh thiếu niên hoặc qua các phương tiện truyền thông đại chúng.
- Phân loại các ý kiến: Mỗi vấn đề, mỗi nội dung thường sẽ được nhiều
người quan tâm và đặt những câu hỏi, phân loại các ý kiến nhằm tránh cuộc
đối thoại bị trùng lặp hoặc các ý thảo luận không tuân theo trình tự lơgic.
- Dự kiến người đối thoại với thanh thiếu niên, trao đổi với người đối
thoại về nội dung đối thoại.
2.2.2. Chuẩn bị về nhân sự

21


Để tiến hành tổ chức đối thoại, cần chuẩn bị tốt nhân sự tham gia vào
việc tổ chức và tiến hành đối thoại. Có thể chuẩn bị nhân sự theo các nhóm
sau:
- Nhóm phụ trách nội dung:
+ Chịu trách nhiệm chuẩn bị nội dung cho đối thoại.
+ Chuyển các ý kiến được tập hợp tới các cấp lãnh đạo có thẩm quyền,
các cơ quan chức năng, đặc biệt là thủ trưởng, người đứng đầu các cơ quan của
Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã hội các cấp;
các ý kiến bao trùm, sâu sắc cần phải tập hợp thành hệ thống chuyển trực tiếp
đến các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm trực tiếp hoặc liên quan để chuẩn bị các

nội dung đối thoại.
- Nhóm phụ trách tổ chức:
+ Liên hệ địa điểm tổ chức và các điều kiện đi kèm, như: Trang trí, âm
thanh, ánh sáng...
+ Kết hợp cùng nhóm chuẩn bị nội dung xây dựng chương trình, kịch
bản điều hành chi tiết buổi đối thoại.
+ Phân công người làm công tác tổ chức, dẫn chương trình, chủ trì buổi
đối thoại, phụ trách âm thanh, ánh sáng, phụ trách các tiết mục văn nghệ, phụ
trách công tác hội trường (tập hợp câu hỏi của người tham dự, chuyển micro,
lễ tân...).
+ Kết hợp cùng nhóm chuẩn bị nội dung lên danh sách và liên hệ mời
đại biểu, khách mời và người đối thoại.
+ Trước khi tổ chức chương trình cần thơng báo, tun truyền rộng rãi
về tinh thần của chương trình tới đơng đảo thanh thiếu niên. Thông báo rõ về
thời gian, địa điểm tổ chức, chủ đề đối thoại và có thể cả tên và vai trò, trách
nhiệm của người đối thoại trong chương trình.
2.2.3. Chuẩn bị về điều kiện tổ chức
- Lập dự trù kinh phí và nguồn kinh phí tổ chức.
- Chọn thời điểm tổ chức phù hợp để thu hút đông đảo người tham gia.
- Lựa chọn địa điểm tổ chức:

22


+ Điều kiện về không gian: Tổ chức trong hội trường (nên chọn hội
trường ở nhà văn hóa của địa phương, cơ quan hoặc trường học) hay ngoài
trời; số lượng người tham gia tối đa là bao nhiêu; vị trí sân khấu và bàn chủ
toạ có đảm bảo yêu cầu không. Thông thường một buổi đối thoại nên tổ chức
trong hội trường, với số lượng người tham gia phù hợp.
+ Điều kiện về trang trí: Căn cứ vào điều kiện của đơn vị và đề tài của

chương trình cần lựa chọn hình thức trang trí phù hợp. Tuy nhiên, ngun tắc
chung là trang trí cẩn thận, trang nhã, đẹp mắt, có ý nghĩa và phù hợp. Tránh
q cầu kỳ khơng cần thiết hoặc quá cẩu thả, sơ sài.
+ Điều kiện về ánh sáng: Cần chuẩn bị tốt về ánh sáng nếu tổ chức vào
buổi tối, nếu là cuộc quan trọng cần chuẩn bị điều kiện dự phòng về điện để
đảm bảo. Đối với bàn chủ tọa, bục phát biểu nếu ánh sáng chung khơng đảm
bảo cần bố trí đèn riêng.
+ Nếu tổ chức trong hội trường lớn hoặc ngoài trời thì điều kiện về âm
thanh là hết sức quan trọng. Trước khi tổ chức cần kiểm tra không gian tổ
chức để bố trí âm thanh phù hợp, tránh hội trường nhỏ nhưng âm thanh quá
lớn dẫn tới lãng phí hoặc ngược lại. Để đảm bảo các ý kiến phát biểu từ phía
người tham dự, cần bố trí micro khơng đây (hoặc có dây đủ dài). Điều chỉnh
âm thanh phù hợp để người nghe được rõ ràng.
- Chú ý chuẩn bị nước uống cho người đối thoại, đại biểu. Trong trường
hợp những người đối thoại được mời lên mà không được chuẩn bị trước thì cần
bố trí bút, giấy trắng và có thể chuẩn bị thêm một số tài liệu cần thiết cho người
đối thoại.
2.2.4. Chuẩn bị về truyền thông
Tham khảo ở mục 1: Kỹ năng tổ chức diễn đàn.
2.3. Chương trình một buổi đối thoại
Chương trình đối thoại nên theo tiến trình như sau:
- Đón tiếp đại biểu, ổn định tổ chức bằng hình thức văn nghệ mở đầu
(hoặc hình thức khác).
- Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu, giới thiệu nội dung buổi đối
thoại, người đối thoại và một số nguyên tắc khi đối thoại.

23


- Mời đồn chủ tọa lên chủ trì hoặc lần lượt mời từng đại biểu, khách

mời lên tham gia đối thoại.
- Tiến hành đối thoại: Người đối thoại trả lời những thắc mắc, câu hỏi
của thanh thiếu niên (những vấn đề đã được chuyển đến trước và những câu
hỏi trực tiếp tại cuộc đối thoại). Người đối thoại cần làm rõ những vấn đề
thanh thiếu niên đang quan tâm đúng, hay sai, phạm vị ảnh hưởng thế nào?
Nội dung bản chất là gì? Hướng để khắc phục hoặc giải quyết trong thời gian
tới và giải thích, thuyết phục cho thanh thiếu niên hiểu, năm rõ và cùng chung
tay thực hiện. Cần tránh biến “đối thoại” - một hình thức văn hố thành cuộc
cãi vã vơ tổ chức, vơ kỷ luật (đối thoại là một khía cạnh của dân chủ nhưng
khơng phải là dân chủ vô tổ chức).
- Người tổ chức đối thoại lên cảm ơn người đối thoại và tổng kết những
vấn đề đã được giải quyết. Những vấn đề chưa thỏa đáng đề nghị người đối
thoại tiếp tục nghiên cứu và trả lời sau.
- Trong quá trình tiến hành đối thoại, vai trị người nói và người nghe
trong mỗi người ln có sự hốn đổi, một người tham dự có thể đặt câu hỏi
nhưng cũng có thể là người trả lời những câu hỏi nếu có điều kiện.
2.4. Một số điều cần lưu ý
- Nên tổ chức đối thoại theo chủ đề, tránh tràn lan. Người đối thoại với
thanh thiếu niên phải nắm vững nội dung thanh thiếu niên cần đối thoại, tránh
trả lời qua loa đại khái, né tránh.
- Người đối thoại không nên hứa trước thanh thiếu niên những việc
ngồi khả năng giải quyết của mình. Những vấn đề ngoài phạm vi chủ đề đối
thoại hoặc chưa đủ căn cứ để giải quyết trong đối thoại cần bảo lưu để giải
quyết sau hoặc kiến nghị lên cấp cao hơn.
- Có thể xen kẽ một số hoạt động văn hố tạo khơng khí giao lưu vui vẻ
giữa đối thoại với thanh niên.
3. Kỹ năng tổ chức hội thảo
3.1. Khái niệm
Hội thảo là cuộc thảo luận về một số vấn đề nào đó có tính khoa học, lý
luận và thực tiễn đang đặt ra. Mục đích của hội thảo là làm sáng tỏ cơ sở lý

luận, cơ sở thực tiễn của vấn đề, đề xuất, kiến nghị hoặc dự báo vấn đề một
24


cách có cơ sở khoa học. Nội dung của hội thảo thanh thiếu niên đều xuất phát
từ nhu cầu bức bách, xu hướng vận động của thanh thiếu niên, nhất là những
nhu cầu về việc làm, học tập, vui chơi, giải chí, tìm hiểu về kinh tế, văn hóa,
xã hội, về cơng nghệ…, từ đó giúp cho tổ chức Đồn, Hội, Đội các cấp có
được những phương thức giải quyết những vấn đề đang đặt ra đối với thanh
thiếu niên.
3.2. Các bước chuẩn bị tổ chức hội thảo
3.2.1. Chuẩn bị nội dung
- Thông báo nội dung hội thảo cho thanh thiếu niên chuẩn bị ý kiến và
thu thập tài liệu liên quan đến nội dung hội thảo.
- Chuẩn bị đề dẫn của Ban tổ chức. Đề dẫn cần ngắn gọn, cơ đọng, có
tính chất bao qt và gợi ý những vấn đề cần thảo luận.
- Căn cứ vào chủ đề có thể phân cơng các tham luận tại hội thảo. Phần
thảo luận là một sinh hoạt có tính khoa học, do đó các tham luận khi chuẩn bị
cần có căn cứ khoa học, có biểu mẫu thống kê, điều tra xã hội học, các số liệu,
tư liệu, các dẫn chứng minh họa, chứng minh cho các quan điểm khoa học của
mình.
3.2.2. Chuẩn bị về nhân sự
- Nhóm chuẩn bị về nội dung: Nhóm có trách nhiệm chuẩn bị nội dung
hội thảo, như:
+ Lựa chọn, đề xuất chủ đề hội thảo, nội dung các tham luận.
+ Xây dựng đề dẫn hội thảo.
+ Phối hợp đặt bài tham luận. Với mỗi lĩnh vực nên lựa chọn những cá
nhân, tập thể tiêu biểu trong lĩnh vực đó để chuẩn bị tham luận. Tham luận tại
hội thảo yêu cầu phải khoa học, hợp lý và có tính thuyết phục cao nên cần
được chuẩn bị kỹ lưỡng. Việc lựa chọn, đặt bài tham luận phải tiến hành sớm,

cẩn thận và khách quan. Việc đặt bài cần phải được tính tốn kỹ lưỡng, chọn
các tuyến nội dung nhánh phù hợp với nội dung lớn, chọn đầy đủ các thành
phần tham gia viết bài tham luận như: Nhóm các đồng chí lãnh đạo, nhóm các
nhà nghiên cứu, các chuyên gia, nhóm nghiên cứu trẻ, nhóm tiến sĩ trẻ, nhóm
cán bộ đồn chủ chốt, nhóm đồn viên, thanh niên. Cần chú ý chọn những

25