SKKN nam 2022 giúp trẻ 56 tuổi phát triển vận động tại trường

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu

Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo, bởi vui chơi đã
gây ra những biến đổi về chất, ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành nhân
cách và là tiền đề cho hoạt động học tập của trẻ ở lứa tuổi tiếp theo. Trong hoạt
động vui chơi có rất nhiều trị chơi, trong đó TCDG ln được trẻ em nói chung
và trẻ mẫu giáo u thích.
Từ xa xưa trẻ em Việt Nam đã có nhu cầu chơi, chúng nghĩ ra các trò chơi,
truyền cho nhau cách chơi từ thế hệ này sang thế hệ khác nhờ đó mà TCDG
được lưu truyền đến ngày nay. TCDG với chức năng đặc biệt của nó đã mang lại
cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị, bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí,
vui chơi, quyền được chia sẻ niềm vui với bạn bè, làm cho thế giới xung quanh
các em đẹp và rộng mở hơn, tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỷ niệm q
báu theo suốt cuộc đời. Chính vì vậy TCDG rất cần thiết được lựa chọn, giới
thiệu trong nhà trường tuỳ theo lứa tuổi của trẻ. Đúng như PGS TS Nguyễn Văn
Huy, giám đốc Bảo tàng dân tộc học Việt Nam đã nói: “Cuộc sống đối với trẻ
em khơng thể thiếu những trị chơi. Trị chơi dân gian khơng đơn thuần là trị
chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả nền văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo và
giàu bản sắc. Trị chơi dân gian khơng chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ
phát triển tư duy, sáng tạo, mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia
đình, quê hương đất nước. Ngày nay, các em được sống ở một xã hội công
nghiệp, chỉ quen với máy móc và khơng có khoảng thời gian chơi cũng là thiệt
thòi. Thiệt thòi hơn khi các em khơng được làm quen với những trị chơi của
thiếu nhi ngày trước đang ngày càng bị mai một và lãng qn, khơng chỉ có ở
các thành phố mà cịn ở cả các vùng quê . Vì thế giúp các em hiểu và quay về
nguồn cội với các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết”.
TCDG được sử dụng nhiều trong các hoạt động vui chơi của trẻ ở trường
mầm non, đặc biệt là hoạt động có chủ đích. Các TCDG khơng chỉ nhiều về số
lượng mà cịn phong phú về thể loại. Việc kết hợp các TCGD trong các hoạt
động chủ đích tại trường mầm non có ý nghĩa to lớn trong việc rèn luyện thể lực,

sự khéo léo, rèn luyện trí tuệ, sự nhanh trí, gợi xúc cảm thẩm mỹ, khả năng hoạt
động nhóm, tập thể, sự gắn kết của tình bạn… đặc biệt nó góp phần xây dựng
nhân cách mang đậm văn hóa dân tộc Việt Nam cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ.
Trên thực tế, khi tôi nhận lớp mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi tại trường mầm non, thì
việc tổ chức TCDG cho trẻ cịn nặng về mục đích “học” nhẹ về “chơi”, hơn nữa
1


nội dung dạy học chủ yếu là thực hiện đúng phương pháp, hình thức tổ chức đơn
điệu, sơ sài, gây sự nhàm chán đối với trẻ, dẫn đến trẻ nhút nhát càng nhút nhát
hơn, không mạnh dạn tự tin tham gia hoạt động, khơng phát huy hết khả năng
tích cực của mình.
Vậy làm thế nào để tổ chức được các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé
thực sự có hiệu quả, lơi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài tốn khó với các
giáo viên, đặc biệt là các giáo viên mầm non. (Vì khả năng chú ý có chủ định
của trẻ mầm non cịn kém. Trẻ dễ dàng tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh
chán, nhanh bỏ cuộc ).
Là một giáo viên mầm non tôi ln trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức
các trị chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Vì vậy tơi đã chọn đề tài: “Một
số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi nhằm
phát triển vận động tại trường Mầm non” làm đề tài nghiên cứu cho mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm tìm ra các biện pháp tốt nhất tổ chức các TCDG giúp trẻ phát triển toàn diện và bồi dưỡng truyền thống
văn hóa dân tộc cho trẻ.
3. Nội dung nghiên cứu

- Để tìm hiểu được thực trạng tổ chức trò chơi dân gian nhằm phát triển vận
động cho trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi ở trường: tôi đã tiến hành khảo sát, đánh giá
thực trạng.
- Đề ra biện pháp cải tiến; tiến hành áp dụng thử nghiệm một số biện pháp

đổi mới để nâng cao chất lượng dạy trẻ 3-4 tuổi với trò chơi dân gian làm quen,
giúp tôi và các bạn đồng nghiệp tổ chức tốt hơn các hoạt động tổ chức trò chơi
dân gian cho trẻ.
- Đánh giá kết quả đạt được sau khi áp dụng biện pháp cải tiến.
- Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân.
- Đề ra những khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả việc tổ chức các hoạt
độngtrò chơi dân gian cho trẻ.
4. Đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu
- 51 trẻ lớp 3- 4 tuổi do tôi phụ trách
5. Thành phần nghiên cứu
- Đối tượng điều tra là cô giáo và trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi trong trường mầm non.
6. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2


1. Cơ sở lý luận
Vui chơi là hoạt động chủ đạo đối với sự phát triển của trẻ mẫu giáo, chi phối toàn bộ đời sống tâm lý và
các hoạt động khác.
TCDG là một trong những hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian. Trị chơi vừa thể hiện tính sáng tạo của
người lao động vừa là giải trí thoải mái sau những ngày lao động mệt nhọc, bày tỏ niềm chiến thắng thiên nhiên.
Thơng qua trị chơi giúp trẻ nắm được những tiêu chuẩn, hành vi chuẩn mực của con người, những phẩm chất
của trẻ đuợc hình thành như lịng dũng cảm, tính kỷ luật, ý chí quyết thắng của trẻ... Trong trò chơi trẻ nào cũng
tỏ ra cố gắng hết sức mình, mối quan hệ tập thể mật thiết, ai cũng sẵn sàng hết sức mình để mang lại thành tích
chung cho tập thể, cùng nhau tạo ra những đồ dùng đồ chơi phục vụ cho quá trình chơi của tập thể…cùng nhau

hát, đọc đồng dao khi chơi có tác giúp bồi dưỡng những cảm xúc thẩm mỹ cho trẻ.
Tuy nhiên, trong nhịp sống cơng nghiệp hóa hiện nay thì việc các bậc phụ huynh lựa chọn và hướng dẫn
một TCDG cho con mình cịn nhiều hạn chế mà thay vào đó là những trị chơi hiện đại, những trị chơi mang tính
bạo lực khiến cho tâm hồn trẻ thơ trở nên tàn bạo và hung hãn. Đồ chơi hiện đại có sức thu hút đối với trẻ bởi
màu sắc cũng như phong phú về chủng loại, không phủ nhận vai trị của những đồ chơi đó nhằm thõa mãn nhu
cầu vui chơi, nhưng chính những đồ chơi hiện đại đó làm nảy sinh tính ích kỷ ở trẻ, trẻ chỉ muốn độc chiếm chơi
một mình, khơng thích chơi với bạn, trẻ dễ thu mình vào thế giới cơ độc của riêng mình mất khả năng hịa đồng
tập thể, đồn kết, chia sẻ với bạn bè. Do đó việc đưa TCDG vào giảng dạy, vui chơi trong trường mầm non sẽ
làm làm nền móng cho trẻ khi học lên lên các bậc cao hơn, trẻ không những dễ thích nghi hơn mà cịn rèn khả
năng ứng xử văn hóa trong các hoạt động tập thể lành mạnh, bổ ích, các hoạt động vui chơi giải trí phù hợp với
lứa tuổi, khơng sa vào những trị chơi bạo lực
Từ những vấn trên tôi đã quyết định nghiên cứu và tìm ra “ Một số biện pháp tổ chức trị chơi dân gian cho
trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi nhằm phát triển vận động” tại trường mầm non.
2. Thục trạng vấn đề trước khi áp dụng sang kiến
- Thuận lơi:
Được ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo sát sao về chuyên môn, cơ sở vật chất, tài liệu tham khảo cũng như
đồ dùng đồ chơi đầy đủ cho cô và trẻ.
Bản thân tơi là giáo viên có trình độ chun mơn trên chuẩn, u nghề mến trẻ, nhiệt tình, hàng năm được
tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn do Phịng, Sở giáo dục tổ chức .
Trẻ thích các trị chơi dân gian Việt Nam và bản thân tôi sưu tầm được rất nhiều TCDG thú vị và đặc sắc,
phù hợp với trẻ mẫu giáo, phù hợp với mỗi vùng miền.
Trẻ được phân chia đúng độ tuổi, nhận thức của trẻ tương đối đồng đều, các bậc cha mẹ cũng quan tâm đến
việc học tập của con em mình.
Khó khăn
Đa phần trẻ trong lớp mới đi học chưa qua độ tuổi nhà trẻ nên chưa có nề nếp trong học tập bên cạnh đó khả
năng phát triển ngơn ngữ, khả năng ghi nhớ có chủ định của trẻ cịn hạn chế, trẻ dễ dàng tham gia trò chơi nhưng
cũng dễ dàng bỏ cuộc.
Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hạn hẹp vì một trị chơi khơng thể diễn ra trong suốt cả một hoạt động của
trẻ mà nó chủ yếu chỉ được lồng ghép và tích hợp vào các hoạt động.
Số ít các bậc cha mẹ chưa quan tâm đến con mình chơi những trị chơi gì, chơi như thế nào nên chưa thường

xuyên phối hợp với giáo viên trong việc thực hiện tốt các nội dung giáo dục ở lớp cũng như ở nhà.
3. Kết quả điều tra thực tiễn
Ngay từ những ngày năm học tôi đã tiến hành khảo sát lớp với tổng số 51 trẻ, đa phần các cháu chưa chú ý
vào nội dung cô hướng dẫn, chưa hứng thú với các TCDG, chưa nắm bắt được nội dung, cách chơi, luật chơi của
các trò chơi dân gian, chưa hứng thú chơi các TCDG.
Từ kết quả trên bản thân tôi rất lo lắng, trăn trở, suy nghĩ tìm ra các biện pháp tối ưu để áp dụng nhằm
kích thích tính tị mị, sự sáng tạo và lòng ham hiểu biết của trẻ để tạo sự hứng thú cho trẻ khi tham gia vào các
TCDG và phát triển tồn diện cho trẻ. Để làm được điều đó tôi đã sử dụng một số biện pháp sau:
III. CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3


1. Biện pháp sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với trẻ, với chủ đề thực hiện.
Nét đặc biệt của TCDG trẻ em Việt Nam là hầu hết các trò chơi gắn liền với các bài đồng dao. Đó là những
câu vè ngắn gọn, có nhịp điệu, âm thanh được sử dụng trong khi chơi. Trong trò chơi trẻ vừa được hát, đọc
những bài đồng dao mà chúng yêu thích và thực hiện những hành động chơi, do vậy TCDG càng hấp dẫn với trẻ.
Với trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi thì khơng phải trị chơi nào cũng phù hợp, trẻ ở độ tuổi này khả năng chú ý có
chủ định và nhận thức của trẻ cịn hạn chế, vì thế trẻ chỉ có thể chơi được các trị chơi ngắn và đơn giản.
Ví dụ: Ở chủ đề : Trường mầm non tơi chọn trị chơi: “Tập tầm vơng”, “Lộn cầu vồng”, “Trốn tìm”.
Ở chủ đề gia đình tơi chọn các trị chơi: “Chi chi chành chành”, “ Kéo co”.
Hay ở chủ đề: Thế giới động vật tơi chọn các trị chơi: “Mèo đuổi chuột”, “Bịt mắt bắt dê”, “Rồng rắn lên
mây”.
Tuy nhiên, khi lựa chọn các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé, tơi thực hiện theo các tiêu chí sau:
+ Trị chơi đơn giản không quá phức tạp.
+ Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi dễ kiếm, dễ tìm.
+ Giúp củng cố ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ. Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
+ Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
Kết quả: Các TCDG tơi đã sưu tầm, lựa chọn cho trẻ chơi theo chủ đề không những đã giúp tôi sử dụng các
TCDG dạy trẻ một cách hiệu quả mà còn giúp trẻ hào hứng tham gia tích cực vào các TCDG.
2. Biện pháp tổ chức thực hiện các trị chơi dân gian.

Để có thể truyền tải hết nội dung TCDG tôi đã xác định mục tiêu cần đạt khi cho trẻ tham gia chơi cũng như
đầy đủ các các phương tiện chơi, dạy trẻ thuộc lời ca và chuẩn bị địa điểm chơi để tổ chức thực hiện TCDG.
* Chuẩn bị trước khi chơi:
- Lập kế hoạch tổ chức trò chơi dân gian.
Trước hết để lập được kế hoạch tôi luôn bám sát chương trình mục tiêu chăm sóc và giáo dục trẻ, với những
nội dung, công việc cụ thể, rõ ràng, nhằm đạt được các mục tiêu cần đạt như :
+ Rèn luyện kỹ năng lắp ghép, phát triển óc sáng tạo và trí tưởng tượng
+ Tạo khơng khí vui vẻ, hứng khởi cho trẻ.
+ Dạy trẻ biết trao đổi, bàn bạc với nhau, biết phối hợp cùng nhau hoạt động
+ Giáo dục trẻ thái độ thân thiện với các bạn
Ví dụ:
STT

Tên chủ đề

1
2
3
4
5

Trường mầm non
Bản thân
Gia đình
Nghề nghiệp
Thế giới động vật

6
7
8

9

Thế giới thực vật
Phương tiện giao thông
Nước và một số hiện tượng thiên nhiên
Quê hương, Đất nước – Bác Hồ

Tên trò chơi
Tập tầm vơng, Lộn cầu vồng, trốn tìm
Nu na nu nống, nhảy dây, chùm chụm
Chi chi chành chành, Kéo co
Dệt vải, kéo cưa lừa sẻ
Mèo đuổi chuột, bịt mắt bắt dê, rồng rắn
lên mây.
Mít mật mít gai, chồng đống chồng đe
Dung dăng dung dẻ, ném còn
Đếm sao, hát chuyền sỏi, chong chóng
Ơ ăn quan, thả đỉa ba ba

- Phương tiện chơi:
+ Chuẩn bị đồ dùng:
Đồ dùng đồ chơi của TCDG cũng thật sự phong phú và mang đặc thù riêng biệt, mỗi trị chơi có mỗi loại đồ
dùng tương ứng mà khi thiếu nó thì chúng ta khơng thể thực hiện được. Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ
chơi một TCDG nào đó tơi tìm hiểu trước về cách chơi và luật chơi,cũng như các đồ dùng trong trò chơi cần đến.
Để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết cho một trò chơi và tổ chức được tốt
Ví dụ: Trị chơi “Bịt mắt bắt dê” khơng tổ chức được nếu khơng có dải vải hoặc dải khăn bịt mắt.
Hay như trò chơi kéo co cũng cần phải có dây kéo mới phân thắng bại cho đội chơi.
+ Dạy trẻ đọc thuộc lời đồng dao trò chơi:
4

Khác với các trò chơi vận động và các trò chơi khác, TCDG trong qúa trình chơi trẻ vừa hát hoặc đọc bài
đồng dao nào đó. Các bài đồng dao mang đến sự vui tươi, nhí nhảnh và nhộn nhịp ở trẻ. Mặc dù, không phải bài
đồng dao nào cũng mang lại ý nghĩa cho trẻ, song bài nào cũng phù hợp với tư duy và hồn nhiên của trẻ.
Ví dụ: Trò chơi “ Chi chi chành chành” trẻ hát
Chi chi chành chành
Ba vương ngũ đế
Cái đanh thổi lửa
Bắt dế đi tìm
Con ngựa đứt cương
Ù à ù ập
Câu hát chẳng có ý nghĩa rõ ràng nhưng khi thiếu đi câu hát thì trị chơi khơng thể diễn ra được.
Trị chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao. Chính vì vậy, tơi thường cho trẻ làm quen với
lời đồng dao của các TCDG trước khi hướng dẫn trẻ chơi vào các thời điểm trong ngày của trẻ như: Hoạt động
chiều, hoạt đơng ngồi trời. Khi trẻ đã thuộc lời dồng dao, tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi tương ứng với lời
đồng dao đó. Vì thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham gia vào trò chơi.
+ Chuẩn bị địa điểm:
Đồ dùng đã có và lời đồng dao đã thuộc rồi nhưng nếu thiếu đi một địa điểm để tổ chức trị chơi thì cũng
khơng thể diễn ra. Với loại hình TCDG mang tính tập thể cao, thì số lượng trẻ chơi đơng nên địi hỏi địa điểm
phải có diện tích rộng như trị chơi “ Kéo co”…. Nhưng lại có những trị chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm
nhỏ như “ Chi chi chành chành”, “ tập tầm vông”, “ kéo cưa lừa xẻ”, tuy nhiên tôi cần nắm vững cách chơi, luật
chơi, đặc điểm của từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp.
*Tổ chức thực hiện:
Tạo cho trẻ hứng thú đến với trò chơi bằng nhiều cách khác nhau như: Lời gợi ý, đề nghị trẻ chơi, những câu
hỏi ngắn gọn, câu đố, các tình huống chơi, cùng trẻ đàm thoại, trao đổi làm cho trẻ nhớ lại các trò chơi hoặc giới
thiệu với trẻ về trò chơi sắp chơi dẫn dắt trẻ vào cuộc chơi. Sau đó tơi cùng trẻ thảo luận, bàn bạc và triển khai
các góc chơi của nhóm và cho trẻ từng nhóm tự tìm kiếm đồ chơi, vật liệu chơi của mình mà cơ đã chuẩn bị sẵn.
Trị chơi: Nu na nu nống
Trị chơi này tơi tổ chức cho trẻ chơi theo nhóm.
Luật chơi: . Nếu dứt bài đến từ "rụt" đúng vào chân bạn nào thì bạn đó phải

rụt nhanh chân khơng thì bạn đó thua cuộc phải nhảy lị cị 1 vịng.
Cách chơi: Cho nhóm trẻ ngồi thành hàng ngang, duỗi hai chân ra trước. Một trẻ ngồi đối diện, lấy tay đập vào
từng bàn chân theo nhịp từng từ một của bài hát. Lời ca như sau:
Nu na nu nống
Cái bống nằm trong
Con ong nằm ngồi
Củ khoai chấm mật
Phật ngồi phật khóc
Con cóc nhảy ra
Ơng già ú ụ
Bà mụ đồ xôi
Nhà tôi nấu chè
Tè he chân rụt
(Hình ảnh 1)
Trị chơi: Mèo đuổi chuột
Tơi tổ chức cho trẻ chơi tập thể:
5


Luật chơi: Chuột chạy,mèo đuổi bắt. Nếu chuốt chạy được hai vòng mà mèo chưa bắt được là mèo thua cuộc.
Cách chơi: Tơi cho trẻ xếp thành vịng trịn rộng và giơ tay cao để làm hang. Chọn ra hai trẻ, một trẻ làm mèo,
một trẻ làm chuột. Ban đầu để mèo và chuột đứng cách nhau một khoảng 2m. Khi nghe hiệu lệnh “đuổi bắt” thì
chuột lo chạy luồn lách qua các ngách hang để trốn mèo. Mèo phải nhanh chân rượt đuổi và chạm tay vào chuột
để bắt. Những trẻ đứng thành vòng tròn sẽ hát đề trẻ làm chuột chạy cho trẻ làm mèo đuổi bắt.
(Hình ảnh 2)
Trị chơi: Rồng rắn lên mây
Cách chơi : Tơi tổ chức cho trẻ chơi theo nhóm khoảng 10 trẻ, cho một trẻ làm thầy thuốc đứng một chỗ, các bạn
còn lại nắm đuôi áo nhau làm con rồng, bạn đứng đầu làm đầu rồng. Các bạn làm rồng vừa đi vừa hát :
Rồng rắn lên mây
Có cây xúc xắc

Có nhà điểm minh
Thầy thuốc có nhà hay khơng
Sau khi hát xong trẻ đến trước mặt thầy thuốc
- Thầy thuốc hỏi : Cho xin khúc đầu. Rồng trả lời : Cục sương cục sẩu
- Thầy thuốc hỏi : Cho xin khúc giữa, Rồng trả lời : Cục máu cục me
- Thầy thuốc hỏi : Cho xin khúc đuôi, Rồng trả lời : Tha hồ thầy đuổi
Khi trẻ hát xong câu cuối: “Xin khúc đuôi – Tha hồ thày đuổi”, lập tức trẻ làm “đuôi” trẻ cuối cùng phải chạy
thật nhanh, nếu không sẽ bị “thầy” tóm lấy
Luật chơi : Nếu rồng bị gẫy hoặc bạn cuối cùng bị thầy bắt có thể bị thay người khác hoặc lại phải làm “thầy” để
đi đuổi những trẻ khác.
(Hình ảnh 3)
Một điều có thể thấy rõ rằng đặc điểm nổi bật của TCDG là không quy định số người chơi, càng nhiều
người chơi càng tốt. Vì vậy, tơi ln khuyến khích và động viên trẻ cùng chơi, bằng cách trao đổi, bàn bạc và
thăm dò ý kiến với trẻ trước để tạo dựng tính tích cực chủ động của trẻ trong quá trình chơi, làm cho trị chơi
mang tính tập thể cao hơn, lơi cuốn nhiều trẻ chơi. Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như nhau. Nếu trẻ nào
ích kỷ, chơi khơng đúng luật chơi, chen lấn các bạn sẽ bị tập thể phê phán, loại trừ bằng cách không cho chơi
chung.
Kết quả: Qua áp dụng biện pháp trên tôi thấy trẻ hứng thú tích cực trong các TCDG, tinh thần tập thể được
nâng cao. Đặc biệt trẻ có thể tự tổ chức chơi được các trò chơi đơn giản.
3. Biện pháp tổ chức các trò chơi dân gian lồng ghép vào các hoạt động
Thời điểm để trẻ chơi các TCDG thì ít và chỉ những khi có hoạt động, sự kiện có liên quan như: Hội khỏe,
hội thi, các ngày lễ, tết…trẻ mới được chơi với thời gian và số lượng các trò chơi tương đối. TCGD thể vận dụng
linh hoạt vào trong các hoat động và tổ chức ở mọi thời điểm khác nhau trong ngày. Tuy nhiên ở mỗi hoạt động
của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt
động chung được tổ chức nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngồi trời lại giúp trẻ được gần gũi
với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể chất; hay như ở hoạt động góc trẻ lại được
mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỹ năng chơi theo nhóm. Vì vậy, tơi chú ý lựa chọn và tổ chức các TCDG
phù hợp với tính chất của từng hoạt động, phù hợp với hoạt động giáo dục, phù hợp với từng chủ đề mới có thể
đem lại kết quả như mong muốn.
*Với hoạt động giáo dục thể chất:

Tôi sẽ tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động để rèn luyện cơ thể khỏe mạnh, nhanh nhẹn và linh hoạt ,
đòi hỏi trẻ phải nhanh chân nhanh mắt và có sức khỏe thì mới vui chơi được và ngược lại khi tham gia vui chơi
thì trẻ mới có thể khỏe mạnh và nhanh nhẹn được .
Ví dụ: Khi cho trẻ tập vận động cơ bản song, tôi cho trẻ chơi trò chơi “ Chi chi chành chành” trò chơi này yêu
cầu trẻ phải nhanh tay, nhanh miệng, nhanh mắt để rút tay ra khi câu đồng dao cuối cùng được đọc lên, nếu
khơng nhanh tay thì ngón tay sẽ bị giữ lại và và như vậy là thua cuộc.
(Hình ảnh 4)
6


* Với hoạt động Khám phá khoa học ( Môi trường xung quanh):
Tơi chọn các trị chơi nhằm phát triển nhận thức cho trẻ. Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: Kỹ năng hoạt
động theo nhóm, kỹ năng sử dụng đồ dùng đồ chơi… Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ.
Ví dụ: Lời đồng dao của trị chơi chuyền: “ Con ruồi có cánh - Địn gánh có mấu – Châu chấu có chân…” đã
giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một số con vật và đồ vật quen thuộc.
Những câu hát ngược có tính chất đánh lừa nhận thức, thử thách sự năng động của trí tuệ, khiến trẻ muốn
hiểu đúng sự vật thì phải chuyển ngược lại:
“Non cao đầy nước - Đáy biển đầy mây - Dưới đất lắm mây - Trên trời lắm cỏ - Người thì có mỏ - Chim thì có
mồm…”
* Với hoạt động âm nhạc:
Lựa chọn các TCDG có giai điệu và lời hát như các trị chơi: “Dệt vải”, “ tập tầm vơng”.
* Với hoạt động ngồi trời
Tận dụng khơng gian rộng thống, tơi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện phát triển
thể lực và phản xạ nhanh cho trẻ như: “Rồng rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “ Mèo đuổi chuột”, “Kéo co”…
(Hình ảnh 5)
* Với hoạt động ở các góc:
Tổ chức cho trẻ các trị chơi có thể chơi theo nhóm nhỏ trong một khơng gian hẹp như: “Ô ăn quan”, “Chơi
chuyền”, “Rải ranh”, “Kéo cưa lửa xẻ”…
* Với hoạt động chiều:
Tôi chọn những TCDG cho trẻ chơi nhẹ nhàng để chuyển tiếp từ hoạt động này sang hoạt động khác nhằm

gây hứng thú cho trẻ như trò chơi: Lộn cầu vồng, chi chi chành chành, kéo cưa lừa sẻ.
Ngoài ra, khi lựa chọn các TCDG cho các hoạt động tơi lưu ý lựa chọn trị chơi phù hợp với đề tài và chủ
đề của bài dạy.
VD: chủ đề “Thế giới động vật” có thể cho trẻ chơi các trò chơi “ Bịt mắt bắt dê”, “Mèo đuổi chuột”.
Kết qủa: Như vậy các TCDG dần dần đã được trẻ tự tổ chức chơi nên việc lồng ghép hoặc dùng để chuyển tiết
trong các hoạt động trong ngày của trẻ càng hấp dẫn trẻ, trẻ tích cực hoạt động hơn, và mong muốn được chơi
các TCDG.
4. Biện pháp phối kết hợp với phụ huynh.
Nhiều bậc phụ huynh ngày nay đã quên mất tầm quan trọng của các trò chơi dân gian, các làn điệu dân ca,
hò vè. Khi đón trẻ về nhà thường cho trẻ xem các băng đa hoạt hình, các trị chơi điện tử…đã lãng quên bản sắc
dân gian của dân tộc.
Gia đình - Nhà trường là nhân tố quan trọng trong việc hình thành nhân cách cho trẻ. Vì vậy việc giáo dục
cho trẻ phối kết hợp giữa gia đình – nhà trường mới đạt kết quả tốt. Chính vì vậy mà tơi đã tuyên truyền và kết
hợp với phụ huynh đưa ra những biện pháp cụ thể sau:
+ Với những phụ huynh không có thời gian để quan tâm tới việc chăm sóc trẻ:
Tơi dùng nhiều hình thức:
Trao đổi qua ơng, bà, gọi điện thoại, in những bài đồng dao và những TCDG để gửi về nhà nhờ phụ huynh dạy
trẻ.
+ Đối với những phụ huynh có nhiều thời gian quan tâm đến trẻ:
Tôi trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của các TCDG đối với trẻ và trao đổi những bài tôi đã cải
biên phù hợp với các nội dung giáo dục, kết hợp dạy trẻ tại gia đình. Sưu tầm, quyên góp các nguyên vật liệu
thiên nhiên như lá cây, vỏ sò, các nguyên vật liệu phế thải sẵn có ở địa phương: Vủi vụn, chiếu cói, bìa cát
tơng… để làm đồ dùng, đồ chơi,ngoài ra mua sắm thêm các đồ dùng để tổ chức cho trẻ chơi TCDG:
Tận dụng góc tun truyền với phụ huynh tơi đưa những bài đồng dao, lời ca của những TCDG mà tôi đã
cải biên để đưa vào góc để mỗi khi phụ huynh đưa - đón con em sẽ học thuộc và về nhà dạy cho con em mình.
Ngồi ra, tơi cịn tham mưu với nhà trường tổ chức thêm buổi dã ngoại và mời phụ huynh tham gia chơi TCDG
cùng với trẻ, qua đó kích thích sự phấn khích của trẻ và sự vui vẻ của phụ huynh.

7

Kết quả: Qua áp dụng biện pháp trên tôi thấy các bậc phụ huynh đã thấy được tầm quan trọng của TCDG
đối với trẻ, vì vậy mà đã chú trọng quan tâm hơn, phối kết hợp cùng cô giáo dạy và tổ chức các TCDG cho con
em mình, ngồi ra tích cực đi đầu trong phong trào sưu tầm, quyên góp cùng làm các đồ dùng đồ chơi cho lớp để
tổ chức cho trẻ chơi các TCDG như: Tôi và phụ huynh đã cùng làm được 30 quả còn để trẻ chơi trò chơi “ ném
còn”, 20 bộ quần áo, khăn bịt mắt từ các mảnh vải vụn cho trẻ mặc chơi các TCDG, 10 bộ con quang ghánh từ
chiếu cói, 10 bộ con vật từ các lá cây…
(Hình ảnh 6)
IV - HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Khi áp dụng thực hiện nghiên cứu sáng kiến tại lớp mình phụ trách, tôi đã thấy được sự thay đổi rõ rệt:
-100% trẻ chú ý vào nội dung cô hướng dẫn, 93% trẻ nắm được kỹ năng chơi các TCDG, 100% hứng thú chơi
các TCDG, 100% trẻ hoạt động tích cực vào các TCDG.
Cũng qua nghiên cứu về các trò chơi dân gian, tìm ra phương pháp tốt nhất để dạy trẻ thì bản thân tơi có
thêm nhiều kinh nghiệm để dạy cho trẻ các trò chơi dân gian để trẻ thêm hứng thú trong các hoạt động, đồng thời
bản thân cũng đã hiểu hơn về giá trị của trò chơi truyền thống của dân tộc, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân
tộc đang dần bị mai một của địa phương nói riêng và của dân tộc Việt Nam nói chung. Chính vì vậy mà các
phong trào, các hội hè đình đám của địa phương được nâng lên, các hội thi hát dân ca, hội thi về trò chơi dân
gian của trẻ được duy trì và có hiệu quả hơn.
V.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trò chơi dân gian là một loại hình văn hố dân gian đặc sắc của mỗi dân tộc, khơng có dân tộc nào lại
khơng có những trị chơi riêng cho con em mình.
Trong xã hội hiện đại, trẻ em cần có những trị chơi hiện đại nhưng khơng thể thiếu được những trị chơi
dân gian truyền thống. Nó chính là sự tiếp nối các giá trị văn hố dân tộc từ đó góp phần tạo dựng nên nhân cách
văn hoá dân tộc của trẻ nhỏ. Qua các trị chơi trẻ khơng những được thoả mãn nhu cầu vui chơi mà cịn góp
phần nâng cao nhận thức, phát triển tình cảm, phát triển ngơn ngữ và sự phối hợp linh hoạt của các giác quan,
tăng cường thể lực giúp trẻ trở thành nguồn nhân lực tài giỏi của đất nước trong tương lai. Bằng việc vận dụng
các biện pháp trên để tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ, không những giúp trẻ thoả mãn nhu cầu ước muốn
được vui chơi. Mà tôi thấy trẻ lớp tôi ngày càng hoạt bát, nhanh nhẹn hơn, có vốn hiểu biết rộng mở về thế giới
xung quanh cùng bạn bè chia sẻ niềm vui.

Việc tổ chức cho trẻ chơi các TCDG trong các trường mầm non nói riêng là rất cần thiết và quan trọng. Giúp
trẻ phát triển tồn diện và góp phần vào việc bảo tồn những giá trị văn hoá sinh hoạt tốt đẹp của cha ông ta để
lại.
*Qua một thời gian thực hiện, với những biện pháp và kết quả đã đạt được bản thân tôi đã đúc rút một số
kinh nghiệm sau:
- Trước hết giáo phải có lịng say mê với nghề, ln yêu nghề, mến trẻ.
- Nhận thức được tầm quan trọng của trò TCDG đối với trẻ .Nắm chắc các phương pháp và hình thức tổ
chức các trị chơi dân gian.
- Tích hợp TCDG vào các hoạt động một phù hợp và có hiệu quả
- Khi hướng dẫn trị chơi dân gian cho trẻ cần xác định rõ thể loại của trị chơi, mục đích u cầu cần đạt
khi tổ chức trị chơi đó, chuẩn bị chu đáo đồ dùng, đồ chơi phù hợp với trò chơi.
- Sưu tầm, lựa chọn các trò chơi phù hợp với độ tuổi trẻ, phù hợp với chủ đề.
- Làm tốt công tác phối hợp với các bậc phụ huynh, tổ chuyên môn, lãnh đạo nhà trường tạo điều kiện xây
dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và điều kiện môi trường xung quanh, có khoảng khơng gian rộng rãi
thống mát để tổ chức tốt các trò chơi dân gian phù hợp với trẻ..
II. KIẾN NGHỊ
Để thực hiện tốt trò chơi dân gian cho trẻ trong giai đoạn hiện nay thông qua việc thực hiện các biện pháp
trên đã phần nào đạt được một số kết quả như đã nêu. Bản thân xin có đề xuất sau :
8


* Đối với lãnh đạo địa phương:
Tạo điều kiện quan tâm hơn nữa đến bậc học mầm non. Đầu từ cơ sở vật chất để có thể tổ chức tốt các
TCDG. Mặt khác vào các ngày lễ, ngày hội những trò chơi dân gian truyền thống nên được đưa vào như một
nội dung của ngày lễ, để khôi phục lại những TCDG truyền thống đang dần bị đánh mất ở địa phương
Trên đây là “Biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi giúp trẻ phát triển vận động tại
trường mầm non Tốt Động”, bản thân tôi đã rút ra sau một năm học thực hiện tốt. Tôi rất mong hội đồng khoa
học đóng góp ý kiến để đề tài của tơi được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Tốt Động, ngày o4 tháng 05 năm2020
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của
tôi không sao chép của người khác.
Người thực hiện

PHỤ LỤC
Các chữ viết tắt:
TCDG: Trò chơi dân gian
PGS TS: Phó giáo sư tiến sĩ
Tài liệu tham khảo:
- Giáo dục học ( Ân Thị Hảo)
- Trò chơi dân gian ( Nguyễn Văn Huy)
- 101 trò chơi dân gian cho trẻ mầm non(Lê Bạch Tuyết)
- Hướng dẫn tổ chức trò chơi dân gian trong nhà trường ( Vũ Kim Yến)
- Hướng dẫn chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non 3 – 4 tuổi – Nhà xuất bản giáo dục
-Ý nghĩa trò chơi dân gian.net

9


- Hỉnh ảnh trẻ chơi trò chơi: Nu na nu nống (H.1) – Trang 8

10


- Hình ảnh trẻ chơi trị chơi: Rồng rắn lên mây (H.3) – Trang 10

11


- Hình ảnh trẻ chơi trị chơi: Chi chi chành chành (H.4) – Trang 11
12


Hình
ảnh :
Trẻ
chơi trị
chơi :
Kéo co
( H.5)

Hình
ảnh
tun
truyền
phụ
huynh
(H.7) –
Trang
15

13