Biện pháp dậy vận động theo nhịp cho trẻ 3 4 tuổi

I. Lý do chọn biện pháp
1. Cơ sở lý luận
Hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo có một vị trí vơ cùng quan
trọng trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Thơng qua hoạt động
giáo dục âm nhạc, trẻ được tiếp cận với các bài hát phù hợp với độ tuổi, được
thể hiện cảm xúc của bản thân bằng những cách khác nhau khi vận động theo
nhạc của bài hát. Được nghe những bài hát trong chương trình để cảm nhận giai
điệu, cảm nhận lời ca trong sáng của các bài nghe hát.
Với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi mầm non thì âm nhạc là một thế giới kỳ
diệu đầy cảm xúc. Trẻ mầm non có thể cảm nhận âm nhạc ngay từ khi cịn trong
nơi. Khi tiếp cận với những bài hát, bản nhạc phù hợp với lứa tuổi sẽ tạo cho trẻ
những cảm xúc mạnh mẽ. Khi đã có cảm xúc với âm nhạc thì nhu cầu được thể
hiện cảm xúc của trẻ được bộc lộ, đó chính là nhu cầu được vận động theo nhạc.
Vận động theo nhịp của bài hát giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự
khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng khi nghe được trong
âm nhạc. Ngoài ra vận động theo nhịp của bài hát cịn làm thoả mãn nhu cầu
tình cảm của trẻ. Do vậy, việc cho trẻ mẫu giáo vận động theo nhịp là rất cần
thiết, phải được quan tâm trú trọng.
2. Cơ sở thực tiễn
Trong những năm học gần đây, tại trường tôi chuyên đề giáo dục âm nhạc
đã được quan tâm trú trọng. Chính vì vậy mà chất lượng chuyên đề cũng đã
được nâng lên. Xong kết quả vẫn chưa được như mong đợi. Một số trẻ chưa
hứng thú tham gia vào hoạt động âm nhạc, nhất là khả năng vận động theo nhịp
của bài hát của trẻ chưa cao. Chính vì vậy năm học 2020 – 2021 tôi đã mạnh
dạn áp dụng “Biện pháp dậy vận động theo nhịp cho trẻ 3-4 tuổi ” nhằm góp
phần nhỏ nâng cao chất lượng chuyên đề giáo dục âm nhạc.
a.Thuận lợi
- Nhà trường quan tâm, chỉ đạo sát sao về chuyên môn. Chuyên đề âm
nhạc được củng cố hàng năm.

1

- Bản thân giáo viên được đào tạo chính quy về chun mơn nghiệp vụ.
u nghề mến trẻ, có trách nhiệm cao trong công việc. Là giáo viên giỏi cấp
huyện, cấp trường.
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học ngày càng được quan tâm trú trọng.
- Nhận thức của nhân dân về giáo dục mầm non ngày càng cao.
b.Khó khăn
- Những năm gần đây, trong nhà trường khơng cịn nhóm trẻ, đa số trẻ
trong lớp chưa qua nhóm trẻ 24-36 tháng nên việc đưa trẻ vào nề nếp đầu năm
cịn gặp nhiều khó khăn.
- Nhà trường thiếu lớp học nên phòng âm nhạc của nhà trường phải dùng
cho lớp học tạm nên trẻ không được hoạt động âm nhạc ở phòng chức năng.
- Năng khướu về âm nhạc của giáo viên còn hạn chế.
c. Khảo sát hiện trạng
Trước khi áp dụng giải pháp tôi đã tiến hành khảo sát hiện trạng một số
nội dung. Kết quả khảo sát như sau:
STT

1

2

Nội dung khảo
sát
Trẻ hứng thú
tham gia hoạt
động
Trẻ biết vận
động theo nhịp

của bài hát

Số trẻ đạt
TS
15/2
5

13/25

Các lỗi trẻ thường mắc khi vận động

%
60

Không tập trung, chú ý. Mệt mỏi khi
tham gia hoạt động.

52

.- Trẻ vỗ tay theo phách.
- Vỗ tay lúc theo nhịp, lúc theo phách.
- Vỗ tay vào phách nhẹ, đưa tay ra vào
phách mạnh.
- Trẻ không tự thực hiện.

* Nguyên nhân của thực trạng
Qua khảo sát, đánh giá kết quả tơi tìm ra một số ngun nhân dẫn tới tỷ lệ
đạt được của trẻ cịn thấp đó là:
- Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ.
- Do trẻ mới đi học còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.

- Trẻ chưa được ôn luyện vận động theo nhạc nhiều.
2


- Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ
hoạt động.
- Đồ dùng trực quan cịn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.
d. Mục đích ý nghĩa cần đạt
Tôi áp dụng biện pháp nhằm mục đích là tìm ra được một số giải pháp để
giúp trẻ hứng thú hơn trong các hoạt động âm nhac, giúp trẻ có kỹ năng vận
động theo nhịp, minh họa theo lời của bài hát.
II. Nội dung
1. Giải pháp 1. Tự học, tự nghiên cứu nhằm nâng cao kinh nghiệm,
kiến thức, kỹ năng về âm nhạc cũng như phương pháp giáo dục âm nhạc
cho trẻ.
Giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật. Khơng phải giáo viên nào
cũng có năng khướu về âm nhạc. Vậy nên để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục
nói chung, hoạt động giáo dục âm nhạc nói riêng. Bản thân tơi đã phải tự nghiên
cứu, học hỏi rất nhiều về chuyên môn, cũng như kỹ năng tổ chức các hoạt động.
Tôi tham gia đầy đủ các cuộc bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ do
Phòng giáo dục tổ chức cũng như trường hay tổ chun mơn tổ chức.

(Sinh hoạt chun mơn do Phịng giáo dục tổ chức)
3


(Sinh hoạt chuyên đề âm nhạc do nhà trường tổ chức)

(Tham gia sinh hoạt tổ chun mơn)
Ngồi ra tơi cịn tự nghiên cứu kiến thức âm nhạc qua các tài liệu như :

Các loại sách nói về hoạt động giáo dục âm nhạc. Hướng dẫn thực hiện chương
trình cho trẻ 3 – 4 tuổi , tuyển tập các bài hát, câu đố, trò chơi cho trẻ mầm non.

4


(Tự học, tự nghiên cứ bài)
Để có kỹ năng ca hát, kỹ năng vận động theo nhạc được chuẩn xác. Tôi đã
học tập bạn bè đồng nghiệp một số các kỹ năng ca hát, Kỹ năng múa, kỹ năng
vận động theo nhạc.

(Học hỏi qua đồng nghiệp)
5


Qua cách tự học tập như vậy kỹ năng ca hát, kỹ năng vận động theo nhạc,
kỹ năng tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc của tôi đã được nâng lên rõ rệt. Tôi
đã mạnh dạn tự tin tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ nhất là nội
dung Dạy vận động là trọng tâm.
2.Giải pháp 2: Làm mẫu chuẩn vận động theo nhịp.
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy
việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết.
Vai trị của cơ giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hướng thú để trẻ say
mê, ham thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy trước khi cho trẻ hoạt động nghệ
thuật cơ cần có những hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu
diễn mẫu với mức độ hồn thiện nhất.

(Cơ làm mẫu vỗ tay theo nhịp bài Cả nhà thương nhau)
Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn
(Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).

6


Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo hát cũng có
nhiều cách dạy.
Dạy vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phách
mạnh, (đầu ô nhịp) phách nhẹ nghỉ
Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt
chước có thể khơng như giáo viên nhưng những gì nghe nhìn qua mẫu giúp trẻ
khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy
bằng nhiều hình thức sinh động, cơ sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được
những yếu tố ban đầu cho mọi cảm nhận nghệ thuật.
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo nhịp bài Cả nhà thương nhau thì vỗ vào từ
“ba”, hay bài Bắp cải xanh thì vỗ vào từ “bắp”, cịn như bài “màu hoa” thì vỗ
vào từ tím.

(Video cơ làm mẫu vỗ tay theo nhịp bài Bắp cải xanh)
3. Giải pháp 3: Tăng cường luyện tập vận động theo nhịp cho trẻ.
Cũng giống như học hát, trẻ phải bắt chước và luyện tập nhiều lần các
động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần sử dụng một số biện pháp
sau trong giờ dạy trẻ vận động theo nhip.
Cô làm mẫu các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích cho trẻ
tri giác tồn bộ q trình cô thực hiện vận động mẫu.

7


Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc

(Cô vận động mẫu)
Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú
và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ
hát, tổ vận động.

8


(Cả lớp vận động cùng cô)

(Tổ vận động cùng cô)

9


(Cá nhân trẻ vận động cùng cô)
Sau mỗi lần trẻ thực hiện giáo viên quan sát sửa sai cho trẻ kịp thời.

(Video Cô sửa sai cho 1 trẻ ở tổ)
Đa dạng hố các vận động : Ví dụ với vận động theo nhịp, ngồi cách
vận động là vỗ tay, tơi cịn có thể cho trẻ vận động theo nhịp bằng cách đá
chân, vẫy tay...

(Video cô vẫy tay bài Một con vịt)

10


Sự hình thành các kỹ năng vận động theo nhạc cần phải tăng cường luyện
tập, vận dụng các phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo trong các hoạt

động khác nhau trong ngày nếu như có cơ hội.
4. Giải pháp 4: Tạo môi trường âm nhạc. Ứng dụng công nghệ thông
tin vào trong giảng dạy.
4.1. Tạo môi trường: Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ
mẫu giáo rất u thích. Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện
các hoạt động giáo dục một cách hiệu quả ở trường mầm non. Do đặc điểm tâm
sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp,
mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi
trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tơi ln cố gắng tạo nhiều đồ dùng, đồ
chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp.

Sử dụng đồ dùng điện tử hiện đại như: Đàn Organ, ti vi, đầu đĩa, vi tính…

11


Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch…có nội dung về hoạt động
âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng dạy.

Tơi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không
thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu: Đồ chơi công
nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục…Đồ chơi tự tạo:

12


4.2. Sử dụng một cách có hiệu quả:
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy
việc sớm hình thành tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất
cần thiết. Vai trị của cơ giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú say

mê hoạt động nghệ thuật.

13


(Video trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động)
4.3. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong dạy học:
Đất nước ta hiện nay đang trong giai đoạn phát triển công nghiệp hố,
hiện đại hố cùng với sự bùng nổ cơng nghệ thông tin. Để đáp ứng nhu cầu của
xã hội, hiện nay các cấp học rất cần được ứng dụng công nghệ thông tin vào
trong giảng dạy giúp trẻ được thay đổi khơng khí mới, hấp dẫn, trong giờ học,
tạo cho trẻ niềm hứng thú, hăng say tích cực tham gia vào hoạt động, làm cho
hiệu quả giáo dục cao. Đặc biệt giúp giảm bớt đồ dùng không cần thiết, giảm bớt
sức lao động của giáo viên và giảm bớt chi phí.

14


5. Giải pháp 5: Tận dụng cơ hội mọi lúc mọi nơi để dạy trẻ vận động
theo nhịp
* Hoạt động đón, trả trẻ : Trong giờ đón trả trẻ hàng ngày, tơi rèn cho
những trẻ chưa có kỹ năng vận động theo nhịp, bằng cách sau khi đón trẻ đó vào
lớp tôi yêu cầu trẻ thực hiện lại vận động mà trẻ chưa thực hiện được. Tôi động
viên giúp đỡ để trẻ cố gắng thực hiện được các vận động đó.

(Video dạy trẻ vỗ tay theo nhịp khi mới đến lớp)
15


*Trong Hoạt động vui chơi

Trong hoạt động vui chơi tôi rèn những trẻ chưa đạt các kỹ năng này ở
góc nghệ thuật

(Trẻ ở góc nghệ thuật)
* Trong Hoạt động chiều : Vận động theo nhịp trong giờ hoạt động chiều

(Trẻ VĐ cùng cô trong hoạt động chiều)
16


* Tổ chức cho trẻ trong ngày hội, ngày lễ:
Vào ngày lễ hội như ngày khai giảng, ngày nhà giáo Việt Nam, tết trung
thu…là những ngày có hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi
trường âm nhạc phong phú và sinh động. Ngày lễ, ngày hội có các hoạt động
nghệ thuật đa dạng như hát, múa, đóng kịch…tạo cho trẻ niềm phấn khởi, vui
vẻ, những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng
nhận thức cho trẻ. Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ trong toàn trường
giao lưu, hiểu biết nhau hơn, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng cao các kỹ năng
hoạt động nghệ thuật. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự tin, có ý
thức trong khi biểu diễn.

(Trẻ biểu diễn ngày hoạt động trải nghiệm)
III. Kết quả thực hiện
1. Khả năng áp dụng của biện pháp:
Kết quả trên không chỉ giúp cho trẻ phát triển kỹ năng vận động theo nhịp
mà cịn góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ.
Bên cạnh đó, cịn giúp trẻ dễ dàng tiếp cận các môn học khác như: làm quen với
toán, văn học, khám phá khoa học, tạo hình, trẻ hứng thú hơn trong giờ học, có
ý thức, nề nếp trong học tập, giúp cho tinh thần của trẻ luôn được vui tươi, thoải
mái, tạo cảm giác thích đến trường và tham gia các hoạt động của lớp.

Từ những kết quả đã đạt được trong quá trình nghiên cứu, tôi mong rằng
đề tài nghiên cứu của tôi sẽ được hưởng ứng và vận dụng nhân rộng trong tất cả
17


các lớp trong trường và mở rộng hơn nữa để góp phần nâng cao và hồn thiện
hơn việc phát triển thẩm mỹ cho trẻ. Vậy nên rất cần có sự sáng tạo, năng động
của cô giáo, tạo đà phát triển mới cho trẻ. Do vậy, thực hiện tốt biện pháp này
góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục và chuẩn bị cho trẻ vốn kiến
thức toàn diện và vững vàng trong cuộc sống và trong những năm học kế tiếp.
Biện pháp đơn giản xong lại dễ áp dụng mà hiệu quả lại cao. Tơi tin rằng
nó khơng chỉ áp dụng được trong trường MN Hồng An mà cịn có khả năng
ứng dụng trong phạm vi tồn huyện.
2.Hiệu quả của lợi ích thu được do áp dụng giải pháp
a. Đối với bản thân
Tôi đã nhận thức sâu sắc vị trí và vai trị của người giáo viên mầm non
trong giai đoạn hiện nay. Nắm chắc nội dung, chương trình chăm sóc giáo dục
trẻ và phương pháp dạy các hoạt động dạy vận động theo nhạc cho trẻ trong
chương trình giáo dục mầm non hiện nay, đặc biệt là hoạt động giáo dục âm
nhạc theo hướng đổi mới hình thức tổ chức.
Biết cách làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo, biết cách xây dựng môi trường
học tập phù hợp với độ tuổi và theo từng chủ đề, từng chuyên đề trọng tâm.
Bản thân khơng cịn ngại dạy hoạt động giáo dục âm nhạc, mà mỗi khi thực hiện
tiết học lại đem đến cho tôi những xúc cảm và niềm vui mới mẻ.
b.Đối với trẻ
Sau khi tôi sử dụng một số biện pháp trên tôi đã khảo sát lại trẻ về các nội
dung trên. Kết quả khảo sát như sau:
STT
1
2

Nội dung khảo sát
Trẻ hứng thú tham gia
hoạt động
Trẻ biết vận động theo
nhịp của bài hát

Số trẻ đạt đầu
năm
TS
%

Số trẻ đạt cuối
năm
TS
%

Đánh giá

15/25

60

24/25

96

Tăng 36%

13/25

52

23/25

92

Tăng 40%

Trẻ có nề nếp học âm nhạc, các cháu mạnh dạn, nhanh nhẹn, thuộc bài
hát, hát đúng lời, đúng nhịp, biết vận động theo nhạc tự nhiên và đúng động tác.
18


IV. Kết luận
1.Kết luận chung.
Qua việc nghiên cứu và thực hiện biện pháp tôi nhận thấy việc dạy tốt
hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo là rất quan trọng. Khi áp dụng các
biện pháp trên tôi nhận thấy trẻ hứng thú và thể hiện các tác phẩm âm nhạc rất
có hồn, trẻ hát đúng nhạc, vận động theo nhịp chuẩn xác, mà đặc biệt là các tiết
mục tổng hợp trẻ thể hiện rất sôi động và thành cơng. Bản thân tơi cũng trưởng
thành hơn, có thêm nhiều kinh nghiệm, gặt hái được nhiều thành tích. Phải chú
trọng làm tốt cơng tác chăm sóc ni dưỡng và giáo dục trẻ nhằm hình thành
cho trẻ những kỹ năng, kỹ xảo trong các hoạt động hàng ngày, nhằm đáp ứng
nhu cầu của trẻ.
2. Bài học kinh nghiệm.
Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần khơng
thể thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục, vừa là phương tiện góp phần
giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ.
Để làm tốt nội dung giáo dục âm nhạc, địi hỏi giáo viên phải có lịng u nghề,

mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong cơng việc. Đặc biệt phải có vốn kiến
thức chun mơn, có kinh nghiệm, biết xây dựng và sử dụng linh hoạt những
phương pháp, biện pháp, thủ thuật đề ra trong tiết học
Qua tìm kiếm và xây dựng tơi thấy đề tài nghiên cứu đã thu được kết quả
nhất định. Những vấn đề thuộc về lý luận chung và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi
giúp chúng ta thấy rõ khả năng, năng lực cảm thụ của trẻ. Dựa trên các đặc điểm
đó, chúng ta hướng tác động phù hợp làm cho quá trình tâm lý của trẻ ngày càng
phát triển hồn thiện hơn.
Để hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ tốt phải có một q
trình sư phạm dài bởi vì cho dù ở đâu nữa, từ thành phố đến nông thôn, miền núi
hay hải đảo xa xôi. Trẻ em khi sinh ra đều như tờ giấy trắng, nó chỉ có thể trở
thành con người hồn thiện khi người lớn hướng tác động vào nó một cách toàn
diện. Người lớn phải tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với thế giới âm nhạc, tắm
mình trong thế giới đó để rồi từ đó trẻ có những hiểu biết nhất định về âm nhạc.
19


Qua thực hiện “Biện pháp dậy vận động theo nhịp cho trẻ 3-4 tuổi ” tôi
nhận thấy rằng trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi rất thích, hứng thú, và có khả năng vận
động theo nhịp rất tốt. Từ đó có thể đề ra và vận dụng những biện pháp phù hợp
với khả năng hình thành kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ.
Xuất phát từ quan điểm đổi mới giáo dục âm nhạc, cơ giáo khuyến khích
trẻ thực hiện nhiệm vụ học tập, khơng áp đặt, gị bó trẻ. Tiết học tổ chức sao cho
nhiều trẻ được tham gia. Cô giáo là người sáng tác đem âm nhạc đến cho trẻ.
Nếu làm tốt những điều trên đây, chúng tôi tin rằng năng lực cảm thụ nghệ thuật
âm nhạc cụ thể là khả năng vận động theo nhạc của trẻ thông qua tiết dạy cho trẻ
sẽ khá hơn. Trẻ hiểu thế giới xung quanh thơng qua các hình tượng âm nhạc, xúc
cảm thẩm mỹ của trẻ cũng càng trở nên phong phú. Trẻ biết rung động trước cái
đẹp , yêu cái đẹp để rồi từ đó tạo ra cái đẹp. Như vậy, chúng ta đã góp phần
khơng nhỏ vào việc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ tuổi ấu thơ.

Trên đây là “Biện pháp dậy vận động theo nhịp cho trẻ 3-4 tuổi ” Rất
mong nhận được sự góp ý của ban giám khảo để tơi có những biện pháp giúp rèn
trẻ có những kỹ năng vận động theo nhạc được tốt hơn./.
Hoàng An, tháng 10 năm 2021
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG

Người làm giải pháp

Nguyễn Thị Luyến

20