Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi ở trường Mầm non Vĩnh...

1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài.

“ Môi trường là nơi chúng ta gặp nhau, là nơi đem lại lợi ích cho mọi
người, là điều mà tất cả chúng ta đều chia sẻ ”. [ 1 ]
Đúng vậy: “Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo
bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất, sự tồn tại và phát
triển của con người và sinh vật”. [ 2 ]. Môi trường rất quan trọng đối với cuộc
sống của con người. Hàng ngày, mỗi con người đều cần một không gian nhất
định để hoạt động: Nhà ở, nơi nghỉ, khơng khí, nước uống, lương thực, thực
phẩm, đất đai để sản xuất...
Như vậy, nếu môi trường bị ô nhiễm sẽ gây hại đến sức khỏe của con
người, sự phát triển của sinh vật và làm giảm chất lượng của cuộc sống. Hiện
nay môi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang bị ô nhiễm nặng nề do gia
tăng dân số quá nhanh, nghèo khổ và lạc hậu. Còn ở các nước đang phát triển
nhanh, các khu công nghiệp, nhà máy mọc lên như nấm dẫn đến khí thải, rác
thải cơng nghiệp làm ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm bầu
khơng khí. Bên cạnh đó là lượng rác thải trong sinh hoạt ngày của con người
quá nhiều nhưng chưa được quan tâm và xử lý tốt.
Trong những năm gần đây, vấn đề khắc phục ô nhiễm và khủng hoảng môi
trường trên toàn cầu là một mục tiêu lớn của các quốc gia. Các chuyên gia
nghiên cứu về lĩnh vực này cũng đã chỉ ra rằng: Hiệu quả của bất kỳ biện pháp
bảo vệ thiên nhiên nào cuối cùng cũng bị chi phối bởi hành vi thái độ cũng như
mối quan hệ của con người với thiên nhiên, sự thiếu hiểu biết của con người là
một trong những nguyên nhân cơ bản gây nên sự ô nhiễm môi trường và sự suy
thối mơi trường.
1
SangKienKinhNghiem.net


Chính vì vậy, để giải quyết được vấn đề mơi trường trên phạm vi tồn cầu

thì trước tiên phải thay đổi nhận thức về môi trường và ý thức bảo vệ mơi trường
trong con người. Để có được một mơi trường sống trong sạch và tiết kiệm chi
phí cho quốc gia thì việc giữ gìn và bảo vệ mơi trường là trách nhiệm của tất cả
mọi người, mọi nhà, mọi lứa tuổi, chứ không phải của bất cứ cá nhân hay tập thể
nào. Bảo vệ môi trường là những hoạt động giúp cho môi trường trong lành,
sạch đẹp, bảo vệ môi trường sinh thái, ngăn chặn khắc phục hậu quả xấu do con
người và thiên nhiên gây ra, khai thác và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên
thiên nhiên. Cho nên để bảo vệ môi trường con người phải thực hiện nhiều biện
pháp khác nhau trong đó biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
được xem là hiệu quả nhất, vì lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói
quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt đẹp ở trẻ.
Tuổi mầm non là giai đoạn đặc biệt nhạy cảm của đời người, là giai đoạn
đặt nền móng cho những nét cá tính và những phẩm chất đạo đức, nhân cách.
Đây là thời kỳ quan trọng để hình thành cơ sở thái độ đúng đắn với thế giới
xung quanh (với thiên nhiên, đồ vật và con người), là thời kỳ mà khả năng giao
tiếp và hành động của trẻ với môi trường xung quanh được mở rộng, trẻ bắt đầu
hình thành những quan niệm của mình về thực nghiệm xung quanh, trẻ biết tìm
hiểu và căn cứ vào sự đánh giá và hành động của người lớn mà phân biệt điều
tốt, xấu, đã biết bộc lộ được cảm xúc, biết điều chỉnh hành động của bản thân để
làm theo yêu cầu của người lớn.. Vì vậy, để nâng cao được ý thức bảo vệ mơi
trường cho trẻ thì cần phải giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ngay từ lứa tuổi
mầm non, thông qua việc lồng ghép vào các hoạt động trong ngày như: Vui
chơi, học tập, lao động... Chính trong các hoạt động này với tư cách là chủ thể
hoạt động sẽ hình thành ở trẻ tình cảm, thái độ tích cực đối với mơi trường, có
mong muốn giữ gìn, bảo vệ mơi trường, hình thành ở trẻ một số kỹ năng nhất
định trong việc bảo vệ mơi trường. Vì thế việc lựa chọn đưa các nội dung giáo
dục bảo vệ mơi trường vào nội dung chăm sóc giáo dục trẻ mầm non thông qua
các hoạt động là một vấn đề đúng đắn và phù hợp.
Như vậy, giáo dục cho trẻ có ý thức bảo vệ mơi trường là một trong các
nhiệm vụ quan trọng trong các trường mầm non mà người đóng vai trị trung

tâm để chuyển tải những nội dung trên đến với trẻ là các cô giáo mầm non. Nhận
thức được điều đó tơi đã đi sâu vào nghiên cứu: “ Một số biện pháp nâng cao ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 -6 tuổi ở trường Mầm non Vĩnh
Ninh”.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Tìm ra một số biện pháp để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 –
6 tuổi trong trường mầm non. Giúp cho giáo viên có một số kinh nghiệm trong
việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cho trẻ từ đó hình thành cho trẻ ý thức
tốt trong việc bảo vệ môi trường.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
mẫu giáo 5 – 6 tuổi tại trường mầm non Vĩnh Ninh nơi tôi đang công tác.
2
SangKienKinhNghiem.net


1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực thi đề tài này tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
* Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Phân tích tổng hợp lý thuyết: Thông qua đọc các tài liệu sách báo, tạp chí,
tham khảo trên Internet, tập san có liên quan đến giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho trẻ mầm non.
- Phân loại, hệ thống hóa lý thuyết để làm rõ cơ sở lý luận của vấn đề nghiên
cứu.
* Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp điều tra:
+ Điều tra số lượng trẻ trên lớp, độ tuổi 5 - 6 tuổi với tổng số học sinh lớp 5 tuổi
A1 do tôi chủ nhiệm là 30 trẻ.
+ Điều tra về khả năng nhận thức của trẻ vấn đề môi trường.
+ Tìm hiểu các biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường cho trẻ mầm non.

- Phương pháp quan sát: Quan sát nề nếp, hành vi, thói quen của trẻ qua các hoạt
động trong ngày. Quan sát thái độ và các phản ứng, hành động của trẻ đối với
môi trường.
- Phương pháp trực quan: Sử dụng hình ảnh, đồ chơi, tranh ảnh, quan sát, xem
phim, tham quan…Giúp trẻ suy nghĩ mạch lạc và nhận thức đúng đắn về vấn đề
môi trường.
- Phương pháp đàm thoại: Trao đổi trực tiếp với trẻ, tạo các tình huống cho trẻ
có cơ hội diễn đạt những hiểu biết, những suy nghĩ của mình về vấn đề mơi
trường. Đồng thời động viên khuyến khích giúp trẻ tự tin bộc lộ cảm xúc, thái
độ của mình trước vấn đề môi trường.
* Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
- Sử dụng các trò chơi, các hoạt động lao động, trải nghiệm. Qua đó trẻ có cơ hội
để thực hiện các hành vi của mình đối với mơi trường.
- Tiến hành thử nghiệm các biệp pháp đề xuất.
* Phương pháp thực hành, thực nghiệm sư phạm.
- Thực hành thí điểm 30 trẻ lớp 5 - 6 tuổi A1 trường Mầm non Vĩnh Ninh.
* Phương pháp kiểm tra đánh giá: Thu thập kết quả thực hiện.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh
con người. Mơi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống của con
người và sự phát triển kinh tế văn hóa của nhân loại. Từ thế kỷ XIX một số nước
đã đưa ra những đạo luật về môi trường như: Luật cấm gây ô nhiễm nước sông ở
Anh năm 1876; Luật về khói than ở Mĩ năm 1896; Luật sông ở Nhật năm 1896..
và đến năm 1972, trong tuyên bố của Hội nghị Liên Hiệp Quốc về “Môi trường
và con người” họp tại Stockholm đã nêu “ Việc giáo dục môi trường cho thế hệ
trẻ cũng như người lớn làm sao để họ có được đạo đức, trách nhiệm trong việc
bảo vệ và cải thiện môi trường...” [ 3 ]

3

SangKienKinhNghiem.net


Ở Việt Nam, các biện pháp chính trị được sử dụng trong bảo vệ môi trường
mang sắc thái khác. Nghị quyết số 41 – NQ/TW về bảo vệ môi trường trong thời
kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã nhấn mạnh: “ Bảo vệ môi trường
là 1 trong những vấn đề sống còn của nhân loại: là nhân tố bảo đảm sức khỏe và
chất lượng cuộc sống của nhân dân; góp phần quan trọng vào việc phát triển
kinh tế - xã hội, ổn định chính trị, an ninh quốc phòng và thúc đẩy hội nhập kinh
tế quốc tế của nước ta”. [ 2 ]
Chỉ thị số 36 CTTW ngày 25/06/1998 của Bộ chính trị về “Tăng cường
cơng tác bảo vệ mơi trường trong thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước” đã đưa ra những giải pháp cơ bản để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi
trường như: “ Thường xuyên giáo dục, tuyên truyền, xây dựng thói quen, nếp
sống và phong trào quần chúng bảo vệ môi trường” và “ Đưa các nội dung bảo
vệ môi trường vào chương trình giáo dục của tất cả các bậc học trong hệ thống
giáo dục quốc dân” [ 4 ]. Cùng với luật giáo dục thì Bộ Giáo dục và Đào tạo đã
ra quyết định số 3288/ QD BGD&ĐT ngày 02/10/1998 phê duyệt và ban hành
các văn bản về chính sách và chiến lược giáo dục mơi trường trong nhà trường,
một số văn bản hướng dẫn kèm theo.
Đối với bậc học mầm non thì mục tiêu của giáo dục bảo vệ mơi trường cho
trẻ đó là: “Trẻ phải được chuẩn bị những hiểu biết ban đầu về môi trường sống
của con người, trẻ có những kiến thức đơn giản về cơ thể, cách chăm sóc, giữ
gìn sức khỏe cho bản thân” [ 5 ]. Trẻ có những kiến thức ban đầu về mối quan
hệ của động vật, thực vật và con người với môi trường sống để trẻ biết giao tiếp
yêu thương những người gần gũi, xung quanh mình, biết chăm sóc, bảo vệ cây
cối, bảo vệ con vật nơi mình ở. Ngồi ra trẻ cịn được trang bị những kiến thức
về ngành nghề, văn hóa, phong tục tập qn của địa phương mình, có thói quen
sống sạch sẽ, ngăn nắp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường sạch sẽ, có phản
ứng với hành vi sai của con người như: việc vứt rác bừa bãi, chặt cây, hái hoa,

dẫm lên cỏ, bắn giết động vật. Biết yêu quý, gần gũi với thiên nhiên.
Việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường được đưa vào các hoạt động
hàng ngày nhằm củng cố và hệ thống hóa những kinh nghiệm mà trẻ đã tích lũy
được trong cuộc sống hàng ngày, trong lúc trẻ quan sát, hoạt động vui chơi và
lao động chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, dần hình thành cho trẻ một số nền nếp, thói
quen và hành vi văn minh, vệ sinh đối với trường lớp, nơi công cộng, gia đình
của mình ở... Giúp trẻ hiểu được vai trị của mơi trường và tác động của mơi
trường đối với con người biết phản ứng với những hành vi sai trái làm ảnh
hưởng tới mơi trường.
Vì vậy, để nâng cao hiệu quả tốt hơn trong công tác bảo vệ môi trường, tôi
đã mạnh dạn cải tiến nội dung, phương pháp, biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ
môi trường cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non Vĩnh Ninh, nơi tôi đang
công tác.
2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
2.2.1. Đặc điểm tình hình
4
SangKienKinhNghiem.net


- Trường mầm non Vĩnh Ninh nằm trên địa bàn Thôn Thọ Vực, xã Vĩnh
Ninh. Xã Vĩnh Ninh nằm dọc quốc lộ 45, có diện tích hẹp, nền kinh tế nông
nghiệp là chủ yếu. Năm học 2018 – 2019 trường mầm non Vĩnh Ninh có tổng số
là 12 phịng học tập trung ở một khu trung tâm và khơng có khu lẻ, điều kiện cơ
sở vật chất tương đối đầy đủ, đạt yêu cầu.
+ Tổng số CBGV – NV: 25 ( Trong đó BGH: 3; GV: 21; NV: 1). Giáo
viên đã có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn 21/21 đồng chí, tỷ lệ 100%.
+ Tổng số nhóm lớp: 13 ( Trong đó: 4 nhóm nhà trẻ; 9 nhóm mẫu giáo)
+ Tổng số trẻ: 306 cháu, trong đó nhà trẻ là 66 cháu, mẫu giáo 240 cháu.
Nhà trường luôn được sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo địa phương, và
sự chỉ đạo chun mơn nghiệp vụ của Phịng GD-ĐT Vĩnh Lộc. Những năm gần

đây, trường mầm non Vĩnh Ninh luôn đạt danh hiệu trường tiên tiến cấp huyện.
Đặc biệt là đến 29/5/2018, năm học 2017 – 2018 trường đã được công nhận là
trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2 theo Thông tư 02/2014/TT- BGDĐT ngày
08/02/2014.
- Năm học 2018 - 2019 tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi
A1, tổng số cháu là 30 cháu. Bước vào thực nghiệm tơi thấy có những thuận lợi
và khó khăn sau:
* Thuận lợi :
- Trong q trình cơng tác tôi luôn được sự ủng hộ, sự quan tâm giúp đỡ
và đóng góp ý kiến quý báu của BGH nhà trường và các đồng nghiệp. Tạo điều
kiện về cơ sở vật chất, đị dùng trang thiết bị và khơng gian để tôi tiến hành thực
nghiệm sáng kiến kinh nghiệm một cách thuận lợi nhất.
- Trường đã có máy chiếu, ti vi màn hình rộng, đã cài đặt internet và hầu
hết giáo viên đã có máy tính xách tay, đây là điều kiện cho giáo viên truyền thụ
kiến thức hàng ngày cho trẻ, cho trẻ trực tiếp xem video về vấn đề môi trường
và sự cần thiết phải bảo vệ mơi trường.
- Nhà trường có kế hoạch chỉ đạo sát sao ngay từ đầu năm học cho việc
thực hiện chương trình giáo dục mầm non, lồng ghép giáo dục bảo vệ môi
trường vào trong các hoạt động giáo dục hàng ngày.
- Bên cạnh đó nhà trường đã tham mưu với UBND xã Vĩnh Ninh xây
dựng và sữa chữa phòng học, các phòng chức năng đầy đủ, phòng hiệu bộ, mua
sắm bổ xung cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị, khuôn viên trường
luôn sạch đẹp, gọn gàng, ngăn nắp. Vì vậy, đây cũng là những yếu tố thuận lợi
trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao nhất.
- PGD&ĐT Vĩnh Lộc thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn về chuyên
đề xây dựng trường học an toàn, thân thiện, an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh
môi trường trong trường học.
- Bản thân là một giáo viên đã có trình độ chuẩn về chun mơn, ln
nhiệt tình trong cơng việc, tâm huyết với nghề và mến yêu trẻ, có ý thức trách
nhiệm cao, có tinh thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ nhau trong mọi lĩnh vực

và có ý thức xây dựng tập thể. Bản thân luôn thực hiện nghiêm túc các vấn đề vệ
sinh mơi trường, dọn dẹp phịng nhóm sạch sẽ, ngăn nắp.
5
SangKienKinhNghiem.net


- Đối với phụ huynh học sinh, tuy cha mẹ trẻ chủ yếu xuất thân từ nghề
nông nhưng đặc biệt rất quan tâm đến việc học tập của con em mình, nhiệt tình
giúp đỡ phối hợp cùng giáo viên, nhà trường để đem đến môi trường học tốt
nhất cho trẻ. Phụ huynh thường xuyên đóng góp các nguyên vật liệu tái sử dụng,
sách báo cũ để giáo viên làm đồ dùng đồ chơi.
* Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, quá trình thực nghiệm sáng kiến kinh nghiệm
cũng gặp phải một số khó khăn như sau:
- Hằng năm PGD huyện đã mở các chuyên đề về bảo vệ môi trường. Tuy
nhiên do đặc trưng của ngành GD mầm non nên thời gian các buổi chuyên đề
không được nhiều, giáo viên cũng chưa được thực hành trực tiếp nên chất lượng
các buổi chuyên đề chưa cao.
- Tuy nhà trường đã chú trọng vào đầu tư phịng nhóm, trang thiết bị đồ
dùng đồ chơi, tuy nhiên khơng gian trường cịn chật hẹp vì vậy chưa tạo được
nhiều khơng gian mở cho trẻ hoạt động, thực hành lao động giữ gìn vệ sinh môi
trường. Hơn nữa là một trường thuộc địa bàn nông thôn, việc cho trẻ tham quan
dạo chơi để được khám phá trải nghiệm còn rất hạn chế.
- Trong những năm gần đây ban giám hiệu nhà trường đã đưa ra rất nhiều
chuyên đề cho năm học nhưng ban giám hiệu nhà trường luôn lấy chuyên đề
“ Giáo dục bảo vệ môi trường” là một trong những chuyên đề trọng tâm và đưa
vấn đề “ Bảo vệ môi trường” vào chương trình dạy học thơng qua việc lồng
ghép tích hợp vào việc tổ chức các hoạt động học tập, lao động vệ sinh cho trẻ
thơng qua đó giáo dục cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường và đã thu được một số
kết quả nhất định, song hiệu quả chưa cao.

- Do điều kiện kinh phí của nhà trường cịn hạn hẹp nên việc tổ chức cho trẻ
được thường xuyên đi tham quan thực tế không nhiều, như thăm quan các khu di
tích lịch sử, các danh lam thắng cảnh để lồng ghép giáo dục trẻ về ý thức bảo vệ
mơi trường. Vì vậy, cũng làm giảm đi chất lượng giáo dục trẻ về bảo vệ môi
trường.
- Một số bậc phụ huynh chưa thực sự gương mẫu trước trẻ, cho con ăn quà
bánh xong còn xả rác bừa bãi ra ngay ra sân trường, không gương mẫu trong
hành vi để trẻ học tập, ăn ở sinh hoạt còn mất vệ sinh.... Khi trẻ làm sai không
uốn nắn trẻ kịp thời, một số phụ huynh còn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan
trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ ngay từ bé nên không
thường xuyên giáo dục trẻ, uốn nắn trẻ kịp thời.
2.2.2. Kết quả của thực trạng
Trong những năm gần đây công tác tuyên truyền giáo dục BVMT cho
phụ huynh cũng còn nhiều hạn chế một phần là do nhận thức hiểu biết của cán
bộ giáo viên cũng như các bậc phụ huynh về môi trường về các nội dung bảo vệ
môi trường còn hời hợt và chưa thấy được tầm quan trọng của cơng tác này. Cịn
một số phụ huynh chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh chung và giáo dục các cháu giữ
gìn vệ sinh trường lớp, vệ sinh cá nhân.

6
SangKienKinhNghiem.net


Trước khi nghiên cứu vấn đề này, đầu năm học tôi tiến hành khảo sát,
kiểm chứng trên 30 trẻ của lớp và đã thu được kết quả như sau:
Kết quả khảo sát lần 1: Tháng 9 năm học 2018 – 2019

TT

1

2
3
4

Nội dung khảo sát
Trẻ có thói quen tự phục
vụ, sống gọn gàng, ngăn
nắp, biết vệ sinh cá nhân,
vệ sinh môi trường sạch sẽ.
Tích cực tham gia các hoạt
động gần gũi, bảo vệ môi
trường lớp học.
Biết chia sẻ và hợp tác với
mọi người xung quanh.
Có phản ứng với hành vi
của con người làm bẩn và
phá hoại môi trường.

Kết quả khảo sát
Đạt
Chưa đạt

TS trẻ

Số trẻ

%

Số trẻ

%

30

17

56,6

13

43,3

30

15

50

15

50

30

14

46,7

16

53,3

30

14

46,7

16

53,3

* Đánh giá:
- Nhìn vào bảng khảo sát trên chúng ta có thể thấy rằng: Ở nội dunng 1 tỷ
lệ trẻ đạt cao hơn ở nội dung 2, 3 và 4.
+ Nguyên nhân chủ quan do ở độ tuổi lớp mẫu giáo lớn nên các cháu đã
được giáo dục kỹ năng lao động tự phục vụ và được tham gia các hoạt động bảo
vệ môi trường nên phần đa trẻ đã biết lao động tự phục vụ bản thân: Tự đi đại
tiểu tiện, tự mặc và cởi quần áo, lao động trực nhật vệ sinh lớp học, kê bàn ghế,
sắp xếp đồ chơi dưới sự hướng dẫn của cơ, tự xúc ăn...chăm sóc vật ni, cây
trồng...
+ Ngun nhân khách quan dẫn đến việc trẻ chưa thực sự tích cực tham gia
các hoạt động gần gũi, bảo vệ môi trường lớp học, chưa thực sự biết chia sẻ hợp
tác với mọi người xung quanh, và chưa có phản ứng rõ ràng với hành vi của con
người làm bẩn và phá hoại môi trường. Một phần do giáo viên cũng như phụ
huynh trẻ chưa coi trọng nhiều đến việc giáo dục các kỹ năng sống nên việc
chia sẻ, hợp tác với mọi người xung quanh hay nhận thức về các hành vi phá
hoại môi trường chưa được sâu sắc. Việc giáo dục cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi,
lồng vào các hoạt động của trẻ chưa thực sự đạt hiệu quả cao. Công tác tuyên

truyền tới phụ huynh và cộng đồng trong việc phối hợp giáo dục trẻ biết bảo vệ
mơi trường cịn chưa tốt.
Vấn đề này bản thân tơi thấy cần phải có các biện pháp thiết thực, cụ thể
hơn trong năm học này.
7
SangKienKinhNghiem.net


2.3. Các giải pháp, biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Giải pháp 1: Lên kế hoạch một cách rõ ràng cụ thể theo từng giai
đoạn, bám sát nội dung yêu cầu của chuyên đề để giáo dục trẻ:
Sau khi được nhà trường triển khai học tập các nội dung của chuyên đề. Tôi
tranh thủ thời gian nghiên cứu kỹ tài liệu, nội dung chuyên đề, căn cứ vào tình
hình thực tế của lớp, tơi vạch ra một kế hoạch cụ thể để thực hiện:
- Tôi lập kế hoạch tham mưu với ban giám hiệu nhà trường để bổ xung các
điều kiện về cơ sở vật chất thiết bị, đề nghị nhà trường bổ xung những thiết bị
còn thiếu như: Chậu cảnh, giá vẽ, hỗ trợ kinh phí để giáo viên trang trí lớp, các
thiết bị vệ sinh cá nhân trẻ...
- Tạo môi trường xung quanh lớp học để giáo dục trẻ như: trang trí tranh
ảnh, làm các giỏ hoa, dây leo trang trí có nội dung bảo vệ mơi trường, tơn tạo
góc thiên nhiên của lớp, vận động phụ huynh sưu tầm tìm kiếm những nguyên
vật liệu tái sử dụng đem nộp để tận dụng làm đồ dùng đồ chơi cho các cháu, kêu
gọi mỗi phụ huynh đóng góp 01 cây hay 01 chậu cây cảnh cho các cháu ... Lập
kế hoạch xong tôi chia mục tiêu phấn đấu ra từng giai đoạn:
* Giai đoạn I: (Tháng 9,10,11)
+ Rèn nề nếp thói quen vệ sinh cá nhân:
- Tập cho trẻ nhận biết ký hiệu và sử dụng đúng đồ dùng cá nhân của mình.
- Biết giữ vệ sinh thân thể, đầu tóc, quần áo gọn gàng; biết thường xuyên
tắm gội, thay quần áo hàng ngày.
- Biết giữ vệ sinh mơi trường trong và ngồi lớp tốt, biết bỏ rác đúng

nơi quy định, không xả rác bừa bãi, biết rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh và
trước khi ăn.
- Biết giúp cô kê bàn ghế, lau và cất đồ chơi ngăn nắp, vệ sinh phịng
nhóm.
- Tập các kỹ năng: Đánh răng sau khi ăn, rửa mặt, rửa tay, xúc miệng nước
muối, rửa tay bằng xà phịng...
- Gom rác bỏ vào đúng nơi quy định.

(Hình ảnh: Trẻ rửa mặt sau khi ăn )

( Hình ảnh: Trẻ lấy bát thìa giúp cơ)
8

SangKienKinhNghiem.net


+ Rèn nền nếp thói quen trong giờ ăn:
- Kê bàn ghế, lấy bát thìa giúp cơ
- Biết mời cơ, mời bạn, mời khách trước khi ăn.
- Biết xúc cơm, xúc cháo ăn, khơng để rơi vãi.
- Khơng nói chuyện trong giờ ăn, khi hắt hơi phải che miệng...
* Giai đoạn II: (Tháng 12, 1, 2)
- Duy trì tiếp nề nếp thói quen vệ sinh, lao động tự phục vụ và nâng cao kỹ
năng thực hành các thói quen vệ sinh ở giai đoạn I.
- Giáo dục trẻ biết lao động chăm sóc góc thiên nhiên, vật ni, cây trồng...
khơng xả rác bừa bãi, giữ gìn vệ sinh đồ dùng đồ chơi, biết sắp xếp gọn gàng
ngăn nắp sau khi chơi xong, vệ sinh nơi công cộng, biết yêu quý vật nuôi và cây
trồng, gần gũi với thiên nhiên. Thấy rác thải, lá khô rơi ở sân trường tự giác nhặt
bỏ vào thùng rác. Trồng và chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, rau xanh. Biết sử dụng
nguồn nước tiết kiệm, hợp lý.

- Gom góp tận dụng nguyên vật liệu tái sử dụng: Vỏ bia lon, vỏ chai, giấy
vụn cùng cô giáo tạo ra một số đồ dùng, đồ chơi trang trí lớp, góc thiên nhiên.

( Hình ảnh: Cơ và trẻ làm ĐDĐC từ nguyên vật liệu tái sử dụng)
* Giai đoạn III: (Tháng 3, 4, 5 )
- Giáo dục trẻ biết đoàn kết giúp đỡ bạn bè, tiết kiệm nước, ăn hết xuất ăn
không làm rơi vãi, biết chia sẻ giúp đỡ bạn bè và những người xung quanh, lễ
phép với người lớn, khơng nói bậy, khơng nói trống khơng.
- Biết phản ứng với những hành vi của con người làm bẩn hay phá hoại
môi trường: nhắc nhở bạn khi bạn xả rác không đúng nơi quy định hay bạn bẻ
lá, ngắt hoa...khi ăn bánh kẹo, quà bánh biết bỏ vỏ vào thùng rác.
- Cho trẻ đi dạo, tham quan một số danh lam thắng cảnh, khu di tích lịch sử
ở địa phương.Tập cho trẻ hát một số làn điệu dân ca địa phương.
Từ việc áp dụng mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn, trẻ lớp tôi tiến bộ rõ
rệt về nề nếp, thói quen hàng ngày. Biết giúp đỡ cơ giáo các cơng việc phù hợp.
Có các hành vi và thái độ đúng đắn với môi trường.

9
SangKienKinhNghiem.net


2.3.2. Giải pháp 2: Tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ mơi
trường trong các chủ đề.
- Nói đến bảo vệ mơi trường nó có vẻ cao siêu với trẻ mầm non, nhưng nó
khơng hề khó khi ta áp dụng chỉ đơn giản là lồng ghép qua các hoạt động hàng
ngày của trẻ giúp trẻ “ Học mà chơi, chơi mà học”.
- Dựa vào tình hình của lớp, khả năng thực tế của trẻ tôi đã lựa chọn các
nội dung, hoạt động tích hợp để đưa vào kế hoạch giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ theo từng chủ đề như sau:
* Chủ đề “Trường mầm non”:

- Hoạt động chính: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh,
nơi bỏ rác, vứt rác.
- Hoạt động ngoài trời: Xem tranh ảnh, đoạn băng tình huống về việc giữ
gìn vệ sinh cảnh quan của trường, trị chuyện với trẻ về cách xử lý tình huống
của trẻ: Nhặt rác trong sân trường, nhặt lá cây bỏ vào thùng rác.
- Hoạt động chiều: Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt.
Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ
sinh, sau khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn).
* Chủ đề “Bản thân” “ Gia đình”.
- Hoạt động chính:
+ Trị chuyện các bộ phận, giác quan trên cơ thể, tác dụng của nó. Từ đó
giáo dục trẻ cách giữ gìn vệ sinh thân thể, bảo vệ các bộ phận giác quan.
+ Nhận biết mơi trường gia đình bao gồm: Các phòng ở, nhà vệ sinh, sân
vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình.
- Quan sát qua băng hình hoặc tranh ảnh, và đàm thoại về môi trường sạch
và môi trường bẩn khác nhau như thế nào, giúp trẻ phân biệt được môi trường
sạch, môi trường bẩn.
+ Môi trường sạch được thể hiện: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia
súc, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp,
khơng bụi, khơng khói và khơng có tiếng ồn.
+ Môi trường bẩn được thể hiện: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn, đồ
dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn.
Sau khi trẻ phân biệt được môi trường sạch, môi trường bẩn trẻ hiểu được
ích lợi khi sống trong mơi trường sạch, tác hại sẽ ra sao khi sống trong môi
trường bẩn.
- Hoạt động ngồi trời: Cơ và trẻ cùng trị chuyện về công việc của trẻ ở
nhà. Cô giáo dục trẻ biết giúp đỡ bố mẹ sắp xếp dọn dẹp nhà cửa, biết chăm sóc
cây cảnh, cây hoa có trong nhà mình ( tưới nước, nhặt lá vàng..)
* Chủ đề “Thực vật”:
- Hoạt động chính: Tìm hiểu về sự phát triển của cây xanh và các loại

hoa,quả. Ích lợi của cây xanh, hoa, quả và giáo dục trẻ ý thức bảo vệ mơi trường.
Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động tìm hiểu một số loại quả, ngoài cho trẻ được trải
nghiệm với mùi, vị tơi cịn giáo dục trẻ khi ăn quả biết để vỏ vào thùng rác….

10
SangKienKinhNghiem.net


- Hoạt động ngồi trời: Quan sát cây cảnh có trong sân trường và ích lợi
của các loại cây. Chăm sóc cây xanh và trồng thêm một số cây trong vườn
trường. Trò chuyện và quan sát sự trưởng thành của cây. Thực hành trồng cây và
theo dõi sự phát triển của cây theo các điều kiện mơi trường.

(Hình ảnh: Trẻ quan sát vườn rau, ruộng lúa )
- Hoạt động góc:
+ Góc thiên nhiên: Chăm sóc cây cảnh, tưới nước cho cây, nhặt lá vàng, lá
rụng…
+ Góc tạo hình: Xé lá cây nhặt ở góc thiên nhiên tạo thành con nghé,
khn mặt cười…
* Chủ đề “Tết và mùa xuân”:
- Hoạt động ngồi trời: Cơ và trẻ cùng trị chuyện về những hoạt động của
trẻ trong những ngày Tết và cô giáo dục trẻ khi đi chơi Tết, đến những nơi công
cộng không vứt rác bừa bãi, không bẻ cành lộc, ngắt hoa ngày Tết.
- Hoạt động góc: Góc tạo hình: Cơ cho trẻ làm theo nhóm, làm dây pháo
trang trí lớp và ở nhà bằng vỏ hộp chè, bìa cứng. Làm bánh chưng bằng vỏ hộp
bánh cũ, tận dụng những quyển lịch cũ và những tờ bìa cũ làm thiệp chúc tết.
* Chủ đề “Giao thơng”:
- Hoạt động ngồi trời: Tiếng cịi, khói xe của các phương tiện giao thơng
và ảnh hưởng của chúng đối với môi trường.
Xem đoạn băng video về mật độ của các phương tiện giao thông trên

đường qua từng năm và ảnh hưởng của sự gia tăng các phương tiện giao thông
với môi trường.
* Chủ đề “Nước và các hiện tượng tự nhiên”.
- Hoạt động chính: Trị chuyện, tìm hiểu về các hiện tượng tự nhiên. Tác
hại của các thiên tai như bão, lũ, hạn hán, mưa bão, sấm sét… và trò chuyện về
các cách phòng tránh hiện tượng đó
- Hoạt động chiều: Xem băng hình, hình ảnh và đưa ra nhận xét một số
hành vi đúng, sai của con người đối với mơi trường. Trị chuyện về một số hành
vi, những điều nên làm của con người để bảo vệ môi trường.
11
SangKienKinhNghiem.net


* Chủ đề “ Quê hương – đất nước – Bác Hồ”
- Hoạt động chính: Tìm hiểu về đất nước Việt nam, các danh lam thắng
cảnh của Việt nam, của thủ đô Hà Nội. Cô giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường
sạch đẹp, không vứt rác bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không dẫm lên cỏ và
không phá hoại những đồ chơi ở những nơi công cộng. Cô giáo dục trẻ biết xây
dựng và cùng giữ gìn những cảnh quan đó.
- Hoạt động chiều: Cơ cho trẻ chơi trị chơi đóng kịch, cơ giúp trẻ thể hiện
nội dung các câu chuyện bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi và hành
vi có hại cho mơi trường…
- Mọi lúc mọi nơi: Kể cho trẻ nghe những câu chuyện về Bác, những lời
dăn dạy của Bác. Đặc biệt là những lời dạy, hành động của Bác để bảo vệ môi
trường như Bác tự tay trồng cây, trồng hoa, ni cá ... Giáo dục trẻ biết kính
u, nhớ ơn Bác và làm theo tấm gương của Bác.
Với việc lồng ghép ý thức bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động học,
trẻ đã có được những kiến thức và kĩ năng thực hành bảo vệ môi trường phù hợp
với khả năng của trẻ.
2.3.3. Giải pháp 3: Tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ từ những

nguyên vật liệu tái sử dụng thơng qua đó giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi
trường.
- Tôi thấy rằng một trong những yếu tố không thể thiếu được để giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ là phải tạo ra môi trường giáo dục ngay cạnh trẻ bởi
vì phạm vi tiếp xúc giao lưu của trẻ còn hạn chế, tư duy của trẻ mẫu giáo phải đi
từ trực quan cụ thể đến tư duy hành động. Muốn dạy trẻ nhớ nhanh, nhớ lâu và
đạt được hiệu quả cần phải cho trẻ được quan sát, được trải nghiệm chứ khơng
phải chỉ nói lý thuyết không với trẻ. Bởi vậy ngay từ đầu năm học theo kế hoạch
và sự chỉ đạo của nhà trường, tôi đã xây dựng một môi trường học tập thân thiện
từ trong lớp học cho đến mơi trường bên ngồi lớp học. Xây dựng góc thiên
nhiên của lớp phong phú và đẹp mắt, tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động, được
trải nghiệm:
Ví dụ: Từ các chai lọ, ống nhựa, hộp sữa, hột hạt và từ các cây con mà
phụ huynh gom nhặt, tôi đã ghi biển tên cây đặt ký hiệu ( có thể cho 3 trẻ chăm
sóc 1 cây ), để trẻ tự quản lý và chăm sóc cây của mình thơng qua đó giáo dục
trẻ tình cảm đạo đức thẩm mỹ, tình cảm đối với vật ni cây trồng. Ngồi ra tơi
cịn chuẩn bị một số can dầu ăn cắt ra, thùng xốp bỏ đất vào tổ chức cho trẻ gieo
hạt hàng ngày thay nhau chăm sóc và quan sát sự nảy mầm sinh trưởng của cây.
- Cùng với việc xây dựng góc thiên nhiên tơi xây dựng một môi trường
thân thiện ngay tại lớp học. Như xây dựng các góc chơi mở bằng hình thức sưu
tầm gom góp những nguyên vật liệu tái sử dụng, vật liệu tận dụng tạo ra nhiều
đồ dùng và đồ chơi tái sử dụng cho trẻ chơi, trang trí các mảng tường theo chủ
điểm bằng những nguyên vật liệu tái sử dụng.
Ví dụ: Góc phân vai, sưu tầm chai, lọ, lon bia, hộp sữa vỏ bánh kẹo làm
cốc chén, máy say sinh tố, bàn ghế..., vải vụn may quần áo cho búp bê. Góc xây

12
SangKienKinhNghiem.net

dựng sưu tầm các cành cây khô lá vàng, làm những mẩu giấy màu, mẩu gỗ, sỏi,
đá, cát để trẻ tạo ra những sản phẩm đưa vào cơng trình của mình.
- Phải ln thay đổi cách trang trí lớp tạo cho lớp học luôn mới lạ, đẹp mắt
thu hút sự chú ý và kích thích trẻ hoạt động tích cực.

( Hình ảnh: Góc thiên nhiên )( H.a: Trẻ chơi hoạt động góc từ đồ chơi tự tạo)
- Tích cực tham gia vào các hội thi do nhà trường và PGD tổ chức. Đặc biệt
là hội thi Đồ dùng đồ chơi mới nhất do nhà trường tổ chức nhân ngày 8/3/2019.

( Hình ảnh: Hội thi “Đồ dùng đồ chơi” cấp trường năm học 2018 – 2019)
Áp dụng biện pháp này không chỉ tiết kiệm được chi phí mua đồ dùng, đồ
chơi, mà cịn làm phong phú thêm các góc chơi, kích thích trẻ hứng thú tham gia
các hoạt động. Trẻ có ý thức tiết kiệm hơn, thấy chai lọ là gom lại để đem đến
cho cô để làm đồ chơi.
2.3.4. Giải pháp 4: Làm tốt công tác tuyên truyền tới phụ huynh và cộng
đồng trong việc phối hợp giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường.
Tôi nhận thấy rằng muốn đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đến
với trẻ ngoài việc giáo viên triển khai tốt ở lớp ra cần phải có sự phối kết hợp
của phụ huynh, của gia đình và tồn xã hội. Cơ giáo phải là những nhà tuyên
truyền viên tích cực tới các bậc phụ huynh. Thông qua cuộc họp phụ huynh ở
13
SangKienKinhNghiem.net


lớp, cùng thảo luận với phụ huynh về nội dung này, phụ huynh hiểu được người
lớn chính là tấm gương phản chiếu để trẻ bắt chước làm theo. Các bảng biểu,
tranh ảnh, áp phích có nội dung tun truyền về giáo dục bảo vệ môi trường
được treo ngay trước lớp để phụ huynh dễ nhìn dễ đọc.

(Hình ảnh: Người dân trồng hoa bên đường) ( Hình ảnh: Vứt rác bừa bãi )

Thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong giờ đón trẻ và trả trẻ, vận
động phụ huynh gom góp nguyên vật liệu tái sử dụng để làm đồ dùng đồ chơi
cho lớp, phần nào tiết kiệm được chi phí mà lại cịn góp phần vào việc bảo vệ
mơi trường. Đặc biệt trong cuộc thi “ Đồ dùng đồ chơi tự tạo” năm học 2028 2019, lớp tôi đã kêu gọi phụ huynh gom góp các nguyên vật liệu tái sử dụng để
làm những bộ đồ dùng đồ chơi được Nhà trường đánh giá là có tính sáng tạo và
có giá trị sử dụng cao và đạt giải nhất cấp trường.

( H.a: Phụ huynh góp nhặt vỏ hộp sữa) (H.a: Đồ dùng đồ chơi tự tạo của lớp)
Phụ huynh luôn nhiệt tình gom góp ngun vật liệu cho lớp làm đồ dùng
đồ chơi. Quan tâm hơn đến con em mình và nhận thức cao hơn về tầm quan
trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ngay từ nhỏ. Vì vậy phụ
huynh kết hợp dạy trẻ ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ khi ở nhà, dạy trẻ làm
các cơng việc phù hợp, cách tự chăm sóc bản thân...
14
SangKienKinhNghiem.net


2.3.5. Giải pháp 5: Giáo dục cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi, lồng vào các
hoạt động khác của trẻ. Tổ chức tham quan khám phá thế giới xung quanh
và thăm quan các danh lam thắng cảnh ở địa phương.
Có thể nói rằng: Đưa trẻ vào hoạt động và thơng qua các hoạt động để
giáo dục trẻ ở mọi lúc, mọi nơi là một biện pháp tốt để giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ. Thông qua các hoạt động đều là những dịp để trẻ bộc lộ cá tính,
cách ứng xử và hành vi của mình.
Ví dụ: Giáo dục trẻ thông qua hoạt động vui chơi: Thông qua các trị chơi
phân vai trẻ được đóng vai, và thể hiện các công việc của người làm công tác
bảo vệ môi trường như: Chăm sóc cây, thu gom rác, xử lý các chất thải. Thơng
qua các trị chơi dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước và các nguyên liệu, cất đồ dùng
đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp...
- Thông qua các hoạt động học tập, trẻ được tìm hiểu các hiện tượng trong

môi trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn, và tìm ra ngun nhân
và cách khắc phục.
- Thơng qua các trị chơi đóng kịch, trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện
bảo vệ mơi trường, được tự mình thể hiện, trải nghiệm những hành vi tốt, có lợi
cho môi trường để điều chỉnh cho bản thân.
- Thông qua hoạt lao động tự phục vụ bản thân như đi tiểu tiện đúng nơi
quy định, đi xong biết dội nước, biết tiết kiệm nước, vịi nước khơng vặn q to,
giữ gìn đồ dùng, vệ sinh cá nhân, vệ sinh đồ dùng đồ chơi của lớp luôn sạch sẽ,..
- Trẻ được lao động chăm sóc vật ni, cây trồng, cũng chính là bảo vệ mơi
trường, ý thức được đây chính là việc làm tốt và trẻ còn tự hào khi được góp cơng
sức của mình vào việc bảo vệ mơi trường.
- Giáo viên hướng dẫn trẻ quan sát môi trường bằng các giác quan khác
nhau, giúp trẻ tiếp nhận các thông tin về thiên nhiên, môi trường và các hoạt
động của con người trong mơi trường, có thể tổ chức các hoạt động quan sát sau:
+ Tổ chức cho trẻ quan sát các hiện tượng tự nhiên và các hiện tượng xã hội gần
gũi đối với trẻ như: Quan sát môi trường lớp học, khu vực trường mầm non,
quan sát nguồn nước, bụi khói trong khơng khí.
+ Quan sát các hiện tượng thiên nhiên, động thực vật và điều kiện sống của
các con vật ni, cây trồng.
+ Quan sát các hình ảnh lao động bảo vệ môi trường của người lớn như
trồng cây và chăm sóc cây, chăm sóc vật ni, vệ sinh làm sạch môi trường
xung quanh.
- Tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm, thực nghiệm đơn giản như thí
nghiệm về cây trồng cần nước và ánh sáng, thí nghiệm lọc nước và ơ nhiễm
nước bằng rác, khơng khí bị ơ nhiễm do bụi, khói…Từ đó giáo dục trẻ ý thức
bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước, bầu khơng khí.
- Cho trẻ đến thắp hương và dọn vệ sinh khu nghĩa trang liệt sỹ. Qua đó
giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc, lòng biết ơn những anh hùng liệt sỹ đã hy sinh
cho tổ quốc. Từ đó hướng trẻ tới những việc làm tốt, hành vi tốt.

15
SangKienKinhNghiem.net


( Hình ảnh: Trẻ đến thắp hương và nhỏ cỏ, nhặt lá khu nghĩa trang liệt sỹ )
- Ngoài ra chúng tơi cịn tổ chức cho trẻ ở lớp đi khám phá thế giới xung
quanh và tham quan một số khu di tích lịch sử của địa phương như Chùa Thơng,
Thành Nhà Hồ.

( Hình ảnh: Trẻ đi tham quan di tích lịch sử Thành nhà Hồ)
Qua các buổi tham quan trải nghiệm, lồng ghép để giáo dục trẻ tình yêu quê
hương đất nước, yêu cảnh đẹp cũng như các di tích lịch sử trên q hương mình
và từ đó giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ danh lam thắng cảnh và
các di tích lịch sử của đất nước.
2.3.6. Giải pháp 6: Cho trẻ thực hành trải nghiệm các hoạt động lao động
bảo vệ môi trường.
Việc cho trẻ thực hành trải nghiệm 1 số hoạt động lao động bảo vệ mơi
trường chính là giúp trẻ khắc sâu ý thức bảo vệ môi trường, cũng như phát triển
phẩm chất, nhân cách tốt cho trẻ. Thông qua các hoạt động trải nghiệm trẻ thấy
vui và hạnh phúc khi được đóng góp cơng sức của mình cho mơi trường sạch
đẹp.
- Cho trẻ giúp cô lau chùi, sắp xếp lại đồ dùng đồ chơi trong lớp, vệ sinh
phòng lớp sạch sẽ, gọn gàng ngăn nắp. Việc làm này sẽ giúp trẻ ý thức được một

16
SangKienKinhNghiem.net


phần trách nhiệm của mình đối với lớp học, giữ gìn vệ sinh lớp, bảo quản đồ
dùng đồ chơi của lớp.

- Cho trẻ tham gia hoạt động chăm sóc cây, chăm sóc góc thiên nhiên, vườn
rau... Cho trẻ biết ích lợi của cây xanh đối với mơi trường, từ đó giáo dục trẻ biết
chăm sóc và bảo vệ cây, khơng ngắt lá bẻ cành...

( Hình ảnh: Trẻ khám phá và chăm sóc góc thiên nhiên, vườn rau )
- Cho trẻ tham gia hoạt động nhặt lá, vệ sinh sân trường, khuôn viên
trường. Đây là việc làm rất thiết thực để trẻ cảm nhận và ý thức được vai trị của
mình trong việc giữ gìn vệ sinh chung ở trường.

( Hình ảnh: Trẻ nhặt lá trên sân trường và khu vườn cổ tích )
Từ những hoạt động lao động cụ thể, trẻ đã nâng cao được nhận thức về
trách nhiệm của mình đối với mơi trường, mà cụ thể là mơi trường xung quanh
trẻ. Từ đó, trẻ đã những thói quen, hành vi tốt để bảo vệ môi trường.
Bám sát vào những nội dung của chuyên đề tôi luôn gần gũi và uốn nắn
những sai sót của trẻ ở mọi lúc, mọi nơi; đồng thời động viên khích lệ trẻ kịp
thời. Có thể nói rằng đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đến với trẻ ngay
từ lứa tuổi mẫu giáo là một việc làm vô cùng cần thiết. Giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ thường xuyên ở mọi lúc, mọi nơi là một trong những biện pháp
chủ yếu để đạt được kết quả trong nội dung giáo dục, bởi vì đặc điểm tâm sinh
lý của trẻ mầm non là mau nhớ nhưng cũng chóng qn. Vì vậy, giáo viên phải
17
SangKienKinhNghiem.net


thường xuyên uốn nắn, đôn đốc, nhắc nhở trẻ hàng ngày và phải cho trẻ được
thực tế trải nghiệm để trẻ khắc sâu và ghi nhớ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục và
với bản thân.
Trên đây là một số giải pháp mà tôi đã tiến hành thực nghiệm để nâng cao
chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5 -6 tuổi. Khi thực hiện những

biện pháp này tôi đã thấy hiệu quả của vấn đề nghiên cứu được nâng lên rõ rệt,
cụ thể như sau:
Đến tháng 3 năm 2019 tôi tiến hành khảo sát đối chứng kết quả để so sánh
với đầu năm thì thấy như sau: ( khảo sát 30 trẻ )
Kết quả khảo sát lần 2: Tháng 3 năm học 2018 – 2019
TT

1

2
3
4

Nội dung khảo sát
Trẻ có thói quen tự phục
vụ, sống gọn gàng, ngăn
nắp, biết vệ sinh cá nhân,
vệ sinh mơi trường sạch sẽ.
Tích cực tham gia các hoạt
động gần gũi, bảo vệ môi
trường lớp học.
Biết chia sẻ và hợp tác với
mọi người xung quanh.
Có phản ứng với hành vi
của con người làm bẩn và
phá hoại môi trường.

TS trẻ

Kết quả khảo sát

Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
%
Số trẻ
%

30

29

97

1

3

30

28

93

2

7

30

27

90

3

10

30

27

90

3

10

Nhìn vào bảng trên cho chúng ta thấy rằng việc áp dụng các biện pháp như
đã trình bày ở trên trong vịng gần 7 tháng đã mang lại kết quả thật rõ rệt về chất
lượng giáo dục, cụ thể:
+ Từ 56,6% lên 97%, tăng 40,4% các cháu có thói quen BVMT ngăn nắp
biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh MT sạch sẽ.
+ Từ 50% lên 93%, tăng 43% các cháu tích cực tham gia vào các hoạt động
gần gũi, bảo vệ môi trường lớp học.
+ Từ 46,7% lên 90%, tăng 43,3% các cháu biết chia sẻ hợp tác với mọi
người xung quanh.
+ Từ 46,7% lên 90%, tăng 43,3% các cháu có phản ứng với những hành vi
của con người làm bẩn và phá hoại mơi trường.
Khơng những thế tơi cịn nhận thấy trẻ chơi với bạn biết đoàn kết giúp đỡ
lẫn nhau nhiều hơn. Trẻ không hái hoa, ngắt lá, bẻ cành, biết bỏ rác đúng quy

định mà cô không cần nhắc nhở.

18
SangKienKinhNghiem.net


Trẻ biết gom nhặt những đồ dùng, nguyên vật liệu tái sử dụng ở gia đình
mình như: Chai dầu, lọ rửa bát, vỏ hộp sữa... mang đến cho cô giáo, điều này
chứng tỏ rằng kiến thức cô dạy đã ăn sâu vào tiềm thức của trẻ. Bên cạnh đó các
bậc phụ huynh của lớp cũng đều có ý thức xây dựng trường lớp, họ luôn gom
nhặt những đồ dùng, nguyên vật liệu tái sử dụng ở gia đình đem đến cho cơ. Đặc
biệt bên trong và bên ngồi lớp học luôn luôn được sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp.
Trẻ đã có ý thức hơn trong bảo vệ mơi trường chung, như khi thấy lá rụng trước
sân là biết nhặt bỏ vào thùng rác chứ khơng cịn như trước đây cơ nhắc thì trẻ
mới làm.
- Qua đề tài “ Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho
trẻ mẫu giáo 5 -6 tuổi ở trường Mầm Non Vĩnh Ninh” giúp tơi có nhiều kinh
nghiện hơn trong lĩnh vực nghiên cứu thực trạng cũng như nghiên cứu tài liệu
làm cơ sở lí luận cho nội dung sáng kiến kinh nghiệm. Đề tài đã mang lại cho tôi
thêm một số biện pháp mới trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ. Bản thân tơi
thấy mình đã ý thức hơn được rất nhiều về môi trường, và tầm quan trọng phải
bảo vệ mơi trường. Từ đó để hàng ngày có những hành động thiết thực góp phần
bảo vệ mơi trường.
3. Kết luận và kiến nghị

3.1. Kết luận:
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước,
chăm sóc sức khỏe trẻ em là chăm sóc tương lai cho cả một dân tộc. Bởi vậy các
nhà nghiên cứu khoa học đều thống nhất rằng: “ Giáo dục bảo vệ môi trường cần
được quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi mầm non vì trẻ ở lứa tuổi này rất

thích tiếp xúc với thế giới tự nhiên và cuộc sống xung quanh”.
- Để giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ mơi trường được tốt, thì cơ giáo phải
luôn làm tấm gương sáng cho trẻ noi theo. Cơ cịn phải là những tun truyền
viên giỏi đối với các bậc phụ huynh về các nội dung giáo dục trẻ.
- Trong lớp các góc hoạt động phải được sắp đặt gọn gàng, đẹp mắt, khoa
học, luôn tạo ra một mơi trường giáo dục phong phú giúp trẻ tích cực hoạt động.
- Cơ giáo phải mẫu mực, kiên trì, nhiệt tình, chịu khó linh hoạt sáng tạo
trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ, biết lồng nội dung giáo dục bảo vệ mơi
trường cho phù hợp, với từng hồn cảnh, từng hoạt động thì mới hiệu quả và đặc
biệt là phải có hình thức để giáo dục trẻ cá biệt.
- Cơ giáo mầm non cịn là người phải chịu khó, khéo tay, biết tận dụng
nhặt nhạnh những nguyên liệu, vật liệu phế thải làm đồ dùng dạy học thì hiệu
quả của việc giáo dục mới cao. Biết khai thác những ưu thế trong hoạt động
hàng ngày, để truyền tải những nội dung cần giáo dục tới trẻ một cách nhẹ
nhàng mà hiệu quả.
- Phải có sự ủng hộ, phối kết hợp của phụ huynh, bởi vì gia đình thật sự là
mái ấm của trẻ và phụ huynh phải là tấm gương sáng cho con trẻ noi theo.
- Trong quá trình giáo dục, cơ giáo phải có đánh giá, tổng kết, và có hình
thức động viên, khích lệ những trẻ làm tốt và có biện pháp nhắc nhở với những
trẻ làm chưa tốt.
19
SangKienKinhNghiem.net


3.2. Kiến nghị:
* Đối với bản thân và giáo viên:
- Tăng cường tuyên truyền với phụ huynh cũng như nhân dân có ý thức bảo
vệ mơi trường.
- Ln ln gương mẫu trong việc thực hiện vệ sinh môi trường, ngăn nắp
gọn gàng, tiết kiệm ở trường lớp cũng như ở gia đình.

* Đối với nhà trường:
- Nhà trường cần đầu tư thêm các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị,
cải tạo khuôn viên, vườn rau, tạo điều kiện tổ chức các hoạt động cho trẻ mọi
lúc mọi nơi, hoạt động trải nghiệm thực tế để khắc sâu thêm kiến thức cho trẻ.
- Thường xuyên tổ chức các buổi khám phá thế giới xung quanh, tham quan
tìm hiểu về các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử trong nước.
* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo:
- Tăng cường mở các lớp tập huấn chuyên đề để giáo viên tăng thêm kiến
thức và rèn luyện thêm các kỹ năng về giáo dục bảo vệ môi trường.
- Phát động các phong trào sáng tác thơ ca, hò vè, câu đố, hội thi, hội giảng
có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường.
* Đối với địa phương:
- Quan tâm sâu sắc hơn nữa đến ngành học Mầm non.
- Thường xuyên tuyên truyền trên các thông tin đại chúng, các buổi họp
giao ban, và tìm ra các giải pháp tốt nhất tránh tình trạng gây ơ nhiễm mơi
trường, đồng thời có biện pháp phân loại và xử lý rác thải kịp thời.
* Đối với phụ huynh: Phải thực sự gương mẫu trước trẻ, thực hiện nếp
sống văn minh, nghiêm túc trong vấn đề giữ gìn vệ sinh mơi trường nơi cơng
cộng cũng như trong gia đình. Phối hợp chặt chẽ cùng giáo viên để giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ mọi lúc mọi nơi.
Trên đây là những biện pháp mà thực tế tôi đã thực hiện và gặt hái được
một số thành công trong việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 – 6
tuổi. Trong q trình thực hiện đề tài này khơng tránh khỏi những hạn chế. Tôi
rất mong được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp và của các cấp
lãnh đạo. Để từ đó bản thân tơi rút ra được các kinh nghiệm và bản sáng kiến
kinh nghiệm được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
Vĩnh Ninh, ngày 20 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan trên đây là SKKN của
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ

mình viết; không sao chép nội dung của
Hiệu trưởng
người khác.
Người viết

Lưu Thị Hải

Nguyễn Thị Thùy Dương
20
SangKienKinhNghiem.net