Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng phương pháp khai thác số liệu thống kê Địa lí kinh tế Lớp 12

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

BÁO CÁO TÓM TẮT HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: Sử dụng phương pháp khai thác số liệu thống kê Địa
lí kinh tế lớp 12.
Mã số......................(do thường trực HĐSK tỉnh ghi)
1. Tình trạng giải pháp đã biết:
Xuất phát từ yêu cầu dạy học hiện nay là dạy học theo hướng đổi mới, phát
huy tính tích cực chủ động của học sinh trong quá trình học tập. Và từ thực tế dạy
học Địa lý cấp THPT từ năm học 1995 đến nay tôi nhận thấy đa số học sinh còn
chưa thuần thục về các kĩ năng địa lí cơ bản nói chung và kĩ năng khai thác số liệu
thống kê trong học tập Địa lí nói riêng. Do đó kết quả các bài kiểm tra thường
xuyên, định kì hoặc kết quả thi tốt nghiệp phần kỹ năng thường có kết quả chưa
cao.
Vấn đề thực hành khai thác số liệu thống kê trong chương trình lớp 12 rất ít.
Trong khi kiến thức lí thuyết của các bài học rất dài, giáo viên khơng cịn nhiều
thời gian hướng dẫn học sinh trên lớp. Tuy học sinh đã được học ở các lớp dưới
nhưng những kỹ năng đó phần nào đã khơng cịn nắm chắc, trong khi đến thời
điểm này về phần thực hành kỹ năng đối với học sinh lớp 12 đã phải tương đối
hoàn thiện. Để đảm bảo đạt được kết quả cao trong việc học tập bộ mơn, các thầy
cơ giáo cần phải tự bố trí thời gian nhất định và phù hợp để hướng dẫn học sinh
thực hành những kỹ năng cơ bản thường gặp trong các bài kiểm tra một tiết, kiểm
tra học kỳ và thậm chí là thi tốt nghiệp bộ mơn.
2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
a. Mục đích của giải pháp:
- Giúp học sinh có được phương pháp học tập tốt nhất, tự hình thành được kĩ
năng và kiến thức Địa lí cho bản thân. Nhận thức được tầm quan trọng của bộ mơn
Địa lí trong việc bồi dưỡng tâm hồn, tư tưởng, tình cảm, tình yêu đối với cuộc
sống, con người và quê hương đất nước; tăng cường hứng thú, khơi gợi tư duy,
sáng tạo, tình cảm trong sáng của học sinh đối với bộ môn Địa lí.

- Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, giúp học sinh có hứng thú trong
học tập và việc học đạt kết quả cao.
b. Những điểm khác biệt, tính mới của giải pháp so với giải pháp đã, đang được
áp dụng.
* Hình thức tổ chức, phạm vi áp dụng: khơng bị bó hẹp trong khung thời
gian, đa phần khơng chỉ áp dụng trong các tiết học chính khóa. Tăng cường áp
dụng trong các giờ học ôn tập, ôn thi tốt nghiệp.
* Nội dung :
SangKienKinhNghiem.net


- Sáng kiến cải tiến có bổ sung thêm một số hình thức sử dụng số liệu thống
kê Địa lí kinh tế. Đây là phương pháp hữu hiệu giúp học sinh học tập tốt hơn bộ
môn. Từ biết cách khai thác số liệu thống kê, học sinh tự tìm cho mình được nguồn
kiến thức mới rõ ràng hơn, cụ thể hơn; từ đó học sinh hiểu bài hơn và yêu thích bộ
mơn học nhiều hơn.
- Có thể nói, đây là một trong những biện pháp hữu hiệu góp phần khơng nhỏ trong
việc phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh. Đối với chương Địa lí kinh tế thì
số liệu thống kê được sử dụng khá nhiều. Khi học sinh trở thành chủ thể thành nhân
vật trung tâm trong mỗi tiết học, các em sẽ trở nên hào hứng và hăng say hơn trong
học tập mơn Địa lí .
c. Mô tả chi tiết bản chất của giải pháp:
- Nghiên cứu lý luận chung về phương pháp dạy học. Từ đó rút ra nhận xét, đánh
giá, giải pháp góp phần nâng cao cơng tác giảng dạy mơn Địa lí trong nhà trường
THPT số 2 Bảo Thắng.
- Kết cấu của giải pháp: Ngoài lời mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, nội dung
chính của giải pháp đề nghị cơng nhận là sáng kiến bao gồm 05 phần:
+ Cơ sở lí luận:
- Khái niệm số liệu thống kê.
- Tác dụng của các số liệu thống kê trong quá trình dạy học địa lí.

- Phân loại số liệu thống kê:
- Sử dụng các loại số liệu thống kê trong môn Địa lí bậc THPT
+ Nghiên cứu thực trạng rèn luyện kĩ năng khai thác số liệu thống kê tại trường
THPT số 2 Bảo thắng.
- Nội dung và chương trình giảng dạy của chương trình Địa lý 12
- Hiện trạng dạy và học địa lí lớp 12
- Thuận lợi và khó khăn khi thực hiện
Trong phần thực trạng, sáng kiến nêu rõ những khó khăn mà các thầy cơ
đang gặp phải: Nhiều học sinh chưa say mê bộ môn, chưa tự giác, chưa tích cực,
giáo viên chưa thực sự tâm huyết với nghề, nhiều giáo viên còn chủ quan , kinh
nghiệm chưa nhiều.
+ Phương pháp sử dụng số liệu thống kê trong dạy học Địa lí các ngành kinh tế.
- Sử dụng số liệu thống kê trong khâu chuẩn bị bài.
- Sử dụng số liệu thống kê trong khi tiến hành bài trên lớp.
- Quy trình hướng dẫn học sinh khai thác số liệu thống kê.
- Cách làm cho học sinh ghi nhớ những số liệu cần thiết.
+ Tổ chức thực hiện trong tiết dạy
- Các bước thực hiện:
Đối với các tiết dạy thực hành ở trên lớp
Đối với các bài tập thực hành ở cuối bài, bài tập về nhà,…
-Ứng dụng soạn giảng tiết thực hành vận dụng kĩ năng khai thác số liệu thống kê
phần Địa lí kinh tế lớp 12.
SangKienKinhNghiem.net


+ Kết quả thực hiện:
Tác giả cũng đã chứng minh cho tính khả thi và hiệu quả của giải pháp bằng
một số hoạt động cụ thể.
Sau cùng là phần phân tích, đánh giá hiệu quả của giải pháp và rút ra bài học
kinh nghiệm.

3. Khả năng áp dụng của giải pháp.
- Giải pháp có tính thiết thực, tính khả thi cao, dễ áp dụng, phù hợp qua các
năm học.
- Đối tượng áp dụng: HS khối 12 và có thể sử dụng cho cả khối 10,11. Giải
pháp phù hợp với tất cả các trường THPT trong toàn tỉnh.
4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
giải pháp.
Qua việc sử dụng phương pháp khai thác số liệu thống kê Địa lí kinh tế lớp
12 tại trường THPT số 2 Bảo Thắng, việc ứng dụng đã thu nhận được những hiệu
quả chủ yếu như sau:
+ Đối với bộ mơn Địa lí: Cần cho học sinh khai thác số liệu thống kê nhằm mục
đích vừa minh hoạ kiến thức và khai thác nguồn tri thức mà kênh chữ khơng thể
trình bày hết, đồng thời rèn luyện các kĩ năng địa lí cho học sinh.
+ Đối với giáo viên:- Giáo viên được nâng cao kĩ năng , phương pháp dạy học theo hướng tích cực.
- Kích thích tinh thần tự bồi dưỡng và niềm say mê đối với nghề.
+ Đối với học sinh:
- Học sinh yêu thích mơn Địa lí và thực sự có cảm hứng đặc biệt đối với môn học.
- Các em được tự rèn luyện kĩ năng làm việc với bảng số liệu thống kê, khám phá
và thể hiện khả năng của mình đối với viêc tiếp thu các bài học.
+ Theo khảo sát sau một thời gian học tập sử dụng phương pháp khai thác số liệu
thống kê Địa lí kinh tế lớp 12 thu được kết quả như sau: 12a1:100% học sinh trên
trung bình,12a2: 100% học sinh trên trung bình.
5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu.
- Bản thân tác giả.
6. Tài liệu kèm theo gồm:
+ Bản giấy có đóng bìa nội dung sáng kiến: 01 bản.
+ Bản mềm (file điện tử) nội dung sáng kiến: 01 bản
Bảo Thắng, ngày 29 tháng 04 năm 2014
Người báo cáo

Đỗ Thị Tuyết Mai

SangKienKinhNghiem.net