SKKN Giáo dục vệ sinh an toàn thực phẩm trong giảng dạy các bài 42, 43 Công nghệ 10

MỤC LỤC
Nội dung

Trang

Phần I: MỞ ĐẦU
I.1 Lí do chọn đề tài
I.2 Mục đích nghiên cứu
I.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
I.4 Phương pháp nghiên cứu

2
2
2
2

Phần II. NỘI DUNG
II,1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nhiệm

2

II.2 Thực trạng của vấn đề

4

II.3 Phương pháp thực hiện

15

II.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

19

Phần III: KẾT LUẬN – ĐỀ NGHỊ
III.1 Kết luận

21

III.2 Kiến nghị

21

Tài liệu tham khảo

22

1
SangKienKinhNghiem.net


Phần I: MỞ ĐẦU

I.1 Lí do chọn đề tài.
Hện nay trong chương trình cơng nghệ lớp 10 bài 42, 43 đã biên soạn từ
cách đây vài năm chưa cập nhật vấn nạn thưc phẩm bẩn, chỉ đề cập tới một số
phương pháp bảo quản rau, hoa quả, thịt, thủy sản đơn thuần nhưng tại quốc hội
ngày 1/4/2016 Đại biểu Lê Thị Nga đã nói:“ Vấn nạn thực phẩm bẩn đẩy người
dân vào thế tiến thối lưỡng nam : khơng ăn khơng tồn tại , ăn thì phó mặc cho
may rủi cho số phận, bệnh tật đến lúc nào thì biết lúc đó” cịn đại biểu Trần
Ngọc Vinh cho rằng “ Con đường từ dạ dày đến nghĩa địa chưa bao giờ ngắn
như thế này”.

Vì vậy để giúp các em nhận biết tốt hơn vấn đề này thơng qua chương
trình dạy học môn công nghệ lớp 10 tôi đã chọn đề tài “ Giáo dục vệ sinh an
toàn thực phẩm trong giảng dạy các bài 42,43 cơng nghệ 10”.
I.2 Mục đích nghiên cứu.
Giúp các em khắc sâu hơn các phương pháp bảo quản rau, hoa, quả tươi,
phương pháp bảo quản thịt cá. Phương pháp chế biến sản phẩm chăn nuôi thủy
sản .
Nhận biết, phòng tránh thực phẩm bẩn, tuyên truyền cho những người
xung quanh.
I.3 Đối tượng.
Học sinh lớp 10A4, 10A5 do tơi đứng lớp.
I.4 Phương pháp nghiên cứu: Trong q trình nghiên cứu tôi sử dụng
các phương pháp sau:
1. Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động học tập của học sinh.
2. Phương pháp điều tra: Sử dụng câu hỏi kiểm tra kết quả học tập của
học sinh.
3. Phương pháp thống kê: Thống kê kết quả kiểm tra của học sinh.

Phần II. NỘI DUNG
II.1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
SGK công nghệ lớp 10 đưa ra một số phương pháp bảo quản, chế biến
hoa quả, thịt cá như sau .
II.1.1 Phương pháp bảo quản rau, hoa, quả tươi.
Nguyên tắc bảo quản rau, hoa quả tươi.
+ Giữ ở trạng thái ngủ nghỉ .
+ Tránh để vi sinh vật xâm nhiễm.
 . Một số phương pháp bảo quản rau, hoa , quả tươi:
+ Điều kiện bình thường( Thời gian ngắn ).

2

SangKienKinhNghiem.net


+ Bảo quản lạnh: an toàn, hạn chế hoạt động sống của rau, hoa, quả tươi và hạn
chế hoạt động của vi sinh vật. ( Phổ biến và hiệu quả nhất ).
+ Trong mơi trường khí biến đổi .
(giữ trong mơi trường có hàm lượng O2 thấp : 5-10%, khí CO2 cao: 2- 4% để hạn
chế hoạt động sống của rau quả, hạn chế hoạt động của rau, quả).
+ Hoá chất :(O3) là tốt nhất.
+ Chiếu phóng xạ: tác dụng diệt vi sinh vật bám trên rau, quả và ngăn không cho
vi sinh vật xâm nhiễm.
II.1. 2 Bảo quản thịt.
* Một số phương pháp bảo quản thịt.
- Làm lạnh.
- Làm đơng.
- Hun khói.
- Đóng hộp.
* Bảo quản theo phương pháp cổ truyền.
=> Phương pháp bảo quản lạnh.
Bước1: Giết mổ, làm sạch đưa vào phịng lạnh, có thể bao gói trước khi làm
lạnh.
Bước 2: Treo thịt trên móc hoặc xếp thành khối trong buồng lạnh.
Bước 3: Làm lạnh sản phẩm, hạ nhiệt độ để thịt đơng lạnh, trong vịng 24 giờ.
Bước 4: Chuyển thịt sang phòng bảo quản, nhiệt độ phòng từ 0oC – 2oC.
=> Phương pháp ướp muối.
+ Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu ướp.
+ Bước 2: Chuẩn bị thịt.
+ Bước 3: Xát hỗn hợp ướp lên bề mặt thịt.
+ Bước 4: Xếp thịt ước vào thùng.
+ Bước 5: Bảo quản thịt thời gian từ 7 đến 10 ngày.

II.1.3 Một số phương pháp bảo quản cá.
- Bảo quản lạnh.
- Ướp muối.
- Bảo quản bằng axít hữu cơ.
- Bảo quản bằng chất chống oxi hố.
- Hun khói.
- Đóng hộp.
+ Bảo quản lạnh: theo quy trình: Xử lí ngun liệu ướp đá  Bảo quản sd
3
SangKienKinhNghiem.net


II.2 Thực trạng của đề tài.
Qua các phương pháp trên ta thấy SGK Công nghệ 10 chỉ sử dụng các
phương pháp bảo quản chế biến thông thường về rau, hoa quả, thịt chưa đề cập
mặt trái của phương pháp chế biến bảo quản rau, hoa, quả, thịt, cá. Vì vậy các
tiết Công nghệ 10 học sinh học nhàm chán. Không có động cơ, hứng thú học.
Hiện nay nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ ảnh hưởng trực tiếp
tới đời sống con người. Con người làm lợi trên chính đời sống của mình khơng
từ một phương thức nào, trong đó có vấn đề về vệ sinh an tồn Thực phẩm đặc
biệt là Thực phẩm bẩn là một trong những vấn đề nhức nhối của toàn xã hội.
Thực phẩm sạch an toàn với sức khỏe con người đang được toàn xã hội
hưởng ứng nhưng thực tế hiện nay có nhiều loại thực phẩm mang mác thực
phẩm sạch lại không rõ nguồn gốc xuất xứ như “ rau không rõ nguồn gốc lại
tuồn vào siêu thị Metro” hay “các loại quẩy mà học sinh ăn” hoặc “ bắp luộc
dạng thơm ngon nhờ hóa chất pin”…vì vậy tơi đã tìm hiểu một số vấn đề về
Thực phẩm bẩn như sau:
II.2.1 Về rau, hoa quả tươi.
* Rau:
- Hiện nay các loại rau trên thị trường tồn tại nhiều vấn đề lo ngại. Rau là

món ăn khơng thể thiếu trong các bữa ăn hàng ngày, trong các nhà hàng, khách
sạn. Tuy nhiên trong rau còn tồn tại rất nhiều nguy cơ về mất vệ sinh an toàn
thực phẩm thể hiện:
+ Rau “ Ăn “ nhiều loại thuốc bảo vệ thực vật khác nhau: các loại kích
thích sinh trưởng cực nhanh : GA3, đầu trâu non, thuốc trừ sâu các loại….

Sủi vươn cành – Vươn lá

GA3 tăng trưởng nhanh
4

SangKienKinhNghiem.net


+ Thuốc diệt ruồi, muỗi, kiến, dán…
+ Các loại kim loại nặng như: rau muống tưới bằng nhớt thải, các loại
rau bị nhiễm hàm lượng chì tại các làng nghề thủ công.

Tưới nhớt cho rau

Các loại thuốc trừ sâu rau dùng

Điển hình như Báo Nơng nghiệp Việt Nam số 80 ra ngày 21/04/2016 có
bài phản ánh: Rau khơng rõ nguồn gốc vào siêu thị Metro:“ Rau bán ra chợ
Minh Khai và rau đưa vào siêu thị Metro chỉ khác nhau cái mác(!?) thật khó tin
nếu khơng tận tai nghe mắt thấy lời thổ lộ này của ông chủ một cơ sở chuyên
cung cấp rau an toàn cho hệ thống siêu thị Metro trên địa bàn Hà Nội”. Đặc
biệt vào đầu tháng 4/ 2016 siêu thị Metro có hai sản phẩm xuất xứ từ Trung
Quốc là hành tây và khoai tây nhưng siêu thị Metro lại ghi là “ khoai tây bắc an
toàn” và “ hành tây bắc an toàn” đúng là thật giả lẫn lộn. Nếu các cơ quan chức

năng khơng phát hiện ra thì người tiêu dùng sẽ bị đánh đánh lừa người tiêu dùng
sẽ bị đánh lừa đến khi nào đây.
* Về quả tươi.
Hiện nay trái cây là loại tồn dư nhiều loại hóa chất độc hại nhất. Sau một
quy trình trên cây quả được chăm sóc các loại thuốc bảo vệ khác nhau, rời cây
còn được sử dụng nhiều loại hóa chất khác nhau như: “ Thuốc chống thối, thuốc
chín” những chất này sẽ gây hậu quả khơn lường với người sử dụng:
- Có bốn loại hoa quả ngậm nhiều hóa chất nhất bao gồm:
* Mít: Chín tự nhiên biểu hiện:
+ Chín đều vàng.
+ Mùi thơm đặc trưng.
+ Có vị ngọt.
Chín khi bơm hóa chất ép chín.

5
SangKienKinhNghiem.net


+ Múi chín khơng đều, chỗ vàng chỗ chín.
+ Mùi thơm ít hơn so với mít chín tự nhiên.
Mua một miếng mít trên dọc đường 32, đoạn Phú Diễn ( Từ Liêm, Hà
Nội) về ăn, chị Nguyễn Thị Hằng ( Trú tại đường K3, Phú Diễn, Hà Nội) mới
phát hiện, trơng bên ngồi các múi mít rất đều nhau, có màu vàng óng, mùi thơm
phức nhưng khi ăn lại có cảm giác sượng rất nhạt.
Trao đổi với phóng viên, những người lái buôn tại khu vực chợ đầu mối
Long Biên và một số người rong tại khu vực đường 32 cho biết, chủ bn mít
từ Miền Nam ra đã thu mua cả những trái non và kích thích cho nhanh chín “
Giờ cứ mua cả vườn là chảy hết cả nơn lẫn già rồi về tim thuốc thúc chín vào
đầu lõi của quả chỉ 1-2 ngày là chín thơi chứ đâu phải chờ lâu như trước”. Một
người buôn ở chợ Long Biên tiết lộ.

Còn theo một số người bán rong mít trên đường 32, thực chất tên thuốc là
gì họ khơng biết rõ mà chỉ biết thuốc đó có dạng nước, dùng để làm chín các
loại hoa quả. Theo chỉ dẫn của những người bán, phóng viên đã tìm mua được
loại thuốc dạng nước có tên “Thúc chín tố” bên ngoài bằng tiếng Việt. Thuốc
được đựng trong một lọ nhựa nhỏ chừng 5ml, có hai màu trắng đục hoặc vàng,
ngồi ra khơng hề có bất cứ thơng tin về hàm lượng, chất lượng.
Theo hướng dẫn của những người hướng dẫn, chỉ cần tiêm nửa lọ thuốc
này vào phần cuống không cần biết mít non hay già, chỉ sau 1 – 2 ngày sẽ chín
đều, có mùi thơm nồng như thơng thường. “Khơng biết độc hại thế nào nhưng
khi làm thì nên đeo găng tay và khẩu trang vào cho an tồn”, người cung cấp
khun. Cũng theo người cung cấp, khơng chỉ dùng để tiêm vào mít, loại thuốc
này cịn được nông dân ở nhiều địa phương sử dụng để giấm chín các loại chuối,
đu đủ, cà chua, dứa…

Giá của những lọ này chỉ từ 2.000 – 2.500 đồng.
Theo một chuyên gia trong lĩnh vực nơng nghiệp, thuốc thúc chín có
nhiều loại khác nhau. Hoạt chất có trong “Hoa quả thúc chín tố” là ethrel. Hoạt
chất này có trong danh mục thuốc điều hịa sinh trưởng nhưng chỉ dùng để kích
thích mủ cao su. Hoạt chất này cũng có trong đất đèn. Ở nhiều nước trên thế
6
SangKienKinhNghiem.net


giới, chất này đã bị cấm sử dụng trong việc bảo quản trái cây. Nếu phun hoặc
nhúng chất này sẽ tạo ra dư lượng, dễ gây ngộ độc cho người ăn. Nguy hiểm
hơn, etylen tác dụng với thành phần nitơrat trong quả sẽ tạo ra chất etylenglycol
dinitrat, một chất rất độc cho người sử dụng”, chuyên gia này nhấn mạnh. Tra
trong bảng danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam cũng
khơng có tên loại thuốc này. "Đây là chất khơng có nguồn gốc, xuất xứ, thông
tin về hàm lượng, chất lượng rõ ràng và chưa được kiểm định nên người dân cần

hết sức cẩn trọng, không nên sử dụng chúng, tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe
bản thân cũng như cộng đồng", chuyên gia này khuyên.
Sầu riêng:
- Chín tự nhiên : dễ tách múi, cơm dẻo, mịn và có mùi thơm đặc trưng.
- Chín ép do hóa chất: rất khó tách múi, cơm bị sượng, khơng có mùi thơm.
Quả chuối:
- Chín tự nhiên: quả xanh, quả vàng chín từ đầu đến cuối.
- Chuối chín do hóa chất :
+ Chuối vàng ruộm, đẹp mắt, vỏ ít tì vết.
+ Cuống và đầu ngọn xanh.
+ Ăn chuối cịn sượng như cơm sống.
Quả Xồi
- Chín tự nhiên: + Vỏ chín vàng sạm.
+ Ruột vàng, đều, mềm.
+ Vị ngọt tự nhiên.
- Chín do hóa chất : + Vỏ màu vàng, xanh nhạt.
+ Ruột chín, vị nhạt.
Sau đây là 1 số hình ảnh về chín ép của các loại hoa quả

Bơm thuốc chín cho mít
7
SangKienKinhNghiem.net


Nhúng chuối xanh => chuối chín



Nhúng sầu riêng Xanh => Sầu riên chín

Tiêm thuốc chín cho Đu Đủ
Xịt “ Nước thần” cho chuối chín
II.2.2 Về thịt, cá.
Dù làm mát hay đơng đá, thịt, cá, hải sản chỉ có thời gian bảo quản nhất
định. Vì vậy, việc sử dụng các loại thực phẩm bảo quản lâu năm sẽ gây ảnh
hưởng đến sức khỏe. Điển hình:

8
SangKienKinhNghiem.net


Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), thông thường, để
bảo quản thực phẩm, nhiệt độ chuẩn làm lạnh là -4 độ C và nhiệt độ làm đơng
là -18 độ C. Với thịt bị hay thịt lợn, bạn cần làm sạch chúng trước khi cho
vào tủ lạnh bảo quản. Bạn cũng cần phải buộc thịt thật chặt, tránh khơng khí
bên ngồi có thể lọt vào, dẫn đến tình trạng mất nước hay thay đổi màu sắc,
mùi vị.

- Có thể bảo quản các loại thịt trên theo thời gian như vậy khi thịt đó là
thịt “ Sạch”. Nhưng thực tế hiện nay có được như vậy hay khơng?
- Hiện nay thực phẩm bẩn đang trở thành vấn nạn của toàn xã hội nhưng
sự vào cuộc của các cơ quan chức năng hình như chưa mạnh mẽ thể hiện ở
nhiều góc độ như:
II.2.2.1 Sử dụng thuốc an thần cho heo:
- Heo khi sử dụng các loại thuốc an thần sẽ có 1 số biểu hiện như : ngủ
nhiều hay ở trạng thái lờ đờ => Từ đó người chăn nuôi dễ dàng bơm nước vào
bụng để thịt nạc heo có màu đỏ.
- Những người ăn phải thịt heo mới tiêm thuốc trong vịng 1 tuần có nguy
cơ mắc ung thư tủy, giảm hồng cầu, mục xương.
- Hiện nay có nhiều loại thuốc an thần cho heo nhưng thực tế chúng chỉ là

cái tên khác nhau có cùng 1 hoạt chất là” Acepro – Mazine” trong đó phổ biến
nhất hiện nay là loại thuốc có tên “ Thuốc an thần Prozil fort “
- Đặc điểm : Khi heo được tiêm những loại thuốc có hoạt chất ”Acepro –
Mazine” dễ nhiễm vi sinh vật gây bệnh, thịt kém phẩm chất “ Người ăn phải
thịt heo mới được tiêm thuốc trong vòng một tuần có nguy cơ mắc bệnh
ung thư tủy, giảm hồng cầu, mục xương…”

9
SangKienKinhNghiem.net


Thuốc an thần cho heo

Cho heo ăn thuốc an thần
Thuốc an thần Prozil fort được tiêm cho hàng trăm con heo là chất cấm sử
dụng cho heo chuẩn bị giết mổ. Người ăn phải thịt heo mới được tiêm thuốc
trong vịng một tuần có nguy cơ mắc bệnh ung thư tủy, giảm hồng cầu, mục
xương…
Ngày 24-3, cơ quan chức năng thị xã Bến Cát (Bình Dương) cho biết
đang lập hồ sơ xử lý chủ một trại heo ở An Hòa (phường Hịa Lợi, thị xã Bến
Cát) vì đã tiêm thuốc an thần cho hàng trăm con heo trước khi đưa đi tiêu thụ.
Trước đó, tối 23- 3, Phịng CSĐT Tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ
(PC46, Công an tỉnh Bình Dương), phối hợp Chi cục Thú y Bình Dương, Cơng
an thị xã Bến Cát kiểm tra trại nuôi nhốt heo của ông Trần Quốc Thái (33 tuổi,
quê Bến Tre) tại khu phố An Hòa (phường Hòa Lợi).

Hàng trăm con heo bị tiêm thuốc an thần Thuốc an thần mà trại heo sự dụng
10
SangKienKinhNghiem.net

Tại đây, cơ quan chức năng phát hiện sáu công nhân của cơ sở nuôi nhốt
heo này đang tiêm thuốc an thần nhãn hiệu Prozil fort cho hàng chục con heo và
dùng vòi bơm nước vào miệng heo. Trên 200 con heo đã được tiêm thuốc đang
nằm ngủ li bì.
Làm việc với cơ quan chức năng, chủ cơ sở khai nhận mỗi ngày cơ sở này
vận chuyển khoảng 300 con heo từ Bến Tre lên tập kết để bơm nước và tiêm
thuốc an thần cho heo trước khi vận chuyển xuống lị mổ quận Bình Thạnh
(TP.HCM) để giết thịt và tiêu thụ.
Lực lượng chức năng đã thu giữ được 44 vỏ chai thuốc nhãn hiệu Prozil
fort đã sử dụng hết, bốn chai đang sử dụng dở và một bơm kim tiêm, 32 xơ nước
có gắn vịi. Chủ trại heo thừa nhận bơm nước cho heo nhằm tăng trọng và tiêm
thuốc an thần giúp cho thịt heo được tươi lâu.
Cơ quan chức năng khuyến cáo, thuốc an thần Prozil fort là chất cấm sử
dụng cho heo chuẩn bị giết mổ. Người ăn phải thịt heo mới được tiêm thuốc
trong vòng một tuần có nguy cơ mắc bệnh ung thư tủy, giảm hồng cầu, mục
xương…
II.2.2.2 Sử dụng chất tạo nạc Sabutamol.
Việc lạm dụng chất tạo nạc Sabutamol trong chăn nuôi lợn và những tồn
dư Sabutamol trong thịt lợn đang gây ra sự hoang mang to lớn của người tiêu
dùng . Người tiêu dùng khơng ăn thì khơng biết dùng gì nhưng ăn thì khơng biết
mình chết lúc nào
- Người ăn thịt lợn chứa Sabutamol sẽ gây nên 1 số triệu chứng sau:
+ Rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh,
+ Tăng huyết áp, co thắt phế quản,
+ Phù nề, run cơ.
Sau đây là 1 số hình ảnh về chất tạo nạc Sabutamol.

Chất tạo nạc phổ biến hiện nay
11

SangKienKinhNghiem.net


Một trong những Thuốc tạo nạc

Ngoài ra chất tạo nạc cịn xâm nhập vào những trang trại chăn ni được
mọi người, các cơ quan chức năng xem là“ Thịt lợn sạch” đó là những trang trại
chăn ni theo hình thức “ VietGAP” .
Một trang trại muốn được công nhận là chăn ni theo hình thức “
VietGAP” phải có
+ Giấy chứng nhận VietGAP nông hộ của chi cục thú y tỉnh cấp
+ Trong q trình ni phải ghi nhật ký
+ Khi bán được cấp “ Giấy xác nhận bán heo”
Thế nhưng báo Nông Nghiệp Việt Nam số 85 ra ngày 28/04/2016 có bài
viết “ Tiêu hủy 80 co heo ăn chất cấm Sabutamol” Điều đáng buồn là 80 con
heo này lại của 2 trên tổng số 8 trang trại đạt tiêu chuẩn “ VietGAP” của tỉnh
Đồng Nai : Đúng là thật giả lẫn lộn, khơng biết ăn cái gì bây giờ.

12
SangKienKinhNghiem.net


Trang trại chăn ni theo hình thức “VietGAP”
II.2.2.3 Chất vàng ô làm đẹp da thịt gà, vịt, ngan
- Đặc điểm loại hóa chất này:
+ Chất gây ung thư nhóm 3.
+ Ảnh hưởng gan, mật, gây vô sinh.
+ Chậm phát triển trí tuệ.

Chất vàng ơ

Nhuộm chất vàng ơ cho gà

Măng nhuộm chất vàng ô

Dưa muối nhuộm chất vàng ô
13

SangKienKinhNghiem.net


II.2.2.4 Chất kháng sinh giữ hải sản tươi lâu : Đạm Ure, hàn the

Tiêm hóa chất cho tơm

Cá ướp Hàn The

Tẩy trắng Mực
Công an kiểm tra
II.2.2.5 Chất huỳnh quang làm trắng bún phở.
- Bún phở khi sử dụng loại hóa chất này người ăn phải sẽ bị.
+ Viêm loét ruột, dạ dày.
+ Nguy hại đến Gan, Thận, Hệ Thần Kinh.
+ Gây nên tình trạng biến đổi gen.
+ Tăng nguy cơ bị ung thư.

Chất huỳnh quang làm trắng bún, phở
14
SangKienKinhNghiem.net

II.2.2.6 Hàn the làm săn chắc thịt giò chả
- Người khi ăn phải giị chả chứa nhiều hàn the có nguy cơ mắc các bệnh
sau:

+ Giảm sức đề kháng của cơ thể.
+ Gây ngộ độc mãn tính.
+ Suy gan, thận và vô sinh.
II.3 Phương pháp thực hiện
Tôi đã lồng ghép những nội dung trên vào quá trình dạy các bài 42( Phần
II), bài 43 cụ thể như sau
II.3.1 phần II – bài 42
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài học
* Hoạt động 3: Tìm hiểu về bảo II.Bảo quản rau,hoa,quả tươi.
quản rau, hoa, quả tươi
GV: vì sao rau, hoa, quả tươi khó bảo
quản?
HS: sau thu hoạch vẫn cịn những hoạt
động sống như hơ hấp, chín... có chứa
rất nhiều nước dễ bị VSV xâm nhiễm.
GV: nhận xét và bổ sung.
GV: em hãy nêu nội dung các phương 1.Một số phương pháp bảo quản rau,
pháp bảo quản?
hoa, quả tươi.
HS: Bảo quản trong mơi trường khí - Bảo quản ở điều kiện thường
biến đổi.
- Bảo quản lạnh
- Bảo quản bằng hóa chất.
- Bảo quản trong mơi trường khí biến

- Bảo quản bằng chiếu xạ.
đổi
- Bảo quản lạnh.
- Bảo quản bằng hóa chất…
GV: nhận xét, bổ sung, đưa ra vấn đề - Bảo quản bằng chiếu xạ
an toàn thực phẩm. Đặc biệt là vấn đề * Lưu ý:
thực phẩm bẩn
- Rau sử dụng nhiều thuốc kích thích
- Rau : Hiện nay các loại rau trên thị tăng trưởng cực mạnh. dài ra lớn
trường sử dụng nhiều loại hóa chất nhanh sau 1 đêm
khác nhau.

- Sử dụng nhiều thuốc trừ sâu
- Sử dụng nhớt thải cho rau bóng
mượt

15
SangKienKinhNghiem.net


* Những biểu hiện khi ăn rau bị ngộ
độc:
+ Nhẹ thì đau bụng, tiêu chảy, nơn
mửa, nhức đầu, sốt nhẹ…
+ Nặng thì: Mất chức năng của bộ
não, khuyếm khuyết sinh sản, tổn hại
di truyền, tiêu hóa miễn dịch nội tiết,

2. Qui trình bảo quản rau,hoa,quả
tươi bằng phương pháp lạnh.

- Quả:
- GV.Tại sao quả lê mua về sau 2 Thu hái chọn lựalàm sạch làm
ráo nước bao gói bảo quản
tháng mà không bị héo????
- Đưa ra bốn loại quả hay được sử lạnh sử dụng
dụng thuốc chín nhất – Cách nhận biết - Lưu ý học sinh về sử dụng thuốc
chống thối, thuốc chín cho hoa quả

- Lưu ý học sinh cách chọn mua
trái cây, chọn trái cây.
** Tích hợp:
Gv: bảo quản rau, hoa, quả tươi cần - Loại hóa chất được sử dụng làm
chú ý gì đến sức khoẻ của con người? chín
Hs: tn thủ ngun tắc vệ sinh an
tồn thực phẩm
- Tuyên truyền cho những người xung
quanh, người thân không nên sử dụng
các loại thuôc này. Cách nhận biết các
loại hoa quả sử dụng các chất chống
thối, thuốc làm chín......

16
SangKienKinhNghiem.net


II.3.2 bài 43 – SGK công nghệ
Hoạt động của thầy - trị
Nội dung
Có những phương pháp nào để bảo A. Bảo quản thịt, trứng, sữa và cá:
quản thịt? phương pháp thường dùng 1.Một số phương pháp bảo quản

với số lượng lớn, phương pháp nào thịt:
thường dùng trong nhân dân?
Làm lạnh và lạnh đơng
2
-P
Hun khói
Thảo luận nhóm điền phiếu học tập,
Đóng hộp
thời gian
Phương pháp cổ truyền:
Tại sao bảo quản lạnh thực phẩm ướp muối, ủ chua, sấy khơ…
khơng bị phân huỷ?
Vì ở nhiệt độ
2. Phương pháp bảo quản lạnh và
0
0
O C - 4 C các loại vi khuẩn, các ướp muối:
ND
P2 bảo
P2ướp
Enzim hầu như không hoạt động 
muối
không gây hiện tượng phân huỷ tự ng/cứu quản lạnh
nhiên.
- Giết thịt, - Chuẩn bị
Tại sao ướp muối lại bảo quản được Quy
trình
làm sạch nguyên liệu
thịt?
nguyên

hỗn
hợp
Muối diệt khuẩn, ức chế hoạt động
liệu
và 94% NaCl +
Enzim của các vsv phân huỷ Prơtein
bao gói thịt 5% đường,
Tại sao ướp muối phải cho thêm
phụ gia.
đường?

+ Tạo điều kiện để cho vk Lăctic hđ

- Bảo quản
kìm hãm sự phát triển của vk gây thối
trong
- Cắt thịt
+ Làm dịu bớt độ mặn của thịt.
buồng lạnh thành miếng
Phương pháp bảo quản thịt , cá
nhiệt độ
2– 3 kg, bỏ
0
0
đơng lạnh có gì khác nhau?
–1 C -2 xương.
( Thịt thường dùng trong kho lạnh. Cá

C , độ ẩm
thường dùng đá để ướp )

90 - 92%. - Xát và
- Lưu ý học sinh các vấn đề nóng về
tiêm
hỗn

thực phẩm hiện nay
- Làm lạnh hợp vào các
- Sử dụng thuốc an thần cho heo
miếng thịt.
(tuỳ vào

khối
lượng, chất - Xếp thịt
lượng thịt ) vào thùng
gỗ
theo

- Đưa sang từng lớp ,
phòng bảo giữa các lớp
quản nhiệt xếp rắc đều
độ O0 C – 1 lớp hỗn
39–
20C, độ ẩm hợp
thấp hơn 50g/ kg thịt.

85%
17
SangKienKinhNghiem.net

Sử dụng chất tạo nạc Sabutamol

ưu
điểm

- Cách phân biệt thịt sử dụng chất tạo
nạc – thịt bình thường
- Sử dụng hàn the

Sử dụng huỳnh quang làm trắng bún
phở

- Giữ được
chất lượng
các
sản
phẩm cả
khẩu vị và
dinh
dưỡng.
- Bảo quản
theo
phương
pháp công
nghiệp(
nhiều thịt )
- Thịt tươi,
giữ ngun
hương vị
Nhược Khơng

điểm
phổ biến ,
khó
áp
dụng
- Chỉ giữ
được
khoảng
thời gian
nhất định.

- Bảo quản
7- 10 ngày
nên đem ra
dùng.
- Dễ thực
hiện – là
phương
pháp
cổ
truyền
(không cần
máy lạnh,
điện )
 áp dụng
rộng rãi.
- Hao hụt
dinh dưỡng
ít.
- Thịt ăn

thường có
vị mặn.
- Miếng thịt
khơ cứng
- Hương vị
kém
thịt
tươi.

II. 1 số phương pháp bảo quản
trứng, sơ bơ sữa tươi, cá:
P2 bảo
quản
trứng

 Đưa ra các tác hại to lớn khi ăn các
loại thực phẩm chứa các loại hóa chất
này như:
- Thuốc an thần Prozil fort được

P2 bảo
quản sơ
bộ sữa
tươi
- Lạnh ( Quy
180 –
trình:
220
- Thu
ngày )

nhận
- Nước sữa
vơi
Lọc sữa

P2 bảo quản
cá
- Bảo quản
lạnh
- ướp muối
- Bảo quản
bằng axít hữu
cơ
18

SangKienKinhNghiem.net


tiêm cho hàng trăm con heo là chất
cấm sử dụng cho heo chuẩn bị giết
mổ. Người ăn phải thịt heo mới
được tiêm thuốc trong vịng một
tuần có nguy cơ mắc bệnh ung thư
tủy, giảm hồng cầu, mục xương…
- Chất vàng ô làm đẹp da thịt gà, vịt,
ngan
- Đặc điểm loại hóa chất này:
+ Chất gây ung thư nhóm 3
+ Ảnh hưởng gan, mật, gây vơ
sinh

+ Chậm phát triển trí tuệ
Kết luận: Con đường từ dạ dày đến
nghĩa địa chưa bao giờ ngắn như thế
này

(20 – 30  Làm
ngày)
lạnh
Tạo nhanh.
màng
mỏng
-Khí
CO2, N2
hoặc
hỗn hợp
2
loại
khí này.
- Muối

- Bảo quản
bằng
chất
chống
oxi
hố
- Hun khói
- Đóng hộp
+ Bảo quản
lạnh:

theo
quy trình: Xử
lí
ngun
liệu ướp đá

Bảo
quản sd

II.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
II.4.1, Đối với hoạt động giáo dục
- So sánh giữa các lớp có sự lồng ghép và các lớp khơng có sự lồng ghép
thấy sự khác nhau rõ rệt. Các lớp có sự lồng ghép các em :
+ Hứng thú, say mê, lắng nghe bài giảng.
+ Sôi nổi tìm hiểu các vấn đề.
+ Đưa ra nhiều ý kiến khác nhau về quá trình tìm hiểu, bảo quản, sử dụng,
lựa chọn các loại thực phẩm.
- Từ đó giúp các em nhận biết tốt hơn các loại rau, hoa quả, thịt cá trong
quá trình sử dụng. Đồng thời tuyên truyền cho những người xung quanh, người
thân trong gia đình khơng sử dụng những hóa chất độc hại trong q trình sản
xuất nông nghiệp để thức ăn cung cấp cho những người xung quanh và bản thân
gia đình là những thực phẩm sạch, an toàn.
ĐỀ BÀI KIỂM TRA 15 PHÚT
Câu 1(3 điểm): Trình bày phương pháp bảo quản rau, hoa quả tươi. Làm thế nào
để nhận biết đó là “ Rau sạch”
Câu 2(4 điểm): Khi đi chợ chúng ta nên chọn mua loại thịt lợn như thế nào?
Câu 3(3 điểm): Có sử dụng các loại thịt đông lạnh khi để quá lâu khơng ?Vì sao?
Hướng dẫn chấm
Câu 1: Trình bày mỗi ý cho 1,5 điểm
Câu 2: Cách nhận biết thịt chứa chất tạo nạc (2,5 điểm), Lợn ốm (1,5 điểm)

Câu 3: Có nên sử dụng thịt đơng lạnh lâu khơng( 1 điểm), Vì sao( 2 điểm)
19
SangKienKinhNghiem.net


- Kết quả như sau:
Lớp

Sĩ

Kết quả

số

Giỏi

Khá

Yếu

TB

SL

%

SL

%

10A4 41

2

4,89

15

10A5 44

5

11,36 28

SL

Kém

%

SL

%

SL

%

36,58 18

43,9

6

14,63 0

0

63,64 8

18,18 3

6,82

0

0

Tỉ lệ %
100%

75%
63,64

43,9

36,58
25%

14,63

11,3
0

Giỏi
Khá
( Đồ thị biểu diễn tỉ lệ học lực)
Lớp thực nghiệm 10A4

TB

Yếu

Học lực

Lớp đối chứng 10A5

II.4.2. Đến bản thân và mọi người xung quanh
- Bản thân tôi nhận thức rất rõ vấn đề thực phẩm bẩn, vì vậy tơi ln ln
lưu ý điều này trong các sinh hoạt hàng ngày và nhắc nhở tới mọi người xung
quanh. Giúp họ nhận thức, phân biệt 1 cách tốt nhất giữa thực phẩm bẩn và thực
phẩm sạch và được mọi người nhiệt tình ủng hộ

20
SangKienKinhNghiem.net