TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC
TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
MƠN HỌC: TÂM LÍ HỌC LỨA TUỔI TIỂU
HỌC VÀ TÂM LÍ HỌC SƯ PHẠM
Sinh viên thực hiện: Phan Nguyễn Quỳnh Anh
MSSV: 3120150007
Mã học phần: 863003
Mã phòng thi: 001
TIEU LUAN MOI download :
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU...................................................................................................................
1.
Lý tưởng nghề............................................................................................................
1.1.Khái niệm...............................................................
1.2.Biểu hiện.................................................................
2.
Năng lực dạy học.......................................................................................................
2.1.1. Năng lực hiểu học sinh....................................................................................
2.1.2. Năng lực chế biến tài liệu................................................................................
2.1.3. Năng lực hiểu biết sâu rộng............................................................................
3.
Kế hoạch rèn luyện....................................................................................................
KẾT LUẬN.......................................................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................
TIEU LUAN MOI download :
LỜI MỞ ĐẦU
Cha ơng ta có câu “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy.
Câu nói trên cũng cho thấy nghề giáo có vai trị cực kì quan trọng đối với xã hội, là một
nghề cao quý và được tôn trọng. Người thầy giáo, cô giáo là người truyền đạt kiến thức,
những kĩ năng và kinh nghiệm sống cho lứa học sinh chập chững từng bước vào xã hội
rộng lớn cho đến khi trưởng thành. Những kiến thức quý giá trải dài, đa dạng các lĩnh vực
khác nhau đã góp phần khơng nhỏ cho việc hình thành nhân cách của con người, góp phần
xây dựng xã hội tươi đẹp.
Những điều trên đã phần nào soi rõ tầm ảnh hưởng không nhỏ của ngành giáo dục nói
riêng và người giáo viên nói chung đến tầm phát triển của nước nhà. Muốn chất lượng
giáo dục đạt hiệu quả cao ắt phải có đội ngũ giáo viên có phẩm chất và năng lực. Về phẩm
chất, người làm nghề giáo phải có cho mình lý tưởng nghề thật rõ ràng. Về năng lực là
năng lực dạy học. Bài tiểu luận dưới đây sẽ làm rõ nội dung và tầm quan trọng bậc nhất
của hai yếu tố trên cũng như đưa ra các đề xuất giúp những người giáo viên trong hiện tại
và tương lai rèn luyện bản thân tốt hơn, chuẩn bị thật tốt cho sự nghiệp trăm năm trồng
người.
1
TIEU LUAN MOI download :
1. Lý tưởng nghề
1.1. Khái niệm
Lý tưởng nghề (dạy học) là những giá trị, nguyên tắc một định hướng và suy nghĩ
tích cực cho mục tiêu giáo dục của giáo viên, đồng thời giữ cho mục tiêu giáo dục đó
ln là quan trọng nhất, là cao nhất.
1.2. Biểu hiện
1.2.1. Thế giới quan khoa học
Từ lâu, nền giáo dục Việt Nam đã được định hướng phát triển theo những chủ
trương và chính sách của Đảng, theo pháp luật của Nhà nước. Do đó, ở người giáo viên
phải có phẩm chất chính trị và thế giới quan là thế giới quan MácLênin (bao hàm
những quan điểm duy vật biện chứng về các quy luật phát triển của tự nhiên, xã hội và
tư duy), là tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm tạo niềm nên niềm tin và định hướng giáo dục
theo Đảng và Nhà nước. Điều này cũng giúp cho người giáo viên có cho mình những
định hướng đúng theo mục tiêu giáo dục đã đề ra, dẫn đường cho học sinh trở thành
những cơng dân tốt, có ích cho đất nước.
Thế giới quan này đựợc hình thành dưới nhiều ảnh hưởng khác nhau. Người giáo
viên phải biết và nắm bắt được tình hình trên thế giới trong đó có lĩnh vực giáo dục. Từ
đó xây dựng được hệ thống các quan điểm chỉ đạo, cách nhìn nhận vấn đề, lối tư duy
và hành động của bản thân nhằm xây dựng được lý tưởng nghề đúng đắn, gắn bó với
sự nghiệp giáo dục của đất nước. Đây cũng là yếu tố cơ bản để học sinh noi theo. Nói
một cách đơn giản, người giáo viên sẽ vận dụng thế giới quan của mình để xây dựng
kế hoạch giáo dục học sinh một cách đúng đắn, học sinh sẽ quan sát và noi theo. Ví dụ,
Lênin đã từng nói như sau: “Người thơng minh khơng phải là người khơng mắc lỗi.
Khơng có những người như vậy và không thể nào như thế. Người thông minh là người
mắc lỗi nhưng biết cách nhanh chóng sửa lỗi”. Chúng ta sẽ vận dụng câu nói này vào
cơng tác giảng dạy trong tương lai. Khi mắc lỗi, việc chúng ta cần làm là thừa nhận nó,
nhìn nhận và tìm hướng sửa lỗi. Khơng nên vì coi trọng hình tượng, tự trọng của bản
thân mà bỏ mặc, để sai vẫn hồn sai. Ở bậc Tiểu học, giáo viên khơng chỉ là người
truyền đạt kiến thức mà cịn là hình mẫu, là tấm gương để học sinh noi theo. Vì vậy,
chúng ta phải luôn chuẩn mực, đúng đắn từ những gì nhỏ nhất.
2
TIEU LUAN MOI download :
Thế giới quan của người giáo viên chi phối các hoạt động như lựa chọn nội dung
giảng dạy, phương pháp giảng dạy, sự kết hợp giữa nội dung giảng dạy với thực tiễn
cuộc sống, phương pháp xử lý các biểu hiện tâm lý của học sinh.
1.2.2. Lòng yêu trẻ
Lòng yêu trẻ được hiểu khi tiếp xúc với trẻ, lòng ta cảm thấy sung sướng, muốn tạo
ra thêm nhiều niềm vui, hạnh phúc cho trẻ. Ngồi ra cần có sự quan tâm, ân cần, thiện
ý, tôn trọng và không phân biệt đối xử vì xuất thân hay sức khỏe, tính cách và năng
lực. Với những học sinh cá biệt, ta cần có lịng trắc ẩn, kiên nhẫn dạy bảo trẻ đi đúng
hướng, giáo dục các em trở thành người tốt. Tuy nhiên, chúng ta khơng thể vì
“thương” bao dung những lỗi sai ở trẻ. Chúng ta phải có sự nghiêm khắc uốn nắn, đặt
ra những yêu cầu cao hơn để trẻ khơng ngừng cố gắng.
Lịng u trẻ là một phẩm chất cao quý của con người, đặc trưng của người giáo
viên. Ngồi ra, tình thương xuất phát từ lịng u trẻ sẽ tiếp thêm động lực cho giáo
viên vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tất cả vì học sinh thân u.
1.2.3. Lịng u nghề
Trong lịch sử, thợ thủ cơng Nguyễn Văn Tí (Đàng Trong) đã học được nghề làm
đồng hồ và kính thiên lí sau hai năm sinh sống tại Hà Lan. Ơng từng nói: “Khi thiết
tha u nghề, nghề sẽ không bao giờ phụ ta, hơn thế nữa, nghề cịn vơ tư đem niềm
vui và vinh dự đến cho ta nữa. Khi khơng có lịng u nghề, xin đừng bao giờ đòi hỏi
nghề mang lại cho ta bất cứ điều gì. Đó là lẽ cơng bằng của mn thuở.” Nghề dạy
học cũng khơng nằm ngồi quy luật đó.
Lịng u nghề biểu hiện qua việc đam mê dạy học, có niềm hứng thú với bộ mơn
mà mình phụ trách, nhiệt tình trong cơng tác giảng dạy. Người giáo viên ln nghĩ
đến việc cống hiến cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo trẻ. Trong q trình làm việc ln
đề cao tinh thần trách nhiệm, khơng ngừng tìm tịi cái mới, nâng cao tay nghề bản
thân.
Người giáo viên muốn thành công trong sự nghiệp dạy học thì cần có lịng u
nghề làm điểm tựa tình thần để có thể vượt qua những khó khăn, thử thách trong cơng
việc, khơng ngừng nâng cao trình độ bản thân, hồn thiện nhân cách cá nhân.
3
TIEU LUAN MOI download :
Lịng u nghề khơng hề xa lạ mà hiện diện hàng ngày trong cuộc sống của chúng
ta. Có biết bao thế hệ giáo viên, khơng quản ngại khó khăn, vất vả để bám làng, “cõng
chữ” lên bản. Cô Nông Thị Huyền là một tấm gương như thế. Vì yêu nghề nên đã 27
năm xa nhà nhưng cô vẫn bám trường, bám lớp, chỉ mong sao các em học sinh được
học hành đầy đủ.
2. Năng lực dạy học
2.1.1. Năng lực hiểu học sinh
2.1.1.1.
Khái niệm
Năng lực hiểu trình độ học sinh trong dạy học và giáo dục là khả năng thâm
nhập vào thế giới bên trong của trẻ, sự hiểu biết tường tận về nhân cách của
chúng, cũng như năng lực quan sát tinh tế những biểu hiện tâm lý của học sinh
trong quá trình dạy học và giáo dục.
2.1.1.2.
-
Biểu hiện
Trong việc dạy học, người giáo viên nắm rõ trình độ văn hóa và trình độ
phát triển của mỗi em học sinh để xác định mức độ, khoanh vùng khối lượng
kiến thức phù hợp. Từ đó, giáo viên xây dựng kế hoạch bài học và chuẩn bị bài
giảng thích hợp nhất. Trong q trình dạy cần có sự quan sát để nắm được khả
năng tiếp thu bài, những khó khăn trong quá trình học, những chỗ hiểu sai của
học sinh để kịp thời giúp đỡ và sửa chữa. Ví dụ, trong chương trình mơn Tốn
lớp 4 có bài “Chia hai số có tận cùng là các chữ số 0”. Trước khi dạy bài mới,
giáo viên phải tiến hành ôn lại các kiến thức về chia các số cho 10, 100, 1000…
làm nền tảng để các em từng bước tiến hành phép chia theo nội dung bài mới
yêu cầu.
-
Trong việc giáo dục, người giáo viên hiểu về hồn cảnh gia đình, nắm bắt
được tâm lí của từng em học sinh để từng bước thâm nhập vào thế giới nội tâm,
sáng rõ về ưu điểm và nhược điểm để có kế hoạch thích hợp cho mỗi em. Ví
dụ, khi trong lớp có em học sinh khép mình, ln im lặng, khơng giao tiếp với
giáo viên và các bạn xung quanh thì chúng ta cần tìm hiểu ngun là do đâu
thơng qua chủ nhiệm cũ của em, qua gia đình để có được những thơng tin cần
thiết cho việc hướng em đó mở lịng hơn, hòa nhập, vui vẻ với mọi người.
4
TIEU LUAN MOI download :
2.1.2. Năng lực chế biến tài liệu
2.1.2.1.
Khái niệm
Năng lực chế biến tài liệu học tập là năng lực gia công về mặt sư phạm của
thầy giáo đối với tài liệu học tập nhằm làm cho nó phù hợp tối đa với trình độ,
với đặc điểm nhân cách học sinh và đảm bảo logic sư phạm.
2.1.2.2.
-
Biểu hiện
Sự đánh giá đúng về tài liệu, về trình độ nhận thức của học sinh: Người
giáo viên cần có sự so sánh, tìm ra mối liên hệ giữa tài liệu và năng lực nhận
thức hiện có ở học sinh, đánh giá tài liệu xem chỗ nào thích hợp và chưa thích
hợp để vạch ra kế hoạch chế biến lại tài liệu.
-
Khả năng gia công tài liệu và lựa chọn đồ dùng dạy học phù hợp: Sau khi
đã đánh giá tài liệu, người giáo viên sẽ xây dựng giáo án dạy cho tài liệu đó,
các hoạt động sẽ tiến hành để học sinh có thể tiếp thu kiến thức. Ngồi ra, giáo
viên có thể lựa chọn các đồ dùng, các dụng cụ, phần mềm hỗ trợ cho q trình
dạy học của mình.
-
Khả năng phân tích, hệ thống và khái quát hóa các kiến thức, liên hệ môn
học này với môn học khác: Giáo viên khi học ở Đại học sẽ được dạy những
kiến thức rất bao qt, có tính nền tảng. Khi xuống dạy ở trường Tiểu học, việc
chúng ta cần làm là chắt lọc, sắp xếp chúng thành những kiến thức dễ hiểu, dễ
học cho học sinh. Ngoài ra, giáo viên cần biết liên hệ giữa kiến thức cũ và mới,
giữa các môn học, giữa lý thuyết và thực hành. Ví dụ, mơn Tiếng Việt lớp 3 có
bài Tập đọc “Người mẹ” kể về câu chuyện của một người mẹ có thể hi sinh tất
cả để tìm được đứa con. Chúng ta có thể liên hệ bài Tập đọc này với môn Đạo
đức, bài “Quan tâm, chăm sóc ơng bà, cha mẹ, anh chị em”.
- Tìm tịi các phương pháp mới, đồ dùng mới giúp tăng hiệu quả bài dạy, kéo
được sự hứng thú của các em vào bài học: Giáo viên phải không ngừng tìm
hiểu các phương pháp giảng dạy mới đang có trong nước hoặc nước ngoài, các
thiết kế đồ dùng sáng tạo, thiết thực để học sinh hứng thú và chủ động tìm tịi.
2.1.3. Năng lực hiểu biết sâu rộng
2.1.3.1.
Khái niệm
5
TIEU LUAN MOI download :
Năng lực hiểu biết sâu rộng là khả năng người giáo viên nắm rõ các nội
dung, chương trình sách giáo khoa, các tài liệu hướng dẫn (sách giáo viên) môn
học bản thân phụ trách, đồng thời có khả năng tự bồi dưỡng để hồn thiện vốn
tri thức và văn hóa chung để tiến hành công tác dạy học và giáo dục đạt hiệu
quả.
2.1.3.2.
-
Biểu hiện
Nắm vững và hiểu biết rộng những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo về bộ môn và
các lĩnh vực liên quan: Người giáo viên phải có kiến thức căn bản về từng mơn
mình sẽ dạy. Ví dụ, môn Địa lý là những kiến thức về dân cư, danh lam thắng
cảnh, làng nghề… Ngoài ra, cần để ý cập nhật những thay đổi về thông tin liên
quan đến mơn học đó để cập nhật cho học sinh.
-
Vận dụng, sử dụng linh hoạt, sáng tạo những tri thức khoa học vào thực
tiễn. Ví dụ, mơn Khoa học 4, bài số 57 là về “Nhu cầu nước của thực vật”, giáo
viên có thể cho các em quan sát thực tế các cây treo trong lớp. cho các em thí
nghiệm quan sát giữa cây được tưới và cây không được tưới, từ đó rút ra kiến
thức bài học.
3.
Kế hoạch rèn luyện
3.1. Nắm rõ, thường xuyên cập nhật những thay đổi về chương trình, quy định
trong ngành giáo dục
Mỗi người giáo viên tương lai phải nắm vững những quy định về nhiệm vụ của học
sinh trong nhà trường, về mục tiêu hình thành và phát triển học sinh, những nhiệm vụ cơ
bản của một người làm nghề giáo giúp cho quá trình giáo dục đạt hiệu quả cao và tối ưu
nhất.
Một số văn bản quy định có thể kể đến như: Tài liệu về Chương trình Giáo dục phổ
thơng 2018, Nghị quyết số 88/2014/QH13 về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo
dục phổ thông, Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT về ban hành chương trình giáo dục phổ
thơng
3.2. Trang bị các kiến thức về tâm – sinh lí của học sinh
6
TIEU LUAN MOI download :
Học sinh tiểu học chưa đủ ý thức, chưa đủ phẩm chất và năng lực như một công dân
trong xã hội, mà các em luôn cần sự bảo trợ, giúp đỡ của người lớn, của gia đình, nhà
trường và xã hội. Việc chúng ta nắm rõ những đặc điểm tâm lí của các em giúp chúng ta
đưa ra được những phương pháp giáo dục, uốn nắn phù hợp cho từng độ tuổi, tránh
trường hợp áp dụng sai phương pháp dẫn đến phản giáo dục, thầy trị khơng hiểu nhau.
3.3. Rèn kĩ năng quan sát nhạy bén
Ở
lứa tuổi Tiểu học, có một số em cịn ngại ngùng, e dè, khơng dám tâm sự với giáo
viên về những suy nghĩ trong lòng. Giáo viên phải biết quan sát nét mặt, hành động,
những đặc điểm ở các em xem có gì khác với thường ngày để chủ động tiếp cận, trò
chuyện với các em, tìm ra vấn đề và cùng nhau tháo gỡ.
3.4. Rèn kĩ năng giao tiếp với học sinh
Các em đang ở trong độ tuổi hình thành nên sự cảm quan với thế giới xung quan, học
cách đối nhân xử thế. Chỉ cần một sai sót nhỏ như thiếu quan tâm, lơ là học sinh, nói nặng
lời, người thầy cơ sẽ cảm nhận ngay được sự thay đổi ở các em. Hơn nữa, nếu khơng giao
tiếp hài hịa và lắng nghe, giáo viên sẽ càng thêm mệt mỏi vì khơng hiểu học trị. Khi giao
tiếp, nên tránh các lời nói mang tính như sau: Buộc tội, gán ghép từ xấu lên học trị, đe
dọa, ra lệnh, so sánh. Thay vào đó, hãy khuyến khích trẻ hợp tác bằng cách thay vì mắng
thì miêu tả, cung cấp thơng tin về việc làm của trẻ, hướng dẫn trẻ thay đổi từ từ.
3.5. Không ngừng tìm tịi, học hỏi những cái mới
Một giáo viên giỏi là phải biết không ngừng bồi dưỡng thêm các kĩ năng mềm như tin
học, ngoại ngữ… để dễ dàng tiếp cận những nguồn thông tin mới, phương pháp mới giúp
ích cho cơng việc. Nếu khơng chủ động cập nhật, cứng nhắc, chúng ta dễ dàng bị tụt hậu
và không thể giáo dục tốt học trò.
Hiện tại, Bộ Giáo dục và Đào tạo thường xuyên tổ chức các chương trình Tập huấn bắt
buộc theo Module để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Ngồi ra, chúng ta có thể
tham dự các buổi Tập huấn do Microsoft, các Viện Giáo dục hay Cộng đồng giáo viên
sáng tạo Việt Nam tổ chức hay các bằng như MCE (Microsoft Certified Educator), MIE
(Microsoft Innovate Education) để rèn luyện chính mình.
7
TIEU LUAN MOI download :
KẾT LUẬN
Khơng thể phủ nhận rằng người giáo viên có vai trò và ảnh hưởng đến học sinh –
những mầm non tương lai của đất nước. Việc một người giáo viên chưa đủ phẩm chất và
năng lực sẽ gây nên những ảnh hưởng không tốt đến sự nghiệp phát triển đất nước. Do
đó, dù là sinh viên sư phạm hay giáo viên đang công tác cũng cần chú ý đến bản thân,
thường xuyên đánh giá và tham gia bồi dưỡng bản thân. Tất cả vì học sinh thân yêu, vì
đất nước tươi đẹp.
8
TIEU LUAN MOI download :
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
Huế.
Bùi Văn Huệ (2007). Giáo trình Tâm lí học Tiểu học. Huế: Trường Đại học
2.
Võ Sỹ Lợi (2014). Giáo trình Tâm lí học II. Đà Lạt: Trường Đại học Đà Lạt,
Khoa Sư phạm.
3.
Đỗ Văn Thông (2001). Giáo trình Tâm lý học lứa tuổi và Tâm lí học sư
phạm. An Giang: Trường Đại học An Giang, Khoa Sư phạm.
4.
Phan Thị Thanh Hương (2021). Giáo trình Tâm lý học lứa tuổi Tiểu học
và Tâm lí học Sư phạm. Trường Đại học Sài Gòn
5.
Trần Trâm (2020). PHẨM CHẤT CỦA NGƯỜI GIÁO VIEN. Truy cập
ngày 30/12/2021 từ />%E1%BA%A4T_C%E1%BB%A6A_NG%C6%AF%E1%BB%9CI_GIAO_VIEN
6.
Tường Nguyễn (2019). Những câu nói bất hủ trong cuộc đời hoạt động cách
mạng của lãnh tụ Lenin. Truy cập ngày 30/12.2021 từ />7.
Minh Nghĩa (2019). Truy cập ngày 30/12/2021, từ />
tuc-giao-duc/co-giao-het-long-vi-hoc-tro-ngheo-vung-cao-446031/
9
TIEU LUAN MOI download :