Họ và tên: Lê Thị Hiền, Giáo viên MN Đông Khê, huyện Đông Sơn
MỤC LỤC
TIÊU ĐỀ
TT
MỤC LỤC
Trang
1
I
MỞ ĐẦU
1.
Lý do chọn đề tài
2
2.
Mục đích nghiên cứu
3
3.
Đối tượng nghiên cứu
3
4.
Phương pháp nghiên cứu
3
II
NỘI DUNG
1.
Cơ sở lí luận
4
2.
Thực trạng
5-6
2.1. Thuận lợi
5
2.2. Khó khăn
5
2.3. Kết quả khảo sát
6
3.
Các biện pháp
7-18
Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy
tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ
3.2 Biện pháp 2: Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ lấy
trẻ làm trung tâm
3.3 Biện pháp 3: Sử dụng nguyên vật liệu tạo hình
3.4 Biện pháp 4: Tích hợp và lồng ghép hoạt động tạo hình
3.5. Biện pháp 5: Chú trọng bồi dưỡng các đối tượng yếu kém và
đối tượng có năng khiếu về tạo hình
3.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh
3.7. Biện pháp 7: Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ
4. Hiệu quả đạt được
11-13
13-16
16
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
19-20
3.1
7-9
9-11
16-17
17-18
18-19
1.
Kết luận
19
2.
Kiến nghị
20
1
SangKienKinhNghiem.net
I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết giáo dục mầm non là ngành học nằm trong hệ thống
giáo dục quốc dân, chiếm vị trí quan trọng trong ngành giáo dục, Giáo dục mầm
non có nhiệm vụ xây dựng những cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình
thành nhân cách con người. Trẻ em là tương lai của cả dân tộc, việc bảo vệ chăm
sóc giáo dục trẻ khơng phải chỉ là trách nhiệm của mỗi gia đình mà cịn là trách
nhiệm của tồn xã hội.
Trẻ lứa tuổi mầm non giai đoạn này là thời điểm mấu chốt và quan trọng
nhất, tất cả mọi việc đều bắt đầu: Trẻ bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe nhìn
và vận động bằng đơi chân, đơi tay của mình. Đối với việc giáo dục và phát triển
nhân cách cho trẻ lứa tuổi mầm non thì hoạt động tạo hình đóng vai trị vơ cùng
quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ về mọi mặt như: Đức, trí, thể, mỹ và lao
động. Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp
trẻ nhận thức thế giới xung quanh và phản ánh thế giới thơng qua các hình tượng
nghệ thuật, trong các hình thức hoạt động mang tính nghệ thuật.
Thơng qua hoạt động tạo hình để phát triển thẩm mỹ cho trẻ, phát triển
thẩm mỹ là một trong năm lĩnh vực giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Trẻ lứa
tuổi mẫu giáo là thời kỳ trẻ rất nhạy cảm với những “cái đẹp”, có thể coi đây là
thời kỳ phát cảm những xúc cảm thẩm mỹ - những xúc cảm tích cực, dễ chịu
được nảy sinh khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với “cái đẹp”, tạo nên trạng thái tinh thần
khoan khoái khiến đứa trẻ cảm thấy gắn bó thiết tha với con người và cảnh vật
xung quanh, làm nảy sinh ở trẻ lòng mong muốn làm những điều tốt lành để
đem niềm vui đến cho mọi người, thế giới xung quanh chứa đựng bao điều mới
lạ hấp dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị cuốn
hút trước cảnh vật có nhiều màu sắc, hay một bông hoa đẹp, bức tranh sinh
động, đồ chơi ngộ nghĩnh… Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật
thường được nảy sinh ngay từ tuổi ấu thơ. Vì vậy việc giáo dục thẩm mỹ cần
được bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo để ươm trồng những tài năng nghệ thuật
cho tương lai.
Nội dung hoạt động tạo hình trong trường mầm non là một phương tiện
phát triển thẩm mỹ cho trẻ rất hữu hiệu. Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ
phát triển các chức năng tâm lí như khả năng tri giác các sự vật hiện tượng xung
quanh, từ đó buộc trẻ phải tư duy và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng
sáng tạo, ham muốn tạo ra cái đẹp. Đây là yếu tố cần thiết góp phần giúp trẻ
phát triển tồn diện nhân cách.
Là một giáo viên hiểu được tầm quan trọng và vai trị của hoạt động tạo
hình đối với việc phát triển tính thẩm mỹ ở trẻ, năm học 2015 - 2016 tơi đã trăn
trở và tìm ra một số biện pháp có hiệu quả để phát huy kích thích hết khả năng
hiểu biết, sáng tạo của trẻ về tạo hình. Vì vậy tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình của trẻ 4 - 5 tuổi ở trường
Mầm non Đông Khê, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa” để trao đổi cùng với
các bạn đồng nghiệp.
2
SangKienKinhNghiem.net
2. Mục đích nghiên cứu
Thơng qua hoạt động tạo hình để giúp trẻ biết yêu quý cái đẹp, quý trọng
các loại sản phẩm do mình làm ra, rèn luyện tính kiên trì, bền bỉ, tháo vát linh
hoạt, nhanh nhẹ, giao tiếp tốt cho trẻ, qua các hoạt động trẻ phát triển vốn từ
phong phú, ngôn ngữ mạch lạc, mạnh dạn trong giao tiếp;
Phát triển khả năng cảm thụ và bồi dưỡng thẩm mĩ cho trẻ thơng qua hoạt
động tạo hình, giúp trẻ phát triển tồn diện nhân cách nhằm hình thành ý thức
yêu quý cái đẹp ở trẻ;
Phát triển trí tuệ: tư duy, nhận thức (phân biệt mầu sắc, kích thước, suy
luận logic);
Phát triển ngôn ngữ (thảo luận trao đổi củng cố từ mới);
Phát triển vận động, giao tiếp và kỹ năng xã hội cho trẻ.
Rèn sự khéo léo của đôi tay, phối hợp tay - mắt với các thao tác cơ bản.
Tăng cường hoạt động nhóm, phối hợp với các thành viên trong nhóm để
tạo ra sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình của trẻ 4 - 5 tuổi
ở trường Mầm non Đông Khê.
3. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình của trẻ 4 - 5 tuổi
ở trường Mầm non Đơng Khê, huyện Đơng Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong bài viết sáng kiến kinh nghiệm của mình tơi đã sử dụng các phương
pháp sau:
* Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp tổng hợp và phân tích
- Phương pháp hệ thống hóa
Tơi tiến hành nghiên cứu đọc sách và hệ thống hóa những vấn đề lý luận
về vận động đối với trẻ mầm non. Sưu tầm tư liệu, hình ảnh qua thơng tin thực
tế ở các nhà trường trên địa bàn huyện.
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: Thông qua giảng dạy trực tiếp hàng ngày và
dự giờ của các bạn đồng nghiệp
- Phương pháp đàm thoại: Trao đổi với các giáo viên trong nhà
trường, trò chuyện trực tiếp cùng trẻ.
- Phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp thống kê tốn học
Xử lý số liệu, thơng tin thu được thơng qua việc sử dụng các phép tính
tốn học.
* Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tham khảo các bài viết, ý kiến của lãnh đạo, của đồng nghiệp về vấn đề
mình đang thực sự quan tâm để xây dựng bài viết hoàn chỉnh.
3
SangKienKinhNghiem.net
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Ở trường mầm non có rất nhiều các hoạt động phát triển tồn diện nhân
cách cho trẻ. Trường mầm non là cơ sở ban đầu, là mơi trường tốt nhất để hình
thành những kỹ năng cơ bản của nhân cách con người mới giúp trẻ biết sáng tạo,
lao động trong tương lai.
Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo 4 - 5 tuổi là giai đoạn mà trẻ đang
chập chững bước vào cuộc sống. Trẻ thích được tìm hiểu, khám phá và thể hiện
một cách sinh động những gì trẻ nhìn thấy trong thế giới xung quanh trẻ. Nhu
cầu được người lớn cung cấp cho những kỹ năng, hiểu biết cơ bản ban đầu đối
với trẻ rất cao. Vì thế nếu chúng ta coi trọng vấn đề phát triển nhân cách sớm và
tôn vinh giá trị đích thực của trẻ thì sẽ có một nhân cách phát triển tồn diện,
bền vững và có khả năng thích ứng và chống chọi với mọi biến động xã hội, biết
tự khẳng định mình trong cuộc sống.
Một trong những hoạt động học trong trường mầm non được hầu hết trẻ
rất u thích đó là hoạt động tạo hình. Hoạt động tạo hình là hoạt động nghệ
thuật mà trẻ ưa thích nhất và là phương tiện giáo dục phát triển thẩm mĩ có hiệu
quả. Đối với trẻ mầm non, nội dung giáo dục phát triển thẩm mĩ bao gồm: khả
năng cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của các sự vật hiện tượng trong
thiên nhiên, cuộc sống và trong các tác phẩm nghệ thuật, một số kỹ năng trong
hoạt động tạo hình và thể hiện sự sáng tạo khi tham gia hoạt động. Việc nâng
cao chất lượng giáo dục nói chung hoạt động tạo hình nói riêng là cần thiết để
phát huy năng khiếu của trẻ một cách tự nhiên vì hoạt động tạo hình chiếm vị trí
quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non.
Hoạt động tạo hình bao gồm: vẽ, nặn, xé, cắt dán, xếp hình, hoạt động
thơng qua hoạt động tạo hình giúp trẻ mở rộng hiểu biết, phát triển khả năng tri
giác, hình thành ở trẻ khả năng tư duy, phát triển xúc cảm, tình cảm, nhân cách,
trí tuệ, sự khéo léo, tính kiên trì, đặc biệt là phát triển thẩm mĩ nghệ thuật. Qua
đó mà trẻ biết u và tơn trọng cái đẹp, biết tạo ra cái đẹp.
Khi tham gia vào hoạt động tạo hình, ta thấy rằng trẻ rất thích sử dụng
nguyên vật liệu màu sắc sặc sỡ mang tính chất phản ánh biểu tượng, mỗi sản
phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi khác nhau. Trẻ tham gia vào hoạt
động tạo hình đã giúp trẻ hình thành các đức tính tốt như: yêu cái đẹp và mong
muốn tạo ra cái đẹp. Rèn ở trẻ tính khéo léo, sự kiên trì, sáng tạo, tính ham học
hỏi, là tiền đề cho trẻ bước lên lớp một. Ngược lại nếu chúng ta khơng làm tốt
việc làm trên thì trẻ sẽ khơng khéo léo, khơng kiên trì, khơng năng động, khơng
thích tiếp thu những cái mới,cái đẹp trong thiên nhiên, trong cuộc sống hàng
ngày và nó ảnh hưởng việc học tập của trẻ sau này.
Tóm lại với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục
tạo hình là một bộ phận của văn hố tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức,
kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đến
4
SangKienKinhNghiem.net
cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt
đẹp của nhân cách con người
Việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm non sẽ góp
phần khơng nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát triển toàn
diện cho trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất đơn giản, ngộ nghĩnh sinh động. Trẻ
biết đánh giá khái quát cao, trẻ phản ánh ấn tượng của bản thân không phụ thuộc
vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng mầu sặc sỡ mang tính chất phản ánh biểu
tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi khác nhau. Trẻ
tham gia vào hoạt động tạo hình đã giúp trẻ hình thành các đức tính tốt như: u
cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Trong thực tế việc tổ chức các hoạt động
tạo hình theo phương pháp hiện hành cũng đã mang lại hiệu quả tới việc phát
triển nhân cách.
2. Thực trạng hoạt động tạo hình của trẻ 4 - 5 tuổi ở trường Mầm non
Đông Khê
2.1. Thuận lợi
Trường mầm non Đông Khê nằm ngay trung tâm xã, là nơi tập trung văn
hóa của xã nên sự hiểu biết về xã hội, về chất lượng chuyên mơn của nhà trường
ln đứng tốp đầu trong tồn huyện. Trong những năm học qua trường đã liên
tục nhận Bằng khen, giấy khen của các cấp và phấn đấu giữ vững danh hiệu
trường chuẩn Quốc gia...
Nhà trường luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo địa phương,
Phòng Giáo dục và Sở Giáo dục.
100% giáo viên có trình độ chuẩn, trong đó có 8/10 đạt 80% giáo viên đạt
trên chuẩn, trường có 5 giáo viên giỏi cấp huyện, phần lớn giáo viên đều cơng
tác lâu năm có nhiều kinh nghiệm trong chuyên môn, luôn giúp đỡ lẫn nhau tạo
điều kiện cho việc học hỏi kinh nghiệm.
Về cơ sở vật chất trường đã đạt Chuẩn Quốc gia, đồ dùng, đồ chơi đủ để
phục vụ cho việc dạy và học. Cảnh quan nhà trường đẹp, thống mát, có đầy đủ
các phịng chức năng, có vườn trường rộng, nhiều cây cảnh góp phần rất lớn cho
trẻ quan sát, từ đó cung cấp cho trẻ những biểu tượng thể hiện sự hiểu biết của
mình về thế giới xung quanh.
Bản thân là giáo viên chủ nhiệm, có năng khiếu tạo hình, trình độ chun
mơn trên chuẩn, hiện nay tôi đã và đang học chương trình bồi dưỡng thường
xun, có nhiều bài học để tơi áp dụng vào giảng dạy môn học này một cách tốt
hơn. Hơn nữa đã nhiều năm tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi.
Tôi đã đúc rút được một số kinh nghiệm từ việc dạy trẻ môn tạo hình và đây
cũng chính là mơn dạy mà tơi u thích.
Trẻ lớp tơi phụ trách ở cùng một độ tuổi nên mức độ nhận thức tương đối
đồng đều, phụ huynh quan tâm quyên góp các nguyên vật liệu để cho trẻ hoạt
động tạo hình.
2.2. Khó khăn
5
SangKienKinhNghiem.net
Về phía giáo viên, q trình tổ chức cịn nặng kết quả sản phẩm, cô chưa
chú ý sâu về dạy kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Các phương pháp hoạt động tạo hình lâu nay đang được sử dụng cịn
mang tính áp đặt, dập khn theo mẫu, sao chép, chưa có điều kiện cho trẻ đi
tham quan, trải nghiệm được nhiều từ đó cũng làm hạn chế sự hiểu biết của trẻ,
các nguyên vật liệu để trẻ hoạt động tạo hình chưa phong phú đa dạng. chưa
phát huy hết khả năng sáng tạo và sự linh hoạt của người giáo viên khi tổ chức
hoạt động tạo hình.
Khi triển khai thực hiện chương trình giáo viên cịn nặng nhiều về vấn đề
xây dựng kế hoạch, phát triển nhận thức và ngôn ngữ, nghệ thuật âm nhạc, mà
chưa chú ý phát triển nghệ thuật tạo hình ở trẻ.
Việc tận dụng mơi trường xung quanh để tạo cảm xúc thẩm mỹ cho trẻ, và
việc tìm kiếm các ngun vật liệu sẵn có để đưa vào hoạt động tạo hình của trẻ
cịn hạn chế, phần lớn giáo viên cịn ngại, chưa chịu khó tìm tịi, học hỏi .
Số trẻ trong lớp vẫn chưa đồng đều về chất lượng, số ít cháu cịn nhút
nhát trong khi thể hiện ý tưởng của mình. Nhiều trẻ lần đầu tiên được đưa đến
trường học
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng
Căn cứ vào tình hình thực tế của lớp, để có biện pháp thực hiện tốt nâng
cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ sát với thực tế, có chất lượng tốt hơn.
Đầu năm học 2015 - 2016 tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng cho trẻ để nắm
bắt được khả năng tạo hình của trẻ, từ đó có biện pháp phù hợp.
Kết quả khảo sát thực trạng vào thời điểm tháng 9/2015 như sau:
TT
Nội dung khảo sát
Tổng
Mức độ
số trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ
Số trẻ
Tỷ lệ
(%)
(%)
1 Hứng thú của trẻ khi tham gia
33
18
54%
15
45%
hoạt động tạo hình
2 Kỹ năng tạo hình của trẻ
33
19
57%
14
43%
3 Kết quả sản phẩm tạo hình
33
20
60%
13
40%
4 Hoạt động tạo hình tích cực
33
15
46%
18
54%
Nhận xét: Qua khảo sát tình hình thực tế tại lớp về hứng thú của trẻ khi
tham gia hoạt động, kỹ năng tạo hình của trẻ, kết quả sản phẩm tạo hình của trẻ,
thời điểm đầu năm học tôi nhận thấy như sau:
Cả 4 nội dung đưa vào khảo sát, tôi thấy kết quả trẻ đạt chưa cao, đặc biệt
trẻ chưa hứng thú khi tham gia vào họt động, sự tập trung chú ý của trẻ chưa
6
SangKienKinhNghiem.net
cao. Kỹ năng cơ bản về tạo hình nhiều trẻ chưa nắm được cịn làm chưa đúng
quy trình. Sản phẩm trẻ tạo ra kết quả còn hạn chế.
Xuất phát từ những hạn chế trên, bản thân tôi luôn suy nghĩ phải làm gì?
Làm như thế nào? để trẻ có thể vẽ, nặn, cắt, tô mầu và làm đẹp sản phẩm. Làm
thế nào để tổ chức hoạt động tạo hình đạt hiệu quả cao và tạo cho trẻ học một
cách thoải mái, tự tin, khơng gị bó, trẻ ln hứng thú trong giờ học, phát huy
hết khả năng của trẻ về tác phẩm nghệ thuật đang khởi dậy trong lòng trẻ? Tôi
mạnh dạn trao đổi một số biện pháp tôi nhận thấy đạt hiệu quả cao nhất trong
quá trình thực hiện để chia sẻ cùng đồng nghiệp.
3. Một số biện phápcó hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
tạo hình của trẻ 4 - 5 tuổi ở trường Mầm non Đông Khê.
3.1 Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy tính
tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ.
Mơi trường đóng một vai trị rất quan trọng đối với trẻ. Mơi trường kích
thích, thúc đẩy, làm phong phú quá trình phát triển của trẻ và tạo điều kiện để trẻ
sớm bộc lộ những khả năng tiềm ẩn của mình. Sự phát triển phong phú của trẻ là
sự phát triển tất cả các năng lực của từng cá nhân. Sự phát triển này đạt được
mức độ cao chỉ khi có sự tác động của một mơi trường mang tính phát triển.
Tạo mơi trường cho trẻ hoạt động và đồ dùng, nguyên vật liệu đối với
hoạt động tạo hình của trẻ có ý nghĩa rất quan trọng. Sự tích cực tham gia hoạt
động của trẻ phụ thuộc vào môi trường và nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động. Do
đó, tơi ln quan tâm đến việc tạo mơi trường tổ chức hoạt động cho trẻ. Để làm
điều này, tôi phải lựa chọn chính xác các nguyên vật liệu bởi đây là phần tạo nên
sản phẩm cuối cùng của trẻ.
Môi trường hoạt động cho trẻ trong trường mầm non, bao gồm:
* Mơi trường hoạt động trong phịng nhóm, lớp.
Ngồi những đồ dùng trường mua sắm trang thiết bị, đồ chơi trong nhóm,
lớp đảm bảo theo Danh mục đồ dùng - đồ chơi - thiết bị dạy học tối thiểu của
Bộ Giáo dục và Đào tạo và theo nội dung giáo dục trong Chương trình Giáo dục
mầm non tơi cịn tích cực làm những đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu sẵn
có ở địa phương phục vụ cho hoạt động tạo hình cho trẻ.
Sắp xếp thiết bị, đồ chơi ở các góc chơi trong nhóm, lớp đảm bảo an toàn;
tận dụng mọi điều kiện phù hợp với từng hoạt động tạo hình của trẻ để tạo cơ
hội cho trẻ được hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi, tăng cường hoạt động tạo hình
trong thời gian trẻ ở trường mầm non.
Khai thác, sử dụng hiệu quả các đồ dùng, đồ chơi cho trẻ phát triển hoạt
động tạo hình. Sắp xếp theo hướng mở (theo nhu cầu của trẻ). Các khu vực bố
trí phù hợp, linh hoạt, tạo điều kiện dễ dàng cho trẻ tự lựa chọn và sử dụng đồ
vật, đồ chơi, tham gia vào các góc chơi, đồng thời thuận lợi cho sự quan sát của
giáo viên.
7
SangKienKinhNghiem.net
Ảnh: Trang trí giá để trưng bày sản phẩm
* Mơi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời
Sân chơi, thiết bị đồ chơi ngoài trời phù hợp với từng độ tuổi, có vườn
cây, bồn hoa, cây cảnh…. Diện tích sân vườn được quy hoạch, thiết kế phù hợp,
đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, an toàn, đặc biệt quan tâm đến việc tạo mơi trường
xanh, thống mát ở sân trường để trẻ có diện tích chơi, tham quan. Cho trẻ tiếp
xúc thường xuyên với môi trường xung quanh, môi trường thiên nhiên mn
hình, mn vẻ bằng hình thức dạo chơi, tham quan, tôi cho trẻ quan sát thiên
nhiên, cây cối, hoa lá… chính lúc này trẻ đã có những biểu tượng cơ bản về hiện
tượng, sự vật, thiên nhiên, từ đó trẻ có cảm nhận sâu sắc về cái đẹp và mong
muốn tạo ra cái đẹp.
Sắp xếp các khu vực tham quan đảm bảo an tồn, dễ quan sát. Trẻ có thể
tham gia chơi theo nhóm, lớp, cá nhân; quan sát theo ý thích hoặc theo bài trong
kế hoạch giáo dục.
Tóm lại: Môi trường là điều kiện, là phương tiện để trẻ hoạt động. Chính
vì vậy tơi ln tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung
quanh để từng bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự
khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan, các qúa trình tâm
lí khác nhau để lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật.
Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc và
miêu tả) và tự diễn đạt nhận thức cảm xúc của mình về đối tượng.
8
SangKienKinhNghiem.net
Tận dụng các thời điểm hợp lí trong ngày cho trẻ tiếp xúc như được ngắm
nghía, chăm sóc vườn thiên nhiên cùng cô chơi với các đồ vật, tri giác tranh ảnh
nghệ thuật.
Trong quá trình cung cấp biểu tượng về đối tượng tạo hình tơi chỉ cho trẻ
thấy được những nét đặc trưng nổi bật, những cái đẹp gần gũi trẻ. Đồng thời
giúp trẻ phân tích, so sánh tổng hợp tìm ra những đặc điểm riêng, chung của
những đồ vật cùng nhóm, cùng loại. Từ đó giúp trẻ tìm ra phương thức thể hiện
trong những tình huống khác nhau.
Ví dụ: Vẽ “Vườn hoa” có bơng cao, bơng thấp, bơng cánh trịn, bơng
cánh nhọn, bơng mầu vàng, bơng màu đỏ… Nếu trẻ đã được ngắm vườn hoa
trong thực tế thì khi tạo hình trẻ sẽ biết sử dụng phối hợp các kỹ năng vẽ nét
cong, nét cong trịn khép kín, nét xiên, nét thẳng và tô màu để vẽ vườn hoa sinh
động và đẹp hơn.
Ảnh: Vườn hoa làm bằng chất liệu xốp cho trẻ quan sát trước khi
trẻ vẽ vườn hoa
Đặt và sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng
để thực hiện hoạt động tạo hình và có thể trưng bày các sản phẩm tạo hình của
mình.
9
SangKienKinhNghiem.net
Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: bày đồ chơi đẹp, sắp xếp
các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt....Từ đây tạo cho trẻ cảm
giác thích thú và mong muốn được tái tạo.
Ví dụ: Với chủ đề giao thông: “Xé dán ô tô” tôi lại bằng hình thức ứng
dụng cơng nghệ thơng tin tơi đưa hình ảnh của các loai ơ tơ khác trên màn hình
cho trẻ quan sát kết hợp cho trẻ chơi trị chơi ơ tơ về bến 2 lần qua đó mà gây
hứng thú cho trẻ vào hoạt động xé dán. Ngồi những hình thức trên tơi cịn đổi
mới cách sắp xếp, các sản phẩm tạo hình của trẻ, đồng thời kết hợp động - tĩnh
và kết hợp dạy hoạt động xé dán trên giáo án điện tử.
Với biện pháp này khi đưa ra thực hiện tôi đã thu được kết quả cao, đa số
trẻ tích cực hứng thú tham gia vào hoạt động tạo hình một cách hào hứng, trẻ
khơng nhàm chán tự tin mạnh dạn, khéo léo trong khi thực hiện.
3.2. Biện pháp2: Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ lấy trẻ
làm trung tâm
Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể
hiện, cơ ln là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động
viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự
vật, trẻ muốn được lựa chọn.
+ Cái trẻ muốn làm (nội dung)
+ Làm thế nào để đạt được (q trình)
+ Cái hồn thành sẽ như thế nào (kết quả, sản phẩm)
Mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình
khác nhau. Sự thể hiện mang tính cá nhân, bởi vì trẻ ln tiếp cận theo đặc tính
riêng của mình.
Tăng cường các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh
nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm
dị, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Hãy để tự trẻ miêu tả những gì trẻ biết và
có thể làm.
Ví dụ: “Hãy cho cơ biết vì sao”, “Nếu như vậy thì sao”, “Vì sao cháu lại
biết”, “Cháu có suy nghĩ gì”, “Cịn gì để”, “Hay có cách nào khác để”,…
Với những cử chỉ, hành động, lời nói tạo ra cho trẻ thấy là trẻ được đánh
giá Đạt (Chưa đạt) qua việc làm của trẻ.
Ví dụ: Khi đánh giá sản phẩm của trẻ, tôi tạo cơ hội để trẻ được tự nhận
xét đánh giá sản phẩm của mình như “Con thấy bài làm của con như thế nào? Có
đẹp khơng? Vì sao? …”
Không lạm dụng các sản phẩm mẫu và làm mẫu, càng ít làm mẫu và càng
ít sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm kiếm cách thể hiện.
Thực tế cho thấy các sản phẩm mẫu sẽ làm tê liệt các cảm xúc đã có trước
của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, vì các hoạt động cần
thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ luôn ghi nhớ, bắt trước. Nếu có
10
SangKienKinhNghiem.net
trường hợp yêu cầu làm mẫu, phải gợi ý chứ đừng nên làm ngay. Bắt đầu xé từ
đâu, xé hình gì, xé như thế nào,… Tạo tình huống để trẻ làm giúp.
Ví dụ: “Để đất mềm ra chúng ta làm như thế nào?”. Trong khi làm mẫu
tôi luôn coi trọng quan điểm của trẻ, làm cho trẻ phát triển khả năng so sánh,
phân tích, suy nghĩ về nhiệm vụ. Động viên kích thích trẻ tự tìm, tự sáng tạo
trong khi thể hiện.
3.3. Biện pháp 3: Sử dụng nguyên vật liệu tạo hình
Khi thực hiện hoạt động tạo hình, nguyên vật liệu khơng thể thiếu được.
Vậy để hoạt động tạo hình có hiệu quả, việc sử dụng nguyên vật liệu tạo hình là
vơ cùng quan trọng.
Tơi thường sưu tầm , tìm kiếm những nguyên vật liệu là những loại đồ
dùng, dụng cụ dễ kiếm. Có thể trẻ tự kiếm như lá cây, phế liệu hư, vỏ hộp, thùng
cattong, quần áo cũ, bông, vải vụn, vỏ ngao, vỏ hến, vỏ cây giấy, hồ dán,
kéo,…những nguyên vật liệu này dễ tìm, dễ kiếm và sẵn có ở địa phương
Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình để lựa chọn, để khuyến khích khả
năng sáng tạo của trẻ.
Để đảm bảo khi sử dụng ngun vật liệu tạo hình tơi cân nhắc những
điểm sau:
+ An tồn (khơng nhọn, khơng có cạnh sắc, khơng độc hại,…)
+ Rẻ tiền (những nguyên vật liệu ở địa phương)
+ Dễ kiếm, tận dụng : Ví dụ: vỏ ốc, hến, hạt na, bưởi, len, …)
+ Dễ bảo quản hay cất giữ
+ Dễ cầm: (phù hợp với tầm tay của trẻ)
+ Dễ cung cấp kinh nghiệm bao gồm cả giác quan.
+ Dễ sửa chữa
+ Tạo cơ hội để lựa chọn và sắp xếp nguyên vật liệu
+ Luôn quan sát sự tưởng tượng và sử dụng trí nhớ linh hoạt
Vì từng đồ dùng, đồ chơi cịn nhiều hạn chế tơi ln huy động trẻ tìm
kiếm ngun vật liệu, phế thải có sẵn ở địa phương.
Ví dụ: Bằng những quả cầu lơng hỏng, rơm, rạ, vỏ hến, giấy vụn, … tơi
có thể tạo ra nhiều con vật nghộ nghĩnh, sinh động, như một số hình ảnh sau
đây:
11
SangKienKinhNghiem.net
12
SangKienKinhNghiem.net
3.4. Biện pháp 4: Tích hợp và lồng ghép hoạt động tạo hình
Tích hợp là phương pháp địi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và khéo
léo khi vận dụng, q trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp,
logic, tránh quá trình hoạt động trở nên rời rạc, chắp vá.
Ví dụ: Đối với hoạt động tạo hình “Vẽ phương tiện giao thơng” (Đề tài)
tơi chuẩn bị rất nhiều phương tiện giao thông (đồ chơi) và chuẩn bị từ 2 - 4 tranh
vẽ phương tiện giao thông cho trẻ quan sát.
Khi vào bài cho trẻ hát bài “Em tập lái ơtơ”. Sau đó tơi hỏi trẻ:
+ Cả lớp vừa hát bài gì?
+ Vậy trong lớp có những đồ chơi gì là phương tiện giao thơng.
+ Cho trẻ nói tên và đếm các phương tiện giao thơng.
Sau đó tơi cho trẻ quan sát các bức tranh mà trẻ vừa được mô tả qua đồ
chơi trong lớp.
Giới thiệu và đàm thoại với trẻ về các bức tranh mẫu (từ 2 - 4 tranh)
Trẻ thực hiện: Tôi mở băng có các bài hát trong chủ điểm nhẹ nhàng gợi
cho trẻ hứng thú say mê làm việc trong khi trẻ thực hiện, tơi đến từng bàn động
viên khuyến khích đối với những cháu còn lúng túng, gợi ý cho trẻ làm từ dễ
đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Đối với trẻ khá tôi gợi ý để trẻ có nhiều sáng
tạo trong bài vẽ.
Nhận xét sản phẩm: Cho trẻ để bài theo tổ, theo bàn và làm đoàn tầu đi
quanh quan sát, nhận xét để trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích nhất: con thích bài
nào nhất? Vì sao con thích? Sau đó cơ phân tích ưu điểm của từng bức tranh ở
từng nét vẽ, màu sắc, bố cục, hình dáng, … cho trẻ đếm phương tiện đã vẽ được,
những bài đã vẽ được.
13
SangKienKinhNghiem.net
* Kết thúc: Cho trẻ vận động bài “Đoàn tàu nhỏ xíu” với một tiết học như
vậy, tơi đã thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt tiết học là chủ điểm
phương tiện giao thông, trẻ rất hứng thú và tích hợp được Khám phá khoa học,
tốn, âm nhạc.
Như vậy, thường cuối một tháng thực hiện chương trình tạo hình tơi lại tổ
chức một cuộc thi “Bé khéo tay” ngay tại lớp mình. Muốn vậy tơi phải tổ chức
tốt khâu chuẩn bị, chuẩn bị phông màn dán chữ, trang trí thật giống một cuộc
thi, cũng có những phần thưởng (là chiếc đồng hồ, chong chóng, làm bằng lá
dừa hay những con vật nghộ nghĩnh bằng lá cây, …) cho những ai đạt giải. Điều
đó sẽ khuyến khích trẻ thi đua thực hiện. Trong suốt bài dạy cơ đóng vai trị
người dẫn chương trình cho hội thi. Ngồi ra với tiết học này tơi cũng cịn có các
mơn học khác.
Ví dụ: Đối với đề tài “Nặn các loại đồ chơi”, tơi chuẩn bị đầy đủ như trên,
ngồi ra tơi cịn chuẩn bị một cửa hàng trưng bầy đồ chơi trẻ em và một số đồ
chơi cô nặn mẫu đẹp.
Trước khi ổn định tổ chức tôi cho trẻ đi thăm quan cửa hàng trưng bày đồ
chơi ngay tại lớp. Trẻ vừa quan sát vừa nhận xét so sánh sự giống nhau và khác
nhau, sự đa dạng, phong phú, mn hình ngộ nghĩnh của đồ chơi. Sau phần này
từ 2 - 3 phút tôi cho trẻ ngồi vào bàn để thu hút trẻ vào chủ đề giờ học, cơ nói:
Loa loa loa… ngày mai nhà máy sản xuất các loại đồ chơi trẻ em sẽ mở cuộc
triển lãm những đồ chơi đẹp. Vì vậy hơm nay trường mầm non sẽ tổ chức hội thi
“Bé khéo tay” để chọn ra những “bác thợ” và “nghệ nhân” tài giỏi nhất, khéo
tay nhất nặn được nhiều đồ chơi đẹp sẽ được gửi đi triển lãm ở nhà máy sản
xuất đồ chơi và có phần thưởng cao nhất, cũng có những phần thưởng cho đồng
đội nữa.
Vậy các “nghệ nhân” tí hon hãy cùng trổ tài xem thí sinh nào nặn giỏi
nhất, tổ thợ nào khéo tay nhất. Đề thi hôm nay là: “Nặn các loại đồ chơi”.
Sau đó tơi cho trẻ đàm thoại hướng tới đề tài bằng các câu hỏi, cho trẻ kể
tên các loại đồ chơi mà trẻ đã biết qua buổi tham quan cửa hàng đồ chơi mẫu
(được trưng bày hàng ngày ở lớp). Trẻ kể đến đâu cô đưa các mẫu đồ chơi cơ
nặn ra đến đó cho trẻ xem và kết hợp phân tích đặc điểm, hình dáng phong phú
của các loại đồ chơi,… Tôi cho trẻ đếm số đồ chơi cơ nặn sau đó cất các đồ chơi
đó đi cho trẻ thực hiện. Trong q trình trẻ nặn cơ nói những câu vui tươi, dí
dỏm (ngơn ngữ nghệ thuật, biểu cảm) cùng với cử chỉ, điệu bộ, nét mặt để tạo
hứng thú, hấp dẫn trẻ say mê với hoạt động.
Phần kết thúc nhận xét và phần trao thưởng cho các giải là những chiếc
đồng hồ, chong chóng lá dừa, các con vật ngộ nghĩnh bằng lá cây,…
Lồng ghép hoạt động tạo hình vào các mơn học khác cũng là một biện
pháp tốt để rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ
- Hoạt động làm quen với Tốn:
Ví dụ: Cho trẻ trang trí hình vng và hình chữ nhật
14
SangKienKinhNghiem.net
Ảnh: Vừa làm trang trí theo chủ điểm vừa là hình ảnh để trẻ quan sát
Ảnh: Vừa làm trang trí theo chủ điểm vừa là hình ảnh để trẻ quan sát
15
SangKienKinhNghiem.net
- Hoạt động làm quen với Khám phá khoa học:
Ví dụ: Cho trẻ vẽ các con vật, các loại quả hay các phương tiện giao
thông, và người thân trong gia đình,…
- Hoạt động Văn học:
Ví dụ: Sau khi học xong bài thơ “Hoa kết trái” cho trẻ vẽ các loại hoa.
Trẻ được làm quen với môi trường xung quanh khi đi dạo chơi trẻ được
ngắm nhìn vật thật, đựơc sờ nắm, khi cho trẻ họat động ngồi trời cơ có thể phát
phấn để trẻ có thể vẽ lên nền.
Ví dụ: Trẻ dùng phấn để in cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ
thích.
Khi hoạt động ngồi trời tơi yêu cầu trẻ lượm lá khô, cành khô để làm vật
liệu cho trẻ hoạt động tạo hình.
- Hoạt động sinh hoạt chiều:
Ví dụ: Tơi cho trẻ kể về những con vật mà trẻ thích và cho trẻ vẽ những
con vật đó.
- ở hoạt động góc: Góc học tập: Trẻ có thể chơi dậy vẽ, nặn, xé, dán.
Góc nghệ thuật: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán
“Ngơi nhà của bé”.
Bên cạnh dạy tạo hình ở lớp tơi thường gợi ý cho trẻ tạo hình ở nhà bằng
cách trao đổi với phụ huynh để cùng nhắc nhở, động viên trẻ, hướng dẫn trẻ thực
hiện một vài bài ở nhà như vẽ tranh theo đề tài, nặn theo mẫu, vẽ theo ý thích,
hay xé dán một hình ảnh nào đó, theo các đề tài mà trẻ đã được làm quen ở lớp.
3.5. Biện pháp 5: Chú trọng bồi dưỡng các đối tượng yếu kém và đối
tượng có năng khiếu về tạo hình
Ngồi việc giảng dạy trên tiết học, tơi cịn thường xun chia đối tượng
giỏi, khá, trung bình, yếu để tập luyện ở mọi lúc, mọi nơi.
Ví dụ: Những trẻ yếu tôi thường hướng dẫn cho trẻ xem tranh và gợi ý
cho trẻ vẽ những bức tranh từ đơn giản đến phức tạp.
Ví dụ: Đối với trẻ nhút nhát, tơi thường phối hợp với gia đình động
viên trẻ vẽ về những bức tranh mà trẻ yêu thích để tặng ông bà, cha mẹ.
Những trẻ khá, giỏi tôi gợi ý, yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy khả năng
sáng tạo.
Ví dụ: Trẻ đang vẽ ơ tơ gợi hỏi “Con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu?” Đường
đồng bằng hay miền núi, trên bầu trời có gì?
3.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh
Để nâng cao hoạt động tạo hình cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ
giữa gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết bởi tôi nhận thấy
rằng tất cả mọi khó khăn trong học tập khơng thể thiếu được vai trị giải quyết
khó khăn của phụ huynh. Vì vậy ngay từ đầu năm học để phụ huynh hiểu thêm
16
SangKienKinhNghiem.net
về hoạt động tạo hình, tơi đã tổ chức một số tiết học mẫu để giúp phụ huynh có
nhận thức sâu sắc hơn về hoạt động tạo hình đồng thời tôi thường xuyên gặp gỡ
trao đổi với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong
trường mầm non nói chung và đối với trẻ 4 - 5 tuổi nói riêng.
Hoạt động tạo hình khơng chỉ giúp trẻ khả năng thẩm mỹ, biết nhìn nhận
cái đẹp và đánh giá cái đẹp mà còn giúp trẻ rèn luyện đôi bàn tay khéo léo, vững
chắc, linh hoạt hơn tạo tiền đề cho trẻ bước vào những năm học tiếp theo.
Tơi cịn trưng bày sản phẩm tạo hình theo từng chủ đề ở ngồi hiên lớp
(Bỏ vào túi có cúc bấm, treo) để phụ huynh tiện tham khảo xem bài, vở của con
em mình.
Bên cạnh đó trước khi tiến hành các đề tài tạo hình tơi thường xun trao
đổi, thông báo với phụ huynh về các đề tài để phụ huynh có thể trị chuyện với
trẻ ở tại gia đình về các đề tài đó, từ đó giúp trẻ hiểu đúng, hiểu sâu hơn, có cảm
xúc về đề tài từ đó trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi cơ đưa đề tài đó ra.
Ví dụ: Với đề tài: “Vẽ hoa mùa xuân” theo chủ đề thế giới thực vật tôi
hướng dẫn phụ huynh về nhà cho trẻ quan sát và trò chuyện bằng các câu hỏi:
- Đây là hoa gì?
- Hoa có màu gì?
- Cánh hoa như thế nào?
- Hoa dùng để làm gì?
Như vậy với biện pháp trên đã giúp phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm
quan trọng của mơn học, từ đó động viên khuyến khích mua thêm đồ dùng, giấy
bút, vở bé tập tơ, tìm các hình ảnh sinh động trong sách báo, tạp chí, tìm kiếm
các ngun vật liệu sẵn có để mang đến lớp…phụ huynh có thể dạy trẻ. Nặn, tơ
màu, xé dán… trang trí trên các tranh ảnh tạo cho trẻ có kỹ năng hơn. Nhắc nhở
phụ huynh trẻ nên động viên khuyến khích trẻ kịp thời khi trẻ có sự cố gắng.
3.7. Biện pháp 7: Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ
Để tăng cường tài liệu phong phú phục vụ mơn vẽ, tơi thường xun sưu tầm
hình ảnh trên mạng để dạy trẻ.
Ví dụ: Bài “Vẽ con vật sống trong rừng” tơi sưu tầm hình ảnh về con
voi, con khỉ, con hổ... và cho trẻ quan sát trên máy vi tính trong chương trình
powerpoint vì vậy trẻ rất thích, gây được ấn tượng sâu sắc với trẻ nên sản phẩm
của trẻ rất sáng tạo, ngộ nghĩnh, các con vật được thể hiện với nhiều dáng vẻ
khác nhau.
Ví dụ: Bài:”Vẽ về gia đình bé”, tơi cho trẻ xem hình ảnh về các gia đình
của các bạn trong lớp trên chương trình Powerpoint, trẻ thảo luận rất sơi nổi. Kết
quả bài vẽ của nhiều trẻ đẹp, sáng tạo, phản ánh được cảnh sinh hoạt và các
thành viên trong gia đình rất đa dạng, phong phú.
Ví dụ: Đến với chủ đề “Giao thông” với đề tài “Xé dán thuyền trên biển”
với đề tài này trẻ khơng được quan sát về biển vì biển ở xa nên tôi đã chụp ảnh
sưu tầm các bài hát về biển, làm thành băng và cho trẻ quan sát, nghe bài hát về
biển trên ti vi sau đó tơi đưa ra rất nhiều tranh xé dán thuyền trên biển bố cục
khác nhau, để trẻ tự nhận xét theo ý hiểu riêng của mình, bằng ngơn ngữ miêu
17
SangKienKinhNghiem.net
tả của bức tranh hướng trẻ nhận xét về vẻ đẹp của bức tranh, cảnh biển lúc bình
minh lên, thuyền ra khơi, buổi trưa và cảnh buổi chiều khi hoàng hơn bng
xuống thuyền về bến. Sau đó tơi gợi ý cho trẻ xé thuyền bằng nhiều cách khác
nhau, trẻ nhắc lại kỹ năng xé dán thuyền. Từ cách làm đó tôi đã thu được kết quả
đáng mừng trẻ lớp tôi tích cực tham gia hoạt động xé dán một cách hứng thú và
những bức tranh của trẻ đã có hồn và phản ánh đầy đủ tâm tư, tình cảm của trẻ
trong bức tranh mà trẻ đã xé dán thuyền trên biển.
Ngồi những biện pháp trên tơi cịn phối kết hợp với phụ huynh quyên
góp các nguyên vật liệu phế thải đa dạng cho trẻ xé, dán. Động viên khuyến
khích các bậc phụ huynh đưa trẻ đi tham quan, đi tắm biển, qua đó mà hình
thành ở trẻ khả năng tư duy về thế giới xung quanh để trẻ biết yêu cái đẹp và tạo
ra cái đẹp làm cho tính thẩm mỹ của trẻ ngày càng cao.
Sau khi sử dụng biện pháp này ứng dụng dạy tơi thấy trẻ rất tích cực trong
giờ học, trẻ chú ý hơn, giờ học sinh động mà không gây áp lực, trẻ hào hứng tự
do thoải mái khi hồn thành bức tranh của mình một cách sáng tạo nổi bật trọng
tâm, kỹ năng tạo hình thành thạo, phản ảnh tính nghệ thuật ngộ nghĩnh của lứa
tuổi ngây thơ này.
Tóm lại có thể nói rằng để nâng cao chất lượng giờ học thì địi hỏi người
giáo viên phải có những biện pháp hữu hiệu nhất để giúp trẻ học tốt hơn.
4. Hiệu quả đạt được: Sau một năm học áp dụng các biện pháp vào
trong quá trình học của trẻ, tơi thấy được sự tiến bộ của trẻ rõ rệt , trong các hoạt
động học tạo hình trẻ hứng thú tham gia, say sưa khi hoạt động, mạnh dạn tự tin
khi hỏi ý kiến cô, trao đổi phối hợp cùng với bạn hoàn thành, sáng tạo trong sản
phẩm .
Kết quả khảo sát cuối năm học vào thời điểm tháng 4/2016 ở 4 nội dung
với 33 cháu trong lớp như sau:
Kết quả khảo sát thực trạng vào thời điểm tháng 4/2016
TT
Nội dung khảo sát
Tổng
Mức độ
số trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ
Số trẻ
Tỷ lệ
(%)
(%)
1 Hứng thú của trẻ khi tham gia
33
30
90,9%
3
9,1%
hoạt động
2 Kỹ năng tạo hình của trẻ
33
31
93,9%
2
6,1%
3 Kết quả sản phẩm tạo hình
33
32
96,9%
1
3,1%
4 Hoạt động tạo hình tích cực
33
32
96,9%
1
3,1%
Nhận xét: Qua kết quả khảo sát cuối năm tại lớp về hứng thú của trẻ khi
tham gia hoạt động, kỹ năng tạo hình của trẻ, kết quả sản phẩm tạo hình của trẻ,
thời điểm cuối năm tơi nhận thấy như sau:
18
SangKienKinhNghiem.net
Cả 4 nội dung khảo sát, tôi thấy kết quả trẻ có tiến bộ rõ rệt, đặc biệt trẻ
hứng thú khi tham gia vào họat động, sự tập trung chú ý của trẻ cao. Kỹ năng cơ
bản về tạo hình đa số trẻ đã nắm được , làm đúng quy trình. Sản phẩm trẻ tạo ra
kết quả chuyển biến tốt.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hoạt động tạo hình trong trường Mầm non là phương tiện phát triển thẩm
mỹ cho trẻ, để trẻ có lịng đam mê với nghệ thuật, hướng tới cái đẹp trong cuộc
sống đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta nói chung, cơ giáo dạy 4 - 5 tuổi nói riêng
cần chú ý tạo cho trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, có cảm xúc với cái
đẹp trong cuộc sống, bồi dưỡng một số kỹ năng cơ bản cần thiết như: Tư thế
ngồi, kỹ năng, phối hợp màu sắc, bố cục bức tranh…để tạo ra sản phẩm trẻ yêu
thích. Đây là tiền đề, là yếu tố cần thiết để giúp trẻ tự tin học tốt các hoạt động ở
độ tuổi tiếp theo. Chính vì vậy để làm tốt việc này, địi hỏi cơ giáo cần có tâm
huyết yêu trẻ và sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và xã hội có làm
được như vậy mới giúp trẻ có được mơi trường tốt phát triển tồn diện.
Niềm vui lớn nhất của tơi là làm sao để hoạt động tạo hình của trẻ là sân
chơi bổ ích của hoạt động nghệ thuật mà thấm sâu vào tâm hồn trong sáng của
trẻ những cảm xúc, ở đó sự sáng tạo đã được bắt nguồn nảy nở sinh sơi.
Qua q trình nghiên cứu và thực tế tổ chức hoạt động tạo hình ở lớp, tơi
đã rút ra cho mình những bài học bổ ích giúp tơi có nhiều kinh nghiệm hơn
trong việc tổ chức hoat động tạo hình đạt hiệu quả cao. Điều quan trọng đầu tiên
là trang bị tri thức cho mình nắm bắt và hiểu rõ đặc điểm tâm lý lứa tuổi, kết
hợp với việc soạn giáo án đầy đủ, sáng tạo, có thủ thuật lên lớp hay. Say mê
không chưa đủ mà đòi hỏi giáo viên phải phát huy hết khả năng của mình, tận
tâm, u trẻ, tìm tịi, sáng tạo để dẫn dắt gợi mở trẻ vào hoạt động .
Làm đồ dùng, đồ chơi đầy đủ, sáng tạo, hấp dẫn đối với trẻ. Kết hợp
tham mưu bổ sung nâng cao cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động của trẻ.
Lên kế hoạch tìm kiếm nguyên vật liệu phế thải để làm đồ dùng, đồ chơi,
tuyên truyền kết hợp giữa gia đình và nhà trường. Đưa hoạt động tạo hình, lồng
ghép vào các hoạt động và các thời điểm sinh hoạt ngày của trẻ.
Trong quá trình đổi mới phương pháp giáo dục thường xuyên lấy trẻ làm
trung tâm, “Cô giáo là người gợi mở dẫn dắt trẻ vào thế giới đầy mầu sắc của tạo
hình”.
Để có được sản phẩm đẹp do trẻ tạo ra cơ giáo phải là người kiên trì
khơng nóng vội trước kết quả của trẻ tạo ra, mà dẫn dắt bằng cả tấm lịng nhiệt
tình, sự u nghề của mình với vốn kiến thức đã được học đem đến cho trẻ
những gì cần thiết nhất, giúp trẻ tiến bộ ngồi ra cịn phải tích luỹ kinh nghiệm
học hỏi đồng nhiệp, tham khảo tài liệu, tất cả sẽ đem lại thành cơng cho mình.
Tạo điều kiện cho trẻ hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi, động viên khích lệ trẻ tích
cực tham gia vào các hoạt động.
19
SangKienKinhNghiem.net
Để trẻ học tốt mơn tạo hình thì trước hết cô giáo phải thực sự là người
bạn lớn của trẻ, ln kịp thời lắng nghe ý kiến, giải thích, động viên giúp đỡ trẻ
khi trẻ cịn lúng túng.
Cơ ln tham gia đầy đủ các buổi thao giảng của nghành, của trường tổ
chức.
Q trình giảng dạy cơ phải quan tâm đến khả năng từng trẻ để có biện
pháp bồi dưỡng phù hợp.
Phải phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc giáo dục trẻ .
Ngồi chun mơn vững cơ cịn phải thực hiện sự hoà nhập với thế giới
của trẻ thơ. Cô hiểu và cùng trẻ thể hiện, tạo cho trẻ cảm giác tự tin, thoải mái và
đạt hiệu quả cao trong giờ học.
2. Kiến nghị :
Trường mầm non Đông Khê về cơ sở vật chất đang còn thiếu trang thiết
bị dạy học cần được bổ sung thêm nữa như vi tính, giá vẽ …Chính vì vậy là một
giáo viên trong trường, là người trực tiếp chăm sóc và giáo dục các cháu, tôi
mong muốn được sự quan tâm hơn nữa của các cấp lãnh đạo địa phương, của
Phòng giáo dục, Sở giáo dục tạo điều kiện để nhà trường được bổ sung, mua
sắm thêm trang thiết bị để phục vụ chăm sóc và giáo dục trẻ ngày một tốt hơn .
Trên đây là những kinh nghiệm thực tế qua các giờ lên lớp của tơi. Ngồi
ra nó cịn là những kết quả sau quá trình đào sâu nghiên cứu tâm lý trẻ. Mong
muốn lớn nhất của tôi làm sao để mỗi tiết học trẻ được vui chơi và thấm vào tâm
hồn trong sáng của trẻ những cảm xúc, ở đó sự sáng tạo đã được bắt nguồn, nảy
nở.
Trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
Đông Sơn, ngày 15 tháng 3 năm 2016
ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác.
..................................................................
Người viết sáng kiến
..................................................................
..................................................................
Lê Thị Hiền
20
SangKienKinhNghiem.net