SKKN: hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà

SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Toán học là môn khoa học tự nhiên gây nhiều hứng thú cho học sinh, nó là
mơn học rất quan trọng khơng thể thiếu trong quá trình học tập, nghiên cứu và
cả cuộc sống hàng ngày. Một nhà toán học và sư phạm nổi tiếng đã nói: “Tốn
học được xem là một khoa học chứng minh”.
Nhưng đó chỉ là một khía cạnh, tốn học phải được trình bày dưới hình
thức hồn chỉnh. Muốn vậy người học phải nắm vững các kiến thức toán học từ
thấp đến cao, phải học toán thường xuyên liên tục, biết quan sát, dự đoán phối
hợp và sáng tạo, phải tự lực tiếp thu kiến thức qua hoạt động đích thực của bản
thân.
Ngày nay học sinh ln được tiếp cận với nhiều kiến thức khoa học tiên
tiến, với nhiều mơn học mới lại đầy hấp dẫn nhằm hồn thiện và bắt kịp cơng
cuộc đổi mới, phát triển tồn diện của đất nước. Trong các môn học ở trường
phổ thơng, tốn học được xem là mơn học cơ bản, là nền tảng để các em phát
huy năng lực của bản thân trong việc tiếp thu và học tập các môn khoa học khác.
Tuy nhiên để học sinh học tập tốt mơn tốn thì giáo viên phải cung cấp đầy đủ lượng kiến thức cần thiết, cần đổi mới các phương pháp dạy học, làm cho các em
trở nên yêu thích tốn học hơn, vì có u thích mới dành nhiều thời gian để học
tốn. Từ đó các em tự ý thức trong học tập và phân bổ thời gian hợp lý đảm bảo
yêu cầu học tập của thời đại mới.
Muốn đạt kết quả cao trong học tập mơn tốn, ngồi sự tập trung chú ý
trong nghe giảng, tích cực phát biểu ý kiến, học sinh còn cần phải chăm chỉ học
bài và làm bài ở nhà.
Ơng cha ta có câu “văn ôn , võ luyện” hay Bác Hồ đã dạy “học phải đi đôi
với hành” . Nếu ta chỉ học tập trên lớp mà không ôn bài, không vận dụng kiến
thức đã học để giải bài tập cũng như liên hệ với thực tiễn cuộc sống thì trước hết
là tư duy kém phát triển ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành nhân cách con
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

1


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

người . Ví rằng như ĐềCác và Leibnitz đã nói “Giải toán là một nghệ thuật thực
hành giống như bơi lội, trượt tuyết hay chơi đàn. Có thể học được nghệ thuật đó,
chỉ cần bắt chước theo những mẫu mực đúng đắn và thường xun thực hành.
Khơng có chìa khố nào thần kì để mở mọi cửa ngõ, khơng có hịn đá thần kì để
biến mọi kim loại thành vàng”.
Do đó vấn đề học bài và làm bài tập ở nhà trở thành vô cùng quan trọng
đối với tất cả học sinh. Hiện nay, do thay đổi chương trình và phương pháp
giảng dạy nên vấn đề học bài và làm bài tập ở nhà cần phải đặt lên vị trí hàng
đầu. Vấn đề này trở thành một chuyên mục mà nhiều thầy cô giáo phải quan
tâm. Nhưng học bài và làm bài tập ở nhà như thế nào cho đạt được kết quả cao
trong học tập lại là một việc làm khơng đơn giản. Bởi vì nó là một vấn đề trọng
tâm mang tính chất tổng hợp lại phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan cũng như
chủ quan. Không thể áp dụng máy móc cho tất cả các bài học, bài tập hay các
đối tượng mà phải linh hoạt, uyển chuyển theo nội dung kiến thức cần truyền
thụ, theo trọng tâm yêu cầu của từng bài giảng để phù hợp với cách học nhằm
đạt hiệu quả tốt nhất.
Từ những lý do trên, tôi đã chọn đề tài “ Hướng dẫn học sinh học và
làm bài tập ở nhà ” này nhằm mục đích hướng dẫn học sinh biết cách học bài,
làm bài, đồng thời để nâng cao chất lượng các tiết toán lớp 6 ở trường THCS.
Nhằm tạo cho học sinh có thói quen học tập ở nhà và tự tìm được cho mình một
phương pháp học tập tốt nhất cho bản thân.
2. Mục đích nghiên cứu
Trong sự nghiệp đổi mới hiện nay, sự nghiệp giáo dục nói chung, giáo
dục THCS đang đứng trước những yêu cầu mới cũng như thách thức mới thì sự
hiểu biết về kiến thức văn hố, việc nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ,

người giáo viên phải tìm ra những phương pháp giảng dạy phù hợp đối với đối
tượng học sinh. Là giáo viên dạy tơi thấy hầu hết các em học sinh cịn bỡ ngỡ
với phương pháp học tập ở cấp THCS. Để các em có thói quen, biết phương
pháp học tập và hứng thú học, vả lại để nâng cao chất lượng học tập của học
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

2


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

sinh lớp 6 nên tôi mạnh dạn nghiên cứu và đưa ra một vài kinh nghiệm nhỏ để
hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà để các em biết cách học và hứng
thú học hơn, để phù hợp với học sinh trường THCS Quảng Phong.
Qua quá trình thể nghiệm đề tài bản thân tôi cũng đã thu được một số kết
quả khả quan, các em học sinh đã biết cách học, chất lượng học tập được nâng
lên tỷ lệ học sinh khá giỏi tăng lên rõ rệt.
Chỉ ra những hoạt động cụ thể học sinh cần phải làm gì.
Chỉ ra những phương pháp học bài và làm bài tập ở nhà.
Nâng cao chất lượng học tập.
3. Thời gian địa điểm
Đề tài này được thực hiện từ tháng 09 năm 2014 trong phạm vi 2 lớp học
(lớp 6A và lớp 6B) và các năm học tiếp theo của trường THCS Quảng Phong –
Hải Hà – Quảng Ninh.
Thực hiện trong các giờ chính khóa, trong q trình ơn thi học sinh giỏi
các cấp và các giờ ôn tập, tự rèn luyện ở nhà.
Học sinh thông qua điều tra cơ bản ban đầu, kết quả như sau:
Kết quả giáo dục học sinh năm học trước (Năm học: 1013-2014)
Lớp

TS

Giỏi

Khá

6A

HS
33

TS
3

%
9,1

TS
8

%
TS
24,2 22

%
TS
66,7 0

%
0

TS
0

%
0

6B

34

5

14,7 10

29,4 19

55,9 0

0

0

0

67

8

11,9

26,9 41

61,2 0

0

0

0

18

Tb

Yếu

Kém

Tổng số học sinh 2 lớp : 67 em trong đó nam, nữ
Dân tộc kinh: 33
Dân tộc Thiểu số: 34
Con thương binh: 0
Số có sách giáo khoa: 65
Số có sách bài tập: 35
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

3

SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

HS có hồn cảnh đặc biệt: 01
4. Đóng góp mới về mặt thực tiễn:
Qua các giờ giảng dạy trên lớp, giờ phụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng
học sinh khá giỏi GV tổ chức, hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà
đồng thời hướng dẫn các em xây dựng biện pháp, phương pháp học và làm bài
tập sao cho hiệu quả nhất.

II. PHẦN NỘI DUNG
1. Chương 1: Tổng quan
1.1. Cơ sở lý luận
Toán học là môn khoa học tự nhiên gây nhiều hứng thú cho học sinh, nó là
mơn học rất quan trọng khơng thể thiếu trong quá trình học tập, nghiên cứu và cả
cuộc sống hàng ngày. Một nhà toán học và sư phạm nổi tiếng đã nói: ” Tốn học
được xem là một khoa học chứng minh”.
Nhưng đó chỉ là một khía cạnh, tốn học phải được trình bày dưới hình
thức hồn chỉnh. Muốn vậy người học phải nắm vững các kiến thức toán học từ
thấp đến cao, phải học toán thường xuyên liên tục, biết quan sát , dự đoán phối
hợp và sáng tạo, phải tự lực tiếp thu kiến thức qua hoạt động đích thực của bản
thân.
Ngày nay học sinh ln được tiếp cận với nhiều kiến thức khoa học tiên
tiến ,với nhiều môn học mới lại đầy hấp dẫn nhằm hồn thiện và bắt kịp cơng
cuộc đổi mới , phát triển tồn diện của đất nước. Trong các mơn học ở trường phổ
thơng, tốn học được xem là mơn học cơ bản, là nền tảng để các em phát huy
năng lực của bản thân trong việc tiếp thu và học tập các môn khoa học khác. Tuy
nhiên để học sinh học tập tốt mơn tốn thì giáo viên phải cung cấp đầy đủ lượng
kiến thức cần thiết, cần đổi mới các phương pháp dạy học, làm cho các em trở
nên u thích tốn học hơn, vì có u thích mới dành nhiều thời gian để học toán.
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

4


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

Từ đó các em tự ý thức trong học tập và phân bổ thời gian hợp lý đảm bảo yêu
cầu học tập của thời đại mới.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Muốn đạt kết quả cao trong học tập mơn tốn, ngồi sự tập trung chú ý
trong nghe giảng, tích cực phát biểu ý kiến, hoc sinh còn cần phải chăm chỉ học
bài và làm bài ở nhà.
Ơng cha ta có câu “văn ôn , võ luyện” hay Bác Hồ đã dạy “học phải đi đôi
với hành” . Nếu ta chỉ học tập trên lớp mà không ôn bài, không vận dụng kiến
thức đã học để giải bài tập cũng như liên hệ với thực tiễn cuộc sống thì trước
hết là tư duy kém phát triển ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành nhân cách
con người. Ví rằng như ĐêCác và Leibnitz đã nói “ Giải tốn là một nghệ thuật
thực hành giống như bơi lội, trượt tuyết hay chơi đàn. Có thể học đựơc nghệ
thuật đó, chỉ cần bắt chước theo những mẫu mực đúng đắn và thường xuyên
thực hành. Khơng có chìa khố nào thần kì để mở mọi cửa ngõ, khơng có hịn đá
thần kì để biến mọi kim loại thành vàng”.
Do đó vấn đề học bài và làm bài tập ở nhà trở thành vô cùng quan trọng
đối với tất cả học sinh. Hiện nay, do thay đổi chương trình và phương pháp
giảng dạy nên vấn đề học bài và làm bài tập ở nhà cần phải đặt lên vị trí hàng
đầu. Vấn đề này trở thành một chuyên mục mà nhiều thầy cô giáo phải quan
tâm. Nhưng học bài và làm bài tập ở nhà như thế nào cho đạt được kết quả cao
trong học tập lại là một việc làm khơng đơn giản. Bởi vì nó là một vấn đề trọng
tâm mang tính chất tổng hợp lại phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan cũng như
chủ quan. Khơng thể áp dụng máy móc cho tất cả các bài học, bài tập hay các
đối tượng mà phải linh hoạt, uyển chuyển theo nội dung kiến thức cần truyền

thụ, theo trọng tâm yêu cầu của từng bài giảng để phù hợp với cách học nhằm
đạt hiệu quả tốt nhất.
2. Chương 2: Nội dung vấn đề nghiên cứu
2.1. Thực trạng
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

5


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

a) Đặc điểm tình hình lớp:
Khối lớp 6 có số lượng học sinh không đồng đều về nhận thức gây khó
khăn cho giáo viên trong việc lựa chọn phương pháp phù hợp. Nhiều học sinh có
hồn cảnh khó khăn cả về vật chất lẫn tinh thần do đó việc đầu tư về thời gian và
sách vở cho học tập bị hạn chế nhiều và ảnh hưởng không nhỏ đến sự nhận thức
và phát triển của các em.
Sau khi nhận lớp và dạy một thời gian tôi đã tiến hành điều tra cơ bản thì
thấy:
+ Lớp 6A: Số em lười học bài, lười làm bài tập chiếm khoảng 85%; số học
sinh nắm chắc kiến thức và biết vận dụng vào bài tập có khoảng 15%, số học sinh
biết phối hợp các kiến thức, kỹ năng để học toán chiếm khoảng 15%.
+ Lớp 6B: Số em lười học và lười làm bài tập chiếm khoảng 75% ; số em
nắm chắc kiến thức và biết vận dụng vào bài tập chiếm khoảng 25%, số các em
biết phối hợp các kiến thức, kỹ năng để học toán chiếm khoảng 25%.
b) Thực trạng học sinh:
Đa số học sinh hay thỏa mãn trong học tập, các em cho rằng các kiến thức
được trình bày trong sách giáo khoa là kết tinh của các nhà toán học đó là những
kiến thức đầy đủ nhất và chỉ cần học thuộc lịng nó để vận dụng vào làm các bài
tập là xong. Chính vì vậy học sinh tiếp thu một cách thụ động, khơng cần suy

nghĩ mày mị để tự mình khám phá ra kiến thức mới như một khái niệm, một định
lý hay một tính chất nào đó...và những kiến thức đó khơng ăn sâu vào trí óc của
học sinh, làm cho học sinh quen khi vận dụng vào làm các bài tập. Cụ thể qua
điều tra ban đầu: (Chất lượng khảo sát đầu năm)

Lớp
6A

TS

Giỏi
TS
%

HS
33
1

3

Giáo viên: Khúc Thị Huyền

Khá
TS %

Tb
TS %

2

14

6

Yếu
TS
%

42,5 12

36,5

Kém
TS
%
4

12
6


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

6B

34

2

5,9

4

11,8 15

44,1 10

29,4

3

8,8

TS

67

3

4,5

6

9

43,3 22

32,8

7

10,4

29

c) Nguyên nhân:
- Các em chưa có ý thức tự giác trong học tập, chưa có kế hoạch về thời
gian hợp lý khi tự học ở nhà.
- Cịn ham chơi, học cịn mang tính chất để lấy điểm, chưa nắm vững hiểu
sâu kiến thức tốn học, khơng tự ơn luyện một cách thường xun có hệ thống.
- Trong lớp chưa thật tập trung chú ý vào bài giảng của thầy cô, chưa chịu
đào sâu suy nghĩ để phát triển ra các kiến thức mới.
- Chưa biết sử dụng đúng sách giáo khoa, sách nâng cao vừa sức, cịn hiện
tượng dấu dốt khơng chịu học hỏi bạn bè.
2.2. Đề xuất một số giải pháp
Để khắc phục những tình trạng trên nhằm nâng cao chất lượng cho học
sinh và làm cho học sinh u thích mơn tốn hơn. Tơi đã tiến hành các biện pháp
giáo dục dưới đây:
a) Tự học, tự rèn luyện và tự giác trong học tập.
Ai cũng biết rằng “ăn để mà sống, mà tồn tại” và khơng ai có thể “ăn
thay” được. Muốn tồn tại, muốn sống và phát triển thì bản thân con người trước
hết phải “tự ăn” – “có thực mới vực được đạo”. Và rằng ai cũng hiểu muốn có trí
thức thì mỗi con người đều phải tự học, tự rèn luyện khơng ai có thể học thay
được cho mình, mà phải tự lao động để kiếm sống. Trong cuộc đời, bố mẹ, thầy
cô giáo không thể nắm tay dẫn dắt, che chở cho các em mãi được. Do đó vai trị
tự học tự rèn luyện giải bài tập là yếu tố cơ bản nhấtquyết định thắng lợi. Mỗi
thành công là 99% mồ hơi và nước mắt, chỉ cịn lại 1% là bẩm sinh.
Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà trước hết cần phải xác định cho
các em ý thức học tập tự giác. Cụ thể học tập vừa là quyền lợi vừa là nghĩa vụ;
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

7


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

vừa là học vừa cũng là chơi vì chơi để mà học, học để mà chơi. Khơng câu nệ, gị
bó các em, bắt các em phải học nhiều bằng cách ra nhiều câu hỏi và bài tập. Chỉ
nên ra những câu hỏi trọng tâm, bài tậo đơn giản dễ hiểu, dễ nhớ đáp ứng với yêu
cầu nội dung bài giảng là đủ. Như vậy tự học ở nhà, rèn luyện cho các em thói
quen độc lập suy nghĩ, khơng lùi bước trước những câu hỏi khó, bài tập khó.
b) Tinh thần vượt khó hăng say hứng thú trong học và làm bài.
Trước hết phải đề cao tinh thần ý chí vượt khó khăn, say sưa u thích
mơn học. Học tốn quả thật khơng phải chuyện dễ. Bởi vì tốn học địi hỏi tư
duy lập luận logic chính xác, chặt chẽ. Kết quả lại phải đúng với thực tế, yêu cầu
cường độ học tập cũng như thời gian nhiều hơn so với các mơn khác. Nếu khơng
có tinh thần vượt khó thì khơng thể hồn thành nhiệm vụ.
Một khái niệm, một định nghĩa, cơng thức, định lí, ….chưa hiểu hay một bài
tốn chưa giải được có thể làm cho em chán nản, thiếu tự tin rồi đi đến nản chí
và khơng muốn học mơn tốn. Hễ có giờ tốn là các em lo sợ. Các thầy cơ giáo
phải hiểu tâm lí học toán của học sinh để khắc phục nhược điểm “sợ học mơn
tốn”. Mặt khác kiến thức tốn học thực sự có mối liên hệ móc xích, hữu cơ
xun suốt trong chương trình tốn học ở tất cả các lớp. Khơng hiểu kiến thức
cơ bản ở lớp dưới thì khó có thể lĩnh hội các kiến thức ở lớp cao hơn. Thông
thường các em chưa thực sự thành thạo kĩ năng thực hiện các phép tính nên ảnh
hưởng tới tiếp thu bài mới, đó là chưa nói đến việc giải các bài tập. Từ đó đâm
ra ngại khó, lười học, lười suy nghĩ, và sẽ khơng hứng thú học tốn. Nhưng ở
đời cũng khơng thiếu những ví dụ về những cái lúc đầu thì sợ, dần dần bớt sợ,
đi đến làm quen, cuối cùng là thích là say mê. Khi đã bắt đầu u thích tốn rồi
thì sẽ tự giác học tập, say sưa học tập, nhưng cuối cùng học tập đạt kết quả cao,

thì phải thường xuyên rèn luyện phương pháp học tập. Tất cả mọi cơng việc,
khơng có lịng đam mê, hăng say và chịu khó thì khơng thể thành cơng. Cơng
việc học tốn cũng vậy. Do đó phải biết khơi dậy tinh thần sáng tạo, ý chí nghị
lực phi thường của lớp trẻ, khích lệ các em hăng say trong môn học bằng cách ra
bài tập và đặt câu hỏi từ dễ đến khó, khuyến khích cho điểm để các em phấn
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

8


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

khởi. Cố gắng liên hệ các câu hỏi, bài tập thực tế, rút ra cái hay cái đẹp của toán
học (có thể có) trong bài học để tạo nguồn cảm hứng, say sưa học tập mơn tốn.
c) Cách học bài ở nhà.
Trước hết học sinh cần phải có phong cách khoa học trong học tập, tự rèn
luyện cho mình các thói quen tốt sau đây:
*) Thói quen tập trung chú ý.
Nếu khi học các em biết tập trung chú ý thì hiệu suất học tập sẽ cao hơn,
tránh vừa học vừa xem tivi, vừa nghe nhạc…
*) Thói quen làm việc theo thời gian biểu.
Là học sinh biết tập cho mình tự lên thời gian biểu cho từng ngày, từng
tuần, từng tháng… việc lên thời gian biểu như thế giúp các em hình dung được
các cơng việc phải làm và có phương án cụ thể điều chỉnh hợp lí khi cần thiết,
phải tập được thói quen giờ nào việc ấy. Việc hơm nay khơng để đến ngày mai.
*) Thói quen “xào bài”.
Giáo viên cần hướng dẫn học sinh xào bài khi học bài ở nhà theo trình tự:
+ Những kiến thức thu nhận được ở lớp cần phải được tái diễn trong bộ
nhớ. Bằng cách hồi tưởng lại những gì nghe thấy. Học sinh cần 9, 10 phút để
hình dung lại tồn bộ nội dung bài giảng.

+ Sau đó ghi nhận những điều cơ bản trọng tâm của bài và tự làm lại các
ví dụ mà giáo viên đã đưa ra minh hoạ, thực tế cho thấy nhiều học sinh về nhà
không tự ghi lại kiến thức đã nghe, đã hiểu, do đó sau một thời gian lượng kiến
thức bị mai một dần, dẫn tới bị rỗng kiến thức. Khi xào bài hầu hết những bài
giảng trên lớp được học sinh hồi tưởng lại lần hai góp phần hiểu và nhớ thêm
một lần nữa, do mới học xong nên nhớ được hầu hết các nội dung bài giảng trên
lớp giúp học sinh thuộc nhanh hơn, từ đó khơng tốn thời gian . Sau khi xào bài
học sinh có thể tự mình đưa ra những ý kiến, nhận xét của bản thân đúng hay
sai? Cần kiểm tra đối chiếu với sách giáo khoa, sách bài tập hay tài liệu tham
khảo.… Nếu chỗ nào chưa hiểu thì ghi lại hỏi thầy hỏi bạn. Cuối cùng ghi lại
vào sổ tay toán học cho riêng mình.
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

9


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

*) Thói quen đọc sách giáo khoa và nghiên cứu sách giáo khoa trước khi
đến lớp.
Để chủ động trong học tập, học sinh nên bớt chút thời gian đọc trước nội
dung sắp học, sơ bộ nắm được ý chính, cơ bản đến khi học, học sinh chủ động
hơn khi tham gia chiếm lĩnh kiến thức ở trên lớp.
d) Cách làm bài tập.
Để giải bài tập toán ở nhà, trước hết ta cần đọc kĩ đề bài, phân tích và xác
định bài tập cần sử dụng định lí nào, cơng thức hay khái niệm gì? Đồng thời có
thuộc kiểu dạng nào, giống hay không giống các bài tập đã học, hay ví dụ trong
bài giảng trên lớp. Từ những kiến thức đã lĩnh hội, ta mới áp dụng để đưa ra
quyết định giải pháp cụ thể đối với bài tập đã cho. Với những bài tốn khó q,
khơng giải được ta cần đọc thêm sách tham khảo, hỏi bạn bè, thầy cơ giáo để tìm

hướng giải quyết, khơng nên chép lời giải của sách giáo khoa, hay cách làm của
ai đó mà phải tự mình nghiên cứu, suy nghĩ, phát hiện cách giải của bài toán.
Sau khi giải xong đặt câu hỏi xem có cách nào khác hay hơn, ngắn gọn hơn cách
đã giải, đồng thời thử đề xuất một bài toán tương tự như bài tập đã làm. Cuối
cùng ghi cách giải hay, độc đáo vào sổ tay toán học riêng của mình.
e) Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà.
Cụ thể đối với bài học “Tập hợp – Phần tử của tập hợp” sách giáo khoa
toán 6 tập một.
Khi xào bài các em nhớ đọc lại để nhớ kĩ lí thuyết, tức là phải nắm được: tập
hợp, kí hiệu tập hợp, nhận biết phần tử thuộc hay không thuộc tập hợp, số lượng
phần tử của tập hợp, sau đó vận dụng vào làm bài tập được giáo viên ra về nhà
dưới hình thức “ phiếu học tập”.
Phiếu học tập
Câu 1: Hãy cho một ví dụ về tập hợp. Hãy cho một ví dụ về tập hợp số.
Câu 2: Cho biết số phần tử của mỗi tập hợp ở câu trên. Khi đó, chỉ ra một phần
tử khơng thuộc tập hợp đó.
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

10


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

Câu 3: Cho biết cách viết tập hợp, có thể viết tập hợp đã chỉ ra ở câu trên theo
những cách nào? Hãy minh hoạ.
Câu 4: Làm bài tập 1, trang 6 SGK.
Câu 5: Bạn Bình nói : Tập hợp các chữ cái có mặt trong câu “Cộng hồ xã hội
chủ nghĩa Việt Nam” là:  A, C , E , G, H , I , M , N ,U , T ,V , X , O .Theo em bạn Bình nói
đúng hay sai? Tại sao?
Câu 6: Làm bài tập 3, trang 6 SGK.

Câu 7: Làm bài tập 4, trang 6 SGK.
Câu 8: Làm bài tập 5, trang 6 SGK.
Câu 9: Nối mỗi dòng ở cột bên trái với mỗi dòng ở cột bên phải trong bảng sau,
để được khẳng định đúng:
1. Tập hợp  x  N ,1  x  7 cịn có các
cách viết khác là
2. Tập hợp  x  N ,0  x  7 cịn có cách
viết khác là
3. Tập hợp  x  N / x 2, x  10 cịn có
cách viết khác là
4. Tập hợp  x  N , x  6 cịn có cách viết
khác là
Câu 10: Cho hai tập hợp:

a) { 1; 2; 3; 4; 5; 6 }
b) {0; 1; 2; 3; 4; 5}
c){ 2; 3; 4; 5; 6}
d) {0; 2; 4; 6; 8 }

A = {2; 3; 4; 5; 6}
B = {0; 2; 4; 6}

Điền dấu x vào ô trong bảng sau, sao cho câu trả lời là đúng:
Câu

Đúng
Đúng

Sai

1. Số 2 không thuộc cả hai tập hợp đã cho
2. Số 6 thuộc tập hợp A và số 6 cũng thuộc tập hợp B
3. Các số 2, 4, 6 đồng thời thuộc hai tập hợp đã cho
4. Số 3 chỉ thuộc tập hợp A mà không thuộc tập hợp B
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

11


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

5. Khơng có số nào thuộc tập hợp B mà không thuộc tập hợp A
6. Số 0 thuộc tập hợp B, cịn số 5 khơng thuộc tập hợp A
2.3. Kết quả
Với phương pháp thực hiện như trên học sinh được tự tìm ra kiến thức cần
biết một cách độc lập tích cực. Do đó học sinh hứng thú, hiểu bài sâu sắc từ đó
vận dụng tốt. Qua dạy đối chứng và kiểm nghiệm bằng kiểm tra trắc nghiệm tôi
thấy chất lượng học tập được nâng lên một cách rõ rệt. Số học sinh u thích tốn
ngày càng nhiêù hơn. Từ đó các em có kế hoạch học hỏi thêm ở SGK, ở bạn bè,
phát huy duy trì niềm say mê học toán của các em. Học sinh đã biết tự củng cố,
ôn luyện các kiến thức bài tập, biết phối hợp các kiến thức đã học vào bài tập.
Cụ thể qua kết quả chất lượng mơn Tốn HKI:

Lớp

TS
HS

Giỏi
TS

%

Khá
TS

Tb
%

TS

Yếu
%

TS

Kém
%

TS

%

6A
6B
TS

Cụ thể qua kết quả chất lượng mơn Tốn cuối năm:

Lớp

TS
HS

Giỏi
TS

%

Khá
TS

Tb
%

TS

Yếu
%

TS

Kém
%

TS

%

6A

6B

Giáo viên: Khúc Thị Huyền

12


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

TS

2.4. Rút ra bài học kinh nghiệm
a) Đối với người thầy.
- Phải nỗ lực vượt khó, phải nắm vững kiến thức trọng tâm để có đủ năng
lực xây dựng hệ thống câu hỏi, bài tập dẫn dắt một cách khoa học.
- Phải nắm vững một số kỹ thuật để soạn bài và dạy theo con đường trực
quan phân tích.
- Người thầy phải nắm bắt kịp thời theo yêu cầu đổi mới phương pháp
giảng dạy nhất là ở giai đoạn đổi mới phương pháp dạy học.
- Tham khảo các tài liệu có liên quan đến bài giảng, thường xuyên củng cố
và nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
- Giảng dạy phải tường minh, chính xác các kiến thức cơ bản của tốn học.
Nghiên cứu kỹ chính xác được rõ mục tiêu của từng bài để xây dựng phương
pháp giảng dạy cho phù hợp.
- Khuyến khích động viên học sinh, khen chê kịp thời, đúng lúc. Chú ý
giúp và phân công học sinh khá giúp đỡ các em có học lực trung bình, yếu nắm
được kiến thức cơ bản, mở rộng kiến thức cho học sinh khá giỏi.

b) Đối với trò.
- Học sinh phải thật sự nỗ lực, kiên trì, vượt khó và phải thực sự hoạt động

trí óc, phải có óc phân tích một bài tốn, biết nắm vững đặc thù của các bài tốn
để có thể đa bài tốn về dạng quen thuộc đã biết cách giải.
- Phải cần cù chịu khó, ham học hỏi, sử dụng sách tham khảo vừa sức, hiệu
quả.
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

13


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

- Học đi đôi với hành để củng cố khắc sâu kiến thức cơ bản của toán học.

III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Học bài và làm bài tập ở nhà phải có tinh thần tự lực, tự cường đồng thời
phải thấy được đó là quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi học sinh. Bởi vì cơng việc
này khơng ai có thể học thay, làm thay được. Do đó muốn đạt kết quả cao trong
học tập thì ai cũng phải làm bài tập. Nếu chăm chỉ học tập cùng với sự giúp đỡ,
hướng dẫn của thầy cô giáo và bạn hữu thì chắc chắn rằng các em sẽ học hành
tiến bộ.
Nếu có sự tiến bộ trong học tập thì đó là động lực thúc đẩy tinh thần phấn
khởi say mê, ham thích học tốn và có lịng đam mê, tình u tốn học nghĩa là:
“Cái gì thuộc về con người thì khơng xa lạ đối với tơi”.
2. Kiến nghị
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ tôi xây dựng và đang thực hiện tại
trường THCS Quảng Phong. Trong quá trình thực hiện kinh nghiệm của bản
thân, do điều kiện năng lực có hạn nên khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất
mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp. Kính mong sự giúp đỡ, chỉ
bảo của đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo, để tơi có thể tiếp tục học tập, hoàn thiện

kinh nghiệm này và áp dụng giảng dạy cho các năm sau đạt được kết quả tốt
hơn.
Đề nghị nhà trường, đồng nghiệp xem xét ghi nhận kết quả nghiên cứu
của SKKN.
Nhân rộng thực hiện SKKN cho các lớp 7, 8, 9.
Làm tốt mối liên hệ giữa ba mơi trường giáo dục: Gia đình, nhà trường, xã
hội để cùng giáo dục học sinh cả về tri thức và đạo đức.
Tổ chức nhiều sân chơi học tập vui và bổ ích để học sinh hứng thú hơn
khi đến trường.
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

14


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Quảng Phong, ngày 03 tháng 11 năm 2014
Người viết

Khúc Thị Huyền

IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO – MỤC LỤC
1. Tài liệu tham khảo
1) Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học mơn tốn ở trường THCS.
2) Sách hướng dẫn giảng dạy mơn tốn lớp 6.
3) Sách giáo khoa toán 6.
4) Sách bài tập toán 6.
4) Tài liệu Bồi dưỡng thường xun mơn tốn chu kỳ IV

2. Mục lục
I. Phần mở đầu:
1- Lý do chọn đề tài
2- Mục đích nghiên cứu
3- Thời gian địa điểm
4- Đóng góp mới về mặt thực tiễn
II. Phần nội dung
1- Chương 1: Tổng quan
1.1.

Cơ sở lí luận

1.2.

Cơ sở thực tiễn

2- Chương 2: Nội dung vấn đề nghiên cứu
Giáo viên: Khúc Thị Huyền

15


SKKN: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà mơn Tốn lớp 6 tại trường THCS Quảng Phong

2.1.

Thực trạng

2.2.

Các giải pháp

2.3.

Kết quả

2.4.

Rút ra bài học kinh nghiệm

III. Phần kết luận, kiến nghị
IV. Tài liệu tham khảo, phụ lục
V. NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

Giáo viên: Khúc Thị Huyền

16