bạo hành gia đinh thực trạng - nguyên nhân và giải pháp”

Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
“Bạo hành gia đinh: Thực trạng -
Nguyên nhân và Giải pháp”
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 1
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Cùng với sự tăng trưởng kinh tế, cuộc sống tinh thần của con người cũng
ngày càng được cải thiện, đặc biệt sự bình đẳng về giới, quan hệ vợ chồng được
nhìn nhận trên nhiều khía cạnh tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn nạn,
trong đó có bạo hành gia đình, không chỉ làm đau đầu các cơ quan chức năng mà
còn làm tổ ấm gia đình mất đi nền tảng vốn có của nó.
Gia đình là tế bào của xã hội, là nơi chứa chan niềm vui, sự nồng ấm,
những giây phút thiêng liêng, nơi tìm về sau những ngày vất vả và xa cách. Thế
nhưng mấy năm trở lại đây một thực trạng đang được xã hội quan tâm và báo
chí liên tục đưa tin làm xôn xao dư luận đó là vấn đề bạo hành ngày một gia tăng
về số lượng và nghiêm trọng về mức độ đang xảy ra trong các gia đình. Lúc này
hơn ai hết chúng ta cần phải vào cuộc để tìm ra đâu là căn nguyên đang ăn mòn
tế bào xã hội, để rồi từ đó cùng với xã hội tìm ra các giải pháp để ngăn chặn và
đi đến xoá bỏ nạn bạo hành.
Vì vậy ngay từ đầu khi xuống địa bàn thực tế tôi đã hình thành ý tưởng là
phải tim hiểu về vấn đề này. Bởi Thị trấn Tứ Hạ - Hương Trà - Thừa Thiên Huế,
là vùng đất cố đô, chỉ cách Kinh thành Huế có 16 km, nhiều dấu tích của chế độ
phong kiến còn tồn tại trong cuộc sống của người dân nơi đây. Đặc biệt tàn dư
của nó là tư tuởng trọng nam khinh nữ vẫn còn ăn sâu trong tiềm thức của một
bộ phận dân chúng.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 2
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Măt khác trước khi xuống địa bàn thực tế tôi đã được trang bị những kiến
thức, hiểu biết và kỹ năng cơ bản về vấn đề bạo hành gia đình qua học phần “Xã

hôi học gia đình” do thầy giáo – TS Nguyễn Xuân Hồng giảng dạy.
Vì những lý do trên nên tôi đã tự tin lựa chọn cho mình đề tài: “Bạo
hành gia đinh: Thực trạng - Nguyên nhân và Giải pháp” (Trường hợp
nghiên cứu ở Thị trấn Tứ Hạ - Hương Trà - Thừa Thiên Huế).
2. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn:
2.1. Ý nghĩa lý luận
Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần làm sáng tỏ một số lý thuyết xã hội học:
lý thuyết hành vi ,lý thuyết bất bình đẳng xã hội, lý thuyết về giới, bất bình đẳng
giới, lý thuyết về gia đình, lý thuyết về bạo hành gia đình…
2.2. Ý nghĩa thực tiễn
* Đối với chính quyền địa phương:
Giúp cán bộ Thị trấn và các ban ngành chuyên môn đánh giá, nhìn nhận
lại thực trạng bình đẳng giới, thực trạng về bạo hành trong gia đình tại địa
phương.Những thông tin thu được qua quá trình nghiên cứu sẽ tạo cơ sở cho
chính quyền địa phương có những bổ sung, điều chỉnh về chính sách, chủ trương
nhằm thực hiện bình đẳng giới, hạn chế và đi đến ngăn ngừa và xoá bỏ bạo hành
gia đình có hiệu quả, tạo động lực cho sự tiến bộ của phụ nữ và phát triển chung
của địa phương.
* Đối với người dân:
Giúp người dân có cơ hội nhìn nhận đúng hơn vai trò của người phụ nữ và
thực trạng nạn bạo hành trong mỗi gia đình ở địa phương mình.Từ đó giúp
người dân thay đổi lối tư duy cũ, góp phần thực hiện có hiệu quả bình đẳng giơí
trong gia đình nói riêng và bình đẳng nam nữ nói chung. Góp phần tạo nên sự
yên ấm, bình yên, ấm no và hạnh phúc của mỗi gia đình nhằm tiến tới xây dựng
gia đình văn hoá, làng xã văn hoá, xã hội công bằng - dân chủ - văn minh.
* Đối với bản thân:
Qua đợt thực tế này, mà cụ thể là việc đi sâu tìm hiểu vấn đề bạo hành
trong gia đình ở một cộng đồng dân cư, là cơ hội tốt để tôi có thể áp dụng những
phương pháp và lý thuyết đã học (phương pháp thực hành công tác xã hội, các
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 3

Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
lý thuyết về xã hội hoc, các kiến thức về gia đình học…) vào thực tiễn cuộc sống.
Đồng thời qua quá trình thực hiện đề tài, tôi tiếp thu được nhiều kiến thức về
vấn đề gia đình và hiểu thêm về một cộng đồng dân cư với những bản sắc riêng.
Từ đó giúp em được kiểm nghiệm thực tế, qua đó rút ra và tích luỹ cho mình
được những kinh nghiệm quý báu cho bản thân để phục vụ cho công việc sau
nay.
3. Mục tiêu nghiên cứu:
3.1. Mục tiêu tổng quát:
Đề tài này được thực hiện với một nhận thức rõ ràng rằng bạo hành gia
đình là vấn đang rất được quan tâm ở Việt Nam hiện nay.Vì vậy trên cơ sở xem
xét các mối quan hệ trong gia đình, đề tài mong muốn đưa đến một cách nhìn
mới về vai trò của người phụ nữ và thực trạng bạo hành trong gia đình hiện nay.
Qua đó lắng nghe và cảm thông chia sẻ với những nạn nhân bị bạo hành. Từ đó
hướng tới các giải pháp nâng cao năng lực cho nữ giới và thực hiện bình đẳng
giới có hiệu quả.
3.2. Mục tiêu cụ thể:
- Tìm hiểu thực trạng bạo hành trong gia đình ở Tứ Hạ: những hoàn cảnh,
và những lý do.
- Tìm hiểu cách nhìn nhận, đánh giá về vấn đề bạo hành trong gia đình ở
địa phương .
- Tìm hiểu nguyên nhân và kiến nghị các giải pháp nhằm hạn chế nạn bạo
hành trong gia đình có hiệu quả.
- Nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân địa phương, làm thay đổi
lối tư duy cũ, lạc hậu, giúp họ có cách nhìn nhận đúng đắn về vấn đề bình đẳng
giới và bạo hành gia đình.
4. Đối tượng – Khách thể - Phạm vi và mẫu nghiên cứu.
4.1. Đối tuợng nghiên cứu:
Tình hình bạo hành trong gia đình ở Tứ Hạ: Những hiện tượng bất bình
đẳng còn tồn tại, nguyên nhân và giải pháp.

NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 4
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
4.2. Khách thể nghiên cứu:
Phụ nữ và nam giới trong các gia đình trên địa bàn, cán bộ phụ nữ, đại
diện chính quyền địa phương, trưởng các khu vực dân cư.
4.3. Phạm vi nghiên cứu:
- Không gian: nghiên cứu trên địa bàn thị trấn Tứ Hạ, cụ thể: UBND thị
trấn, 4 khu vực dân cư: KV3, KV4, KV6, KV8.
- Thời gian: từ 14 đến 24/ 04/ 2008
4.4. Mẫu nghiên cứu:
* Theo chị lần đầu tiên anh ấy dùng bạo lực với chị là khi nào?
- Sau kết hôn một thời gian ngắn 
- Sau kết hôn một thời gian dài 
* Thời gian thường xảy ra trục trặc nhất trong quan hệ vợ chồng?
- 5 năm từ khi kết hôn 
- Khi mới cưới 
- Khi mang thai và sinh con đầu lòng 
- Khi mới ra ở riêng 
- Ý kiến khác: …


* Hoàn cảnh sống của gia đình chị khi có bạo hành như thế nào?
- Kinh tế gia đình gặp khó khăn 
- Kinh tế gia đình bình thường 
- Kinh tế gia đình khá giả 
* Nguyên nhân dẫn đến bạo hành trong gia đình anh chị là gi?
- Hôn nhân không có tình yêu 
- Có trục trặc trong quan hệ vợ chồng 
- Tinh thần tâm lý không ổn định, stress 
- Kinh tế gia đình gặp khó khăn 

- Do say rượu, cờ bạc, trai gái 
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 5
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
- Do bản tính 
- Nguyên nhân khác…

* Sau mỗi lần bị bạo hành chị có suy nghĩ gì?
- Chán ghét không còn muốn nói chuyện và nghĩ đến ly hôn 
- Tìm ra nguyên nhân dẫn đến bạo hành 
* Thái độ của chồng chị khi dùng bạo hành lần đầu?
- Tỏ ra ăn năn hối lỗi 
- Xin lỗi chị và làm mọi việc trong nhà 
- Tìm kiếm chị khi chị bỏ đi 
- Tỏ ra nghe lời chị và tôn trọng ý kiến của chị 
- Không có thái độ gì cả 
* Theo chị cách phòng chống bạo hành là gì?
- Tuyên truyền giáo dục về một gia đình văn hoá 
- Cần có sự can thiệp của pháp luật 
- Cả 2 ý kiến trên 
* Theo chị dấu hiệu nhận biết bạo hành là gì?
- Dùng bạo lực 
- Đe doạ dùng bạo lực 
- Cư xử gây phiền nhiễu, hành hạ tình dục 
- Cả 3 ý kiến trên 
* Khi được các tổ chức tư vấn khuyên bảo thái độ của anh ra sao?
- Giảm dùng bạo hành với chị 
- Không giảm mà tỏ ra hung hãn hơn 
- Tỏ ra hối hận 
- Không còn hành hạ vợ con 
* Theo chị bạo hành gia đình có ảnh hưởng như thế nào đến con cái?

- Ảnh hưởng lớn về mặt tinh thần, trẻ trở nên lỳ lợm, khó bảo 
- Trẻ hay đánh bạn cùng trang lứa do ảnh hưởng từ người thân 
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 6
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
- Trẻ trở nên khó bảo, không nghe lời bố mẹ 
* Một số câu hỏi gợi ý:
- Chị nghĩ như thế nào về thái độ của anh ấy đối với chị?
- Anh ấy đã làm việc này trước đây chưa? Làm thế nào để chị có thể
bảo vệ mình?
- Sau khi bị chồng đánh, mối quan hệ giữa hai vợ chồng chị như thế
nào?
- Chị có kể với ai việc này chưa? Ai có thể hỗ trợ chị về mặt tinh
thần? Gia đình, bạn bè, người thân đã giúp đỡ chị như thế nào?
- Nếu đến bác sỹ chữa vết thương bị chồng đánh, chị có nói thật lý do
đó với bác sỹ không?
- Để cải thiện tình hình chị đã có những giải pháp nào? Có kết quả
không và chị có biết vì sao những biện pháp ấy chưa có kết quả như mong
muốn?
- Các con chị đã tỏ thái đọ như thế nào khi thấy bố đánh mẹ? Trước
thái đọ đó chị đã ứng xử như thế nào?
- Có bao giờ chị định tố giác hành vi bạo lực của chồng trước cơ quan
an ninh không?
- Thường chồng chị có tỏ ra ăn năn, hối hận hay lại là chứng nào tật
ấy?
- Làm thế nào để chúng tôi có thể giúp chị?
- Chị nghĩ như thế nào về những giải pháp mà chúng ta đang thảo
luận? Chỗ nào thấy khó thực hiện hoặc không phù hợp? Vì sao?
- Khi tình hình trở nên nghiêm trọng hơn, chị đã có kế hoạch gì để
bảo vệ bản thân và các con chưa?
- Chị đã hoặc sẽ thổ lộ nổi bức xúc của mình với ai trong gia đình,

bạn bè hoặc xã hội và đề nghị họ ủng hộ, hoặc giúp đỡ chị chưa? Chị có thể làm
được việc này không và chị thấy khó khăn gì?
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 7
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
5. Phương pháp nghiên cứu.
5.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp:
Lựa chọn, phân tích, thu thập các số liệu, thông tin cơ bản từ địa phương
từ các dự án đã triển khai, các văn bản chính sách liên quan, báo cáo tình hình
hằng năm của hội phụ nữ về vai trò, nhiệm vụ của phụ nữ, tình hình bình đẳng
giới, chống bạo lực gia đình.
5.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp:
- Tiến hành điều tra, khảo sát, thu nhận thông tin thực tế về cá nhân, hộ
gia đình, cộng đồng, chính quyền địa phương liên quan đến vấn đề bình đẳng
giới thông qua các phương pháp sau:
- Phỏng vấn sâu cá nhân: Tiến hành phỏng vấn sâu 10 người,trong đó có 6
người dân (2 nam, 4 nữ), 1 trưởng thôn, 1 hội trưởng phu nữ khu vực, hội trưởng
hội phụ nữ Thị trấn, 1 đại diện chính quyền địa phương ,cán bộ y tế huyện
Hương Trà
- Phương pháp quan sát: Trong 10 ngày thực tế ở Tứ Hạ, sống với dân, tôi
có cơ hội quan sát những hoạt động trong cuộc sống sinh hoạt gia đình, trong lao
động sản xuất và 1 số hoạt động xã hội của bà con nhân dân.
- Lập phiếu điều tra: Tiến hành phát phiếu điều tra cho 60 đối tương ở 3
khu vực (mỗi khu vực 20 phiếu).
- Lập bảng hỏi.
5.3. Phương pháp xử lý dữ liệu:
- Phân tích thông tin, tài liệu: Đọc và phân tích những tài liệu về chính
sách, chủ trương phát triển giới, thực hiện bình đẳng giới; tài liệu bạo hành và
chống bạo hành gia đình, những báo cáo có liên quan đến sự phát triển của nữ
giới và vấn đề bình đẳng giới ở địa phương; một số bài báo,tạp chí có liên quan
đến vấn đề bạo hành gia đình.

- Kiểm tra thông tin bằng phương pháp so sánh, đối chất các thông tin, các
nguồn tư liệu.
- Tổng hợp, đánh giá các dữ liệu.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 8
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 9
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu:
Bạo hành trong gia đình là một vấn đề bức xúc của xã hội và đây là một
đề tài rất được nhiều người quan tâm. Đây không còn là đề tài nóng hổi nhưng
nó lại là đề tài mang nhiều ý nghĩa. Giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về tình trạng
bạo hành, hiểu biết về bạo hành của người dân và có những cách giải quyết bền
vững cho tình trạng này…
Ở VN, mặc dù đã có nhiều văn bản pháp luật được ban hành (Bộ Luật
hình sự, Luật Hôn nhân và Gia đình, Công ước CEDAW ), cũng như có nhiều
cơ quan pháp luật, tổ chức xã hội có chức năng chống bạo hành gia đình
(BHGĐ), những tổ chức bảo vệ quyền lợi phụ nữ như Hội liên hiệp phụ nữ Việt
Nam các cấp, các tổ chức phi chính phủ như Ford Foundation, mạng lưới
DOVIPNET, CSAGA, thế nhưng việc tổ chức thực thi pháp luật trong lĩnh vực
này còn gặp rất nhiều khó khăn trở ngại và hầu như không hiệu quả, bởi chưa có
những biện pháp chế tài cụ thể.
Do vậy, đề tài “Bạo hành trong gia đình” hoàn toàn không phải là một
“phát kiến” một chủ đề mới trong hoạt động cũng như nghiên cứu. Thế nhưng
cái hay của đề tài này đó là giải quyết được phần nào vấn đề bạo hành gia đình,
từ thực trạng đến hậu quả của nó. Biết được tình hình, diễn biến, nguyên nhân
và có những hướng giải quyết tình trạng đó.
2. Một số khái niệm công cụ:
2.1. Bạo hành gia đình:

Luật Gia Đình (Family Law Act) định nghĩa “bạo hành trong gia đinh”
bao gồm những hành vi hay các mối đe doạ của một người nhắm vào một thành
viên khác trong gia đình hoặc tài sản của họ. Bạo hành trong gia đình cũng bao
gồm việc chứng kiến những hành vi hay mối đe doạ như vừa kể (chẳng hạn như
trẻ em chứng kiến cảnh bạo hành). Trong những trường hợp có sự đe doạ bạo
hành hoặc chứng kiến cảnh bạo hành trong gia đình, một người phải có lý do lo
sợ chính đáng hoặc lo sợ trong tình trạng an sinh hoặc an toàn cá nhân của mình.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 10
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
2.2. Các dạng bạo hành gia đình:
Bạo hành không chỉ là hành động bạo lực về thể chất mà còn diễn ra dưới
nhiều hình thức.
2.2.1. Bạo hành về thể chất:
Là kiểu hành hạ, đánh đập, ngược đãi phụ nữ. Dù người phụ nữ được
pháp luật bảo vệ khỏi các vụ ngược đãi nhưng hiện tượng đánh đập, ngược đãi ít
khi bị khởi tố trừ khi nạn nhân bị đánh trọng thương hoăc gây thương tích dẫn
đến tử vong. Thực tế cho thấy, bạo lực thể chất đối với phụ nữ trong gia đình là
một căn bệnh truyền nhiễm mà không được mọi người trong xã hội chú ý ngăn
chặn. Bạo lực thể chất ở Việt Nam chiếm 15% tổng số các hình thức bạo hành
gia đình.
Bạo hành thể chất được biểu hiện qua các hành vi thô bạo, như hành
hung, thượng cẳng chân hạ cẳng tay. Không vừa ý là cứ nện cho một trận là cạch
đến già. Hành động có mục đích gây thương tích cho nạn nhân như đánh, đạp,
xô, đẩy, tát, nắm tóc kéo lê, vặn cổ tay, đâm bằng dao. Giới hạn sử dụng phương
tiện duy trì sức khoẻ như dấu dược phẩm, thực phẩm, nước uống; phá rối không
cho ngủ hoặc ép dùng rượu, cần sa, ma tuý, bỏ rơi nơi đường vắng vẻ nguy
hiểm…
2.2.2. Bạo hành tinh thần:
Ở Việt Nam, bạo hành tinh thần chiếm tỷ lệ cao nhất (đến 80% trong số
nạn nhân bạo hành về giới). Bạo hành tinh thần không gây hậu quả nghiêm

trọng đến cơ thể người phụ nữ, nhưng có nhiều trường hợp người phụ nữ cùng
đường phải tìm đến cái chết để thoát khỏi hiện thực. Bạo hành tinh thần phổ
biến, âm ỉ và dai dẳng hành hạ người phụ nữ. Nạn nhân phải chịu các kiểu hành
hạ như chửi mắng, hạ nhục với lời lẽ thô thiển, nặng nề xâm phạm đến nhân
phẩm và danh dự. Không những thế, bạo hành tinh thần nhiều khi còn tồn tại
dưới nhiều dạng, đe doạ tinh thần, khủng bố tâm lý gây nên sự phẫn uất, khủng
hoảng ý thức và tâm sinh lý phụ nữ.
Khác với kiêu hành hạ bằng lời là kiểu hành hạ bằng tình cảm, nghĩa là
người chồng tỏ ra thờ ơ, lạnh nhạt, vô trách nhiệm đối với người vợ, thậm chí
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 11
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
đem so sánh người phụ nữ khác, kể lại một cách diễu cợt những vụ tình ái
riêng…
2.2.3. Bạo hành tình duc:
Trong các hình thức bạo hành, bạo hành tình dục ít bị phát hiện và nạn
nhân không được bảo vệ, vì ở nước ta tình dục là vấn đề hết sức tế nhị khó tìm
hiểu. Bạo hành tình dục là hành vi ép buộc bằng bạo lực, gạ gẫm, đe doạ, gạ
gẫm, lừa gạt hoặc dùng kinh tế để có quan hệ tình dục với người khác trái với ý
muốn của họ. Dùng các thủ đoạn khiến nạn nhân lệ thuộc hay trong tình trạng
quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu. Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, trên thế
giới cứ 4 người phụ nữ, thì có 1 người bị bạo hành tình dục ít nhất một lần. Ở
Việt Nam, bạo hành tình dục chiếm khoảng 20%, nghĩa là cứ 5 người phụ nữ thì
có ít nhất 1 người bị bạo hành tình dục. Trong lĩnh vực tình dục, nạn nhân nữ
chịu ảnh hưởng nặng nề của các chuẩn mực đạo đức, các giá trị văn hoá truyền
thống chi phối. Họ không có quyền đòi hỏi, phải thụ động trong quan hệ tình
dục và với người chồng, họ phải có nghĩa vụ phục tùng thậm chí còn phải bị ép
buộc phải sinh thêm con, không dùng các biện pháp tránh thai và bị cưỡng ép
quan hệ tình dục khi họ không muốn. Tạp chí Gia đình và Trẻ em kỳ 1 tháng 4
năm 2004 cho biết, tại Trung tâm Linh Tâm - tổng đài 1080, từ năm 1997 đến
2003 có 250.361 trường hợp gọi tư vấn trên các lĩnh vực thì có 33.107 trường

hợp liên quan đến bạo hành gia đình, trong đó có1.870 trường hợp là bạo hành
tình dục.
2.2.4. Bạo hành kinh tế:
Ở Việt Nam loại bạo lực này chưa có thống kê đầy đủ, tuy nhiên thực tế
cho thấy đây là hình thức phổ biến rộng rãi. Bởi Việt Nam là một nước thuần
nông, người dân phần lớn sống ở môi trường thiếu kiến thức về bình đẳng giới;
Quan hệ hôn nhân gia đình, vai trò vợ chồng chỉ được nhìn nhận dưới góc độ
các quan niệm phong kiến, đặc biệt là tư tưởng Nho giáo như các quan niệm
“tam tòng”, “tứ đức”, “trọng nam khinh nữ” . Từ lâu, người phụ nữ chỉ biết đến
vai trò ở chốn “phòng the, bếp núc”. Mỗi ông chồng là một ông vua trong gia
đình, có quyền quyết định mọi việc mà ít khi quan tâm đến ý kiến của người vợ.
Đối với kinh tế, người đàn ông có nghĩa vụ làm ra tiền cùng người vợ
đảm bảo cuộc sống gia đình. Nhưng có những người làm ra tiền mà không đưa
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 12
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
cho vợ, hay người chồng bỏ bê việc nhà, không lao động sản xuất mà chỉ lo
hưởng thụ trên sức lao động của người vợ, hay kiểm soát tiền bạc, bắt bạn đời
phụ thuộc vào tiền nong, nhục mạ khi người bạn đời không có kinh tế, làm cho
gánh nặng kinh tế đè lên vai người phụ nữ.
2.2.5. Bạo hành xã hội:
Đối với xã hội, người phụ nữ sống trong tình trạng bị cô lập, tách biệt với
xã hội bên ngoài. Cắt đứt mối quan hệ với những người thân trong họ hàng nhà
vợ, bạn bè thân hữu. Cô lập người bạn đời trong nhà không cho giao tiếp với
bất cứ ai. Họ bị ngăn cản không được tham gia bất kỳ hoạt động nào của xã hội
như đi học, đi làm hoặc phải sống phụ thuộc một cách miễn cưỡng vào người
đàn ông, không tham gia các tổ chức xã hội, không được hưởng các quyền lợi
chính đáng của mình. Hiện nay, mặc dù người phụ nữ được tham gia vào nhiều
các hoạt động xã hội nhưng phần lớn họ không được chồng chia sẻ các việc gia
đình. Con số điều tra 150 gia đình ở Hà Nội mà cả hai vợ chồng đều đi làm, thì
phụ nữ phải làm thêm việc nhà trung bình 2 giờ 28 phút, trong khi nam giới chỉ

mất 32 phút, nghĩa là người chồng làm ít hơn người vợ 4 lần. Đó là chưa kể co
khoảng 8% đàn ông hầu như không tham gia vào việc gia đình (Tạp chí Gia
đình và Trẻ em, tháng 11 – 2006)
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 13
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
CHƯƠNG 2: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Tổng quan về địa bàn thực tế Huyện Hương Trà và Thị trấn Tứ Hạ
1.1. Về Huyện Hương Trà:
Hương Trà là một huyện nghèo của tỉnh Thừa Thiên Huế, đây là huyện
cửa ngõ phía bắc của thành phố Huế. Tổng diện tích của huyện là 555km2.
Người dân ở Hương Trà dựa vào nông nghiệp là nguồn thu quan trọng, 50% dân
số sống bằng nghề làm nông. Phụ thuộc chủ yếu vào thu nhập từ nông nghiệp
nên Hương Trà vẫn là một huyện nghèo. Tỉ lệ nghèo là 20,55%, 24%số hộ thiếu
ăn ít nhất 2 tháng một năm. Tình trạng này chiếm tỉ lệ cao hơn ở các xã miền núi
và bán sơn địa như Hồng Tiến, Hưong An, Hương Thọ, Bình Thành.
1.2. Tổng quan về Thị trấn Tứ Hạ
1.2.1. Vị trí địa lí:
Phía Đông giáp với huyện Quảng Điền, phía Tây giáp với xã Hương Văn,
phía Nam giáp xã Hương Vân, phía Bắc giáp xã Hương Điền. Nằm trên con
đường giao thông quan trọng Quốc lộ 1A.
Thị trấn Tứ Hạ là địa bàn trung tâm chính trị- kinh tế- xã hội của huyện
Hương Trà, có hơn 70 cơ quan, xí nghiệp của Trung ương, Tỉnh huyện đóng trên
địa bàn, đặc biệt các nhà máy xi măng Luck Việt Nam. Diện tích tự nhiên là
845.4 ha, về dân số có 1921 hộ với 8511 khẩu và hàng ngày có hàng ngàn người
qua lại làm ăn. Hộ theo Phật và Thiên chúa giáo có 102 hộ với 386 khẩu. Là địa
bàn được huyện xác định là trọng điểm về an ninh chính trị - trật tự an toàn xã
hội, có hai chùa và hai niệm phật đường.
Thị trấn Tứ Hạ được phân chia làm 10 khu vực dân cư để quản lí và điều
hành, cơ cấu kinh tế của thị trấn được xác định là: dịch vụ - thương mại - tiểu
thủ công nghiệp và nông nghiệp để phù hợp với yêu cầu phát triển đô thị.

1.2.1. Hệ thống chính trị
Đảng bộ Thị trấn có 14 chi bộ trực thuộc trong đó:
Có 2 chi bộ quân sự công an
Có 2 chi bộ trường học
Có 10 chi bộ khu vực dân cư
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 14
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Có 222 Đảng viên đang sinh hoạt nơi cư trú trên địa bàn thị trấn.
- Mặt trận và các đoàn thể quần chúng
Mặt trân Tứ Hạ bao gồm có 10 ban công tác mặt trận
Hội cựu chiến binh gồm có 9 chi hội với 203 hội viên
Hội phụ nữ gồm có 10 chi hội với 972 hội viên
Đoàn Thanh niên gồm có 13 chi đoàn với 218 đoàn viên
* Tình hình phát triển kinh tế
Trong những năm qua tình hình Thị trấn tiếp tục phát triển, cơ sở hạ tầng
đô thị từng bước được đầu tư xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát
triển kinh doanh dịch vụ - tiểu thủ công nghiệp, giải quyết nhiều viêc làm cho
người lao động, đời sống của nhân dân Thị trấn từng bước được nâng cao.
- Về dịch vụ thương mại:
Được xác định là một trong những chương trình kinh tế trọng điểm
của Thị trấn năm 2008. Trong năm qua UBND đã tích cực vận động, khuyến
khích và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhân dân mạnh dạn đầu tư và mở rộng
kinh doanh dịch vụ. Vì vậy kinh doanh dịch vụ tiếp tục được phát triển tốc độ
khá trên cả 3 vùng 9(vùng trung tâm, vùng nhà máy, vùng cua phú ốc), đặc biệt
sau khi cầu Tứ Phú được đưa vào sử dụng tình hình phát triển của thị trấn có khá
hơn, các tuyến đường nội thị ở khu vực trung tâm, đường bờ sông ở khu vực dân
cư 8, kinh doanh buôn bán ở chợ được phát triển hơn so với trước, các loại hình
như dịch vụ vận tải, dịch vụ nhà ở từng buớc phát triển mở rộng. Tổng giá trị
thương mại - dịch vụ ước đạt 34,6 tỷ đồng, đạt 100,2% so với kế hoạch, tăng
19,7% so với năm 2007

- Về phát triển sản xuất tiểu thủ công nghiệp:
Cũng là mộ trong những chương trình trọng điểm đã đượcc Thị trấn
tập trung mọi nguồn lực, phối hợp với các ban nghành cấp huyện quy hoạch chi
tiết, xây dựng cơ sở hạ tầng, mở rộng mặt bằng và kêu gọi các doanh nghiệp đầu
tư sản xuất kinh doanh và tạo mọi điều kiện thuận lợi vay vốn, đồng thời phối
hợp với phòng công thương mở lớp tập huấn khởi sự doanh nghiệp cho các đối
tượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đầu tư sản xuất, các nghành nghề thủ công
nghiệp như cơ khí, mộc dân dụng, khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng, thêu
ren… đã có những chuyển biến hơn và thu hút được nhiều lao động tham gia.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 15
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Tổng giá trị thủ công nghiệp ước đạt 29,5 tỷ đồng, đạt 101,7% tăng 20% so với
năm 2006.
- Về sản xuất nông nghiệp;
a. Trồng trọt:
Tổng diện tích gieo trồng cả năm 306,57ha, giảm 2,53ha so với năm
2006. Trong đó:
Diện tích lúa cả năm 170,68 ha, đạt 98,53% so với kế hoạch. Năng suất
lúa bình quân cả năm đạt 106 ta/ha, tăng 9,01 tạ/ha, sản lượng lúa 901,27tấn, đạt
98,2% so với kế hoạch, tăng 41,05 tấn so với năm 2006.
Sản xuất giống lúa xác nhận cả năm là 5,05ha, năng suất bình quân
54,21tạ/ha, sản lượng 27,33tấn, đưa giống lúa xác nhận vào sản xuất 90% diện
tích.
Diện tích lạc 59,25ha, năng suất 24 tạ/ha, đạt 96% kế hoạch, tăng
5,2tạ/ha,sản lượng đạt 122 tấn.
Diện tích cây sắn 59,25ha, tăng 0,35ha, năng suất 195 tạ/ha, sản lượng
1155,37tấn.
Diện tích xen canh các loại cây trồng khác 24ha, sản lượng 15,5 tấn.
Về chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã đưa 0,5ha màu ở khu vự dân cư 4 của
chương trình phát triển nông thôn hỗ trợ đầu tư trên 7 triệu đồng

b. Chăn nuôi:
Động viên nhân dân tiếp tục đẩy mạnh phát triển chăn nuôi gia súc theo
hướng bán công nghiệp, đàn lợn, đàn dê, nuôi cá lồng, cá hồ tự nhiên từng bước
được đầu tư chăn nuôi hiệu quả. Đến nay tổng đàn lợn 4600 con, đàn bò có 54
con, tăng 19 con; đàn trâu có 167 con, tăng 9 con; đàn dê có 100 con, tăng 40
con; cá lồng có 25 lồng.
c. Về cải tạo và phát triển kinh tế vườn và trồng cây xanh lâm
nghiệp.
Công tác cải tạo kinh tế vườn có nhiều chuyển biến trong tư tưởng người
dân, trong năm cải tạo và trồng mới được 5,45ha các loại cây ăn quả, trong dó
có trồng mới 128 nhành thanh trà. Về trồng cây lâm nghiệp tiếp tục vận động
nhân dân chăm sóc rừng tái sinh. Tổng giá trị nông ngư nghiệp đạt 19,9 tỉ đồng.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 16
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Tình hinh chinh trị kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh.
Thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nghị quyết của hội đồng nhân
dân thị trấn Tứ Hạ, tình hình chính trị, kinh tế xã hội tiếp tục ổn định là cơ sở tạo
điều kiện để phát triển nhanh trên các lĩnh vực kinh tế xã hội có những bước
chuyển biến tích cực. Đời sống của nhân dân từng bước được nâng cao.
d. Về tình đời sống và thu nhập của nhân dân:
Xuất phát từ nền kinh tế thị trường thị trấn Tứ Hạ được phát triển trong
những năm qua góp phần tăng thêm nguồn thu nhập cho người dân ngày càng
cao. Thu nhập bình quân đầu người từ 2.866.000 đồng/người/năm cuả năm 2000
lên 5000.000 đồng/người/năm của năm 2004, đến nay là 8000.000đồng/người
/năm. Thị trấn Tứ Hạ có 1921 hộ, qua khảo sát đánh giá có:
Hộ giàu 431 hộ, chiếm 22,5% so với tổng số hộ.
Hộ khá 769 hộ chiếm 40,17% so với tổng số hộ.
Hộ trung bình 625 hộ chiếm 32,68% so với tổng số hộ.
Hộ nghèo 63 hộ chiếm 3,27% so với tổng số hộ
Cùng với sự phát triển của kinh tế, bên cạnh đó tình hình xây dựng nhà ở

trong nhân dân ngày càng phát triển. Hiện nay trên thị trấn tỉ lệ nhà xây kiên cố,
bán kiên cố chiếm 86,1%, nhà xây không kiên cố chiếm 11,08%, nhà phên tre
xiêu vẹo, tạm bợ chiếm 2,82%. Tỷ lệ hộ dùng dùng điện 99,5%, hộ dùng nước
sàch chiếm 81,52%, tỷ lệ có máy diên thoại chiếm 52,83%. Tuy vậy do nhiều lí
do khác nhau, hiện nay trong thị trấn vẫn con 63 hộ nghèo chiếm 3,27% so với
tổng số hộ.
e. Về văn hoá xã hội:
Kết thúc năm học 2007-2008 có nhiều chuyển biến tích cực trong việc
thực hiện cuộc vận động nói không với tiêu cực trong thi cử, tỷ lệ học sinh bỏ
học ngày càng giảm, có 100% học sinh lớp 5 hoàn thành tiểu học, học sinh khá
giỏi trong các cấp ngày cành tăng.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 17
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
f. Về công tác y tế:
Thực hiện có hiệu quả mục tiêu, chương trình y tế quốc gia, quốc tế làm
tốt công tác chăm sóc bà mẹ trẻ em, tiếp tục thực hiện khám chữa bệnh miễn phí
cho trẻ dưới 6 tuổi. Quan tâm công tác y tế dự phòng, đã chủ động phòng dịch,
đạc biệt là ô nhiễm môi trường sau lũ.
Những thuận lợi và khó khăn:
* Thuận lợi:
Đời sống của nhan dân thị trấn từng bước được cải thiện nhân dân có
truyền thống cách mạng đoàn kết, gắn bó xây dựng quê hương.
Được sự lãnh đạo chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy Đảng chính quyền địa
phương quan tâm tạo điều kiện về tinh thần lẫn vật chất.
* Khó khăn:
Nền kinh tế của thị trấn phát triển chưa mạnh, một số mặt chưa vững
chắc, đời sống của một bộ phận nhân dân còn gặp khó khăn, một bộ phận nhân
dân chưa có việc làm ổn định.
Đạo đức lối sống của một bộ phận thanh thiếu niên đang là vấn đề bức
xúc đặt ra, ý thức tuân thủ pháp luật đang còn hạn chế.

Bên cạnh dó các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách phá ta trên mọi
lĩnh vực, phá hoại công cuộc đổi mới của Đảng, sự nghiệp cách mạng của nhân
dân, bằng âm “DBHB” thông qua hoạt động kinh tế, lợi dụng vào tôn giáo, tham
gia lập hội trái phép, mục đích tập hợp quần chúng đối trọng với Đảng, nhà
nước, gây chia rẽ nội bộ nhân dân để khi có điều kiện sẽ thực hiện âm mưu bạo
loạn, lật đổ, xáo bỏ vai trò lanh đạo cuả Đảng, xoá bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa.
2. Tổng quan về bạo hành gia đình ở Việt Nam:
Cùng với sự tăng trưởng kinh tế, cuộc sống tinh thần của con người cũng
ngày càng được cải thiện, đặc biệt sự bình đẳng về giới, quan hệ vợ chồng được
nhìn nhận trên nhiều khía cạnh tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn nạn,
trong đó có bạo hành gia đình, không chỉ làm đau đầu các cơ quan chức năng mà
còn làm tổ ấm gia đình mất đi nền tảng vốn có của nó.
Trước hết xin giới hạn đối tượng của bạo hành gia đình là những người
phụ nữ, có thể nói như vậy bởi theo các con số thống kê của các tổ chức quốc tế
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 18
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
cũng như ở Việt Nam, những người phải chịu đựng các hành vi bạo lực trong
gia đình hầu hết là phụ nữ. Theo bà Susan Wood, phụ trách Chương trình Giới
của Ford Foundation, phụ nữ là những người hiểu rõ nhất hành vi bạo lực gia
đình, thống kê cho thấy 69% phụ nữ phải chịu đựng hành vi bạo lực từ người
chồng, 1/4 phụ nữ bị bạo lực khi mang thai.
Còn ở Việt Nam, theo kết quả khảo sát chọn mẫu của Ủy ban các vấn đề
xã hội ở 8 tỉnh, thành thì có đến 23% gia đình có hành vi bạo lực về thể chất,
25% có hành vi bạo lực về tinh thần, 30% cặp vợ chồng có hành vi bạo lực tình
dục và nạn nhân là phụ nữ. Trên thực tế, số liệu có thể còn cao hơn con số thống
kê bởi các vụ bạo hành gia đình thường chỉ xảy ra trong nhà và bởi lý do tế nhị
nên nhiều phụ nữ cam chịu, không dám nói ra.
Ở Việt Nam vấn đề bạo lực gia đình luôn là một vấn đề nhạy cảm, bởi xã
hội nước ta, tư tưởng gia trưởng và những chuẩn mực đạo đức của Nho giáo vẫn
áp đặt lên vai người phụ nữ hết sức nặng nề. Đặc biệt gia đình ít được nhắc tới

vì nạn nhân luôn muốn che dấu nổi bât hạnh của mình, có khi họ lại không tìm
thấy sự chia cảm thông, chia sẻ của cộng đòng xung quanh.
Vì thế Đảng và Nhà nước Việt Nam rất quan tâm bảo vệ quyền lợi của
người phụ nữ trong luật Hôn Nhân và Gia Đình ngày 22/ 06/ 2000 và đặc biệt là
ngày 21/ 11/ 2006 Quốc Hội thông qua luật bình đẳng giới. Tuy nhiên bạo lực
gia đình nước ta khó giải quyết triệt để vì đây là vấn đề hết sức nhạy cảm và khó
nhận biết nếu như bản thân phụ nữ không lên tiếng phản kháng. Thực tế tình
trạng bạo hành gia đình ở nước ta luôn tồn tại phổ biến dưới nhiều hình thức
khác nhau.
Năm 2007 được coi là năm "báo động đỏ" về tình trạng bạo hành gia đình
và học đường, khi mà báo chí liên tục thông tin về các vụ bạo hành gia đình và
trường học gây bức xúc trong dư luận.
Năm 2007, cơ quan chức năng phát hiện vụ một người chồng bắt vợ cởi
quần áo, chui vào cũi chó và khóa lại, sau đó gọi mẹ vợ sang chứng kiến. Rồi lại
vụ người vợ xin ly hôn vì bị bạo hành quá nhiều lần đã bị người chồng cắt hai
núm vú bỏ vào cốc rượu , vụ bị chồng cắt cổ ngay tại nhà mẹ đẻ
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 19
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Vụ em Bình bị hành hạ đã gây làn sóng bất bình trong dư luận. Thủ tướng
Chính phủ cũng đã có ý kiến chỉ đạo về vụ việc, rồi Bộ Lao động Thương binh
và Xã hội có đề nghị rà soát tất cả các trẻ em giúp việc trong gia đình ở Hà Nội .
Trong khi vụ việc em Bình vừa tạm lắng xuống thì ơ quan công an lại
phát hiện thêm vụ việc ông chủ Nguyễn Lê Thắng (SN 1979), trú tại phố Hồng
Mai, phường Bạch Mai, quận Hai Bà Trưng - Hà Nội đã đi "thu lượm" những bé
trai lang thang để dụ dỗ các em, nếu về làm việc cho hắn, thì sẽ được nuôi ăn, ở
và trả lương. Sau đó ép các em quan hệ đồng giới với hắn. Ai không chịu sẽ bị
Thắng đánh, cầm gậy phang vào người.
Tại Việt Nam, chưa có con số chưa có con số thống kê chính xác về số
lượng, tính chất và mức độ nghiêm trọng của bạo lực gia đình gây ra, tuy nhiên
những con số mà chúng ta có được về các trường hợp bạo lực gia đình rất đáng

quan tâm.
Theo số liệu của Bộ công an, cứ 2 – 3 ngày thì có 1 người chết liên quan
đến bạo hành gia đình. Theo báo cáo của Bộ Y tế, năm 2005 ở đồng bằng Sông
Cửu Long có 1011 người tự tử, Tây Nguyên có 215 người tự tử vì bạo hành gia
đình. Toà án nhân dân tối cao chỉ rõ từ năm 2000 đến năm 2005, toà án các cấp
xử 186,954 vụ ly hôn do bạo hành gia đình (Nguồn: Uỷ ban các vấn đề xã hội
của Quốc Hội 2006). Theo số liệu từ các cuộc khảo sát được tiến hành trên một
vùng của Việt Nam những năm qua, có tới 60 – 75% phụ nữ đã từng các dạng
bạo lực gia đình, không ít trong số họ đã chịu cả bạo lực thân thể, bạo lực tinh
thần, bạo lưc tình dục. Hầu hết các câu chuyên về phụ nữ bị bạo hành vẫn còn
“ở sau cánh cửa” của mỗi gia đình Việt Nam mà chưa được sự quan tâm, chia sẻ
và hỗ trợ đúng mức của các ban ngành chức năng, của các nhà hoạt động xã
hội.
Trước tình trạng bạo hành gia tăng và để lại hậu quả nghiêm trọng. Quốc
Hội đã xây dựng dự thảo Luật phòng chống bạo hành gia đình. Trong thời gian
tới khi luật này được thông qua chúng ta hi vọng nó sẽ có tác động tích cực tới
việc ngăn chặn việc bạo hành gia đình, góp phần bảo vệ sức khoẻ và danh dự
cho người phụ nữ.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 20
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
3. Kết quả nghiên cứu:
3.1. Thực trạng bạo hành gia đình ở Thị trấn Tứ Hạ:
Năm 2008, Thị trấn Tứ Hạ xảy ra 19 vụ bạo hành gia đình và có 2 vụ
nặng nhất phải đưa đi viện.
Từ trước tới nay, vấn đề bạo hành gia đình ở Thị trấn Tứ Hạ vẫn thường
bị coi nhẹ, là bởi nó vẫn được xem như “việc riêng của các gia đình” và ít được
phơi bày trước công luận. Người trong cuộc không nói ra thì người ngoài cuộc
cũng không ai biết.
Nạn nhân bị chồng ngược đãi cứ âm thầm chịu đựng, còn những nhân
chứng duy nhất trong gia đình là con cái cũng không dám nói ra.

Ở VN, mặc dù đã có nhiều văn bản pháp luật được ban hành (Bộ Luật
hình sự, Luật Hôn nhân và Gia đình, Công ước CEDAW ), cũng như có nhiều
cơ quan pháp luật, tổ chức xã hội có chức năng chống bạo hành gia đình
(BHGĐ), thế nhưng việc tổ chức thực thi pháp luật trong lĩnh vực này còn gặp
rất nhiều khó khăn trở ngại và hầu như không hiệu quả, bởi chưa có những biện
pháp chế tài cụ thể.
Khi hỏi về vấn đề bạo hành gia đình, Bà Lê Thi Thừa - Chủ tịch Hội Phụ
nữ Thị trấn Tứ Hạ cho biết: “Toàn Thị trấn có 1921 hộ, vậy mà từ đầu năm đã
có 19 vụ bạo hành. Đó là năm nay, chứ còn các năm trước cũng có nhiều vụ
lắm.” Đây chỉ là theo thống kê của Thị trấn còn “đằng sau cánh cửa” của các gia
đình nếu thống kê hết thì con số không biết bao nhiêu.
Tiếp xúc với những người bị bạo hành, thoạt nhìn đã thấy nổi buồn và sự
khắc khổ in hằn trên khuôn mặt của họ. Phần lớn những gia đình này khi bước
chân vào ta cảm thấy sự trống vắng, buồn tẻ, lạnh lẽo và một không khí nặng nề.
Phụ nữ ở đây chủ yếu bận rôn, bôn bề và vất vả với nghề nông.
Qua thông tin từ chính quyền Thị trấn, tôi
được biết chị Lê Thị Hương ở khu vực 6 đã bị
chồng đánh đập và hành hạ nhiều lần.
Tôi tiến hành lên kế hoach để tiếp cận với
thân chủ. Phải nói rằng để tiếp cận được với chị
không phải là điều dễ dàng. Một phần là vì công
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 21
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
việc bận rộn, một phần vì sự tự ty và không muốn cho ai biết đến chuyện đó nên
chị tỏ ra không hồ hởi khi đón tiếp. Song với kỹ năng của một nhà công tác xã
hội, với sự cảm thông chia sẻ chân thành chị đã dần dần bày tỏ và hé mở nhiều
điều. Khi được hỏi “Tại sao anh ấy lại đánh đập chị ?”
Chị không ngần ngại và có phản ứng ngay: “Mấy ông ấy thích đánh chứ
cần gì phải có nguyên nhân, có bữa uống rượu ở đâu về say mèm lôi tôi ra đánh,
có bữa đi làm về thấy tôi đang nấu cơm cũng lôi tôi ra đánh. Nhiều lúc tôi không

thể chịu nổi chỉ muốn chết đi cho xong. Cũng làm người mà sao có người sướng
người khổ vậy hả chú ?”Quan sát gia đình anh chị thì thấy thuộc loại nghèo, nhà
cũng đã xây nhưng theo kiểu tạm bợ, ruộng vườn cũng ít. Chồng chị ngoài việc
chính là làm ruộng thì còn có nghề phụ là nghề thợ xây. Gia đình chị Hương có
3 đứa con, nhưng đều là con gái, trông 3 đứa con chị mà lòng tôi đầy trắc ẩn và
thương cảm. Bố mẹ đi làm quần quật suốt ngày nên ít có thời gian để ý chăm
sóc chúng. Mặt mày đứa nào đứa đấy lem luốc, quần áo xộc xệch, bẩn thỉu. Đứa
chị chỉ cách đứa em một năm. Nhìn cảnh nheo nhóc của mấy đứa con chị mà
lòng tôi không dấu nổi cảm xúc. Chị nhìn tôi và nói: “Chị chỉ mong muốn làm
sao cho gia đình khá giả hơn để có tiền chăm sóc con cái và có tiền cho chúng
ăn học, để chồng chị không pahỉ đi làm vất vả …”
Tiếp xúc với người chồng của chị, tôi nhận thấy anh có khuôn mặt và cặp
mắt khá hiền. Mạnh dạn tiếp xúc và bắt chuyện với anh mới biết anh vốn mang
bản tính hiền lành nhưng do điều kiện sống vất vả, sinh con một bề, bị bạn bè
khích bác, rồi nhiều yếu tố xung quanh tác động dẫn đến về nhà trút hết bực dọc
lên đầu người vợ yêu thương.
Chia tay với gia đình anh chị, tôi không quên hướng cho họ biết phải làm
thế nào để thoát nghèo. Phải mạnh dạn vay vốn để làm giàu, đầu tư vào phát
triển kinh tế gia đình. Tuyên truyền cho anh hiểu được sinh con trai hay con gái
thì vẫn thế, phải nuôi dạy con thật tốt để sau này để con cái có điều kiện phát
triển và phụng dưỡng cha mẹ. Thời đại ngày nay không còn phân biệt con trai
hay con gái bởi con nào mà chẳng phải con mình miễn sao sau này nó có hiếu
với cha mẹ là được. Còn vợ là người “đầu gối tay ấp”, là một phần của cuộc đời
anh sao lại mang ra hành hạ, đánh đập. Đừng nghe lời khích bác của bạn bè xấu
để rồi về hành hạ người vợ yêu thương. Tóm lại, điều trước mắt mà tôi đạt được
ở thân chủ này đó chính là sự cảm thông, động viên chia sẻ, lắng nghe chị giải
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 22
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
bày và hơn nữa là có được lời hứa của người chồng là sẽ cố gắng làm một người
chồng, người cha tốt.

Bạo hành gia đình cũng diễn ra theo một chu kỳ: Đánh – làm lành - rồi lại
đánh. Những người phụ nữ đánh nhiều thành ra cam chịu, luôn luôn sống trong
tình trạng lo lắng, sợ sệt, thiếu niềm tin vào chính bản thân mình, vào những
người xung quanh. Trường hợp chị Vi Thị Hoài ở khu vực 2 là một điển hình
chẳng hạn.
Từ khi lấy chồng, cứ dăm bữa nửa
tháng, mọi người lại nghe thấy tiếng la hét
từ nhà chị. Ngay cả khi mang bầu gần đến
ngày sinh nở mà hàng xóm vẫn thấy mặt
mũi tay chân chị bầm tím nhưng chưa đến
mức nhập viện như lần này. Không chỉ
bản thân chị mà ngay cả hai đứa con của
chị cũng thường xuyên là nạn nhân của
ông chồng vũ phu. Không ai biết được nguyên nhân những cơn giận của ông
chồng, chỉ biết là thường xuyên họ phải nghe tiếng kêu thét đau đớn lúc thì của
người phụ nữ, lúc của hai đứa trẻ từ ngôi nhà ấy. Cứ đánh xong lại làm hoà, làm
hoà xong lại đánh. Nó đã trở thành chu kỳ bạo lực với người phụ nữ và hai đứa
con.
“Bị đánh như chị Hoài còn được coi” là nhẹ đấy – Bà Nguyễn Thị Ngân
(cán bộ phụ nữ nơi chị Hoài sinh sống) kể tiếp: “Như trường hợp của chị bạn
bên khu vực 4 mà tôi biết, lấy chồng đã gần 30 năm, con cái đã lấy vợ lấy
chồng, có cháu nội ngoại cả rồi mà vẫn thường xuyên bị chồng đánh, việc bị
nhập viện vì gãy xương, bó bột hay khâu vài mũi là chuyện thường tình. Có lần
ông chồng uống say đuổi chị ra khỏi nhà. Con cái ở xa không có chỗ nào để đi,
mấy ngày liền chị phải lang thang ngủ nhờ khắp nơi. Khi không nhờ vả ai được
nữa, bí quá chị phải giải chiếu nghỉ tạm ngay ở cửa nhà mình…”
Tôi tìm gặp chị Hoài, chị tâm sự “Nhiều lúc chị cũng muốn tự giải thoát
cho mình nhưng nghĩ thương mấy đứa con, gia đình tan tác…”. Nhiều lần chị
cũng nhờ đến sự can thiệp của chính quyền, các tổ dân cư nhưng sau mỗi lần tổ
hoà giải đến hoà giải, nhắc nhở, chồng chị càng trở nên hung bạo hơn, những

NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 23
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
trận đánh “Thượng cẳng chân, hạ cẳng tay” diễn ra thường xuyên hơn “cho chừa
cái thói mách lẻo” như lời chồng chị có lần nói…
Không thể thống kê một cách chính xác hiện nay ở Thị trấn Tứ Hạ có bao
nhiêu phụ nữ bị bạo hành gia đình. Thông thường, các nạn nhân luôn giấu kín,
chỉ đến khi vết thương quá nặng phải nhập viện thì họ mới thú nhận là bị chồng
đánh. Khi những vụ bạo hành bị “vỡ lở” nhiều người ngạc nhiên không hiểu tại
sao những người phụ nữ ấy lại có thể chịu đựng bị đánh đập trong một thời gian
dài như vậy mà không một lời kêu ca hoặc có ý định tự bảo vệ mình.
Tôi tìm đến Bệnh viện Huyện Hương Trà. Bác sỹ Nguyễn Thị Long
không khỏi bức xúc: “Bệnh viện chúng tôi gần khu dân cư nên thỉnh thoảng có
những ca cấp cứu… Ngoài chuyên môn: gãy xương, dập lá lách… vì bị chồng
đánh. Thông thường sau một thời gian điều trị thì người bệnh phục hồi sức khoẻ,
nhưng cũng có nhiều trường hợp bị thương tật vĩnh viễn, giảm khả năng lao
động đáng kể”. Đấy là những ảnh hưởng về mặt sức khoẻ có thể nhìn thấy được.
Nhưng những trận bạo hành còn để lại những ảnh hưởng “vô hình”, những căn
bệnh về tâm lý nhiều khi không thể chữa trị được như trầm cảm, hoang tưởng
thậm chí tâm thần phân liệt… Trong nhiều trường hợp, những người phụ nữ bị
bạo hành là thành phần lao động chính trong gia đình nên khi không thể lao
động được, họ lại càng rơi vào tình trạng khó khăn, cùng quẫn.
Tìm gặp công an Thị trấn Tứ Hạ, tôi được anh Lê Tiến Dũng - Trưởng
công an cho biết: “Đối với những vụ bạo hành gia đình trong địa bàn dân cư,
công an chỉ can thiệp khi có một trong hai người trình báo. Cảnh sát khu vực
cùng đại diện tổ dân cư, hội phụ nữ đến lập biên bản mời hai vợ chồng lên đồn
viết tường trình, rồi giải thích, giáo dục, bắt cam kết không tái phạm. Nếu người
vợ bị đánh thương tích thì cấp giấy cho đi khám chứng thương. Nếu muốn đưa
người chồng ra toà xử lý theo pháp luật thì trước hết người vợ phải làm đơn
kiện, có giấy chứng nhận thương tật mất 11% sức khoẻ, sau đó công an mới thu
thập tài liệu để truy cứu trách nhiệm hình sự… Nói tóm lại là quy trình rất phức

tạp rầy rà, hơn nữa ít có người vợ nào chịu theo kiện chồng đến cùng. Anh Dũng
nhận xét, 13 năm làm công an khu vực anh thấy nạn bạo hành gia đình ngày
càng gia tăng và tính chất cũng nghiêm trọng hơn nhưng 13 năm chưa có trường
hợp nào đưa được ông chồng ra toà hoặc cho đi cơ sở giáo dục. Những phụ nữ
bị chồng bạo hành thường tự giải quyết bằng biện pháp ly hôn.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 24
Bạo hành gia đình: Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp
Theo điều tra Xã hội học thì tỷ lệ ly hôn ở những cặp vợ chồng mới kết
hôn 5 năm nhiều hơn những cặp kết hôn trên 5 năm. Đó cũng vì khi yêu nhau
chúng ta không còn tỉnh táo để nhận ra những thói hư tật xấu của nhau cho đến
khi kết hôn thành vợ thành chồng thì lúc đó mọi tật xấu thói hư mới bộc lộ và
khi nhận ra thì cũng đã là vợ là chồng của nhau rồi. Có 69% cho rằng 5 năm đầu
từ khi kết hôn quan hệ vợ chồng không có nhiều trục trặc, có 4% cho rằng
thường xảy ra trục trặc trong quan hệ vợ chồng là khi mới cưới. Khi mang thai
và sinh con đầu lòng chỉ chiếm 1%. Và khi mới ra ở riêng, môi trường sống có
nhiều thay đổi là 25%. Bạo hành gia đình trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn
chiếm 61%, 27% cho rằng bạo hành gia đình trong hoàn cảnh gia đình bình
thường và 22% cho rằng bạo hành xảy ra trong hoàn cảnh kinh tế khá giả.
Một câu hỏi thường được nêu ra là tại sao nạn nhân không chịu dứt khoát
xa lánh người đã hành hạ mình. Nhiều lý lẽ được nêu ra:
- Chia tay là một việc cần sửa soạn chứ không phải đùng đùng xách gói ra
đi.
- Vẫn còn thương yêu.
- Phụ thuộc tài chánh; không chịu trả tiền trợ cấp.
- Muốn con cái có cột trụ là người cha.
- Sợ chồng đe dọa lấy mất con, đe dọa tính mệnh mình hay thân nhân, phá
hủy đồ đạc, tài sản.
- Tự trách mình đã làm chồng phật ý vì vụng về, thiếu duyên dáng.
- Tôn giáo, gia đình không cho phép dứt bỏ.
Nhiều anh chồng vũ phu cũng lắm đòn phép, tỏ vẻ hối hận ăn năn, thề thốt

sẽ không bao giờ đụng tới chân lông của vợ. Vợ nhẹ dạ, cả tin, cho chồng cơ hội
để thay đổi để rồi ngựa quen đường cũ, đâu vẫn hoàn đó.
Cuối cùng thì đa số cũng vẫn phải ra đi vì sự an toàn của mình nhưng sau
những sửa soạn, quyết tâm, với nhiều nghị lực bản thân và hỗ trợ từ bên ngoài.
Họ phải tập trung vào việc làm sao để nếp sống riêng rẽ được ổn định: sẵn sàng
về sức khỏe thể xác, tinh thần, an toàn tài chánh, bảo hiểm sức khỏe, có nơi ăn
ở, trường học cho con cái.
NguyÔn V¨n HuÕ - Líp CTXH K29 - §¹i häc Khoa häc - §¹i häc HuÕ 25