Đề tài COPULA và ỨNG DỤNG TRONG tài CHÍNH

ĐẠI HỌC QUỐC GIA - TPHCM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT

GIẢI THƯỞNG NHÀ NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC TRẺ UEL

Đề tài: COPULA VÀ ỨNG
DỤNG TRONG TÀI CHÍNH
TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH



Copula và ứng dụng
trong tài chính
GVHD : TS Lê Thanh Hoa
Nhóm nghiên cứu gồm :

Huỳnh Thanh Hải
Vũ Thị Hạnh Dung
Phan Thị Thùy Duyên
Nguyễn Tấn Sang

K204131875
K204131871
K204131872
K204131891

TIEU LUAN MOI download :

Báo cáo đề tài NCKH

Nội dung báo cáo
1. Tổng quan về đề tài
2. Nội dung nghiên cứu
3. Phương pháp nghiên cứu
4. Kết quả nghiên cứu
5. Kết luận và kiến nghị
TIEU LUAN MOI download :

K20413C




Báo cáo đề tài NCKH

K20413C



Tổng quan đề tài
Phân tích cấu trúc sự phụ thuộc giữa các mã chứng khoán trên thị trường chứng
khoán Việt Nam, cụ thể sàn chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE).
Sử dụng dữ liệu thực giá đóng cửa của các mã chứng khoán, sử dụng phân phối
biên của dữ liệu và kiểm định xem xét độ phù hợp của mơ hình.
Sử dụng hàm Copula để tìm cấu trúc sự phụ thuộc giữa các chuỗi suất sinh lợi để
so sánh sự phụ thuộc, đánh giá xu hướng thay đổi giữa các mã, giúp cho các nhà

đầu tư có thể lựa chọn các mã chứng khoán hay các lĩnh vực liên quan để đầu tư
trong thị trường tài chính.
TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

K20413C



Tổng quan đề tài
Phạm vi

Đối tượng
Cấu trúc phụ thuộc của các mã
chứng khoán trong danh mục
đầu tư trên thị trường HOSE
VCB, CTG, MBB, BID, SSI, FTS,
HCM, VND, HPG, PNJ, VNM,
PLX, HBC, CII, FLC, VCG.

Thị trường tài chính
Thị trường chứng khốn Thành
phố Hồ Chí Minh – Việt Nam
21/04/2017- 25/03/2022

TIEU LUAN MOI download :

Báo cáo đề tài NCKH

Sự cần thiết của đề tài

K20413C



Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các thị trường.
Vẫn còn khá ít những nghiên cứu có liên quan.
Đóng góp thêm các nghiên cứu thực nghiệm trong lĩnh vực này.
Đề phòng các vấn đề rủi ro, giảm thiểu tổn thất đáng kể cho nhà
đầu tư.
Nhóm nghiên cứu lựa chọn đề tài “Nghiên cứu cấu trúc phụ thuộc
của các mã chứng khoán trong danh mục đầu tư trên thị trường tài
chính Việt Nam”.
TIEU LUAN MOI download :


Mục đích
nghiên cứu

Các mã chứng khốn có độc lập với nhau hay
khơng? Nếu có sự phụ thuộc thì sự phụ thuộc ấy ở
mức độ nào ?

Các phần mềm được sử dụng nhằm ước lượng
copula để xem xét sự phụ thuộc và tương quan với
nhau của các mã chứng khoán trong cùng danh
mục đầu tư trên thị trường chứng khoán.

TIEU LUAN MOI download :


Nội dung nghiên cứu
1

2

Độ đo phụ thuộc
tuyến tính
Pearson

Độ đo cấu trúc
phụ thuộc
Copulas

TIEU LUAN MOI download :


Hệ số tương quan Pearson r(X,Y) chỉ thích hợp đo
mức độ phụ thuộc của các biến ngẫu nhiên X và Y khi

Độ đo sự
phụ thuộc
tuyến tính
Pearson

chúng có quan hệ tuyến tính.

Với các phương sai là hữu hạn, tức
Khi X và Y có quan hệ phi tuyến thì r(X,Y) khơng thể
đặc trưng cho mức độ phụ thuộc. Hơn nữa, r(X,Y)=0
thì chúng ta không thể kết luận X và Y là độc lập trừ
khi chúng có phân phối chuẩn.
TIEU LUAN MOI download :


1. Hai chiều
Cho F là phân phối đồng thời với các hàm phân phối biên duyên là N và G
tồn tại một copula C sao cho với mọi x,y

∈ R,

F(x,y)=C(N(x),G(y)).

Cấu trúc
phụ thuộc
Copulas
Định lý Sklar
1959

Nếu N và G là liên tục thì C là duy nhất, mặt khác C là xác định duy nhất
trên RanN × RanG. Ngược lại, nếu C là một copula, N và G là các hàm phân
phối thì hàm F được định nghĩa là một hàm phân phối đồng thời với các
biên duyên là N và G.

2. Nhiều chiều
Cho F là một hàm phân phối n- chiều với các biên duyên

∈

thì

tồn tại một n-copula C sao cho với mọi x R2,
Nếu tất cả

đều liên tục, thì C là duy nhất;

nói cách khác C là duy nhất được xác định trên RanF1×RanF2×RanFn.
Ngược lại nếu C là một n-copula và

là các hàm phân phối thì

hàm số F được xác định là một phân phối n chiều với các biên duyên
TIEU LUAN MOI download :


1. Họ Copula Elliptics:
Các phân phối Elliptical có hàm mật độ dưới dạng
độ biên là một ellipsoids.
Copula Gaussian với hai biên
duyên là các phân phối Gaussian
tương ứng với phân phối Gaussian
hai biến Là Copula đối xứng với hệ
số phụ thuộc 2 đuôi bằng 0
Cho phép nghiên cứu khi số liệu có
phân phối chuẩn với các cấu trúc
phụ thuộc đuôi bằng 0

và vì thế mật

Copula t-Student cho phép phụ
thuộc đuôi khác 0 đối xứng trong
các đuôi, và có khả năng liên kết
dương hay âm có cùng một khả
năng xảy ra
Cấu trúc phụ thuộc rất mạnh xung
quanh vị trí trung trâm

TIEU LUAN MOI download :


2. Họ Copula Archimedean
Copula Gumbel là hàm khơng đối xứng
vì sự phụ thuộc đuôi bên phải lớn hơn
phụ thuộc đuôi bên trái.
Copula Joe khơng có phụ thuộc âm,
nhưng nó cho phép phụ thuộc đuôi trên
mạnh và gần như ngược lại với copula
Clayton trong trường hợp phụ thuộc
dương. Copula Joe là copula độc lập khi
và hội tụ về copula đồng đơn điệu.

Copula Clayton là hàm khơng đối xứng vì
sự phụ thuộc đuôi bên trái lớn hơn phụ
thuộc đuôi bên phải.
Copula Frank lần đầu tiên được nghiên
cứu vào năm 1979 bởi Frank. Frank là
copula đối xứng với sự phụ thuộc hai đuôi

bằng 0. Đồng thời cung cấp sự phụ thuộc
dương mạnh mẽ hoặc sự phụ thuộc âm
mạnh mẽ.

TIEU LUAN MOI download :


Phương pháp nghiên cứu
Ước lượng mơ hình phân phối biên
Biến đổi phân phối biên thành phân phối đều [0;1]
Mơ hình kiểm định sự phù hợp (Goodness-of-fit)
Ước lượng tham số Copula và hệ số phụ thuộc đuôi

TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

Mơ hình ước lượng phân phối biên
Bước 1: Ước lượng tham số của mơ hình phân phối biên
bằng phương pháp hợp lí cực đại
Bước 2: Kiểm định sự phù hợp phân phối biên
H0: Mơ hình khơng phù hợp và H1: Mơ hình phù hợp
Qua phép kiểm định Kolmogorov - Smirnov

TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

Biến đổi phân phối biên thành
phân phối đều [0 ; 1]
Ứng với mỗi dạng phân phối của phần dư, ta sẽ xác định được hàm phân phối
biên bằng phương pháp hợp lý cực đại. Sau đó các phân phối biên sẽ được
chuyển thành các phân phối đều [0,1].



Đối với phương pháp CML, phân phối biến đổi đơn vị được xác định bằng
hàm phân phối tích lũy thực nghiệm như sau

TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

Mơ hình kiểm định sự phù hợp (GOF)
Giả thuyết nghiên cứu

Mơ hình

Mơ hình kiểm định Goodness of fit (GOF) cho chúng ta biết được rằng liệu
mô hình đã chọn có chính xác hay khơng. Nếu giá trị AIC, BIC thấp thì mơ
hình càng phù hợp
Đồng thời, trong mơ hình kiểm định GOF nếu dùng giá trị p-value để kiểm
định thì khi giá trị p-value ( < 0.05) thì mơ hình phù hợp, cịn khi p-value
cao thì chúng ta bác bỏ mơ hình.

TIEU LUAN MOI download :

Báo cáo đề tài NCKH

K20413C

Ước lượng tham số Copula
Giai đoạn 1

Giai đoạn 2

Ước lượng các tham số
của copula

Kết quả mô hình đánh giá
dựa vào tiêu chí AIC
AIC càng nhỏ => phù hợp
càng CAO hay độ sai
lệch là ÍT nhất

TIEU LUAN MOI download :


Thảo luận và kết quả
Tổng quan về Dữ liệu
Giá đóng cửa theo ngày trong gần 5 năm
Nhóm ngành ngân hàng (Bank): CTG (Ngân hàng

Nhóm Penny: FLC (CTCP Tập đồn FLC), CII (CTCP

TMCP Công Thương Việt Nam), MBB (Ngân hàng

Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh),

TMCP Quân Đội), VCB (Ngân hàng TMCP Ngoại

VCG (CTCP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt

Thương Việt Nam), BID (Ngân hàng TMCP Đầu tư

Nam), HBC (CTCP Tập đồn Xây dựng Hịa Bình)

và Phát triển Việt Nam)

Nhóm VN30 lấy 4 mã cổ phiếu là HPG (CTCP Tập

Nhóm cơng ty tài chính (Financial): SSI (CTCP

đồn Hịa Phát), VNM (CTCP Sữa Việt Nam),

Chứng khốn SSI), VND (CTCP Chứng khoán

PNJ(CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận), PLX (Tập

VNDirect), FTS (CTCP Chứng khốn FPT), HCM

đồn Xăng Dầu Việt Nam)

(CTCP Chứng khốn Hồ Chí Minh)

TIEU LUAN MOI download :

Bank

VCB

CTG

MBB

BID

Financial

SSI

HCM

VND

FTS

Mean

0

0

0

0

Mean

0

0

0

0

Std.Dev

0.02

0.02

0.02

0.02

Std.Dev

0.2

0.3

0.3

0.2

Max

0.08

0.08

0.07

0.08

Max

0.09

0.09

0.11

0.1

Min

-0.06

-0.07

-0.06

-0.07

Min

-0.07

-0.07

-0.09

-0.08

Range

0.14

0.14

0.14

0.14

Range

0.15

0.15

0.2

0.17

Skewness

0.35

0.33

0.35

0.35

Skewness

0.22

0.28

0.13

-0.02

Kurtosis

2.59

1.7

2.21

1.59

Kurtosis

1.67

0.69

1.69

1.7

Count

1232

1232

1232

1232

Count

1232

1232

1232

1232

Penny

FLC

HBC

CII

VCG

VN30

HPG

PNJ

VNM

PLX

Mean

0

0

0

0

Mean

0

0

0

0

Std.Dev

0.03

0.03

0.02

0.02

Std.Dev

0.02

0.02

0.02

0.02

Max

0.12

0.08

0.08

0.11

Max

0.08

0.08

0.08

0.07

Min

-0.07

-0.07

-0.07

-0.09

Min

-0.06

-0.07

-0.07

-0.07

Range

0.19

0.15

0.14

0.2

Range

0.14

0.14

0.14

0.14

Skewness

0.04

0.08

0.07

0.17

Skewness

0.17

0.36

0.06

0.3

Kurtosis

0.57

0.69

1.8

4.36

Kurtosis

1.45

2.3

4

2.14

Count

1232

1232

1232

1232

Count

1232

1232

1232

1232

TIEU LUAN MOI download :


Bank

Penny

Financial

HỆ SỐ
TƯƠNG QUAN
PEARSON

VN30

TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

Kết quả ước lượng mơ hình phân phối biên
Kết quả

Phép kiểm định Kolmogorov - Smirnov với tất cả
mơ hình biên cho ta thấy khơng thể bác bỏ giả
thiết H0: về tính phù hợp của hàm phân phối ở
mức ý nghĩa 5%
Tóm lại

Kiểm định Kolmogorov - Smirnov này cho
rằng các mơ hình ước lượng phân phối biên là
đáng tin cậy và không bị sai lệch.

TIEU LUAN MOI download :


Báo cáo đề tài NCKH

K20413C

Bước 1
Kết quả mơ hình biên phải
được chuyển về phân phối ở
dạng phân phối đơn vị [0,1]

Kết quả

Kiểm định sự phù hợp
(GOF)

Bước 2
Kiểm định Goodness-of-fit
Kết quả ở mức ý nghĩa 5%.
P-value = 0.0004995 << 0.05.

TIEU LUAN MOI download :

Bank

Copula

Loglik

AIC

BIC

p-value

VCB_CTG

Joe - Clayton

307.99

-611.97

-601.74

< 0,01

VCB_MBB

Joe - Clayton

283.81

-563.63

-553.4

< 0,01

VCB_BID

Gumbel

289.13

-576.26

-571.14

< 0,01

CTG_MBB

Joe - Clayton

533.91

-1063.82

-1053.58

< 0,01

CTG_BID

Joe - Clayton

486.78

-969.56

-959.32

< 0,01

MBB_BID

Joe - Clayton

385.42

-766.83

-756.6

< 0,01

Kết quả kiểm định sự phù hợp của
Copula cho dữ liệu liên tục
TIEU LUAN MOI download :


Bank

Copula

Loglik

AIC

BIC

p-value

VCB_CTG

T

30.64

-57.29

-51.73

< 0,01

VCB_MBB

Gumbel

28.28

-54.55

-51.77

< 0,01

VCB_BID

Clayton - Gumbel

36.47

-68.94

-63.38

< 0,01

CTG_MBB

Joe - Frank

57.63

-111.26

-105.7

< 0,01

CTG_BID

Gumbel

52.22

-102.44

-99.66

< 0,01

MBB_BID

Gumbel

37.15

-72.3

-69.53

< 0,01

Kết quả kiểm định sự phù hợp của
Copula cho dữ liệu Trung bình trượt
TIEU LUAN MOI download :


Financial

Copula

Loglik

AIC

BIC

p-value

SSI_HCM

Clayton - Gumbel

636,25

-1268,49

-1258,26

< 0,01

SSI_VND

T

47,73

-91,45

-81,22

< 0,01

SSI_FTS

T

13,11

-22,23

-11,99

< 0,01

HCM_VND

T

26,13

-48,26

-38,03

< 0,01

HCM_FTS

Independence

0

0

0

0,07

VND_FTS

Independence

0

0

0

0,16

Kết quả kiểm định sự phù hợp của
Copula cho dữ liệu liên tục
TIEU LUAN MOI download :