Nghìn lẻ một ngày tập 2

CHUYỆNQUỐCVƯƠNGBÊRÊTĐIN-LƠLƠVÀ
TỂTƯỚNGATANMUC-PHẦNTIẾP

K

ểxongcâuchuyệnvềcuộcđờimình,hồngthânSêypenMulucnóivớiquốcvươngĐamat:

-Tâubệhạ,đấylàđiềungàimuốnbiết.Giờngàihãyphánxét,tơicóphảilàngườiđượchạnh
phúchồnhảohaykhơng.Hiệnnay,tơivẫnsimêcơngchúaBêđy-an-Giêmanhơnbaogiờ.Tơilnln
tựbảomìnhthậtkỳcục,saolạiđammêmộtngườiphụnữkhơngcịnsốngtrênđời,thếnhưngkhơng
làmsaoxóanhịahìnhảnhcủanàng,nàngvẫnngựtrịmãimãitrongtráitimtơi.
QuốcvươngBêrêtđinkhơngsaohiểumộtmốitìnhlạlùngđếnvậy.Vuahỏihồngthâncịngiữchân
dungcơngchúaBêđy-an-Giêmanhaykhơng.Hồngthânđáp:
-Tâubệhạtơilnlnmangtheongười.
Vừanóihồngthânvừalấytừtúiáorabứcchândungđưavuaxem.Vuacangợivẻđẹpnàngcơng
chúa:
-CongáivuaSabanthậtlàmộtcơngchúaxinhtươi.TahiểutạisaođạiđếXalomonthờixưarấtmực
uqnàng;nhưngtìnhucủangàitathấyqdịthường.
LúcnàyTểtướngƯuphiềnmớicấtlờinói:
-QuacáccâuchuyệnvềcuộcđờihồngthânSêypenMuluc,tâubệhạ,hẳnngàiđãthấytấtcảmọi
ngườiaicũngcónỗibuồnphiềnriêng.Khơngcóaisinhratrênđờinàycóthểhưởnghạnhphúctrọnvẹn.
-Tavẫnchưatinlờiơngnói,-nhàvuađáp-tanhìnngườiđờivớiđơimắtlạcquanhơn.Tatintrên
thếgianvẫncónhữngngườimàcuộcđờikhơnghềbịxáođộngbởibấtcứphiềnmuộnnào.

Q

NGÀYTHỨ

MỘTTRĂMLẺCHÍN

uốcvươngĐamatkhátkhaomuốnrõtrênđờinàycónhữngngườisungsướngtrọnvẹnhay
khơng.VuabảohồngthânSêypenMuluc:

-Ơnghãythảbộdạochơitrongkinhthành,hãyđingangquacácphốcócửahiệunhữngngườithợ
thủcơng!Ơngđểýxem,thấyngườinàovuivẻnhất,hãyđưavềgặpta!
HồngthânSêypenMuluctnlệnh.Vàigiờsau,ơngquaytrởvềcungvua,gặpquốcvương
Bêrêtđin-Lơlơ.Nhàvuahỏi:


-Thếnào,ơngđãlàmxongviệctatruyền?
-Tâubệhạ,-hồngthânđáp,-tơiđãđingangquanhiềucửahiệu.Tơiđãnhìnthấynhiềuthợthủ
cơngcácnghềkhácnhauvừalàmviệcvừacahát,trơngainấycóvẻkháhàilịngvớisốphậncủamình.Tơi
đểýmộtanhthợdệttrẻtuổitênlàMalek,anhtalncườiđùasảngkhốivớibạnbè.Tơidừnglạihỏi
chuyệnanhta:“Nàyanhbạn,trơnganhvuivẻnhỉ!-Tínhtơixưanayvẫnvậy,anhđáp,tơichẳngnghĩtới
chuyệnbuồnphiềnlàmgì.”Tơihỏinhữngngườihàngxómxungquanh,cóđúnganhchàngnàytính
tìnhdễchịuvậysao.Họđềuđáp,anhtachỉcóviệccườiđùatừsángđếntối.Thếlàtơibảoanhchàngtrẻ
tuổihãytheotavềhồngcung.Anhấyhiệnđangchờởbênngồi.Hồngthượngcómuốntơichoanhta
vàoyếtkiếnngàitạiđây?
Nhàvuađáp:
-Ơngchoanhtavào!Tamuốnnóichuyệnvớianhấyngaynơiđây.
HồngthânSêypenMulucbướcra,chỉlátsauquaytrởlạicùngmộtchàngtraimặtmũisángsủa,giới
thiệuvớivua.Ngườithợdệtquỳxuốnglạychàoquốcvương.Nhàvuabảo:
-Hãyđứnglên,Malek!Anhhãynóithànhthậttanghe,cóphảianhthậtsựhàilịngvềcuộcsốnghay
khơng?Ngườitabảoanhsuốtngàyvừalàmviệcvừacườiđùacahát.Cóvẻnhưanhlàngườihạnhphúc
nhấttrongtấtcảthầndâncủata.Anhhãynóitanghe,cóthậtanhhồntồnbằnglịngvềcuộcsốngcủa
mình?Đấylàmộtđiềuquantrọngtacầnbiết,anhphảinóithànhthật,khơngđượcphépgiấugiếmta
chútgì.
Ngườithợdệtđứnglênthưa:

Tâuhồngthượng,cầuchúcngườivạnthọvơcương!Cầumongcuộcđờingàilnlnđầylạcthú!
Nhưngcúimongngàichophépkẻnơlệnàykhỏiphảilàmviệcngàivừatruyền.Kẻnàybiết,khơngđược
phépnóikhơngđúngsựthậtvớibậcqnvương.Nhưngcũngphảithừanhậncónhữngsựthậtngườita
khơngdámnóirõvớiai.Tơichỉcóthểtâuhồngthượng,ngườitanghĩkhơngđúngvềtơi.Chodùtơi
lnlncườivuicahát,cólẽtơilàngườibấthạnhnhấtthếgian.Xinhồngthượngbằnglịngvớilời
thúnhậnấy,xinngàiđừngbuộctơiphảikểchitiếtnhữngnỗibấthạnhđãxảyratrongđờikẻnày!
Nhàvualạihỏi:
-Tạisaoanhsợkhơngdámkểtanghenhữngcâuchuyệnvềđờianh?Nhữngcâuchuyệnấycógì
khơnglàmvinhhạnhchoanhsao?
-Tâubệhạ,nhữngcâuchuyệncủađờitơicóthểlàmvinhhạnhchomộtvịhồngtửvĩđạinhất,ngườithợdệtđáp-nhưngtơiđãquyếtđịnhgiữkín,khơngnóiravớibấtkỳai.
-Malekà,anhnóivậycàngkíchthíchthêmsựhiếukỳcủata.-Nhàvuanói.-Tatruyềnlệnhchoanh
phảikểhếttanghe!
Ngườithợdệtkhơngdámtráilệnhvua,anhliềnbắtđầukểcâuchuyệnvềcuộcđờimìnhnhưsau:



CHUYỆNCHÀNGMALEKVÀCƠNGCHÚA
THIRIN

T

ơilàcontraiđộcnhấtmộtthươnggiagiàucóởthànhphốSurat.Chỉmộtthờigianngắnsau
khichatơiquađời,tơiđãlàmtiêutángầnhếtgiasảnkhổnglồdongườiđểlạichocon.Cịnlạimột
ít,tơitiếptụchoangphílnvớinhómbạnbècủamình,chợtmộthơmmộtngườinướcngồighé
quaSuratđểđếnđảoXêrenđiptìnhcờcómặttạimộtbữatiệctơichiêuđãibạnbè.Hơmấycâuchuyện
xoayquanhchuyệnđiduhành.Nhữngngườinàyngợicasựcầnthiếtvànhữngđiềulýthúkhiđượcđi
đóđiđây.Nhữngngườikhácthìkểramnvànhiểmnguykhótránhtrênđườngrongruổi.Nhữngđiều
thúvịhọnóirakhiếntơicũngmuốnđidulịchxemsao,nhưngcáckhókhăntrởngạiđượcnhữngvịthực
kháchmơtả,quacácchuyếnđicủahọlạilàmtơingạingầnkhơngdámquyết.
Chờmọingườinóixong,tơicấtlời:

-Nghekểvềlạcthúcủacácchuyếnđixa,aicũngmuốnrađi,nhưnghìnhdungcáchiểmnguyngười
lữhànhthườnggặptrênđườnglạilàmtacụthứng,khơngdámbướcrakhỏinhànữa.Giáđượcđitừđầu
trờiđếncuốiđấtmàkhơngphảigặpgianlaokhổảinào,thìngaysángsớmmaitơilênđườnggiãtừthành
phốSuratnày.
Mọingườipháracườivuivẻ.Riêngngườingoạiquốclạinói:
-Thưangài,nếuquảngàicóýđịnhmuốnđichơixa,songchỉvìgianlaomàchưaquyết,nếungài
đồngý,tơisẵnsàngbàychongàimộtcáchthahồđikhắpmọinơimàchẳnglotrởngạinào.
Tơinghĩơngtanóiđùa.Nhưngsaubữatiệc,ơngmờitơiramộtnơivànóiriêng,sángsớmmai,ơngsẽ
đếnnhàtơi,chỉchotơixemmộtđiềukháđặcbiệt.
Quảnhưlời,ngàyhơmsauơngđếnnhàtơi:
-Tơimuốngiữlờiđãhứavớingài.Nhưngphảichuẩnbịvàihơmnữangàimớithấycụthểkếtquảlời
tơihứa.Hơmnay,tơibắttaylàmcơngviệc.Xinngàisaingườinhàđitìmthmộtngườithợmộc.Khitrở
về,cảhaingườiấycầnmangtheomộtsốgỗđãxẻsẵnthànhtấm.
Mọiviệcđượcthihànhchóngvánh.

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜI
hingườithợmộccùngngườinhàcủatơimangcáctấmvántrởvề,ơngkháchlạbảoanhthợ
mộcđónggiúpmộtcáihịmdàisáubộvàrộngbốnbộ(1).Trongkhianhthợmộcbắttayvàoviệcthì


ngườikháchlạcũngchẳngngồikhơng.Ơnghìhụcsảnxuấtcácbộphậnkháccủacáimáy,đạithể
nhưốcvítvàlịxo.Haingườilàmviệcsuốtcảngàyhơmấy.Chiềutối,xongcơngviệc,tơichoanh
thợmộcravề.Ngàyhơmsau,vịkháchnướcngồilạilụicụilắpcácốcvít,lịxovàhồnthiệnsản
phẩm.

K

Đếnngàythứbacơngtrìnhhồntất.ChúngtơichophủlêncáihịmgỗấymộttấmthảmBaTư,rồi
mangvềq.Tơicùngngườikháchlạcùngtheovềdướiấy.Đếnnơi,ơngbảotơi:

-Ngàihãychotấtcảmọingườinhàquaytrởvề,chỉđểhaichúngtalạiđâythơi.Tơikhơngmuốncho
bấtkỳaikhácngồihaitađượcnhìnthấycơngtrìnhnày.
Tơitruyềnchotấtcảgianhânhãytrởvềnhà,mìnhtơiởlạicùngngườikháchnướcngồi.Tơiđang
nónglịngmuốnrõơngtađịnhlàmgìvớicáihịmgỗnàythìơngtađãbướcvàotrongấy.Vàcáihịmtự
nóbốclênkhơngtrung,rẽkhơngkhíbayđivớitốcđộkhótưởngtượng,trongchốclátđãxakhỏitầm
mắttơi,songlátsaulạiđãthấycáihịmbayvềđỗxuốngđất.
Tơicựckỳngạcnhiêntrướcchuyệnkỳlạthếnày.Ngườikháchnướcngồibướcrakhỏicáihịmvà
nói:
-Ngàithấyđấy,đúnglàmộtcỗxenhẹnhàng.Bâygiờhẳnngàiđãtinchắcđiduhànhvớichiếcxenày,
khơngcịnsợbọnvơlạichặnlạivớicướpbócdọcđường.Đấychínhlàphươngtiệntơimuốntặng,để
ngàidùngđiđóđiđâymộtcáchantồn.Tơibiếukhơngngàiđấy.Ngàisẽdùngnóchừngnàomuốnđi
dulịchnướcngồi.Xinngàichớnghĩcóphépthầnthơngbiếnhốgìtrongvậtngàithấykia.Chẳngcần
phảiniệmthầnchúhayyểmbùauđểchocáihịmnàybaylêntrời.Sởdĩnóbayđượclàdoquyluật
chuyểnđộng.Tơilàngườithơngthạocơhọc,tơicịnbiếtlàmnhiềumáymóckỳlạhơncáimáynàynhiều.
Tơicảmtạngườikháchnướcngồiđãbiếuchomộtvậthiếm.Đểtỏlịngbiếtơn,tơitraochoơngmột
cáitúiđựngđầytiềnxơcanhvàng,vànóivớiơng:
-Xinngàivuilịngchobiết,làmcáchnàochocáihịmnàychuyểnđộng?
-Ngàisẽthấyngayđây.-Ơngđáp.
Nóixong,ơngmờitơicùngơngvàobêntrongcáihịm.Ơngchạmtayvàomộtcáilịxo,cáihịmbay
lên,sauđóơngbàychotơicáchđiềukhiểnnóthậtantồn:
-Quaycáivítnày,ơngsẽđisangphải,vặncáivítkiaơngsẽrẽsangtrái;chạmvàocáilịxonàycáihịm
sẽbaylên,độngvàocáilịxokiacáihịmkhắchạxuống.
Tơimuốntựtaymìnhđiềukhiểnthử.Quảnhiênrấtdễdàng,tơimuốnbaylên,hạxuống,đinhanh,
đichậmthếnàocũngđược.Saukhibaylượnmấyvịngtrênkhơngtrung,chúngtơichonóquaytrởlại
nhàtơivàđỗxuốngsauvườn.Cáihịmđápxuốngkhánhẹnhàng,bởicáithảmphủbêntrênđãđượcbỏ
đi,đểlộtrênthànhhịmnhữngcáilỗchokhơngkhíthơngvàocũngnhưđểtừtrongnhìnrangồi.
Chúngtơivềnhàtrướccảbọnngườinhà,khiếnhọhếtsứcngạcnhiên.Tơisaimangcáihịmvào


phịngriêngcủatơi,giữnócẩnthậnnhưgiữmộtkhobáu.Ngườikháchnướcngồirađi,cảơngvàtơihai

ngườiđềuhàilịng.
Tơitiếptụcchơibờihoangphívớibạnbèchođếnkhihếtsạchtrơngiatàichatơiđểlại.Tơibắtđầu
vaymượn,giậttạmmỗinơimộtít,chẳngbaolâunợnầnnhưchúachổm.KhingườithànhphốSurathay
tintơiđãkhánhkiệt,tơichẳngcịnchúttínnhiệmnàonữa,chẳngaiđồngýchotơivaythêm,trongkhi
cácchủnợngàynàocũngcứđếnthơithúctơitrảcácmónnợvaytrước.Thấymìnhchẳngcịnnguồnsinh
sốngnàokhác,cónghĩachẳngmấychốcrồitựchuốcvàomìnhnhụcmạvàưuphiền,tơinhớđếncáihịm
củamình.Mộtđêm,tơitựtaykéocáihịmtừphịngriêngravườn,chovàođấymộtítthựcphẩmvàsố
tiềnítỏicịnlạitrongnhà,rồibướcvàobêntrong.Tơibậtcáilịxođiềukhiểnchonóbaylên,chẳngmấy
chốcrờixathànhphốSuratcùngcácchủnợcủamình,chẳngcịnlolínhtránghaymõtồmaikiasăntìm
nữa.
Trongđêmtối,tơichocáihịmbayvớitốcđộnhanhnhất,tưởngchừngnhanhhơngió.Rạngsáng,
tơingóquacáilỗđểbiếtmìnhđangởđâu.Nhìnxuốngthấytồnnúicaovựcsâu,cánhđồngkhơcằn,sa
mạckhủngkhiếp.Nhìnvềhướngnàocũngchẳngnomthấycónhàở.Tơitiếptụcbaytrênkhơngtrung
cảngàyhơmấyvàđêmhơmsaunữa.Sánghơmsautơithấymìnhđangbayquamộtkhurừngrậm,cạnh
khurừngcómộtthànhphốkháđẹp,liềnvớimộtcánhđồngrộngbátngát.
Tơichocáihịmdừnglạiđểngắmthànhphố,cũngnhưtồlâuđàitránglệởcuốicánhđồng.Rất
muốnbiếtmìnhđangởđâu,tơiđangsuynghĩcáchlàmsaotìmhiểu,chợtnhìnthấymộtnơngdânđang
làmviệctrêncánhđồng.Tơichocáihịmđápxuốnggiữakhurừng,giấucáihịmtrongấy,rồiđiracánh
đồnghỏingườinơngdânđanglàmviệc,thànhphốnàytênlàgì.Ơngđáp:
-Chàngtraià,tơithấyrõanhlàngườinướcngồi,bởianhkhơngbiếtthànhphốnàytêngọilàGazna.
QuốcvươngBahaman,mộtvịanhqnrấtcơngminhvàdũngcảm,hiệntrịvìnơiđây.
-Vậyaisốngtrongtồlâuđàitránglệnhìnthấycuốicánhđồngkia?-Tơihỏi.
-ẤylàtồlâuđàiquốcvươngGaznachoxâydựngđểnhốtnàngcơngchúaThirincongáinhàvua.
Theosốtửvicủanàng,cơngchúasẽbịmộtngườiđànơngquyếnrũvàlừagạt.Đểphịngngừađiềuơ
nhụcấy,nhàvuachoxâydựngnêntồlâuđàinày,tồnbằngđácẩmthạch,chungquanhcóhàorộngđầy
nướcsâu.KhốlâuđàilàmbằngthépmuatậnTrungHoa,đíchthânnhàvuagiữchùmchìakhố,ngồi
ralạicịnmộtđộilínhđơngđảongàyđêmtuầntracanhgácchungquanhtồlâuđài,khơngchobấtcứ
mộtngườiđànơngnàobénmảngtới.Mỗituầnnhàvuađếnthămcongáimộtlần,sauđótrởvềsốngở
hồngcungtrongthànhphốGazna.ỞtronglâuđàicùngnàngcơngchúaThirinchỉcóbàquảnmẫu
cùngmấytênnơtỳgiúpviệc.

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜIMỘT
ơicảmơnngườinơngdânđãchobiếtnhữngđiềutrênrồiquaygótđivàothànhphố.Vừatới


nơi,đãnghecótiếngvóngựadồndập.Ngaysauđóxuấthiệnnhiềukỵmãănmặcsangtrọngcưỡi
trênnhữngcontuấnmãncươnghuyhồng.Chínhgiữađồnkỵsĩấy,mộtngườicaolớndáng
điệuuynghi,đầuđộivươngmiệnvàng,áohồngbàocóđínhnhiềuhạtkimcươnglấplánh,tơi
đốnđấychắchẳnnhàvuaxứGaznađangđithămcongái.Vàotrongthànhphố,hỏimấyngười
dân,tơibiếtmìnhđãđốnkhơngsai.

T

Saukhidạomộtvịngquanhthànhphố,thoảmãnchừngnàolịnghiếukỳcủamình,tơinghĩđếncái
hịm.Chodùđãgiấuởmộtnơikínđáo,vẫnkhơngkhỏicảmthấyloâu.Tơivộivàngrakhỏithànhphố,
vàchỉntâmtrởlạikhinhìnthấychiếchịmgỗcịnngunvẹn.
Thanhthảntrởlại,tơiănuốngrấtngonlànhsốthựcphẩmmangtheo,rồiquyếtđịnhngủquađêm
trongkhurừngnày.Hyvọngđêmnaysẽngủngon,bởikhơngcịnphảiloâuchútnàovềnhữngngười
chủnợ.Tuynhiên,tơikhơngsaongiấc.Nhữngđiềungườinơngdânnóichonghebanngàycứámảnh
đầuóc.Tơitựhỏi:“Qithật,tạisaonhàvuaBahamanlạiloâuvềmộtđiềuhuyễnhoặcnhưthế?Cócần
thiếtkhơng,phảixâycảmộtlâuđàiđểnhốtcongái?Đểnàngsốngtronghồngcungchưađủantồn
haysao?Nếucácnhàcoisốtửviđãnhìnthấyngơisaochiếumệnhcủanàngmắcvàocungấyrồi,thiêntào
đãđịnhcơnàngđitheoaiđấy,tránhlàmsaokhỏi?Conngườichodùcẩntrọngđếnđâuvẫnkhótránh
khỏimộtđiềumàdunsốđãtiềnđịnh.NếuquảnàngcơngchúaThirinphảilịngmộtanhchàngnào
đó,thìphịngngừathếnàorồicũngtốncơngvơíchmàthơi.”
CứsuynghĩmãivềnàngcơngchúaThirin,tơihìnhdunghẳnnàngxinhđẹptuyệtthếvơsong,đẹp
hơntấtcảbaonhiêungườiđànbàkháxinhđẹptơiđãgặptạithànhphốSurathoặcthànhphốGioa,các
nàngấyđãgópphầnđángkểlàmchogiatàitơimaukhánhkiệt.Tơitựnhủ,phảitìmlốiđápxuốngmái
tồlâuđàiấy,phảitìmcáchvàobằngđượctrongphịngcơcơngchúaấy,biếtđâumìnhchẳngđượcnàng

mêsay?Biếtđâutơichínhlàchàngtraimàcácnhàxemsốtửviđãđồtrướcsẽquyếnrũđượcnàng?
Hồiấytơicịntrẻ,dođóngổngáolắm,vàtơicũngchẳngphảiconngườinhátgan.Quyếtđịnhtáo
tợnvậyrồi,tơibắttaythựchànhngaylậptức.
Tơivàochiếchịm,láichonóbayvềhướngtồlâuđài.Maysaohơmấy,nhưthểđểchiềulịngtơi,đêm
tốidàyđặc.Tơibayquađầubọnlínhđượcbốtrícanhgácđơngđảobênngồicáchàonước,khơngbị
chúngpháthiện.Tơiđápxuốngmáilâuđài,ởmộtchỗnhìnthấygầnnơicóánhđènhắtlên.Tơirakhỏi
hịm,bịđếnbênmộtcửasổngườitamởhésẵnđểđóngiómát.Nhìnvào,thấymộtgianphịngbàybiện
đồđạccựckỳsangtrọng,cơngchúaThirinđangnằmngủsaysưa.Quảthậtnàngvơcùngxinhđẹp,lời
đồnđạichẳngchútsaingoa,thậmchíđẹphơncảnhưtơihìnhdungtrongđầu.Tơitiếnđếngầnnàng
hơnđểngắmnghíachothoả.Thấynàngqxinh,khơngsaocầmlịngđược,tơiliềnquỳxuốngnâng
mộtbàntaynàngđưalênmơihơn.
Nàngtỉnhgiấcngay.Nhìnthấymộtngườiđànơngtrongtưthếđángchomìnhđềphịng,cơngchúa
kinhhãithétlênmộttiếngrõto.Bàquảnmẫuđangngủphịngbêncạnh,giậtmìnhchạybổsang.
-BàMatpêkeơi,hãycứutơivới!Có...cómộtngườiđànơngtrongphịng.Bằngcáchnàoanhtavào
đượcphịngtơi?Haybàlàngườiđồnglõa?


-Tơiư?-Bàquảnmẫuphậtý.-Saocơngchúanỡnghingờxúcphạmnhưvậyđếngiànày?Hơnnữa,
chodùtơicốtìnhtạođiềukiệnthuậnlợichoanhta,thìlàmsaovượtquađượcđộilínhcanhgácvịng
trongvịngngồi?Cơngchúabiếtrõrồiđấy,muốnvàođượctớiđâyphảiquahaimươicánhcổngđúc
bằngthép,cổngnàocũngniêmphongdấuấncủahồngthượng,vàchỉcóngàilàngườigiữchìakhóa
thơi.Tơithậtlịngkhơnghiểulàmsaochàngtraitrẻnàyđãvượtquađượcbấynhiêutrởngại.
Trongkhicơngchúavàbàquảnmẫutraođổivớinhaunhưvậy,tơitựđậpócsuynghĩmìnhnênđối
đápnhưthếnào,vàbỗngdưngnảyraý,phảilàmcáchsaođểchohaingườinàytinchắctađâychínhlà
ĐấngtiêntriMahomêt.Tơiliềnnóiln:
-CơngchúaThirinà,cũngnhưbàquảnmẫuMatpêkekia,chớcóngạcnhiêntạisaotavàođượctới
đây.Takhơngthuộcnhữngchàngtraidùngvàngbạchoặcmưuđồgiảdốiđểđạtướcvọng.Takhơngcó
ýđịnhlàmgìkhiếncơngchúaphảilotiếthạnhbịxâmphạm,trongđầuóctachẳngbaogiờcóýnghĩvơ
đạođức.TachínhlàĐângtiêntriMahomêt.TakhơngthểngồinhìnquốcvươngBahamanchanàng,chỉ
nhằmphịngngừadunsốđắngcaycủacongái,màgiamcầmnàngbaonhiêulâutrongngơinhàtùnày,

đểnàngphảibỏmấtnhữngngàyxntươiđẹp.Cơngchúa,cũngnhưvuachanàng,từnayhãyntâm
đi,hãythanhthảnđi,chớnênlolắnggì.Rồiđâynàngsẽchỉcóhưởngvinhquangvàhạnhphúcthơi,bởi
nàngđãtrởthànhvợcủaĐấngtiêntriMahomêt.ChừngnàotinvềcuộchơnnhâncủanàngvớiĐấng
tiêntriloantruyềnrakhắpthếgiới,thìtấtcảmọiqnvươngtrênđờiaiaicũngkínhsợnhàvuabốvợ
củaĐấngtiêntri,vàtấtcảmọinàngcơngchúatrêntrầnthếchẳngcơnàokhơngganhtịvớidunmay
củacơngchúaThirin.

C

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜIHAI

ơngchúaThirinvàbàquảnmẫuphânvânđưamắtnhìnnhau,nhưthểngầmtraođổinênnghĩ
thếnàovềnhữnglờitơivừathốt.Riêngtơi,thúthậtlúcấytơicũngchưatinlờinóicủamìnhcótác
độnggìnhiềuđếntâmtưcủahọ.Nhưngphụnữxưanaybaogiờcũngsẵnlịngtinnhữnggìkỳ
diệu.Bàquảnmẫuvàcơngchúatinlnlờitơinói.HọnghĩtơiđúnglàgiáochủMahomêt.Vàđêmấytơi
đãlạmdụnglịngtinngâythơcủanàngcơngchúa.SaukhitrảiquagầnhếtđêmvớinàngThirin,trước
khitrờirạngsáng,tơirakhỏitồlâuđài,khơngqnhứađêmmaisẽquaytrởlại.
Tơivộivãđếnchỗđểcáihịm,chuitọtvàotrong,chonóbốclênthậtcaođểkhỏibịbọnlínhcanh
nhìnthấy.Tơiđápxuốngkhurừng,giấucáihịmvàomộtchỗkínđáorồiđivàothànhphố.Tơimuađủ
thựcphẩmdùngtrongtámngày,nhiềuquầnáosangtrọng,mộtchiếckhănđộiđầumaybằngvảitốtcó
nhữngsợisọcvàngsảnxuấttậnbênnướcẤnĐộ,cùngnhiềuloạinướchoađắttiềnnhấtđểbơilêntóc
xứcvàongười.Tơidùnghếtsốtiềncịnlạisắmsanhnhữngthứđó,chẳngchútquantâmsaunàysẽra
sao,làmnhưthểsaukhiđãgặpmộtchuyệnphiêulưukỳdiễmthếấy,chẳngcịnphảilothiếuthốnthức
gì.
Suốtngàyhơmấytơiẩntrongkhurừng,chỉcómỗimộtviệcchămlochảichuốtvuốtvevàxứcnước


hoathơmlừng.Đêmvừasậpđến,tơichuivàocáihịm,chonóbayđếnđápxuốngmáitồlâuđàicủa
nàngcơngchúaThirin.Lạitheocáchhơmtrước,tơilọtvàophịngnàng.Cơngchúalộrõnàngđangnơn

nóngchờtơi.Nàngbảo:
-ThưaĐấngĐạitiêntri!Emđãbắtđầucảmthấyloâu,engàiđãqnmấtcơvợmớicướicủamình.
-Nàngcơngchúauqcủata,saonànglạinghĩlẩnthẩnvậy?Lờitađãthốt,hẳnnàngphảitintasẽ
uthươngnàngđếntrọnđờichứ?
-Nhưng,xinngàichoembiếtrõ,-nànghỏi-saotrơngngàitrẻtrungvậy?Từtrướcđếnnayemvẫn
nghĩĐấngtiêntriMahomêtphảilàmộtcụgiàđạomạocơ.
-Nàngnghĩthếchẳngnhầmđâu,-tơiđáp-xưanayngườitavẫnnhìntatronghìnhdạngấy.Nhưng
giảsửđêmhơmquataxuấthiệntrướcnàngvớihìnhdạngnhưthỉnhthoảngtavẫnxuấthiệntrước
nhữngngườingoanđạo,thìnàngđãtrơngthấytalàmộtcụgiàcóbộrâubạcdàivàcáiđầuhóitrán.
Nhưngtanghĩchắcnàngthíchnhìnthấymộtngườichồngtrẻtrung,chonêntamớihiệnlêndướihình
dángmộtchàngtrai.
-Bàquảnmẫuxenvàocâuchuyệngiữahaichúngtơi,khentơiquảlàmộtconngườiđiểntrai,nếumột
cơgáinàođómuốnkiếmtấmchồng,gặpđượcmộtchàngnhưtơithìcịngìthúvịbằng.
Gầnsángtơicẩnthậnrakhỏitồlâuđài,đểkhỏilộchomọingườithấyĐấngtiêntrigiả.Đêmhơm
sau,tơilầntrởlại,tơilạixửsựkhéoléonhưhaiđêmhơmtrước.CảnàngcơngchúaThirinvàbàquảnmẫu
Matpêkechẳngaithốngchútnghingờcósựbịpbợmtrongvụnày.Đúnglàcơngchúaquamỗiđêmlại
mỗithíchtơihơn,nhờvậytơinóirabấtcứđiềugìnàngcũngtinln,bởikhiđãthấmdunnhauthì
làmsaocịnngờvựcsựchânthànhcủangườimìnhđangơmấp.
Mấyngàysau,nhàvuaxứGazna,theosauvẫncóđồntuỳtùngđầyđủvănvõbáquan,đếnthămcon
gái.Thấycổngnàocũngcịnngundấuniêmphong,vuanóivớicácvịthượngthưtháptùng:
-Mọiviệcđềutốtđẹp.Cửagiảvẫncịnngunkhóavàngunniêmphongcódấuấncủatathếnày,
chẳngcógìphảilochocongáita.
Nhàvuamộtmìnhlênphịngcongái.Trơngthấycha,cơnàngcóvẻlúngtúngngượngngùng.Nhà
vuanhìnthấy,hỏingundo.Lờivuachalàmchocơngchúacàngthêmbốirối.Thấykhơngcócáchnào
khác,cơđànhthúnhậntấtcảnhữngviệcxảyramấyđêmvừarồi.Nhàvuacàngkinhngạchơn.
-Tâubệhạ,-lờingườithợdệtnóitiếpvớivuaBêrêtđin-LơlơthànhĐamat-ngàicóthểhìnhdung
nỗikinhlạcủanhàvuakhinghenóimìnhđãtrởthànhnhạcphụcủaĐấngĐạitiêntriMahomêttừlúc
nàomìnhchưahềhaybiết.
Vuathốtlên:
-Thậtchuyệnkỳdị!Nàycongáita,làmsaoconcảtinđếnvậy?Trờiđất!Thậthồicơnglolắngphịng

ngừa,chẳngsaogiữđượctiếthạnhcủaThirin,dunphậncủaconlàphảivậychăng?Hẳnconđãđểcho


mộttênvơlạinàoquyếnrũvàlừadốimấtrồi.
Nóixongvuabựcbộibỏrakhỏiphịngcongái.Vuathânhànhđikhámxétlùngsụccảtồlâuđài,từ
tầngtrênxuốngtầngdưới.Nhưng,mặcchovuathahồtìmkiếm,chẳnghềthấytungtíchanhchàngsăn
gáiấyởđâu,làmchonhàvuacàngthêmkinhngạc.Vuatựhỏi:“Têntáoganấylọtvàolâuđàibằnglốinào
mớiđượcchứ?Đấylàđiềutakhơngsaohiểunổi.”
Nhàvualớntiếnggọicácvịđạithầnvàngườitâmphúc.Nghegiọngvuahơithấtthanh,mọingườilo
lắngchạyđếnngay.
-Tâubệhạ,cóchuyệngìvừaxảyra?-Tểtướnghỏi.-Trơngngàinhưđangbănkhoănsuynghĩ,trong
ánhmắtngàicóthốngvẻâulo.
Nhàvuathuậtlạicâuchuyện,vàhỏimọingườinghĩsaovềchuyệnấy.Tểtướnglàngườilêntiếngđầu
tiên.Ơngnói,chodùcâuchuyệnthoạtnghecóvẻnhưbịađặt,songcóthểchânthựclắm.Trênthếgiới
xưanaycóbaonhiêuvươngtriềuvẫnquảquyếtdịngdõimìnhxuấtpháttừthầnlinh,bởivậymốiquan
hệgiữacơngchúavớigiáochủMahomêtnếuđãxảyrathìcũngđángchotatintưởnglắm.
Cácđạithầnkhác,chắcdonểsợtểtướngvừacấtlời,đềutỏrachiasẻýkiếncủavịquanđứngđầu
triều.Duychỉcómỗimộtđạithầndámphảnđối.Ơngnói:
-Tơilấylàmlạsaonhữngngườihiểubiếtcóthểtinvàomộtchuyệnkhótinnhưvậy.Cácbậcthứcgiả
làmsaocóthểnghĩ,Đấngtiêntricủachúngtaởtrênthiênđườngchungquanhcóbiếtbaonhiêutiênnữ
xinhđẹpqyquần,lạixuốnghạgiớitìmvợ?Tơinghĩchuyệnnàycógìbấtminh,nếubệhạnghelờitơi,
xinngàihãytìmhiểusâuhơnnữa.Tơichắcrồingàisẽnhậnratungtíchtênkhốnkiếpnàođódámđội
tênmộtthánhthầnđểlàmmêhoặccơngchúa.
MặcdùnhàvuaBahamanbảntínhcảtin,xưanayơngvẫnchotểtướngcủamìnhlàmộtngườicótrí
phánđốntốt,ơngnóigìvuacũngnghetheo,hơnnữalầnnàytấtcảcácđạithầnđềuchotrênthựctế
cơngchúađãcóquanhệvớiĐấngtiêntriMahomêt,vuavẫnbántínbánnghi.Vuathấycầnlàmsángtỏ
sựthật,nhưnglàmmộtcáchthậntrọng,chỉcómìnhvuađốithoạivớiđấngtiêntri,khơngcóaikhác
đượcdự.Vualiềnquyếtđịnhchocácvịtriềuthầncùngđồntuỳtùngquaytrởlạikinhđơ.
-Mờimọingườihãytrởvề!Chỉmìnhtaởlạitrongtồlâuđàinàyvớicongáita.Sángsớmmai,mờitất
cảquaytrởlạiđây!

Mọingườitnlệnh.Trongkhichờđợiđêmtới,nhàvuađặtravớicơngchúanhiềucâuhỏikhácnữa.
VuahỏiĐấngtiêntricócùngdùngbữavớicơngchúakhơng.
-Tâubệhạkhơng,-cơngchúađáp-conđãđưaranhiềumónthịtngoncùngrượungọtdângmời,
ngàiđềutừchối.Từhơmngàiđếnvớicon,chưahềnhìnthấyngàiănbấtcứmónnào.
-Conhãykểlạiđầuđitanghemộtlầnnữa,chớnênqnchitiếtđặcbiệtnào!-Nhàvuaphán.
Cơngchúalạithuậtlạitừđầu,nhàvuachămchúlắngnghevàcânnhắctừngđiểmmột.


Đ

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜIBA

êmđến.VuaBahamanngồitrênchiếcsập,chođốtnếnlên,rồisaimangđếnmộtcáibànbằng
cẩmthạch.Vuarútgươmra,đặtlênđấysẵnsànglấymáurửasạchdanhdựhồngtriềunếubịai
đólàmhoenố.Ơngrấtnónglịngchờđợi,vàtrongthờigianchờđợicăngthẳng,tâmtrạngcũng
khótránhkhỏicólúcxaoxuyến.
Đêmhơmấy,dosựtìnhcờ,trờinổicơngiơng.Mộttiếngsétnổồng,chớpgiậtsángl.Vuađiđến
bêncửasổnhìnrangồi,thấybầutrờisángrực,tưởngnhìnthấyđâuđâucũngtồnlàlửacháy.Mặcdù
mọisựvẫnbìnhthường,quangcảnhấykhơngkhỏilàmchonhàvualolắng.Vuanghĩđâylàđiềmlạ.Có
thểcơngiơngnàybáohiệuĐấngtiêntrigiángtrầnthậtchăng?Nhữngánhchớpgiậtliênhồikiacóthể
đểsoiđườngchoĐấngtiêntriđi.
Nhàvuađangtrongtâmtrạngấythìtơivơtưlầnđếnbêncửasổ.Trơngthấytơiđộtngộtxuấthiện,
cơngiậncủanhàvuatanbiến,thayvàođólàlịngkínhtrọngvànỗilosợ.Vuađánhrơithanhgươmcầm
sẵnởtay,quỳmọpxuốngđất,hơnhaichântơivàthốtlên:
-ThưaĐấngtiêntrivĩđại!Kẻtrầnthếnàylàai,ngườitrầnmắtthịtnàyđãlàmnêncơngtrạnggìmà
đượcvinhdựlànhạcphụcủangài?
Nghelờiấy,tơihiểugiữanhàvuavàcơngchúađãcócuộctrịchuyệnvớinhau.Hóarabịpvịquốc
vươngxứGaznanàycũngchẳngkhógìhơnđánhlừanàngcơngchúacongáicưngcủaơng.Tơihàilịng,
hóaramìnhkhơngphảiđốiđầuvớimộtconngườicứngcỏi,cóthểđặtrachoĐấngtiêntrinhữngcâu

hỏilàmngàichẳngbiếtphảitrảlờirasao.Tơiquyếtđịnhngay,cóthểlợidụngtínhcáchyếuđuốicủa
nhàvuanày.Tơiđỡvuađứnglênvànói:
-Hỡinhàvua!NgàilàngườigắnbónhấtvớiđạogiáotatrongtấtcảcácvịqnvươngtheođạoHồi.
Đứctinấycủangàilàmtacócảmtình.Tađãcầuxinđấngtốicaotháobỏchodunphậnnàngcơngchúa
cáihạnsẽphảigặpđiềukhơngđẹp,nhưđãghisẵnvàosốtửvicủanàng.TađượcĐấngtốicaochấpnhận
vớiđiềukiệnnàngcơngchúaThirinphảitrởthànhmộttrongsốcácphunhâncủata.Tađãthuậntình
làmchồngnàng,đểthưởngcơngngàivềtấtcảnhữngcơngđứchằngngàycủangài.
VuaBahamancàngbịmắclỡm.Vuatintấtcảmọiđiềutơinói.Hàilịngvềcuộchơnphốiấy,nhàvua
mộtlầnnữasụpxuốngdướichântơibàytỏlịngbiếtơnsâuxa.Tơinângnhàvuađứnglên,ơmhơn,và
khẳngđịnhsẽlnchechở.Vuakhơngcịntìmđượclờilẽnàohayhohơnnữađểcảmtạlịngtốtcủatơi.
Sauđấy,chắcvuanghĩđểtơiởlạimộtmìnhvớicơcơngchúathìhayhơn,vualiềnsangnghỉtạimột
phịngkhác.
Tơiởvớinàngcơngchúamộthồilâu,nhưnglnchúýchớngủqnđểtrờisángkhơngbiết,rồicó
ngườisẽtrơngthấycáihịmgỗtrênmáitồlâuđài.Bởivậy,chưasángtơiđãvộilorakhỏiphịngnàng
cơngchúavàtrởvềvớikhurừngcủamình.


Sángsớmhơmsau,cácvịthượngthưvàtriềuthầnyhẹnđếnlâuđàicủacơngchúa.Họhỏinhàvuađã
làmsángtỏđiềucầnbiếthaychưa.VuaBahamanđáp:
-Có,giờtabiếtchắcmọisựrồi.TađãgặpđíchthânĐấngĐạitiêntri.Tađãtrịchuyệnvớingài.Ngài
làchồngcủacongáita,khơngcógìthậthơnchuyệnấy.
Nghevậymọingườiquaylạinhìnvịtriềuthầnngàyhơmquađãtỏýnghingờ,tráchơngtasaodám
hồinghi.Nhưngơngtavẫnmộtmựckiêntrìýkiếncủamình.Chodùnhàvuanóithếnàođichẳngnữa,
vẫnkhơngsaothuyếtphụcđượcơngtatinđứcMahomêtthậtlàchồngcủacơngchúaThirin.Stnữa
nhàvuanổitrậnlơiđìnhvớivịđạithầncủamình.Vàconngườihayhồinghiấybịcảtriềuđìnhaicũng
chêcười.
Cómộtchuyệnnữaxảyrangaytrongngàyhơmấy,cànglàmcáctriềuthầnvữngtinhơntrongsuy
nghĩcủahọ.Trênđườngtrởvềkinhthành,đồnvuaquanbấtchợtgặpmộtcơngiơnggiữacánhđồng.
Chớpgiậtsángl,sấmnổliênhồi,tưởngnhưhơmnayđếnngàytậnthế.Tìnhcờconngựavịthượng
thưcótínhhồinghiđangcưỡibịmộttiachớplvàomắt,giậtmìnhchồmlên,hấtơngquanngãlăn

kềnh,gãylnmộtchân.Mọingườicoiđâylàđiềmtrờitrừngphạtơngta.Nhàvuanói:
-Anhchàngkhốnkhổ,đấylàhậuquảviệcanhthiếulịngtin.Anhkhơngchịunghelờita,chonên
bâygiờmớibịĐấngtiêntritrừngphạt.
Vịthượngthưấyđượcđưavềnhàchạychữa.Vừatớikinhthành,vuaBahamanchocơngbốngay
chiếuchỉ,truyềnchonhândâncảnướcchuẩnbịmởhộiănmừnglễthànhhơncủacơngchúaThirinlấy
ĐấngtiêntriMahomêt.Ngàyhơmấy,tơivẫnđilangthangtrongthànhphốnhưmọihơm,nghenhân
dânđồnđạichuyệnđámcướicủanàngcơngchúacũngnhưchuyệnvịthượngthưbịĐấngđạitiêntri
phạtbắtngãngựatrênđườngvề.Chẳnghiểusaonhândânnướcnàycảtinvàmêtínnhưvậy.Hộihèchè
chénlinhđìnhkhắpnơi.Điđếnđâucũngnghetunghơ:“VạntuếđứcvuaBahaman,nhạcphụcủaĐấng
Đạitiêntri!”
Sẩmtối,tơiquaytrởvềkhurừng,vàchẳngmấychốcsauđãcómặttronglâuđàicủacơngchúa.Vừa
tớinơitơiđãbảonàng:
-Cơngchúaxinhđẹpà,chắcnàngkhơngrõđiềugìxảyragiữacánhđồngsánghơmnay.Mộttriều
thần,ngườiđãtỏýnghingờviệcnàngkếthơnvớiĐấngtiêntriMahomêt,gặpcơngiơnglàmngãngựa
vàgãychân.Takhơngmuốntrừngphạtynặngnềhơnthế.Nhưngtathềtrướcngơimộcủatahiệnở
thànhphốMêđin,từnaytrởđi,nếucóaicịndámtỏýhồinghihạnhphúccủanàng,tasẽbắtngườiấy
mấtmạng.
Saukhiănởmấytiếngđồnghồvớinàngcơngchúa,tơilạivềkhurừng.
Ngàyhơmsau,vuaBahamantriệutậptồnthểcácvịthượngthưvàmọitriềuthầntềtựuđơngđủvà
phán:
-Hơmnay,tấtcảchúngtaphảicùngđếnđểtạlỗihộơngthượngthưbịngãgãychândokémđứctin


vớiĐấngtiêntriMahomêt.
Nóixong,nhàvualênngựa.Tấtcảtriềuthầntheosau.Đếnnơi,nhàvuathânhànhmởkhốcổngra
vàovàtấtcảcáccửakháctrongnhàtựtaynhàvuađãkhóachặtvàniêmphongngàyhơmtrước.Cùngvới
tấtcảtriềuthần,nhàvuađếnthẳngphịngcơngchúa,nóivớinàng:
-CơngchúaThirinà,hơmnaytấtcảchúngtađếnđâynhờcơngchúanóigiúpvớiĐấngtiêntrimột
tiếng,xinngàithatộichoviênthượngthưđãkémđứctinkhiếnngàinổigiận.
-Tâubệhạ,conđãrõơngấylàai.ChínhngàiMahomêtđãchoconrõ.

Vànàngkểtiếpnhữnglờitơiđãnóivớinàng,rằngtừnayvềsau,nếucóaicịntỏýhồinghivềcuộc
hơnphốigiữanàngvớiĐấngtiêntriMahomêt,thìsẽbịmấtmạng,chínhngàiđãlongtrọngcấtlờithề
nhưvậy.

N

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜIBỐN
ghevậy,vuaBahamanquayvềphíatồnthểtriềuthầnvàbảo:

-Chodùtrướcđâychúngtacókhơngtinnhữngđiềumắtthấy,bâygiờtaichúngtanghe,vậy
liệuđãđủđểcácvịtintưởngchắcchắnđứcMahomêtlàphịmãcủatachưa?Cácvịđãngherồiđấy,ngài
đãchocongáitabiếtngàiđãgâynêncơngiơngtốđểtrừngtrịtênkhốnkhổdokémđứctin.
Tấtcảcácvịthượngthưcũngnhưmọitriềuthầncómặtaicũngtinchắcnhưđinhđóngcột,cơng
chúađíchthịlàngườivợucủaĐấngĐạitiêntri.Tấtcảđềuquỳxuống,khúmnúmkhẩncầucơng
chúanóigiúpchomộtlời,xinngàithatộichothượngthư.CơngchúaThirinvuivẻnhậnlời.
Trongthờigianấy,tơiđãchénhếtsốthựcphẩmmuađểdành,trongtúicũnghếtnhẵnchẳngcịn
đồngnào.ĐấngĐạitiêntriđangđiênđầuchưabiếtsốngbằngcáchnàomấyngàytớiđây,thìchợtnảyra
mộtý.Mộtđêm,tơibảonàngcơngchúaThirin:
-Cơngchúauqcủataà,chúngtaqnmấtchưalàmmộtthủtụccầnthiếttrongcuộchơnnhân
giữahaita.Nàngchưatraochotacủahồimơn,vàđiềuđócũnglàmchotahơiphiềnlịngmộtchútđấy.
-Hơnphuuqcủaemơi,xinchàngchớbậntâm,-cơngchúađáp-việcấysángmaiemchỉcầnnói
vớichaemmộttiếng,ngườikhắcsẽmangđếnchoemmọicủacảitrongkhotàngcủangười.
-Khơng,khơng,chảcầnnàngthưavớiphụvương,-tơivộingăn-tachẳngmấyquantâmcáckho
tàng,tađâucómàngchitiềnbạccủacảitrênđời.Chỉcầnnàngtraochotavàimónnữtrang,tachỉcầncó
thế,coinhưlàđủmónhồimơncủanàngrồi.
CơngchúaThirinđịnhtraochotơitấtcảcácnữtrangnàngcótrênngườiđểchoxứngđánghồimơn


lễcướiĐạitiêntri,songtơichỉchọnlấyhaiviênkimcươnglớn,hơmsaumangvềthànhphốbánchomột

nhàbnkimhồnởGazna.Bằngcáchấy,tơiđãthừasứcđóngtiếpvaitrịĐấngĐạitiêntriMahomêt.
Gầnmộtthángtrơiqua,tơithủmộtcáchdễchịuvaiĐấngĐạitiêntrichồngnàngcơngchúa,chợt
xuấthiệntạikinhthànhGaznasứthầncủamộtnướclânbang.Sứthầnthaymặtnhàvuanướcấyđếncầu
hơncơngchúaThirinlàmhồnghậu.Trongbuổihộikiến,saukhinghesứthầntrìnhbày,vuaBahaman
nói:
-Tarấtkhơngvuivìkhơngthểchấpnhậnlờiquốcvươngqquốcnhờngàiđếnhỏicongáitavềlàm
hồnghậunướcngài,bởitađãgảcơngchúachoĐấngtiêntriMahomêttừtrướcrồi.
Nghenói,sứthầnnghĩơngvuanàyđãhốđiênmất,liềnvộivãxincáotừtrởvềnước.Quốcvương
nướcấythoạtnghesứthầntâu,cũngnghĩvuaGaznađãhóarồ.Nhưngngẫmnghĩ,vualạichorằngqua
sựtừhơnấyquốcvươngBahamantỏýkhinhrẻmìnhthìliềnnổigiận.Ơngdấymộtđạobinhlớn,đùng
đùngkéovàonướcGaznahỏitội.
Nhàvuaấy,danhvịlàCaxem,vốnhùngmạnhhơnvuaBahamannhiều.Hơnnữa,ơngnàylạiq
chậmchạptrongviệcđộngviênqnđộikhinghetinnướcngồigâyhấn,nênkhơngkịpđốiphó.Sau
mấytrậngiaotranhthấtbại,qnđộixứGaznađànhchịuđểchoqnđộivuaCaxemtiếnsátkinh
thành,đóngqntrêncánhđồngngaytrướcmặtlâuđàinàngcơngchúaThirin.ÝđịnhcủavuaCaxemlà
cơngthànhGaznangaytứckhắc,quyếttâmđánhbạivuaBahamantạikinhthànhcủaơng.Nhưngqn
Caxemvừakéođếncánhđồngthìtrờiđãtối,hơnnữabinhsĩcũngcầnnghỉngơi.BởivậyvuaCaxem
truyềnchohạtrại,quyếtđịnhsẽtiếnđánhđểhạthànhngaysángsớmhơmsau.
Trongthờigianấy,vuaBahamanđượctincấpbáovềsốlượngđơngđảovàtínhthiệnchiếncủaqn
độiđốiphương,bắtđầurunsợ.Vuahộitấtcảcáctriềuthầnlạibànbạcphươngsáchđốiphó.Vịthượng
thưgãychânlêntiếng:
-Tơilấylàmngạcnhiênsaobệhạqloâuvềchuyệnvặtấy.Cóvịqnvươngnàotrênthếgiớinày,
nóichiđếnvuaCaxemnhãinhépkia,dámcảganlàmvịnhạcphụcủaĐấngtiêntriMahomêtphảibăn
khoănlongại?Tâubệhạ,tơithiếtnghĩngàichỉcầnthưavớivịphịmãmộttiếng.HãyxinĐấngĐạitiên
triphùhộ,qnđộixâmlăngắtsẽbịđánhtơibời.ĐấycũnglàbổnphậncủaĐấngĐạitiêntrinữa,bởi
chínhdongàikếthơnvớicơngchúachonênqnthùmớicócớgâyhấn,khiếnnhândânnướctakhơng
đượcnvui.
Chodùcâutrênchỉlàmộtlờinóihàmýnhạo,vuaBahamanvẫncứtinlàthật.Vuagậtgù:
-Ơngnóichílý.ĐúnglàtaphảingỏlờicầuxinđứcMahomêt.Tasẽxinngàiđẩylùiđộiqndũng
mãnhkia.Tatinlờikhẩncầucủatakhơngbịngàikhướctừ.

Nóixong,vuađếnngaylâuđàitìmcơngchúa,nóivớinàng:
-Congáitaà,nộisángsớmmai,khitrờivừarạng,qnđộicủavuaCaxemsẽnhấtloạttấncơng.Tae
họsẽhạđượcthànhcủatamất.TađếnđâycầuxinđứcMahomêtgiúpđỡ.Conhãydùngtấtcảảnh


hưởngcủaconđốivớingài,xinngàihãytrợgiúpchatrongviệcphịngthủ.Convàcha,cảhaichúngta
chunglịngchungsứcđểcầukhẩnngàiđồngýgiúpcho.
-Tâubệhạ,-cơngchúađáp-chẳngkhókhăngìkhơngxinđượcĐấngtiêntrigiúpđỡchúngta.
QnxâmlượccủavuaCaxemnhấtđịnhsẽbịđánhtan,vàtấtcảcácbậcqnvươngnàysẽlấyđólàmbài
họcđểtừnaytrởđiaicũngphảikínhtrọngphụvương.
-Nhưng,-nhàvuavẫnlolắng-đêmđãkhuyarồi,chưathấyĐấngtiêntrixuấthiện.Haylàngàiđãbỏ
chaconchúngta?
-Khơngđâu,thưaphụvương.Xinchachớnghĩchàngsẽbỏchúngtakhichúngtacầnđếnchàngcơngchúatrấnanvua.-Từtrêntrờicaongàiđãnhìnthấyqnđộiđốiphươngbốtríqnsĩnhưthế
nào,cóthểngàiđãnghĩracáchgieorắckinhhồngvàlàmrốiloạnhàngngũqnthù.
MàđấyquảđúnglàđiềuMahomêtđịnhlàm.Chảlà,ngàyhơmấy,từxatơiđãđểýquansátdoanhtrại
qnvuaCaxem,nhấtlàchúýđạibảndoanhnhàvuađóngởnơinào.Tơitìmnhặtrấtnhiềuviênđácuội,
lớncónhỏcó,xếpđầycáihịmgỗcủatơi.Đếnlúcnửađêm,tơichocáihịmbaylêntrời.Chẳngkhókhăn
gìkhơngphânbiệtrõtrạinhàvuađóngchínhgiữacáclềutrạikháccủaqnsĩ.Đấylàmộtcáilềurõlớn,
màuvàng,dựngtheohìnhcómáivịmcao,gáclênmườihaicáicộttobằnggỗsơnson,chơnchặtxuống
đất.Giữacáccột,cónhiềucànhcâylàdâybuộcràngníuvớinhau.Trênnóctrại,cómởhaicáicửasổ,một
cáivềhướngđơng,mộtcáivềhướngnam.
Tấtcảqnsĩchungquanhtrạicủavuađềuđãngủsay.Nhờvậytơicóthểchocáihịmhạxuốnggần
cửasổmàchẳngaiđểý.Nhìnvào,thấyvuaCaxemđangngủtrênmộtcáisập,đầugốilênmộtcáigối
vngphủlụasatanh.Tơinémmộtviênđálớntrúngđầuvua,làmơngbịthươngkhánguyhiểm.Ơng
đauđớnthétlên,khiếncácvõquanvàqncấmvệthứcgiấc.Mọingườichạyđến,đãthấyđầunhàvua
đầmđìamáumevànhàvuagầnnhưbấttỉnh.Mọingườikêutốnglên,báođộngtồnthểdoanhtrại,
chẳngairõviệcgìxảyra.Cótinloantruyềnnhàvuabịtửthương,màchẳngrõdobàntaynàogâynên.
Trongthờigianmọingườilolùngxụctìmbắthungthủ,tơichochiếchịmbaylêncaotíttrênmây,và
némđácuộixuốngcáclềutrạicủabinhsĩchungquanh.Mộtsốlínhtrángbịthương,kêuầmlêncótrận
mưatồnđácuộilớntừtrêntrờigieoxuống.Tintứcloantruyềnkhắptồnqn.Đểkhẳngđịnhthêm

tindữấy,tơitiếptụcvãiđáxuốngnữa.Thếlàtồnthểđạobinhkinhhồng.Từquanđếnlính,aicũng
tinĐấngĐạitiêntriđangnổicơnthịnhnộ,gâynêncảnhnàyđểcảnhbáo.Chắcrồitaiươnggiángxuống
đầumọingườisẽcịnlớnnữa.ThếlàđạobinhthùđịchcủavuaBahamanchỉcịncóviệctranhnhautháo
chạy,vừachạyvừathanvãn:“Chếthết,sắpchếthếtchúngtarồi,ĐấngMahomêtsắptiêudiệthếtchúng
ta.”Qnđịchtháochạyvộivàngđếnmứcbỏlạilềutrạivàrấtnhiềucủacảicùngqntrangqndụng.

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜILĂM
ảngsánghơmsau,vuaBahamancựckỳngạcnhiênkhơngthấyqnđịchtấncơng,màlạitháo


T

chạytantác.Vuavộivàngchođộiqntinhnhuệnhấtcủamìnhđuổitheovàthahồtànsátqn
địch.
VuaCaxembịthương,khơngthểchạynhanh,bịbắtsống.VuaBahamanhỏi:

-Tạisaođangnlànhmilạicấtqntấncơngta,bấtchấpmọiluậtphápvàlẽphảitrênđời?
Nhàvuachiếnbạiđáp:
-Tavẫnngờơngtừchốikhơngchịugảcongáichotavìkhinhrẻta,chonênphảitrảmốihậnấy.
TrướcđâytachẳngsaotinđượcĐấngMahomêtlàrểcủaơng.Bâygiờthìtatinchắcrồi,bởichínhngàiđã
đánhtabịthương,chínhngàiđãphátantànhđạobinhcủata.
VuaBahamankhơngtruyđuổiqnthùnữa,quaytrởlạikinhthànhGaznamangtheovuaCaxem.
Ơngnàyquađờingaytrongngàyvìvếtthươngqnặng.Chiếnlợiphẩmđượcchiađều,nhiềutớimức
línhtrángngườinàotrởvềcũngmangtheovơvàncủacải.
Tấtcảmọithánhđườngtrongthànhphốđềulàmlễcầunguyện,tạơnĐấngĐạitiêntriđãgiúpnhà
vuaphátanqnđịch.Đêmhơmấy,vuamộtmìnhđếnphịngcongái.Ngàinói:
-Conà,chađếnđâyđểtạơnĐấngtiêntri.Nhưtrongthưchađãchongườimangtớitrước,conhẳn
biếtrõngàiđãlàmnhữnggìtrợgiúpcha.Chaqđỗicảmkích,muốnđượcơmchânngàibàytỏngaytức
khắclịngbiếtơnsâusắc.

Nhàvuađượctoạinguyện.Vừalúcấy,tơitừcửasổvẫnđếncùngcơngchúa,bướcvàophịng.Tơi
tínhtrướcthếnàonhàvuacũngsẽtớiđây.Trơngthấytơi,vuaquỳxuốngđất,hơnmặtđấtrồithưa:
-ThưaĐấngĐạitiêntri!Tơichẳngbiếttìmlờilẽnàođểbàytỏhếtlịngbiếtơnsâuxacủatơiđốivới
ngài.Hẳnngàiđãnhìnthấytậnđáytráitimtơisựtriânấy.
Tơinângnhàvuađứngdậy,hơnlêntránơng:
-Saonhàvualạinghĩtacóthểbỏmặcnhàvuatrongcơnhoạnnạn?TađãtrừngphạttênvuaCaxem
kiêungạo,nócóýđịnhxâmlăngquốcgiacủavuavàbắtcơngchúaThirinvềlàmnơtỳtronghậucung
củanó.TừnaynhàvuachẳngcầnphảiloâucómộtaitrênđờinàydámgâyhấnvớiquốcvươngGazna.
Giảsửcótênnàobấtkính,tasẽchotrútxuốngđầuqnđộichúngmộttrậnmưalửađốtcháytấtcảra
trobụitrongnháymắt.
SaukhimộtlầnnữavỗvềvuaBahamanlàtơisẽlnchechởchoơng,tơikểlạiqnvuaCaxemđã
phảikinhhồngtháochạykhithấytrậnmưatồnbằngđácuộitrútxuốngđầunhưthếnào.Nhàvuaxứ
Gaznacũngthuậtlạiynhưvậy,donhàvuachiếnbạikểlạichoơngnghe.Rồivuahốihảđirađểchotơi
đượctựdovớinàngcơngchúa.Cũngnhưcha,nàngrấtcảmkíchvềviệctơicứugiúpphụvươngnàng,
cànghếtlịngchiềuchuộng.Tơisaysưaq,đếnnỗiqnmấtthờigian.Khilầnđếncáihịmthìtrờiđã
rạng.Tuynhiên,mọingườilúcnàyđềutintơiđúnglàđứcMahomêt,chodùbọnlínhcanhcónhìnthấy
cáihịmgỗcủatơibaytrênđầu,họcũngchẳngngạcnhiên.Đếncảbảnthântơi,saukhilàmchocảmột


đạobinhlớntháochạytơibời,cólúctơicũngnghĩchínhmìnhlàĐạitiêntriMahomêtthật.
QuốcvươngCaxemchodùnhàvuathùđịch,vẫnđượcxứGaznacholàmtanglễtrọngthị.Haingày
saukhichơncấtvuaCaxem,vuaBahamanchobanbốkhắpđơthành,khuyếncáodânchúngmởhộivui
chơi,vừađểmừngchiếnthắngvinhquangvừađểchínhthứccơngnhậncuộchơnnhânnàngcơngchúa
ThirinseduncùngĐấngĐạitiêntriMahomêt.
Tơinghĩ,nhândânmởhộimừngngàycướicủamình,thìmìnhcũngnênnghĩramộtphépdiệukỳ
nàođấy,choxứngđángvớidanhdựđượctơnvinh.
Thếlàtơivàothànhphốtìmmuadiêmtiêu,hạtbơngvảicùngmộtkhẩusúngconđểpháthoả.Tơi
trộnlẫndiêmtiêuvớihạtbơngvảikhơ,rồicảngàylụicụichuẩnbịlàmpháohoa.Đúnggiữađêmhội,tơi
chochiếchịmbaythậtcaotrênthànhphốvàphátlửađốtmộttrậnpháohoarựcrỡ.Tơichúýchocái
hịmlênthậtcaođểmọingườibịánhsángpháohoalàmlốmắt,chẳngaicóthểnhìnthấychiếchịmgỗ.

Hơmsau,trờivừasángtơilạivàothànhphốđểthíchthúlắngnghenhândânloantruyềnngợicađêm
pháohoatuyệtvời.NhiềungườichorằngĐấngĐạitiêntrichođốtpháotrêntrờimừnglễcướimình.
Nhữngngườikhácmộtmựcquảquyếtchínhmắtmìnhtrơngthấy,rõnhưbanngàykhơngthểnàonhầm
lẫn,ĐấngĐạitiêntrixuấthiệndướidạngmộtcụgiàvớibộrâudàitrắngnhưtuyếtgiữavầngpháohoa
đẹptựasaosa.
Nhữngchuyệnlantruyềntrongdânchúngấykhiếntơikhốitrákhơngsaotảxiết.Trongkhitơi
đangsungsướngvìđượcbốctậnmâyxanhthìchiếchịmgỗ,chiếchịmgỗuqcủatơicháyrụitrong
rừng.Chắchẳnmộtđốmlửanàođấycủađốmpháohoarơixuốngrừngvàcháyâmỉtrongkhitơivắng
mặtđãthiêumấtnó.Khitơiquaytrởvề,chỉcịnnhìnthấymộtđốngtro.Nỗiđaucủatơiđếncùngcực.
Mộtngườiđixatrởvềnhà,thấycậucontraiđộcnhấtcủamìnhbịđâmhàngngànnháttửthương,đang
nằmtrongvũngmáu,hẳncũngđauđớnnhưtơilúcấylàcùng.Tiếngtơikêulakhóclócthảmthiếtvang
dộicảkhurừng.Tơitựđậpđầugiậttóc,xérácháoquầncủamình.Tơikhơnghiểutạisaolúcấykhơngđi
đếnmứctựkếtliễuđờimình.
Nhưngtaihoạđãxảyrarồi,đằngnàocũngphảiđiđếnmộtquyếtđịnh.Chỉcịnmỗimộtcách,làđi
nơikhác,mayratìmkiếmđượcvậnmay.ThếlàĐấngĐạitiêntriđànhbỏlạinàngcơngchúaThirinxinh
tươivàquốcvươngBahamanởthànhphốGazna,đểlêgótrađiđếnphươngtrờikhác,cảhaichaconnhà
vuađềungẩnngơnuốitiếcchẳnghiểutạisaoĐấngtiêntrikhơngđốihồitrởlạivớimình.
Bangàysau,tơigặpmộtđồnthươngnhânngườiCairosangđâybnbánđangtổchứcthànhđồn
lữhànhđểcùngnhautrởvềthànhphố.Tơilẩnvàođồn,cùngđivớihọvềthànhphốvĩđạiấy.Tơihọc
nghềthợdệtkiếmsốngquangày.ỞthànhphốCairomấynăm,tơirờisangthànhphốĐamatnàyvàvẫn
hànhnghềấy.Bềngồimọingườinhìnthấytơicóvẻhàilịnglắmvớisốphậncủamình,nhưngđấychỉlà
bềngồisailạcmàthơi.Thâmtâmtơikhơngsaoqnđượcnhữngngàyhạnhphúctừngđượchưởng.
NàngcơngchúaThirinthỉnhthoảnglạihiệnlêntrongkýức.Tơicốqnnàngđiđểcuộcsốngcủamình
đượcthanhthản,nhưngcốgắngbaonhiêucũngvơích,chỉlàmchomìnhkhổthêmmàthơi.
-Mntâubệhạ,-ngườithợdệtnóitiếp-đấylàtấtcảnhữnggìhồngthượngđịikẻnàyphảingay


thậttâutrình.TơihiểubệhạkhơnghàilịngsaotơidámlừadốicơngchúaThirinvàquốcvươngGazna,
thỉnhthoảngtơicónhậnthấyngàiđãcaumặtchaumàyvìnhữngviệclàmtráiđạođứcấy,khiếntơirun
sợlắm.Tuynhiên,tâubệhạ,chínhngàiđịihỏitơiphảinóichothậtchânthành,khơngđượcgiấugiếm

chútgì,vậycúixinbệhạrộnglịngthươngthatộichovềnhữngđiềusaitráiđãtrótlàm.


CHUYỆNQUỐCVƯƠNGBÊRÊTĐIN-LƠLƠVÀ
TỂTƯỚNGATANMUC-PHẦNTIẾP

S

aukhinghehếtcâuchuyện,vuaBêrêđinchongườithợdệtluivề.Vuanóivớitểtướngvàvị
hồngthântincẩncủamình:

-Câuchuyệnvềcuộcđờianhchàngthợdệtnàychẳngkémkỳlạchuyệncủahaiơng.Chodùanh
chàngấycũngnhưhaiơng,khơngcảmthấymìnhsungsướng,xincácvịchớvộinghĩtachịuthuacuộc,
vànhấttrívớikếtluậncủahaiơng,trênđờinàykhơngcóaiđượchạnhphúchồntồn.Tamuốnlầnlượt
hỏichuyệncácvõquan,triềuthầncũngnhưtấtcảmọingườiphụcvụtrongnộicungtavềvấnđềấy.Tể
tướnghãymờihọtheothứtựđếngặpta!
Tnlệnh,trướchếttểtướngchovờicácvõquan.Nhàvuatruyềnchonhữngngườitừngtrảiqua
chinhchiếnhãymạnhdạnnóirõ,trongđờimỗingườicóđiềuthầmkínnàokhiếnhọthấycuộcsống
khơngthúvịlắm.Mọingườihãythànhthật,đừngsợđiềumìnhnóiracóthểmanglạihậuquảkhơng
hay!
Thếlàcácvõquanthinhautnrabaonhiêuđiềubựcbội,khiếnlịnghọhồntồnkhơngđược
thanhthản.Ngườithúnhậnmìnhniqnhiềuthamvọng,ngườinóimìnhqchắtbóptiệntằn
trongcuộcsống.Cóngườithúthậtmìnhlnlnganhtịvớicácbạncùngqnngũ,saohọđược
hưởngvinhquangnhiềuhơnmình,giậnngườiđờikhơngđánhgiáđúngcácchiếncơnghiểnháchcủa
mình.Tómlại,cácvịquanvõthoảimáidốcbầutâmsựchonhàvuanghe.Khơngtìmraailàngườihạnh
phúc,vuabảotểtướngngàymaisẽnghetiếpcácvịquanvăntrongtriềuđình.
Đếnlượtcácquanvăn.Chẳngcóvịnàocảmthấyhàilịngvềmình.Mộtơngnói,tơicảmthấyuydanh
lớnchẳnghiểusaocứgiảmsúttừngngày.Mộtơngkhácphànnàn,hễđịnhlàmviệcgìlàynhưcóngười
khácchựcphángang,chẳngbaogiờđạtkếtquảưngý.Mộtơngnữa:mìnhlnphảitínhtốncáchănở
saochovừalịngcáckẻthùcủamình,thậmchícịnphảitìmcáchvuốtvehọ.Mộtvịkhácnữalạikêuca

mìnhđãtiêuphahếttàisản,sắplâmvàocảnhkhánhkiệttớinơi.
VuaBêrêđin-Lơlơvẫnchẳngsaotìmraconngườihạnhphúctrongtấtcảvănvõbáquancủamình,
liềnquayvềhỏinhữngngườihầuhạtạinộicung.Vuakiênnhẫnlắngnghetừngngườikểchuyện.Câu
kếtluậncủamỗingườichẳngmấykhácnhữngđiềucácvõquanvàtriềuthầnđãnói.Ngườithìchuyệnvợ
cảnànghầu,ngườithìlolắngvìconcái.Ngườichogiacảnhmìnhchưasungtúclắmthìthanthởsaosố
mìnhkhơngđượcphúqvinhhoa,ngườigiàusangthìphànnànsứckhoẻqtồi,hoặcngàynàocũng
cóchuyệnxảyđếnbuộcphảilnlnlonghĩ.
Mặcdùchưavừaý,quốcvươngBêrêđin-Lơlơvẫnkhơngchịutừbỏhyvọngrồiđâycóthểgặpmột
conngườicảmthấyhàilịngvềbảnthân.Vuanóivớitểtướng:
-Chỉcầntagặpđượcmỗimộtngườinhưvậythơi,bởiơngcứkhăngkhăngkhơngcóbấtkỳaihạnh


phúctrênđờinày.
-Vâng,tâubệhạ,-tểtướngđáp-giờđâytơivẫntinýmìnhlàđúng.Tơinghĩbệhạsẽtìmkiếmtốn
cơngvơíchmàthơi.
-Tavẫnchưanhấttrívớiơng,-vuanói,-trongđầutavừanảyramộtýcóthểtạođiềukiệngiúptalàm
sángtỏ.
Thếlàvuatruyềnlệnh,chobốcáođểmọithầndântrongkinhthànhđượcbiết,bấtcứngườinàocảm
thấyhàilịngvớisốphậncủamình,bấtkỳaichưahềgặpmộtđiềukhơngvuilàmcuộcsốngmìnhkém
thanhthản,nộitrongthờigianbangày,phảiđếnramắttriềuđình.Hếthạnbangày,vẫnchưathấymột
ngườidânnàoxuấthiệntrướchồngcung,coinhưtồnthểnhândântrongvươngquốcaiaicũngđồng
tìnhvớinhậnđịnhcủatểtướngAtanmuc.

V

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜISÁU
uaBêrêđincựckỳngạcnhiênchẳngthấymanàochịuđếnramắtmìnhnhưchiếuchỉtruyền.
Vuathốtlên:

-Thậtchẳngthểnàotinđược!LàmsaocảkinhđơĐamatnày,mộtthànhphốrấtrộnglớn,dâncưrất
đơngđúclạikhơngthểbóiramộtconngườihạnhphúc?
TểtướngAtanmucthưa:
-Mntâubệhạ,chodùngàicóchohỏihếttồnthểmọingườithuộcmọidântộctrêntráiđấtnày,ai
aicũngsẽtrảlờingàihọcảmthấymìnhbấthạnh.
-Đólàđiềutakhơngsaotưởngtượngnổi.-Vuanói.-Dùơngkhẳngđịnhvậy,tavẫnmongđấtnước
đượcthanhbìnhđểtacóđiềukiệnđiduhànhkhắpnơitrênthếgiới,đểrồixemgiữaơngvàta,ailàngười
sailầm.
Cómộtsựtrùnghợpngẫunhiên.Đúngvàothờigianấy,cácnướclânbangcủaxứĐamatđềupháisứ
thầnđếnxincầuhịa,vớinhữngđiềukiệncólợichovuaBêrêđin.Vuahộiđơngđủtriềuthầnhỏiýkiến,
mọingườinhấttríchotacầntậndụngcơhộinày,chấpnhậncácđiềukiệnấyhayhơnbácbỏ.Vậylàhồ
bìnhđượctáilậpgiữaquốcvươngĐamatvớicáckẻthùtruyềnthốngcủaơng.Hịaướcđượckýkếtvà
banbốchothầndâncảnướccùngrõ.Ítlâusau,đượcrảnhrang,nhàvuanóivớitểtướng:
-Bâygiờđấtnướckhơngcịnchiếntranh,tacóthểđiduhành.Ýtađãquyết.Chừngnàochưatìmgặp
đượcmộtconngườihạnhphúc,tanhấtđịnhchưatrởvềkinhđơ.
Tểtướngvẫntìmcáchkhuncan:


-Tâubệhạ,saongàitựchuốclấyhiểmnguyvấtvảđườngtrườnglàmgì?Saongàikhơngnhậnrangài
đãtìmđượcngườingàimuốngặp?Ngàicứsuyngẫmvềbảnthânlàthấyngay.Giờđây,ngàikhơngcịnkẻ
thùnàođểphảilođốiphó,giờđâymndântrongnướcaiaicũngtỏlịngkínhungài,giờđâytấtcả
vănvõbáquantrongtriềuaiaicũngtìmcáchlàmvuilịnghồngthượng.Nếungàiđượcvậy,màcịncho
mìnhchưaphảilàconngườihạnhphúc,thìlàmsaocóngườinàokháctrênđờinàydámtựchomìnhsung
sướng?
-Chodùhồbìnhđãđượcthiếtlập,-vuaBêrêđin-Lơlơnói-tavẫnchưacảmthấymìnhlàconngười
hồntồnhạnhphúc.Tanóithậtvớiơng,riêngmộtnỗibănkhoănmuốnrõtrênđờinàyliệucóngười
nàotựcảmthấyhàilịngvềcuộcsốngcủamìnhhaykhơng,đãkhiếntamấthếtthanhthản,ngủkhơng
saongiấc.
-Đãthếtạisaobệhạcứmộtmựcđịitìmchorõđiềumìnhmuốnbiết?Bệhạcứntâmđi,sẽchẳng
baogiờgặpđượcmộtconngườinhưbệhạmongmuốn,nhưthếcóphảitốthơnkhơng?

TểtướngAtanmucrấtmongnhàvuatừbỏýđịnhcủamình,nhưngkhơnglaychuyểnđượcơng.Một
thờigiansau,vuagiaophóviệctriềuchínhchomộtsốtriềuthầntincẩntrơngnom,rồicùngvớitểtướng
Atanmuc,hồngthânSêypenMulucvàmộtsốnơlệtheohầulênđườngtìmngườihạnhphúc.
HọđếnthànhphốBatđa.Đườngđinhànvơsự.Tớinơi,bangườitạmtrútạimộtlữqndành
riêngchodukháchđườngxa.Họxưnglànhữngđạithươnggiachunbnngọc,từtrướctớinayvẫn
đitừtriềuđìnhnàysangtriềuđìnhkhácđểchàovàbánhàngchocácbậcvuachúa.Quảhọcũngcómang
theonhiềuchâubáu,khiếnainghehọnóicũngtin.Bằngcáchấy,quốcvươngĐamatđượcgặpmặtĐấng
thốnglĩnhcáctínđồmàkhơngđểhồngđếrõmìnhlàai.Bangườicùngnhauđixemcácthắngcảnhở
Batđa.
Mộthơm,tìnhcờgặptrênđườngphốmộtthầytutheodịngkhấtthựcđanglớntiếngthaothao
thuyếtphápvớimộtsốkháđơngngườivâyquanh.Đếngầnhơn,nghekhấtsĩấythuyết:
-Hỡinhữngngườianhemthânqcủatơi,thậtlàvơnghĩa,saonhữngngườianhemsuốtđờicứlo
toanvấtvảđểlàmgiàu?Mộtkhitửthầnđãgõcửagọichúngtađi,chodùlúcấyngườianhemcódâng
chothầntấtcảtàisảncủamìnhđểxinđượcsốngthêmvàingày,tửthầnbấtnhânấysẽchẳngbuồnnghe
lờingườianhemvanvỉ.Hơnnữa,chắcnhữngngườianhemcủatơiaicũngphảinhận,cóđúnglàngười
tacànggiàunỗilocànglớn?Cóphảinhữngngườianhemgiàucócứcanhcánhloâucanhchừngbọn
trộmcướprìnhmị?Riêngchuyệntínhtốnsaogiữchovẹntàisảncủamình,đãlàmngườianhemăn
khơngngonngủkhơngn.Xinnhữngngườianhemhãynhìntơiđây!Tơihồntồnkhơngcótàisản,
tơichẳngbaogiờđượcchúttiệnnghi,giữasựthiếuthốncùngcựcnàytơivẫncảmthấymìnhhồntồn
hạnhphúc.
Nghekhấtsĩthuyết,nhàvuakéoriêngtểtướngrabảo:
-Cũngnhưta,ơngvừangherõnhữnglờichàngkhấtsĩkianói.Takhơngcịnphảiđixahơnnữa.Ta
đãgặpđượcngườitacầntìm.Chàngkhấtsĩkiachínhlàmộtngườihàilịngvềcuộcsốngcủamình.


Tểtướngnói:
-Tâubệhạ,chúngtanêntìmcáchlânlatrịchuyệnriêngvớikhấtsĩấy.Hãytìmcáchkhiếnanhtanói
đúngratâmsựcủamình,cóthểthựctếkhơngnhưđiềuanhtavừanóiđâu.
-Tađồngý.-Nhàvuađáp.-Nhưnggiảsửtrongcuộcnóichuyệnriêng,rồiđâyanhtakhẳngđịnhhài
lịngvớimình,thìơngtinlờitachứ?

-Vâng,tâubệhạ,-tểtướngđáp-lúcấytơitin,vàtơixinthừanhậnmìnhđãsailầm.
Bangườichúýđểmắttheodõianhkhấtsĩ.Anhchàng,saukhinhậnđượcmộtíttiềnlàmphúccủa
nhữngngườiđứngnghe,liềnngưngbuổithuyếtphápluivềnhàtrọ,tạimộtnơiởngoạiơthànhphố.
Nhàvuacùngmấytùytùngbámsát.Dọcđường,họtiếpcậnanhchàng,ngỏlờihỏikhấtsĩcóvuilịng
giảitrívớicánhnàymộtbữahaykhơng.Nhìndánghọ,chàngkhấtsĩnhậnrađâylànhữngthươnggia
giàucóngườinướcngồi,liềnđápkhơngcólờimờinàolàmchàngtavuilịnghơnthế.Khấtsĩdẫnba
ngườivềngơinhànhỏởngoạiơ,thchungcùngvớihaikhấtsĩkhác.Haingườikia,vừanghenóicó
ngườimờiđánhchén,cũngtỏrahếtsứcmừngvui.Tểtướnglấyramấyđồngxơcanhvàng,đặtvàotay
khấtsĩvàbảo:
-Anhhãyđitìmmuanhữnggìcầnthiếtđểanhemtavuichơichèchéncảngàyhơmnay.

A

NGÀYTHỨ
MỘTTRĂMMƯỜIBẢY

nhchàngkhấtsĩcầmtiềnđi,haitiếngđồnghồsau,quaytrởlạimangtheonhiềuthịt,hoaquả
cùngmộtbongbóngdêlớnchứađầyrượungon.Thếlàmọingườisàxuống,ngồiquanhcáibàn,
bắtđầuđánhchén.Ănxonglàuống.Uốngcàngnhiềucàngbốc.Chuyệntrịcàngvềsaucàngrơm
rả.Nhấtlàbachàngkhấtsĩrấtvuivẻ,vừaănuốngvừacườinóihunthun.Nhàvuabảoriêngvớitể
tướng:
-Tanghĩchúngtađãgặpnhữngngườicầntìm.Thơi,ơnghãynhậnmìnhsailầmđi!
-Chưađâu,tâubệhạ,-tểtướngkhơngchịu-chưađếnlúcấyđâu.Vẻbênngồidễđánhlừachúngta
lắm.
Mộtkhấtsĩnghehaingườinóichuyện,quaysanghỏi:
-Thưa,haingàiđịnhnóigì?
Nhàvuarúttừtrongáoramộttúiđựngđầyxơcanhvàng,đặtvàotaychàngkhấtsĩgặpngồiđường
phố,vànóivớianhchàng:
-Hỡicácbạnkhấtsĩ!Xincácbạnhãynhậntúitiềnnày!Tơimuốnlàmqchocácbạn,vớiđiềukiện

cácbạnvuilịngcởimởtâmtìnhchochúngtơinghe.Ngồitrướcmặtcácbạnđâylàbathươnggialiênkết
làmănvớinhau.Mộtđồngnghiệpcủatơichorằngtrênđờichẳngcóaihạnhphúc.Tơithìkhẳngđịnh
ngượclại.Hồinãy,ởngồiphố,chúngtơiđãnghebạnnói,tuychẳngcómấytàisản,bạnvẫncảmthấy
mìnhlàconngườihồntồnhạnhphúc.Xinbạnvuilịngchobiếtchúngtơinênnghĩthếnàovềlờinói
trêncủabạn?Đốivớitơi,làmsángtỏđiềunàylàhếtsứcquantrọng.Bạnsẽlàmchotơivơcùngthúvịnếu
bạnchịunóithậttâmtư.
Chàngkhấtsĩnhậntúitiền,cảmơnvuaBêrêđin-Lơlơvàthưa:
-Thưangài,bởingàiđãmuốnvậy,tơixinnóithậtlịng.Tơichẳnghạnhphúcchútnàođâu,cũngnhư
haianhbạntơikia.Nếuhồinãyngàicónghetơikhoekhoangmìnhlàconngườihạnhphúctuyệtvời,xin
chớvộinghĩtơihàilịngvớihồncảnh.Tơinóitơikhơngmàngcủacải,ấylànhằmgợilịngthươngxót
củanhữngngườiđangnghetơinói.Cuộcsốngcủacáckhấtsĩchúngtơikhốnkhổlắm,chẳngnênnhìn
vàobềngồicủahọđểtìmthấysựnvui,cáimàmọingườiaicũngkhátvọnghồicơngvơích.Tơi,cũng
nhưvịđồngnghiệpcủangài,tơitintrênđờinàychẳngcóaihàilịngvềcuộcsốngcủamình.Khơngbao
giờthoảmãntấmlịngkhaokhátcủangườiđời.Vừađạtđượcmộtướcvọngmìnhđangơmấp,thìlạinảy
sinhmộtướcvọngmới,khiếnchoconngườichẳnglúcnàođượcthanhthản.
TểtướngAtanmucrấthàilịngnghechàngkhấtsĩnóinhữnglờivừarồi.Ơngmongnhàvuachấp
nhậnthuacuộcvàmauchóngtrởvềvớiđấtnướccủamình.Nhàvuacũngbắtđầuphânvân,cólẽmình
nghĩkhơngđúng.Saukhitừbiệtcáckhấtsĩ,vuanóivớihồngthânSêypenMulucvàtểtướng:
-Cịnbuổichiềuhơmnay,chúngtanênđếncửahàngbángiảikhátfiquaa(1)tìmhiểunốt.
Trongqnchiềuhơmấycórấtđơngkhách.Họlànhữngngườihàngngàytheothóiquenvẫntụtập
nơiđây.Nhàvua,tểtướngvàhồngthânngồighévàomộtbàn,ởđấyđãcóhaivịkháchtrơngcũngra
dángngườicóvaivếnhấtđịnhtrongxãhội,đangchuyệntrịvớinhauvềnhữngnỗibuồnkhótránhcủa
cuộcđời.Mộtngườinói:
-Khơng,chừngnàochúngtacịnsốngtrênđời,thìchớvộinghĩtrờiđểchochúngtasốngthảnhthơi
hạnhphúc.Sởdĩtrờikhơngmuốnđờichúngtaannhànlạcthú,hẳnlàđểsaunàykhichếtđi,những
ngườinàovữngđứctinsẽcàngcảmthấyđượcnhiềulạcthúhơnnơicõivĩnhhằng,nhưthánhnhânđã
từngdạy.
-Tơikhơnghồntồnđồngývớianh.-Ngườikianói.-Tơibiết,phầnđơngngườiđờiaicũngcógặp
bấthạnh,nhưngchẳngnhẽtấtcảmọingườiđềubấthạnhcảhaysao?Tơicóbiếtmộtngườiđangsống

mộtcuộcđờilạcthú,ngàynàocũngnhưngàynàođốivớiơngtađềulànhữngngàyvui.
Tểtướngthamgiacâuchuyện:
-Ồ,vậyailàconngườihạnhphúcấy,thưahaivị?Ơngtaởnơiđâutrênthếgiớinày?
-ỞthànhphốAstrakhan.-Ngườivừanóichobiết.-Ơngtalàquốcvươnghiệnđangtrịvìởkinhđơ
Astrakhan.Tơikhơngrõnhàvuaấycịnthiếugìnữakhơng,nhưngtơithừanhậntrênđờichẳngcóai