(SKKN 2022) Một số biện chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1 ở lớp 5 tuổi B, Khu trung tâm trường mầm non Yên Nhân, Thường Xuân

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHUẨN BỊ TÂM THẾ CHO TRẺ
BƯỚC VÀO LỚP 1 Ở LỚP 5 TUỔI B KHU TRUNG TÂM
TRƯỜNG MẦM NON YÊN NHÂN THƯỜNG XUÂN

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hoan
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Yên Nhân
SKKN thuộc lĩnh vực: Chun mơn

THANH HĨA, NĂM 2022


MỤC LỤC
TT

Nội dung

Tran
g

1

1. Mở đdầu

2

2

1.1. Lí do chọn đề tài

2

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

3

6

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

3

7

2.1. Cơ sở lí luận

3

8

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN

4

9

2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

5

10

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

14

11

3. Kết luận và kiến nghị

15

12

3.1. Kết luận

15

13

3.2. Kiến nghị

15

14

Tài liệu tham khảo


2

1. Mở đầu
1.1. Li do chọn đề tài:
Vấn đề chuyển tiếp không phải là vấn đề mới, tuy nhiên trong thực tế hiện
nay việc hỗ trợ trẻ trong giai đoạn chuyển tiếp chưa được quan tâm một cách
đầy đủ. Thời điểm bắt đầu bước vào lớp 1 trẻ phải thích nghi hồn tồn với mơi
trường học tập mới. Trong giai đoạn này trẻ phải đối mặt với rất nhiều thay đổi.
Đó là những thay đổi về tâm – sinh lý của chính đứa trẻ, những thay đổi về mơi
trường về phương pháp dạy học và chế độ sinh hoạt trong 1 ngày của trẻ...
Những thay đổi này có thể khiến trẻ gặp khơng ít những khó khăn trong những
ngày đầu bước vào lớp 1.

Như chúng ta đã biết, trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi đang còn rất non nớt, bởi vì
trẻ đang sống trong một mơi trường được sự chăm lo chu đáo của các cô giáo
mầm non. Khi bước vào trường tiểu học tất cả đều trở nên xa lạ đối với trẻ vì
vậy trẻ sẽ khó tiếp cận và thích nghi ngay được dẫn đến việc trẻ sợ và khơng
thích đi học.
Hiện nay có rất nhiều các bậc phụ huynh cho rằng chỉ cần chuẩn bị cho trẻ
đọc thông viết thạo trước khi đi học lớp 1 là đủ. Bản thân tôi cho rằng đây là
một việc khơng nên làm bởi vì khi biết đọc, viết trước trẻ rất chủ quan trong học
tập và rất dễ vi phạm nội quy của lớp học. Vì trẻ khơng hứng thú và muốn chứng
tỏ cho thầy cô, các bạn biết mình đã biết điều đó, dẫn đến mất tập trung trong
giờ học. Chưa kể đến việc khi trẻ đang còn non nớt mà chúng ta ép trẻ học như
vậy làm cho trẻ cảm thấy nhàm chán và sẽ khơng cịn cảm thấy hứng thú học tập
nữa.
Mặt khác có rất nhiều phụ huynh lại cho rằng khơng cần chuẩn bị gì, cứ để
trẻ phát triển tự nhiên. Điều này dễ làm cho trẻ có những hẫng hụt về tâm lý vì
đi học lớp 1 hoàn toàn khác với việc đi học mẫu giáo. Đi học lớp 1, trẻ phải đến
lớp đúng giờ, phải chấp hành nội quy, quy định của nhà trường, thiết lập quan hệ
với giáo viên, hoàn thành các bài tập khi đến lớp...Tất cả những điều đó là
những khó khăn đối với trẻ khi bắt đầu đi học lớp 1 nên không thể không chuẩn
bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ trước khi bước vào lớp 1.
Vậy chuẩn bị tâm thế cho trẻ đi học lớp 1 như thế nào là đúng? Đây quả
thật là câu hỏi không dễ dàng nếu chúng ta không chuẩn bị cho trẻ về mọi mặt
và chuẩn bị như thế nào để đạt được hiệu quả?
Xuất phát từ những trăn trở đó bản thân tôi là một giáo viên mầm non
được phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi nhiều năm tôi thấy việc
chuẩn bị tâm thế cho trẻ mầm non 5 – 6 tuổi bước vào lớp một là vơ cùng cần
thiết và quan trọng. Chính vì vậy tơi đã chọn và nghiên cứu đề tài“Một số biện
pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1 ở lớp 5 tuổi B khu trung tâm
trường Mầm non Yên nhân” để đi sâu nghiên cứu và thực hiện tại lớp tôi đang
giảng dạy nhằm giúp trẻ một tâm thế vững vàng, tự tin để bước vào lớp 1.

1.2. Mục đich nghiên cứu:
Tìm ra được một số biện pháp hiệu quả nhất để chuẩn bị tâm thế cho trẻ ở
lớp 5 tuổi B khu Trung tâm trường Mầm non Yên Nhân vững vàng, tự tin khi
bước vào lớp 1.


3

1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Căn cứ vào đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là: Trẻ lớp 5 tuổi B khu
Trung tâm trường Mầm non Yên Nhân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp đàm thoại
+ Phương pháp thực hành trải nghiệm.
+ Phương pháp trực quan
+ Phương pháp thống kê, tổng hợp.
2. Nội dung
2.1. Cơ sở li luận của sáng kiến kinh nghiệm
Trong mỗi giai đoạn phát triển trẻ đều mang những đặc điểm đặc trưng.
Việc chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn khác là một sự chuyển biến mang
tính nhảy vọt có sự biến đổi cả về chất và lượng. Sự phát triển ở một giai đoạn
nhất định vừa là kết quả của giai đoạn trước đó vừa là tiền đề cho bước phát
triển của giai đoạn tiếp theo. Nếu trẻ được phát triển tốt ở giai đoạn này cũng
chính là sự chuẩn bị tốt cho giai đoạn tiếp theo. Tuy nhiên không phải trẻ em
nào cũng dễ dàng thích nghi được vào bước ngoặc này là một sự kiện quan trọng
khiến các bậc cha mẹ và các nhà giáo dục cần phải quan tâm. Một mặt là để giúp
trẻ hoàn thiện những thành tựu trong suốt thời kỳ mẫu giáo, mặc khác tích cực
chuẩn bị cho trẻ có đủ điều kiện để thích nghi với cuộc sống ở trường phổ thông

với hoạt động chủ đạo là hoạt động học tập
Tuổi Mầm non là bậc thang đầu tiên, làm nền móng cho những bậc thang
tiếp theo của cuộc đời mỗi con người, nhiều nhà khoa học đã nói đến sự cần
thiết và vai trò của Trường Mầm non trong việc phát triển cũng như chuẩn bị
cho trẻ vào lớp 1. Để vào lớp 1, trẻ cần được chuẩn bị tâm lý sẵn sàng đi học hay còn gọi là “độ chín mùi”. Vì thế một trong những u cầu quan trọng để
giúp trẻ vào học tốt chương trình Tiểu học là cần chuẩn bị cho trẻ: Về mặt thể
lực, trí tuệ, tinh thần, ngơn ngữ, tình cảm xã hội, những kỹ năng cần thiết cho
hoạt động học tập, lao động, một số hiểu biết về Trường Tiểu học.
Để đáp ứng những yêu cầu trên đòi hỏi khi chuyển tiếp từ bậc học Mầm
non sang Tiểu học phải đảm bảo sự kế thừa, tính khoa học. Những kiến thức đã
được hình thành ở lứa tuổi Mầm non cần phải được củng cố và mở rộng, hoàn
thiện ở mức độ cao hơn, giúp trẻ không bị những thay đổi đột ngột khi chuyển từ
hoạt động vui chơi ở Trường Mầm non là chủ đạo sang hoạt động học tập ở
Trường Tiểu học là chủ đạo.
Trong môi trường giáo dục hiện đại ngày nay, mối quan tâm hàng đầu của
nhiều phụ huynh là chuẩn bị như thế nào để khi vào lớp 1 trẻ khơng phải gặp
q nhiều khó khăn trong quá trình chuyển tiếp dẫn đến tình trạng sốc học
đường. Đối với trẻ từ Mầm non sang lớp 1, việc đang quen được chăm sóc, vui
chơi phải chuyển sang mơi trường mới - Trường Tiểu học - nơi học tập được
xem là chủ đạo thì đó quả là một bước chuyển lớn. Nhiều trẻ sẽ bỡ ngỡ và có thể
gặp khơng ít khó khăn với sự thay đổi này.


4

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Vào đầu năm học, tôi được phân công phụ trách lớp mẫu giáo 5 tuổi B.
Tổng số trẻ trong lớp là 23 trẻ, trong đó có 12 trẻ nam, 11 trẻ nữ.
Trong q trình thực hiện, tơi gặp những thuận lợi và khó khăn như sau:
2.2.1. Thuận lợi:

Ln được sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chun mơn của phịng giáo
dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của ban giám hiệu nhà trường cùng
sự chia sẻ và góp ý của các đồng nghiệp.
Bản thân tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi nhiều năm tôi đã
học hỏi từ bạn bè và đồng nghiệp nên có khơng ít những kinh nghiệm thực tế.
Phịng học rộng rãi, thống mát, được trang bị tương đối đầy đủ các điều
kiện về cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng chăm sóc giáo dục trẻ.
Được sự quan tâm giúp đỡ và ủng hộ của đa số phụ huynh
2.2.2. Khó khăn:
Lớp có nhiều trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi về mặt thể lực.
Trẻ chưa có tính tự lập trong mọi hoạt động, cịn ỷ lại hay chưa tự tin vào
bản thân mình dẫn đến việc chủ động thực hiện các cơng việc cịn kém.
Nhận thức của trẻ không đồng đều, nhiều trẻ trong lớp còn rụt rè, nhút nhát,
chưa mạnh dạn trong giao tiếp.
Lớp có hơn 95% trẻ là người dân tộc thiểu số vì vậy vấn đề phát triển ngơn
ngữ cịn gặp nhiều khó khăn. Khả năng tiếp thu chữ cái và chữ viết còn chậm.
Quan điểm của đa số phụ huynh còn chưa thực sự đúng đắn về việc chuẩn
bị cho trẻ bước vào lớp 1. Một số trẻ chưa được sự quan tâm của gia đình vì cho
rằng bậc học mầm non là khơng quan trọng.
Đa số trẻ khơng thích lên lớp 1 vì sợ xa các bạn, xa trường mầm non và sợ
phải học.
2.2.3. Kết quả khảo sát thực trạng đầu năm:
Để biết được chính xác chất lượng của trẻ ngay từ đầu năm tôi đã làm khảo
sát lớp tôi chủ nhiệm với tổng số trẻ được khảo sát là 23 trẻ.
BẢNG KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRÊN TRẺ ĐẦU NĂM HỌC
TT
1
2
3
4

5
6

Tiêu chi đánh giá
Trẻ hứng thú
Trẻ mạnh dạn tự tin
Trẻ có kỹ năng tốt
Trẻ có thể lực tốt
Trẻ có khả năng giao tiếp tốt
Trẻ có kiến thức tốt

SL (Trẻ)
13/23
12/23
12/23
13/23
12/23
10/23

Tỉ lệ %
56,5%
52%
52%
56,5%
52%
43%

Phát huy những thuận lợi sẵn có, khắc phục một số khó khăn, tơi đi sâu vào
nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1 ở
lớp 5 tuổi B khu trung tâm trường Mầm non Yên nhân”

5

2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Biện pháp 1: Chuẩn bị về mặt thể lực
Điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập của trẻ
chính là thể lực. Trẻ có thể lực tốt, khỏe mạnh tăng cân đều, da dẻ hồng hào…
tất cả những yếu tố này giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động học tập và
vui chơi đạt kết quả tốt nhất. Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là
sự chuẩn bị về lượng phát triển chiều cao và trọng lượng cơ thể, mà còn là sự
chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự
mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của đơi bàn tay, tính nhanh nhạy của
các giác quan… Để có được những yếu tố đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn
uống, nghỉ ngơi, luyện tập một cách khoa học và hợp lý, phù hợp với đặc điểm
phát triển riêng của từng trẻ.
Xác định được tầm quan trọng của vấn đề này ngay từ đầu năm tôi đã bàn
với cô giáo cùng lớp để thống nhất cách làm việc và vạch ra kế hoạch cụ thể để
thực hiện tốt yêu cầu này như sau: Bám theo kế hoạch của nhà trường ngay từ
những ngày đầu trẻ lên lớp chúng tôi đã kết hợp với nhà trường và Trạm y tế xã
Yên nhân cân đo và khám sức khoẻ định kỳ cho trẻ để chấm biểu đồ tăng
trưởng, đồng thời dựa trên kết quả khám biết tình hình bệnh tật của từng trẻ. Tơi
theo dõi, ghi kết quả lên bảng sức khoẻ để phụ huynh tiện theo dõi. Sau đó tơi
trao đổi cụ thể với phụ huynh của những trẻ có tình trạng sức khoẻ yếu để phối
hợp với gia đình cải thiện tình hình sức khoẻ cho các trẻ đó.
Tơi ln quan tâm tới bữa ăn của trẻ, giáo dục trẻ vệ sinh trước khi ăn,
khuyến khích động viên trẻ ăn hết xuất.

Hình ảnh “Giờ ăn của trẻ”
Nếu bữa ăn nào trẻ ăn kém do thức ăn chưa hợp khẩu vị với đa số trẻ tôi đề

xuất với cán bộ phụ trách nuôi dưỡng của trường thay đổi thực đơn hoặc tìm ra
cách chế biến phù hợp hơn. Ngồi ra tơi cịn tạo khơng khí vui vẻ trong bữa ăn


6

của trẻ kích thích sự thèm ăn của trẻ như giới thiệu các món ăn một cách hài
hước và làm cho trẻ tò mò muốn được thưởng thức.
Song song với việc quan tâm đến bữa ăn của trẻ, tơi cịn phải chú ý đến
giấc ngủ của trẻ. Luôn đảm bảo cho trẻ được ngủ đủ giấc, ngủ sâu giấc. Tôi ln
đảm bảo phịng ngủ phải n tĩnh, thống mát về mùa hè và ấm áp về mùa đông.
Với một số cháu khó ngủ tơi tìm hiểu ngun nhân và có biện pháp phù hợp với
từng trẻ.

Hình ảnh “Giờ ngủ của trẻ”
Ngồi làm tốt việc chăm sóc bữa ăn giấc ngủ cho trẻ tơi cịn cho trẻ được
vận động hợp lý. Bởi vì vận động hợp lý sẽ kích thích cho trẻ ăn ngon miệng và
ngủ sâu giấc hơn. Tôi thực hiện nghiêm túc các hoạt động của trẻ trong một
ngày, tổ chức cho các cháu được vận động vui chơi ở tất cả các hoạt động như:
hoạt động góc, hoạt động ngồi trời, các trị chơi vận động, các hoạt động thể
chất…và ln đảm bảo tính động tĩnh đan xen để trẻ có thời gian nghỉ ngơi và
vận động hợp lý.
Trao đổi với các bậc phụ huynh hằng ngày vào giờ trả trẻ để phụ huynh
biết được tình hình sức khỏe của con em mình ở trường để cùng với cơ giáo
có chung biện pháp chăm sóc và rèn nề nếp cho trẻ được tốt hơn. Thống nhất
với phụ huynh chế độ chăm sóc đặc biệt với đối tượng trẻ suy dinh dưỡng,
thấp còi.
Sau một thời gian rèn luyện trẻ đã có thói quen nề nếp ở trường ăn ngủ
đúng giờ, vận động hợp lý, tôi trao đổi với huynh về sự tiến bộ của trẻ để ở nhà
phụ huynh chăm sóc trẻ được phù hợp hơn.

Làm được tất cả các điều trên tôi đã chuẩn bị cho trẻ tốt về mặt thể lực: Trẻ
được vận động hợp lý, ăn, ngủ tốt sẽ có một thể lực tốt, trẻ khoẻ mạnh da dẻ


7

hồng hào, tăng cân đều, vận động lâu mỏi, ít ốm đau, hạn chế được các bệnh
truyền nhiễm và đặc biệt quan trọng là trẻ sẽ tích cực tham gia vào các hoạt
động mà cơ giáo tổ chức.

Hình ảnh “Trẻ chơi trò chơi vận động”
2.3.2. Biện pháp 2: Chuẩn bị về mặt phát triển tri tuệ
Lớp 1 nói riêng và bậc tiểu học nói chung là bậc học nền tảng trong giáo
dục phổ thông. Thành công trong học tập ở bậc tiểu học là cơ hội lớn cho trẻ
thành công ở bậc học tiếp theo.
Để đạt được thành cơng đó ta phải đáp ứng được nhu cầu nhận thức của trẻ
ở lứa tuổi này. Điều này được thực hiện thông qua các hoạt động học và hoạt
động chơi ở trẻ. Trẻ cần phải có sự rèn luyện về các thao tác trí tuệ đồng thời có
kỹ năng thực hiện hoạt động trí óc như biết so sánh, phân tích, tổng hợp… Các
kiến thức đó được trải dài trong 10 chủ đề trong năm. Trẻ cần đạt được những
yêu cầu của các mơn học. Đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết rất cần thiết
để trẻ bước vào lớp 1 tự tin và vững vàng.
Để làm được điều đó trong một ngày tôi luôn tổ chức chế độ sinh hoạt
đúng thời gian biểu, không bao giờ cắt xén. Tổ chức các hoạt động một
cách khoa học, có hiệu quả, thường xuyên sử dụng câu hỏi mở để phát triển tư
duy cho trẻ.
Trẻ ở lứa tuổi này có nhu cầu nhận thức muốn tìm hiểu, khám phá những
điều mới lạ, muốn khám phá được bản chất của sự vật, hiện tượng, các mối
quan hệ qua lại của các sự vật hiện tượng đó. Vì vậy tơi thường xun tổ chức
các hoạt động mang tính tìm hiểu về mơi trường xung quanh như: Quan sát

thời tiết, con vật, cây cối, trò chuyện về trường Tiểu học, quan sát sân
trường…
Môn học nào cũng rất quan trọng và không thể thiếu đối với trẻ nhưng tôi
đặc biệt quan tâm và chú trọng ở hai mơn học đó là: Làm quen với tốn và làm
quen với chữ cái. Bởi hai môn học này là hai môn cơ bản, chủ yếu nhất của trẻ
lớp 1. Vì thế việc chú trọng hai mơn học này là vô cùng cần thiết. Tôi đã xác
định đây là hai môn học trọng tâm để dành nhiều thời gian cũng như đầu tư rèn
kỹ năng cho trẻ.


8

Chữ cái là hành trang giúp trẻ tiếp cận với việc học đọc, đánh vần, tập viết
ở lớp 1 được thuận lợi hơn. Vì vậy tơi đã thống nhất với cô giáo cùng lớp, lên kế
hoạch cụ thể về cách tổ chức các hoạt động làm quen với chữ cái sao cho đạt
được hiệu quả tốt nhất. Mặt khác tôi luôn chuẩn bị giáo án thật cẩn thận trước
khi đến lớp, lồng ghép các hình thức dạy học, tổ chức các trò chơi sáng tạo để
thu hút và tạo hứng thú cho trẻ khi làm quen với chữ cái.
Đối với những trẻ khó nhớ các chữ cái tơi ln chú trọng kèm cặp trẻ mọi
lúc mọi nơi. Ví dụ: Trong giờ hoạt động góc khi chơi góc học tập tơi sẽ cho
những cháu yếu vào góc học tập và kèm những cháu đó, cơ cịn lại sẽ bao qt
lớp, tổ chức hoạt động. Buổi chiều lại tiếp tục cho các trẻ đó ra ngồi cùng một số
bạn đã thơng thạo chữ cái để học, cứ một bạn kèm một bạn. Các trẻ giúp nhau
học chữ cái, tôi thấy cách thức này đem lại hiệu quả rất cao, trẻ rất hứng thú
tham gia và thuộc bài nhanh, cô cũng đỡ vất vả rất nhiều. Hoặc với những cháu
khó nhớ tơi cịn thực hiện cho cháu học 1 chữ cái trong mấy ngày liên tiếp khi
nào cháu nhớ được thì tơi mới chuyển sang chữ khác.

Hình ảnh “Trẻ giúp nhau học chữ cái”
Ở mơn tốn cũng vậy, thời điểm trẻ bước vào lớp 1 trẻ phải biết đếm, thêm

bớt phân chia trong phạm vi 10, rồi nhận biết các khối, độ lớn, chiều cao của
vật, biết các thao tác đo…
Như chúng ta đã biết, tiết tốn là một tiết nhận thức khó, và cứng nhắc nên
trẻ thường khơng thích học, vì vậy tôi luôn sáng tạo ra những tiết học hấp dẫn,
xuyên suốt và lo gic gây hứng thú cho trẻ, kích thích trẻ học tập và tiếp thu các
kiến thức được tốt hơn.


9

Trong lớp có rất nhiều cháu kiến thức về tốn cịn yếu, vì thế tơi cùng cơ
giáo ở lớp đã lên kế hoạch cụ thể rèn trẻ yếu để trẻ tiếp thu kiến thức về toán
đồng đều với các bạn ở lớp, đáp ứng yêu cầu so với độ tuổi.
Ngoài ra mơi trường trang trí cũng rất quan trọng, góp phần giúp trẻ phát
triển trí tuệ thơng qua hoạt động chơi, học cùng cơ cùng bạn. Vì vậy trước khi
bước vào năm học mới tơi đã trang trí các góc trong lớp theo hướng mở.
Ví dụ ở lớp tơi có trang trí góc “Bé vui học tốn” ở đó có những đồ vật,
con vật theo chủ đề, có số lượng thay đổi theo chương trình trẻ đang học, đặc
biệt ở góc này tơi và trẻ cùng thực hiện, giống như trẻ đang chơi mà lại học.
Hoạt động này làm cho trẻ vơ cùng thích thú và cảm thấy học tốn khơng hề
khơ khan chút nào.

Hình ảnh: Trẻ chơi ở góc“Bé vui học tốn”
Ngồi ra tơi cịn tạo mơi trường chữ viết và chữ số trong và ngoài lớp
phong phú tạo điều kiện cho trẻ được làm quen chữ cái và số một cách tự nhiên.
Ví dụ: Tơi tạo mơi trường cho trẻ học chữ cái bên ngoài lớp học như: Các cây
hoa, chậu cảnh, ghế đá… đều được gắn bảng tên, chữ cái
Tạo môi trường cho trẻ học chữ cái và số trong lớp như: Các góc chơi trong
lớp tơi chuẩn bị các loại đồ chơi, sách báo và vật liệu bên dưới có gắn các thẻ số
hoặc chữ viết to, các bài thơ ngắn, các câu chuyện có nội dung lặp đi lặp lại để

trẻ dễ nhớ, dễ thuộc. Ngồi ra tơi cịn chuẩn bị những chữ cái để trẻ có thể đọc
và ghép các vần đơn giản. Hay khi làm ký hiệu của các cháu tôi làm bằng tên
của các cháu, đó cũng là một cách tạo điều kiện cho các cháu làm quen với chữ
cái một cách hứng thú nhất.


10

Tôi thực hiện cung cấp kiến thức cho trẻ thông qua các hoạt động ngồi ra
cịn cung cấp, nhắc nhở thường xuyên cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi để trang bị kiến
thức và hình thành thói quen cho trẻ.
2.3.3. Biện pháp 3: Chuẩn bị về mặt ngơn ngữ
Có thể nói chuẩn bị về mặt ngơn ngữ có vai trị quan trọng trong việc
chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp 1 đặc biệt trẻ ở lớp tôi hơn 95% là người dân tộc
thiểu số cho nên việc phát âm chuẩn Tiếng việt của trẻ cịn gặp nhiều khó khăn.
Chính vì thế việc chuẩn bị về mặt ngôn ngữ cho trẻ lại càng phải chú trọng
nhiều hơn nữa.
Trẻ có ngơn ngữ mạch lạc phát triển tốt, thì đồng thời các quá trình tâm lý
như tư duy, tưởng tượng, trí nhớ, tri giác…của trẻ cũng phát triển tốt. Vì vậy tơi
ln chú trọng phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua các hoạt động sinh hoạt,
học tập, lao động, các buổi tham quan, dạo chơi…Khuyến khích trẻ sử dụng
tiếng việt, mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, tập cho trẻ biết diễn đạt một
cách rõ ràng, mạch lạc, khơng nói ngọng, nói lắp.
Để giúp ích cho việc học tốt mơn tiếng Việt ở lớp 1 tôi thường xuyên tổ
chức hoạt động tăng cường Tiếng việt cho trẻ mọi lúc mọi nơi: Lồng vào các giờ
học, các hoạt động khác trong ngày. Tơi cịn tổ chức các hoạt động nghe - nói,
đọc - viết như cho trẻ tiếp xúc với chữ viết trong môi trường xung quanh, nhận
dạng và phát âm các chữ cái, tô chữ cái, xem và nghe đọc các loại sách hay dạy
cho trẻ làm quen với cách đọc sách: Hướng đọc, từ trái sang phải, từ dòng trên
xuống dịng dưới, ngắt nghỉ khi hết câu.

Hình ảnh “Trẻ làm quen với cách đọc sách”


11

Ngồi ra tơi cịn tun truyền để phụ huynh biết cần chủ động tổ chức
giao tiếp, hình thành tính tích cực giao tiếp cho trẻ giúp trẻ phát triển ngôn
ngữ, và đó cũng là cách ta giúp trẻ có được cơng cụ, phương tiện, cần thiết để
tư duy tìm hiểu về thế giới xung quanh. Điều này là cơ sở giúp trẻ tự tin hơn
khi vào lớp 1.
2.3.4. Biện pháp 4: Chuẩn bị một số kỹ năng cần thiết
Chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp 1 không thể không nhắc tới sự chuẩn bị một
số kỹ năng cần thiết cho trẻ. Tơi đặc biệt chú trọng rèn trẻ 2 nhóm kỹ năng cần
thiết nhất đó là nhóm kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập và nhóm kỹ năng tự
phục vụ.
Rèn luyện một số kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập cần thiết như giúp
trẻ ngồi đúng tư thế, cách cầm bút, cách đặt vở, giở sách, vở trong các lần học
tập tơ, làm quen với tốn, tạo hình... Giúp trẻ thích nghi với hoạt động học tập
mới, tránh được những bỡ ngỡ ban đầu dễ gây cho trẻ những cảm giác sợ sệt,
thiếu tự tin.
Để đạt được những hiệu quả tôi tạo điều kiện cho trẻ làm quen dần với mơi
trường học tập như: bố trí bàn ghế cho trẻ ngồi học và cho trẻ tiếp xúc thường
xuyên với sách, truyện, bút, thước hướng dẫn trẻ cách sử dụng các dụng cụ học
tập đó như thế nào cho đúng thông qua việc làm mẫu, quan sát và uốn nắn trực
tiếp cho trẻ. Qua đó rèn cho trẻ biết cách điều khiển, vận động bàn tay nhỏ bé
của mình để thực hiện một cách gọn gàng, dẻo dai các thao tác vận động trong
học tập.
Như chúng ta đã biết kỹ năng tự phục vụ bản thân là vô cùng quan trọng
đối với trẻ chuẩn bị bước vào lớp 1. Nếu trẻ khơng có kỹ năng tự phục vụ thì trẻ

sẽ khơng thể chủ động tự lập trong mơi trường hồn tồn mới lạ. Vì vậy tơi ln
chú trọng rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ.

Hình ảnh “Rèn kỹ năng lau mặt và buộc tóc cho trẻ”


12

Trong giờ chơi, giờ ăn tôi tập cho trẻ biết sử dụng những đồ dùng sinh
hoạt một cách gọn gàng, khéo léo. Ngồi ra tơi cịn tạo điều kiện cho trẻ thực
hiện một số kỹ năng tự phục vụ bản thân như đánh răng, lau mặt, rửa tay, chải
tóc, mặc quần áo đồng thời giúp đỡ cô những công việc nhẹ nhàng, phù hợp
với khả năng của trẻ. Từ đó giúp trẻ thích ứng với các hoạt động mới một cách
dễ dàng hơn.
2.3.5. Biện pháp 5: Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt tinh thần
Có thể nói việc chuẩn bị tốt về mặt tinh thần trước khi bước vào lớp 1 đối
với trẻ là một việc vô cùng quan trọng. Trẻ có một tinh thần tốt, ln vui vẻ,
thích thú trong mọi hoạt động, và đặc biệt là luôn mong mỏi mình sẽ được đi
học lớp 1 đó là một điều mà tất cả các bậc phụ huynh cũng như nhà trường và
bản thân tôi luôn mong đợi. Để làm được điều này tơi thường sử dụng những
hình thức sau:
Tơi dùng chính việc “Được lên lớp 1” để kích thích khả năng tìm tịi khám
phá, kích thích tính tị mị ham hiểu biết của trẻ. Để trẻ phấn đấu trả lời các câu
hỏi khó. Ví dụ: Câu hỏi này khó nhưng nếu ai trả lời được câu hỏi này sẽ được
lên lớp 1. Tơi ln động viên, khích lệ trẻ ngoan, biết vâng lời người lớn, hoàn
thành các nhiệm vụ được người lớn giao cho. Ví dụ: Nếu các con học giỏi,
ngoan biết vâng lời người lớn thì sẽ được đi học lớp 1. Thông qua việc được lên
lớp 1 tôi dùng làm động lực để rèn luyện các đức tính tốt cho trẻ: Rèn luyện tính
tự giác, ý thức tổ chức kỷ luật, tính tự lập, tính đồn kết, nhường nhịn giúp đỡ
bạn bè…Những đức tính này rất cần thiết cho trẻ ở lứa tuổi mầm non và đặc biệt

quan trọng với trẻ khi đi học lớp 1.
Ở chủ đề “Trường Tiểu học” tôi thường xuyên kể những câu chuyện thú vị
về trường Tiểu học để khơi dậy sự tò mò và mong muốn được đến trường. Với
những câu hỏi mà trẻ rất quan tâm, nên nói với trẻ rằng: “Đến trường, con sẽ
được biết”.
Thông qua việc tổ chức sinh nhật cho trẻ ở lớp, ngoài ý nghĩa cho trẻ biết
quan tâm, yêu quý bạn bè, thích tham gia vào hoạt động tập thể nó cịn có thể
góp phần giúp trẻ hiểu rằng mình đã bước sang 6 tuổi, đã lớn khôn và chững
chạc lên nhiều để chuẩn bị vào lớp 1.
Chuẩn bị cho trẻ lịng ham thích đến trường, thích được đi học lớp 1 bằng
cách tơi cho trẻ xem những đoạn video ngắn để kích thích trẻ u thích vẻ bề
ngồi của người học sinh như thích cặp sách mới, thích có bàn học mới, thích bộ
đồng phục, thích có anh chị lớp trên đón vào trường...
Hay ở chủ đề “Trường Tiểu học” tơi giúp trẻ có những biểu tượng chính
xác về trường tiểu học, trẻ được trải nghiệm, được làm quen với những môn học
ở trường tiểu học và các mối quan hệ giữa bạn bè, thầy cơ giáo từ đó kích thích
lịng mong mỏi, u mến, háo hức được đến trường học tập của trẻ.
Để làm được điều này tôi đã xin ý kiến nhà trường tổ chức một buổi
thăm quan trường tiểu học cho các cháu. Từ sau buổi tham quan đó tơi thấy
trẻ đã có tinh thần rất tốt qua việc trẻ thể hiện rất rõ mong muốn được đi học
lớp 1 của mình.


13

Hình ảnh “Trẻ tham quan trường tiểu học”
2.3.6. Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh để chuẩn bị tâm thế cho
trẻ bước vào lớp 1
Tuyên truyền với phụ huynh là vấn đề mà tơi rất quan tâm bởi ngồi thời
gian ở trường với cơ giáo thì hầu hết thời gian cịn lại là trẻ ở nhà với phụ

huynh vì vậy phụ huynh chính là trợ thủ đắc lực trong việc chăm sóc và ni
dạy trẻ. Chính vì thế tơi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình
học tập và vui chơi của trẻ ở lớp, những gì mà trẻ quan tâm...Trao đổi để phụ
huynh hiểu và ủng hộ những gì mà tơi đang làm để chuẩn bị tâm thế cho trẻ
sẵn sàng vào lớp 1.

Hình ảnh “Trao đổi với phụ huynh khi trả trẻ”


14

Tơi cịn tun truyền để phụ huynh hiểu cần kích thích sự hiểu biết, lịng
ham thích đi học của con bằng cách ln giải thích, động viên, khích lệ con khi
chuẩn bị đi học lớp 1. Tạo lập cho con một không gian học gọn gàng, sạch sẽ,
hãy để con tự lựa chọn bàn học, tủ sách theo sở thích. Từ đó con sẽ thích ngồi
vào bàn học và ln có ý thức giữ gìn, chăm chút cho góc học tập của mình.
Đa số phụ huynh đầu năm lớp mẫu giáo lớn đã nơn nóng cho con học chữ,
xin cơ ra bài về nhà viết. Việc ép trẻ học quá sớm vơ tình chúng ta làm mất đi sự
tập trung chú ý và hứng thú học tập của trẻ sau này. Mặt khác, khơng ít phụ
huynh lại phó mặc con mình cho trường mầm non, khơng tạo ra được sự thống
nhất trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ. Dẫn đến hiệu quả chuẩn bị cho trẻ
vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ. Vì vậy chúng ta cần phối
hợp với phụ huynh để có sự thống nhất giáo dục trẻ tốt hơn. Buổi sáng phụ
huynh đưa trẻ đến, buổi chiều đón trẻ phụ huynh thường hay xem, qua đó phụ
huynh có thêm một số kiến thức, biết được tuần này, hôm nay con mình đang
học gì để kết hợp cùng giáo viên giáo dục trẻ tốt hơn. Ví dụ: Đến trường cơ ln
giáo dục trẻ có thói quen lễ phép với người lớn, đồn kết với bạn, ở lớp cơ đã
hình thành cho trẻ thói quen và kỹ năng đó nhưng nếu về nhà phụ huynh ít quan
tâm đến trẻ, trẻ nói thế nào cũng mặc kệ thì mơi trường gia đình sẽ trực tiếp ảnh
hưởng đến trẻ. Thói quen ở trường của trẻ sẽ dần mất đi đến khi khơng cịn tồn

tại trong trẻ nữa. Cịn nếu có sự phối hợp tốt với phụ huynh luôn nhắc nhở, khen
ngợi động viên trẻ thì sẽ phát huy hơn nữa. Trẻ sẽ rất vui, chắc chắn sẽ duy trì và
phát triển thói quen tốt cho trẻ. Tơi nghĩ để giáo dục trẻ có hiệu quả tốt nhất thì
phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Cha mẹ trẻ và cơ giáo
ln có mối quan hệ thật gần gũi. Làm thế nào để trong cảm nhận của trẻ ln
có: “Cơ và mẹ là hai cô giáo. Mẹ và cô đấy hai mẹ hiền”.
Làm được tất cả những điều trên tôi đã chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt tinh
thần. Trẻ có tinh thần tốt sẽ có tâm lý thoải mái, tự tin, sẵn sàng bước vào lớp 1
không lo sợ, rụt rè.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau khi áp dụng 6 biện pháp trên tôi thấy được hiệu quả rõ rệt về sự thay
đổi của trẻ vào cuối năm học như sau:
Đa số trẻ lớp tôi đều khoẻ mạnh, da dẻ hồng hào, vận động nhanh nhẹn, có
khả năng đề kháng với các bệnh dịch. Lớp đã được nhà trường tun dương vì
có tỷ lệ tăng cân đều hàng tháng, hàng quý.
Trẻ thông minh, nhanh nhẹn, mạnh dạn và đạt được yêu cầu của độ tuổi
thông qua kết quả khảo sát các môn học, tất cả trẻ đều đủ điều kiện lên lớp 1.
Tất cả trẻ trong lớp tôi đã thuộc 29 chữ cái và có khả năng đặt câu hỏi, trả
lời câu hỏi thành thạo khi tham gia các hoạt động. Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp
cùng cô, cùng bạn và những người xung quanh.
Đa số trẻ thực hiện tốt các thao tác cơ bản các kỹ năng trong hoạt động học
tập, kỹ năng tự phục vụ. Trẻ tự tin, mạnh dạn, tự lập và sáng tạo trong cơng việc,
có khả năng hồn thành các cơng việc được phân cơng.
Hầu hết trẻ có tâm lý thoải mái, tự tin và sẵn sàng bước vào lớp 1.


15

Dưới đây là bảng khảo sát, đánh giá trẻ vào cuối năm học 2021 - 2022

Tổng số trẻ được khảo sát là 23 trẻ.
BẢNG KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRÊN TRẺ CUỐI NĂM HỌC

TT

Tiêu chi đánh giá

SL (Trẻ)

Tỉ lệ %

1

Trẻ hứng thú

22/23

96%

2

Trẻ mạnh dạn tự tin

22/23

96%

3

Trẻ có kỹ năng tốt

23/23

100%

4

Trẻ có thể lực tốt

21/23

91%

5

Trẻ có khả năng giao tiếp tốt

20/23

87%

6

Trẻ có kiến thức tốt

22/23

96%

3. Kết luận, kiến nghị

3.1. Kết luận
Việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1 ta phải làm tốt cả 6 biện pháp trên.
Cả 6 biện pháp này đều rất quan trọng và không thể thiếu trong quá trình chuẩn
bị tâm thế cho trẻ sẵn sàng bước vào lớp 1.
Việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1 được sự hưởng ứng, đồng
thuận của Ban giám hiệu nhà trường, các đồng nghiệp, các bậc phụ huynh. Đề
tài này đã được đưa vào thực hành tại lớp 5 – 6 tuổi B khu trung tâm trường
mầm non Yên Nhân và có thể áp dụng rộng rãi ở các trường mầm non khác
trong toàn huyện. Dù kết quả chưa đạt được tuyệt đối nhưng phần nào cũng giúp
cho các em có một tâm thế sẵn sàng khi bước vào lớp 1. Qua việc chuẩn bị tâm
thế cho trẻ, khơng chỉ tạo cho trẻ có thể bước vào trường tiểu học một cách vững
vàng mà qua đó cịn tạo được sự liên kết giữa gia đình và nhà trưởng, giữa phụ
huynh và cô giáo chủ nhiệm để từ đó tạo được tình cảm tốt đẹp giữa con người
với con người.
3.2. Kiến nghị
* Đối với Phòng Giáo dục:
Tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, các chuyên đề về chuẩn bị tâm thế
cho trẻ bước vào lớp 1.
Phòng Giáo dục tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia nghe những
sáng kiến kinh nghiệm hay từ đó có thể rút ra được những kinh nghiệm và vận
dụng trong quá trình giảng dạy.
* Đối với nhà trường:
Đề nghị BGH cần làm tốt cơng tác tham mưu với chính quyền địa phương,
tạo điều kiện về cơ sở vật chất, để khuôn viên trường thêm phong phú, đa dạng đạt
yêu cầu cho trẻ hoạt động.
Tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng thường xuyên cho giáo viên dạy trẻ
5 tuổi.
Mua thêm đồ dùng đồ chơi để phục vụ cho các hoạt động của trẻ trong một
ngày đạt kết quả cao.

16

Trên đây là Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế
cho trẻ bước vào lớp 1” của bản thân tôi, những vấn đề đạt được sẽ là nền tảng
cho những năm học tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của các
cấp lãnh đạo để đề tài được hoàn thiện hơn cũng như bản thân tôi và đồng
nghiệp áp dụng thực hiện đạt hiệu quả cao hơn nữa.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thanh Hóa, ngày 22 tháng 03 năm 2022
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, khơng sao chép
nội dung của người khác.
NGƯỜI VIẾT

Nguyễn Thị Hoan


Tliệu tham khảo
1. Tài liệu hướng dẫn Thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục mầm non
2. Tài liệu chun đề chăm sóc sức khỏe trẻ mầm non
3. Tài liệu chuyên đề chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp 1
4. Điều lệ trường Mầm non năm 2020
5. Bộ tài liệu cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1
6. Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2014 của Chính phủ.
7. Quyết định số 02/2008/QĐ-BGD&ĐT ngày 22/01/2008 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo Ban hành Quy định về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm

non.
8. Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Xây dựng nâng cao chất
lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
9. Kế hoạch năm học của nhà trường.


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Hoan
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên Trường Mầm non Yên Nhân

TT

1.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)

Kết quả
đánh
giá xếp
loại
(A, B,

hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Cấp Huyện

C

2018-2019

Một số biện pháp phát triển
thẩm mỹ thơng qua hoạt động
tạo hình cho trẻ lớp 3 tuổi A
khu trung tâm Trường Mầm
non Yên Nhân