Tải bản đầy đủ (.pdf) (21 trang)

(SKKN 2022) một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ nhà trẻ 25 36 tháng tuổi tham gia hoạt động âm nhạc ở trường mầm non đông tiến, huyện đông sơn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (315.92 KB, 21 trang )

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần khơng thể thiếu được
đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu
cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt
đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui
tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dịng sữa ngọt ngào ni
dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển tồn diện nhân cách của
mình. Âm nhạc cịn là nguồn sữa ni dưỡng tinh thần giúp trẻ cảm nhận được
cái đẹp, cải thiện, niềm vui, nỗi buồn. Giai điệu trầm bổng, sự phong phú của
âm hình tiết tấu, phong cách đa dạng của các thể loại âm nhạc sẽ đưa trẻ vào thế
giới cái đẹp một cách đầy hấp dẫn và lí thú. [1]
Ở trường mầm non giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật hết sức gần
gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ
cảm thụ nghệ thuật. Nó là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt
động giáo dục ở trường. [1]
Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên mầm non vận dụng một
cách có có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích
cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể sử dụng âm nhạc như
chơi đàn organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn
ra các hoạt động khác cuả trẻ (giờ ăn, chơi tập ở các khu vực chơi, chơi hoạt
động ngoài trời, ...). Hoặc sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài,
chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt
động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ . Ca hát và nghe
nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. [2]
Hoạt động âm nhạc đối với trẻ nhà trẻ 25- 36 tháng tuổi, trẻ đã có biểu
hiện âm nhạc bằng những thái độ cụ thể, rõ ràng như tươi cười, yên lặng, vui vẻ,
thích thú. Trẻ có khả năng chú ý, có thể phân biệt to, nhỏ của âm thanh. Đặc
biệt, trẻ độ tuổi nhà trẻ thích nghe những giai điệu âm nhạc, hay đung đưa người
theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. [3]
Ngồi ra âm nhạc cịn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và


cảm xúc cho trẻ. Âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo
ấn tượng đẹp khi trẻ tới trường lớp. Vì vậy, hoạt động âm nhạc chính là một thứ
ngôn ngữ riêng biệt để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi người
xung quanh từ đó sẽ làm phát triển tình cảm, thẩm mĩ và kĩ năng xã hội cho trẻ.
Thực tế của việc trẻ tham gia tích cực vào hoạt động âm nhạc ở nhóm trẻ
tơi đang phụ trách hiện nay vẫn cịn một số hạn chế là: trẻ đều mới rời xa gia
đình đến lớp với cơ, với bạn, mơi trường sống, sinh hoạt của trẻ rộng hơn, mọi
sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ còn rất mới lạ nên nhiều trẻ còn nhút nhát,
chưa mạnh dạn, chưa sẵn sàng với hoạt động học. Mặt khác vốn ngơn ngữ của
trẻ cịn ít, trẻ chưa thể diễn đạt nguyện vọng của mình bằng ngơn ngữ mạch lạc.
Là giáo viên phụ trách nhóm trẻ 25 - 36 tháng tuổi, bản thân rất tâm huyết với


2
nghề dạy trẻ. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp
trẻ phát triển hết những khả năng vốn có.
Từ thực trạng của lớp mình phụ trách, tơi đã ln trăn trở, tìm tịi và sáng
tạo, để tìm ra những cách thức hay, cách vào bài, tìm các phương pháp dạy hấp
dẫn, tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các mơn học của trẻ tơi đặc
biệt u thích bộ mơn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang lại cho tơi
nhiều thế mạnh. Đó cũng là lý do tơi chọn và đi sâu vào nghiên cứu đề tài: “Một
số giải pháp gây hứng thú cho trẻ Nhà trẻ 25 - 36 tháng tuổi tham gia hoạt
động âm nhạc ở trường Mầm non Đông Tiến, huyện Đông Sơn” làm đề tài
nghiên cứu của mình.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu để tìm ra giải pháp gây hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt
động âm nhạc. Đưa hoạt động âm nhạc đến với trẻ mầm non có tác dụng và ý
nghĩa rất lớn trong việc hình thành những phẩm chất tốt đẹp, mở ra tầm nhìn
mới cho trẻ về hiện thực khách quan. Từ đó tạo điều kiện có tính chất tiền đề để
giáo dục tồn diện nhân cách trẻ góp phần vào việc phát triển giáo dục của toàn

Đảng, toàn dân hiện nay.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ Nhà trẻ 25- 36 tháng tuổi tham gia
hoạt động âm nhạc tại trường Mầm non Đông Tiến, huyện Đông Sơn.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để nghiên cứu đề tài này, trong bài viết sáng kiến kinh nghiệm của mình
tơi đã sử dụng các phương pháp sau:
* Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp tổng hợp và phân tích;
- Phương pháp hệ thống hóa;
- Phương pháp thu thập thông tin.
Tôi tiến hành nghiên cứu đọa sách và hệ thống hóa những vấn đề lý luận
về tâm sinh lí của trẻ độ tuổi Nhà trẻ. Sưu tầm tư liệu, hình ảnh, qua những hoạt
động thực tế ở nhóm, lớp.
* Nhóm Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quản lý sư phạm;
- Phương pháp đoàn thoại: Trao đổi, chia sẻ với trẻ để nắm bắt thông tin.
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp nêu gương, nhận xét đánh giá
- Phương pháp thống kê và xử lý số liệu toán học
- Phương pháp tổng kết rút kinh nghiệm.


3
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2. 1. Cơ sở lý luận
Mỗi một đứa trẻ ngay từ thuở còn rất nhỏ trẻ đã có những phản ứng xúc
cảm từ rất sớm, những biểu hiện sinh động của trẻ khi nghe thấy nhạc âm đã
khẳng định rằng cho trẻ làm quen với âm nhạc từ những năm tháng đầu tiên sẽ
là phương tiện tích cực trong việc giáo dục trẻ em ở nhiều mặt thẩm mỹ, đạo

đức, trí tuệ, thể chất…..việc tác động đến tình cảm, âm nhạc cũng đồng thời
hình thành ở trẻ những tình cảm đạo đức có ảnh hưởng tốt đến văn hóa trong
hành vi của trẻ. Trong khi cùng hát, cùng múa, cùng chơi trò chơi âm nhạc với
những xúc cảm giữa trẻ xuất hiện sự cảm thông quan tâm đến nhau, trẻ biết
kiềm chế, biết điều khiển vận động đề cùng các bạn thể hiện bài hát, điệu múa.
Âm nhạc giáo dục ở trẻ ý chí, tính tổ chức, sự kiên trì. Niềm vui phấn khởi khi
biểu diễn các bài hát điệu múa thú vị trước các trò chơi. Âm nhạc còn động viên
những trẻ nhút nhát thiếu tự tin thêm mạnh dạn hòa nhập với các bạn trong mọi
hoạt động.
Cảm thụ âm nhạc gắn bó chặt chẽ với sự phát triển trí tuệ địi hỏi trẻ phải
chú ý, quan sát và nhảy bén khi trẻ tập trung nghe nhạc, so sánh âm thanh tiến
hành theo các hướng khác nau, làm quen với ý nghĩa biểu cảm của âm nhạc, ghi
nhớ đặc điểm tính chất tượng hình âm nhạc.
Mặt khác, âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu
tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc với các âm
thanh khác nhau ở xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi nhà trẻ, nhất là trẻ từ 2536 tháng tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu
nhạc.
Tuy nhiên, lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác
nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và
mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn
xung quanh. Cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo
dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển
tâm sinh lí của trẻ. [5]
Hiện nay hoạt động giáo dục âm nhạc đã thực sự trở thành một nội dung
quan trọng trong các hoạt động của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Ở nước
ta giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non được thực hiện bằng nhiều hình thức
phong phú, sinh động thơng qua các dạng hoạt động chính là: Ca hát- Nghe hátVận động theo nhạc và trò chơi âm nhạc.
Ngồi ra, ta cịn giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho
trẻ lòng yêu thích ca hát, sự nhanh nhẹn, nhạy bén, khả năng nghe, nói, cảm thụ
âm nhạc được phát triển, hay nói cách khác, giáo dục âm nhạc giúp trẻ phát triển

toàn diện về mọi mặt.
Chính vì vậy gây hứng thú cho trẻ trong hoạt động âm nhạc cần được tiến
hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm


4
nhạc đối với trẻ, giáo viên phải tìm nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp,
tích hợp giáo dục âm nhạc với các hoạt động trong trường mầm non một cách
logic, có hiệu quả.
2. 2. Thực trạng của vấn đề
2.2.1. Thuận lợi:
Được sự chỉ đạo sát sao của nhà trường cũng như sự quan tâm giúp đỡ
của các cấp, các ngành, về cơ sở vật chất trường Mầm non Đơng Tiến đã đạt
chuẩn Quốc gia; Phịng GD huyện quan tâm mở các lớp bồi dưỡng về chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên. Đặc biệt được sự tín nhiệm của phụ huynh, có sự tin
yêu của trẻ.
Đa số phụ huynh học sinh đều có zalo, facbook nên việc trao đổi các hoạt
động học của trẻ rất dễ dàng nhất là hoạt động âm nhạc, phụ huynh ln quan
tâm, nhiệt tình, ủng hộ khi lớp có các chương trình văn nghệ.
Các bậc phụ huynh rất thích khi con tham gia các tiết mục văn nghệ trong
các ngày hội, ngày lễ do nhà trường tổ chức.
Hiện nay, thời kỳ công nghệ thông tin phát triển nên trẻ được tiếp cận
nhiều chương trình âm nhạc, qua các kênh truyền hình, điện thoại, Ipass vì thế
trẻ có sẵn niềm u thích văn hóa, văn nghệ và ca hát
Bản thân tôi luôn tâm huyết với nghề, yêu trẻ và hăng say trong mọi công
việc. Yêu thích văn hóa, văn nghệ và có năng khiếu âm nhạc, có bài hát nào mới
dành cho trẻ tơi ln tập hát và tập múa để dạy lại cho trẻ.
2.2.2. Khó khăn
Phịng giáo dục nghệ thuật của nhà trường diện tích cịn hẹp, dẫn đến việc
bố trí, sắp xếp để đồ dùng, dụng cụ, trang phục, mũ múa, dụng cụ gõ đệm ...

phục vụ âm nhạc chưa khoa học.
Lãnh đạo địa phương đã tạo điều kiện, song vài năm trở lại đây nhà trường
chưa được trang bị thêm các đồ dùng hiện đại ở phòng chức năng.
Khả năng phát âm của trẻ còn chưa rõ ràng nên việc thể hiện được bài hát
chưa cao. Trong lớp còn một số trẻ rụt rè, nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia
vào các hoạt động của lớp và biểu diễn trước đám đông.
Bản thân đơi khi cịn nghĩ dạy hoạt động âm nhạc chỉ cần dạy trẻ thuộc lời
bài hát là đủ nên giờ dạy còn đơn điệu dẫn đến trẻ nhàm chán, không hứng thú,
kết quả chưa cao.
2.2.3. Kết quả khảo sát thực trạng
Từ thực trạng trên để biết trẻ tiếp cận và nắm được khả năng của trẻ về
hoạt động âm nhạc đến đâu để tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp với nhận
thức, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Tơi đã tiến hành khảo sát đánh giá tồn bộ trẻ
lớp tôi phụ trách với tổng số 25 cháu. Thời gian khảo sát đầu năm học 2021 2022 (tháng 9/2021. Kết quả khảo sát như sau:


5
Số trẻ
khảo
sát

Đạt

Chưa đạt
Tỷ lệ
Số trẻ
%
16
64,0


TT

Nội dung khảo sát

1

Trẻ hứng thú tham gia hoạt
động âm nhạc

9

Tỷ lệ
%
36,0

2

Trẻ hát rõ lời bài hát

10

40,0

15

60,0

3

Trẻ hát đúng giai điệu bài hát


11

44,0

14

56,0

4

Trẻ có khả năng vận động theo
nhạc

12

48,0

13

52,0

5

Trẻ tích cực tham gia trị chơi
âm nhạc

13

52,0


12

48,0

25

Số trẻ

* Nhận xét: Qua khảo sát trẻ đầu năm học, tôi thấy kết quả như sau:
- Trẻ hứng thú tham gia hoạt động âm nhạc thấp, tỷ lệ đạt chỉ có 36,0%;
- Số trẻ hát rõ lời bài hát ít, tỷ lệ đạt mới chỉ có 40,0%;
- Trẻ hát đúng giai điệu bài hát, tỷ lệ đạt 44,0%;
- Trẻ có khả năng vận động theo nhạc, tỷ lệ đạt 48,0%;
- Trẻ tích cực tham gia trị chơi âm nhạc, tỷ lệ đạt chỉ có 52,0%.
Kết quả khảo sát tỷ lệ đạt là rất thấp, tôi thiết nghĩ nếu hoạt động âm nhạc
chỉ dừng lại ở trên tiết học thì khơng đủ để trẻ cảm thụ tác phẩm âm nhạc một
cách toàn diện mà phải tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động, được tham
gia hát giao lưu cùng bạn bè nhiều và ở hoạt động học trẻ tiếp thu những kiến
thức cơ bản về âm nhạc, được rèn rủa nhiều thì hiệu quả sẽ cao hơn. Vì lẽ đó
bản thân tơi đã nghiên cứu và tìm ra 05 giải pháp mà tôi đã thực hiện và thấy rất
hiệu quả trong thời gian qua.
2.3. Các giải pháp gây hứng thú cho trẻ Nhà trẻ 25 - 36 tháng tuổi
tham gia hoạt động âm nhạc ở trường Mầm non Đông Tiến.
2.3.1. Giải pháp 1: Xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài lớp
học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm nhằm kích thích trẻ hứng thú tham
gia hoạt động hoạt động nhạc.
Đầu tiên để tạo ấn tượng và kích thích hứng thú cho trẻ để trẻ tích cực
tham gia một hoạt động học nói chung và đối với hoạt động âm nhạc nói riêng
đó là tạo mơi trường cho trẻ hoạt động. Môi trường hoạt động cho trẻ có vị trí

quan trọng trong việc tạo tâm thế cho trẻ hoạt động. Mơi trường gồm có: Mơi
trường bên trong lớp học và mơi trường bên ngồi lớp học.
* Mơi trường bên trong lớp học
Trẻ lớp tôi phụ trách là độ tuổi 25 - 36 tháng tuổi, trẻ còn nhỏ nên đa số
các hoạt động chủ yếu của trẻ được diễn ra tại lớp. Vì thế, mơi trường tơi chú
trọng xây dựng đó là mơi trường bên trong lớp học. Nắm bắt được đặc điểm
tâm sinh lý của trẻ, các cháu tuy cịn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp, màu sắc


6
sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi trường âm
nhạc là rất cần thiết. Vì vậy, tơi ln cố gắng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp,
hấp dẫn, trang trí xung quanh lớp để trẻ có điều kiện thể hiện khả năng âm nhạc
của mình, trẻ có thể làm quen, ơn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những
khả năng âm nhạc qua các trò chơi, làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Tơi
đã tận dụng diện tích phịng học, khu vực âm nhạc một cách phù hợp và chú ý
bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường hoạt động gần
gũi, thoải mái cho trẻ. Với diện tích lớp rộng, tơi nhờ phụ huynh sử dụng những
miếng ván, dát gường bỏ tận dụng chắp ghép tạo thành một sân khấu có thể di
động được, phía trên và xung quanh có chỗ để trang trí phơng chữ, hoa lá, trăng
sao trơng rất đẹp mắt. Trẻ rất vui sướng và thích thú khi mình được đứng trên đó
biểu diễn, kích thích trẻ hứng thú tham gia hoạt động âm nhạc tích cực hơn.
Trong các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy hát tơi bố trí ở trong lớp với
khơng gian rộng rãi, cho trẻ lần lượt lên sân khấu biểu diễn theo nhóm, tổ, cá
nhân nhằm kích thích trẻ thực hiện các động tác thoải mái, giúp trẻ hoạt động
tích cực hơn. Ngồi ra, sau mỗi chủ đề tơi ln thay đổi cách bày trí khu vực
âm nhạc thật sinh động theo chủ đề để gây sự hứng thú cho trẻ.
(Xem hình ảnh phụ lục 1. Nhóm hình ảnh a. 1.1)
Bên cạnh đó, tơi gần gũi trẻ, tạo mơi trường giao tiếp giữa cô với trẻ, giữa
trẻ với trẻ thật thân thiện để trẻ ln có cảm giác an tồn, thoải mái trong bộc lộ

cảm xúc, có như thế mới phát huy hết tư duy và khả năng sáng tạo của trẻ.
Bản thân tôi luôn cố gắng thay đổi các khu vực âm nhạc để phù hợp với
từng chủ đề khác nhau sao cho mỗi chủ đề đều có cái mới, sinh động, bắt mắt để
tạo được sự hứng thú của trẻ khi sang chủ đề mới.
Ví dụ: Chủ đề “Những con vật đáng u”. Tơi cắt dán bằng những hình
ảnh các con vật sống động, con mèo thì cầm đàn đánh, con cóc thì thổi kèn, con
cua thì đánh trống, con vịt thì cầm micrơ hát… Từ những con vật đáng u đó
tơi cho trẻ tự tay trang trí lên sân khấu để trẻ thích thú tham gia vào hoạt động
âm nhạc một cách tích cực hơn, tạo cho trẻ cảm giác muốn hịa mình vào thế
giới âm nhạc cùng các con vật đáng yêu trên sân khấu.
Vì thế, trong lớp tơi, khu vực âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện
khả năng âm nhạc của mình một cách hiệu quả nhất, trẻ được làm quen, ôn
luyện, củng cố và vận dụng phát triển các kỹ năng âm nhạc qua các trò chơi, các
hoạt động sáng tạo. Tại đây trẻ được hát, được vận động theo nhạc biểu diễn
một mình hay cùng một nhóm bạn một cách thích thú.
Và điều quan trọng hơn nữa để gây hứng thú cho trẻ trong hoạt động âm
nhạc tôi đã tận dụng những nguyên vật liệu phế thải sẵn có, dễ kiếm tìm cùng trẻ
tự tạo ra các dụng cụ âm nhạc như trống, phách, mũ múa…trang phục biểu diễn
và sưu tầm nhiều loại nhạc cụ, băng đĩa nhạc mầm non thuộc các chủ đề khác
nhau để bật cho trẻ nghe trong khu vực, các trang phục được sắp xếp một cách
khoa học ở khu vực âm nhạc giúp trẻ dễ sử dụng.


7
Ví dụ: Khi bố trí, sắp xếp khu vực âm nhạc của lớp mình. Tơi thường bố
trí các dụng cụ âm nhạc như phách tre, đàn, xắc xô, trống lắc ở những vị trí dễ
nhìn thấy, dễ lấy..
* Mơi trường bên ngồi lớp học
Ngồi việc xây dựng mơi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc bên trong lớp
học thì mơi trường bên ngoài lớp học cũng hết sức quan trọng đối với trẻ nhất là

trẻ độ tuổi nhà trẻ. Bởi trẻ đang cịn nhỏ các hoạt động dạo chơi ngồi trời được
tổ chức bên ngồi lớp học bản thân tơi phải trực tiếp bao quát và hướng dẫn đảm
bảo các khu vực bên ngồi lớp học mơi trường phải được an tồn tuyệt đối khi
cho trẻ tham gia.
Ví dụ: Ở khu vực thiên nhiên nhà trường trồng các loại hoa, cây cảnh phù
hợp với các chủ đề. Sau khi tổ chức hoạt động dạo chơi thăm quan, tôi cho trẻ
ôn tập bài hát để gây được hứng thú ở trẻ tôi tổ chức cho trẻ quan sát các loại
hoa, cách chăm sóc hoa, để trẻ có thể vừa quan sát vừa hát bài “Màu hoa” của
tác giả Hoàng Văn Yến với hình thức này trẻ hoạt động tích cực hơn. Vì vậy,
việc tạo mơi trường phù hợp, thoải mái khơng gị bó đã giúp trẻ hứng thú, u
thích, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc hơn.
(Xem hình ảnh phụ lục 1. Nhóm hình ảnh b 1.2)
Bên cạnh việc tạo các mơi trường trong và ngồi lớp học, tơi cịn sử dụng
sân khấu ngoài trời của nhà trường cho trẻ lên biểu diễn, để trẻ hứng thú tham
gia tất cả các hoạt động âm nhạc trong các chủ đề xuyên suốt cả năm học.
(Xem hình ảnh phụ lục 1. Nhóm hình ảnh c 1.3)
2.3.2. Giải pháp 2: Tăng cường khai thác sử dụng đa dạng các loại
nhạc cụ và trang phục biểu diễn tự làm phù hợp với các chủ đề trong năm
học để tổ chức các hoạt động âm nhạc nhằm gây hứng thú cho trẻ.
Âm nhạc là món ăn tinh thần đối với trẻ, như nhà sư phạm Xukhomlinki
đã khẳng định: “Tuổi thơ không thể thiếu âm nhạc cũng như khơng thể thiếu trị
chơi và truyện cổ tích. Thiếu những cái đó trẻ chỉ là những bơng hoa khô héo” .
Thật vậy, âm nhạc giúp trẻ thoải mái, học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển,
trí tưởng tượng ngày càng phong phú. Những âm thanh có tổ chức chặt chẽ cùng
âm nhạc giúp trẻ phát triển đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ….
Các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục biểu diễn là những thứ thiết yếu
và vô cùng quan trọng để tạo nên thành công của một hoạt động giáo dục âm
nhạc. Nó là yếu tố không thể nào thiếu được để trẻ phát triển hết tất cả các khả
năng âm nhạc đang tiềm ẩn trong con người trẻ, giúp trẻ phát triển trí tuệ âm
nhạc được bay cao hơn và xa hơn trong thế giới âm nhạc của trẻ thơ.

Để tạo ra các loại nhạc cụ, trang phục biểu diễn được làm từ nguyên vật
liệu sẵn có dễ kiếm, dễ tìm tại địa phương. Vào đầu mỗi năm học, tôi đã liệt kê
những đồ dùng, dụng cụ cần làm và phát động phụ huynh để tận dụng các
nguyên vật liệu phế thải sẵn có tại gia đình và địa phương như: Các hộp bánh


8
bằng sắt, sách báo cũ, tạp trí, lõi giấy vệ sinh, bìa carton, lá cây khơ, ống hút….
để tạo ra các dụng cụ âm nhạc cũng như các trang phục biểu diễn để gây hứng
thú trong hoạt động âm nhạc cho trẻ.
Ví dụ: Hộp bánh bằng sắt tơi làm trống vừa dễ trang trí mà khi trẻ gõ vào
lại phát ra tiếng kêu; thìa sữa chua tơi làm muỗng gõ; hay vỏ lon bia làm xắc
xô, … những dựng cụ này được tơi trang trí đa dạng màu sắc để thu hút trẻ.
Ngồi ra tơi cịn cho trẻ được trải nghiệm nhiều nguồn âm thanh để trẻ kết
hợp sử dụng cùng với trang phục như : phách tre, các loại lon, vỏ thạch, hộp
sữa…. Từ những nguyên vật liệu phế thải sẵn có, dễ tìm, cơ và trẻ có thể tự thiết
kế ra những đồ dùng, nhạc cụ sáng tạo. Tôi sử dụng các nguyên vật liệu mở như:
muỗng gỗ, thanh tre, ly nhựa, nắp thiếc, hộp sữa… để làm các nhạc cụ cho trẻ
gõ đệm. Việc sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu tạo ra âm thanh để trẻ có thể
cảm nhận tốt tiếng gõ đệm khi gõ vào đồ dùng làm từ hộp sắt khác với tiếng kêu
của hộp nhựa. Từ những đồ dùng này, tơi cịn sử dụng cho trẻ chơi trò chơi âm
nhạc “Nghe âm thanh đoán tên dụng cụ” để giúp trẻ cảm nhận các âm thanh
phát ra từ các loại đồ dùng khác nhau.
Ví dụ: Tơi dùng các thanh tre để tạo ra những chiếc đàn t’rưng, biến các
gáo dừa khô thành những dụng cụ âm nhạc dân tộc khác nhau.
(Xem hình ảnh phụ lục 2.)
Để làm trang phục cho trẻ, tôi dùng các ống hút, mút bitis, giấy, lá cây tạo
nhiều kiểu trang phục lạ mắt.
Ví dụ: Dùng giấy báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ lớn, tạo
điều kiện cho trẻ sáng tạo những kiểu áo, váy…Phục vụ vũ hội hố trang, nhảy

múa tự do. Ngồi ra, tơi sưu tầm phong phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi,
mầm non, …Các loại nhạc cụ dân tộc và một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng
tạo trong vận động theo nhạc như: Khăn, vịng đeo tay, hoa bơng, những con rối,
con búp bê bằng vải hay thú nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ.
Tất cả những đồ dùng đồ chơi trên đều phải sắp xếp những nơi trẻ dễ dàng
lấy và sử dụng để kích thích tính tị mị ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào khu vực
chơi âm nhạc một cách hào hứng, thoải mái.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài hát “Em tập lái ô tô”. Tôi cho cả
lớp đội mũ ô tô được cắt từ những tấm bìa carton, khi cho trẻ lên biểu diễn cho
trẻ mặc trang phục của bác tài xế được làm từ những tờ giấy màu khác nhau. Tôi
nhận thấy trên nét mặt vui tươi, hồ hởi của mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là
một bác lái xe đang lái xe băng băng trên đường. Trẻ được thể hiện ước mơ của
mình sau này sẽ trở thành những bác tài xế. Qua đó, giáo dục trẻ lịng biết ơn, sự
kính trọng, yêu mến các bác lái xe và sự mong muốn sau này lớn lên sẽ trở
thành những người lái xe đưa đón mọi người đi khắc nơi trên đất nước.
Ví dụ: Khi dạy trẻ vận động minh họa bài “Xúc sắc xúc sẻ” tôi tận dụng
những vỏ viên thuốc …sau đó dùng những mảnh sắt, mảnh nhơm, nắp lon bia


9
cho vào trong. Để trang trí nhạc cụ thêm đẹp mắt hơn tôi dùng những mảnh xốp
màu cắt thành những bơng hoa có gắn dây để đeo vào tay trẻ, rồi đem những quả
xúc sắc dùng băng dính hay keo nến gắn chặt vào nhị bông hoa tạo thành những
bông hoa xúc sắc rất là đẹp. Trẻ rất vui khi được đeo trên tay những bơng hoa có
màu sắc sặc sỡ, khi vận động những âm thanh từ những hạt xúc sắc vang lên rất
thanh, và vui nhộn. Trẻ hứng thú, tích cực vận động bài hát hơn.
Tơi cịn sử dụng những mảnh vải vụn để cắt may thành những con rối tay
để gây hứng thú cho trẻ
Ví dụ: Khi cho trẻ nghe hát tôi mở nhạc và lời bài hát đó, rồi ngồi phía
sau ngơi nhà dùng tay sử dụng các con rối đó chuyển động sao cho phù hợp với

bài hát, trẻ rất chăm chú lắng nghe và xem các nhân vật rối đó biểu diễn, trẻ ngỡ
như chính các con rối đó đang thể hiện bài hát chứ khơng phải là ca sỹ hát. Và
đó cũng là một cách thu hút, gây hứng thú cho trẻ mà tơi thấy thật hiệu quả khi
cho trẻ nghe hát.
Tóm lại, khu vực âm nhạc với đầy đủ trang phục, đồ dùng, dụng cụ, nhạc
cụ đa dạng, phong phú như vậy đã góp phần thu hút sự hứng thú tham gia các
hoạt động âm nhạc một cách tự nhiên ở trẻ.
2.3.3. Giải pháp 3: Đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức
hoạt động giáo dục âm nhạc nhằm giúp trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt
động âm nhạc.
Đặc điểm của trẻ mầm non nói chung và trẻ lứa tuổi nhà trẻ nói riêng,
việc giáo dục trẻ theo phương châm là “Học mà chơi, chơi mà học”. Một hoạt
động học giáo dục âm nhạc tôi xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi hoạt
động tôi chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong đề tài để tổ chức cho trẻ.
Căn cứ vào khả năng hát và vận động theo nhạc của trẻ vào mức độ khó
hay dễ tơi lựa chọn nội dung trọng tâm để hướng dẫn trẻ. Tuy nhiên, vấn đề
đáng quan tâm nhất của giáo viên mầm non nói chung là thủ thuật thu hút, tạo sự
chú ý của trẻ. Có thể nói rằng hoạt động nào thu hút được sự chú ý của trẻ tức là
hoạt động đó đã thành cơng. Chính vì vậy, mỗi hoạt động tôi đều chú ý vào phần
ổn định tổ chức gây hứng thú, tạo ra phần hứng thú thật sinh động nhằm thu hút
sự chú ý của trẻ sau đó dẫn dắt thật khéo léo đề vào bài một cách nhẹ nhàng tạo
cảm giác thoải mái, gần gũi, thân thiện. Trong q trình tổ chức hoạt động âm
nhạc tơi ln tạo ra những tình huống hay, hấp dẫn để trẻ có cảm giác thối mái,
vui vẻ “Học mà như chơi, chơi nhưng mà học”
Ví dụ: Ở Chủ đề “Những con vật đáng yêu”
Nội dung trọng tâm là dạy hát: Con gà trống.
Nội dung kết hợp: Vận động theo nhạc hoặc trị chơi âm nhạc.
Tơi gây hứng thú bằng cách hóa trang và đóng vai thành chú gà trống
đồng thời sử dụng hệ thống câu hỏi đàm thoại phù hợp với nhân vật để gây hứng
thú cho trẻ sau đó dùng tình huống dẫn dắt giới thiệu vào bài. Trẻ sẽ rất hứng



10
thú khi được tiếp xúc với các nhân vật, tình huống ngộ nghĩnh.Tiếng cười hồn
nhiên của trẻ trong những tình huống do cơ mang lại sẽ kích thích trẻ hào hứng,
say mê trong giờ hoạt động âm nhạc.
Khi dạy hoạt động âm nhạc tôi chú ý đâu là nội dung trọng tâm và đâu là
nội dung kết hợp, để gây được sự hứng thú của trẻ đối với nội dung trọng tâm là
dạy hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng
nhạc. Cịn nội dung kết hợp có thể là vận động theo nhạc, hay trò chơi âm nhạc.
Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát sẽ kéo dài hơn, chủ yếu là trẻ được
nghe cô hát, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của bài hát nên hưởng ứng
với những cảm xúc khác nhau. Và nội dung kết hợp sẽ là vận động theo nhạc
hay trò chơi âm nhạc. Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cơ sẽ hướng dẫn
trẻ sâu hơn cách vận động theo bài hát đó, việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng
theo tiết tấu, nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ cảm thụ âm nhạc mà còn giúp
trẻ phối hợp các cử động của các bộ phận trên cơ thể. Vận động theo nhạc tạo
cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp, duyên dáng. Và nội dung kết hợp
sẽ là nghe hát hoặc trị chơi âm nhạc.
Ví dụ: Ở chủ đề “Mẹ và những người thân yêu của bé”.
Nội dung trọng tâm: Dạy hát bài “Bé ngoan”
Nội dung kết hợp: Trò chơi âm nhạc “Tai ai tinh”. Tôi tổ chức như sau:
1. Ổn định tổ chức: Tập trung trẻ lại gần, tạo tình huống cho trẻ tị mị
xem món q của cơ (Đó là đoạn video trẻ biết chào bố mẹ trước khi đến lớp).
Trò chuyện cùng trẻ. Các con ạ! Trong đoạn phim vừa xem bạn BảoTrâm,
Hà My, Nhật Long được bố mẹ đưa đi đâu? Các bạn ấy có ngoan khơng? Vì sao
con biết? Bạn nhỏ biết chào bố mẹ để chuẩn bị vào lớp đấy. Bạn nhỏ thật là
ngoan, đáng yêu cũng giống như các con vậy. Nhạc sĩ Hồng Ngọc rất yêu những
em bé ngoan và lễ phép với mọi người nên đã sáng tác bài hát “Bé ngoan” để
tặng các bạn nhỏ. Chúng mình cùng lắng nghe cơ thể hiện bài hát nhé.

2. Nội dung chính:
Hoạt động 1: Dạy hát bài “Bé goan” (Nội dung trọng tâm)
* Hát mẫu: Lần 1: Hát cùng nhạc.
Hát xong trò chuyện cùng trẻ: Các con thấy bạn nhỏ trong bài hát đang
làm gì? Các con lắng nghe xem cô hát bài mà bạn nhỏ trong bài hát chào ai?
Lần 2: Hát cùng nhạc. Hỏi trẻ: Bài hát nói lên bạn nhỏ rất ngoan biết chào
hỏi lễ phép.
Lần 3: Cô hát cùng nhạc. Giới thiệu nội dung bài hát: Cô vừa hát cho các
con nghe bài hát nói về một bạn nhỏ miệng nói bi bơ đã biết chào ông bà và bố
mẹ và đến trường chào cơ. Đó cũng là nội dung của bài hát “Bé ngoan”
* Dạy trẻ hát: Bắt nhịp cho trẻ hát cùng cô 2-3 lần. Trẻ hát lần 2, lần 3
cho trẻ hát cùng cơ khơng có nhạc. Khi trẻ hát tơi lắng nghe và sửa sai cho trẻ


11
+ Nếu trẻ hát sai về giai điệu: Tôi hát mẫu trọn vẹn câu hát đó rồi bắt
giọng cho trẻ hát lại đến hết bài.
+ Nếu trẻ hát sai lời ca: Tôi đọc lại lời kết hợp hát mẫu rồi bắt giọng cho
trẻ hát lại câu sai và đến hết bài. Đan xen các hình thức tổ chức, lớp, tổ, nhóm.
Hoạt động 2: Trị chơi âm nhạc “Tai ai tinh”.
Tơi giới thiệu trị chơi: Cơ đã chuẩn bị cho các con một món quà. Các con
có muốn biết đó là món q gì khơng? Đây là ngơi nhà. Ngơi nhà của cơ có 3 ơ
cửa (Hỏi màu của các ơ cửa). Mỗi ơ cửa đều có một điều kỳ diệu đó là cịn biết
phát ra âm thanh. Nhiệm vụ của các con là lắng nghe âm thanh phát ra từ ô cửa
đó là âm thanh của dụng cụ nào? Tổ chức cho trẻ chơi 3-4 lần.
Hoạt động 3: Kết thúc tôi động viên khen ngợi trẻ.
Từ hoạt động này, chúng ta thấy rằng để thu hút vào giờ học và giúp trẻ
làm quen với hoạt động âm nhạc được tốt hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu,
sáng tạo trong phương pháp dạy học. Luôn luôn học hỏi, trao đổi kinh nghiệm,
học tập các phương pháp, hình thức đổi mới. Vào đầu giờ học trò chuyện về chủ

đề, xem vật thật, tranh ảnh... có chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ đến
với bài hát, vào bài một cách nhẹ nhàng, linh hoạt khơng gị bó trẻ...
(Xem hình ảnh phụ lục 3. Nhóm hình ảnh a 3.1)
Đối với những nội dung trọng tâm là dạy hát, nội dung kết hợp là trị chơi
thì tơi đưa phần trị chơi lên dạy trước. Vì đối với trẻ nhà trẻ, trẻ rất thích tham
gia vào các trị chơi, để gây sự tập trung chú ý của trẻ vào hoạt động trọng tâm.
Ví dụ: Chủ đề “Bé đi khắp nơi bằng phương tiện giao thông”.
Hoạt động nghe hát bài “Em tập lái ô tô”.
Nội dung kết hợp: Vận động theo nhạc hay trị chơi âm nhạc.
Tơi gây hứng thú cho trẻ bằng cách tổ chức cho trẻ chơi trị chơi trước.
Tơi cho trẻ nghe âm thanh của các phương tiện giao thông đồng thời cho trẻ
đứng lên bắt chước vận động theo một số phương tiện giao thơng. Đó cũng góp
phần gây hứng thú cho trẻ vào hoạt động. Sau đó đến nội dung trọng tâm tơi đưa
vào thêm hình thức nâng cao nghe hát nhạc không lời, giúp trẻ hát cùng cô, trẻ
rất hứng thú tham gia hát, đa số trẻ đã thuộc bài hát mà còn hoạt động một cách
tích cực và giờ hoạt động đạt hiệu quả rất cao
Đối với trẻ nhà trẻ 25-36 tháng tuổi, được hoạt động với âm nhạc thơng
qua các trị chơi là một biện pháp hữu hiệu nhất “Học mà chơi, chơi mà học”.
Trò chơi đã trở thành phương tịên để đem đến cho trẻ các yếu tố diễn tả của
nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách
nhẹ nhàng, thoả mái.
Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc mầm non. Nó có vai trị quan
trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát


12
triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc,
nhất là ở lứa tuổi nhà trẻ 25 - 36 tháng tuổi. Mỗi loại trị chơi đều có ý nghĩa
giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng

trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm
nhạc cịn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thơng qua tai nghe âm nhạc. Vì vậy, tơi đã
tìm tịi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm
nhạc cho trẻ.
Ví dụ: Trị chơi “Tai ai tinh” trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng
nghe các âm thanh của các nhạc cụ khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá,
trải nghiệm các nhạc cụ.
Chuẩn bị: Một số loại nhạc cụ như: Trống, phách, xắc xô…..
Cách chơi: Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các loại dụng cụ. Cô giới
thiệu cho trẻ biết từng loại dụng cụ và cho trẻ nghe âm thanh của các loại dụng
cụ đó.
Trị chơi: “Nghe giai điệu đốn tên bài hát” Trị chơi giúp rèn luyện trí
nhớ âm nhạc.
Chuẩn bị: Một số các bài hát ngắn, trẻ đã thuộc, phù hợp với chủ đề.
Cách chơi: Mở bản nhạc cho trẻ nghe và cho trẻ đoán tên bài hát đó.
Ví dụ: Trị chơi làm quen với độ cao âm thanh như “Meo mèo” ứng với
cao độ “Sol Mì”. Trị chơi phân biệt được độ cao âm thanh của tiếng vịt kêu
“Cáp cáp cáp” Cao hơn “Cạp cạp cạp”…..
Trò chơi minh họa nội dung bài hát “Bắt chước tiếng kêu của các con
vật”…. Với nhiều các trò chơi âm nhạc cho trẻ được trải nghiệm, dần dần rèn
luyện cho trẻ trí nhớ, phát triển tai nghe âm nhạc, phát triển trí tuệ và hình thành
nhân cách cho trẻ.
Với điều kiện phát triển khoa học kỹ thuật hiện đại như ngày nay việc ứng
dụng các phương tiện hiện đại trong giảng dạy cũng được tôi sử dụng thường
xuyên nhằm gây hứng thú, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức sâu hơn. Tôi thường xuyên
vào các trang web như: Youtube.com; ocnhi.com; nhaccuatoi.vn; zing mp3…để
tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các
hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, sdile show, video clip ….kết hợp với các phần
mềm: pwerpoint, photoshop…Có xử lí hình ảnh và sử dụng trong bài dạy.
Ví dụ: Với bài hát “Anh tý sún” Sử dụng đoạn clip “Đánh răng buổi tối

của Bo và ba Nam”. Hay dạy bài hát “Bé cá mập baby shark” có thể kết hợp
cho trẻ xem clip tương ứng vào mỗi câu hát, trẻ có thể vừa hát vừa bắt chước
các hành động của lời bài hát.
Hoạt động học của trẻ sẽ thêm vui nhộn và sinh động hơn. Với những bài
hát nghe của cơ là những làn điệu dân ca, cơ có thể cho trẻ xem hình ảnh, clip về
những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở Hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp
xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với những làn điệu


13
dân ca đó. Hằng ngày, trong mỗi giờ chơi trẻ được nghe hát, nghe kể chuyện
trên tivi và trẻ dần đã thuộc rất nhiều bài hát mầm non, những câu truyện ngắn
trẻ cũng có thể kể theo. Qua đó, thúc đẩy trẻ phát triển ngôn ngữ. Cho nên, việc
sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy là không thể thiếu
(Xem hình ảnh phụ lục 3. Nhóm hình ảnh b.3.2)
2.3.4. Giải pháp 4: Tích hợp, lồng ghép phù hợp hoạt động âm nhạc với
các hoạt động khác theo chế độ sinh hoạt ngày của trẻ nhằm giúp trẻ tích cực
lĩnh hội các kỹ năng âm nhạc, đồng thời hào hứng hơn khi thực hiện các
hoạt động khác.
* Giờ đón trẻ: Là lúc cần tạo khơng khí vui vẻ, lơi cuốn trẻ đến trường,
vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời xa những tình cảm âu yếm
mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn.
Nên việc chọn những bài hát nào cho phù hợp, lôi cuốn trẻ nghe để trẻ dần quên
đi cảm giác nhớ bố me, người thân của mình. Các bài hát được tơi lựa chọn như:
“Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa
phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca. Bài “Cháu đi mẫu giáo” của Phạm Thanh
Hưng, bài “Trường chúng cháu là trường mầm non” của Phạm Tuyên. Hoà với
khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con
chim hót trên cành cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và
màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc. Ngoài ra, để tạo cho

trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “Lời chào buổi sáng”
của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ... Cho trẻ nghe những
bài trẻ có thể hát theo được như ở trên.
Ngồi tác động âm nhạc cịn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong
chương trình trẻ phải học hát. Cịn có nhiều bài hát khơng cần trẻ phải hát được
cũng tạo khơng khí vui vẻ khi đến trường “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài
ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc
sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn giấc ngủ “Cô giáo như mẹ hiền”,
“Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện…
* Thể dục sáng: Tôi cho trẻ tập các bài tập thể dục kết hợp với giai điệu
âm nhạc, những lời ca đơn giản, bài hát phù hợp với chủ đề để thay thế cho cách
đếm nhịp "1, 2" như ta vẫn thường đếm cho trẻ tập "Những bài hát bản nhạc
thường dùng ở nhịp 1/4/, 2/4 có nhịp độ vừa phải phù hợp với các bài thể dục
giúp trẻ thực hiện các động tác một cách dễ dàng, chính xác ”
Ví dụ 1: Bài hát “Cùng đi đều” sáng tác Trần Ngọc, “Tập thể dục buổi
sáng” sáng tác Minh Trang. Tôi luyện hơi thở dài cho trẻ bằng cách tôi dạy trẻ
vừa giả làm gà gáy vừa hát o ó o….
Ví dụ 2: Bài “Đàn gà con” sáng tác Việt Anh
Đưa âm nhạc vào thể dục sáng nhằm tạo cho trẻ sự hào hứng, phấn khởi
khi tham gia tập thể dục đồng thời cũng nhằm mục đích giáo dục, phát triển
năng lực cẩm thụ, chú ý và khả năng vận động theo nhạc cho trẻ.


14
* Trong hoạt động chơi- tập có chủ định khác: Trong một số hoạt động
chơi tập có chủ định khác cũng đều có thể lồng ghép âm nhạc vào, có thể lồng
ghép những bài hát đã học, những bài hát chưa học theo từng chủ đề. Ngồi ơn
lại những kiến thức cũ, làm quen kiến thức mới còn giúp cho giờ hoạt động nhẹ
nhàng, hấp dẫn giúp trẻ thoải mái, ham hoạt động hơn. Đây là phương pháp giáo
dục tổng hợp đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, qua các giờ dạy trẻ đọc thơ, truyện,

lồng ghép ở phần hứng thú hay trong phần chuyển tiếp, chơi trò chơi, hay kết
thúc hoạt động.
Ví dụ: Hoạt động nhận biết “Quả cam, quả chuối”. Tơi lồng ghép âm
nhạc vào trong phần trị chơi như trị chơi “Tìm quả cho cây”, tơi phát cho mỗi
trẻ một loại quả và cho trẻ nghe nhạc bài hát “Quả” khi có hiệu lệnh tìm cây tìm
cây, trẻ nào cầm quả gì sẽ về cây có quả đó.
Việc làm này một phần tạo sự hưng phấn, hứng thú cho trẻ trước giờ hoạt
động, cũng một phần nhằm củng cố, ôn luyện lại cho trẻ những bài hát về chủ đề
và thông qua giáo dục âm nhạc để cho trẻ được tự do thể hiện tình cảm của trẻ
với cô giáo, với người thân, với bạn bè của mình
* Giờ hoạt động chơi tập ở các khu vực chơi: Cho trẻ chơi các khu vực
chơi mà mình yêu thích và theo chủ đề mình đang học .
Ví dụ: Trẻ chơi khu vực nghệ thuật, tôi cho một trẻ đóng vai là cơ giáo
các trẻ khác làm học sinh và hát những bài hát trong chủ đề (hướng dẫn trẻ hát
đúng lời và hát gõ theo nhịp sử dụng dụng cụ âm nhạc như: Xắc xô, thanh gõ)
Bên cạnh việc gợi ý và hướng dẫn trẻ có thể làm những gì trong khu vực
đó thì trẻ có thể sáng tạo những cách chơi mới với những đồ chơi ở khu vực đó
và đóng vai theo thỏa thuận của trẻ. Cho trẻ chơi và nghe những bài hát một
cách nhẹ nhàng trong khi chơi và kết thúc giờ chơi ở các khu vực chơi tôi cho
kết thúc ở một khu vực chơi trọng tâm và hát những bài hát theo chủ đề.
* Giờ chơi, hoạt động ngoài trời: Ở hoạt động này cũng cần cho trẻ làm
quen với âm nhạc, hát những bài có nội dung theo chủ đề hoặc giáo dục cho trẻ
thông qua các bài như "Em yêu cây xanh". Sau khi quan sát xong cô cho trẻ hát
bài "Ra chơi vườn hoa" hoặc "Màu hoa"...
Qua đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát mới.
Giáo dục trẻ chăm sóc bảo vệ cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây và hoa,
khơng hái hoa, ngắt lá, bẻ cành. Hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc
sống... Cùng trẻ trị chuyện về bài hát, giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, có
âm nhạc nhận thấy trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động thêm nhẹ nhàng,
thoải mái. Từ đó, trẻ rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia

vào các hoạt động, còn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đã học hoặc làm quen với
bài hát mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hồ mình cùng cô.
* Giờ vệ sinh, ăn, ngủ trưa của trẻ: Trước khi ăn, tôi tổ chức cho trẻ hát
những bài hát có nội dung phù hợp như “Mời bạn ăn, Giờ ăn đến rồi”….Những
bài hát vừa có thể thay lời mời, vừa giúp kích thích trẻ ăn ngon miệng, ăn hết


15
suất và đương nhiên khi trẻ được hát thì ngơn ngữ của trẻ được phát triển và khả
năng cảm thụ âm nhạc của trẻ ngày càng được nâng lên.
Lớp học là tổ ấm thứ hai sau gia đình, là nơi mà trẻ cần nhận được những
tình u thương từ cơ giáo. Hát ru là thể loại chứa đựng biết bao ý nghĩa của lời
ca và tình cảm nỗi lịng của người hát nếu nghe qua băng đĩa, trẻ sẽ có cảm giác
buồn, cơ đơn, nhớ mẹ… Vì thế, tơi hát trực tiếp cho trẻ nghe, với giai điệu ru
dương đằm thắm và tình cảm trìu mến lời ca ngọt ngào sâu lắng của cô sẽ tạo
cho trẻ cảm giác an toàn, ấm áp, dần đưa trẻ đi vào giấc ngủ. Sau khi ngủ dậy trẻ
cũng cần nghe những bài hát, bản nhạc có tính chất sơi nổi để trẻ tỉnh táo tham
gia vào hoạt động chơi - tập theo ý thích.
* Hoạt động chơi tập theo ý thích: Cho trẻ tham gia một số hoạt động
chiều như: Hát một số bài hát mới, đọc thơ, đồng dao, giải câu đố, chơi một số
trị chơi có âm nhạc kết hợp.
Như vậy, từ lúc đến trường cho đến lúc bố mẹ đến đón âm nhạc ln xuất
hiện bên trẻ, tạo khơng khí vui tươi. Nếu vắng bóng lời ca tiếng hát thì đối với
trẻ thật là buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian là nhịp sống hàng ngày của trẻ,
làm trẻ thêm linh hoạt tươi vui. Có thể nói âm nhạc thật sự là người bạn của trẻ,
giúp trẻ phát triển tồn diện.
* Thơng qua các hoạt động trong ngày hội, ngày lễ: Hàng năm vào
ngày lễ hội như ngày khai giảng, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày tết Trung thu ....
là những ngày có hoạt động âm nhạc quan trọng trong việc tạo ra môi trường âm
nhạc phong phú và sinh động.

Ngày lễ, ngày hội có các hoạt động nghệ thuật đa dạng như hát, múa,
đóng kịch ...,tạo cho trẻ niềm vui, niềm phấn khởi, tăng cường khả năng cảm thụ
âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Ngày lễ hội là cơ hội cho trẻ được giao
lưu, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng cao các kỹ năng hoạt động nghệ thuật.
(Xem hình ảnh phụ lục 4. Nhóm hình ảnh 4)
Hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Trong các
hoạt động âm nhạc tôi luôn chú ý thường xuyên rèn luyện những kỹ năng vận
động theo nhạc, đến khi nhà trường có kế hoạch tổ chức tôi lựa chọn các nội
dung phù hợp để luyện tập, tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự tin, có kỹ năng
trong khi biểu diễn.
Ngồi ra cuối mỗi chủ đề tôi thường mời lớp bên cạnh cùng tổ chức các
buổi giao lưu âm nhạc nhằm củng cố nội dung chủ đề và giúp trẻ thêm tự tin
trước đám đơng khi trẻ tham gia biểu diễn.
Có thể nói âm nhạc thật sự là người bạn thân của trẻ, nó ln bên trẻ cân
đối, hài hồ giúp trẻ phát triển tồn diện về mọi mặt, nó đóng vai trị rất quan
trọng khơng thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của trẻ.


16
2.3.5. Giải pháp 5: Chú trọng trong việc phối kết hợp với các bậc phụ
huynh để gây hứng thú cho trẻ tích cực tham gia hoạt động âm nhạc đạt hiệu
quả cao.
Như chúng ta đã biết gia đình là mơi trường giáo dục đầu tiên của trẻ. Gia
đình là nơi có điều kiện để hiểu trẻ sớm nhất, tồn diện nhất, thơng qua việc
chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục của các thành viên trong gia đình trong sự
tương tác với nhau với thế giới bên ngồi gia đình mang tính quyết định tới sự
hình thành và phát triển nhân cách đầu tiên của trẻ, điều đó được thể hiện thơng
qua các hình thức giáo dục trực tiếp, giáo dục gián tiếp.
Sự phối kết hợp giữa gia đình và cơ giáo là một mắt xích rất quan trọng nếu
chỉ có cơ dạy thì chưa đủ mà việc phối hợp với phụ huynh cùng dạy là một vấn

đề quan trọng. Bởi vậy, hằng ngày vào giờ đón trả trẻ tơi thường xuyên trao đổi
về tình hình học tập của trẻ với phụ huynh. Tôi thường xuyên thông báo, trao
đổi với phụ huynh về những trẻ có khả năng âm nhạc qua các nhóm zalo,
facbook của lớp để gia đình có hướng bồi dưỡng thêm cho trẻ ở nhà, tuyên
truyền với các bậc phụ huynh mua băng đĩa nhạc có các bài hát mầm non thuộc
chủ đề để các con được luyện tập ở nhà.
(Xem hình ảnh phụ lục 5. Nhóm hình ảnh a.5.1)
Từ đó giúp trẻ phát triển tai nghe, tự tin, mang đến cho trẻ tuổi thơ hồn
nhiên, trong sáng đầy ắp tiếng cười. Mặt khác, nhằm kích thích thích hứng thú
say mê với âm nhạc thì rất cần phụ huynh giúp đỡ hỗ trợ về cho các cô những
nguyên vật liệu mở như lon bia, hộp sữa, chai nhựa, quần áo cũ, dụng cụ hố
trang…Để cơ và trẻ có thể tự tạo ra những nhạc cụ, đạo cụ hoá trang nhằm tăng
thêm sự hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc. Như vậy, việc phối
kết hợp giữa phụ huynh và nhà trường sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát huy những
tài năng, năng khiếu âm nhạc.
Khi bắt đầu vào chủ đề mới tôi thường thông báo tới các bậc phụ huynh
bằng nhiều cách khác nhau như thông báo trên bảng tuyên truyền hay trao đổi
trực tiếp ở giờ đón, trả trẻ để phụ huynh sưu tầm, đóng góp những ngun vật
liệu để cơ và trẻ cùng tạo ra những dụng cụ, đồ dùng, đồ chơi âm nhạc.
(Xem hình ảnh phụ lục 5. Nhóm hình ảnh b.5.2)
2.4. Hiệu quả đạt được
Sau một năm học áp dụng các giải pháp, cuối năm học vào tháng 4/2022,
tôi tiếp tục tiến hành khảo sát lần 2 và thấy khả năng của trẻ về hoạt động âm
nhạc lớp tôi chuyển biến và có hiệu quả rõ rệt.
Khảo sát đánh giá với tổng số 25 cháu với 5 nội dung kháo sát. Kết quả thu
được như sau:


17


TT

Nội dung khảo sát

Số trẻ
khảo
sát

Đạt
Số trẻ

Chưa đạt
Tỷ lệ
%

Số trẻ

Tỷ lệ
%

1

Trẻ hứng thú tham gia hoạt
động âm nhạc

25

100

2


Trẻ hát rõ lời bài hát

21

84,0

4

16,0

3

Trẻ hát đúng giai điệu bài hát

20

80,0

5

20,0

4

Trẻ có khả năng vận động theo
nhạc

25


100

5

Trẻ tích cực tham gia trị chơi
âm nhạc

21

84,0

4

16,0

25

* Nhận xét: Qua khảo sát trẻ cuối năm học, tôi thấy kết quả như sau:
- 100% trẻ hứng thú tham gia hoạt động âm nhạc, tỷ lệ tăng 64,0% so với
đầu năm học;
- Số trẻ hát rõ lời bài hát ít, tỷ lệ đạt là 84,0% tăng 44,0 % so với đầu năm;
- Trẻ hát đúng giai điệu bài hát, tỷ lệ đạt 80% tăng 36% so với đầu năm;
- 100% trẻ biết vận động theo nhạc, tỷ lệ tăng so với đầu năm là 52,0%;
- Trẻ tích cực tham gia trò chơi âm nhạc, tỷ lệ đạt là 84% tăng 32,0%.
* Đối với trẻ
Kết quả cuối năm rất khả quan, trẻ thực sự thích thú khi tham gia hoạt
động âm nhạc, tích cực tham gia chơi, chơi thành thạo các các trị chơi ...tạo
khơng khí vui tươi, hào hứng khi học âm nhạc. Từ đó hoạt động giáo dục âm
nhạc của lớp tôi đạt hiệu quả rất cao.
* Đối với phụ huynh

Phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của bộ môn âm nhạc đến
với trẻ nên ln quan tâm, ủng hộ các cháu về kinh phí cũng như các đồ dùng
âm nhạc khác, để phục vụ cho việc dạy và học của lớp ngày một phong phú và
đầy đủ hơn so với đầu năm.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Đối với trẻ em âm nhạc trước khi là một đối tượng thẩm mỹ, có cịn là đối
tượng của giáo dục. Vì vậy, muốn tiến hành tốt việc giáo dục âm nhạc cho trẻ,
cô giáo cần phải:
Thật sự yêu nghề mến trẻ, nắm vững về phương pháp, đổi mới hình thức
tổ chức các hoạt động, tích cực làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, đưa công nghệ
thông tin vào trong tiết học, để thu hút sự chú ý của trẻ. Mặt khác, phải xây dựng
tiết dạy theo chủ đề lựa chọn, lồng ghép các nội dung kết hợp, tổ chức tiết học


18
dưới hình thức “Học mà chơi, chơi mà học”. Chịu khó kiên trì tìm tịi học hỏi,
trau dồi kiến thức và ln có biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy.
Hát đúng, hát mẫu chính xác, diễn cảm, thể hiện sắc thái, tình cảm của bài
hát, hát thuộc bài hát, kết hợp điệu bộ minh hoạ cho bài hát.
Cho trẻ làm quen âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi để trẻ cảm nhận giai điệu
của bài hát, thích tham gia vào các hoạt động âm nhạc.
Cô dành thời gian chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt, nhút nhát để
có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng, sửa sai kịp thời cho
trẻ nhằm kích thích trẻ hứng thú.
Tích cực làm đồ dùng âm nhạc, nhạc cụ hấp dẫn với trẻ và luôn tạo môi
trường sáng tạo phù hợp với nội dung, chủ đề. Tổ chức nhiều trị chơi âm nhạc.
Ln tạo khơng khí vui tươi, thoải mái cho trẻ, tạo điều kiện quan tâm đến
những trẻ nhút nhát, dành thời gian gần gũi trò chuyện với trẻ để trẻ mạnh dạn,
tự tin tham gia vào các hoạt động âm nhạc.

Muốn giáo dục trẻ đạt kết quả tốt cần phải có sự thống nhất phương pháp
giáo dục của hai cô giáo trong lớp, cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội.
Tôi tin với giải pháp này không chỉ riêng môn hoạt động âm nhạc, mà đối
với tất cả các môn học khác chất lượng giáo dục sẽ đạt hiệu quả cao nhất, trẻ sẽ
ngày càng tự tin, mạnh dạn hơn, nhanh nhẹn, hoạt bát hơn. Góp phần phát triển
trí tuệ cũng như hình thành nhân cách cho trẻ.
3.2. Kiến nghị
Để thực hiện tốt hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non trong giai
đoạn hiện nay thông qua việc thực hiện các biện pháp trên đã phần nào đạt được
một số kết quả như đã nêu. Bản thân có một số đề xuất sau:
* Đối với trường
Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để
trao đổi, học hỏi kinh nghiệm.
Đầu tư kinh phí mua một số trang thiết bị phục vụ hoạt động âm nhạc
như: Đàn organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn....
Có các biện pháp, kiến nghị để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng đánh đàn
cho đội ngũ giáo viên.
* Đối với Phòng Giáo dục
Cần mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc,
tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa…cho đội ngũ giáo viên
Mở các chuyên đề môn âm nhạc để giáo viên có nhiều cơ hội học tập và
rút kinh nghiệm cho bản thân.


19
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp gây hứng thú cho
trẻ Nhà trẻ 25 - 36 tháng tuổi tham gia hoạt động âm nhạc ở trường Mầm non
Đơng Tiến, huyện Đơng Sơn”. Trong q trình thực hiện khơng thể tránh khỏi
những hạn chế thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp ý của các cấp lãnh đạo,

các chị em đồng nghiệp để giúp tơi có thêm kinh nghiệm trong việc chăm sóc
giáo dục trẻ và tổ chức các hoạt động nhiều hơn nữa cho trẻ đạt kết quả cao hơn!
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG

SKKN Xếp loại: ..............
CT HĐKH

Đông Sơn, ngày 25 tháng 4 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, khơng sao chép nội dung
của người khác.

Người viết

HIỆU TRƯỞNG
Lê Thị Phương

Nguyễn Thị Thảo


20
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. />[2]. />[3]. />[4]. Tham khảo một số tài liệu trên Internet; Trang web hỗ trợ giảng dạy trẻ
mầm non,kho tài liệu giáo dục mầm non, Nguồn:
[5]. />

21
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG

ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ
CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:

Nguyễn Thị Thảo

Chức vụ:

Giáo viên

Đơn vị công tác:

Trường mầm non Đông Tiến, huyện Đông Sơn.
Cấp đánh giá

TT

Tên đề tài SKKN

xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh…)

1

Một số biện pháp gây hứng thú giúp
trẻ học tốt mơn kể chuyện Nhóm trẻ
25-36 tháng tuổi

2


Một số biện pháp giúp trẻ phát triển
tốt ngôn ngữ cho trẻ Nhóm trẻ 25-36
tháng tuổi ở trường Mầm non Đơng
Tiến, huyện Đơng Sơn, tỉnh Thanh
Hóa

3

Một số giải pháp giúp trẻ Nhóm trẻ
25-36 tháng tuổi có thói quen tốt
trong ăn uống ở trường Mầm non
Đông Tiến, huyện Đông Sơn, tỉnh
Thanh Hóa

4

Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ
Nhà trẻ 25 - 36 tháng tuổi tham gia
hoạt động âm nhạc ở trường Mầm non
Đơng Tiến, huyện Đơng Sơn.

Phịng
GD&ĐT

Phịng
GD&ĐT

Phịng
GD&ĐT


Phịng
GD&ĐT

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,

Năm học
đánh giá
xếp loại

hoặc C)
C

2018-2019

C

2019-2020

B

2020-2021

A

2021 - 2022




×