(SKKN 2022) một số biện pháp giúp trẻ 3 4 tuổi đọc thơ diễn cảm

MỤC LỤC
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1.Lời giới thiệu:
2.Tên sáng kiến:
“Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi đọc thơ diễn cảm”.
3. Tác giả sáng kiến: Đồng tác giả
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Đồng tác giả
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử:
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
*Nội dung của sáng kiến:
*Về khả năng áp dụng của sáng kiến:
8. Những thông tin cần được bảo mật: Khơng có
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
10. Đánh giá lợi ích thu được áp dụng sáng kiến:
10.1. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
10.2. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá
nhân:
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu:
Số TT

Tên tổ chức/cá nhân

Địa chỉ

Phạm vi/Lĩnh vực
áp dụng sáng kiến

1

Thủ trưởng đơn vị

Lãng Công, ngày 13 tháng 5 năm 2022
Tác giả
Nguyễn Thị Thúy Vân

Nguyễn Thị Thu Hà
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Lời giới thiệu:
1


Trong thời đại ngày nay, thời đại của công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước. Việt Nam của chúng ta cũng đang trên đà thay đổi từng ngày từng giờ, với
tốc độ nhanh chóng trong mọi lĩnh vực hoạt động; đặc biệt là nền kinh tế tri thức.
Một xã hội đòi hỏi con người cần phải làm chủ với một nhân cách toàn vẹn cả đức
lẫn tài; đồng thời cần phải linh động trang bị cho bản thân vốn tri thức để thích
nghi với những địi hỏi của thực tiễn thời đại mới. Ngày nay, sự nghiệp giáo dụcđào tạo con người mới không chỉ là nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước mà cịn là sự
nghiệp của tồn xã hội.
Đối với bậc học mầm non, văn học là một loại hình nghệ thuật giữ vai trị
quan trọng trong việc hình thành và phát triển tồn diện nhân cách cho trẻ đặc biệt là
các tác phẩm thơ. Sự tiếp xúc thường xuyên của trẻ mẫu giáo với các bài thơ được
chọn lọc sẽ kích thích ở trẻ sự nhạy cảm thẩm mỹ, phát triển ngơn ngữ và trí tuệ cho
trẻ. Bởi thơ loại văn học rất độc đáo, là tiếng nói riêng của tâm hồn. Thơ vốn là
người tri kỷ của bao lứa tuổi và bao thế hệ con người. Trong đó, trẻ em là một người
bạn đặc biệt của thơ. Hơn ai hết, trẻ thơ luôn ngạc nhiên trước cuộc sống, điều mà
người lớn chúng ta nhiều khi không có được. Trẻ em đến với cuộc sống, trong lịng
mang ngọn lửa khát khao, hiểu biết khám phá và ham muốn diễn tả những nhận thức

và xúc cảm của mình, bằng các hình thức nghệ thuật một cách tự nhiên, cho nên việc
cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học rất quan trọng và cần thiết.
Hơn cả thế, thơ cịn là tiếng nói hồn nhiên của tâm hồn, vì thế thơ rất dễ đi
vào lòng người. Ngay từ thủa lọt lòng, qua lời du ngọt ngào của mẹ, trẻ đã biết
thưởng thức những nhịp điệu êm dịu lúc lên bổng lúc xuống trầm, lúc ngâm nga
của lời thơ, đã góp phần tạo lên một thế giới tình cảm của trẻ thơ. Thậm chí khi đã
về già, ơng, bà, cha, mẹ vẫn còn nhớ một cách sâu sắc những cảm giác của buổi
ban đầu khi được nghe tiếng ru hời, ru hỡi. Đó là những ký ức đẹp đã khắc sâu vào
mỗi tâm hồn con người. Trẻ thơ đến với thơ ca bằng những rung động đầu tiên
ngọt ngào nhất, say mê nhất. Chính vì vậy thơ ca có vai trị quan trọng góp phần
hình thành và phát triển nhân cách trẻ.
Mặt khác, do đặc điểm của lứa tuổi nên việc tạo tiền đề cho trẻ cảm thụ văn
học là một trong những nội dung quan trọng trong việc phát triển toàn diện cho trẻ.
Trẻ được cảm thụ văn học chính là hình thành ở trẻ những tình cảm đạo đức tốt
đẹp, những cảm xúc thẩm mỹ, phát triển trí tưởng tượng như: Lòng yêu thiên nhiên
ở cỏ, cây hoa lá, lịng kính trọng u thương gần gũi và giúp đỡ những người thân
xung quanh trẻ như: Ông bà, bố mẹ, cô giáo, anh chị em. Ở lứa tuổi mầm non, trẻ
vừa mới rời khỏi vòng tay nâng niu, yêu thương của cha mẹ tiếp xúc với cuộc sống
bên ngoài nên rất hồn nhiên, trong trắng, ngây thơ. Vì vậy chúng ta phải có trách
nhiệm và nghĩa vụ thương yêu chăm sóc cả về thể chất lẫn tinh thần cho trẻ.
Thơ là một phần của cuộc sống gợi lên cho trẻ những cảm xúc lành mạnh,
thơ giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh về con người về cuộc sống xã hội xung
2


quanh trẻ. Vì vậy nó góp phần giáo dục thẩm mỹ và phát triển ngôn ngữ nghệ thuật
cho trẻ. Nhờ đó trẻ nảy sinh năng lực tự hoạt động nghệ thuật khi tiếp xúc với thơ
ca. Chính vì vậy việc phát triển vốn từ cho trẻ qua các hoạt động thơ ca là nhiệm
vụ hàng đầu của giáo dục mầm non. Một trong những bộ môn của ngành học mầm
non mà tôi quan tâm để đầu tư thực hiện nhiệm vụ ở trên, đó là bộ mơn cho trẻ làm

quen với tác phẩm văn học; đặc biệt là thơ, nó giúp trẻ có vốn từ phong phú và khả
năng diễn đạt mạch lạc. Đối với tơi thì việc đọc diễn cảm có nghệ thuật các tác
phẩm văn học có ý nghĩa vô cùng to lớn, nhằm giúp trẻ cảm thụ tác phẩm một cách
trọn vẹn và đầy đủ hơn. Qua đó trẻ tái tạo lại bằng hình ảnh những gì đã nghe được
và gợi lên ở trẻ những tình cảm, cảm xúc nhất định. Điều đó làm tiền đề cho sự
hình thành và phát triển nhân cách, đạo đức của trẻ.
Tuy nhiên, khi dạy cho trẻ đọc thơ đòi hỏi người giáo viên phải có những
phương pháp các sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý; điều kiện thực tế của trường, lớp và lứa tuổi mình đang dạy. Qua đó nhằm
giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học. trong q trình dạy thơ
cho trẻ 3 tuổi tơi thấy kỹ năng đọc thơ diễn cảm của trẻ mẫu giáo chưa được tốt và
cịn nhiều hạn chế, chỉ có một số ít trẻ đọc được diễn cảm, việc đọc thơ diễn cảm
của trẻ mẫu giáo cịn mang tính chất khuân mẫu, thuộc lòng chứ chưa thể hiện một
cách diễn cảm, thậm chí trẻ cịn đọc chưa đúng, một số trẻ cịn ngọng, chưa lưu
lốt… Từ những ngun nhân đó, bản thân tơi thấy mình cần có những biện pháp
sáng tạo nhằm giúp trẻ cảm thụ được tác phẩm thơ sâu sắc và đọc thơ diễn cảm.
Đó là lý do tôi chọn đề tài “Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi đọc thơ diễn
cảm” làm đề tài của mình để áp dụng vào công tác giảng dạy tại lớp, nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ.
2. Tên sáng kiến kinh nghiệm:
“Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi đọc thơ diễn cảm”.
3. Tác giả sáng kiến:
- Họ và tên: Nguyễn Thị Thúy Vân
- Giới tính: Nữ
- Ngày, tháng, năm sinh: 18/9/1981
- Trình độ chun mơn: Đại học.
- Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên, trường mầm non Lãng Công- Huyện Sông
Lô- Tỉnh Vĩnh Phúc
- Số điện thoại: 0983067786
- Gmail:

- Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Hà
- Giới tính: Nữ
- Ngày, tháng, năm sinh: 02/11/1974
- Trình độ chun mơn: Đại học.
3


- Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên, trường mầm non Lãng Công– Huyện Sông
Lô- Tỉnh Vĩnh Phúc
- Số điện thoại: 0984566963
- Gmail:
4. Chủ đầu tư sáng kiến: Đồng tác giả.
- Họ và tên: Nguyễn Thị Thúy Vân.
Nguyễn Thị Thu Hà
- Đơn vị: Trường mầm non Lãng Công- Huyện Sông Lô- Tỉnh Vĩnh Phúc.
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Hoạt động giáo dục
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu:
- Ngày 13/9/2021
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Văn học nói chung và thơ nói riêng là một kho tàng tri thức vô cùng phong
phú và sinh động. Nếu giáo viên truyền tải một cách sáng tạo và đúng phương
pháp thì trẻ sẽ tiếp nhận rất tốt. Việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm là một hoạt động rất
cần thiết ở trường mầm non. Tuy nhiên, đặc thù phát triển về nhận thức của trẻ ở
độ tuổi mẫu giáo còn nhiều hạn chế về khả năng diễn đạt và tư duy phát triển chưa
cao. Vì vậy trong quá trình giáo viên xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động cho
trẻ mầm non phát triển toàn diện thì cần chú trọng phát triển cả 5 lĩnh vực: Phát
triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển tình cảm xã hội,
phát triển thẫm mỹ. Trong 5 lĩnh vực thì lĩnh vực phát triển ngơn ngữ giữ vai trò
quan trọng đối với trẻ mẫu giáo, đặc biệt là trẻ 3 tuổi. Khi ở lớp nhà trẻ chuyển lên

lớp mẫu giáo bé thì khả năng diễn đạt ngôn ngữ của trẻ vẫn chưa được mạch lạc,
một số trẻ vẫn còn bỡ ngỡ, nhút nhát trẻ hay nói trống khơng, nói ngọng, một số trẻ
cịn ngại giao tiếp với mọi người xung quanh.
Năm học 2021-2022, khi được tiếp nhận lớp mẫu giáo 3 tuổi, tôi đã rất chú
trọng vào lĩnh vực phát triển ngơn ngữ. Bởi vì bản thân tôi đã nhận thức được ngay
từ đầu rằng: Ngơn ngữ của trẻ phát triển tốt thì trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin hơn trong
giao tiếp với cô giáo, bạn bè trong lớp cũng như mọi người xung quanh. Trong lĩnh
vực phát triển ngơn ngữ thì hoạt động đọc thơ có ý nghĩa rất lớn đối với trẻ mẫu
giáo, nó rất gần gũi với trẻ, thơ giúp trẻ có vốn từ phong phú và khả năng diễn đạt
mạch lạc giúp trẻ biết thể hiện cảm xúc của mình vào bài thơ. Bên cạnh đó thì tác
phẩm văn học có tác dụng giáo dục kỳ diệu đối với con người, đặc biệt là đối với
trẻ thơ, bởi tác phẩm văn học là tác phẩm nghệ thuật.
Trong trường mầm non việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học nói
chung và tác phẩm thơ nói riêng góp phần giáo dục tồn diện nhân cách cho trẻ.
Khi tiếp xúc với ngơn ngữ thơ, đặc biệt là đọc thuộc diễn cảm thơ; trẻ em được
4


nhen lên hứngthú sáng tạo gợi lên ở trẻ những cảm xúc mới lạ tràn đầy về những
điều tưởng chừng như đơn giản trong cuộc sống.
Điều đặc biệt ở đồ tuổi này là sự ngây thơ, trong trẻo, tinh khôi của các em
đã đẹp như những bài thơ. Tuổi thơ và thơ gặp nhau ở sự hồn nhiên trong cái đẹp.
Thơ ca mang lại cho trẻ những ước mơ, sự cuốn hút kỳ lạ ở những âm thanh, nhịp
điệu, nó có sức hấp dẫn đặc biệt đối với trẻ; nó kích thích trí tưởng tượng của trẻ,
góp phần hình thành và phát triển năng lực hoạt động văn học, nghệ thuật cho trẻ.
Bởi vậy, trong chương trình giáo dục trẻ mầm non thì hoạt động cho trẻ
tiếp xúc với tác phẩm văn học có một ý nghĩa cực kỳ to lớn. Đặc biệt là hoạt
động dạy trẻ đọc thuộc thơ diễn cảm. Mục đích của việc dạy trẻ đọc thuộc diễn
cảm thơ là trước hết cho trẻ cảm thụ được cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ
thuật làm cho trẻ cảm nhận được nhịp điệu của thơ. Giúp cho trẻ thể hiện được

thái độ, xúc cảm, tình cảm trước một bài thơ. Kích thích ở trẻ sự nhậy cảm thẩm
mỹ, sự phát triển ngơn ngữ, trí tuệ, hình thành tình cảm đạo đức cho trẻ.
Ở lứa tuổi mẫu giáo, việc dạy trẻ đọc thuộc diễn cảm thơ là một hình thức
quan trọng để phát triển tính tích cực cá nhân, tính độc lập sáng tạo của trẻ. Việc tổ
chức cho trẻ 3-4 tuổi đọc thuộc diễn cảm thơ là góp phần bồi dưỡng năng
khiếu văn học nghệ thuật, rèn luyện và phát triển ngôn ngữ mạch lạc.
Trên thực tế dạy trẻ mẫu giáo đọc thuộc thơ diễn cảm hiện nay, do chưa hiểu
thật đầy đủ cơ sở khoa học của môn học nên giáo viên thực hiện hoạt động này
cịn sơ sài. Phương pháp dạy của cơ mang tính truyền nghề, sao chép thường dạy
theo cách cho trẻ đọc theo cô đến thuộc bài thơ. Trên tiết dạy cô chỉ mới chú trọng
làm sao cho trẻ đọc thuộc bài thơ chứ chưa chú ý đến đọc diễn cảm theo nhịp điệu,
âm điệu của bài thơ. Giọng đọc của cô chưa thật êm dịu nhẹ nhàng; đồ dùng trực
quan chưa đẹp, chưa thu hút trẻ; ngồi ra thì giáo viên cũng còn chưa lựa chọn
được tác phẩm phù hợp với nhận thức và sự hiểu biết của trẻ. Khi đàm thoại với trẻ
thì cơ đưa ra một số câu hỏi đơn giản chưa kích thích được sự sáng tạo trong tư
duy của trẻ. Thậm chí cơ chưa xác định đúng giọng điệu bài thơ nên chưa đọc được
diễn cảm bài thơ. Bên cạnh đó, giáo viên chưa thực sự đầu tư cho giờ dạy đẫn đến
hiệu quả chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu và mục đích giáo dục.
Từ thực tế giảng dạy tại trường mầm non Lãng Công, cụ thể là lớp mẫu giáo 3- 4
tuổi, tôi nhận thấy rằng. Vấn đề dạy trẻ cảm nhận và đọc diễn cảm tác phẩm thơ
cịn gặp nhiều khó khăn, đó là:
*. Đối với trẻ:
Kỹ năng đọc thơ diễn cảm còn nhiều hạn chế, khả năng nhận thức và sự tập
trung chú ý của mỗi trẻ không đồng đều, trẻ rất hiếu động, ham chơi, sự hứng thú
và chú ý chưa cao vào các hoạt động dạy trẻ đọc thơ. Một số trẻ phát âm chưa rõ
ràng, mạch lạc, chưa nói được câu trọn vẹn.
*. Đối với giáo viên:
5

Chưa tạo được môi trường, hứng thú cho trẻ. Nội dung tri thức truyền tải
còn nghèo nàn, đơn điệu. Tiết học khuôn mẫu, khô cứng. Chưa bao quát chú ý đến
trẻ nhút nhát, chỉ chú ý đến những trẻ hăng hái. Chưa quan tâm đến việc lồng ghép
các môn học khác vào trong giờ học, chưa đưa yếu tố chơi cho trẻ vào trong giờ,
chưa kích thích được sự chú ý và tham gia tích cực hoạt động của trẻ.
Trong quá trình dự giờ tham khảo thực trạng dạy thơ cho trẻ, tôi nhận thấy các cô
dạy một cách máy móc, hình thức, đa số rơi vào thình trạng học thuộc long thơ; cô
đọc với giọng buồn tẻ, đều đều, nét mặt, điệu bộ, cử chỉ thiếu linh hoạt, thiếu hấp
dẫn. Trong q trình đọc cơ chưa có sự sáng tạo, thiếu diễn cảm.
Giáo viên chưa nắm vững được phương pháp, biện pháp khi dạy trẻ đọc thơ; chưa
có sự linh hoạt, sáng tạo trong tiết dạy đó. Do vậy, tiết học còn nhàm chán.
Giáo viên chưa hiểu được vai trị của thơ ca đối với việc hình thành và phát triển
nhân cách của trẻ nên chưa có những biện pháp giúp trẻ hứng thú trong học tập,
trong cảm thụ nghệ thuật.
*. Kết quả khảo sát đầu năm trên 27 trẻ lớp 3 tuổi A1:
ST
Nội dung
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
Số trẻ
Tỷ lệ
T
1
2
3
4

Yêu thích tác phẩm

Đọc diễn cảm tác phẩm
Giáo dục lễ giáo qua tác phẩm
Trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc

19/27
12/27
17/27
9/27

70,3
44,4
62,9
33,3

*. Kết quả khảo sát đầu năm trên 30 trẻ lớp 3 tuổi A4:
ST
Nội dung
Đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
T
1
2
3
4

Yêu thích tác phẩm
Đọc diễn cảm tác phẩm
Giáo dục lễ giáo qua tác phẩm
Trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc

22/30
14/30
20/30
11/30

73,3
46,6
66,6
36,6

8/27
16/27
10/27
18/27

29,6
59,2
37
66,6

Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ
8/30
16/30
10/30
19/30

26,6

53,3
33,3
63,4

Qua kết quả khảo sát chúng tôi nhận xét thấy sự chênh lệch ở trẻ khá lớn.
Chỉ có một số ít trẻ biết đọc thơ diễn cảm, đa số trẻ mới chỉ đọc được bài thơ ở
mức độ thuộc long, tậm chí một số trẻ cịn chưa đọc đúng, một số trẻ cịn nói
ngọng, nói lắp ảnh hưởng đến việc đọc tác phẩm…Tơi nghĩ ngun nhân chính là
do trẻ chưa được tiếp cận nhiều với các tác phẩm thơ. Mặt khác, việc dạy trẻ đọc
thơ diễn cảm của giáo viên chỉ mang tính chất chung chung, chỉ cần trẻ đọc thuộc
bài thơ và hiểu nội dung bài thơ là được, giáo viên chưa chú trọng tới việc dạy trẻ
6


đọc thơ diễn cảm ngay từ khi 2 tuổi. Vì vậy, rất khó cho giáo viên khi dạy trẻ đọc
thơ diễn cảm ở các lứa tuổi tiếp theo.
Từ thực trạng trên, chúng tơi thấy cần thiết phải có một số biện pháp thích
hợp để có thể vận dụng thực hiện tổ chức tiết học dạy trẻ đọc thơ diễn cảm đạt hiệu
quả cao thực sự kích thích sự phát triển toàn diện về nhân cách trẻ đúng như mục
tiêu giáo dục trẻ mà ngành học mầm non đã đề ra. Chính vì vậy mà bản thân tơi đã
tham khảo, nghiên cứu và ứng dụng thành công một số biện pháp để giải quyết vấn
đề dạy trẻ đọc thơ diễn cảm như sau:
7.2. Các biện pháp sử dụng để giải quyết vấn đề:
*Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về phương pháp và hình
thức tổ chức cho trẻ đọc thơ diễn cảm cho bản thân:
Bản thân tôi luôn nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc tự bồi dưỡng
cho bản thân về chuyên môn, trong công tác giáo dục trẻ; đặc biệt là trong công tác
dạy trẻ đọc thơ diễn cảm. Nên tôi luôn giành thời gian và tận dụng mọi cơ hội để
nghiên cứu các nội dung liên quan đến công tác dạy trả đọc thơ diễn cảm.
Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn tổ, các buổi bồi dưỡng chuyên

môn qua tiết dạy mẫu…tôi cùng đồng nghiệp trao đổi, chia xẻ về cách đọc, lựa
chọn bài thơ, cách lựa chọn hình thức tổ chức, cách lồng ghép tích hợp, cách làm
và sử dụng đồ dùng trực quan, tranh ảnh, xa bàn, các loại rối và cách tổ chức thực
hiện hướng dẫn trẻ thực hiện hoạt động sao cho có hiệu quả.
Hàng ngày tơi tìm tịi nghiên cứu, nắm vững chương trình, nội dung các bài
thơ, câu đố, ca dao, đồng giao, đã có trong sách tuyển tập, sách tham khảo ngồi
chương trình để đưa vào dạy trẻ trong các chủ điểm phù hợp để trẻ khơng bị nhàm
chán. Ví dụ, trước khi dạy trẻ bài thơ “Bạn của bé” ở chủ đề “Bản thân” thì tôi cho
trẻ làm quen với bài thơ này từ vào hoạt động chiều của tuần trước đó.
Bên cạch đó tơi thường xuyên tự nghiên cứu các tác phẩm văn học, đặc biệt
là các tác phẩm thơ để cảm nhận cái hay, cái đẹp trong mỗi ý thơ. Từ đó tạo cho
mình những biện pháp tự rèn luyện khả năng cảm thụ các tác phẩm thơ và nét độc
đáo trong ngôn từ của tác phẩm.
*Biện pháp 2: Sử dụng tranh ảnh, đồ dùng trực quan sinh động và rèn nền nếp
cho trẻ:
+ Lựa chọn tác phẩm thơ:
Việc đầu tiên là giáo viên cần lựa chọn tác phẩm phù hợp với chủ đề và nhận
thức của trẻ lớp mình, từ đó lựa chon hình thức tổ chức để làm sao đó tạo được
hứng thú cho trẻ. Ví dụ như: Tổ chức dưới hình thức trị chơi, hình thức hội thi...
+ Rèn nền nếp cho trẻ trong giờ làm quen với văn học (Thơ):
Hầu hết trẻ 3 tuổi đều là năm đầu tiên trẻ được đến trường. Vì thế mà mọi
nền nếp, thói quen của trẻ về trường lớp đều chưa được làm quen và hình thành.
Nhận thức được điều này nên ngay từ đầu năm học tôi đã luôn gần gũi trẻ, tìm hiểu
7


về đặc điểm riêng biệt của từng trẻ để có hướng hắc phục những hạn chế của trẻ.
Tôi tiến hành chia tổ, mỗi tổ đều sắp xếp đan xen có những trẻ học khá, học trung
bình, học yếu...những trẻ cá biệt tôi cho ngồi gần cô để tiện kèm cặp, uốn nắn. Trẻ
luôn mất tập chung, không chú ý, quay ngang quay ngửa, chọc ghẹo bạn…Vì vậy

mà tơi ln phải linh hoạt trong việc bao quát để mắt đến trẻ. Nhắc nhở, động viên
trẻ; sửa tư thế ngồi học, tác phong trong giờ học, động viên khuyến khích trẻ phát
biểu ý kiến để trẻ tập chung vào giờ học, hướng cho trẻ phải nói đủ câu, rõ ràng.
Ví dụ như:
- Khi muốn nói hay trình bày điều gì thì con phải giơ tay xin phép cô giáo.
- Khi được cô mời trình bày thi phải nói đủ câu “Con thưa cô”...
+Đồ dùng trực quan chuẩn bị chu đáo:
Đồ dùng trực quan là một trong những yếu tố quan trọng nhất tạo nên thành
cơng trong mỗi một hoạt động học có chủ định. Giọng của cơ giáo có hay và
truyền cảm đến mấy mà không kết hợp được với đồ dùng trực quan đẹp và hấp dẫn
thì vẫn sẽ khơng thu hút được sự chú ý của trẻ. Đây là hình thức dạy học rất hiệu
quả. Bởi chúng ta đều biết rằng: Trong mỗi hoạt động học của trẻ thì đồ dùng trực
quan luôn là là tâm điểm thu hút sự chú ý của trẻ.
Tuy nhiên, việc sử dụng đồ dùng trực quan phải đúng nơi, đúng lúc và đúng chỗ
nhằm tạo được hình ảnh, khắc sâu kiến thức cho trẻ. Nếu đồ dùng trực quan quá
sấu, hoặc qua sơ sài sẽ gây sự mất tập chung chú ý cũng như hạn chế việc cảm
nhận nội dung tác phẩm của trẻ.

8


Có thể dùng màn hình, máy chiếu tạo nên các slide, hoặc sử dụng sa bàn mơ hình,
dối tay dối dẹt, tranh minh hoạ...Đồ dùng trực quan sinh động song phải phù hợp
với chủ đề và nội dung bài dạy mà vẫn đảm bảo được yêu cầu của bài.
Cụ thể như bài thơ “Ong và bướm” ở chủ đề Thế giới động vật. Tơi sử dụng
màn hình máy chiếu và các slide động để minh hoạ một cách rõ nét nội dung của
bài thơ.
Để có được những slide này tơi sử dụng máy ảnh, chụp và quay những hình
ảnh thực bên ngồi sau đó tạo thành các slide phù hợp với nội dung, đảm bảo tính
khoa học, thu hút sự chú ý của trẻ. Tơi sử dụng màn hình, đèn chiếu tạo các slide:

Ong và bướm đang bay ở vườn hồng, hình ảnh Bướm vẫy gọi ong đi chơi, hình
ảnh Ong lắc đầu từ chối...Tất cả đều được tạo nên bằng hình ảnh động, qua đó thu
hút sự
hứng thú của trẻ.
Để cho đồ dùng trực quan thêm phong phú thì tơi cũng có thể sử dụng sa
bàn: Dùng giấy bìa cứng để làm mơ hình, làm dối dẹt về hình ảnh các con vật cho
trẻ quan sát khi trích dẫn giảng nội dung từ mới từ khó nhằm gây sự chú ý của trẻ.
Hoặc sử dụng tranh minh hoạ, với hình ảnh đơn giản nhưng màu sắc hài hịa, đẹp
mắt vẫn tạo được sự chú ý ở trẻ và đặc biệt là tranh thì dễ sử dụng.

9


Một kinh nghiêm cũng không kém phần quan trọng để gây hứng thú cho trẻ
đó là, trước khi sử dụng tranh cô cần tạo ra các thủ thuật ban đầu để thu hút sự chú
ý của trẻ.
Ví dụ: Khi dạy trẻ bài thơ: Đàn gà con (Phạm Hổ). Tôi cho trẻ quan sát hình ảnh
về một số con vật ni trong gia đình qua các Slife trình chiếu. Sau đó tổ chức cho
trẻ chơi trò chơi "Gà gáy vịt kêu"... giúp trẻ hố thân vào nhân vật và sống trong
hồn cảnh cụ thể của tác phẩm từ đó lơi cuốn trẻ tham gia vào hoạt động.
Bên cạch những bức tranh màu sắc hấp dẫn sinh động, những mơ hình thật đẹp mắt
thì ngơn ngữ hình thể, ánh mắt, cử chỉ nét mặt, điệu bộ cũng rất quan trọng; giúp
trẻ nhớ nội dung bài sâu sắc hơn. Tôi luôn kết hợp một cách khéo léo giữa tranh
minh họa với giọng đọc nhẹ nhàng, diễn cảm làm cho tác phẩm sống động và gây
ấn tượng đối với trẻ.
+ Tổ chức giờ dạy trên lớp:
Để thu hút được sự chú ý và tạo được hứng thú với trẻ thì việc xây dựng
giáo án với các hình ảnh đẹp, điều đó sẽ tạo cho trẻ sự lên tưởng đến đối tượng một
cách phong phú, đồng thời sẽ mang lại cho trẻ sự cảm thụ tác phảm thơ một cách
nhẹ nhàng và gần gũi. Tiếp theo đó là cần chú trọng trong cách giới thiệu bài thơ.

Khi đọc thơ phải thể hiện được cảm xúc của mình để giúp trẻ cảm nhận được nhịp
điệu, âm hưởng của bài thơ, từ đó trẻ có được sự cảm thụ sâu sắc tác phẩm. Những
điều mà trẻ cảm thụ được trong tác phẩm giúp trẻ yêu cái đẹp và sáng tạo ra cái
đẹp. Và điều quan trọng là phải làm sao cho trẻ ghi nhớ được một bài thơ theo
đúng cách. Có như vậy thì trẻ mới có vốn ngơn ngữ thật phong phú để tự trình bày
ngơn ngữ thơ. Khi tổ chức giờ dạy trên lớp tôi ln nghiên cứu để có sự sáng tạo
trong việc thực hiện các phương pháp, biện pháp cụ thể trên từng giờ học.

10


Xây dựng giáo án điện tử bằng những hình ảnh sinh động, hấp dẫn kết hợp
với các hình thức tổ chức, ln thay đổi đội hình để trẻ có húng thú vào giờ học.
+ Chủ động tạo ra nhiều cơ hội để trẻ học thơ ở mọi lúc mọi nơi.
Với mong muốn là làm sao để trẻ có thật nhiều những cơ hội để trẻ được thể
hiện khả năng của bản thân với các tác phẩm thơ. Vậy nên, tôi đã chủ động tạo ra
nhiều cơ hội để trẻ có thể được tiếp cận với những tác phẩm văn học (Thơ) ở mọi
lúc, mọi nơi.
Ví dụ:
- Trong giờ đón trẻ ở chủ đề “Giao thơng”, tơi trị chuyện với trẻ:
+ Hơm nay con đến trường bằng phương tiện gì?
+ Khi bố mẹ chở trên xe máy thì con ngồi như thế nào...
Sau đó tơi cho trẻ đọc bài thơ “Cơ dạy con”.
-Trong giờ hoạt động ngoài trời, với chủ đề Thế giới thực vật. Tơi hướng trẻ đến
vườn hoa, trị chuyện với trẻ về một số lồi hoa có trong vườn trương và cho trẻ
đọc diễn cảm bài thơ “Hoa mào gà”.
-Trong giờ hoạt động góc chủ đề “Thế giới động vật”, tôi cho trẻ xem tranh ảnh về
các con vật ni ở góc thư viện và cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Đàn gà con”.
- Hay trước giờ ăn giờ ăn ở chủ đề “Bản thân”, tơi trị chuyện với trẻ và cho trẻ đọc
bài thơ “Bé ơi”.

* Biện pháp 3: Kết hợp các phương pháp dạy học tích cực của giáo viên:
+ Phương pháp đọc diễn cảm kèm cử chỉ điệu bộ minh họa.

11


Với phương pháp này, giáo viên sẽ giúp trẻ đọc tác phẩm nghệ thuật một
cách sáng tạo. Từ những cử chỉ điệu bộ minh họa của tư thế, nét mặt, ánh mắt…sẽ
làm tăng thêm sức biểu cảm cho lời nói là cần thiết. Những cử chỉ đơn giản, chân
thực có nội dung sâu sắc sẽ tăng thêm sức diễn cảm cho bài thơ. Vì thế, khi dạy trẻ
đọc thơ tơi rất chú ý đến điều này.
Trước khi tổ chức cho trẻ đọc một bài thơ, tôi luôn quan tâm đến việc luyện
giọng đọc cho mình; cách sử dụng tranh, mơ hình để giúp trẻ cảm nhận được tác
phẩm văn học. Đọc diễn cảm chính là cách cơ dùng lời kết hợp với cử chỉ điệu bộ,
nét mặt để truyền đạt những ý nghĩ, tư tưởng, tình cảm của tác giả trong bài thơ.
Khi dạy trẻ đọc thơ tôi luôn ý thức rằng cần dạy cho trẻ đọc từ từ, không vội vàng.
Trẻ thường có thói quen đọc nhấn mạnh vào từ có “vần”, vì thế tơi ln chủ động
phân bố các điểm nhấn trong câu, giúp cho trẻ đọc đúng bài thơ đó. Sau khi cho trẻ
đọc xong bài thơ, tôi luôn hướng trẻ đến những nội dung liên hệ gần gũi với kinh
nghiệm sống của trẻ. Trong khi đọc thơ, tôi luôn thể hiện được sự sáng tạo của cá
nhân mình; sử dụng mọi sắc thái của giong mình như: Ngắt giọng đúng lúc, đọc
đúng nhịp điệu cường độ cùng các biểu hiện khác như biểu cảm ánh mắt, nét mặt,
điệu bộ…để đọc cho đúng ý nghĩa của tác phẩm.
Ví dụ như, khi dạy trẻ đọc bài thơ “Đàn gà con” thì cơ giáo phải đọc vui
tươi, nhẹ
nhàng và tình cảm, kết hợp với các động tác mơ phỏng hành động:
- Câu: “Mười quả trứng trịn” thì bàn tay nắm, dùng ngón tay trỏ vẽ chữ “O” lên
trên khơng trung.
- Câu: “Mẹ gà ấp ủ” thì ấp 2 bàn tay vào trước ngực.

- Câu: “Hơm nay ra đủ” thì đưa 2 bàn tay về phía trước và mở sang 2 bên.
- Câu: “Lòng trắng, lòng đỏ”, cuộn mở lần lượt từng bàn tay sang 2 bên.
- Câu: “Thành mỏ, thành chân. Cái mỏ tí hon”, Nắm nhẹ 2 bàn tay, dùng ngón trỏ
chỉ vào miệng, xuống chân.
- Câu: “Lơng vàng mát dịu”, dung bàn tay phải vuốt nhẹ vào cánh tay trái.
- Câu: “Mắt đen sáng ngời”, 2 ngón tay trỏ chỉ lên mắt.
- Câu: “Ơi chú gà ơi. Ta yêu chú lắm!”, thì ấp 2 bàn tay vào trước ngực và lắc nhẹ
người sang 2 bên với nét mặt vui tươi. Hoặc với bài thơ “Làm bác sĩ” thì cơ giáo
dạy trẻ đọc với thái độ ngộ nghĩnh, dí dỏm của trẻ nhỏ kết hợp với cử chỉ điệu bộ
minh họa tùy theo sự cảm nhận và ngẫu hứng của trẻ.
+ Phương pháp cô đọc diễn cảm, trẻ đọc theo.
Để thể hiện một tác phẩm hay thì cần phải phối kết hợp giữa cử chỉ ánh mắt,
nét mặt, điệu bộ một cách linh hoạt thì mới diễn tả hết được cái hồn của bài thơ.
Chính vì vậy mà tôi thường xuyên sử dụng phương pháp này giúp trẻ đọc thuộc
thơ và đọc diễn cảm theo cô. Trẻ học được ở cô giáo cách ngắt nhịp, ngưng nghỉ
giọng điệu, cử chỉ nét mặt...
12


Mỗi tác phẩm chứa đựng một nội dung, một chủ đề, tình cảm khác nhau. Vì
thế tơi ln phải nghiên cứu thật kỹ tác phẩm, xác định được nội dung chủ đạo của
bài thơ, tìm hiểu giọng điệu, ngữ điêụ của bài thơ. Tuỳ thuộc vào nội dung của
từng tác phẩm mà tôi thể hiện cử chỉ điệu bộ sao cho phù hợp, có những tác phẩm
có nội dung vui tươi, nhí nhảnh thì thể hiện cử chỉ điệu bộ vui tươi hồn nhiên và
ngược lại.

+ Phương pháp dung phong phú câu hỏi gợi mở.
Chúng ta đều biết rằng: Đặc thù tư duy của trẻ là “Tư duy trực quan hành
động”. Chính vì vậy mà mọi sự vật, hiện tượng trẻ nhìn thấy bằng mắt thường như
thế nào thì trẻ sẽ cảm nhận như thế. Vậy nên, để trẻ có thể có được sự cảm nhận

sâu sắc nhất về một sự vật, hiện tượng đó thì cơ giáo cần phải giúp trẻ hiểu sâu hơn
về sự vật, hiện tượng đó. Để làm được điều này thì biện pháp tốt nhất là cơ giáo sẽ
sử dụng cách trị chuyện với trẻ, bằng những câu hỏi gợi mở để hướng trẻ đến sự
vật, hiện tượng, giúp trẻ khắc sâu thêm những “Khái niệm” về sự vật, hiện tượng…
Tôi thường xuyên sử dụng các câu hỏi gợi mở sẽ giúp trẻ hiểu và cảm nhận
sâu sắc hơn về bài thơ, từ đó trẻ mới có thể đọc bài thơ bằng cảm xúc thực sự của
trẻ và thể hiện sắc thái phù hợp với bài thơ. Tuy nhiên, các câu hỏi không dễ quá
nhưng câu hỏi phải dễ hiểu, phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ, tăng dần mức
độ từ dễ đến khó và hướng vào việc giúp trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong
nội dung, ngôn từ, vần điệu, nhịp điệu của bài thơ.
Ví dụ. Với bài thơ “Cơ dạy con” thì tơi dùng những câu hỏi như:
- Con vừa đọc bài thơ gì?
- Ai đã sáng tác bài thơ?
- Bài thơ nói về gì? Đó là những loại phương tiện giao thơng nào?
- Phương tiện giao thơng đó đi (hoạt động) ở đâu? Là phương tiện giao thông
đường gì?
13


- Cơ giáo dạy chúng mình điều gì?
- Để đảm bảo an tồn khi tham gia giao thơng thi chúng mình phải làm gì?...
Với từng bài dạy, thể loại. Tơi đưa ra hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị có tính
logic để đàm thoại với trẻ một cách sơi nổi, phù hợp với nội dung từng bài, tránh
áp đặt, gò bó trẻ. Cùng với từng bài dạy, tơi dùng các thủ thuật khác nhau để dẫn
dắt vào bài một cách linh hoạt.
Ví dụ, với tiết dạy bài thơ “Quà ngày 8/3”.
-Đầu tên tơi cho trẻ chơi trị chơi “Gieo hạt”, sau đó tơi nói: Các bác nơng dân vừa
trồng vườn hoa rất đẹp, cơ mời chúng mình cùng đến thăm quan nào.
-Đến mơ hình vườn hoa tơi hỏi trẻ: Các con thấy vườn hoa như thế nào?
-Khi cho trẻ thăm quan vườn hoa giúp cho trẻ biết được các loại hoa, cách chăm

sóc và lợi ích của hoa.
-Trẻ vừa thăm quan vườn hoa vừa nghe cô đọc thơ, làm cho trẻ vơ cùng thích thú.
-Khi đọc lần một, cơ hỏi trẻ bài thơ gì, do ai sáng tác?
-Bạn nhỏ trong bài thơ đã làm hoa tặng cho ai? Nhân dịp gì?
-Khi tặng hoa, em bé đã nói với mẹ như thế nào?
-Khi được bé tặng hoa thì mẹ đã làm gì?
-Mẹ đã cảm ơn cơ giáo vì điều gì?
Qua các câu hỏi đó giúp trẻ vừa khắc sâu thêm nội dung bài thơ, vừa giúp trẻ
đọc lại thơ. Điều này giúp cho việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm trở nên dễ dàng hơn.
+ Phương pháp tổ chức cho trẻ đọc dưới nhiều hình thức (nhóm, cá nhân).
Việc trẻ được tự thể hiện mình trước cơ giáo và các bạn sẽ phát huy được ở
trẻ tính độc lập, sáng tạo, tích cực cá nhân qua việc đọc diễn cảm thơ. Qua đó, tơi
đã thấy ngay khả năng đọc thơ của từng cá nhân trẻ, từ đó sẽ dễ dàng hơn trong
việc sủa câu từ hay lỗi phát âm của từng trẻ.

14


Bên cạnh đó, khi giáo viên sử dụng biện pháp này sẽ giúp trẻ củng cố lại
việc đọc của mình, thuộc thơ và diễn cảm thơ. Hơn thế thì việc trẻ được thể hiện
theo nhóm bạn sẽ giúp trẻ có bản chất nhút nhát trở nên tự tin hơn, tạo động lực
cho trẻ để trẻ thích thể hiện bản thân…

+ Phương pháp tạo cơ hội để trẻ thi đua khuyến khích trẻ được thể hiện khả năng
bản thân.
Trong q trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non nói chung và trẻ 3-4 tuổi
15


nói riêng, tơi nhận thấy rằng trẻ rất thích được thể hiện mình, thích được khen,

thích được bộc lộ cái “tơi” cá nhân của mình trước bạn bè và cơ giáo. Vì thế, đây
có thể coi là một phương pháp không thể thiếu trong mọi hoạt động đời sống tập
thể của trẻ, cho nên trong khi tổ chức giờ học thì tơi ln tận dụng triệt để cơ hội
để trẻ được thể hiện mình để tạo hứng thú cho trẻ hăng say học tập. Tơi ln
khuyến khích, động viên trẻ kịp thời khi trẻ làm được yêu cầu cô đặt ra. Chẳng
hạn, khen động viên khích lệ trẻ như: Cơ thấy các bạn lớp mình đọc thơ rất là giỏi
đấy, bây giờ chúng mình cùng thi đua xem tổ nào đọc thơ hay nhất nhé; Hoặc như:
Cô thấy bạn đọc rất hay đấy, con có muốn đọc hay hơn bạn không?...
Khi sử dụng phương pháp này tôi rút ra được kinh nghiệm là: Cô giáo nên chú ý
khơi gợi hứng thú và khả năng tích cực tư duy của trẻ bằng cách cho trẻ tự nhận
xét bạn đọc.
Ví dụ:
+ Con thấy bạn đọc có hay khơng? Vì sao?
+ Giọng đọc của bạn đã rõ ràng chưa?
+ Bạn làm các động tác minh họa có đẹp khơng?
+ Con có muốn được thể hiện như bạn không?
+ Cô nghĩ rằng con sẽ làm giỏi hơn bạn đấy!...
Có thể coi đây là biện pháp mẫu mực, sống động và cụ thể nhất để tạo động
lực cho trẻ cơ hội thể hiện bản thân.
*Biện pháp 4: Sử dụng trò chơi trong tiết học:
Như chúng ta đã biết, đặc thù của trẻ mầm non là học bằng chơi, chơi mà
học nên khi trẻ học tôi thường xuyên lồng ghép trò chơi vào tiết học. Tạo cho trẻ
cảm giác nhẹ nhàng trong tiết học mà quên rằng mình đang học mà tưởng tượng và
hóa thân vào các bài thơ qua các trị chơi. Qua đó giúp trẻ củng cố thêm kiến thức,
tránh mệt mỏi cho trẻ.
Ví dụ trong bài thơ “Đàn gà con”, tôi cho trẻ chơi trò chơi làm những chú gà con
nhảy bật qua vòng để cầm mảng tranh lên ghép quả trứng còn thiếu…
Trong mỗi tiết dạy trẻ đọc thơ diễn cảm, tôi ln thay đổi kết hợp hình thức
chơi đan xen kết hợp giữa động- tĩnh để xóa đi cảm giác nhàm chán cho trẻ.
Ví dụ trẻ đọc bài thơ “Vườn em”, tơi sẽ cho trẻ chơi trị chơi “Bẫy chuột” để bắt

chuột bảo vệ cây cối, mùa màng…
*Biện pháp 5: Tạo cơ hội cho trẻ được rèn luyện kĩ năng đọc thơ diễn cảm ở
mọi lúc mọi nơi:
Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ em nói chung và trẻ độ tuổi mầm non
nói riêng là trẻ rất nhanh nhớ và cũng mau quên. Vì vậy, để rèn các kỹ năng cho
trẻthì điều cần thiết là cần phải lặp đi lặp lại các kỹ năng đó một cách thường
xuyên và liên tục.
Vì vậy, việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học rất quan trọng và cần
16


thiết thiết. Thông qua văn học trẻ được phát triển về ngơn ngữ, cung cấp vốn
từ phát triển lời nói mạch lạc. Cho nên, chúng ta cần lưu ý rằng: Không những dạy
trẻ làm quen với các tác phẩm văn học, ở trên tiết học mà còn cho trẻ làm quen với
tác tác phẩm văn học ở mọi lúc, mọi nơi, trong mọi hoạt động. Thông qua việc giáo
dục ở mọi lúc, mọi nơi với nội dung văn học sẽ giúp trẻ được làm quen với tác phẩm
thơ một cách phong phú. Ở mọi lúc, mọi thời điểm như: Đón trả trẻ, trị chuyện buổi
sáng, hoạt đơng ngồi trời, hoạt đơng góc, trước giờ ăn, hoạt động chiều... Hình thức
này phải được tổ chức thực hiện thường xuyên, liên tục trong những điều kiện và
tình huống cụ thể và thuận lợi để giáo dục trẻ. Bởi thơng qua hình thức này, không
những giúp trẻ làm quen với tác phẩm văn học mà qua đó cịn giúp trẻ ơn luyện và
nâng cao kiến thức cũ; trẻ có thể đọc diễn cảm thơ, tạo cho trẻ hứng thú khi đi học.

Ví dụ: Trong giờ đón trẻ tơi cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Cô và mẹ”
Trong giờ ăn tôi cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Giờ ăn”
Trong giờ hoạt động góc tơi cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Giờ chơi”.
Ngồi hình thức cho trẻ làm quen ở các thời điểm cụ thể thì việc cơ giáo
lồng luồn cho trẻ được rèn kỹ năng đọc thơ diễn cảm vào các mơn học khác nhau
cung sẽ góp phần đem lại kết quả rất cao.
Ví dụ: Khi tạo hứng thú cho trẻ ở giờ hoạt động “Làm quen với tốn”, tơi

cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Đàn gà con”, sau đó trò chuyện để trẻ đếm số lượng
gà và dẫn dắt vào bài mới. Hay ở phần kết thúc hoạt động “Bé tập tạo hình”, tơi
17


cho trẻ đọc diễn cảm bài thơ “Tay làm đồ chơi” để giáo dục trẻ ln biết giữ gìn
các sản phẩm mình làm ra và có tinh thần hăng say lao động…

*Biện pháp 6: Lồng ghép các bài thơ vào tất cả các mơn học:
Hình thức lồng ghép bài thơ vào các môn học sẽ giúp trẻ học thơ một cách
nhẹ nhàng và có cảm xúc.
+Lồng ghép thơ với mơn âm nhạc:
Âm nhạc và văn học là hai môn nghệ thuật gần gũi. Lồng âm nhạc vào thơ
giúp trẻ có thêm cảm xúc về văn học; cảm nhận được cái hay, cái đẹp của tác phẩm
văn học.
Ví dụ: Tơi cho trẻ đọc bài thơ “Làm anh” để tạo hứng thú khi dạy trẻ bài hát “Cả
nhà thương nhau”.
Khi dạy trẻ bài thơ “Hạt gạo làng ta”, tơi tích hợp cho trẻ nghe bài hát “Hạt gạo
làng ta” để thay cho phần giảng nội dung bài thơ.
Hay tôi cho trẻ đọc bài thơ đã được học “Cô giáo của em” để thay cho phần giảng
nội dung của bài hát “Cô và mẹ”.
+Lồng ghép với môn thể dục:
Việc lồng ghép các bài thơ vào trong giờ thể dục sẽ giúp trẻ thay đổi hình thức
tổ chức. Qua đó giúp trẻ hứng thú học, tạo thư giãn cho trẻ. Ví dụ, khi hồi tĩnh tôi
cho trẻ đi nhẹ nhàng đọc một bài thơ ngắn phù hợp với chủ đề.
Cụ thể như ở chủ đề thế giới động vật, tôi cho trẻ đọc bài đồng giao “Con voi”
18


kết hợp với các động tác mô phỏng để thực hiện phần hồi tĩnh.

+Lồng ghép trong hoạt động tạo hình:
Khi lồng thơ vào giờ tạo hình sẽ giúp trẻ thêm hứng thú. Ví dụ, Khi dạy trẻ
vẽ cầu vồng, tơi cho trẻ đọc bài thơ “Em vẽ” để tạo hứng thú cho trẻ.
+Hoạt động khám phá thế giới xung quanh:
Mỗi bài thơ đều mang lại cho trẻ kiến thức về thế giới xung quanh. Trẻ hiểu
được quy luật của thiên nhiên, quy luật của thời tiết, biết được những sự vật gần
gũi xung quanh trẻ.
Ví dụ, Khi dạy trẻ “Tìm hiểu một số loại quả” tôi cho trẻ đọc bài thơ “Hoa kết trái”
Hoặc, khi dạy trẻ “Tìm hiểu về một số con vật ni trong gia đình, có 2 chân, cánh,
đẻ trứng” tôi tạo hứng thú cho trẻ bằng bài thơ “Đàn gà con”.
+Hoạt động làm quen với toán:
Lồng ghép văn học vào sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng và hứng thu.
Đồng thời cũng củng cố thêm kỹ năng đọc thơ cho trẻ.
Ví dụ, Khi dạy trẻ ở tiết tốn “Làm quen với số 3” tơi dùng bài thơ Tay đẹp để dẫn
dắt vào bài.
Việc lồng ghép các tác phẩm thơ vào các môn học, không chỉ mang lại hiệu quả
cho các mơn học mà nó còn giúp trẻ củng cố thêm kỹ năng đọc thơ diễn cảm mọi
lúc, mọi nơi, trong mọi hoạt động cho trẻ.
*Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh trong việc cho trẻ làm quen với các
tác phẩm thơ:
Ở độ tuổi mầm non, trẻ còn nhỏ nên chưa thể chủ động tiếp xúc với sách vở,
đặc biệt là các tác phẩm văn học (như thơ). Vì vây để giúp trẻ học tốt thì cần có sự
cộng tác giữa giáo viên và phụ huynh. Nhưng điều khó khăn nhất là trên địa bàn xã
Lãng Cơng nơi tơi cơng tác thì phần lớn bố mẹ trẻ đều đi làm công nhân, trẻ
thường được ơng bà đưa đón, và ngồi thời gian ở lớp thì trẻ ở với ơng bà. Vậy làm
thế nào để tuyên truyền với phụ huynh một cách thuyết phục đạt kết quả phối hợp
với phụ huynh thật tốt. Đó là việc không hề đơn giản. Nhận thức được điều đó nên
bản thân tơi đã chủ động phối hợp với phụ huynh với các hình thức như:
Hàng ngày tơi thường xuyên trao đổi với phụ huynh (Qua giờ đón-trả trẻ,
qua nhóm zalo của lớp) về tình hình học tập và các bài học mới của trẻ cũng như

hình thức dạy để về nhà phụ huynh kết hợp dạy thêm, ôn luyện cho trẻ. Để phụ
huynh làm tốt được điều này thì trước hết tơi cũng cần phải tun truyền để phụ
huynh nhận thức được sự ảnh hưởng của phụ huynh đối với việc hình thành thói
quen làm quen với các tác phẩm văn học (thơ) đối với trẻ.
Tôi thường xuyên gửi kế hoach giảng dạy, các bài thơ trong từng chủ đề lên
nhóm zalo của lớp để phụ huynh theo dõi và ơn luyện cho trẻ ở nhà. Ngồi ra, khi
sưu tầm được các bài thơ hay tôi cũng gửi đến phụ huynh để phụ huynh cùng tham
khảo và dạy trẻ.
19


Điều quan trọng nhất để đạt được hiệu quả của sự phối hợp là tôi thường
xuyên trao đổi với phụ huynh về một số nhược điểm của cá nhân từng trẻ khi đọc
thơ để phụ huynh nắm được để có hướng rèn trẻ phù hợp. Khi tôi áp dụng các hình
thức này thì phụ huynh rất hoan nghênh ủng hộ, phụ huynh thể hiện được sự quan
tâm đến con cháu của mình hơn vì đã nắm được phương pháp dạy trẻ phù hợp và
hiệu quả. Từ đó phụ huynh ln cởi mở và phối kết hợp chặt chẽ với giáo viên để
dạy trẻ.
7.2. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Đề tài “Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi đọc thơ diễn cảm” đã được chúng
tôi nghiên cứu, thực nghiệm và áp dụng có hiệu quả với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi
trường mầm non Lãng Công. Chúng tôi đã phổ biến tới toàn thể hội đồng sư phạm
nhà trường trong buổi sinh hoạt chuyên môn và được đánh giá cao. Ngồi ra sáng
kiến kinh nghiệm này có thể chia sẻ rộng rãi cho tất cả các giáo viên trong và ngồi
huyện để áp dụng trong cơng tác giáo dục trẻ để đật được hiệu quả giáo dục cao
nhất.
8. Những thông tin cần bảo mật: Khơng có
9.Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để bắt kịp với yêu cầu của chất lượng hệ thống giáo dục nói chung và chăm
sóc-giáo dục mầm non nói riêng, thì địi hỏi người dạy, người giáo viên luôn phải

không ngừng đổi mới phương pháp trong giảng dạy và truyền thụ kiến thức. Đặc
20


biệt, cán bộ quản lý nhà trường cần phải có cách làm hiệu quả trong công tác chỉ
đạo giáo viên. Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học tại nhà trường, phù hợp với
điều kiện thực tế của trường mình.
Nhận thức tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp giáo dục, chúng tôi
đã nghiên cứu ứng dụng đề tài “Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi đọc thơ diễn
cảm” và rút ra một số bài học cần lưu ý như sau:
*Đối với giáo viên.
Mỗi giáo viên phải tự bồi dưỡng chuyên môn qua các lớp học chuyên đề do
ngành tổ chức, học hỏi đồng nghiệp, tham khảo tài liệu... Chủ động xây dựng kế
hoạch căn cứ vào khả năng nhu cầu học tập và kinh nghiệm sống của trẻ để xác
định được mục tiêu, nội dung cụ thể.
Khảo sát trẻ để nắm rõ tình hình về trình độ nhận thức của trẻ, đặc điểm tâm
lí của trẻ, phải ln quan sát đến từng trẻ trong lớp để có phương pháp giáo dục
thích hợp.
Tích cực làm đồ dùng trực quan phong phú, hấp dẫn trẻ.
Phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc rèn trẻ tại nhà.
*Về sở vật chất:
Nhà trường cần tạo mọi điều kiện thuận lợi cho giáo viên về trang thiết bị
như máy chiếu, máy in, vườn cổ tích, vườn rau, khu vui chơi cho trẻ hoạt động.
Trang bị phịng học sạch đẹp, thống mát về mùa hè, ấm áp về mùa đơng.
Trong phịng học có máy tính, máy chiếu, tivi, bàn ghế, sách vở, tranh chuyện đủ
cho trẻ.
Các bộ tranh thơ, rối rẹt phục vụ cho các tiết văn học đa dạng, phong phú và
hấp dẫn.
10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến:
10.1. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:

Sau một năm học áp dụng sáng kiến về “Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi
đọc thơ diễn cảm” tôi đã nhận thấy sự tiến bộ rõ rệt trên trẻ qua kết quả khảo sát
như sau:
*Kết quả khảo sát áp dụng đề tài trên 27 trẻ lớp 3 tuổi A1, trường mầm non Lãng
Cơng, năm học 2021-2022:
Nội dung

u thích tác phẩm
Đọc diễn cảm tác phẩm
Giáo dục lễ giáo qua tác phẩm
Trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc

Trước khi áp dụng
ĐT
Đạt
Tỷ lệ%
19/27
70,3
12/27
44,4
17/27
62,9
8/27
30

Sau khi áp dụng ĐT
Đạt
27/27
25/27
27/27

19/27

Tỷ lệ %
100
92,5
100
70
21


*Kết quả khảo sát áp dụng đề tài trên 30 trẻ lớp 3 tuổi A4, trường mầm non Lãng
Công, năm học 2021-2022:
Nội dung
Trước khi áp dụng
Sau khi áp dụng ĐT
ĐT
Đạt
Tỷ lệ%
Đạt
Tỷ lệ %
Yêu thích tác phẩm
22/30
73,3
30/30
100
Đọc diễn cảm tác phẩm
14/30
46,6
28/30
93,3

Giáo dục lễ giáo qua tác phẩm
20/30
66,6
30/30
100
Trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc
10/30
33
20/30
67
Đối chiếu kết quả khảo sát trước và sau khi áp dụng đề tài có thể nhận thấy
rằng: Trẻ đã có được sự tiến bộ vượt bậc. Các nội dung đều tăng và đạt 100% đến
thời điểm khảo sát cuối năm. Trường hợp cá biệt 1-2 trẻ chưa đạt nội dung “Đọc
diễn cảm” là do trẻ gặp vấn đề về chậm phát triển ngôn ngữ.
Từ kết quả khảo sát trên thì có thể khẳng định rằng: Đề tài mà tôi nghiên cứu
và áp dụng đã mang lại sự phát triển ngơn ngữ, kỹ năng đọc thơ của trẻ nói chung và
các nội dung khác cũng được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ trẻ cịn chưa đạt khơng đáng kể.
Trẻ đã rất hứng thú với các tiết học thơ. Vì thế trẻ chủ động trao đổi, trò chuyện
với nhau khi nhìn thấy tranh ảnh; tạo thói quen cho trẻ đọc thơ, kể truyện ở bất cứ nơi
đâu. Từ đó giúp trẻ tự tin cởi mở trong giao tiếp, hứng thú trong mọi hoạt động học và
chơi, tạo cho trẻ cảm giác thích đi học.
Điều đáng phải kể đến sau khi áp dụng đề tài là phụ huynh rất phấn khởi khi
thấy con em mình tiến bộ và chăm học hơn. Đặc biệt là tính tự lực của trẻ và sự tự tin
trong giao tiếp, chia sẻ với mọi người xung quanh. Từ đó phụ huynh tạo cho trẻ sự
yên tâm, tin tưởng gửi con vào trường.
Bản thân giáo viên có thêm nhiều kỹ năng kinh nghiệm trong việc tổ chức
các hoạt động trong chương trình giáo dục mầm non đặc biệt là trong giờ đọc thơ
cho trẻ nghe. Sáng kiến này có thể áp dụng cho nhiều năm học tới, cho các bạn
đồng nghiệp trong và ngoài trường trong huyện.
10.2. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức,

cá nhân:
Trên thực tế gần một năm thực hiện đề tài, tôi luôn không ngừng học hỏi
phấn đấu, từ những gì vốn có của bản thân cùng học hỏi tiếp thu kinh nghiệm, kiến
thức của bạn bè đồng nghiệp. Chúng tôi đã được tập thể nhà trường nhìn nhận, đầu
tư để tổ chức giảng dạy tiết dạy mẫu và chúng tơi đã hồn thành tốt, được hội đồng
sư phạm nhà trường đánh giá cao.
Kết quả cụ thể đã được thể hiện trên trẻ và giáo viên: Trẻ rất hợp tác, giáo
viên bị lôi cuốn bởi sự hứng thú của trẻ. Điều đó có nghĩa là tất cả trẻ đều thích thú
tham gia vào các hoạt động. Như vậy với việc nâng cao xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm đã mang lại kết quả cao.
22


Từ những kết quả trên, chúng tơi có thể khẳng định rằng: Sáng kiến có tính
sáng tạo, phù hợp với nhận thức của trẻ trong trường mầm non; phù hợp với điều
kiện của trường lớp; có thể áp dụng rộng rãi trong các trường mầm non trong toàn
huyện.
11. Danh sách những tổ chức/ cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoăc áp dụng
sáng kiến lần đầu.
STT
Tên tổ chức/ cá nhân
Địa chỉ
Phạm vi/Lĩnh vực áp
dụng sáng kiến
1
Nguyễn Thị Thúy Vân
Lớp 3 tuổi A1
Hoạt động CS giáo dục
2
Nguyễn Thị Thu Hà

Lớp 3 tuổi A4
Hoạt động CS giáo dục
3
Dương Thị Hiền
Lớp 3 tuổi A2
Hoạt động CS giáo dục
4
Nguyễn Thị Kim Doan
Lớp 3 tuổi A3
Hoạt động CS giáo dục
5
Hoàng Thị Lợi
Lớp 3 tuổi A5
Hoạt động CS giáo dục
Lãng Công, ngày 13 tháng 05 năm 2022
Thủ trưởng đơn vị

Tác giả
Nguyễn Thị Thúy Vân
Nguyễn Thị Thu Hà

23