(SKKN 2022) Lựa chọn hệ thống bài tập phát triển thể lực nhằm nâng cao thành tích chạy 800m nữ cho đội tuyển học sinh giỏi trường THCS Định Tăng

MỤC LỤC
Nội dung

Trang

1. Mở đầu
1.1.Lý do chọn đề tài
1.2. Mục tiêu của đề tài
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
2.1.1. Những khái niệm và quan điểm trong huấn luyện thể lực chuyên
môn cho VĐV chạy cự ly 800m
2.1.2. Mối quan hệ giữa tố chất thể lực với việc nâng cao thành tích chạy
1.500m
2.1.3. Cơ sở lý luận của thể lực chuyên môn
2.2 Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
2.2.1. Lựa chọn hệ thống bài tập nhằm phát triển thể lực chuyên môn cho
nam học sinh nam chạy 800m
2.2.2. Xác định các test đánh giá trình độ thể lực chun mơn trong chạy 800m
2.3. Lựa chọn hệ thống bài tập nhằm phát triển thể lực chuyên môn chạy
800m nữ Trường THCS
2.3.1. Xác định yếu tố nhằm nâng cao hiệu quả huấn luyện thể lực
chuyên môn cho nữ học sinh chạy 800m
2.3.2. Lựa chọn hệ thống bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nữ
học sinh chạy 800m trường THCS
2.4. Ứng dụng và đánh giá hiệu quả hệ thống bài tập lựa chọn nhằm phát
triển thể lực chuyên môn chạy 800m nữ cho đội tuyển HSG lứa tuổi 1415 Trường THCS
2.4.1. Trước thực nghiệm
2.4.2. Ứng dụng bài tập phát triển thể lực chuyên môn nhằm nâng cao

thành tích chạy 800m nữ cho đội tuyển HSG lứa tuổi 14- 15 Trường
THCS
2.4.3. Đánh giá hiệu quả bài tập ứng dụng.
3. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

1
1
1
2
2
4
4
4
4
4
6
6
7
7
7
7
10
10
10
13
15
15

15
17


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Điền kinh là một mơn phổ biến có nội dung đa dạng phù hợp với mọi lứa
tuổi và là một loại hình hoạt động gắn liền với thực tiễn cuộc sống. Chính vì vậy
bài tập Điền kinh là phương tiện, là biện pháp tốt nhất để rèn luyện nhằm hoàn
thiện và nâng cao sức khoẻ. Những bài tập chạy nói chung và chạy bền nói riêng
được dùng để tăng cường khả năng chức phận của hệ thống các cơ quan trong cơ
thể. Trội hơn là hệ thống tim mạch, hô hấp…
Cự ly chạy 1.500m thuộc một trong hai nội dung thi đấu của chạy cự ly
trung bình, là một mơn thể thao tổng hợp cả hai q trình ưa khí và yếm khí.
Mặc dù sử dụng tốc độ tối đa không cao trên toàn cự ly như chạy cự ly ngắn.
Nhưng muốn đạt được thành tích đỉnh cao việc tập luyện các bài tập phát triển
sức bền chuyên môn nhằm rút ngắn thời gian chạy đến mức tối đa là vơ cùng
khó khăn và cần thiết bởi lẽ khi rút ngắn thời gian chạy cần phải sử dụng tốc độ
tương đối cao, nếu các em khơng có sức bền chun mơn thì sẽ không khắc
phục được trạng thái “cực điểm” sẽ dẫn đến khơng đạt được thành tích cao. Vì
vậy nâng cao sức bền chuyên môn trong chạy cự ly 800m là rất có ý nghĩa.
Tại Trường THCS Định Tăng phong trào TDTT phát triển rất mạnh trong
đó Điền kinh là một trong những mơn thể thao có thành tích cao so với các
trường khác trong Huyện. Nhưng thành tích đó chưa cao so với các trường ở
huyện khác trong tỉnh, thành phố khác trong nước. Để nâng cao hiệu quả công
tác huấn luyện điền kinh và nâng cao thành tích chạy 800m đặc biệt với các em
nam nói riêng thì cần phải chú trọng vào việc huấn luyện làm sao phát triển thể
lực chun mơn cho phù hợp với lứa tuổi trình độ của các em.
Thành công trên lĩnh vực nghiên cứu lựa chon hệ thống bài tập phát triển
thể lực chuyên môn cho các em chạy 800m của các tác giả: Nguyễn Xuân Bảy,

Nguyễn Đức Triệu…đều nghiên cứu ở các đối tượng khác nhau. Những kết quả
nghiên cứu phần nào phản ánh được nội dung phát triển sức bền chuyên môn và
là cơ sở để lựa chọn bài tập của đề tài.
Xuất phát từ những lý do trên với mục đích muốn tiếp xúc với công tác
huấn luyện thể thao, nâng cao thành tích cho đội tuyển học sinh giỏi TDTT của
nhà trường chúng tôi mạnh dạn tiến hành làm sáng kiến kinh nghiệm đó là
“Lựa chọn hệ thống bài tập phát triển thể lực nhằm nâng cao thành tích
chạy 800m nữ cho đội tuyển học sinh giỏi trường THCS Định Tăng”
Mục đích nghiên cứu của đề tài là: Lựa chọn hệ thống bài tập phát triển thể
lực chuyên môn nhằm nâng cao thành tích chạy 1500m cho đội tuyển học sinh
giỏi nam trường THCS Định Tăng.
Giả thuyết của đề tài là : trong điều kiện hiện nay của trường THCS Định
Tăng.
Nếu áp dụng các bài tập thể lực chuyên môn mà chúng tơi lựa chọn sẽ có
tác dụng nâng cao thành tích chạy 800m cho đội tuyển học sinh giỏi nữ trường
THCS Định Tăng
1.2. Mục tiêu của đề tài

1


Mục tiêu 1: Đánh giá thực trạng trình độ thể lực chuyên môn chạy 800m của
đội tuyển học sinh giỏi nữ trường THCS Định Tăng
Mục tiêu 2: Lựa chọn, ứng dụng đánh giá hiệu quả các bài tập phát triển thể
lực chuyên môn đội tuyển học sinh giỏi nữ trường THCS Định Tăng
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Các bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho đội tuyển học sinh giỏi nữ
chạy 800 m trường THCS Định Tăng.
Đối tượng thực nghiệm là 10 học sinh nam trong đội tuyển học sinh giỏi lứa tuổi
14- 15(HS lớp 8-9) trường THCS Định Tăng.

Địa điểm nghiên cứu
Trường THCS Định Tăng.
Sân thể dục và các đường chạy gần trường THCS Định Tăng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết nhiệm vụ trên, đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
1.4.1. Phương pháp đọc và phân tích tài liệu tham khảo
Thơng qua phương pháp phân tích, tổng hợp các tài liệu như: Sách giáo
khoa Điền kinh, thể lực như, một số vấn đề đào tạo VĐV trẻ, một số phương
pháp huấn luyện VĐV chạy cự ly trung bình của một số chuyên gia và một số đề
tài nghiên cứu về sức bền chuyên môn cho VĐV cấp cao cho chúng tôi thấy
được cơ sở lý luận về phương pháp và các thể lực chuyên môn sao cho phù hợp
với đối tượng nghiên cứu.
1.4.2. Phương pháp phỏng vấn toạ đàm
Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi tiến hành phỏng vấn trực tiếp bằng
phiếu hỏi đối với 20 giáo viên có trình độ thâm niên cơng tác lâu năm các mơn
chạy cự ly trung bình và dài. Thông qua phương pháp phỏng vấn chúng tôi đã
thu thập được một số test và các bài tập nhằm phát triển thể lực chuyên môn cho
các học sinh chạy 800m.
1.4.3 Phương pháp quan sát sư phạm
Chúng tôi quan sát các buổi tập luyên và thi đấu của các học sinh chạy
1.500m nam để đánh giá sự tiếp thu lượng vận động, khả năng phối hợp vận
động, qua đó có thể xác định khối lượng cho phù hợp với điều kiện cụ thể.
1.4.4 Phương pháp kiểm tra sư phạm
Phương pháp này được sử dụng nhằm đánh giá thực trạng của đối tượng
nghiên cứu đồng thời để kiểm tra kết quả của hệ thống bài tập. Đề tài tiến hành
kiểm tra hai giai đoạn trước thực nghiệm và sau thực nghiệm. Để kiểm tra và
đánh giá hiệu quả các bài tập chúng tôi lựa chọn một số test để đánh giá như:
- Chạy 100m xuất phát cao (Tốc độ trong chạy 800m)
- Bật xa 10 bước tại chỗ (sức mạnh - bền)
- Chạy 400m đánh giá khả năng phân phối tốc độ và sức bền chuyên môn.

- Chạy 800m (đánh giá kết quả của quá trình tập luyện)
1.4.5 Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Bằng phương pháp này chúng tơi có cơ sở để đánh giá hiệu quả các bài tập
lựa chọn, đề tài tiến hành thực nghiệm với 10 nữ học sinh chạy 800m của
Trường THCS Định Tăng và chia thành 2 nhóm:
2


* Nhóm 1: Là nhóm thực nghiệm gồm 5 học sinh tập luyện theo các bài tập
chúng tôi đã lựa chọn.
* Nhóm 2: Là nhóm đối chứng gồm 5 học sinh tập luyện theo kế hoạch
huấn luyện thông thường.
1.4.6 Phương pháp tốn học thống kê
Trong q trình nghiên cứu đề tài sẽ sử dụng các cơng thức tốn học thống
kê sau:
* Tính số trung bình cộng:
X 

 xi
n

(n<30)

Trong đó:
X : Là trị số trung bình.
 : Là ký hiệu tổng.
xi: Giá trị của các mẫu riêng biệt.
n: Là kích thước tập hợp mẫu.

3

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1.1. Những khái niệm và quan điểm trong huấn luyện thể lực chuyên môn
cho VĐV chạy cự ly 800m.
Qua đúc kết kinh nghiệm từ huấn luyện thực tế của các nhà tâm lý, lý luận
chuyên ngành điền kinh đã khẳng định rằng: "Yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến
phát triển thể lực chuyên môn trong chạy cự ly 800m là hệ thống bài tập phát
triển sức bền chun mơn. Trong đó hệ thống bài tập phát triển sức bền chun
mơn đóng vai trị quyết định đến thành tích đỉnh cao trong cự ly 800m là hệ
thống bài tập phát triển sức mạnh, bền, hệ thống bài tập phát triển tốc độ và hệ
thống bài tập phát triển sức bền chun mơn. Trong đó hệ thống bài tập phát
triển sức bền chun mơn đóng vai trị quyết định đến thành tích đỉnh cao trong
cự ly trung bình. Từ đây cho ta nhận thấy thể lực chuyên môn trong chạy cự ly
trung bình là sức mạnh bền, tốc độ và sức bền chuyên môn.
2.1.2. Mối quan hệ giữa tố chất thể lực với việc nâng cao thành tích chạy
800m.
Ở lứa tuổi 14 - 15 chúng ta thấy thành tích thể thao bắt đầu tăng lên rất rõ,
trước hết có liên quan đến nhịp điệu phát triển tự nhiên, do thời kỳ dậy thì, tích
cực của cơ thể trẻ em tạo nên. Đến thời gian này quá rình huấn luyện thể lực
phải khẩn trương và chuyên môn hơn, thường khối lượng tập luyện tăng lên
nhằm phát triển nhanh thành tích.
Do vậy muốn nâng cao thành tích chạy 800m cần vận dụng hệ thống các
bài tập phát triển sức bền chuyên môn phù hợp với đối tượng tập luyện là điều
hết sức quan trọng và không thể thiếu được trong quá trình giảng dạy.
Như vậy các tố chất thể lực trong chạy cự ly 800m có mối quan hệ mật
thiết với nhau. Từ đây có thể nói để phát triển thành tích đỉnh cao trong chạy
800m cần phải gắn liền với phát triển thể lực chuyên môn như sức mạnh bền, tốc
độ và sức bền chuyên môn.

2.1.3. Cơ sở lý luận của thể lực chuyên môn
2.1.3.1. Cơ sở lý luận của tố chất sức mạnh bền.
Đặc trưng vận động phát triển sức mạnh bền trong huấn luyện chuyên môn
chạy 800m bao gồm các bài tập khắc phục trọng lượng cơ thể và khắc phục
trọng lượng bên ngoài với trọng lượng sử dụng từ 20 đến 50% trọng lượng cơ
thể và hoạt động với thời gian dài như các bài tập nhảy, các bài tập liên hoàn,
các bài tập với tạ đòn… Và những bài tập nhằm phát triển sức mạnh bền đều có
đặc trưng lượng vận động:
- Cường độ hoạt động trung bình
- Khối lượng lớn: + Số lần lặp lại nhiều
+ Tổ lặp lại nhiều.
- Quãng nghỉ ngắn.
- Tính chất nghỉ ngơi tích cực
2.1.3.2. Cơ sở lý luận của tố chất tốc độ.
Tố chất tốc độ là khả năng thực hiện động tác nhanh trong thời gian ngắn
nhất và nó biểu hiện ở dạng đơn giản và phức tạp.
4


Theo các nhà lý luận chuyên ngành điền kinh đúc kết từ thực tế huấn luyện
cho thấy sử dụng các bài tập phát triển tốc độ đặc trưng sau:
- Cường độ sử dụng cao 90 - 100% cường độ tối đa.
- Khối lượng thấp: Tổng quãng đường trong bài tập 0,3 - 0,5km.
+ Cự ly chạy từ 60 - 200m.
+ Số lần lặp lại phụ thuộc vào cự ly chạy và cường độ chạy.
- Quãng nghỉ hợp lý sao cho cơ thể hồi phục đáp ứng yêu cầu của lần chạy
tiếp theo. Như vậy giáo dục tốc độ một cách tồn diện thì cần phải dựa vào nội
dung bài tập phong phú và đảm bảo tính khoa học trên cơ sở lý luận, dựa trên
đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi và trình độ thể lực để xây dựng và lựa chọn nội
dung bài tập sao cho phù hợp nhất.

2.1.3.3. Cơ sở lý luận của tố chất sức bền chuyên môn
Trong hoạt động TDTT, sức bền được hiểu là năng lực của cơ thể chống lại
mệt mỏi trong một hoạt động nào đó, sức bền đảm bảo cho học sinh đạt được
cường độ tốt nhất các hành vi kĩ thuật, chiến thuật tới cuối cự ly.
Các bài tập nhằm phát triển sức bền chuyên môn ở đây chủ yếu là các bài
tập lặp lại với tốc độ tới hạn và gần tới hạn của cơ thể. Có như vậy mới tạo được
sự chuyển tốt sức bền chuyên môn mới đạt được hiệu quả cao. Vì thế cần giải
quyết các nhiệm vụ liên quan, trước tiên phải đảm bảo kỹ năng hoạt động trong
tình trạng thiếu oxy của cơ quan nội tạng, hoàn thiện và nâng cao các chức năng
của cơ thể. Mặt khác cơ sở sinh lý để phát triển sức bền chuyên môn không
những chỉ áp dụng các bài tập một cách máy móc phải căn cứ vào đặc điểm lứa
tuổi, giới tính.
2.1.3.4 Cơ sở sinh lý của tố chất thể lực chuyên môn
2.1.3.4.1 Cơ sở sinh lý của tố chất sức mạnh bền.
Sức mạnh - bền mà con người có thể đạt được một mặt phụ thuộc vào đặc
điểm sinh cơ của động tác. Mặt khác phụ thuộc vào mức độ găng sức của các
nhóm cơ riêng và sự phối hợp của chung.
Giản đồ hoá vấn đề ta có thể nói rằng mức độ căng cơ biểu hiện trong cơ
thể sống được xác định bởi hai yếu tố:
Thứ nhất: Xung động từ tế bào vận động ở vùng trước tuỷ sống trên cơ.
Thứ hai: Do phản ứng của chính cơ bắp tức là lực của cơ bắp sản sinh ra
ứng lại những kích thích nhất định.
Ở đây sự điều tiết của hệ thần kinh trung ương cho phép xác định rằng có ít
nhất 3 cơ chế chủ yếu:
- Cơ chế thứ nhất liên quan đến sự điêù tiết độ căng cơ trong điều kiện duy
trì tư thế.
- Cơ chế thứ hai được vận dụng để định lượng độ căng cơ khi thực hiện các
động tác khác nhau mà không phải dùng đến sức mạnh tối đa.
- Cơ chế thứ ba khi gắng sức tối đa hệ thống gama vận động của cơ khơng
giữ vai trị chủ yếu. Xung động hiệu ứng bắt đầu từ bộ phận tương ứng của não

qua noron vận động vào thẳng sơị cơ. Sự điều hồ chủ yếu q trình phức tạp
này là từ vỏ não.

5


2.1.3.4.2 Cơ sở sinh lý của tố chất tốc độ.
Sự phân giải ATP là không giới hạn cho phép tạo ra năng lượng nhất định
dự trữ trong cơ, trong tế bào cơ không nên để tiếp tục làm việc cần thiết phải
thường xuyên tác động tổng hợp chúng. Trong quá trình hoạt động cơ tồn tại 3
con đường khác nhau về tốc độ thời gian cho năng lượng và dung tích.
Cơ có oxy hố tổng hợp ATP, trong q trình hoạt động cường độ không
cao trong các bài tập mạch đập không quá 140 - 160lần/phút mới đảm bảo oxy
cung cấp tới các tế bào hoạt động.
Trong chạy 800m quá trình năng lượng cơ bản diễn ra trong điều kiện ưa
yếm khí. Khi khơng có sự tham gia của oxy được gọi là yếm khí và lớn hơn so
với ưa khí từ 2 - 4 lần. Khi đủ oxy tổng hợp ATP và CP diễn ra nhờ sự phân huỷ
creatin photpho (CP) hoặc sự phân giải glucoza và glucozen với axit lactic tương
ứng với các quá trình này gọi là yếm khí photpho gen hoặc yếm khí lactic.
2.1.3.4.3 Cơ sở sinh lý của tố chất sức bền chuyên môn.
Sức bền chuyên môn là hoạt động sức bền trong thời gian ngắn đặc trưng
cho các hoạt động kéo dài liên tục từ 45 phút đến 2 giờ với sự tham gia của một
khối lượng cơ bắp lớn. Năng lượng cung cấp chủ yếu cho hoạt động này đòi hỏi
sự nỗ lực lớn của tất cả các hệ cơ quan để chống lại các mệt mỏi.
Đặc điểm của sức bền phụ thuộc vào khả năng hấp thụ oxy tối đa
(VO2max) càng cao thì cơng suất hoạt động ưa khí tối đa sẽ càng lớn.
Tóm lại: Từ những đặc điểm nêu trên chúng ta có thể kết luận nguyên nhân
gây ra mệt mỏi trong chạy 800m là cho các sản phẩm của quá trình trao đổi chất
tích luỹ nhiều trong cơ thể, làm giảm độ PH và nội môi và axit. Như vậy chạy
1500m yêu cầu tương đối cao với khả năng ưa khí cũng như yếm khí. Vì vậy

chạy 1500m cịn được gọi là hoạt động trong trạng thái ưa yếm khí hay bài tập
mang tính chất hỗn hợp.
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu.
2.2.1 Đánh giá thực trạng phát triển tố chất thể lực chuyên môn của nữ học
sinh đội tuyển chạy 800m
Sau khi đã các định được test đánh giá trình độ thể lực chun mơn nội
dung chạy 800m, chúng tơi tiến hành khảo sát và đánh giá trình độ thể lực
chuyên môn của 10 học sinh nữ đội tuyển trường THCS Định Tăng. Kết quả
được trình bày tại bảng 1.
Bảng 1. Trình độ thể lực chun mơn của đội tuyển HSG nữ chạy 800
m Trường THCS Định Tăng. (n= 10)
Test
Thành
tích

Bật xa 10 bước
tại chỗ (m)

Chạy 100m
XPC (Giây)

Chạy 400m
(Giây)

Chạy 800m
(phút)

22,62

14''69

67''2

3’17”

Nhìn vào bảng 1 ta thấy thành tích bật xa 10 bước tại chỗ, chạy 100m XPC,
chạy 400m và chạy 800m của đội tuyển HSG nữ học THCS Định Tăng còn khá
thấp.
6


2.2.2 Xác định các test đánh giá trình độ thể lực chuyên môn trong chạy 800m.
Để đảm bảo công tác huấn luyện có hiệu quả, mục đích phù hợp với yêu
cầu công tác huấn luyện thể lực chuyên môn cho cho học sinh chạy 800m.
Dựa vào các căn cứ trên, chúng tơi đã chia ra các test thành các nhóm
tương ứng tố chất thể lực chuyên môn để đánh giá thể lực chuyên môn cho nam
học sinh chạy 800m.
- Bật xa 10 bước tại chỗ là test đánh giá năng lực sức mạnh bền.
- Chạy XPC 100m là test đánh giá năng lực tốc độ.
- Chạy 400m là test đánh giá năng lực sức bền chuyên môn.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc xác định test đánh giá trình độ thể lực
chuyên môn trong chạy 800m, chúng tôi tiến hành phỏng vấn 5 giáo viên trực
tiếp giảng dạy học sinh chạy 800m.
Để đảm bảo tính khách quan hơn nên chúng tơi đã tìm hiểu mối tương quan
giữa các test với thành tích chạy 800m.
2.3. Lựa chọn hệ thống bài tập nhằm phát triển thể lực chuyên môn chạy
800m nnữ Trường THCS Định Tăng
2.3.1. Xác định yếu tố nhằm nâng cao hiệu quả huấn luyện thể lực chuyên môn
cho nữ học sinh chạy 800m.
Để nâng cao được hiệu quả phát triển tố chất thể lực chuyên môn ta thường

sử dụng hệ thống các bài tập.
+ Các bài tập phải có hệ thống và đảm bảo chính xác.
+ Bài tập lựa chọn phải hợp lý và phù hợp với mục đích giảng dạy.
+ Các bài tập được sử dụng phải có tác dụng tốt cho việc phát triển thành
tích của học sinh.
Để xác định được chuẩn xác hơn những yếu tố nhằm nâng cao hiệu quả
huấn luyện thể lực chuyên môn trong chạy 800m, đề tài đã đưa ra 5 yếu tố để
phỏng vấn.
1. Bài tập phát triển sức mạnh tốc độ.
2. Bài tập sức mạnh bền.
3. Bài tập sức bền tốc độ.
4. Bài tập tốc độ.
5. Bài tập sức bền chuyên môn.
Đề tài tiến hành phỏng vấn 5 giáo viên thể dục có kinh nghiệm giảng dạy
huấn luyện học sinh ở trong huyện.
2.3.2. Lựa chọn hệ thống bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nữ học sinh
chạy 800m trường THCS Định Tăng.
Để lựa chọn hệ thống bài tập đưa vào ứng dụng nhằm phát triển thể lực
chuyên môn cho nữ học sinh chạy 800m đạt hiệu quả cao và dựa trên cơ sở các
bài tập đã đưa ra thông qua phỏng vấn 5 thầy cô giáo giảng dạy và huấn luyện
có thành tích lâu năm. Để từ đó giúp chúng tôi lựa chọn được hệ thống bài tập
thể lực chuyên môn chạy 800m nữ được tốt và đảm bảo tính khách quan hơn.
Nội dung bài tập trong phiếu phỏng vấn được trình bày ở bảng sau:
Bảng 2. Phiếu phỏng vấn lựa chọn bài tập phát triển thể lực chuyên
môn chạy 800m nữ lứa tuổi 14-15 (n =5)
7


Tố
chất

TT
1
2
3

Sức
mạnh
bền

4
5
6
7
8
9
1
2
3

Tốc độ

4
5
6
7
8
9
1

Sức
2
bền
chun 3
mơn

Nội dung bài tập
Lị cị đổi chân (60-80m) x 4-6 lần nghỉ 2-3
phút/lần
Bật xa 10 bước tại chỗ 2 tổ x 4 lần, nghỉ 23'/ lần, 3-5'/tổ.
Gánh tạ đứng lên ngồi xuống 20kg x 20 lần
x 3 tổ, nghỉ 3-5'/tổ.
Chạy đạp sau 100m x 5 lần nghỉ giữa 2-3'.
Bật xa 7 bước tại chỗ 5 lần x 2 tổ nghỉ
3'/lần, 5'/tổ
Gánh tạ bước xoạc 15kg x30 - 50 x 3 tổ
nghỉ 4-5'/tổ
Gánh tạ chạy đạp sau 15 kg x 50m x 5 tổ,
nghỉ 5-7'/tổ.
Bật cóc 40m x 3 lần, nghỉ 3'/lần.
Chạy kéo vật nặng 10kg x100m x3-5 lần
nghỉ 5-8' lần.
Chạy xuất phát cao 4 x100m nghỉ 10'/lần
Chạy lặp lại 200m x 3 lần, nghỉ 5-6'/lần (8590 % CĐTĐ)
Chạy XPT 30m x 5 lần, 60m x 5 lần, nghỉ 23'/lần.
Chạy nâng cao đùi tại chỗ 30 giây 5 lần,
nghỉ 2-3'/lần.
Chạy lặp lại 100m x5 lần (80-85%CĐTĐ)
nghỉ 3- 4'/lần.
Chạy biến tốc (200m nhanh - 200m chậm) x

8 lần (80-85% CĐTĐ).
Chạy XPC (80+ 100+80m)x 2 tổ, nghỉ 79'/tổ
Chạy tốc độ cao 2 tổ x (60+80+100m) nghỉ
6-8'/tổ 50
Bài tập với tín hiệu đặc biệt 2 tổ x 2 lần x 3
tổ (75- 80% CĐTĐ).
Bài tập hỗn hợp (600+400 +200+100m) x 2
lần x 3 tổ (75-80%CĐTĐ) nghỉ 3-4'/lần, 79'/tổ.
Chạy hỗn hợp (200 +400 +600m) x 2 tổ
(85-90% CĐTĐ) nghỉ 7-9'/tổ, 5-7'/lần.
Chạy biến tốc (200 nhanh x 200 chậm) 6 lần
x 3 tổ (75-80%CĐTĐ) nghỉ 7-9'/tổ

Số người
Đồng ý Tỷ lệ
%
3

60

5

100

4
4
3
3
4
2

4
4
4
2
2
4
2
4
4
2

80
80
60
60
80
40
80
80
80
40
40
80
40
80
90
40
40

2

4
2

80
40

8


4

Chạy hỗn hợp (200 +400 +600m) x 2 tổ
40
2
(80-85%CĐTĐ) nghỉ 8-10'/tổ.
5
Chạy lặp lại 1200m x 3 lần 95% CĐTĐ
40
2
nghỉ 10-15'/lần.
6
Chạy lặp laị 1500m x2 lần 100% CĐTĐ
100
5
nghỉ 15-18'/lần.
7
Chạy lặp lại 400m x5 lần 90-95% CĐTĐ
80
4
nghỉ 7- 9'/lần.

8
Chạy lặp lại (400 +600 +400m) x 2 tổ (8580
4
95% CĐTĐ nghỉ 5- 7'/ lần, 10'/ tổ ).
9
Chạy việt dã 4 -6 km , mạch đập 160 40
2
1801/ phút .
10 Chạy lặp lại 800m x 6 lần (75- 80% CĐTĐ)
80
4
nghỉ 8-10'/lần .
11 Chạy 800 + 600 + 400m ( 80- 85% CĐTĐ)
80
4
nghỉ 5-3'.
Từ kết quả bảng 2 đề tài đã lựa chọn được hệ thống bài tập có tỷ lệ từ 80%
trở lên đưa vào ứng dụng cho đối tượng nghiên cứu cụ thể đã lựa chọn được 5
bài tập phát triển sức mạnh bền, 5 bài tập phát triển tốc độ, 7 bài tập phát triển
sức bền chuyên môn. Sau khi chúng tôi đã xác định được hệ thống bài tập phát
triển thể lực chuyên môn được định lượng vận động chặt chẽ
Bảng 3. Kết quả phỏng vấn xác định test đánh giá trình độ thể lực
chun mơn trong chạy 800m nữ (n=5).
Số người
Tỷ lệ %
đồng ý
1
Bật xa 10 bước tại chỗ (m)
4
80%

2
Chạy 100m XPC (s)
4
80%
3
Chạy 400m (s)
5
100%
Trên cơ sở kết quả bảng 3 cho chúng tơi xác định những test có tỉ lệ là
80% trở lên là những test có đủ điều kiện đánh giá trình độ thể lực chun mơn
trong chạy 800m.
Bảng 4. Kết quả phỏng vấn xác định yếu tố nhằm nâng cao hiêụ quả
huấn luyện thể lực chuyên môn trong chạy 800m (n =5)
TT

Test

Yếu tố nâng cao hiệu quả
TT huấn luyện thể lực chuyên môn
1
2
3
4
5

Bài tập sức mạnh tốc độ
Bài tập sức bền
Bài tập tốc độ
Bài tập sức bền tốc độ
Bài tập sức bền chuyên môn

Số phiếu tán
thành

Tỷ lệ %

3
4
4
2
5

60
80
80
40
100
9


Trên cơ sở phỏng vấn bảng 4 chúng tôi đã xác định được yếu tố nâng cao
hiệu quả huấn luyện thể lực chun mơn, có tỷ lệ 80% trở lên đó là:
- Các bài tập phát triển sức bền .
- Các bài tập phát triển tốc độ.
- Các bài tập phát triển sức bền chuyên môn.
2.4. Ứng dụng và đánh giá hiệu quả hệ thống bài tập lựa chọn nhằm phát
triển thể lực chuyên môn chạy 800m nữ cho đội tuyển HSG lứa tuổi 14-15
Trường THCS Định Tăng.
2.4.1. Trước thực nghiệm.
Để đánh giá kết quả hệ thống bài tập nhằm phát triển thể lực chun mơn

thơng qua nhóm tập luyện của các em nữ học sinh chạy 800m ở Trường THCS
Định Tăng, chúng tơi sử dụng 2 nhóm học sinh được tuyển chọn với tổng số 10
em, mỗi nhóm gồm 5 em.
Nhóm A (nhóm thực nghiệm) tập theo nội dung của chúng tơi lựa chọn.
Nhóm B (nhóm đối chứng) sẽ tập luyện theo hình thức và phương pháp cũ
Để giúp chúng tơi có cơ sở để đánh giá hiệu quả bài tập ứng dụng trước
tiên chúng tơi cần nhìn nhận về trình độ thể lực của 2 nhóm trước khi bước vào
thực nghiệm. Qua thu thập và xử lý số liệu bằng tốn học thống kê cho chúng tơi
kết quả ở bảng 5
Bảng 5. So sánh trình độ thể lực chuyên môn trước thực nghiệm
(nA= nB =5)
Bật xa 10
Chạy 100m
Chạy 400m
Chạy 800m
bước tại chỗ
(Giây)
(Giây)
(phút)
(m)
A
B
A
B
A
B
A
B
22,24 22,56 13’’8 13’’7
68’’

67’’48
3’18”
3’16”
Phân tích kết quả trước thực nghiệm .
Nhìn vào bảng 5 ta thấy :
Như vậy ta có thể kết luận ban đâù là thể lực chun mơn của 2 nhóm là
tương đương nhau trước khi thực nghiệm.
2.4.2. Ứng dụng bài tập phát triển thể lực chun mơn nhằm nâng cao thành
tích chạy 800m nữ cho đội tuyển HSG lứa tuổi 14- 15 Trường THCS Định
Tăng.
Sau khi lựa chọn bài tập nhằm phát triển sức mạnh bền, tốc độ, sức bền
chuyên môn, chúng tôi đưa vào thực nghiệm với thời gian là 10 tuần, trong đó
có 4 buổi phát triển thể lực chun mơn, mỗi buổi là 120 -150 phút. Nội dung
baì tập ứng dụng chúng tơi trình bày ở bảng 6.
Bảng 6. Nội dung hệ thống bài tập phát triển thể lực chuyên
môn trong chạy 800m nam đã được lựa chọn và áp dụng vào
nhóm thực nghiệm.
Tố
T
Khối lượng
chất T
Nội dung bài tập
Mục đích
Qng
S.Lần TG
nghỉ
4
2
2-3'
1 Bật xa tại chỗ

10


2

Sức
mạnh
bền

Tốc
độ

Sức
bền
chuyê
n môn

Gánh tạ đứng lên ngồi
xuống 10kg
Gánh tạ chạy đạp sau 10
kg x20m

3

3

3-5'

3

1

5-7'

Chạy kéo vật nặng 10kg
x50m

3

1

5-8'

Chạy đạp sau 100m.

3

1

2-3'

Chạy xuất phát cao 100m.

2

1

10'

Chạy lặp lại 200m (8590%CĐTĐ)

Chạy lặp lại 100m (80-

3

1

5-6'

3

1

3-4'

3

2

7-9'

3

2

6-8'

3

2

7-9'

3

2

10'

3

3

7-9'

3

3

5-3'

3
2

4
10

8-10'
10-15'

1

6

15-18'

85% CĐTĐ)
Chạy XPC (80 + 100
+80m)
Chạy tốc độ cao (60 +80
+ 100m)
Chạy hỗn hợp (200 +400
+600m) (85-90% CĐTĐ)
Chạy lặp lại (400 +600
+400m) (85 -95% CĐTĐ)
Chạy lặp lại 400m (8590% CĐTĐ)
Chạy (800 + 600 +400m)
(80-85% CĐTĐ)
Chạy 800m (80% CĐTĐ)
6 Chạy lặp lại 800m (95%
CĐTĐ)
7 Chạy 800m(100%CĐTĐ)

Phát
triển
sức
mạnh
nhóm cơ chi
dưới
phối
hợp

vận
động
Phát
triển
sức
mạnh
bền và nỗ lực
ý chí.
Sức mạnh cơ
đùi sau.
Phát triển tốc
độ

Phát triển tốc
độ và khả
năng duy trì
tốc độ cao.

Phát
triển
sức bền yếm
khí cao.
Phát triển
sức bền yếm
khí.
Nâng cao
sức bền
chun mơn ,
cảm giác tâm
lý tập luyện

và thi đấu.

Từ
bảng
cácsửbài
tậphệ
đãthống
được lựa
chọn ởtâp
trên
tơi đưa
ra kế
tuập
Bảng
7:hệKếthống
hoạch
dụng
nội dung
luyện
các bài
tậphoạch
cho nhóm
luyện
sau. trong thời gian là 10 tuần.
thực như
nghiện,
Khối lượng
Buổi
Thời Quảng
Số

Tuần tập/
Nội dung bài tập
gian
Nghỉ
Mục đích
lần
tuần
(P’)
(P’)
11


Bật xa tại chỗ
4
Gánh tạ đứng lên ngồi
3
xuống 10kg
3
Buổi Gánh tạ chạy đạp sau
10 kg x20m
1
Chạy kéo vật nặng 3
10kg x50m
Chạy đạp sau 100m.
3
Chạy xuất phát cao 2
100m.
Tuần
Chạy lặp lại 200m (85- 3
1,

90%CĐTĐ)
Tuần Buổi Chạy lặp lại 100m (80- 3
3,
85% CĐTĐ)
2
Tuần
Chạy XPC (80 + 100 3
+80m)
5,
Chạy tốc độ cao (60 3
Tuần
+80 + 100m)
7,
Chạy hỗn hợp (200 3
Tuần
+400 +600m) (85-90%
9
CĐTĐ)
Chạy lặp lại (400 +600 3
+400m) (85 -95%
Buổi CĐTĐ)
Chạy lặp lại 400m (85- 3
3
90% CĐTĐ)
Chạy
(800 + 600 3
+400m)
(80-85%
CĐTĐ)
Chạy lặp lại 8/200m 2

(95% CĐTĐ)
Bật xa tại chỗ
4
Gánh tạ đứng lên ngồi
3
xuống 10kg
Tuần
Gánh tạ chạy đạp sau
3
2,
10 kg x20m
Tuần Buổi Chạy kéo vật nặng 3
4,
1
10kg x50m
Tuần
Chạy đạp sau 100m.
3
6,
Tuần
Chạy xuất phát cao 2
8,
100m.

2
3

2-3'
3-5'

1

5-7'

1

5-8'

1

2-3'
1

10'

1

5-6'

1

3-4'

2

7-9'

2

6-8'

2

7-9'

2

10'

1

7-9'

1

5-3'

10

10-15'

2
3

2-3'
3-5'

1

5-7'

1

5-8'

1

2-3'
1

10'

Phát triển sức
mạnh nhóm cơ
chi dưới phối
hợp vận động
Phát triển sức
mạnh bền và nỗ
lực ý chí.Sức
mạnh cơ đùi
sau.
Phát triển tốc
độ
Phát triển tốc
độ và khả năng
duy trì tốc độ
cao.

Phát triển sức
bền yếm khí

cao.
Phát triển sức
bền yếm khí.
Nâng cao sức
bền
chun
mơn và cảm
giác tốc độ tạo
trạng thái tâm
lý tập luyện và
thi đấu
Phát triển sức
mạnh nhóm cơ
chi dưới phối
hợp vận động
Phát triển sức
mạnh bền và nỗ
lực ý chí.Sức
mạnh cơ đùi
sau.
Phát triển tốc
độ
12


Buổi
2

Tuần Buổi
3.

10
Thời
gian
120’
150’

Chạy lặp lại 200m (8590%CĐTĐ)
Chạy lặp lại 100m (8085 CĐTĐ)
Chạy XPC (80 + 100
+80m)
Chạy tốc độ cao (60
+80 + 100m)
Chạy hỗn hợp (200
+400 +600m) (85-90%
CĐTĐ)
Chạy lặp lại (400 +600
+400m) (85 -95%
CĐTĐ)
Chạy lặp lại 400m (8590% CĐTĐ)
Chạy
(800 + 600
+400m)
(80-85%
CĐTĐ)
Chạy lặp lại 800m
(95% CĐTĐ)
Chạy 800m (100%
CĐTĐ

3

1

5-6'

3

1

3-4'

3

2

7-9'

3

2

6-8'

3

2

7-9'

3

2

10'

3

1

7-9'

Phát triển tốc
độ và khả năng
duy trì tốc độ
cao.

Phát triển sức
bền yếm khí
cao.

Phát triển sức
bền yếm khí.
Nâng cao sức
bền chun
3
1
5-3'
mơn và cảm
2
10

10-15' giác tốc độ tạo
điều chỉnh
trạng thái tâm
1
6
15-18'
lý tập luyện và
thi đấu
Ở bảng 7 trên thể hiện kế hoạch tập của các buổi trong 10 tuần. Kế hoạch tuập
luyện của từ tuần 1 đến tuần 10 là sự tập luyện lặp lại và quay vòng của hai
tuần đầu đó là tuần 1 và 2.
2.4.3. Đánh giá hiệu quả bài tập ứng dụng.
Sau 10 tuần huấn luyện chúng tôi tiến hành kiểm tra theo các test đánh giá
trình độ thể lực chun mơn chạy cự ly 800m nữ cho đội tuyển HSG Trường
THCS Định Tăng lứa tuổi 14-15.
Qua thu thập và xử lý số liệu bằng toán học thống kê cho kết quả ở bảng 8.
Bảng 8. Kết quả trình độ thể lực chun mơn sau thực
nghiệm
Test Bật xa 10 bước
Chạy 100m
Chạy 400m
Chạy 1500m
tại chỗ (m)
XPC (s)
(s)
(phút)
Nhóm
A
B
A

B
A
B
A
B
24,4
23,1 13''32 13''6
64''6 65''48 3'05
3'11
X
Thơng qua kết quả nghiên cứu chứng tỏ hệ thống bài tập phát triển thể lực
chuyên mơn phù hợp và có hiệu quả phát triển thành tích chạy 800m nữ đội
tuyển HSG tuổi 14-15 Trường THCS Định Tăng.
So sánh trình độ thể lực chun mơn trước thực nghiệm với sau thực
nghiệm thể hiện ở bảng 9
13


Bảng 9:
nghiệm

So sánh

kết quả trước thực nghiệm với sau thực

Kết quả trình độ thể lực chun mơn trước thực nghiệm
Test

Bật xa 10 bước
tại chỗ (m)

Chạy 100m
(Giây)

Chạy 400m
(Giây)

Chạy 800m
(phút)

Nhóm

A

B

A

B

A

B

A

B

X

22,24

22,56

13''8

13''7

68''

67''48

3'18”

3'16”

Kết quả trình độ thể lực chuyên môn sau thực nghiệm
Test

Bật xa 10 bước
tại chỗ (m)

Chạy 100m
(Giây)

Chạy 400m
((Giây))

Chạy 800m
(phút)

Nhóm

A

B

A

B

A

B

A

B

X

24,4

23,1

13''32

13''6

64''6

65''48

3'05

3'11

- Từ bảng thành tích sau khi thực nghiệm chúng ta dễ nhận thấy đó là trên cơ sở
phát triển thành tích các test đánh giá trình độ thể lực chun mơn đã cho thấy
các tố chất thể lực như:
Sức mạnh bền, tốc độ và sức bền chun mơn đều có mối liên hệ mật thiết
với nhau. Vì nếu thiếu một trong 3 yêú tố đó sẽ ảnh hưởng khơng tốt đến kết quả
tập luyện.
Vì vậy sau thời gian 10 tuần luyện tập nhóm thực nghiệm A thành tích đã
được nâng lên rõ rệt, trong khi đó thành tích của nhóm đối chứng B có tăng
nhưng không đáng kể.

14


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1 KẾT LUẬN :
- Qua kết quả tính tốn ở trên cho tơi nhận xét như sau:
Trên cơ sở đánh giá thực trạng việc sử dụng bài tập phát triển thể lực
chuyên môn trong chạy 800m Trường THCS Định Tăng, trên kết quả phỏng vấn
và tài liệu chuyên môn chúng tôi xác định được 17 bài tập của cả 3 nhóm đem
vào ứng dụng.
+ 5 bài tập phát triển sức mạnh bền.
+ 5 bài tập phát triển tốc độ.
+ 7 bài tập phát triển sức bền chuyên môn.

Qua kết quả nghiên cứu cho thấy hệ thống bài tập phát triển thể lực chuyên
môn trong đội tuyển HSG nữ chạy 800m lứa tuổi 14-15 Trường THCS Định
Tăng đã có hiệu quả và phù hợp với đối tượng thực nghiệm. Thể hiện thành tích
bật xa 10 bước tại chỗ, chạy 100m XPC, chạy 400m và 800m của nhóm thực
nghiệm tốt hơn nhóm đối tượng đối chứng đảm bảo độ tin cậy thống kê cần
thiết.
So sánh kết quả thành tích chạy 1.500m sau thực nghiệm.
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm
Thực nghiệm(A)
Đối chứng (B)
Thực nghiệm(A)
Đối chứng (B)
Thành Tích
Thành Tích
Test Thành Tích Thành Tích
800m (giây)
800m ( giây)
800m ( giây)
800m ( giây)
3'18”
3'16”
3'05
3'11
X
Từ bảng thành tích sau khi thực nghiệm chúng ta dễ nhận thấy đó là: trước
khi thực nghiệm thì thành tích cả 2 nhóm là tương đương nhau nhưng sau 10
tuần thực nghiệm theo kế hoạch đã có sự khác biệt về thành tích giữa 2 nhóm.
Sau thời gian thực nghiệm luyện tập nhóm thực nghiệm A thành tích đã được
nâng lên rõ rệt, trong khi đó thành tích của nhóm đối chứng B có tăng nhưng

khơng đáng kể.
3.2 KIẾN NGHỊ:
Qua thời gian nghiên cứu chúng tơi có một số kiến nghị sau:
- Với kết quả nghiên cứu như trên chúng tôi hy vọng rằng các bài tập đã
được lựa chọn như một tài liệu tham khảo sẽ đóng góp phần nào đó trong cơng
tác giảng dạy điền kinh nói chung; giảng dạy, huấn luyện đội tuyển HSG nữ
chạy 800m lứa tuổi 14-15 nói riêng Trường THCS Định Tăng cũng như được sử
dụng rộng rãi hơn.
- Kiến nghị và đề xuất nhà trường cùng địa phương bổ xung, trang bị thêm
những dụng cụ tập luyện và những cơ sở vật chất cần thiết mà trong danh mục
thiết bị nhà trường chưa có, đầu tư sân bãi tập luyện.
- Do đề tài rộng, vì điều kiện và thời gian có hạn nên tiến hành nghiên cứu
đơi khi cịn nhiều thiếu sót. Rất mong được sự giúp đỡ của thầy cô giáo và các
bạn đồng nghiệp đề xuất ý kiến đóng góp để chun đề này được hồn thiện và
có khách quan hơn.
15


Bản thân tôi rất mong muốn cấp trên tiếp tục nghiên cứu thêm đề tài này
để đề tài được hoàn chỉnh hơn và áp dụng rộng rãi hơn nữa.
Xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Định Tăng, ngày 10 tháng 4 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.
Ngườì viết SKKN

Dương Văn Tuấn

16


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Amcarop (1978), Chạy trung bình và chạy dài, NXB TDTT Hà Nội.
2. Dương Nghiệp Chí và cộng sự (2000), Điền kinh, NXB TDTT Hà Nội.
3. Cturanlopski (1975), Hệ thống đào tạo vận động viên trẻ, NXB TDTT
Matxcơva.
4. Nguyễn Đại Dương (1990), Tuyển chọn và định hướng thể thao đối với
VĐV trẻ chạy cự ly trung bình và dài, Tuyển tập nghiên cứu khoa học, NXB
TDTT Hà Nội.
5. Nguyễn Đại Dương (2002), Chạy cự ly ngắn, NXB TDTT Hà Nội.
6. Nguyễn Đại Dương (2006), Giáo trình điền kinh, NXB TDTT Hà Nội.
7. Dierch Harre (1996), Học thuyết huấn luyện, NXB TDTT Hà Nội.
8. Lưu Quang Hiệp (1995), Hoàn thiện hệ thống huấn luyện thể thao, NXB
TDTT Matxcơva.
9. Nabatnhicova (1974), Hồn thiện sức bền chun mơn của VĐV, NXB
TDTT Matxcơva.
10. Ozolin (1970), Hoàn thiện hệ thống huấn luyện thể thao, NXB TDTT
Matxcơva.
11. Nguyễn Toán - Phạm Danh Tốn (2000), Lý luận và phương pháp
TDTT, MXB TDTT.
12. Nguyễn Đức Văn (2000), Phương pháp thống kê TDTT, NXB TDTT
Hà Nội
13. Vgatai Nông nghiệp (1983), Bài tập chuyên môn trong điền kinh.
14. Phạm Ngọc Viễn (1990), Tâm lý học TDTT, NXB TDTT.

17