Tải bản đầy đủ (.doc) (19 trang)

(SKKN 2022) Một số kinh nghiệm vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học dân ca lớp 8 tại Trường THCS Thọ Tân.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.87 MB, 19 trang )

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRIỆU SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

KINH NGHIỆM VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
TRONG DẠY HỌC DÂN CA LỚP 8 TẠI TRƯỜNG
THCS THỌ TÂN

Người thực hiện: Tống Thị Sinh
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Thọ Tân
SKKN thuộc lĩnh vực (mơn): Âm nhạc

THANH HĨA NĂM 2022


MỤC LỤC
Tên mục

Trang

1.
1.1

Mở đầu
Lí do chọn đề tài

3
3



1.2
1.3

Mục đích nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứ

3
3

1.4
2
2.1
2.1.1
2.1.2
2.2

Phương pháp nghiên cứu
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Mối quan hệ giữa các môn học trong dạy học âm nhạc
Vai trị cuẩ các bộ mơn trong dạy học hát dân ca
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh

3
4
4
4
4


5

2.2.1
2.2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.3.5
2.4
3
3.1
3.2

nghiệm
Thuận lợi
Khó khăn
Các sáng kiến kinh nghiệm đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Giả pháp chung
Giúp học sinh tìm hiểu về bài hát dân ca
Hướng dẫn học sinh biểu diễn bài hát
Chơi trò chơi
Tổ chức dạy học trên lớp
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Kết luận ,kiến nghị
Kết luận.
Kiến nghị

5

5
6
6
7
7
8
9
11
16
16
16

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Đất nước Việt Nam hơn bốn nghàn năm lịch sử đã hình thành nên một nền
văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong đó Âm nhạc dân gian nói
chung, dân ca nói riêng là tinh hoa văn hóa đặc sắc, là linh hồn của dân tộc Việt
Nam ta. Âm nhạc được coi là một món ăn tinh thần trong đời sống của người
dân Việt Nam. Âm nhạc phản ánh cuộc sống của con người bằng những hình
tượng âm nhạc. Một nhà văn hóa đã ví dân ca: “Như dịng sơng mênh mơng tình
2


đất, tình người, chắt lọc từ mạch nguồn cuộc sống, chảy qua nhiều thời đại, phản
ánh tâm tư tình cảm, ước mơ khát vọng của con người trên mảnh đất quê hương
của mình…” Trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, dân ca vẫn có sức
sống bền chặt trong lòng mỗi người dân Việt Nam, là nhịp cầu thời gian để ta trở
về với cội nguồn của cha ông, dân tộc mình.
Là giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Âm nhạc ở trường THCS, tôi nhận
thấy, để các em yêu thích, hứng thú với những tiết học các bài hát dân ca chúng

ta cần đổi mới phương pháp dạy học để giúp khơi nguồn cảm hứng cho người
dạy, gây hứng thú cho người học, đem lại hiệu quả cao cho quá trình dạy - học
đặc biệt là phát huy được tính tích cực học tập của học sinh.Vì vậy tôi chọn đề
tài “Kinh nghiệm vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học Dân ca lớp 8 tại
trường THCS Thọ Tân.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Qua hoạt động dạy học vân dụng kiến thức liên môn trong dạy học Dân ca
nhằm giúp các em thêm hứng thú với việc học hát dân ca, u thích mơn Âm
nhạc từ đó phát triển tư duy, phát huy tính tích cực, chủ động trong học tập.Từ
đó đảm bảo được mục tiêu mơn học.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
HS lớp 8 Trường THCS Thọ Tân. Các em thích tham gia các hoạt động,
tham gia các câu lạc bộ hát dân ca, các em thích thể hiện bản thân.Vậy cần rèn
luyện kỹ năng này cho các em ngay từ khi còn là học sinh THCS để giúp các em
học tích cực ở các lớp học, bậc học trên và cả trong cuộc sống sau này.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Thảo luận cùng đồng nghiệp tìm biện pháp,cách thức thực hiện .
- Tìm ra những địa chỉ tích hợp phù hợp ở nội dung Âm nhạc 8.

2. Nội dung
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Đổi mới phương pháp dạy học là yêu cầu khách quan của việc đào tạo
những người lao động có phẩm chất và năng lực mới, nhằm đáp ứng nhu cầu
của xã hội và chính bản thân của người lao động trong thời kì cơng nghiệp hố,
hiện đại hố, hội nhập với thế giới.
Cũng như các môn học khác ở trường THCS, môn Âm nhạc cũng nằm
trong quỹ đạo chung của xu thế đổi mới phương pháp dạy học. Xuất phát từ yêu
3



cầu đổi mới phương pháp dạy học và đặc trưng của bộ môn, phương pháp dạy
học Âm nhạc đổi mới có bốn đặc trưng cơ bản sau:
- Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của học sinh
- Bồi dưỡng phương pháp tự học
- Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn
- Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập của học sinh
Trong đó, hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của học sinh là
cơ bản, chủ yếu. Điểm cốt lõi của đổi mới phương pháp là hướng tới học tập
chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động.
2.1.1. Mối quan hệ giữa các môn trong dạy học Âm nhạc
Dạy học tích hợp là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học
nói chung và dạy học Âm nhạc nói riêng, đây được coi là một quan niệm dạy
học hiện đại, nhằm phát huy tính tích cực của học sinh, đồng thời nâng cao chất
lượng giáo dục. Trong quá trình học tập ở nhà trường, học sinh được học các
môn học bao gồm các môn khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Khoa học tự
nhiên gồm các mơn: Tốn, Lí, Hóa, Sinh và khoa học xã hội gồm: Văn, Sử, Địa,
GDCD, Âm nhạc... Giữa các bộ mơn trong nhóm có quan hệ với nhau. Giữa các
bộ mơn khoa học xã hội có quan hệ với nhau như: Giữa Âm nhạc - Văn học,
giữa Âm nhạc- Giáo dục cơng dân, Âm nhạc- Địa lí, Âm nhạc- Lịch sử...Kiến
thức của các mơn có thể bổ sung, hỗ trợ cho nhau …Vì vậy, vận dụng nguyên
tắc liên mơn trong dạy học chính là việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy
học. Đồng thời học sinh có thể thấy mối liên hệ hữu cơ giữa các lĩnh vực của đời
sống xã hội, giữa các mơn học, từ đó phát triển tư duy.
2.1.2.Vai trị của các bộ mơn trong dạy học hát Dân ca môn Âm nhạc
Những câu hát dân ca trĩu nặng tình thương ấy dần đã bị lãng quên. Thực tế
cho thấy, các bạn bây giờ không còn mặn mà với các dòng nhạc dân ca, các câu
hị, điệu lý... thay vào đó là các bản hiphop, pop, ballad, V-pop...vv. Rõ ràng,
nhạc trẻ đang lấn sân trên thị trường âm nhạc, ngay cả những loại hình nghệ
thuật dân tộc như chèo, tuồng, cải lương cũng gần như ít được quan tâm. Đa số
học sinh các bạn học sinh đều thích nghe nhạc trẻ, nhất là các thể loại nhạc rock,

Pop Ballad, V-pop hoặc những thể loại nhạc mạnh như “Dance remix” nhất là
các bạn nam. Chính vì sự ồ ạt đó đã tạo nên những ca khúc sáo rỗng về lời ca, sự
tầm thường của giai điệu. Vậy câu hỏi đặt ra khi nghe những giai điệu, thể loại
đó học sinh chúng ta lĩnh hội được gì? Chính vì vậy việc giúp học sinh u hát
Dân câ là nhiệm vụ cần thiết với giáo viên dạy môn Âm nhạc.

4


Khi học sinh học Dân ca Bộ môn Ngữ văn có thể hỗ trợ cho học sinh khi
tìm hiểu về nội dung của bài hát. Giúp các em thấy được cái hay, cái đẹp của ca
từ. Thêm tự hào về truyền thống của cha ông, của quê hương đất nước, người
dân Việt Nam.
Môn Lịch sử giúp các em biết được lịch sử ra đời của bài hát, bài hát đó
ra đời trong hồn cảnh nào. Từ đó thêm tự hào về dân tộc.
Mơn Địa lí giúp các em biết bài hát đó của vùng miền nào, đặc trưng
vùng miền đó ra sao và nó ảnh hưởng đến Âm nhạc như thế nào.
Mơn GDCD sẽ hỗ trợ học sinh tìm hiểu về tôn giáo, chủng tộc, phong tục
tập quán. Qua bài hát đó các em học được bài học về tình yêu quê hương, đất
nước, con người… Và như vậy chúng ta thấy mơn Âm nhạc là bộ mơn có thể
vận dụng được rất nhiều các môn học khác vào trong việc giảng dạy.
2.2. Thực trạng dạy học liên môn đối với mơn Âm nhạc
2.2.1.Thuận lợi
Giáo viên rất tích cực trong việc đổi mới phương pháp và vận dụng quan
điểm dạy học liên môn vào giảng dạy để nâng cao hiệu quả giáo dục.
Dạy học liên mơn có ưu điểm: Làm cho qúa trình học tập có ý nghĩa; Xác
định rõ mục tiêu, phân biệt cái cốt yếu và cái ít quan trọng hơn; Dạy học sử
dụng kiến thức trong tình huống; Lập mối liên hệ giữa các khái niệm đã học;
Tránh những kiến thức, kỹ năng trùng lặp; Các kiến thức gắn liền với kinh
nghiệm sống của học sinh; Có điều kiện phát triển kỹ năng chuyên môn.

Giáo viên đã vận dụng kiến thức của nhiều môn trong giảng dạy mơn Âm
nhạc nói chung và học hát Dân ca nói riêng. Ở bất kỳ một bài hát dân ca nào
giáo viên đều có thể sử dụng kiến thức của nhiều bộ môn khác nhau để giúp các
em hiểu về nội dung bài hát, đó là Dân ca của vùng miền nào...
2.2.2. Khó khăn
Đối với học sinh: Nhiều học sinh coi môn Âm nhạc là môn học phụ nên
các em chỉ dành nhiều thời gian cho các mơn học chính, đến giờ Âm nhạc các
em thường học đối phó, thiếu tập trung. Tiếp thu một cách thụ động, chỉ đơn
thuần là nhớ kiến thức một cách máy móc mà chưa rèn luyện tư duy, học sinh
học còn giới hạn về kiến thức trong sách giáo khoa. Học theo hướng tích hợp
kiến thức liên môn sẽ giúp các em hiểu được các vấn đề sâu sắc hơn và từ đó
nâng cao hiệu quả học tập.
Đối với giáo viên: Trong quá trình thực hiện chuyên môn, không phải
giáo viên nào cũng làm tốt việc dạy học liên mơn. Vì vậy vẫn cịn gặp ko ít
những hạn chế.
5


Điều kiện dạy học còn nhiều hạn chế, thiếu thốn; Thiếu phòng học chức
năng và những phương tiện phục vụ cho việc dạy học như loa đài, băng đĩa
nhạc…
Bên cạnh một số giờ có sự đầu tư, đem lại húng thú cho người học, nhiều
giờ dạy chưa thực sự thành công khi dạy học với phương pháp này. Hoặc hiểu
sai mục tiêu bài học, hoặc quá xa đà vào phần kiến thức bộ môn khác; hoặc vận
dụng chưa phù hợp, hoặc liên hệ qua loa, hình thức khơng hiệu quả, mất thời
gian; hoặc chưa thuần thục, phù hợp trong phương pháp...vv.
Từ thực trạng trên năm học 2020- 2021 khi khảo sát chất lượng tiết học dân
ca môn Âm nhạc khối 8 của trường THCS Thọ Tân đã thu được kết quả như sau:
Đạt
Chưa đạt

Lớp
Sĩ số
SL
%
SL
%
8A

38

33

86,8

5

13,2

8B

40

35

87,5

5

12,5


Trước kết quả tỷ lệ học sinh Đạt còn thấp và tỷ lệ học sinh Chưa đạt cịn
cao, tơi trăn trở làm thế nào để có thể nâng cao được chất lượng dạy và học của
môn Âm nhạc và tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giái pháp thực hiện: “ Kinh
nghiệm vận dụng kiến thức liên môn trong Dạy học hát các bài Dân ca lớp 8
tại trường THCS Thọ Tân”
2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Giải pháp chung
Tổ chức dự giờ thực tế và đánh giá chung về thực trạng dạy học liên môn
trong bộ môn.
Tổ chức xây dựng một số giờ dạy học theo phương pháp liên mơn, dạy
báo cáo và dự giờ góp ý, rút kinh nghiệm cùng đồng nghiệp.
Nhận xét và đánh giá lại vận dụng các kỹ thuật dạy học hiện đại nói
chung, vận dụng kiến thức liên mơn nói riêng.
Kiến thức của các bộ mơn có mối liên hệ mật thiết, hỗ trợ nhau. Rất
nhiều môn học trong trường THCS cũng có thể được sử dụng để dạy học mơn
Âm nhạc:
Có thể sử dụng kiến thức mơn Ngữ văn vào dạy Âm nhạc: Dùng ca dao,
tục ngữ để sáng tác những bài dân ca.
Ví dụ 1: Bài hát: Lí dĩa bánh bị được hình thành từ hai câu thơ lục bát:
“ Hai tay bưng đĩa bánh bò
Dấu cha dấu mẹ cho trị đi thi”
Ví dụ 2: Bài hát: Hị ba lí
“ Trẻ tre mà đan Sịa là hố,
6


cho chàng phơi khoai khoan
Hố khoan là hố hò khoan”
2.3.2. Giúp học sinh tìm hiểu về bài hát dân ca
Để giúp học sinh tìm hiểu về các bài dân ca giáo viên cần tích hợp nhiều

mơn học như mơn Ngữ văn, Địa lí, lịch sử, giáo dục cơng dân…
*Ví dụ 1: Bài hát Lí dĩa bánh bị
*Ví dụ 2: Bài hát Hị ba lí
Trong học tập, so với bắt chước thì tìm tịi sáng tạo là hình thức cao nhất
thể hiện tính tích cực học tập của HS, hãy bắt đầu khuyến khích các em mạnh
dạn nói lên những cảm nhận của mình về mơn học, về bài hát. HS có thể khơng
ủng hộ ý kiến của GV, của bạn bè, có thể trình bày những ý kiến, tư tưởng của
mình. Đó là cơ sở để có kĩ năng sáng tạo lớn hơn. GV cần tạo điều kiện để HS
tự nhận xét, tự đánh giá, tự cảm nhận để có thể điều chỉnh cách học theo hướng
tích cực. (Tích hợp môn ngữ văn)
- Sau khi cho HS nghe hát mẫu và đọc lời ca, GV đặt câu hỏi:
Em hãy nêu cảm nhận của mình về bài hát Lí dĩa bánh bò?
HS sẽ trả lời qua phần gợi mở của GV. VD: Nội dung bài hát nói lên điều
gì? Giai điệu bài hát như thế nào? Qua bài hát này bản thân em học tập được gì?
Em sẽ phải làm gì để xứng với những điều mà nội dung bài hát muốn chuyển tải
tới…?
Có thể HS trả lời chưa được trơi chảy hoặc ý tứ chưa được sâu sắc song
qua nhận xét và khắc hoạ của giáo viên thì học sinh từ chỗ hiểu nội dung bài hát
còn mơ hồ sẽ hiểu sâu sắc hơn và đặc biệt là sẽ có trách nhiệm hơn trong việc
học tập cũng như rèn luyện
2.3.3. Hướng dẫn học sinh biểu diễn bài hát.
Thông thường mỗi bài hát giáo viên đều hướng dẫn học sinh hát kết hợp
vận động giúp cho các em tự nhiên khi hát. Tuy nhiên, ở một số bài GV có thể
dạy HS một vài động tác tay hoặc múa đơn giản, phù hợp để các em có thêm
những lựa chọn khi biểu diễn bài hát.
*Ví dụ 1:
Với bài hát Lí dĩa bánh bị, Hị ba lí GV hướng dẫn một số động tác múa
đèn của Thanh Hóa. GV hướng dẫn một vài động tác nhẹ nhàng uyển chuyển…
Những điều đó khơng chỉ giúp cho cách trình bày bài hát thêm sinh động mà các
em cịn được tìm hiểu về những điệu múa mang tính chất đặc trưng vùng miền

hay các động tác vui nhộn rất cuốn hút và đặc sắc.
7


Thơng qua những tiết học như vậy HS sẽ có những áp dụng sáng tạo trong
những lần hội diễn văn nghệ trong nhà trường, các hoạt động ngoại khoá, biết
cách dàn dựng và sử dụng những động tác múa phù hợp với thể loại bài hát…
Khi học GV đưa ra yêu cầu HS tự chọn nhóm 4 - 5 HS và biểu diễn bài
hát có động tác phụ hoạ. GV khơng nên áp đặt các em vào từng nhóm, để các em
tự chọn sẽ làm HS phấn khởi, vui thích khi được làm việc trong nhóm phù hợp về
sở thích, về âm vực, chất giọng…
HS sẽ tự chọn nhóm có giọng hát thích hợp về âm vực để trình bày bài hát.
HS tự chọn cách trình bày bài: Các em có thể trình bày bài một hoặc hai
lần, có mở đầu có kết thúc, mỗi câu hát sẽ do em nào đảm nhiệm hay cả nhóm
cùng hát. Bài hát gồm mấy đoạn, tính chất như thế nào? (GV có thể gợi ý trước).
Ngồi ra, HS có thể chọn để sử dụng các cách hát như lĩnh xướng, hoà giọng, đối
đáp…làm thế nào để phù hợp với nội dung cũng như cấu trúc bài hát. Như vậy
hình thức trình bày bài hát của mỗi nhóm sẽ rất đa dạng, phong phú, giàu tính
sáng tạo.
HS xếp đội hình, tự chọn động tác phụ hoạ cho bài hát( Tích hợp mơn
Thể dục) HS có thể nghĩ ra động tác phù hợp với nội dung bài hát và tập trình
bày cho đều, đẹp (hát kết hợp vận động hoặc múa, hát kết hợp một vài động tác
diễn xuất).
Tuy nhiên để sự sáng tạo đạt hiệu quả cao, GV cần tạo điều kiện về thời
gian cho HS chuẩn bị. Thông thường GV thông báo trước một tuần để HS chọn
nhóm và tập cách trình bày, biểu diễn bài hát.
2.3.4. Chơi trò chơi.
Sau khi học sinh hát đúng giai điệu của bài hát GV hướng dẫn học sinh chơi
trị chơi: Giáo viên làm kí hiệu tay theo các chữ cái I, a Khi GV đưa tay theo kí hiệu,
học sinh hát giai điệu chỉ với các chữ cái theo đúng kí hiệu GV hướng dẫn trước lớp.

*Ví dụ 1:
Bài hát: Hị ba lí
Câu 1, GV đưa tay kí hiệu chữ i, HS hát "i" theo giai điệu của câu 1.
Câu 2, Gv đưa tay kí hiệu chữ A, HS hát "A" theo giai điệu của câu 2.
GV tiếp tục thay đổi các kí hiệu khác cho đến hết bài hát.
Trò chơi này giúp các em thay đổi khơng khí học tập, đồng thời để kiểm
tra việc ghi nhớ giai điệu của HS .
- Trò chơi "Ai nhanh tai hơn”

8


Ví dụ sau khi học xong bài hát giáo viên sử dụng đàn đánh giai điệu một
tiết nhạc bất kì cho học sinh nghe và hát lời ca câu nhạc đó. Trị chơi này giúp
HS mau thuộc lời ca, phát triển tai nghe
Việc kết hợp tổ chức một trò chơi trong giờ học hát vừa giúp học sinh
nắm kiến thức chắc hơn, sâu hơn, nhanh hơn, vừa tạo ra không khí sơi nổi cho
HS, tạo hứng thú cho HS học môn Âm nhạc cũng như học các môn học khác.
2.3.5. Tổ chức dạy học trên lớp
Ví dụ 1: TIẾT 4: BÀI 2 : Học hát bài: Lí dĩa bánh bị
Phần giúp học sinh tìm hiểu bài hátê bài hát
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

GV giới thiệu về các điệu lí
? Dân ca là những bài hát như thế nào,
do ai sáng tác?
? Vùng Nam Bộ nằm ở đâu trên bản
đồ
(Tích hợp mơn Địa lý)
? Những bài dân ca thường có giai

điệu như thế nào?
Bài “Lí dĩa bánh bị được hình
thành từ hai câu thơ:
“Hai tay bưng dĩa bánh bò
Giấu cha giấu mẹ cho trị đi
thi”
(Tích hợp mơn Ngữ văn)
GV cho HS nghe băng hát mẫu.
Nhận xét về nhạc lí của bài
?Bài hát có sử dụng những kí hiệu âm
nhạc gì, được chia làm mấy câu.
(Tích hợp mơn Ngữ văn)

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

HS lắng nghe
HS trả lời
HS chỉ trên bản đồ
HS trả lời

HS lắng nghe
HS trả lời

Ví dụ 2: TIẾT 11: BÀI 3: Học hát: Hị ba lí
Dân ca Quảng Nam
Giáo án nội dung giúp học sinh tìm hiểu bài hát và học hát

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH


9


? Dân ca là những bài hát như thế
nào, do ai sáng tác?
(Tích hợp mơn Ngữ văn)
? Những bài dân ca thường có giai
điệu như thế nào?
? Quảng Nam là vùng đất ở đâu trên
bản đồ
(Tích hợp mơn Địa lí)
? Lịch sử của vùng đất Quảng Nam
(Tích hợp mơn Ngữ văn)
- Gọi 2 hs đọc phần giới thiệu trong
sgk/328.
GV: Đọc thông tin SGK cho biết
một đôi nét về tác phẩm
HS: Trả lời.
Gv trình bày minh họa một số làn
điệu hị
GV trình bày bài hát Hị ba lí
Bài hát viết ở nhịp mấy?
Về cao độ có những tên nốt?
Về hình nốt có những hình nốt gì?
HS: Trả lời
? Bài hát có thể chia làm bao nhiêu
câu?
Trong bài có những kí hiệu gì?
(Tích hợp mơn Ngữ văn)

? Nội dung bài hát nói lên điều gì,
qua bài hát chúng ta học được bài
học gì
(Tích hợp mơn Giáo dục cơng
dân)
GV: Đàn luyện thanh HS luyện
thanh
Hoạt động2( Cả lớp- Nhóm)
GV đàn chậm giai điệu câu 1 (3
lần), hs nghe và hát lại theo đàn
Tập câu 2 tương tự câu 1=> Nối câu
1 và câu 2
Tập tương tự như vậy với các câu

HS trả lời

HS trả lời
HS chỉ trên bản đồ

HS trả lời

HS lắng nghe

HS trả lời

HS trả lời

HS lắng nghe

HS học hát theo hướng dẫn của GV


10


còn lại cho đến hết bài
* Đối với những lớp có khả năng
hát tốt thì GV có thể đệm đàn và hát
cho các em nghe từ 3-4 lần sau đó HS: Thực hiện. Từng bàn luyện tập
cho các em hát theo phần đệm => hát và nhún theo nhịp của bài hát.
GV nghe và chỉnh sửa cho hoàn
chỉnh.
GV đệm đàn tiết tấu Eruo Beat- TP
90, dịch giọng -7 cho hs trình bày
hồn chỉnh cả bài hát => GV nghe
và sửa sai (nếu có)
Hướng dẫn hs cách hát xơ và hát
xướng.
Gọi một vài nhóm trình bày bài hát,
nhóm khác nhận xét => GV bổ
sung.
GV: Luyện tập theo hình thức hát và HS trả lời
vỗ tay theo nhịp, tiết tấu của 2 đoạn.
GV: Nội dung của bài hát? Tính
giáo dục của bài hát?( Tích hợp
mơn Ngữ văn, Giáo dục cơng dân)

2.4.hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Kết quả dạy học tại trường
Qua một thời gian nghiên cứu và thực nghiệm “ Kinh nghiệm vận dụng
kiến thức liên môn trong dạy học Dân ca lớp 8 tại trường THCS Thọ Tân”.

Năm học 2020-2021 qua khảo sát. Thực tế tôi đã thu được kết quả đáng
mừng.Giờ đây các tiết học khơng cịn đơn điệu , khơng khí lớp học khơng cịn
nặng nề mà rất sơi nổi .Học sinh dường như có nhiều hứng thú hơn với tiết học
hát dân ca và kết quả học tập của các em cũng được nâng cao là sự tiến bộ rõ dệt
của học sinh khối 8 trong môn Âm nhạc
11


Lớp

Sĩ số

8A
8B

Đạt

Chưa đạt

SL

%

SL

%

39

39


100

0

0

40

40

100

0

0

Các em hát dân ca trong tiết sinh hoạt 15 phút đầu giờ.
Tích cực tham gia biểu diễn các tiết mục hát múa dân ca trong ngày Khai
giảng năm học, trong các hoạt động chủ điểm, ngoại khóa.
Tham gia các câu lạc bộ trong trường như “Em yêu dân ca”, “Dân ca
trong trái tim em” được sinh hoạt mỗi tháng hai lần.
Học sinh lớp 8A trường THCS Thọ Tân học bài hát
“Lí dĩa bánh bị”

12


Các bạn học sinh trường THCS Thọ Tân tham gia sinh hoạt câu lạc bộ
“Múa hát dân ca”


13


Các em tham gia thi múa hát dân ca tại UBND xã , và tham gia chúc
mừng đại hội tại xã nhà.
Tại địa phương các em đã tích cực tham gia múa, hát dân ca và tuyên
truyền cho mọi người cùng thực hiện trong các ngày hội đại đoàn kết dân tộc,
khai trương các nhà văn hóa thơn .

14


Nhà trường cũng phát huy hiệu quả của phòng học bộ môn Âm nhạc và
bổ sung thêm các nhạc cụ nhằm phục vụ cho hát múa dân ca.
- Tổ chức nhiều cuộc thi viết, thi vẽ tranh về tìm hiểu về dân ca và âm
nhạc cổ truyền dân tộc.
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, thi hát, biểu diễn dân ca.
- Dàn dựng những tiết mục dân ca hay, đặc sắc tham gia các hội diễn văn
nghệ của xã, huyện.
Những giải thưởng nhận được
- Giải nhất thi “ Múa hát dân ca” tại xã
- Giáo viên hướng dẫn cho các em làm bài thi liên môn: “Dân ca với học
sinh trường THCS Thọ Tân, huyện Triệu sơn, tỉnh Thanh Hóa”. Đạt giải nhì cấp


15


3. Kết luận, kiến nghị

3.1. Kết luận
Trong mỗi chúng ta ai cũng có một miền quê, nơi có cánh đồng lúa thơm
ngát, lũy tre xanh trải dài dọc bờ đê, là những hình ảnh thân thương nhất đối với
cuộc sống mỗi con người. Hai tiếng quê hương nghe gần gũi và thân thương, đó
là nơi chơn nhau cắt rốn, nơi đã nuôi dưỡng ta trưởng thành và cũng là nơi hình
thành những làn điệu dân ca. Qua các làn điệu dân ca, hình ảnh của con người,
cuộc sống, lao động ở mọi miền quê như trở nên gần gũi hơn, lung linh hơn nhờ
những ca từ giàu hình ảnh.
Khi nói đến dân ca chúng ta không thể quên những lời ru con thiết tha,
trìu mến, qua tiếng ầu ơ mẹ ru con những hình ảnh của miền quê yêu dấu, cuả
biển rộng non cao như thấm đậm trong những bài dân ca ngọt ngào. Và nếu
chúng ta không được lớn lên và nuôi dưỡng bởi những làn điêụ dân ca thì chẳng
phải tâm hồn ta sẽ rất khơ cứng và đời sống tinh thần của chúng ta chẳng phải sẽ
rất đơn điệu hay sao?
Nghe dân ca và yêu dân ca giúp cho các em càng yêu bố mẹ, ông bà, u
làng q. Từ đó, sống có mục đích, có lý tưởng, thêm yêu mến và tự hào về dân
tộc mình để rồi càng quyết tâm học tập xứng đáng với truyền thống dân tộc, quê
hương, đất nước, phấn đấu trở thành người cơng dân có ích cho xã hội.
Thế hệ trẻ là những mầm non tương lai của đất nước. Nếu khơng có tình
u, khơng có cái nhìn đúng đắn về việc gìn giữ và phát huy các làn điệu dân ca
thì dân ca sẽ ngày càng mai một. Và đến một lúc nào đó nó chỉ cịn được nhắc
trên sách, vở.
Đối với học sinh trường THCS Thọ Tân khi được hướng dẫn, tổ các hoạt
động như: Thi hát múa dân ca, tổ chức câu lạc bộ “Chúng em yêu dân ca” đã tạo
ra một sân chơi hấp dẫn để nhiều bạn yêu thích hát dân ca. Từ việc yêu thích âm
nhạc truyền thống giúp các em thái độ học tập, rèn luyện đạo đức tốt hơn..
Và để có được kết quả đó cũng là nhờ phương pháp vận dụng kiến thức
liên môn tạo sự hiểu biết sâu rộng, tạo cảm hứng cho người dạy trong quá trình
thiết kế bài học và giảng bài, giúp học sinh yêu thích bộ môn hơn.
3.2.Kiến nghị

Để thực hiện đào tạo các em học sinh trở thành những người phát triển toàn
diện về: Đức - Trí - Thể - Mĩ… ngồi việc người giáo viên phải có năng lực thực sự
thì việc khách quan, ngoại cảnh, khuôn viên, môi trường là những điều tác động
lớn đến các em.
Do đó để tạo điều kiện cho việc dạy - học của cơ trị thuận lợi, bản thân tôi
là người đứng lớp dạy bộ môn âm nhạc cần kiến nghị một số vấn đề sau:
16


- Cần có phịng học chức năng riêng, để khi dạy học không gây ảnh
hưởng đến lớp học khác và có thể cho học sinh nghe nhìn băng đĩa nhạc trong
từng tiết học.
- Cần có đầy đủ các bộ tranh ảnh chép các bài hát và tập đọc nhạc cho HS
quan sát theo dõi trong q trình dạy học
Cần có các đĩa nhạc bài hát trong chương trình dạy học THCS và bài hát
có liên quan đến bộ mơn.
Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân đã tích lũy được trong những
năm công tác giảng dạy, rất mong được sự chia sẻ, góp ý của đồng nghiệp,tổ
chun mơn, Ban giám hiệu nhà trường và các cấp lãnh đạo để công tác giảng
dạy của tôi ngày càng tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Triệu sơn, ngày 10 tháng 04 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác

Tống Thị Sinh


17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo viên Âm nhạc 6,7,8,9 NXB giáo dục.
2. Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng môn Âm nhạc – Bộ GD & ĐT
3. Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc trường THCS NXB GIÁO DỤC.
4. Hướng dẫn thực hiện chương trình mơn Âm nhạc- TS Lê Anh Tuấn Viện khoa
học giáo dục Việt Nam
5. Báo mạng internet

18


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM NGHÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐOÀ TẠO HUYỆN,TỈNH
VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả : Tống Thị Sinh
Chức vụ đơn vị công tác : Giáo viên – Trường THCS Thọ Tân

TT Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại

1

Phòng Giáo
dục và&Đào tạo

Tiệu Sơn

2

3

kinh nghiệm đổi mới
phương pháp tập đọc
nhạc ở trường THCS
Minh Sơn
Một số phương pháp phát
huy tính tích cực của học
sinh trong môn âm nhạc
ở trường THCS Minh
Sơn
Một số kinh nghiệm vận
dụng kiến thức liên môn
trong dạy học âm nhạc ở
trường THCS Minh Sơn

Kết quả
đánh giá
xếp loại
B

Năm học
đánh giá xếp
loại
2008-2009


Phòng Giáo dục C
&Đào tạo Triệu
Sơn

2011-2012

Phòng giáo dục
&Đào tạo Triệu
Sơn

2012-2014

C

19



×