Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân và điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử đó? Liên hệ với nội dung thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA KHÁCH SẠN - DU LỊCH

BÀI THẢO LUẬN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Tên đề tài: Sứ mệnh lịch sử tồn thế giới của giai cấp cơng nhân và điều
kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ
mệnh lịch sử đó? Liên hệ với nội dung thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp cơng nhân Việt Nam hiện nay

Nhóm thực hiện: 01
Mã lớp học phần: 2124TEMG0111
Giảng viên: Lại Quang Mừng

Hà Nội - 2021
1


2


DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 1
1. Đàm Thị Ngọc Anh - Thành viên
2. Đỗ Hải Anh - Thành viên
3. Hoàng Quỳnh Anh - Thành viên
4. Lê Thị Kim Anh - Nhóm trưởng
5. Nguyễn Hải Anh - Thành viên
6. Nguyễn Thị Ngọc Anh - Thành viên
7. Nguyễn Thị Phương Anh - Thành viên
8. Phí Hữu Việt Anh - Thành viên
9. Đỗ Xn Ánh - Thành viên

Chú thích
GCCN: giai cấp cơng nhân
SMLS: sứ mệnh lịch sử

3


BIÊN BẢN ĐÁNH GIÁ
STT
Họ và tên

Chức
vụ

1

Đàm Thị Ngọc Anh

2

Đỗ Hải Anh

TV

3

Hoàng Quỳnh Anh

TV

4

Lê Thị Kim Anh

NT

5

Nguyễn Hải Anh

TV

6

Nguyễn Thị Ngọc Anh

TV

7

Nguyễn Thị Phương Anh

TV

4

Công việc
được giao
Quan điểm
cơ bản của

chủ nghĩa
Mác về
GCCN và
SMLS của
GCCN
Quan điểm
cơ bản của
chủ nghĩa
Mác về
GCCN và
SMLS của
GCCN
GCCN và
thực hiện
SMLS của
GCCN hiện
nay
GCCN và
thực hiện
SMLS của
GCCN hiện
nay + word
SMLS của
GCCN Việt
Nam
SMLS của
GCCN Việt
Nam
Liên hệ nội
dung SMLS

của GCCN
Việt Nam
trong giai
đoạn hiện
nay

Thời
gian
hoàn
thành

Kết
quả
sản
phẩm

Đánh
giá
điểm

Chữ
ký


8

Phí Hữu Việt Anh

TV

9

Đỗ Xuân Ánh

TV

Liên hệ nội
dung SMLS
của GCCN
Việt Nam
trong giai
đoạn hiện
nay
Mở đầu và
kết luận +
power point

*Đánh giá theo thang điểm:
ABCD-

Tham gia tích cực
Tham gia đầy đủ
Tham gia nhưng khơng tích cực và đầy đủ
Khơng tham gia
MỤC LỤC

5


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BIÊN BẢN HỌP NHĨM THẢO LUẬN
Kính gửi: Thầy Lại Quang Mừng – Giáo viên bộ môn Chủ nghĩa xã hội
khoa học
Chúng em là: Nhóm 1
Gồm: 9 thành viên
Để thống nhất về quá trình làm bài thảo luận của cả nhóm và phân cơng
cơng việc giữa các thành viên, nhóm 1 chúng em đã tổ chức 2 buổi họp nhóm
trong 2 ngày khác nhau. Cụ thể như sau:

-

Họp nhóm lần 1:
Thời gian: .. h ..– .. h, ngày ../../2021
Địa điểm: Phòng tự học V303
Số lượng thành viên tham gia: 9/9
Nội dung:
+ Nhóm trưởng thơng báo tên đề tài thảo luận nhóm và định hướng tiến
hành thảo luận của cô
+ Các thành viên đưa ra ý kiến về đề tài và nêu quan điểm của mình cho đề
tài cụ thể của nhóm
+ Nhóm trưởng tiến hành phân cơng công việc sau khi đã thu thập các ý

kiến của mọi người. Cơng việc cụ thể như sau:
Tìm kiếm thơng tin, chuẩn bị nội dung :
- Đàm Thị Ngọc Anh + Đỗ Hải Anh: Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác về
GCCN và SMLS của GCCN
- Hoàng Quỳnh Anh + Lê Thị Kim Anh: GCCN và thực hiện SMLS của GCCN
hiện nay + word
- Nguyễn Hải Anh + Nguyễn Thị Ngọc Anh: SMLS của GCCN Việt Nam

- Nguyễn Thị Phương Anh + Phí Hữu Việt Anh: Liên hệ nội dung SMLS của
GCCN Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
- Đỗ Xuân Ánh : tổng hợp nội dung + power point
- Thuyết trình:
- Word : Lê Thị Kim Anh

6


+ Cả nhóm tiến hành cơng việc như được giao và nộp bài cho nhóm trưởng


-

vào trước ngày ../../2021. Bài sẽ được nhóm trưởng tổng hợp
+ Thành viên tham gia: Tất cả thành viên tham gia đầy đủ và đúng giờ
Họp nhóm lần 2:
Thời gian: ..h..-..h.., ngày ../../2021
Địa điểm: Phịng tự học V402
Nội dung:
+ Các thành viên đưa ra ý kiến về bài thảo luận và tiến hành chỉnh sửa, đưa
ra bài thảo luận hoàn chỉnh.
+ Bài thảo luận được tất cả các thành viên trong nhóm nhất trí
+ Nhóm trưởng đưa ra nhận xét về quá trình làm việc của cả nhóm và tinh
thần làm việc của từng thành viên trong nhóm
+ Nhóm trưởng đưa ra đánh giá cho các thành viên
+ Thành viên tham gia: Tất cả thành viên tham gia đầy đủ và đúng giờ.
Hà nội, ngày ../../2021
Thư ký

Nhóm trưởng

( ký ghi rõ họ tên )

( ký ghi rõ họ tên )

7


LỜI MỞ ĐẦU
Lịch sử phát triển của xã hội có giai cấp là đấu tranh giai cấp . Trong mỗi
thời kì chuyển biến cách mạng từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh
tế xã hội khác cao hơn ln có một giai cấp đứng ở vị trí trung tâm , đó là giai cấp
cách mạng , đóng vai trị là động lực chủ yếu, là lực lượng lãnh đạo q trình
chuyển biến đó. Giai cấp cách mạng này có sứ mệnh lịch sử là thủ tiêu của xã hội
cũ, xây dựng xã hội mới phù hợp với tiến trình phát triển khách quan của lịch sử
Trên cơ sở phân tích quy luật kinh tế của sự vận động trong xã hội tư bản
chủ nghĩa, chủ nghĩa Mác- Leenin đã làm sáng tỏ tính tất yếu diệt vong của
phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự ra đời tất yếu của phương thức
cộng sản chủ nghĩa mà lực lượng duy nhất có sứ mệnh lãnh đạo cuộc cách mạng
thực hiện bước chuyển lịch sửu này chính là giai cấp cơng nhân
Giai cấp cơng nhân là sản phẩm của nèn công nghiệp hiệnđại , lực lượng
đại biểu cho sự phát triển của lực lượng sản xuất tiến bộ , cho xu hướng phát
triển của phương thức sản xuất tương lai ; do vậy về mặt khách quan , giai cấp
có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa bỏ mọi chế độ áp
bức bóc lột và xây dựng xã hội mới – xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa
Để hồn thành được sứ mệnh lịch sử của mình , giai cấp công nhân nhất định
phải tập hợp được các tầng lớp nhân dân lao động , tiến hành cuộc đấu tranh cách
mạng xóa bỏ xã hội cũ và xây dựng xã hội mới về mọi mặt kinh tế, chính trị và văn
hóa tư tưởng. Đây là một q trình lịch sử hết sức lâu dài và khó khăn

Trong giai đoạn hiện nay , cơng cuộc cơng nghiệp hóa hiện đại hóa đang
diễn ra trên tồn thế giới, chủ nghĩa xã hội đang ở trong thời kì thối trào , có
nhiều trào lưu tư tưởng mới, cũng có khơng ít những điều đưa ra để “ bàn lại’’ về
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân . Hiện nay vẫn đang là thời đại quá độ từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi tồn thế giới và vẫn cịn
nhiều biến động lẫn tiêu cực nên việc làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân trong bối cảnh lịch sử mới đang được đặt ra một cách bức thiết trên
cả lí luận và thực tiễn
8


PHẦN MỘT : SMLS toàn thế giới của GCCN và điều kiện chủ quan
để GCCN thực hiện thắng lợi SMLS đó
I. Giai cấp cơng nhân
1. Khái niệm
C.Mác và Ph.Ăngghen đã sử dụng nhiều thuật ngữ khác nhau để chỉ giai
cấp công nhân như giai cấp vô sản , giai cấp vô sản hiện đại , giai cấp công nhân
hiện đại … Đó là những cụm từ đồng nghĩa để chỉ giai cấp công nhân – con đẻ
của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa , giai cấp đại biểu cho lực lương sản
xuất tiên tiến , cho phương thức sản xuất hiện đại. Ngồi ra các ơng cịn dùng
những thuật ngữ có nội dung hẹp hơn để chỉ các loại công nhân trong các ngành
sản xuất khác nhau, trong các giai đoạn phát triển khác nhau của công nghiệp :
cơng nhân khống sản , cơng nhân cơng trường thủ công , công nhân công
xưởng…
Dù diễn đạt bằng những thuật ngữ khác nhau song giai cấp công nhân được
các nhà kinh điển xác định theo hai phương diện cơ bản :
a. Về phương diện kinh tế- xã hội
Là sản phẩm và là chủ thể của nền sản xuất đại công nghiệp , giai cấp công
nhân là nhũng người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản
xuất có tính chất cơng nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao. Họ lao động

bằng các phương thức lao động ngày càng hiện đại với những đặc điểm nổi bật :
sản xuất bằng máy móc, lao động có tính chất xã hội hóa, năng suất lao dộng
cao và tạo ra những tiền đề của cải vật chất cho xã hội mới
Mơ tả q trình phát triển của giai cấp công nhân, Cmac và ph.Angghen đã
chỉ rõ : trong công trường thủ công và trong nghề thủ công , người cơng nhan sử
dụng cơng cụ của mình cịn trong cơng xưởng thì người cơng nhân phải phục vụ
máy móc. Theo C.Mac và Ph.ăngghen, cơng nhân cơng nghiệp cơng xưởng là bộ
phận tiêu biểu cho giai cấp công nhân hiện đại.

9


Trong tác phẩm “ Tuyên ngôn của Đảng cộng sản ” các ông nhấn mạnh :
“… các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại
cơng nghiệp, cịn giai cấp vơ sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công
nghiệp “ và “ công nhân cũng là một phát minh của thời đại mới, giống như máy
móc vậy” … ‘cơng nhân Anh là đứa con đầu lịng của nền cơng nghiệp hiện
đại”.
b. Về phương diện chính trị - xã hội
Từ lịch sử phát triển của chủ nghĩa tư bản, giai cấp cơng nhân cịn là sản
phẩm xã hội của q trình phát triển tư bản chủ nghĩa, một xã hội có “ điều kiện
tồn tại dựa trên cơ sở chế độ làm thuê”. Trong quan hệ sản xuất tư bản chủ
nghĩa, giai cấp vô sản là giai cấp những công nhân làm thuê hiện đại, vì mất các
tư liệu sản xuất của bản thân nên buộc phải bán sức lao động của mình để sống
C.Mác và Ph.Ăngghen chỉ rõ đó là giai cấp của những người lao động
khơng có sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội. Họ phải bán sức lao động
cho nhà tư bản và bị chủ tư bản bóc lột giá trị thạng dư. Đối diện với nhà tư bản,
công nhân là những người lao động tự do , với nghĩa là tự do bán sức lao dộng
của mình để kiếm sống. Chính điều này khiến cho giai cấp công nhân trở thành
giai cấp đối kháng với giai cấp tư sản. “Những công nhân ấy buộc phải tự bán

mình để kiếm ăn từng bữa một, là một hàng hóa , tức là một món hàng đem bán
như bất cứ món hàng nào khác , vì thế họ phải chịu hết mọi sự may rủi của cạnh
tranh, mọi sự lên xuống của thị trường.
Mẫu thuẫn cơ bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là mâu thuẫn
giữa lực lượng sản xuất xã hội ngày càng rộng lớn với quan hệ sản xuất tư bản
chủ nghĩa dựa trên chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất. Mâu
thuẫn cơ bản này thể hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn về lơi ích của giai cấp
cơng nhân và giai cấp tư sản. Lao động sống của công nhân là nguồn gốc của giá
trị thặng dư và sự giàu có của giai cấp tư sản cũng chủ yếu là nhờ vào việc bóc
lột được ngày càng nhiều hơn giá trị thặng dư. Mâu thuẫn đó cho thấy tính chất

10


đối kháng khơng thể điều hịa giữa giai cấp cơng nhân với giai cấp tư sản trong
phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và trong chế độ tư bản chủ nghĩa.
Từ phân tích trên theo chủ nghĩa Mác-Leenin : Giai cấp cơng nhân là một
tập đồn xã hội , hình thành và phát triển cùng với quá trinh phát triển của nền
công nghiệp hiện đại ; họ lao đọng bằng phương thức công nghiệp ngày càng
hiện đại và gắn liền với quá trình sản xuất hiện đại , là đại biểu cho phương
thức sản xuất mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm th do
khơng có tư liệu sản xuất buộc phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư
sản bóc lột giái trị thăng dư ; vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ
bản của giai cấp tư sản. Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ
nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên tồn
thế giới
2. Đặc điểm của giai cấp cơng nhân
Nghiên cứu giai cấp công nhân từ phương diện kinh tế xã hội và chính trị
xã hội trong chủ nghĩa tư bản, Mác và Ph.angghen đã không những đưa lại quan
niệm khoa học về giai cấp cơng nhân mà cịn làm sáng tỏ những đặc điểm quan

trọng của nó với tư cách là một giai cấp cách mạng có sứ mệnh lịch sử thế giới.
Có thể khái quát những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân bao gồm :
+ Đặc điểm nổi bật của giai cấp công nhân là lao động bằng phương thức
công nghiệp với đặc trưng cơng cụ lao động bằng máy móc, tạo ra năng suất lao
động cao, q trình lao động mang tính chất xã hội hóa
+ Giai cấp cơng nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là chủ
thể của q trình sản xuất vật chất hiện đại. Do đó giai cấp công nhân là đại biểu
cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên tiến, quyết định
sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại
+ Nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất tiên tiến đã rèn
luyện cho giai cấp cơng nhân những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức , kỉ luật
lao động , tinh thần hợp tác và tâm lí lao động cơng nghiệp . Đó là một giai cấp
cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để
11


Những đặc điểm ấy chính là những phẩm chất cần thiết để giai cấp cơng
nhân có vai trị lãnh đạo cách mạng
II. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân
1. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân
Khi phân tích xã hội tư bản chủ nghĩa, chủ nghĩa Mác với hai phát kiến vĩ
đại, đó là quan niệm duy vật về lịch sử và học thuyết giá trị thặng dư, đã chứng
minh một cách khoa học rằng sự ra đời, phát triển và diệt vong của chủ nghĩa tư
bản là tất yếu và cũng khẳng định giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất và
cách mạng nhất, là lực lượng xã hội duy nhất có sứ mệnh lịch sử: xóa bỏ chủ
nghĩa tư bản, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân,
nhân dân lao động và giải phóng tồn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột,
nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản
chủ nghĩa.

Là giai cấp cơ bản bị áp bức dưới chủ nghĩa tư bản, giai cấp cơng nhân chỉ
có thể thốt khỏi ách áp bức bằng con đường đấu tranh giai cấp chống giai cấp
tư sản, bằng con đường thủ tiêu chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất và thiết lập chế
độ công hữu về tư liệu sản xuất. Bằng cách đó, giai cấp cơng nhân vĩnh viễn thủ
tiêu mọi hình thức người bóc lột người, chẳng những tự giải phóng mình, mà
cịn giải phóng cả các tầng lớp lao động khác, giải phóng dân tộc và giải phóng
tồn thể nhân loại.
a. Nội dung kinh tế
Là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao , giai cấp công
nhân cũng là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới , tiên tiến nhất dựa trên chế độ
công hữu về tư liệu sản xuất , đại biểu cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất
thuộc về xu thế phát triển của lịch sử xã hội
b. Nội dung chính trị - xã hội
Giai cấp cơng nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản , tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyền thống trị của giai cấp
12


tư sản, xóa bỏ chế độ bóc lột áp bức của chủ nghĩa tư bản , giành quyền lực về
tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động . Thiết lập nhà nước kiểu mới ,
mang bản chất giai cấp công nhân ,xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa , thể
hiện quyền lực của nhân dân , quyền dân chủ và làm chủ xã hội của tuyệt đại đa
số nhân dân lao động .
c. Nội dung văn hóa, tư tưởng
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình , giai cấp cơng nhân trong tiến trình
cách mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa , tư
tưởng cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới : lao động , cơng bằng , dân
chủ , bình đằng và tự do
2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế xã hội của sản xuất mang tính xã hội hóa với hai biểu hiện nổi bật là

Thứ nhất, xã hội hóa sản xuất làm xuất hiện những tiền đề vật chất , thúc
đẩy sự phát triển của xã hội , thúc đẩy sự vận động của mâu thuẫn cơ bản trong
lòng phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa . Sự xung đột giữa tính chất xã hội
hóa của lực lượng sản xuất với tính chất chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về
tư liệu sản xuất là nội dung kinh tế - vật chất của mâu thuẫn cơ bản đó trong chủ
nghĩa tư bản
Thứ hai , quá trình sản xuất mang tính xã hội hóa đã sản sinh ra giai cấp
cơng nhân và rèn luyện nó thành chủ thể thực hiện sứ mệnh lịch sử . Do mâu
thuẫn về lợi ích cơ bản khơng thể điều hịa giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư
sản nên mâu thuẫn này trở thành động lực chính cho cuộc đấu tảnh giai cấp
trong xã hội hiện đại .
Giải quyết mâu thuẫn cơ bản về kinh tế và chính trị trong lịng phương thức
sản xuất tư bản chủ nghĩa chính là sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân .
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng của
bản thân giai cấp công nhân cùng với đơng đảo quần chúng và mang lại lợi ích
cho đa số . Đây là một cuộc cách mạng của đại đa số mưu lợi ích cho tuyệt đại
13


đa số nhờ việc hướng tới xây dựng một xã hội mới dựa trên chế độ công hữu
những tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội. Sự thống nhất cơ bản về lợi ích của
giai cấp cơng nhân với lợi ích của nhân dân lao động tạo ra điều kiện để đặc
điểm quan trọng này về sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân được thực hiện .
Lực lượng sản xuất xã hội hóa cao , ở trình độ phát triển hiện đại và chế độ
công hữu sẽ tạo ra cơ sở kinh tế để chấm dứt vĩnh viễn chế độ người bóc lột
người . Giai cấp cơng nhân thơng qua đội tiền phong của nó là Đảng Cộng sản
sẽ thực hiện sứ mệnh lịch sử bằng một cuộc cách mạng triệt để khơng chỉ xóa bỏ
sự thống trị áp bức của chủ nghĩa tư bản mà còn xây dựng thành công chế độ xã
hội mới.Thực hiện cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa để
xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản , để xác lập hình

thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa – đó là con đường phương thức để thực
hiện sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân .
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải là thay thế chế độ sở
hữu tư nhân này bằng một chế độ sở hữu tư nhân khác mà là xóa bỏ triệt để chế
độ tư hữu về tư liệu sản xuất. Đối tượng xóa bỏ ở đây là sở hữu tư nhân tư bản
chủ nghĩa là nguồn gốc sinh ra những áp bức , bóc lột , bất cơng trong xã hội
hiện đại . Sự xóa bỏ này hồn tồn bị quy định một cách khách quan từ trình độ
phát triển của lực lượng sản xuất . Việc giai cấp công nhân giành lấy quyền lực
thống trị xã hội là tiền đề để cải tạo toàn diện , sâu sắc và triệt để xã hội cũ và
xây dựng thành công xã hội mới với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người .
Nếu các cuộc cách mạng trước đây , điển hình là cách mạng tư sản coi việc
giành được chính quyền là mục tiêu duy nhất để thực hiện quyền tư hữu thì cuộc
cách mạng của giai cấp cơng nhân nhằm xóa bỏ tình trạng bóc lột , áp bức và nơ
dịch con người , xóa bỏ sự thống trị của giai cấp tư sản để thực hiện quyền làm
chủ của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong chế độ xã hội mới – xã
hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
III. Những điều kiện chủ quan sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

14


Sự phát triển về số lượng phải gắn liền với sự phát triển về chất lượng giai
cấp công nhân hiện đại , đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện được sứ
mệnh lịch sử của mình . Chất lượng giai cấp cơng nhân phải thể hiện ở trình độ
trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách mạng , tức là tự nhận thức
được vai trò và trọng trách của giai cấp mình đối với lịch sử . do đó giai cấp
cơng nhân phải được giáo ngộ về lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa
Mác- Lênin.
Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng Cộng sản là đội tiên phong

của giai cấp công nhân ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng .
Đảng Cộng sản đại biểu chung cho lợi ích của giai cấp công nhân của dân tộc và
xã hội. Đảng Cộng sản mang bản chất giai cấp công nhân, thực hiện cuộc cách
mạng do Đảng lãnh đạo để giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội .
Đảng Cộng sản và giai cấp cơng nhân có mối quan hệ gắn bó hữu cơ .
Trong đó , giai cấp cơng nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan
trọng nhất của Đảng . Đảng Cộng sản là một tổ chức chính trị và là tổ chức
chính trị cao nhất của giai cấp công nhân , bao gồm những thành viên ưu tú
nhất , cách mạng nhất của giai cấp công nhân . Đảng Cộng sản mang bản chất
giai cấp công nhân , đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp cơng nhân , của
dân tộc và xã hội . Vì vậy phải có sự liên minh giữa giai cấp công nhân và giai
cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác. Nhờ có sự liên minh giữa giai cấp
công nhân và giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác mới có sự thắng
lợi cuộc cách mạng thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân .
Bên cạnh những điều kiện chủ quan quy định đến sứ mệnh lịch sử của
GCCN thì cịn có những điều kiện khách quan
- Do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân quy định
Giai cấp công nhân đại diện cho lực lượng sản xuất và phương thức sản
xuất tiên tiến , hiện đại . Giai cấp công nhân là con đẻ , là sản phẩm của nền đại
công nghiệp trong phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa , là chủ thể của quá
15


trình sản xuất vật chất hiện đại . Vì thế giai cấp công nhân đại diện cho phương
thức sản xuất tiên tiến và lực lượng sản xuất hiện đại .
Lợi ích của giai cấp công nhân mâu thuẫn trực tiếp với lợi ích của giai cấp
tư sản. Giai cấp cơng nhân khơng có lợi ích riêng mà phấn đấu cho lợi ích chung
của tồn xã hội hướng đại biểu quan hệ sản xuất mới phù hợp với lực lượng sản
xuất xã hội hóa ngày càng cao là chế độ cơng hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu của
xã hội . Ngược lại lợi ích giai cấp tư sản là lợi ích riêng nghĩa là tư hữu , đại biểu

cho quan hệ sản xuất tư hữu về tư liệu sản xuất , lợi ích thuộc hầu hết về tay của
tư sản , người cơng nhân bị bóc lột nặng nề. Vì thế đã gây ra mâu thuẫn về mặt xã
hội : mâu thuẫn giữa lợi ích giai cấp cơng nhân với lợi ích giai cấp tư sản .
Sự phát triển của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa tạo khả năng để giai
cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. Sự phát triển của
nền đại công nghiệp giúp cho giai cấp công nhân phát triển cả về quy mô ( số
lượng giai cấp công nhân tăng nhanh dần trở nên đông đảo hơn và chiều sâu
( phát triển về chất lượng ) đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện được sứ
mệnh lịch sử của mình .
- Do địa vị chính trị xã hội của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến, là con đẻ của nền đại cơng nghiệp ,
có trình độ chun mơn nghiệp vụ cao, trình độ làm chủ khoa học cơng nghệ ,
trình độ học vấn cao, tinh thần cách mạng triệt để và là một giai cấp cách mạng
đại biểu cho lực lượng sản xuất, xã hội hóa cho phương thức sản xuất tiên tiến .
Mâu thuẫn gay gắt quan hệ sản xuất , tư hữu về tư liệu sản xuất trong chế
độ tư bản chủ nghĩa dẫn đến xóa bỏ triệt để chế độ tư hữu về công cụ lao động ,
thiết lập cộng đồng tư liệu sản xuất .
Giai cấp công nhân có tính kỉ luật cao, có bản chất quốc tế, sản xuất theo
phương thức cơng nghiệp nên trình độ chun mơn hóa cao , kỉ luật cao do phải
tn thủ kỉ luật lao động , kỷ luật tổ chức và có sự đồn kết lẫn nhau .
Giai cấp tư sản làm đại công nghiệp lan ra các vấn đề khác : hàng loạt cuộc
phát kiến khám phá ra các nước mới rồi người Anh mang công ty đặt tại các
quốc giá mới , tận dụng nguồn nhân công nhiên liệu rồi bán sang các nước khác
16


dẫn đến đầu tư tư bản tăng và các nước tư bản hình thành nền giai cấp tư sản bóc
lột ngày càng nhiều .
Chính vì lí do đó mà các nước đế quốc tăng cường xâm chiếm thuộc địa
đưa nền đại cơng nghiệp ra các nước mới từ đó hình thành nền giai cấp công

nhân trên thế giới .
IV. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới hiện
nay
1. Khái niệm
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân là xố bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa,
xố bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao
động và tồn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu; xây
dựng xã hội mới thực sự tốt đẹp chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Theo quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen, việc thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân cần phải trải qua hai bước.
Bước thứ nhất: giai cấp công nhân biến thành giai cấp thống trị và giành
lấy chính quyền nhà nước vào tay giai cấp mình.
Bước thứ hai: giai cấp cơng nhân dùng sự thống trị của mình để từng bước
đoạt lấy toàn bộ tư bản trong tay giai cấp tư sản để tập trung tất cả những cơng
cụ sản xuất vào trong tay nhà nước từ đó tiến hành tổ chức xây dựng xã hội mới
- xã hội chủ nghĩa.
Hai bước này quan hệ chặt chẽ với nhau, giai cấp công nhân không thực
hiện được bước thứ nhất thì cũng khơng thực hiện được bước thứ hai nhưng
bước thứ hai là quan trọng nhất để giai cấp cơng nhân hồn thành sứ mệnh lịch
sử của mình. Để hồn thành sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân phải
tập hợp đông đảo quần chúng nhân dân lao động, tiếp thu lý luận khoa học cách
mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin để thành lập nên chính đảng tiên phong của
mình và sẵn sàng đấu tranh khi có thời cơ cách mạng.
2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới hiện nay
2.1. Thực hiện nội dung chính trị - xã hội của sứ mệnh lịch sử hiện nay
17


Theo đó, nội dung chính trị - xã hội của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân được xác định là cuộc đấu tranh vì các mục tiêu của chủ nghĩa xã hội, như

cơng bằng, bình đẳng, dân chủ… và tập trung nhất là việc xác lập chế độ chính
trị - xã hội mới do giai cấp cơng nhân lãnh đạo - chế độ xã hội chủ nghĩa để tạo
ra tiền đề chính trị cho xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa.
Cùng với sự phát triển của khoa học - cơng nghệ, giai cấp cơng nhân có xu
hướng “trí thức hóa” ngày càng tăng. Tuy nhiên, tất cả điều đó khơng hề làm
thay đổi bản chất và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Giai cấp cơng vẫn
là giai cấp có sứ mệnh xóa bỏ tình cảnh vơ sản, trở thành giai cấp có địa vị làm
chủ để tiến tới “tự thủ tiêu” chính mình với tư cách là một giai cấp.
Theo quan niệm của C. Mác, sở dĩ giai cấp cơng nhân có sứ mệnh lịch sử là
vì họ là giai cấp đại diện cho xu thế xã hội hóa của lực lượng sản xuất hiện đại.
Trong sản xuất công nghiệp, họ vừa là “sản phẩm của nền đại công nghiệp”, vừa
là chủ thể của quá trình này. Do gắn liền với phương thức lao động này, giai cấp
cơng nhân có được những phẩm chất, như tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh
thần hợp tác, tâm lý lao động cơng nghiệp... Đó là những phẩm chất cần thiết
cho một giai cấp cách mạng và có năng lực lãnh đạo cách mạng xã hội chủ
nghĩa.
C. Mác là người đầu tiên chỉ ra quan hệ lợi ích phức tạp giữa công nhân và
tư bản. Hai bên vừa đối lập nhau về lợi ích cơ bản, vừa phụ thuộc nhau về lợi ích
hằng ngày trong thị trường sức lao động. Lao động sống của công nhân là nguồn
gốc cơ bản của giá trị thặng dư và sự giàu có của giai cấp tư sản cũng chủ yếu
nhờ vào việc bóc lột được ngày càng nhiều giá trị thặng dư. “Trong xã hội ấy,
những người lao động thì không được hưởng, mà những kẻ được hưởng lại
không lao động”(8). Đây là mâu thuẫn cơ bản về lợi ích giữa giai cấp công nhân
và giai cấp tư sản và là cốt lõi của bất công và đấu tranh giai cấp trong xã hội
hiện đại. Mâu thuẫn ấy không thể điều hịa và chỉ có thể được giải quyết bằng
việc xóa bỏ chế độ bóc lột giá trị thặng dư trên cơ sở xác lập một quan hệ sản

18

xuất mang tính chất cơng hữu những tư liệu sản xuất chủ yếu. Chính lực lượng
sản xuất mang tính chất xã hội hóa đã chỉ ra biện pháp giải quyết ấy.
Cùng với những cơ hội để phát triển dân chủ, cơng bằng, bình đẳng, cuộc
cạnh tranh đấu tranh giữa “hai con đường”, giữa chế độ xã hội chủ nghĩa và chế
độ tư bản chủ nghĩa dường như cũng sắp bước vào một bước ngoặt lịch sử mới.
Khơng ai khác, chính giai cấp cơng nhân với trình độ được tri thức hóa, với tổ
chức khoa học và tinh thần cách mạng sẽ vẫn là chủ thể hàng đầu của những
cuộc cách mạng trong tương lai.
2.2. Thực hiện nội dung văn hóa tư tưởng
Quan niệm của chủ nghĩa Mác và những nhận thức mới về chủ nghĩa xã hội
thời kỳ cải cách, đổi mới đã đưa ra một tiếp cận văn hóa và nhìn nhận rằng:
“Chủ nghĩa xã hội là văn minh hóa văn hóa, chứ khơng chỉ giản đơn là sự vận
động của vật chất và phúc lợi vật chất của mọi người… Chủ nghĩa xã hội là chủ
nghĩa nhân văn, khơng chỉ trên ngun tắc loại trừ mọi hình thức bóc lột, áp
bức, bần cùng hóa, bạo lực, mà căn bản là các quan hệ xã hội toàn diện và lối
sống hàng ngày xứng đáng với tính người… Chủ nghĩa xã hội là sự bảo đảm
tính phụ thuộc biện chứng và sâu sắc của sự phát triển tự do từng cá nhân với sự
phát triển tự do của mọi người trong xã hội”(11). Quan niệm về chủ nghĩa xã hội
đầy tính nhân văn ấy sẽ làm mới, cập nhật và có điều kiện rộng rãi hơn trong
q trình hiện thực hóa.
Trên bình diện thế giới hiện nay, hịa bình, hợp tác cùng phát triển trong
môi trường dân chủ, công bằng, bình đẳng đang là xu thế lớn. Xét cho cùng, mọi
tiến bộ xã hội trong lịch sử và gần gũi hơn là những thành quả nhiều mặt của các
cuộc cách mạng công nghiệp gần đây cũng chỉ xoay quanh một vấn đề lớn của
nhân loại, đó là làm thế nào để kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với tiến
bộ, công bằng xã hội. Hệ giá trị của giai cấp công nhân(10) với những giá trị cơ
bản phù hợp với những tiêu chí cơ bản xã hội hiện đại, như lao động, cơng bằng,
bình đẳng, dân chủ và sự phát triển tự do toàn diện cho mỗi người

19

Ở phương diện xã hội, sát cánh cùng giai cấp sản xuất ra của cải vật chất giai cấp công nhân, “đang xuất hiện ngày càng đông đảo tầng lớp/giai cấp sáng
tạo trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, thiết kế, nghệ thuật, văn hóa, giải trí,
truyền thơng, giáo dục - đào tạo, y tế, pháp luật. Cùng với sự phát triển của Cách
mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế sáng tạo, lao động sáng tạo ngày càng chiếm vị
trí chủ đạo trong lực lượng lao động xã hội, đặt ra vấn đề nhìn nhận lại vai trị
của các giai cấp, tầng lớp trong xã hội hiện đại. Hệ giá trị của giai cấp cơng nhân
theo đó có thể được bổ sung những giá trị tuy khá đặc thù nhưng gần gũi của các
tầng lớp khác như trí thức - nhóm xã hội coi sáng tạo, dân chủ như điều kiện môi
trường để lao động và phát triển.

20


PHẦN HAI: Liên hệ với nội dung thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
I. Đặc điểm giai cấp công nhân Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với chính sách
khai thác thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam. Bên cạnh những đặc điểm
của giai cấp cơng nhân nói chung, giai cấp cơng nhân Việt Nam có những đặc
điểm riêng. Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản, là giai cấp
đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp và bè lũ tay sai. Giai cấp cơng nhân
Việt Nam nhanh chóng trưởng thành về ý thức chính trị, sớm giác ngộ lý tưởng,
mục tiêu cách mạng; có mối quan hệ gắn bó mật thiết với giai cấp nông dân và
các tầng lớp nhân dân lao động. Từ khi Đảng Cộng sảnViệt Nam ra đời giai cấp
công nhân Việt Nam đã giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình, thể hiện
là lực lượng chính trị tiên phong trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và giải
phóng giai cấp.
Tại Đại hội lần thứ Sáu của Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đã

nhận định: “Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn bao
gồm những người lao động chân tay, trí óc, làm cơng hưởng lương trong các loại
hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ cơng nghiệp hoặc sản xuất kinh doanh, dịch
vụ có tính chất cơng nghiệp”. Dưới tác động của q trình cơng nghiệp hóa hiện đại hóa, của nền kinh tế thị trường, xu hướng quốc tế hóa nền kinh tế đã
làm biến đổi cơ cấu giai cấp trong xã hội, đặc biệt là giai cấp công nhân. Giai
cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay có nhiều biến đổi sâu sắc.
Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân trong giai đoạn hiện nay.
- Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời đầu thế kỉ XX, gắn với cuộc khai
thác thuộc địa thực dân Pháp, trong hoàn cảnh một nước thuộc địa nửa phong
kiến.
- Giai cấp cơng nhân Việt Nam có tinh thần dân tộc, truyền thống yêu nước,
đoàn kết.
21


- Giai cấp cơng nhân Việt Nam có nguồn gốc chủ yếu là nông dân.
- Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân
lao động, đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp, không đối kháng trực
tiếp với tư sản dân tộc, liên minh chặt chẽ với nơng dân, trí thức và các tầng lớp
lao động khác.
- Giai cấp công nhân Việt Nam trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính
trị, thống nhất tư tưởng và tổ chức, sớm có Đảng lãnh đạo nên được giác ngộ lí
tưởng, mục tiêu cách mạng, có tinh thần cách mạng triệt để.
Q trình xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc
biệt là q trình đổi mới, cơng nghiệp hóa hiện đại hóa dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản giai cấp cơng nhân Việt Nam có nhiều biến đổi:
- Tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp
đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo
vệ tài nguyên và môi trường.

- Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt trong mọi thành phần kinh tế.
Trong đó, đội ngũ cơng nhân ở khu vực kinh tế nhà nước là tiêu biểu, đóng vai
trò nòng cốt, chủ đạo trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
- Hình thành đội ngũ công nhân tri thức, nắm vững khoa học – công nghệ
tiên tiến. Lao động chủ yế ở những ngành kinh tế mũi nhọn. Công nhân Việt
Nam ngày càng trẻ hóa, được đào tạo nghề theo chuẩn nghề nghiệp, có trình độ
học vấn, văn hóa được rèn luyện trong thực tiễn sản xuất và thực tiễn xã hội, là
lực lượng chủ đạo trong cơ cấu giai cấp công nhân, trong lao động và phong trào
cơng đồn.
* Một số biến đổi tiêu cực của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
- Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong nội bộ ngày càng sâu sắc,
ảnh hưởng đến sự thống nhất, đồn kết của giai cấp cơng nhân: đồn kết thống
nhất là một trong những đặc điểm chính trị cơ bản của giai cấp công nhân, giúp
công nhân tập hợp các tầng lớp giai cấp khác trong xã hội thực hiện sứ mệnh
lịch sử của mình. Tuy nhiên, hiện nay do sự biến đổi cơ cấu giai cấp công nhân
22


theo ngành nghề và theo trình độ đã làm phân hóa về thu nhập của giai cấp cơng
nhân. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, việc ứng
dụng khoa học vào sản xuất ngày càng được đẩy mạnh, dẫn đến sự phân tầng
giữa công nhân. Với xu hướng trí thức hóa cơng nhân do sự phát triển của khoa
học và cơng nghệ, thì sự phân tầng, phân hóa trong nội bộ giai cấp cơng nhân
nước ta sâu sắc hơn trong thời gian tới.
- Lập trường giai cấp, bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng của một bộ
phận công nhân bị phai nhạt: mặt trái của kinh tế thị trường, đã làm cho cơng
nhân có nhận thức không đồng đều về giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị, ý
thức tổ chức và kỷ luật lao động. Khơng ít cơng nhân cịn chưa nhận thức đầy đủ
về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình. Ý chí phấn đấu, ý thức tổ chức kỷ luật,
tính tiên phong gương mẫu của một bộ phận công nhân giảm sút. Một bộ phận

cơng nhân trẻ cịn bị ảnh hưởng bởi các tệ nạn xã hội, sống buông thả, phai nhạt
lý tưởng, suy thoái về đạo đức, lối sống, xa rời bản chất tốt đẹp của giai cấp
công nhân, gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp và hình ảnh người cơng nhân Việt
Nam trong q trình hội nhập quốc tế. Bộ phận công nhân chưa thiết tha phấn
đấu vào Đảng và tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị - xã hội điều
này ảnh hưởng đến vai trò tiên phong của giai cấp công nhân nước ta.
II. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
*Sứ mệnh lịch sử nói chung: Là lực lượng nòng cốt lãnh đạo cách mạng
Việt Nam, bảo vệ quyền lời của dân tộc, đặt quyền lợi của dân tộc lên trên quyền
lợi của giai cấp, luôn giữ vững bản chất cách mạng và bản lĩnh chính trị của
mình.
*Sứ mệnh của giai cấp cơng nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay:
- Bảo vệ thành quả cách mạng của chính giai cấp cơng nhân.
- Là đầu tàu trong sự nghiệp xây dựng cơ sở vật chất cho quá trình đi lên xã
hội chủ nghĩa.
Giai cấp cơng nhân Việt Nam có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo nhân dân lao
động giành độc lập dân tộc, lật đổ chế độ phong kiến, giành chính quyền, xây
dựng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.
23


- Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được thực hiên thông qua các giai
đoạn khác nhau:
+ Đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ phong kiến, giành chính
quyền về tay giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động, thiết lập nhà nước xã hội
chủ nghĩa.
+ Cải tạo xã hội cũ (xã hội phong kiến, thuộc địa), xây dựng chủ nghĩa xã
hội và chủ nghĩa cộng sản.
Trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to
lớn là: “là giai cấp lãnh đạo thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt

Nam; giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong
trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
cơng nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước; lực lượng nịng cốt trong liên minh giai
cấp cơng nơng và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
a. Thực trạng:
Trong những năm đổi mới vừa qua, giai cấp cơng nhân nước ta đã có
những bước phát triển tích cực, mạnh mẽ, đang tăng nhanh về số lượng, ngày
càng đa dạng về cơ cấu, đồng thời chất lượng đội ngũ được nâng lên, mà biểu
hiện là đã xuất hiện bộ phận cơng nhân trí thức đã và đang tham gia các ngành
nghề của nước ta.
- Về kinh tế - xã hội: giai cấp công nhân là lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước làm cho nước ta trở
thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Về chính trị - xã hội: giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động dưới
sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản củng cố và hồn thiện hệ thống chính trị xã hội
chủ nghĩa, xây dựng nhà nước của dân, do dân và vì dân. Xây dựng nền dân chủ
xã hội chủ nghĩa, bảo vệ thành quả của cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Về văn hóa – tư tưởng: xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa. Bảo vệ
sự trong sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, chống lại
24


những quan điểm sai trái, sự xuyên tạc của các thế lực thù địch, kiên định mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tuy nhiên, công nhân trong các ngành cơng nghiệp trực tiếp sản xuất do đó
năng xuất các ngành này còn thấp, cơ cấu ngành nghề bất hợp lý, công nhân chủ
yếu trong các doanh nghiệp nhà nước, thiếu sự đa dạng. Đồng thời tư tưởng của
cơng nhân hiện nay cịn là tư tưởng gắn với miếng ăn chỗ ở nên còn chưa thỏa
mãn được nhu cầu của giai cấp công nhân trong xã hội hiện nay.

b. Vai trị của giai cấp cơng nhân:
Trên lĩnh vực chính trị: GCCN thơng qua Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh
đạo để nhân dân từng bước xây dựng, phát triển, nền dân chủ XHCN, xây dựng
“Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”.
Trên lĩnh vực kinh tế: GCCN Việt Nam thông qua Đảng Cộng sản Việt
Nam lãnh đạo trên lĩnh vực kinh tế, mà tập trung nhất trong giai đoạn hiện nay
là: đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước theo định hớng XHCN gắn
với phát triển kinh tế tri thức và chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế,
từng bước xây dựng, hoàn thiện thể chế “kinh tế thị trường định hướng XHCN”.
Trên lĩnh vực văn hóa – xã hội: GCCN Việt Nam đi đầu trong công cuộc
xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, mà cốt lõi của nền văn
hoá này là lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH hướng tới việc xây dựng con
người mới XHCN có năng lực, bản lĩnh làm chủ.
c. Phương hướng:
- Quan tâm giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển giai cấp công nhân cả
về số lượng và chất lượng.
- Nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, chun mơn, kĩ năng nghề
nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động của công nhân.
- Bảo đảm việc làm, nhà ở, các cơng trình phúc lợi phục vụ công nhân.
- Sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp luật về tiền lương, bảo hiểm xã
hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, … để bảo vệ quyền lợi, nâng cao đời
sống vật chất và tinh thần cảu công nhân.
25