BÀI GIẢNG SIÊU âm THẬN BÌNH THƯỜNG 2022

BÀI GIẢNG SIÊU ÂM THẬN BÌNH THƯỜNG 2022
(Từ bài giảng thầy Cương ĐH Y Hà Nội)
1. Giải phẫu thận
- Thận nằm sau phúc mạc; đằng trước có nhiều ruột và tạng; đằng sau là
cơ thắt lưng và cột sống và vách có mỡ => khơng dùng mặt cắt phía
sau thận.
- Kích thước thận bình thường khoảng 11+/- 3 cm
- Thận trái nằm cao hơn thận Phải do thận P bị gan đè
- Bình thường tuyến thượng thận khơng thấy trên siêu âm. Nếu thấy là
có u hoặc do tăng kích thước
 Khảo sát thận rất khó khăn
 Khi siêu âm phải đặt đầu dị đúng vị trí thận sát da nhất, vng góc
thận.
 Thường vị trí khảo sát là đường nách sau, hơi hướng ra trước

1


-

2


- Khi siêu âm, có thể thấy tháp thận, nhu mơ thận, mạch máu
- Mỗi thận có trung bình khoảng 12 thùy chia thành 3 nhóm
- Vỏ thận = đáy tháp thận đến vỏ ngoài thận, dày khoảng 0.5mm
- Tủy thận = tháp thận + cột thận
- Trong tháp thận là các cấu trúc ống: ống lượn gần, ống lượn xa, quai
Henle. Các ống này chứa nước/dịch lọc => giảm âm/trống âm
- Xoang thận tăng âm do chứa mỡ.
- Nhu mô thận chứa các cầu thận, bản chất là các mạch máu: động mạch

đến và đi => tăng âm hơn so với tháp thận, giảm âm so với xoang thận
- Tĩnh mạch thận to hơn nhiều so với động mạch thận
- Bình thường siêu âm khơng thấy niệu quản
- Khi thấy niệu quản tức là niệu quản giãn
2. Kỹ thuật siêu âm thận
Bình thường 2 thận có kích thước tương đương nhau, khác biệt không
quá 1 cm. Khi khảo sát thận, khảo sát hình thái quan trọng hơn kích
thước.
Niệu quản đẹp là hình ảnh chết người

3


- Đầu dò đặt ở đường nách sau
- Các cửa sổ khác đều thơng qua gan
- Thận Trái chỉ có duy nhất cửa sổ cắt ở đường nách sau, không có vị trí
khác.
- Trường hợp BN rất gầy và ruột ít hơn thì có thể dùng mặt cắt ngang
- Khi siêu âm thận thường vướng các cấu trúc khác (xương, khí ở
ruột, ...).
- Để khảo sát tồn bộ thận thì dùng nhiều cửa sổ phối hợp.
- Bệnh nhân hít vào thì thận sẽ được đẩy xuống, nên dễ khảo sát hơn,
đặc biệt với thận Trái

4


- Trường hợp yêu cầu siêu âm mạch thận và niệu quản giãn thì phải
phân biệt các cấu trúc đi vào và đi ra của thận.

5


- Cầu thận là nơi giao nhau của động mạch và tĩnh mạch

Đọc: Hình ảnh niệu quản đẹp – hình ảnh chết người.

6


Cách đo kích thước thận: Đo độ dày từ trước ra sau, đo ngang từ chỗ rộng nhất đến
rốn thận, đo chiều dọc nối 2 cực thận. KÍCH THƯỚC BÌNH THƯỜNG 3x6x12cm
Độ dày nhu mơ bình thường 1-2cm. Tỷ lệ nhu mô/xoang thận với người dưới 60 tuổi
là 1,6/1; với người trên 60 tuổi là 1,1/1. Diện cắt ngang 16-30 cm2

7


8


Hình ảnh siêu âm thận bình thường

Đọc: nhu mơ thận ĐỒNG ÂM so với nhu mô gan, giảm âm so với nhu mơ Lách. Cấu
trúc trống âm hình tam giác là các tháp thận. Phần xoang thận ở trung tâm chứa mỡ
nên tăng âm. Không thấy niệu quản dãn.

9

Đọc: Thấy cấu trúc giảm âm ở trung tâm xoang thận. Đây là hình ảnh niệu quản giãn.
Chứng minh là khi phổ màu thì khơng thấy có dấu hiệu mạch máu của cấu trúc.

10


Thấy hình ảnh vướng hơi

Đọc: Vệt tăng sáng góc trái màn hình là cơ hồnh
Các nhầm lẫn thường gặp phải khi khảo sát thận
- Chỉ có thể nhìn thấy thận trái qua cửa sổ đường nách sau.
- Dễ nhầm tháp thận với thận ứ nước hoặc các khối u nang
- Nhầm động mạch thận bình thường với niệu quản (phân biệt bằng phổ
mạch)

11


Thận trẻ sơ sinh khác với người lớn: CẨN THẬN CHẨN ĐOÁN SAI

3. Biến thể giải phẫu
12


Đọc: Khối trống âm cực trên của thận. Phổ màu thấy khơng có tín hiệu dịng chảy.

13


Đọc:

Đọc: Thận biến dạng hình bướu con lạc đà. Thường xảy ra ở thận trái, bản chất do
lách to.
14


15


16