THỰC TIỄN vận HÀNH mối QUAN hệ GIỮA NHÀ nước PHÁP QUYỀN và xã hội dân sự QUA vụ án ASANZO MADE IN VIETNAM

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ-LUẬT
KHOA LUẬT

BÀI TIỂU LUẬN MÔN NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN

Đề tài
THỰC TIỄN VẬN HÀNH MỐI QUAN HỆ
GIỮA NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN VÀ XÃ HỘI DÂN SỰ
QUA VỤ ÁN ASANZO & MADE IN VIETNAM

GVHD: Thầy Lưu Đức Quang
Nhóm thực hiện:
1. Đàm Huy Hồng

K185031774

Nhóm trưởng

2. Bùi Thị Ngọc Ánh

K185031757

Thành viên

3. Trần Hà Mỹ Diễm

K185031762

Thành viên

4. Nguyễn Thị Kim Nhung

K185031795

Thành viên

5. Lê Huyền Trâm

K185031807

Thành viên

6. Nguyễn Thị Thanh Vy

K185031857

Thành viên

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 01 năm 2022
1


MỤC LỤC

2


DANH MỤC VIẾT TẮT
STT

Cụm từ

Viết tắt

1

Nhà nước pháp quyền

NNPQ

2

Xã hội dân sự

XHDS

3

Bộ luật hình sự

BLHS

3


LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam ln đề cao vai trị của “Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”,
tức thượng tôn pháp luật là điều tất yếu tồn tại của một xã hội. Nhà nước pháp
quyền được hình thành trải qua các giai đoạn của những học thuyết chính trị - pháp

lý, những tư tưởng chính trị. Đó là cả q trình của sự phát triển xã hội nhằm đạt
đến mức cao nhất của giá trị dân chủ, cơng bằng, bình đẳng và đỉnh cao của những
tư tưởng tiến bộ nhất, giúp con người chống lại những thế lực xấu xa tổn hại giá trị
của con người. Những giá trị về tư tưởng và thực tiễn đời sống nhiều xoay chuyển
từ xa xưa đến hiện đại ngày nay đã cho con người biết rằng để xây dựng nên một
Nhà nước pháp quyền là điều hết sức khó khăn và nan giải, bởi lẽ cần có sự đồng
điệu nhịp nhàng của những nội hàm cơ bản nhất của một Nhà nước pháp quyền.
Trong đó, mục tiêu chính yếu - trung tâm là việc tơn trọng, bảo đảm và bảo vệ
những quyền của con người sống trong xã hội chủ nghĩa. Nhà nước có nhiệm vụ
phải ban hành những quy định, khung hành lang pháp lý, phải ra sức bảo vệ thực thi
những quyền của con người và tự đặt mình ngay dưới sự ràng buộc bởi pháp luật do
chính mình ban hành đó thì mới có quyền lực giám sát, kiềm chế và kiểm soát
quyền lực đối với xã hội.
Hạt nhân quan trọng của sự phát triển bền vững Nhà nước pháp quyền được
hình thành và củng cố trên nền tảng một nền kinh tế phát triển bền vững, nó xác lập
và phát triển trên nền tảng lợi ích của mọi người trong xã hội được bảo vệ, song
những tiềm lực phát triển khác cũng phải được củng cố. Không thể để một cá nhân,
tập thể phát triển cho dù bền vững đi lên chăng nữa nhưng mang lại những hậu quả
khôn lường cho không chỉ một số mà rất nhiều thành phần trong xã hội chủ nghĩa bi
ảnh hưởng đi xuống, đánh mất cơ hội củng cố các mối liên kết bền vững khác của
xã hội. Điều đó hồn tồn đi lại với những định hướng, quy hoạch phát triển của
Nhà nước pháp quyền. Nhà nước chúng ta luôn luôn đau đáu với những trăn trở
trong việc xây dựng một Nhà nước pháp quyền công bằng, cơng lý được đảm bảo
thực thi thì lại có những cá nhân, tập thể đi ngược lại với mong muốn đó, làm tổn
hại đến chủ thể, mục tiêu chính yếu - trung tâm mà Nhà nước đang ra sức bảo vệ
này đây. Trong đó, vụ án của tập đồn Asanzo, “Made in Vietnam” là một ví dụ
điển hình cho việc những cá nhân, tập thể sống trong một xã hội chủ nghĩa lại đi
ngược lại với những giá trị xã hội mà Nhà nước đang tạo dựng và giám sát. Nhà
nước luôn muốn hướng xã hội phát triển đến mức tự do và nhân quyền của cá nhân,
4

con người được tối đa, bởi lẽ một xã hội dân chủ chính là đầu mối kết nối của dân
chủ và nhân quyền. Song điều đó khơng có nghĩa là cá nhân, tập thể hay bất cứ
thành phần nào trong xã hội chủ nghĩa này được phép đi xa quá mức cho phép của
khung hành lang pháp lý do chính Nhà nước pháp quyền kiểm soát và bảo vệ.
Trong vụ án Asanzo này, sẽ bàn đến những yếu tố về nhân quyền - quyền con
người bị xâm phạm một cách nghiêm trọng, cụ thể là quyền của người tiêu dùng.
Từ đó sẽ bàn đến vai trị của Nhà nước pháp quyền trong vụ việc này được thể hiện
ra sao với những hành vi vi phạm mang tính chất nghiêm trọng từ doanh nghiệp có
quy mơ lớn như Asanzo này. Những quy định mà Nhà nước ban hành liệu có đủ
sức răn đe, có sức nặng lên các doanh nghiệp có quy mô lớn và mang tầm ảnh
hưởng như Asanzo khi bắt đầu nhen nhóm từ những dự án như “Made in
Vietnam”? Liệu ngồi kia cịn bao nhiêu vụ việc chưa được phanh phui để rồi một
khi phát hiện sự dối trá, vi phạm những quy định pháp luật, lách luật thì sẽ lại mang
đến cho tồn xã hội những địn ảnh hưởng tâm lý và kinh tế nặng nề. Việc thiết lập
một chế độ Nhà nước pháp quyền rất khó để thực hiện và giám sát được chặt chẽ,
nhất quán. Song đó có phải tất cả những sai phạm nghiêm trọng này hoàn toàn là lỗi
đến từ mưu cầu lợi ích đen tối xấu xa của các doanh nghiệp hiện nay? Tính cơng
bằng hay minh bạch pháp luật được áp dụng, đảm bảo thực hiện và áp dụng kịp thời
như thế nào. 
Trong bài phân tích này, nhóm tác giả sẽ đi sâu phân tích những sai phạm
của Asanzo để từ đó thể hiện đa chiều hơn qua những luồng phân tích bình luận về
vụ việc theo nhiều góc nhìn khách quan nhất. Với tên đề tài ngắn gọn, súc tích
nhưng mang đến nhiều sự bình luận, “Vụ án Asanzo và Made in Vietnam”, sẽ
đem lại những phân tích kèm đánh giá bình luận chuyên sâu nhất những vi phạm
của doanh nghiệp này có ảnh hưởng như thế nào đối với việc đảm bảo phát triển
của một Nhà nước pháp quyền.
2. Mục đích của đề tài
Thơng tin đầy đủ về Nhà nước pháp quyền, Xã hội dân sự và mối quan hệ

giữa Nhà nước pháp quyền và Xã hội dân sự, từ đó phân tích thực tiễn vận hành
mối quan hệ giữa NNPQ và XHDS để giúp mối hệ này trở nên hài hòa, hỗ trợ nhau.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Trong khn khổ bài báo cáo, nhóm tập trung đưa ra các khái niệm NNPQ,
XHDS; nghiên cứu các yêu cầu cần thiết để xây dựng NNPQ và các đặc trưng của
XHDS; chỉ ra mối quan hệ giữa NNPQ và XHDS, từ đó phân tích các thực tiễn vận
hành mối quan hệ đó.
5


4. Các phương pháp tiến hành nghiên cứu
Trong báo cáo này sẽ sử dụng những phương pháp sau đây: Phương pháp
luận; phương pháp phân tích, tổng hợp; …
5. Ý nghĩa khoa học và giá trị ứng dụng của báo cáo
Kết quả nghiên cứu và những đề xuất được nêu trong bài báo cáo có ý nghĩa
lý luận và thực tiễn, góp phần thơng tin đầy đủ về Nhà nước pháp quyền và Xã hội
dân sự, giúp mối quan hệ giữa Nhà nước pháp quyền và Xã hội dân sự có sự hài
hòa, trở nên hỗ trợ nhau từ việc rút kinh nghiệm thực tiễn.
6. Bố cục của bài báo cáo
Bố cục của bài báo cáo được chia thành 3 mục như sau:
1. Hoàn cảnh diễn ra vụ việc
2. Động thái của các chủ thể liên quan đến vụ việc
3. Phân tích những vấn đề xoay quanh vụ Asanzo & “Made in Vietnam”

6


NỘI DUNG

VỤ ÁN ASANZO & MADE IN VIETNAM

1. Hoàn cảnh diễn ra vụ việc
Tổng quan về công ty Asanzo:
Công ty Cổ phần Điện tử Asanzo (nay là công ty Cổ phần Tập đoàn Asanzo)
được thành lập vào năm 2013 và có nhà máy sản xuất với giá trị đầu tư đầu tư lên
đến 20 triệu USD tại TP.HCM. Với chiến lược thay vì đối đầu trực tiếp với những
đại gia ngoại sừng sỏ như Sony, LG và Samsung, Asanzo lại chọn phân khúc khơng
ai đánh đó là tivi giá rẻ chuyên phục vụ khu vực nông thôn và những gia đình có
thu nhập thấp. Đồng thời, cơng ty này cũng chọn giải pháp giảm những chức năng
không cần thiết và tiết kiệm chi phí quảng cáo đắt đỏ để tivi Asanzo có giá thành rẻ
hơn 30% so với sản phẩm ngoại cao cấp. Nhờ các chính sách này mà Asanzo nhanh
chóng chiếm lĩnh thị trường tivi trong nước. Theo thống kê cuối năm 2017, Asanzo
lọt vào Top 4 thị trường tivi Việt Nam với thị phần 16%, bám đuổi LG (17%), Sony
(25%) và Samsung (35%) 1.
Nhận thấy, thị trường tivi trong của Asanzo có dấu hiệu tăng trưởng chậm so với
khoảng thời gian trước đây nên CEO của Asanzo, ông Phạm Văn Tam đã có chiến
lược đa dạng hóa sản phẩm để tăng doanh thu: kinh doanh, sản xuất smartphone,
máy lạnh, các thiết bị điện tử gia dụng
Trong thời gian gần đây, tập đoàn Asanzo trở thành nhà tài trợ của nhiều chương
trình và sự kiện truyền thơng lớn: Thách thức danh hài, Giải hạng nhì bóng đá Quốc
gia, tài trợ cho đội tuyển bóng đá Việt Nam khi chiến thắng AFF cup 2019, tài trợ
trên áo đội bóng Hải Phịng 0.
Hồn cảnh xảy ra vụ việc0:
Vào sáng ngày 21/6/2019, báo Tuổi Trẻ đăng tải các bài phóng sự điều tra:
Asanzo - hàng Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt và Công ty 'ma' nhập hàng Trung
Quốc cho thương hiệu Việt 'chất lượng cao'. Trong đó, nội dung các bài viết chỉ ra
rằng Tập đoàn Asanzo dù được chứng nhận là 'Hàng Việt Nam chất lượng cao',

1

Chí Bình, “Asanzo: 5 năm tốc hành trước khi 'húc đầu vào đá'”, Tạp chí điện tử đầu tư tài chính,

[ />(Truy cập ngày 11/01/2022)
0

Hiền Vũ, “Tập đồn Asanzo chính thức trở thành nhà tài trợ chính của CLB Bóng đá Hải Phịng”, Nhà báo
và Cơng luận, [ (Truy cập ngày 11/01/2022)
0
“Điều tra: Asanzo - hàng Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt”, Báo tuổi trẻ, [ (Truy cập ngày 11/01/2022)

7


quảng bá sử dụng 'đỉnh cao công nghệ Nhật Bản' nhưng sự thực lại khơng phải như
vậy.
Phóng sự điều tra của Tuổi Trẻ cho thấy công ty Asanzo đã sử dụng nhiều
thủ đoạn tinh vi nhằm "đánh lừa người dùng", nhập hàng nguyên thùng từ Trung
Quốc nhưng lại dán nhãn "Made in Việt Nam" để qua mặt khách hàng cùng các cơ
quan quản lý. Thậm chí, Asanzo cịn lập nên các cơng ty "ma", khơng có thật và lấy
cả cơng ty Truyền thông Asanzo, để nhập hàng từ Trung Quốc sau đó bí mật đưa về
các nhà máy của Asanzo tại Việt Nam.
Không chỉ vậy công nhân gỡ tem "made in China" trên sản phẩm rồi dán đè
tem "xuất xứ Việt Nam" trước khi tung ra thị trường mà có hẳn một quy trình ráp
màn hình ti vi tại nhà máy Asanzo mà công nhân phải tuân theo việc bỏ tem "made
in China".
2. Động thái của các chủ thể liên quan đến vụ việc
2.1. Phía chính quyền
Về phía chính phủ 0: Chiều ngày 24/6, Văn phịng Chính phủ truyền đi chỉ
đạo của Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Cơng an,
Bộ Cơng thương và các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra, xác minh thơng tin
báo chí phản ánh vụ việc Cơng ty cổ phần điện tử Asanzo nhập khẩu sản phẩm sản
xuất tại nước khác gắn nhãn xuất xứ Việt Nam.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ Công thương chỉ đạo
các cơ quan chức năng (Hải quan, Quản lý thị trường…) rà soát lại việc thực hiện
quản lý nhà nước và chức trách nhiệm vụ được giao trong vụ việc này, kiểm điểm
làm rõ trách nhiệm theo đúng quy định của pháp luật.
Về phía Bộ cơng thương 0: Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh vừa
có chỉ đạo tất cả các đơn vị có liên quan rà soát đánh giá cụ thể về vụ việc Asanzo
bán hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt đang gây xôn xao dư luận.
Các đơn vị thuộc Bộ này như Cục, Vụ, Viện có liên quan như: Cục Xuất nhập khẩu,
Cục Công nghiệp, Vụ Khoa học Công nghệ, Vụ Thị trường trong nước, Tổng cục
Quản lý thị trường… được yêu cầu tiến hành kiểm tra rà sốt cơng tác quản lý nhà
nước và chức trách nhiệm vụ được giao trong vụ việc này. Đồng thời có những biện
pháp cụ thể đảm bảo quyền và lợi ích của người tiêu dùng, cũng như đảm bảo môi
trường sản xuất kinh doanh lành mạnh.
0

Quốc Thái, “Thủ tướng yêu cầu xác minh vụ Asanzo bán hàng Trung Quốc dán mác hàng Việt”, Báo phụ
nữ,
[ (Truy cập ngày 11/01/2022)
0
Quốc Thái, “Bộ Công Thương vào cuộc xác minh vụ Asanzo”, Báo phụ nữ,
[ (Truy cập
ngày 11/01/2022)

8


Giữa ồn ào Asanzo, Bộ Công thương lấy ý kiến về 'Made in Vietnam' 0
Dự thảo thông tư này được xây dựng chủ yếu dựa trên các bộ quy tắc xuất
xứ hiện đang áp dụng cho hàng xuất khẩu từ Việt Nam, trong đó có Nghị định số
31/2018/NĐ-CP ngày 8/3/2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại

thương về xuất xứ hàng hóa.
Cho tới nay, Việt Nam đã ban hành nhiều quy định về xuất xứ hàng hóa,
trong đó có việc quy định thế nào thì một sản phẩm được coi là có xuất xứ Việt
Nam. Tuy nhiên, các quy định này mới chỉ áp dụng cho hàng xuất khẩu và hàng
nhập khẩu, giúp hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu theo cam kết tại các
hiệp định thương mại tự do hoặc phục vụ các mục tiêu khác của quản lý ngoại
thương. Với hàng hóa sản xuất, bao gồm cả sản xuất từ đầu vào nhập khẩu và sau
đó lưu thơng trong nước, hiện vẫn chưa có quy định như thế nào thì được gắn nhãn
“sản phẩm của Việt Nam” hay “sản xuất tại Việt Nam”.
Việc thiếu các quy định này đã khiến nhiều tổ chức và cá nhân lúng túng khi
muốn ghi chính xác nước xuất xứ trên nhãn sản phẩm theo quy định của Nghị định
43. Ở chiều ngược lại, một số mặt hàng dù chỉ trải qua các công đoạn gia công, lắp
ráp, chế biến đơn giản tại Việt Nam cũng được gắn nhãn “sản xuất tại Việt Nam”
khiến người tiêu dùng thắc mắc, thậm chí bức xúc nhưng các cơ quan chức năng lại
khơng có căn cứ để phân xử.
Về phía Bộ tài chính 0: Ngày 24/10, Cục Điều tra chống bn lậu (Tổng cục
Hải quan) xác nhận đã có Cơng văn số 1114/ĐTCBL-Đ4 ký ngày 16/10 bàn giao hồ
sơ liên quan đến Tập đoàn Asanzo gửi đến Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham
nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Cơng an.
Về phía Bộ Cơng an 0: thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, Cơ quan
CSĐT Bộ Công an (C03) đã vào cuộc điều tra làm rõ có hay khơng các sai phạm
xảy ra tại Cơng ty CP Tập đoàn Asanzo.
Kết quả điều tra ban đầu của C03 gửi Tổng cục Hải quan kết luận, trên cơ sở
Công văn số 1114/ĐTCBL-Đ4 ngày 16.10.2019 và 07/TCHQ-ĐTCBL ngày
8.1.2020 của Tổng cục Hải quan, C03 đề nghị Tổng cục Hải quan tiếp tục thực hiện
việc kiểm tra sau thông quan đối với Công ty Asanzo và các công ty liên quan nhập
0

Thư Hùng, “Giữa ồn ào Asanzo, Bộ Công thương lấy ý kiến về 'Made in Vietnam'”, Báo phụ nữ, [ Giữa ồn
ào Asanzo, Bộ Công thương lấy ý kiến về 'Made in Vietnam' - Báo Phụ Nữ (phunuonline.com.vn)], (Truy

cập ngày 11/01/2022)
0
Quốc Ngọc, “Tổng cục Hải quan, Viện KSND tối cao đồng ý chuyển hồ sơ Asanzo sang Bộ Công an”, Báo
phụ nữ, [Tổng cục Hải quan, Viện KSND tối cao đồng ý chuyển hồ sơ Asanzo sang Bộ Công an - Báo Phụ
Nữ (phunuonline.com.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)
0
Ngọc Lê, “Bộ Cơng an có kết quả điều tra vụ Asanzo”, Báo thanh niên, [Bộ Cơng an có kết quả điều tra vụ
Asanzo (thanhnien.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)

9


khẩu các lơ hàng hóa mang nhãn hiệu Asanzo và linh phụ kiện hàng hóa để sản xuất
sản phẩm mang nhãn hiệu Asanzo. Nếu có dấu hiệu tội phạm “bn lậu” hoặc “trốn
thuế”, chuyển hồ sơ, tài liệu cho Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM (PC03) để điều
tra theo thẩm quyền.
Theo thông báo kết quả cụ thể về hành vi gian lận xuất xứ hàng hóa Việt
Nam của hàng hóa mang nhãn hiệu Asanzo, C03 cho rằng do pháp luật hiện hành
chưa điều chỉnh về xuất xứ hàng hóa lắp ráp và lưu thơng trong nước, cũng chưa có
quy định tiêu chí để hàng hóa được ghi nhãn “Sản xuất tại Việt Nam” nên việc
Asanzo mua linh kiện từ các cơng ty và cá nhân trong nước, sau đó thực hiện việc
gia công, lắp ráp tạo ra sản phẩm điện tử hoàn chỉnh, ghi nhãn “Sản xuất tại Việt
Nam”, hoặc “Chế tạo tại Việt Nam”, “Nước sản xuất Việt Nam”, “Xuất xứ Việt
Nam” hoặc “Sản xuất bởi Việt Nam” là phù hợp quy định.
2.2. Phía Asanzo 0
Ơng Phạm Văn Tam, CEO Asanzo, chia sẻ với báo chí quy trình sản xuất
các sản phẩm của cơng ty. Ơng Phạm Văn Tam, CEO của Asanzo, mở đầu cuộc
họp báo chiều 23/6/2019 tại nhà máy ở quận Bình Tân, TP.HCM bằng cách nói về
cấu phần của TV Asanzo. Theo ông Tam, TV của Asanzo sử dụng 3 thành phần
chính nhập từ Trung Quốc đó là khung sườn, màn hình và bo mạch. Theo ông Tam,

đây là những thứ Việt Nam chưa sản xuất được và chiếm đến 70% của một chiếc
TV. 30% còn lại Asanzo chủ động thiết kế bảng mạch, hiệu chỉnh phần mềm
Android TV cho phù hợp với thị trường Việt Nam, bộ nguồn sao cho phù hợp với
điện 220V cũng như điện từ ắc-quy để có thể hoạt động trên ghe thuyền của các
vùng sông nước và các phần phụ trợ như điều khiển (remote)...
Về thông tin con tem Trung Quốc xuất hiện trên sản phẩm Asanzo, ông Tam
cho biết Con tem Trung Quốc đó dán lên một bộ phận linh kiện, chứ không phải
dán lên chiếc TV thành phẩm. Còn con tem "Made in Vietnam" lại được dán đằng
sau một chiếc TV khi thành phẩm. Tức là Asanzo gom nhiều linh kiện sản xuất tại
Việt Nam cũng như nhập từ Trung Quốc để lắp ráp. Chúng tôi cũng liệt kê những
nhà cung cấp phụ trợ như phần giấy, bao bì, nhựa, nguồn, loa... Asanzo khơng nhập
ngun chiếc TV về Việt Nam. Chúng tơi có chủ động về thiết kế. Khi một khâu
đầu cuối (ở đây là lắp ráp, hoàn thiện - PV) nằm ở nhà máy Asanzo, hoàn thiện trên
dây chuyền sản xuất của Asanzo thì chúng tơi sẽ được phép ghi là xuất xứ Việt
Nam, không vi phạm pháp luật.

0

“Asanzo nói gì khi bị tố nhập hàng TQ rồi dán 'Made in Vietnam'?”, Tin tức online, [Asanzo nói gì khi bị
tố nhập hàng Trung Quốc (tintuconline.com.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)

10


Asanzo khởi kiện báo Tuổi Trẻ ra tòa, yêu cầu bồi thường 0:
Ngày 26/7/2019, TAND quận 11, TP.HCM cho biết đã nhận được đơn khởi
kiện của Công ty cổ phần tập đoàn Asanzo (Asanzo) khởi kiện báo Tuổi Trẻ, yêu
cầu giải quyết bồi thường thiệt hại.
Theo đơn khởi kiện của Asanzo, việc báo Tuổi Trẻ đăng loạt bài “Điều tra
lật tẩy Asanzo” với nhiều cáo buộc gây thiệt hại nặng nề cho doanh nghiệp này.

Cụ thể, các tội danh mà báo Tuổi Trẻ quy kết cho Asanzo như “thay đổi xuất xứ
hàng hóa”, “lừa người tiêu dùng”, “qua mặt cơ quan quản lý”, “lập cơng ty ma”…
là hồn tồn sai sự thật, xuyên tạc khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền
hay bản án có hiệu lực pháp luật.
Asanzo khẳng định: “tội danh giả xuất xứ hàng hóa mà báo Tuổi Trẻ quy kết
cho chúng tơi và mơ tả quy trình sản xuất TV cắt xén nhiều khâu một cách có chủ ý,
khiến người đọc hiểu sai về hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty chúng tôi là
2 quy kết nguy hại nhất, là 2 nguyên nhân chính gây nên tổn thất cho việc kinh
doanh của công ty chúng tôi”.
Asanzo khởi kiện yêu cầu báo Tuổi Trẻ cải chính thơng tin, cơng khai xin
lỗi, đồng thời giải quyết bồi thường thiệt hại (bao gồm không chỉ giới hạn ở tổn thất
doanh thu, tổn thất về hình ảnh, chi phí luật sư suốt q trình tố tụng) ...
2.3. Phía cơng luận:
Phía người dân 0: Ngay sau khi loạt bài của Tuổi trẻ đưa tin về nghi vấn
"Asanzo hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt Nam", trang Facebook chính thức của
tập đồn sản xuất điện tử này đã bị người dùng mạng xã hội ném đá bằng hàng loạt
ngơn từ chỉ trích nặng nề, thậm chí là thiếu văn hóa.
Khi phải hứng chịu "cơn bão gạch đá" từ cộng đồng mạng, trang fanpage Asanzo
(được Facebook tích dấu xanh xác nhận) của Asanzo Việt Nam với hơn 170.000
lượt theo dõi đã phải sử dụng chặn tính năng bình luận.
Phía nhà phân phối sản phẩm của Asanzo 0: Sau thông tin nghi ngờ sản
phẩm Asanzo thay mác hàng Trung Quốc thành hàng Việt. Nhiều siêu thị điện máy
đã ngừng bán các sản phẩm Asanzo, có nơi thơng báo cho phép đổi sản phẩm
Asanzo lấy sản phẩm của thương hiệu khác hay dùng sản phẩm của Asanzo làm
hàng… khuyến mãi. Cụ thể: Trưa ngày 26/6/2019, trên website của Nguyễn Kim
0

Đoàn Nga, “Asanzo khởi kiện báo Tuổi Trẻ ra tòa, yêu cầu bồi thường”, Báo Việt Nam Net, [ Asanzo khởi
kiện báo Tuổi Trẻ ra tòa, yêu cầu bồi thường - VietNamNet], (Truy cập ngày 11/01/2022)
0

Phi Phi, “Bị 'ném đá' dữ dội, fanpage của Asanzo chặn bình luận phản cảm”, VTC News, [Bị 'ném đá' dữ
dội, fanpage của Asanzo chặn bình luận phản cảm (vtc.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)
0
Quốc Thái, “Asanzo bị dọn sạch trên các kệ siêu thị sau bê bối hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt”, Báo
phụ nữ, [Asanzo bị dọn sạch trên các kệ siêu thị sau bê bối hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt - Báo Phụ Nữ
(phunuonline.com.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)

11


cịn ra thơng báo về việc thu đổi sản phẩm tivi Asanzo trên tồn hệ thống siêu thị
này. Cịn tại siêu thị điện máy Chợ Lớn (quận 10, TP.HCM) cũng vắng bóng hồn
tồn sản phẩm của Asanzo. Một số nhà phân phối khác thì tiến hành liên hệ với các
cơ quan chức năng để được hướng dẫn về trường hợp này.
Phía chuyên gia: Tại Tọa đàm “Thế nào là Made in Vietnam" mới đây, luật
sư Trần Ngọc Trung, Cố vấn cao cấp Công ty Luật Baker & McKenzie, khẳng định
theo các quy định pháp luật hiện hành, Công ty cổ phần tập đoàn Asanzo ghi xuất
xứ Việt Nam đối với các sản phẩm sản xuất trong nước là chính xác. Tuy nhiên,
ơng Trung nhấn mạnh, dưới góc độ người tiêu dùng, vấn đề chất lượng được quan
tâm nhất, thay vì quản lý chất lượng qua dán nhãn xuất xứ. Quản lý khơng chỉ dựa
vào xuất xứ, mà phải kiểm sốt chất lượng, để doanh nghiệp yên tâm sản xuất.
Bình luận về vấn đề của Asanzo bị quy kết “bán hàng Tàu đội lốt hàng
Việt”, Luật sư Trần Ngọc Trung cho biết, qua theo dõi thơng tin trên báo chí, báo
chí đưa ra vấn đề xuất xứ là muốn bảo vệ người tiêu dùng, nhưng thực tế báo chí đã
đặt vấn đề chất lượng sản phẩm Asanzo ra chưa, hay chỉ xoáy vào yếu tố nguồn gốc
xuất xứ từ Trung Quốc. Cũng qua báo chí phản ánh, mấy năm gần đây Asanzo phát
triển nhanh và mạnh, chiếm lĩnh thị phần khá cao trong thị trường nội địa, nếu họ
lừa dối khách hàng họ có thể tồn tại và phát triển nhanh như vậy được khơng.
Người sản xuất có quyền sản xuất, người tiêu dùng có quyền lựa chọn sản phẩm,
các doanh nghiệp coi trọng giá trị thương hiệu là yếu tố sống cịn để tồn tại, nên họ

sẽ khơng bán sản phẩm kém chất lượng để người tiêu dùng quay lưng lại 0.
Theo Chuyên gia kinh tế TS.Lê Đăng Doanh cho rằng, có 3 vấn đề cần được
làm rõ xung quanh câu chuyện của doanh nghiệp 0.
Thứ nhất, vị chuyên gia cho rằng, Asanzo nhập linh kiện Trung Quốc để lắp
hàng của mình là bình thường, tuy nhiên, việc bóc tem "Made in China", dán tem
"Made in Vietnam" là một điều cần được điều tra, xem xét triệt để, bởi đó là lừa dối
khách hàng và vi phạm luật pháp, cần bị trừng phạt.
Thứ hai, cần làm rõ tại sao sản phẩm của Asanzo được cấp chứng nhận Hàng
Việt Nam chất lượng cao.

0

“Luật sư Trần Ngọc Trung: Asanzo ghi xuất xứ 'Made in Vietnam' không sai khi căn cứ theo Hiệp định
thương mại Asean Trung Quốc”, ICTNews, [Luật sư Trần Ngọc Trung: Asanzo ghi xuất xứ "Made in
Vietnam" không sai khi căn cứ theo Hiệp định thương mại Asean Trung Quốc - ICTNews (vietnamnet.vn)],
(Truy cập ngày 11/01/2022)
0

Hoàng Linh, “Chuyên gia: Vụ Asanzo khơng giống Khaisilk, liệu có tình huống tương tự nào chưa bị xử
lý?”, Báo dân sinh, [Chuyên gia: Vụ Asanzo khơng giống Khaisilk, liệu có tình huống tương tự nào chưa bị
xử lý? (baodansinh.vn)], (Truy cập ngày 11/01/2022)

12


Thứ ba, vị chuyên gia đặt câu hỏi về việc trong thời gian dài như vậy, khơng
phát hiện gì về Asanzo, trách nhiệm hành chính và hình sự của doanh nghiệp cũng
như các bên liên quan là như thế nào cũng cần phải được làm rõ.

3. Phân tích những vấn đề xoay quanh vụ Asanzo & “Made in Vietnam”

3.1. “Made in Vietnam” theo quy định pháp luật hiện hành Việt Nam
Hiện nay xuất xứ hàng hóa được quy định cụ thể Nghị định 31/2018/NĐ-CP
quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa. Theo đó, đối với
sản phẩm Asanzo là những sản phẩm không được sản xuất toàn bộ tại Việt Nam mà
được nhập nguyên chiếc hoặc linh, phụ kiện từ Trung Quốc thì loại hàng hóa này
được coi là xuất xứ không thuần túy nếu hàng hóa đó đáp ứng tiêu chí xuất xứ
thuộc Danh mục Quy tắc cụ thể mặt hàng do Bộ Công Thương quy định tại Phụ lục
I ban hành kèm theo Thông tư số 05/2018/TT-BCT với hai tiêu chí: (i) tiêu chí
chuyển đổi mã số hàng hóa và (ii) tiêu chí tỷ lệ %. 
Căn cứ theo Điều 13, 15 Nghị định 31/2018/NĐ-CP thì nếu Asanzo muốn
xuất khẩu sang các nước khác, cơng ty này có thể xin chứng nhận xuất xứ C/O với
1 trong 2 điều kiện trên. Nhóm xét thấy ở tiêu chí thứ hai về tỷ lệ % giá trị thì theo
phụ lục I ban hành kèm theo Thơng tư số 05/2018/TT-BCT, tỷ lệ tối thiểu sản phẩm
Asanzo phải có lớn hơn hoặc bằng 30% giá trị sản phẩm xuất ra là của Việt Nam và
hoàn thiện lắp ráp tại Việt Nam. Công ty này sẽ phải điền một bộ giấy tờ để xin xác
nhận xuất xứ C/O từ hải quan khi làm thủ tục xuất khẩu trong đó các giấy tờ chứng
minh đều là tự khai. Bên cạnh đó, nếu Asanzo áp dụng tiêu chí tỷ lệ % tỷ lệ này thì
sẽ làm cam kết từ nhà cung cấp. Thơng thường vì việc kiểm tra trước (tiền kiểm) rất
mất thời gian nên cơ quan hải quan chỉ hậu kiểm. Đây có thể xem là một khe hở của
luật khi mà thơng tin để xin cấp chứng nhận C/O đều hồn tồn là tự khai và khơng
có một khâu rà sốt tiền kiểm thông tin cụ thể. Việc các công ty này có thể thay đổi
thơng tin của mình để phù hợp với các điều kiện được cấp C/O là hoàn tồn có thể
xảy ra.
Trong vụ án này, Asanzo - một công ty đang tập trung phát triển thị trường
nội địa nhưng các quy định trên chỉ áp dụng đối với hàng xuất nhập khẩu mà khơng
hề có một văn bản pháp luật nào quy định rõ hàng hóa được sản xuất và bán tại Việt
Nam phải thỏa mãn những điều kiện hay tiêu chuẩn nào để có thể dán nhãn “sản
phẩm của Việt Nam”, “Made in Vietnam” hoặc tương tự. Việt Nam hiện nay cũng
vẫn chưa có một thước đo rõ ràng để xác định quá trình sản xuất thế nào, hàm
lượng giá trị bao nhiêu thì doanh nghiệp Việt Nam có thể tự tin dán nhãn “Made in

Vietnam” lên sản phẩm. Một khi khơng có hành lang pháp lý quy định cụ thể thì
doanh nghiệp muốn dán mác “Made in Vietnam” thế nào cũng được và không sai
13


luật, đặc biệt là các nhãn hàng nhập từ Trung Quốc và lắp ráp tại Việt Nam. Sau tác
động chiến tranh thương mại Mỹ - Trung càng đặt ra yêu cầu cấp thiết liên quan
đến các quy định liên quan đến việc dán nhãn “Made in Vietnam”. Một số doanh
nghiệp nước ngoài đã gắn mác "Made in Viet Nam" vào sản phẩm để tránh thuế
quan. Việc này khiến Tổng thống Mỹ Donal Trump chú ý.  
Trách nhiệm trong trường hợp này thứ nhất là đặt ra với Bộ Công thương.
Trách nhiệm của Bộ Công Thương là đề xuất các dự án luật chuyên ngành với
Quốc hội hay ban hành thông tư giải thích làm rõ Nghị định về “Made in Vietnam”
và thứ hai là Quốc hội với trách nhiệm soạn thảo ra những nghị định, Bộ luật liên
quan. Đây mới chính là việc cần thiết và lâu dài nhất, tránh được những hệ lụy kiểu
Asanzo hay Khải Silk tiếp theo. Từ năm 2018, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ
tướng và xây dựng dự thảo Thơng tư quy định hàng hóa thế nào được gắn nhãn
“Sản xuất tại Việt Nam/Made in Vietnam”. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại vẫn
chưa có một văn bản pháp luật nào cụ thể ra đời mà mới vẫn chỉ đang ở diện dự
thảo. 
3.2. Vấn đề nhượng quyền thương mại 
Về việc các mặt hàng gia dụng được nhập nguyên chiếc từ Trung Quốc và
gắn nhãn “xuất xứ Việt Nam”, ông Phạm Văn Tam, người sáng lập thương hiệu
Asanzo cho biết Asanzo đang nhượng quyền cho một vài cơng ty khác sử dụng
thương hiệu của mình và khơng có khiếu nại trước việc những đơn vị này thuê nhà
sản xuất Trung Quốc đóng logo Asanzo vào sản phẩm điện gia dụng rồi nhập về thị
trường trong nước bán. Trước vấn đề mà báo chí đặt ra liên quan đến nhãn mác
thương hiệu, ông Tam cho rằng trong tập đồn Asanzo có rất nhiều cơng ty con
khác nhau, bộ phận nào làm sai thì đơn vị đó sẽ chịu trách nhiệm. 
Câu hỏi đặt ra là nhượng quyền mà khơng có kiểm sốt đối với bên nhân

kèm theo mơ hình kinh doanh thì có đúng theo quy định pháp luật không? 
Theo quy định tại Điều 284 Luật thương mại 2005, bên chuyển quyền nắm
quyền chi phối nhất định đối với việc sử dụng nhãn hiệu ra sao và làm sao để đảm
bảo được uy tín của mình cũng như đảm bảo được rằng việc sử sử dụng của bên
nhận khơng làm ảnh hưởng hình ảnh của họ. Bên cạnh đó, bên chuyển quyền ln
có thể có những biện pháp để kiểm tra và sẽ tiến hành chấm dứt bất kỳ hành vi nào
làm tổn hại đến uy tín của họ. Mặc dù theo pháp luật Việt Nam thì việc kiểm soát
bên nhận quyền của bên chuyển quyền là quyền chứ không phải bắt buộc tuy nhiên
việc Asanzo buông bỏ mọi quyền kiểm soát đối với bên nhận quyền là điều rất khó
hiểu.  
14


Khi xảy ra hành vi xâm phạm pháp luật từ việc chuyển quyền như trường
hợp của Asanzo thì đơn vị nào sẽ chịu trách nhiệm pháp luật?
Liên quan đến việc nhập nguyên chiếc đồ gia dụng từ Trung Quốc và gắn
nhãn Việt Nam thì theo pháp luật Việt nam, hành vi nhập khẩu nguyên chiếc và
thay đổi tem nhãn, xuất xứ sản phẩm khi nhập về Việt Nam trong mọi trường hợp
đều được coi là hành vi gian lận về xuất xứ hàng hóa. Tuy nhiên, cần phải làm rõ ai
hoặc pháp nhân nào đứng ra kinh doanh trực tiếp những mặt hàng đó và đưa sản
phẩm đó ra thị trường. Chúng ta hồn tồn có thể tìm ra nếu đối chiếu hợp đồng
giữa các siêu thị, đại lý với bên cung cấp mặt hàng này.
Như vậy, hiện nay pháp luật Việt Nam chưa có quy định về việc bên chuyển
quyền kiểm soát hành vi của bên nhận quyền nhằm ngăn chặn những hành vi gây
bất lợi cho người tiêu dùng. Có thể thấy Asanzo vào thời điểm từ năm 2019 trở về
trước là cơng ty khá có tiếng và được cấp danh hiệu hàng Việt Nam chất lượng cao.
Bên nhận quyền có thể lợi dụng độ nổi tiếng, thương hiệu, … lừa dối người tiêu
dùng. Phải chăng pháp luật Việt Nam nên có những quy định về trách nhiệm của
bên chuyển quyền liên quan đến việc kiểm soát các hành vi của bên nhận quyền bởi
vì một khi bên chuyển quyền muốn mở rộng mơ hình kinh doanh thì họ cũng phải

đảm bảo chất lượng sản phẩm. 
3.3. Quảng cáo “đỉnh cao công nghệ Nhật Bản” theo pháp luật hiện hành
Việt Nam
Hoạt động quảng cáo là việc giới thiệu hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch
vụ nhằm thu hút và gây sự chú sự của khách hàng thông qua các sản phẩm quảng
cáo.  Trường hợp Asanzo đã đưa ra lời giới thiệu mơ hồ với những từ ngữ không
tường minh khiến người tiêu dùng phải tự hiểu thông điệp “đỉnh cao công nghệ
Nhật Bản”. Đây là thuật ngữ khó định lượng, mơ hồ nặng về yếu tố marketing thay
vì được điều chỉnh bởi quy định của pháp luật. 
Trong cuộc họp báo minh oan, Asanzo nêu rằng mình có ký với Cơng ty
SHARP-ROXY cung cấp phần mềm và chuyển giao công nghệ. Tuy nhiên theo
điều tra báo Tuổi Trẻ0, Công ty Roxy vốn là công ty chuyên bán và phân phối đồ
điện gia dụng, linh kiện điện tử, chứ không sở hữu công nghệ nào như Asanzo nói .
Mặt khác, tại cơng văn số 2294/BKHCN-TTr ngày 31-7-2019 Bộ Khoa học và công
nghệ khẳng định không nhận được và không xử lý bất kỳ hồ sao nào đăng ký
chuyển giao công nghệ liên quan đến Cơng ty Cổ phần Tập đồn Asanzo Việt Nam
và các cơng ty có liên quan. 
Ngọc Hiển - Lê Thanh, Asanzo có dấu hiệu giả mạo xuất xứ và lừa dối người tiêu dung, Báo Tuổi trẻ online,
truy cập ngày 16/01/2022.
0

15


Có thể thấy, mặc dù tại Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định các hành vi
nghiêm cấm trong quảng cáo và xử lý vi phạm trong hoạt động quảng cáo tại Điều
11 Luật này nhưng như đã thấy thì thực trạng doanh nghiệp vi phạm rất nhiều liên
quan tới vấn đề quảng cáo. Cụ thể như trường hợp asanzo hay mới đây là Biti’s0 và
Bkav0. 
Theo nhóm, ngun nhân chính gây ra tình trạng này đó là: (i) quy định về

các điều cấm trong quảng cáo được quy định tại Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 chưa
đủ bao quát hết các vi phạm và (ii) hình phạt về vi phạm quảng cáo chưa đủ răn đe
quy định tại Điều 11 Luật này. Xét về nguyên nhân thứ nhất thì việc quy định các
điều cấm trong quảng cáo theo cách liệt kê là chưa hợp lý và đủ bao quát vì trong
thời đại công nghệ thông tin, các phương tiện truyền thông phát triển khó kiểm sốt
các hoạt động về quảng cáo. Và đây sẽ là khe hở cho các doanh nghiệp có thể lách
luật. Có thể thấy hàng loạt vi phạm liên quan đến quảng cáo như Bitis, Khaisilk, …
đều không nằm trong các quy định cấm nên không thể quy kết trách nhiệm của các
chủ thể này. Về nguyên nhân thứ hai thì các hành vi vi phạm quảng cáo hiện nay
chỉ bị phạt vi phạm hành chính mới mức phạt chỉ từ 100.000 đồng đến 200.000.000
đồng0, quá ít so với lợi nhuận mà các chủ thể kiếm được từ hành vi vi phạm. Về xử
lý hình sự thì theo Điều 197 quy định về tội quảng cáo gian dối BLHS 2015 sửa đổi
bổ sung năm 2017 thì (i) Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị
xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được
xóa án tích mà cịn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000
đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. (ii) Người phạm tội cịn có thể
bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công
việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Có thể thấy quy định này khá chung chung
rất khó để định mức phạt chính thức cho chủ thể vi phạm. 
3.4. Quản lý, tổ chức cấp danh hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao   
Chương trình “hàng Việt Nam chất lượng cao” lần đầu tiên được tổ chức bởi
Báo Sài Gịn Tiếp Thị thơng qua hình thức các cuộc thi góp ý và bỏ phiếu bình
chọn vào năm 1996 - năm Việt Nam gia nhập ASEAN và ngày càng khẳng định
được vị trí của mình đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Việt Nam. 
Việt Anh, Thương hiệu Biti's và những "phốt" quảng cáo khiến người tiêu dùng đòi tẩy chay, Báo Thương
gia online, truy cập ngày 16/01/2022.
0
Anh Vũ, Bkav có thể bị kiện vì vi phạm luật quảng cáo vụ Bphone?, Báo Thanh niên
truy cập
ngày 16/01/2022.

0
Theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng
cáo.
0

16


Về quy trình chương trình “Hàng Việt Nam chất lượng cao” thì tại website
Hội0 quy định rất chi tiết, tỉ mỉ tuy nhiên sau vụ Asanzo nhiều ý kiến dư luận đặt
vấn đến Asanzo được cấp danh hiệu HVNCLC là do bỏ tiền mua và nhãn hiệu
HVNCLC che mắt người tiêu dùng để hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt để chiếm
lĩnh thị trường. Theo đó thì Asanzo được cấp nhãn hàng HVNCLC trong 4 năm liên
tiếp từ 2016 đến 2019. Theo bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp
HVNCLC thì Asanzo khơng dán nhãn HVNCLC trên các sản phẩm của mình và
sau khi báo chí phản ánh, Hội đã đối chiếu lại hồ sơ Asanzo nộp thì phát hiện sai
phạm vì trong điều lệ của Hội, gia cơng ở nước ngồi là khơng được cấp HVNCLC.
Xét thấy Asanzo vi phạm, Hội đã tước quyền sử dụng nhãn hiệu. Có thể thấy
chương trình này được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 Đài phát thanh Quốc
gia. Vì vậy, khán giả cả nước đều có thể xem và họ cũng có thể thấy trên các
phương tiện thông tin đại chúng khác và hiểu lầm mọi sản phẩm của công ty đều là
HVNCLC. Việc cấp giấy phép HVNCLC cho một doanh nghiệp tác động đến việc
mua hàng của người tiêu dùng và uy tín của doanh nghiệp Việt Nam. Vì vậy trong
tình huống này, đặt ra trách nhiệm Hội Doanh nghiệp HVNCLC khi cấp giấy phép
HVNCLC.
Hiện pháp luật Việt Nam chưa có quy định về việc quản lý, tổ chức xét tặng
danh hiệu, giải thưởng cho doanh nghiệp, doanh nhân  
Trước thực trạng đó, Bộ Nội vụ đã có tờ trình gửi Chính phủ và các bộ, ngành để
lấy ý kiến ban hành Nghị định về quản lý, tổ chức xét tặng danh hiệu, giải thưởng
cho DN, doanh nhân. Tuy nhiên, từ khi dự thảo vào năm 2018 đến nay nghị định

này vẫn chưa được ban hành.
3.5.
3.6. Kết luận và quan điểm của nhóm
Asanzo khơng sai
Có nhiều doanh nghiệp, cho dù đã xây dựng được thương hiệu sau nhiều
năm bôn ba thương trường, nhưng chỉ vì lợi nhuận quá lớn mà sẵn sàng thực hiện
hành vi lừa dối người tiêu dùng.
Bất cứ sự gian dối, gian lận nào trong thương mại cũng đều phải trả giá đắt.
Việc tuân thủ đạo đức kinh doanh, xây dựng uy tín thương hiệu là lời giải duy nhất
cho bài toán phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp chỉ vì lợi
ích trước mắt mà sẵn sàng làm ăn gian dối thì doanh nghiệp sớm muộn cũng sẽ phá
sản.
0

/>
17


Xây dựng thương hiệu đối với doanh nghiệp là rất khó, nhưng việc phá vỡ
nó lại vơ cùng dễ. Chỉ một hành động gây tổn thất niềm tin người tiêu dùng có thể
làm sụp đổ hồn tồn thương hiệu của một doanh nghiệp. Chính bởi vậy, tuân thủ
đạo đức kinh doanh, giữ chữ tín bằng cách làm ăn trung thực là cách duy nhất để
doanh nghiệp có thể chiếm được niềm tin người tiêu dùng, từ đó mới có thể phát
triển một cách bền vững.
Và dưới góc độ nhà nước pháp quyền thì vụ việc lừa dối người tiêu dùng của
công ty Asanzo là “vụ phức tạp để định được tội, có vi phạm hay khơng vi phạm”.
Vì vậy cơ quan chức năng cần rà soát và quản lý chặt chẽ hơn nữa. Bên cạnh đó cần
đưa ra những biện pháp nghiêm khắc đối với những doanh nghiệp vi phạm. Bộ
Công Thương cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến tới cộng đồng doanh nghiệp
để phòng tránh ngăn chặn về hành vi chuyển tải hàng hoá và gian lận thương mại.

Đặc biệt, để chủ động hơn nữa trong bối cảnh hiện nay, khi mà chúng ta đang phải
đối mặt với nhiều nguy cơ gian lận hàng hóa của nước ngồi đối với xuất xứ của
Việt Nam trong thương mại quốc tế. Tăng cường quản lý nhà nước đối với tất cả
các khâu trong liên quan đến xuất khẩu, nhập khẩu và đầu tư của nước ngoài để
ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại. Bộ Công Thương cũng phải xây dựng
văn bản quy phạm pháp luật để quy định cụ thể về xuất xứ hàng hố lưu thơng
trong nước.

18


KẾT LUẬN
Cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội thì việc đảm bảo được sự cơng
bằng, bình đẳng giữa của các chủ thể trong xã hội sao cho tối ưu nhất là một vấn đề
lớn cho các nhà làm luật phải luôn cần những thay đổi phù hợp với tình hình phát
triển nhanh chóng của xã hội. Học giả người Pháp, Jacques Chevallier đã nhận định
rằng “luật pháp không chỉ là công cụ hoạt động của nhà nước mà cịn là phương
tiện giới hạn sức mạnh của chính quyền”. Kinh tế thị trường có những đặc điểm
riêng biệt ở mỗi nước, địi hỏi những mơ hình Nhà nước pháp quyền tương ứng phù
hợp nhằm đảm bảo sự tồn tại và vận hành có hiệu quả của mơ hình Nhà nước pháp
quyền đó. Việt Nam đang xây dựng một Nhà nước pháp quyền đề cao nền kinh tế
thị trường, bởi lẽ nó chính là yếu tố quyết định đối với sự ổn định hay phát triển dân
chủ của một chế độ. Nền kinh tế thị trường cần đến sự đảm bảo rất lớn của Nhà
nước nhằm duy trì, phát triển tự do, bình đẳng giữa các chủ thể tham gia trong thị
trường, cạnh tranh lành mạnh và tạo ra nhiều giá trị cho cộng đồng. Có thể thấy,
kinh tế thị trường có vai trị to lớn khơng phải bàn cãi, một doanh nghiệp có quy mơ
tầm cỡ như Tập đồn Asanzo lại có những hướng đi đi ngược lại với xu thế phát
triển của xã hội là đáng lên án, chịu sự trừng phạt của pháp luật. Khơng có một chủ
thể nào có thể đi lên mà bỏ qua sự bình đẳng với các chủ thể khác trong xã hội. Thử
hỏi rằng liệu sai phạm của Asanzo còn tiếp tục tái diễn thì biết bao ảnh hưởng đến

Nhà nước và toàn dân. Nhà nước pháp quyền phải đảm bảo được sự tự do, phát
triển bình đẳng của mỗi cá nhân, tổ chức và không thể để quyền con người bị tổn
hại bởi bất kỳ một chủ thể nào trong xã hội. 
Qua vụ việc Asanzo này có thể thấy trách nhiệm của Nhà nước đối với sự
đảm bảo quyền con người là vô cùng lớn lao. Không những thế vai trị của nhà
nước cịn có thể thấy được qua việc yêu cầu phải xây dựng hàng lang pháp lý thật
sự vững vàng, làm điểm tựa cho nền kinh tế thị trường - một trong ba trụ cột vô
cùng quan trọng của tinh thần nhà nước bên cạnh Nhà nước pháp quyền và xã hội
dân sự, được phát triển bền vững nhất. Asanzo là một Tập đoàn kinh tế lớn, mang
nhiều ảnh hưởng đáng kể trong nền kinh tế thị trường nước ta, đòi hỏi các nhà làm
luật phải củng cố, thiết lập, ban hành những quy định mới phù hợp với tình hình
chung của nền kinh tế đang khơng ngừng thay đổi. Biết rằng pháp luật luôn đi sau
đời sống con người, pháp luật không thể bao trùm lên tất cả mọi vấn đề đời sống
thực tiễn. Song quyền lực của nhà nước là quyền lực tối cao trong xã hội, nhà nước
nhân danh chính mình có nhiệm vụ để bảo vệ xã hội và bảo vệ các cá nhân công
dân trong xã hội dân chủ này. Không thể tiếp tục để những vụ việc như Asanzo làm
19


ảnh hưởng đến niềm tin của công dân đối với Nhà nước pháp quyền. Bên cạnh đó,
nhóm tác giả cũng nêu ra một số kiến nghị và đề xuất nhằm đảm bảo chất lượng
hàng hóa khi tung ra thị trường đến tay người tiêu dùng được minh bạch, công khai
nhất. Khơng thể thiếu lại là vai trị quản lý thị trường của Nhà nước trong việc kiểm
tra, giám sát những hoạt động của các doanh nghiệp nói chung và những doanh
nghiệp có tầm ảnh hưởng lớn như Asanzo. Cơng dân cũng là người có quyền nói
lên tiếng nói của chính mình, vì xã hội dân chủ ngày càng phát triển, những hành vi
sai trái sẽ bị tố giác trước pháp luật. Hiện nay quy định pháp luật về tiêu chuẩn xuất
xứ hàng hóa, điều kiện về lưu thơng trên thị trường còn nhiều bất cập. Hơn nữa cơ
quan quản lý thị trường đang đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm của mình ở đâu dẫn
đến một doanh nghiệp vi phạm gây hệ lụy lớn cho thị trường. Trong bối cảnh cạnh

tranh nền kinh tế thị trường đang có những lỗ hỏng pháp luật cần có những định
hướng pháp luật mang chiều sâu, các nhà phán quyết phải có tầm nhìn rộng, am
hiểu pháp luật và thực tiễn về nền kinh tế thị trường. Chung quy trách nhiệm của cơ
quan nhà nước cần phải được nâng cao hơn nữa, cần có chế tài xử lý rõ ràng mang
tính răn đe hơn là việc nhắc nhở một cách hời hợt và tính kỷ luật khơng nghiêm.
Làm rõ trách nhiệm của bên vi phạm và bên có trách nhiệm giám sát thị trường hơn
nữa. Pháp luật là cơ sở để thiết lập, củng cố và cũng như tăng cường quyền lực nhà
nước. Việc thực thi pháp luật cũng đồng nghĩa với việc đảm bảo trên thực tế các
quyền của con người được tơn trọng từ đó các giá trị xã hội được tơn trọng theo.
Một hệ thống pháp luật hồn chỉnh, thể hiện đúng với ý chí và nguyện vọng của số
đơng, phù hợp với xu thế vận động phát triển của xã hội sẽ góp phần thúc đẩy và
tiến bộ xã hội. Yêu cầu đặt ra đối với pháp luật cũng phải tác động tích cực đến nền
đạo đức của xã hội. Do đó, pháp luật cũng đóng vai trị rất quan trọng trong việc
bảo vệ nền đạo đức của toàn xã hội. 
Trên đây là tồn bộ những phân tích, đánh giá và bình luận của nhóm về vụ
việc Asanzo và Made in Vietnam. Hi vọng qua toàn bộ những phân tích này có thể
đem đến những cách nhìn tổng quan hơn, khách quan hơn đối với vấn đề pháp
quyền trong nền kinh tế thị trường, pháp quyền đối với quyền con người, cụ thể là
người tiêu dùng, pháp quyền đối với sự đòi hỏi xây dựng hệ thống khung pháp lý
quy định luật vững chắc và chặt chẽ.

20


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

21