văn tế nghĩa sỉ Cần giuộc

Tiết 17 - Đọc văn

Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc
( Nguyễn Đình Chiểu )


A/Tác giả : Nguyễn Đình Chiểu
(1822- 1888)
1/ Tiểu sử- cuộc đời:
*Cuộc đời riêng:
-Đỗ tú tài  ra Huế học
 Mẹ mất  bỏ thi về
chịu tang mẹ đau mắt
 bị mù.
=> Đau thương, bệnh tật,
công danh giang dở.

*Bi kịch chung của thời
đại :
-TD Pháp xâm lược.
-Triều đình nhà Nguyễn
đầu hàng, cắt đất cho
thực dân.-Nhân dân khởi
nghĩa đánh Pháp.
=> Thời kỳ “khổ nhục
nhưng vĩ đại” của dân tộc


 *Phẩm chất của nhà thơ:
 -Là người có nghị lực phi
thường vượt lên số phận: Sau

khi bị mù, Nguyễn Đình
Chiểu mở trường dạy học,
bốc thuốc, sáng tác thơ văn,
được nhân dân u kính.
 -Là một nhà nho có lịng yêu
nước thương dân sâu sắc: bị
mù nhưng vẫn cùng các
nghiã quân bàn mưu tính kế
đánh giặc; tinh thần kiên
định khẳng khái; không bị
kẻ thù mua chuộc; thuỷ
chung – son sắt một lịng với
dân với nước.

Nguyễn Đình Chiểu


2/ Thơ văn
 *Các giai đoạn sáng tác:
 -Trước khi thực dân Pháp xâm lược.
 -Từ khi thực dân Pháp xâm lược ông mất.

 *Quan điểm sáng tác:
 Dùng thơ văn để chở đạo làm người, để
“đâm gian, chém tà”, chiến đấu cho bảo
vệ đạo đức và chính nghĩa.


 a/Về nội dung :
 a1.Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu thể hiện lý

tưởng đạo đức nhân nghĩa sâu sắc. Tác giả đề
cao:
 + Những con người sống nhân hậu, thuỷ
chung.
 +Những người biết giữ gìn nhân cách ngay
thẳng, cao cả, dám đấu tranh và có đủ sức
mạnh để chiến thắng thế lực bạo tàn.
 => Đạo lý làm người của Nguyễn Đình Chiểu
xuất phát từ đạo Nho nhưng lại mang đậm
tính nhân dân và truyền thống dân tộc.


 a2.Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu thể hiện lịng
u nước thương dân :
 - Ghi lại chân thực một thời đau thương của
đất nước- của nhân dân khi thực dân Pháp
xâm lược ( “Chạy giặc”).
 -Tố cáo tội ác của bọn cướp nước và bọn bán
nước (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc).
 - Ca ngợi,khích lệ tinh thần yêu nước đánh
Pháp của nhân dân (đặc biệt là người nông dân
đánh giặc)( Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc; Văn tế
nghĩa sĩ trận vong Lục tỉnh; Thơ điếu Phan
Tòng…)


 -Bày tỏ thái độ kiên trung, bất khuất của
những con người thất thế nhưng vẫn hiên
ngang, tin tưởng và hy vọng vào tương lai.
 ( Ngư Tiều y thuật vấn đáp)

 b/ Nghệ thuật :
 -Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu :
 +Mộc mạc,bình dị mà có sức chinh phục lịng
người.
 + Ln có sự kết hợp hài hồ giữa bút pháp lý
tưởng hoá và bút pháp hiện thực.
 +Đậm đà sắc thái Nam Bộ.


 3. Ghi nhớ :

 -Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là một tấm
gương sáng,cao đẹp về nhân cách,nghị lực
và ý chí, lịng u nước-thương dân và thái
độ kiên trung bất khuất trước kẻ thù.
 - Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu là một bài ca
đạo đức, nhân nghĩa; là tiếng nói yêu nước
cất lên từ cuộc chiến đấu chống quân xâm
lược, là thành tựu nghệ thuật xuất sắc
mang đậm sắc thái Nam Bộ.