VĂN TẾ NGHĨA SĨ CẦN GIUỘC ( T1 ) ( Nguyễn Đình Chiểu) pdf

Tiết: 26 ( lớp 11a5, 11a6 ), 24 ( lớp 11a2 ) Ngày soạn: 19 / 10 / 07
VĂN TẾ NGHĨA SĨ CẦN GIUỘC ( T1 )
( Nguyễn Đình Chiểu)

A. Mục tiêu bài học
Giúp hs:
- Nắm được những kiến thức cơ bản về thân thế, sự nghiệp và giá trị nội dung, nghệ
thuật của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
- Cảm nhận được vẻ đẹp bi tráng của bức tượng đài có một không hai trong lịch sử
văn học Việt Nam thời trung đại về người nông dân – nghĩa sĩ
- Cảm nhận được tiếng khóc bi tráng của Nguyễn Đình Chiểu: Khóc thương những
người nghĩa sĩ hi sinh khi sự nghiệp còn dang dỏ, khóc thương cho một thời kì lịch sử khổ
đau nhưng vĩ đại của dân tộc
- Nhận thức được những thành tựu xuất sắc về mặt ngôn ngữ, nghệ thuật xây dựng
hình tượng nhân vật, sự kết hợp nhuần nhuyễn tính hiện thực và giọng điệu trữ tình bi
tráng, tạo nên giá trị sử thi của bài văn.
- Hiểu được những nét cơ bản về thể loại văn tế.
B. Chuẩn bị
1. Gv: Sgk, Stk, soạn giảng
2. Hs: Đọc kĩ tác phẩm, soạn bài.
C. Tiến trình bài dạy
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Phân tích cảnh chạy giặc của nhân dân ta trong bài “chạy giặc”
3. Bài mới

Hoạt động của Gv - Hs Nội dung cần đạt

Yêu cầu Hs đọc sgk, tóm lại những nét chính về
cuộc đời của NĐC.

Dg: NĐC là người gặp nhiều bất hạnh, mất mát
trong cuộc đời. 13 tuổi phải theo cha chạy loạn,
sau khi cha mất phải theo học nhờ một người
bạn của cha. Đang chuẩn bị vào kì thi Hương ở
Huế thì nghe tin mẹ mất, ông bỏ thi về quê chịu
tang mẹ  mù cả hai mắt  vợ chưa cưới bội
hôn.
- NĐC là một con người giàu niềm tin và nghị
lực. Ông vượt qua số phận để giúp ích cho đời.
Bị mù nhưng ông vẫn mở trường dạy học, ông
còn bốc thuốc chữa bệnh giúp dân,…
- NĐC là người có lòng yêu nước thương dân,
căm thù giặc cao độ. Bị mù nhưng ông vẫn bàn
việc quân với các vị đốc binh, ông căm thù đến
A. Tác giả
I. Cuộc đời
- NĐC sinh ngày 1 / 7 / 1822 tại làng
Tân Thới, huyện Bình Dương, tỉnh
Gia Định ( nay là TP HCM )
- Cuộc đời gặp nhiều bất hạnh, mất
mát.





- Là một con người giàu niềm tin và
nghị lực

nỗi không dùng xà phòng của giặc, không đi
trên con đường giặc đắp, không nghe những lời
phỉnh dụ của giặc…
- Ông mất năm 1888 tại huyện Ba Tri, tỉnh Bến
Tre để lại bao nỗi xót xa cho nhân dân Nam Bộ
nói riêng và nhân dân cả nước nói chung. Hiện
nay khu di tích lăng mộ của ông, vợ ông và bà
Sương Nguyệt Ánh đã được trùng tu và trở
thành nơi du lịch văn hoá nổi tiếng của Bến
Tre, thu hút nhiều du khách trong và ngoài
nước.
- Gv chốt:







Pv. sự nghiệp sáng tác của NĐC có thể chia làm
mấy giai đoạn? kể tên một số tác phẩm chính ở
mỗi giai đoạn.



- Là người có lòng yêu nước, thương
dân, căm thù giặc cao độ.

- Ông mất 1888 tại Ba Tri, Bến Tre để
lại bao nỗi xót xa cho nhân dân Nma
Bộ nói riêng và nhân dân cả nước nói
chung.
 Cuộc đời Đồ Chiểu là một tấm
gương sáng ngời về nghị lực và đạo
đức, đặc biệt là thái độ suốt đời gắn
bó và chiến đấu cho lẽ phải, cho
quyền lợi của nhân dân đất nước.
Trong một Đồ Chiểu có 3 con người
đáng quý: một nhà giáo mẫu mực đặt
việc dạy người cao hơn dạy chữ, một
thầy lang lầy việc chăm lo sức khoẻ
cho nhân dân làm y đức, một nhà văn
tuyên truyền đạo đức mà có giá trị văn
chương và là lá cờ đầu của nền văn
học yêu nước chống ngoại xâm thời
Pháp thuộc.
II. Sự nghiệp văn chương
1. Những tác phẩm chính
Sự nghiệp sáng tác của NĐC chia làm

Pv. Những hiểu biết của em về nội dung thơ
văn NĐC.
Gv lưu ý hs một số ý ở sgk.
Gv lấy ví dụ, dẫn chứng và phân tích để chứng
minh.



Gv giải thích, chứng minh.
Nhân vật Lục Vân Tiên, Hớn Minh, ông Ngư
hai giai đoạn:
a. Trước khi Pháp xâm lược
- Lục Vân Tiên
- Dương Từ - Hà Mậu
 Truyền bá đạo lí làm người.
b. Sau khi Pháp xâm lược
Chạy giặc, Văn tế…Cần Giuộc, Văn
tế Trương Định, thơ điếu Trương
Định, thơ điếu Phan Tòng, Ngư, Tiều
y thuật vấn đáp,…
 Lá cờ đầu của thơ văn yêu nước
chống Pháp nửa cuối TK XIX.
2. Nội dung thơ văn
a. Lí tưởng đạo đức, nhân nghĩa.
( Sgk)
b. Lòng yêu nước thương dân.
( Sgk )

3. Nghệ thuật thơ văn
- Văn chương trữ tình đạo đức.
- Đậm đà sắc thái Nam Bộ.
mộc mạc, chất phác nhưng nặng nghĩa tình. Họ
sống vô tư, phóng khoáng, ít bị ràng buộc bởi
những phép tắc, lễ nghi, sẵn sàng xả thân vì
nghĩa. Họ nóng nảy bộc trực, nhưng lại nặng ân
tình,…

4. Củng cố
- Những nét chính về cuộc đời của NĐC.
- Giá trị thơ văn của NĐC.
5. Dặn dò
- Học bài
- Soạn phần tác phẩm

Rút kinh nghiệm: