SKKN Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9

SKKN Một số kinh nghiệm tích hợp liên mơn trong Tin học 9

PHẦN MỞ ĐẦU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngay từ những ngày đầu khi bước vào ngành giáo dục, bản thân tơi ln tự
nhủ với lịng mình sẽ cố gắng hết lòng, quyết tâm hết sức với nhiệm vụ mà ngành
đã giao phó, cố gắng hồn thành tốt nhiệm vụ của bản thân để góp phần hồn
thành mục tiêu chung của giáo dục là đào tạo các em học sinh phát triển tồn
diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mĩ; hình thành và bồi dưỡng nhân
cách, phẩm chất và năng lực để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ tổ quốc.
Trong giai đoạn hiện nay, nước ta đã và đang hội nhập với thế giới. Thời đại
cơng nghệ địi hỏi đất nước, đặc biệt là thế hệ trẻ phải có những kiến thức nhất
định về tin học và ngoại ngữ; tuy nhiên trong những năm gần đây, việc sử dụng
kiến thức các môn học khác nhau trong chương trình để giải quyết một số tình
huống thực tiễn trong bài học là vấn đề mà đòi hỏi người dạy và người học phải
có sự hiểu biết tương đối rộng, nhận biết được những kiến thức liên quan nhất
định, biết áp dụng kiến thức liên quan đó vào một số tình huống để giải quyết
nhằm mang lại cho người học về cách, tiếp nhận tri thức, giải quyết vấn đề một
cách “đa chiều”, có sự logic giữa các môn học…

1


Chính vì thế, người giáo viên trung học cơ sở Việt Nam đang đứng trước
những nhiệm vụ và thử thách to lớn, đầy trách nhiệm là: Xây dựng một bậc trung
học cơ sở vững chắc, đảm bảo cho tất cả trẻ em hồn thành có chất lượng cao ở
bậc trung học cơ sở để có thể tiếp tục học tập tốt ở bậc học tiếp theo đồng thời
giáo dục các em phát huy được tồn bộ năng lực của mình. Nhằm đáp ứng yêu
cầu đổi mới sách giáo khoa trên tinh thần Nghị quyết 29 - NQ/TW về đổi mới
căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo, trong đó tăng cường năng lực dạy học

theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên.
Thực tế, dạy học tích hợp (DHTH) khơng phải là những vấn đề mới. Bất cứ
một người giáo viên phổ thông nào cũng đã từng sử dụng các kỹ thuật này ở một
chừng mực nào đó trong q trình dạy học để hoàn thành mục tiêu giúp cho học
sinh biết được những điều hữu ích và thú vị của cuộc sống, chuẩn bị cho các em
hành trang cần thiết để bước vào đời. Các ví dụ đơn giản nhất thường thấy là, khi
giáo viên liên hệ tới kiến thức môn học khác, kiến thức thực tế ở ngoài đời
sống... vào trong bài giảng mơn của mình để khắc sâu kiến thức cho học sinh,
cũng như làm phong phú hơn nội dung bài học, đó chính là dạy học tích hợp .
Tích hợp được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh
vực học tập khác nhau, có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào
q trình dạy học các mơn học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục
pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ mơi trường, an tồn giao thông... nhằm
phát huy tối đa nhất hiệu quả nội dung bài dạy, cũng như tính sáng tạo của học


sinh. Tuy nhiên, việc tích hợp kiến thức liên mơn trong dạy học cịn tương đối
mới mẻ. Vì thế, để khai thác tối đa hiệu quả bài dạy thì địi hỏi mỗi giáo viên
chúng ta phải tìm hiểu sâu hơn những kiến thức thuộc các môn học khác để lồng
ghép, xâu chuỗi các kiến thức có liên quan vào bài dạy nhằm giúp học sinh ghi
nhớ kiến thức một cách tổng thể nhất. Điều đó địi hỏi chúng ta phải đầu tư khá
nhiều thời gian và công sức, tuy nhiên việc tích hợp kiến thức địi hỏi phải mang
tính chất đúng trọng tâm, phù hợp với nội dung bài dạy, nếu không sẽ làm cho
bài dạy lan man, làm loảng kiến thức trọng tâm cần truyền thụ.
Là giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn tin học đã nhiều năm, từng soạn
một số bài tích hợp kiến thức liên mơn, bản thân tôi xin mạnh dạn trao đổi một số
ý kiến cũng như kinh nghiệm của mình thơng qua đề tài

“Một số kinh nghiệm

tích hợp liên mơn trong Tin học 9 tại trường THCS Nguyễn Trãi trong năm
học 2018 - 2019”. Rất mong nhận được sự góp ý, giúp đỡ của q thầy cơ, để đề
tài được hồn thiện hơn, nhằm phát huy cao hơn hiệu quả dạy học.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Đề tài được thực hiện nhằm tích hợp các kiến thức của các môn học khác,
như giáo dục công dân, âm nhạc, mỹ thuật… Những nội dung giáo dục có liên
quan vào q trình dạy học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục kỹ
năng sống, bảo vệ mơi trường… có liên quan đến nội dung bài học, nhằm giúp
học sinh ghi nhớ và tái hiện những kiến thức đã học một cách dễ dàng hơn, áp

3


dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp các em có cái nhìn tổng thể hơn về các vấn đề
mà mạng máy tính nói chung và internet nói riêng.
1. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu là các kiến thức của các mơn học khác có liên quan
đến mơn Tin học áp dụng cho một số bài dạy, nhằm khai thác tối đa hiệu quả dạy
học, được thực hiện ở các lớp 9 (năm học 2018-2019) trường trung học cơ sở
Nguyễn Trãi, Xã Eana, Huyện Krông Ana, Tỉnh Đăk Lăk theo hướng phát huy
tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh.
2. Giới hạn của đề tài:
- Đề tài nghiên cứu với nhiều đối tượng học sinh khác nhau trong nhà
trường. Tuy nhiên, đối với đối tượng học sinh mất kiến thức cơ bản (hoặc đối
tượng chưa học tin học mới chuyển đến) thì chưa được nghiên cứu sâu và kĩ.
- Đề tài được ấp ủ và nghiên cứu trong thời gian nhiều năm, chủ yếu là học
sinh lớp 9, năm học 2018-2019 tại trường THCS Nguyễn Trãi.
3. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu các tài liệu, các nghị quyết, các hướng dẫn về tích hợp liên

mơn.
- Nghiên cứu các kiến thức các mơn học khác có liên quan thông qua sách
giáo khoa, các thông tin trên sách, báo, trên mạng.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm dạy học.
- Phương pháp điều tra, phân tích, so sánh và tổng hợp.


- Phương pháp trò chuyện đúc, rút kinh nghiệm từ đồng nghiệp và học sinh.
- So sánh chất lượng học sinh qua các bài kiểm tra sau tiết dạy.

PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
- Theo kỉ yếu của hướng dẫn dạy học tích hợp liên mơn “tích hợp được
hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác
nhau (theo cách hiểu truyền thống từ trước tới nay) thành một “môn học” mới
hoặc lồng ghép các nội dung cần thiết vào các nội dung vốn có của môn học
(như: lồng ghép nội dung giáo dục dân số, mơi trường, an tồn giao thơng… xây
dựng mơn học tích hợp từ các mơn truyền thống”.
- Dạy học tích hợp ở môn tin học giúp phát triển các năng lực, đặc biệt là
trí tưởng tượng khoa học và năng lực tư duy của học sinh, vì nó ln tạo ra các
tình huống để học sinh vận dụng kiến thức gần với cuộc sống, tạo hứng thú học
tập cũng có thể được xem như một biện pháp giảm tải tâm lí học tập có hiệu quả
và rất có ý nghĩa.
- Làm cho học sinh thấu hiểu ý nghĩa của các kiến thức cần tiếp thu, tích
hợp một cách hợp lí, có ý nghĩa các nội dung gần với cuộc sống hàng ngày vào
mơn học, từ đó tạo sự xúc cảm nhận thức, cũng sẽ làm cho học sinh nhẹ nhàng
vượt qua các khó khăn nhận thức và việc học tập khi đó mới trở thành niềm vui,
hứng thú của học sinh.
5

II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ:
- Được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện về mọi mặt của Ban Giám Hiệu

nhà trường và sự hỗ trợ, quan tâm của Tổ bộ mơn Tốn Tin và sự kết hợp, phối
hợp nhịp nhàng, đồng bộ của các thầy cô trong tổ bộ mơn, các đồng nghiệp trong
và ngồi nhà trường để thực hiện đề tài cũng như áp dụng đề tài trong q trình
giảng dạy.
- Mặc dù bộ Tin học là mơn học khoa học tự nhiên, là cơ sở, là nền tảng
của nhiều lĩnh vực khoa học. Tuy vậy tin học là bộ môn khá mới và vẫn là môn
học tự chọn nên học sinh vẫn chưa thật sự xem trọng, rất ít học sinh đam mê và
đa số các em cịn rất thụ động trong q trình tiếp thu kiến thức. Cụ thể là: Trong
năm học 2018-2019 tại trường THCS Nguyễn Trãi qua làm bài kiểm tra của khối
lớp 9 gồm các lớp 9A1, 9A2, 9A3, tỷ lệ học sinh khá giỏi còn khá thấp, trong khi
tỷ lệ học sinh yếu kém cịn cao so với quy định chung:

Sĩ số
Giỏi
Khá
T.bình
Yếu
9A1
37
12
11
13
0
9A2
32
07

10
12
3
9A3
28
07
5
11
3
Tổng 97
26
26
36
6
Tỉ lệ: Giỏi: 26 ( 26,8%). Khá: 26 (26,80%). Trung bình 36
6 (6,18%). Kém: 3 (3,09%).
- Giỏi + khá: 53.60%.
- Trung bình: 37,13%.

Kém
0
1
2
3
(37,12%). Yếu:


- Yếu + kém: 9,27%.
Trong bối cảnh nền giáo dục đang dần tiếp cận với chương trình dạy học
đổi mới giáo dục, các cấp quản lý giáo dục đang phát động cuộc thi tích hợp kiến

thức liên mơn. Dạy học tích hợp, liên mơn xuất phát từ u cầu của mục tiêu dạy
học phát triển năng lực học sinh, đòi hỏi phải tăng cường yêu cầu học sinh vận
dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn. Khi giải quyết một vấn đề
trong thực tiễn, bao gồm cả tự nhiên và xã hội, đòi hỏi học sinh phải vận dụng
kiến thức tổng hợp, liên quan đến nhiều môn học. Việc kết hợp kiến thức của
nhiều môn học để giải giải quyết một vấn đề của bộ môn làm cho học sinh hứng
thú hơn trong tiết học. Giúp học sinh tiếp thu bài tốt hơn, ghi nhớ tốt hơn và đặc
biệt là học sinh ngày càng có niềm đam mê hơn với bộ môn tin học. Tuy nhiên,
một số giáo viên vẫn cịn rất lúng túng trong việc tích hợp kiến thức liên mơn,
dẫn đến tiết học cịn rời rạc, nhàm chán.
Xuất phát từ thực trạng nói trên, tơi đã mạnh dạn đề ra một số phương pháp
nhằm giúp cho việc tích hợp kiến thức liên mơn vào bộ môn tin học 9 tại trường
THCS Nguyễn Trãi năm học 2018 – 2019 được thực hiện một cách hiệu quả, mục
đích cuối cùng là nâng cao chất lượng tiết học, giúp học sinh đam mê, tiếp thu
bài tốt và nâng kết quả học tập cuối kì, cuối năm.

7


III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Mục tiêu của giải pháp :
Hiện nay, các cấp quản lý giáo dục đang phát động cuộc thi tích hợp kiến
thức liên mơn, nhằm giúp cho giáo viên làm quen dần với chương trình dạy học
đổi mới giáo dục. Qua kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy ở trường trung học cơ
sở, mặt khác bản thân đã từng soạn một số bài dạy về tích hợp kiến thức liên
mơn, cũng như từng có cơ hội thẩm định bài dạy tích hợp kiến thức liên mơn của
các thầy cơ mơn tin học trong ngành, tôi nhận thấy: rất nhiều thầy cơ có nhiều ý
tưởng hay, tích hợp nội dung kiến thức rất phù hợp, khoa học, qua đó khai thác
tối đa hiệu quả dạy học, giúp học sinh có cái nhìn tổng quát về vấn đề cần nghiên
cứu… Tuy nhiên, vẫn cịn một số ít thầy cơ chưa khai thác tốt nội dung tích hợp,

cịn lúng túng khi tích hợp kiến thức làm cho bài dạy lan man, chưa nổi bật trọng
tâm cần nghiên cứu… do vấn đề tích hợp kiến thức liên mơn cịn tương đối mới
mẻ và địi hỏi giáo viên phải nắm vững kiến thức nhiều bộ mơn.
Xuất phát từ vấn đề đó, bản thân tơi xin mạnh dạn được chia sẻ suy nghĩ
của mình cùng các đồng nghiệp về vấn đề tích hợp kiến thức liên mơn, qua đó
đưa ra một số “ý tưởng” tích hợp trong một vài bài dạy trong chương trình Tin
Học 9. Vậy mục tiêu của đề tài là tìm ra hướng đi phù hợp nhất khi lồng ghép
kiến thức tích hợp đạt hiệu quả nhất, bền vững nhất.
2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:
Khi nghiên cứu và áp dụng đề tài này, bản thân tôi với khả năng kiến thức
còn hạn chế, vẫn mạnh dạn, xin được nêu ra ý tưởng của mình, khơng dám để các


thầy cô áp dụng, rập khuôn theo đề tài của cá nhân tôi mà mong ước đây sẽ là
“một ý tưởng” để các thầy cô cùng nghiên cứu, sáng tạo… để những bài học tin
học khơ khan, khơng cịn là trở ngại, khó khăn cho học sinh trong q trình học
tập. Đó là điều hạnh phúc nhất cho các em học sinh cũng như bản thân người
giáo viên như tôi, vì chất lượng học tập của các em sẽ được nâng lên vượt bậc…
NỘI DUNG CỤ THỂ
Ví dụ 1: Áp dụng bài “TIN HỌC VÀ XÃ HỘI” – Tiết 1- Phần 1 (sgk)
Bước 1: Nắm tổng quát kiến thức trọng tâm bài học:
- Lợi ích của ứng dụng tin học.
- Tác hại của tin học đối với xã hội
Giáo viên khai thác nội dung và các hình ảnh trong sách giáo khoa, khai thác
thêm các video để thấy được tin học được ứng dụng mạnh mẽ trong đời sống xã
hội hiện đại. Bên cạnh những lợi ích to lớn mà tin học mang lại cịn có những tác
động về mặc tích cực và tiêu cực mà chúng ta cần tìm hiểu.
Bước 2: Thu thập các kiến thức liên quan ở các bộ mơn có liên quan đến nội
dung bài học, cụ thể như:
- Mơn ngoại ngữ tiếng Anh:

- Vai trị của tin học và ngoại ngữ là rất quan trọng và có mối quan hệ gần
gũi với nhau. Nếu bạn giỏi về ngoại ngữ thì sẽ sử dụng tốt các phần mềm ứng
dụng phức tạp. Ngược lại, nếu bạn rành về tin học thì bạn có thể học ngoại ngữ
qua các phần mềm hỗ trợ…
9


- HS vận dụng kiến thức môn tiếng Anh được học để sử dụng máy tính
cũng như tìm hiểu các trang wed liên quan
- Mơn Âm nhạc 7:
- Tình u thiên nhiên, đất nước.
- Ca ngợi Tổ quốc.
- Ca ngợi thầy cô, bạn bè.
- Môn Giáo dục công dân 9 bài 11 và 13:
- Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước.
- Nêu thế nào là tệ nạn xã hội và cách đề phòng, chống. Thế nào là tự
chủ?
- Trường hợp 2 bạn học sinh lớp 8 nêu trong hình đã là tệ nạn xã hội
chưa? 2 bạn đó có tính tự chủ chưa?...
- Mơn Ngữ văn:
- Vận dụng tích hợp kiến thức mơn Ngữ văn tìm và sưu tầm các câu ca dao,
tục ngữ, danh ngôn về lời khuyên của thầy cô, cha mẹ, bạn bè khuyên bảo, rèn
luyện tính cách, phẩm chất đạo đức… của con người đặc biệt là lứa tuổi đang cắp
sách đến trường (bạn bè với bạn bè)
- Môn lịch sử:
- Nêu những thành tựu khoa học đạt được trong các cuộc cách mạng công
nghiệp trong lịch sử và hiện tại?

Bước 3: Sưu tập các thơng tin, hình ảnh, video clip về lợi ích, tác hại, cách
ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên
quan đến nội dung bài học
- Sưu tập các thơng tin liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học mang lại,
các tác động tốt đến mọi mặt của đời sống con người.
- Sưu tập các hình ảnh, video clip liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học
mang lại, các tác động tốt, tác động tiêu cực đến của đời sống con người.
- Sưu tập các video, clip về các bài hát ca ngợi tình yêu q hương đất nước,
ca ngợi thầy cơ, tuổi học trị…
Bước 4: Soạn bài, lồng ghép tích hợp nội dung kiến thức vào bài học phù
hợp với kiến thức từng bộ môn ở từng khâu, từng phần của bài học.
- Sau khi thu thập đầy đủ các thơng tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến
bài học, chúng ta cần soạn 1 giáo án bài dạy như bình thường, sau đó có thể tích
hợp nội dung kiến thức vào bài dạy bằng một trong hai cách như sau:
+ Tích hợp từng nội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự
liên hệ thực tế, mở rộng kiến thức từng phần của bài học.
+Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến
thức cho học sinh.
Bước 5: Hệ thống kiến thức bài học, yêu cầu học sinh đưa ra cảm nhận của
mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định được vai trò trách nhiệm của
bản thân về thực trạng của vấn đề đặt ra:

11


- Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức bài học, đồng thời nêu
một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như:
+ Kể thêm các lợi ích mà tin học mang lại trực tiếp hoặc gián tiếp cho bản
thân em hoặc mọi người xung quanh?
+ Lợi ích ta cần phát huy, tác hại ta cần hạn chế, khắc phục. Vậy để góp

phần ngăn chặn các tác hại đó, chúng ta cần phải làm gì?
Ứng với từng phần của bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình
ảnh minh họa, các video, clip phù hợp với nội dung cần tích hợp và đưa ra hệ
thống câu hỏi giúp học sinh nắm kiến thức một cách tổng quát nhất.
Ví dụ 2: Áp dụng bài “ BẢO VỆ THƠNG TIN MÁY TÍNH” - phần 2 (sgk)
Bước 1: Nắm tổng quát kiến thức trọng tâm bài học.
- Vì sao cần phải bảo vệ thơng tin máy tính.
- Có những lí do nào làm cho thơng tin máy tính bị mất.
- Đề phịng máy tính mất thông tin ta phải thực hiện các biện pháp đề
phòng nào?
Bước 2: Thu thập các kiến thức liên quan ở các bộ mơn khác có liên quan
đến nội dung bài học
- Môn giáo dục công dân 6 - bài 18: Giáo dục đạo đức học sinh sử dụng công
nghệ thơng tin và tài năng của mình nhưng tuyệt đối không được vi phạm pháp
luật.
- Môn công nghệ 8: Chi tiết máy


+ Kết hợp với đoạn video giải thích về yếu tố ngẫu nhiên trong quá trình
sản xuất.
+ Trong khi sản xuất các chi tiết máy, có phải 100% sản phẩm sản xuất ra
đều dùng được hết và khơng có sản phẩm nào hư hỏng khơng? Vì sao?
+ Tuổi thọ của vật dụng hoặc đồ vật có phải dùng được một một ngày, một
tháng, một năm hoặc vĩnh cửu hay không? Khi nào nên bổ sung hoặc thay thế?
- Môn sinh học 8 – bài 13:
+ Liên hệ giải thích yếu tố tuổi thọ của các thiết bị máy tính
+ Tác hại của ánh sáng chiếu trực tiếp vào các bộ phận của máy tính.
- Mơn vật lí lớp 7:
Giải thích vì sao cần phải bảo quản máy móc tránh nơi ẩm ướt
Bước 3: Sưu tập các thơng tin, hình ảnh, video clip về lợi ích, tác hại, cách

ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên
quan đến nội dung bài học
+ Sưu tập các thông tin liên quan đến các yếu tố công nghệ - vật lí, yếu tố
bảo quản – sử dụng.
+ Sưu tập các hình ảnh, video clip về hiện tượng tia hồng ngoại chiếu trực
tiếp vào các vật liệu và bị oxi hóa, ăn mịn.
Bước 4: Tích hợp nội dung kiến thức vào bài học:
Tương tự như các bài học có tích hợp liên mơn khác. Sau khi thu thật đầy
đủ các thơng tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến bài học, chúng ta cần soạn

13


1 giáo án bài dạy như bình thường, sau đó có thể tích hợp nội dung kiến thức vào
bài dạy cũng bằng một trong 2 cách như trên đó là:
+ Tích hợp từng nội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự
liên hệ thực tế, mở rộng kiến thức từng phần của bài học.
+ Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến
thức cho học sinh.
Bước 5: Hệ thống kiến thức bài học, yêu cầu học sinh đưa ra cảm nhận của
mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định được vai trò trách nhiệm của
bản thân về thực trạng của vấn đề đặt ra:
Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức bài học, đồng thời nêu
một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như:
+ Hiện tượng ăn mòn kim loại diễn ra như thế nào?
+ Vì sao tắt máy vi tính (thực hiện bằng các lệnh) khác với tắt tivi (rút
điện hoặc bấm cơng tắc nguồn ở màn hình).
Ứng với từng phần của bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình
ảnh minh họa, các video clip phù hợp với nội dung cần tích hợp và đưa ra hệ
thống câu hỏi giúp học sinh nắm kiến thức một cách tổng quát nhất.

VÍ DỤ TÍCH HỢP CỤ THỂ
Do cấu trúc của một sáng kiến dung lượng không được nhiều, vì thế khơng
thể mơ tả đầy đủ cấu trúc của một bài tích hợp. Vậy tơi xin nêu ra ví dụ cụ thể
của một giáo án tin học 9: Bài 7: Tin học và xã hội – phần 1.


Hoạt động của Thầy và Trò
Gv: Gọi HS đọc phần a) Lợi ích của ứng dụng
tin học.

Nội dung cần đạt
1. Tin học trong xã
hội hiện đại:

HS: đọc (SGK/70)

a) Ứng dụng tin học

Gv: Phát phiếu học tập cho học sinh và yêu ngày
cầu học sinh thảo luận rồi điền vào bảng sau:

càng

phong

phú và phát triển

(thời gian thảo luận 3-4 phút)
Em hãy chọn các ứng dụng thích hợp để điền Kết quả tương ứng
vào các lĩnh vực mà em cho là đúng: Máy siêu là:

âm, học tin học, nghe nhạc, thi giải toán trên + Giáo dục: Học tin
mạng, bài hát ca ngợi Tổ quốc (lớp 7), dây học, thi giải toán
chuyền sản xuất lắp ráp ô tô tự động, máy chụp trên mạng, bài hát ca
phim X Quang, games, hệ thống ánh sáng và vòi ngợi tổ quốc (lớp 7)
phun nước tự động.
St
t
1
2
3

Lĩnh vực

+ Y tế: Máy siêu âm,

Ứng dụng

máy chụp phim X
Giáo dục
Y tế
Tự động hóa

Quang

và điều khiển
+ Tự động hóa và
4
Giải trí
Gv: Trình chiếu bảng và các đáp án lên màn hình
điều khiển: Dây

cho học sinh xem và đối chiếu kết quả.
chuyền sản xuất lắp
Vận dụng môn Âm nhạc lớp 7: Giáo viên
ráp ô tô tự động, hệ
15


trình chiếu cho học sinh xem và nghe bài hát “Ca thống ánh sáng và
ngợi Tổ quốc” của nhạc sĩ Hồng Vân qua đó vịi phun nước tự
giáo dục lịng yêu nước, yêu tổ quốc, yêu quê động.
hương mà nhạc sĩ Hồng Vân đã gửi gắm vào đó.
Gv: Chia lớp ra thành 4 nhóm và thực hiện
theo các yêu cầu sau: (3-5 phút)
+ Nhóm 1: Rơbốt thám hiểm dưới đáy biển.
+ Nhóm 2: Tìm địa chỉ trang Web hỗ trợ học
tiếng Anh trực tuyến.

+

Giải

trí:

Nghe

+ Nhóm 3: Tìm một số Clip về điều khiển tự nhạc, (có thể) nghe
động hóa

bài hát ca ngợi Tổ

+ Nhóm 4: Em hãy kể tên một số hoạt động có quốc (lớp 7), games
ứng dụng tin học trong nhà trường?
Gv: Thu thập kết quả của các nhóm, trình
chiếu cho học sinh quan sát kết quả và cho nhận
xét.
(kết quả tương tự như sau)
- Nhóm 1:
/>v=PyQtxxmd3nQ
/>v=5riPKdpuoiI


- Nhóm 2:

/>
- Tin học đã được

- Nhóm 3:

ứng dụng trong mọi

/>
lĩnh vực của xã hội

MGypg

như: Giáo dục, y tế,

/>
kinh doanh, quản lý,
điều hành...

- Nhóm 4:
+ Thi “Rung chng vàng”
+ Thi “Theo dòng lịch sử”

- Sự phát triển của

+ Xem phim trực tuyến “Đỉnh cao chiến mạng máy tính, đặc
thắng” nhân ngày thành lập Quân đội Nhân dân biệt là Internet làm
Việt Nam 22/12

cho ứng dụng tin

Gv: Trình chiếu những hình ảnh ứng dụng của tin học ngày càng phổ
học trong xã hội ngày nay

biến.

17


Gv: Từ các kết quả trên, ta thấy tin học ứng dụng
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Ở nước
ta, Tin học đã được ứng dụng như vậy chưa?

Hình ảnh Robot điều
dưỡng


Vận dụng môn GDCD lớp 9 bài Trách nhiệm

của thanh niên trong sự nghiệp cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước giải thích câu hỏi
sau: Ta đã biết, năm 2020 nước ta cơ bản trở
thành một nước công nghiệp. Vậy trách nhiệm

của thanh niên trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, Hình ảnh hội nghị
trực tuyến

hiện đại hóa đất nước như thế nào?
(Trách nhiệm của thanh niên là ra sức học tập
văn hóa, khoa học kỹ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư
tưởng chính trị, có lối sống lành mạnh… tích cực
tham gia các hoạt động chính trị - xã hội, lao
động sản xuất)
Gv: Trình chiếu 6 hình ảnh  Học sinh xem và trả
lời câu hỏi: Từ các hình ảnh trên, Theo em, ứng

dụng của Tin học có giúp tăng hiệu quả sản xuất Hình
19

ảnh

chuẩn


và cơng tác quản lí khơng?

đốn và chữa bệnh

Kết hợp xem và giải thích hình 58 sgk giáo dục từ xa

kỹ năng sống cho học sinh: Hiện nay với sự phát
triển bùng nổ của Internet, việc mua bán khơng
cịn diễn ra như trước, nghĩa là đến tận nơi bán
mua và phải mang hàng về. Ngày nay ta chỉ cần
máy tính hoặc điện thoại thông minh kết nối với
internet là ta có thể mua hàng trực tuyến với
nhiều mẫu mã đa dạng, hình ảnh phong phú ta có Bán hàng qua mạng
thể lựa chọn và đặt mua mà không cần phải đến
cửa hàng như trước nữa. Tuy nhiên, với sự phát
triển như vũ bão của các trang bán hàng trực
tuyến chúng ta cũng cần phải biết lựa chọn các
trang web có uy tín, chất lượng để mua chẳng
hạn: lazada.vn, amazon.com… để tránh mua
hàng kém chất lượng và hàng giả…
Gv: Cho gọi học sinh đọc phần b) Sgk/tr 71
Trình chiếu hình ảnh cho học sinh quan sát.
Gv: Trình chiếu và giải thích ý nghĩa của các
hình. Xen với đó là gọi học sinh lấy ví dụ về
“thay đổi nhận thức và cách thức tổ chức, vận
hành các hoạt động xã hội.”


Gv: Vì sao lại thay đổi phong cách sống?
- Vận dụng kỹ năng sống giáo dục việc lạm
dụng công nghệ và tin học: Việc thay đổi phong
cách sống mang lại rất nhiêu lợi ích. Tuy nhiên,
nhiều người hoặc nhiều cơ quan hiện nay nếu
máy vi tính hỏng (vì q phụ thuộc và ỷ lại) nên
cơng việc của họ có thể chậm lại hoặc không làm
việc được hoặc hiệu suất công việc rất thấp. Bên

cạnh đó giới trẻ hiện nay việc lạm dụng điện
thoại và mạng xã hội nên dẫn đến cuộc sống ảo,
xem và tìm hiểu thơng tin trên mạng khơng có
chọn lọc nên đã để lại nhiều hệ lụy cho xã hội
Lợi ích và tác động tích cực của tin học mang
lại cho chúng ta rất nhiều. Song bên cạnh đó vẫn
có nhiều tiêu cực để cho chúng ta đáng phải suy
nghĩ.

b) Tác động của tin

Gv trình chiếu các trường hợp vi phạm pháp luật học đối với xã hội
do tin học để lại.

* Tác động tích cực:
- Ứng dụng tin học
giúp tăng hiệu quả
sản xuất, cung cấp

21


các dịch vụ và quản
lí.

- Thay đổi nhận thức
và

cách

thức

tổ

chức, vận hành các
Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 8 bài hoạt động xã hội.
Phòng, chống tệ nạn xã hội nhắc lại:

- Thay đổi phong

- Thế nào là tệ nạn xã hội? Để phòng, chống tệ cách sống của con
nạn xã hội Pháp luật nước ta quy định như thế người
nào?

- Tin học và máy

(- Tệ nạn xã hội là bao gồm những hành vi sai tính ngày nay đã
lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp thật sự trở thành
luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời động
sống xã hội

lực

và

lực

lượng sản xuất, góp
phần phát triển kinh
tế và xã hội.

Pháp luật quy định: Cấm đánh bạc dưới bất * Tác động tiêu cực:
cứ hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc;
nghiêm cấm đồ chơi hoặc trị chơi có hại cho sự
phát triển lành mạnh của trẻ…)
Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 9 bài 2


giải thích: 2 học sinh lớp 8 trong trường hợp trên
có tính tự chủ chưa?

- Nghiện games, cá

(Tự chủ là làm chủ bản thân, là người làm chủ độ, truy cập các
được những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của trang
mình trong mọi hồn cảnh…)

web

khơng

lành lạnh...

- Xử lí tình huống: Nếu 2 bạn trên là bạn hoặc
người thân của em thì em xử lý như thế nào?
(Gợi ý: Tìm hiểu hồn cảnh của bản thân và
gia đình bạn đó như thế nào, nhờ thầy cô, bạn bè
khuyên bảo, giải thích tác hại của việc nghiện - Khơng làm chủ bản
games…)

thân, dễ dẫn đến các

GV: Nêu một số tấm gương ứng dụng công nghệ tệ nạn xã hội như:
thông tin có hiệu quả, tác động tối đối với xã hội.

Bạo lực, trộm cắp,
giết người....

23


Vận dụng kiến thức mơn Ngữ văn tìm các
câu ca

dao, tục ngữ, danh ngơn nói về lời

khun của thầy cơ, gia đình và bạn bè.
* Thực hành, luyện tập:
- Tìm các ca khúc hát về tình yêu quê hương, đất
nước
- Tìm các video về thu hoạch nơng nghiệp cơng
nghệ cao.
Vận dụng Tích hợp mơn lịch sử 8: Nói đến
cách mạng cơng nghiệp là nói đến sự thay đổi lớn
lao mà nó mang lại trong các lĩnh vực kinh tế,
văn hóa, và xã hội. Nhìn lại lịch sử, con người đã
trải qua nhiều cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật
lớn. Mỗi cuộc cách mạng đều đặc trưng bằng sự
thay đổi về bản chất của sản xuất và sự thay đổi

này được tạo ra bởi các đột phá của khoa học và
công nghệ.
HS cho biết các thành tựu mà khoa học công nghệ
đạt được trong các cuộc cách mạng công nghiệp
trước đây và sự đột phá về công nghệ số trong
cuộc cách mạng lần thứ 4. Đó là cuộc cách mạng
công nghiệp 4.0(Internet of things) Internet kết
nối vạn vật. Công nghiệp 4.0 với các thành tựu
của Trí tuệ Nhân tạo, với máy móc tự động và
thơng minh như ơ-tơ tự lái, in ấn 3 chiều, kết nối
vạn vật (IoT), công nghệ sinh học và công nghệ Hiệp sĩ công nghệ
nano,…

thông

tin

- Vận dụng tích hợp mơn ngoại ngữ: ( Tiếng Cơng Hùng
Anh) Ngoại ngữ và tin học có vai trị vơ cùng
quan trọng trong tất cả các lĩnh vực hoạt động và
ảnh hưởng trực tiếp đến sự nghiệp cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đối với tất
cả các quốc gia.
Gv:Vậy “làm thế nào để có thể đi tắt, đón đầu, để
những thế hệ học sinh, sinh viên Việt Nam có thể
vươn lên tầm cao trí tuệ thế giới? Câu trả lời đó

25

Nguyễn