skkn biện pháp tổ chức hoạt động nhóm có hiệu quả trong dạy học mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực học sinh ( Mĩ thuật Đan Mạch)

1

1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Biện pháp tổ chức hoạt
động nhóm có hiệu quả trong dạy học Mĩ thuật theo định hướng phát triển
năng lực học sinh ( Mĩ thuật Đan Mạch).
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Khơng có
3. 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục Mĩ thuật.
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu tiên hoặc áp dụng thử:
08/09/2020.
5. Mơ tả bản chất sáng kiến:
5.1. Tính mới của sáng kiến:
Hiện nay với sự đổi mới về phương pháp giáo dục Mĩ thuật ( có 7 quy trình
Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch: Vẽ cùng nhau và sáng tạo câu chuyện, vẽ
biểu cảm, vẽ theo nhạc, xây dựng cốt truyện, tạo hình 2D, 3D, 4D, nghệ thuật
tạo hình khơng gian, tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn. 7 quy trình trên
nhằm hướng tới mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm kích thích sự tương tác, tư
duy sáng tạo và phát triển nhận thức.
Trong 7 quy trình trên thì quy trình vẽ biểu cảm và vẽ theo nhạc thường có 3
tiết, 5 quy trình cịn lại thì thời lượng là 4 tiết cho một quy trình, trong khi đó
hoạt động nhóm chiếm 3 tiết tức là 1/2 thời gian một quy trình.
Là giáo viên dạy bộ môn mĩ thuật được trực tiếp tiếp thu phương pháp
mới và qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy Mĩ thuật là môn học nghệ thuật và
cũng là môn học bắt buộc trong trường THCS. Có nhận xét đánh giá, xếp loại
từng học kỳ, cuối năm. Vì vậy, trong giáo dục mục tiêu giáo dục thẩm mĩ đặt lên
hàng đầu.
Có thể nói, đây quả thực là một khó khăn để dạy một tiết học có hiệu quả
đạt được mục tiêu khi tiếp cận phương pháp mới cho giáo viên và học sinh. Các
em từ trải nghiệm vừa phải tìm hiểu tiếp thu, làm quen với cái đẹp trong thiên
nhiên.Tạo ra cái đẹp bằng khả năng cảm nhận.Vận dụng những khả năng hiểu
biết về phục vụ trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày vừa rèn luyện kỹ năng sống
thông qua môn học.Vì vậy đây cũng là một vấn đề mà tơi luôn trau dồi thảo luận

2

trong những buổi tích lũy do ngành tổ chức. Điều đó địi hỏi rất nhiều cơng sức
và nỗ lực của người giáo viên .
Chính vì vậy, địi hỏi mỗi giáo viên chúng ta phải tiếp thu những đổi mới
phương pháp và có sự đầu tư thật tốt nhằm nâng cao chất lượng dạy và học các
mơn nói chung cũng như mơn Mĩ thuật nói riêng. Vì thế tơi nghiên cứu và tích
luỹ những phương pháp mới tổ chức cho học sinh học tập thoải mái, nhẹ nhàng
nhưng đạt kết quả cao. Nên tôi xin đề cập đến đề tài “Biện pháp tổ chức hoạt
động nhóm có hiệu quả trong dạy học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng
lực của học sinh” để góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của môn Mĩ
thuật.
5.2.Nội dung sáng kiến:
1.Thực trạng của vấn đề :
Trong môn Mĩ thuật các em thường phụ thuộc giáo viên khi thực hành bài
vẽ, các em thường làm theo giáo viên, lấy bài giáo viên minh họa để làm mẫu,
các bài hầu như giống nhau, không thấy cái riêng khơng thấy có tính sáng tạo.
- Giáo viên dạy thường xem nhẹ mơn Mĩ thuật vì nghĩ đó là môn học phụ,
nên hướng dẫn qua loa, hoặc ghi tên bài rồi giao học sinh vẽ nếu chưa xong thì
để tiết sau làm tiếp và nhận xét bài.
- Đặc biệt nhiều giáo viên quan niệm hoạt động nhóm trong tiết học Mĩ
thuật không mang lại hiệu quả đến các em, có nhiều em có tính rụt rè, nhút nhát,
chưa hứng thú học...ngồi ra hoạt động nhóm chiếm nhiều thời gian, gây mất
trật tự trong lớp học...trường lại chưa có phòng chức năng nên việc học tập của
học sinh còn nhiều khó khăn. Cịn một số học sinh khơng có năng khiếu cho
rằng mơn này học khó.
5.2.2 Cơ sở lý luận:
- Học sinh khơng phải tất cả đều có cùng năng lực hay phong cách học tập

giống nhau. Vì vậy cần tìm hiểu từng đối tượng học sinh là để dễ cho việc phân
nhóm.
- Khi tổ chức nhóm nên phát hiện tìm ra nhóm trưởng phù hợp, năng động (
giáo viên có thể bồi dưỡng thêm một số kỷ năng cơ bản của trưởng nhóm).


3

- Giáo viên nên linh hoạt trong cách phân nhóm, có thể nhóm 2, nhóm 4,
nhóm 5…phù hợp với điều kiện của lớp và quy trình học.
- Giáo viên có thể hỗ trợ nhóm kịp thời với những câu hỏi mang tính chất
gợi mở để học sinh chủ động liên kết trong nhóm với nhau và hỗ trợ nhau.
- Khi giáo viên để học sinh làm việc theo nhóm, nên chú ý khả năng hợp
tác, thảo luận, tranh luận và tìm ra phương thức chung.
- Cải thiện kỹ năng hợp tác, và tương tác giữa thầy và trò.
- Giáo viên phải linh hoạt, xâu chuỗi các hoạt động sao cho thấy rõ được kết
quả của các quy trình giảng dạy.
5.2.3. Các biện pháp giúp học sinh hoạt động nhóm hiệu quả trong các tiết
học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực:
Thực tế tổ chức hoạt động nhóm trong tiết Mĩ thuật một cách hợp lý, sinh
động sẽ là chìa khóa thành cơng trong tiết dạy vì theo nghiên cứu cho thấy dựa
vào thiên hướng trí tuệ thì trí tuệ thường liên kết các cá nhân là chủ đạo, khả
năng giao tiếp và quan hệ giữa người này với người khác, người học dễ kết bạn,
thích các trị chơi hợp tác, thích làm việc theo nhóm. Có sự hỗ trợ giữa các học
sinh trong nhóm và sự thi đua giữa các nhóm với nhau tạo ra sự hứng khởi, sự
nỗ lực của mỗi cá nhân trong nhóm để sản phẩm của nhóm hồn thành tốt nhất,
với sự hợp tác của các thành viên trong nhóm. Để thi đua sản phẩm giữa các
nhóm với nhau sau mỗi tiết dạy. Sau mỗi lần hoạt động nhóm học sinh sẽ thể
hiện được cái tơi của mình trong tập thể và biết chia sẻ và đồn kết với nhau
trong nhóm.

a. u cầu cần thiết đối với giáo viên:
- Học sinh không phải tất cả đều có cùng năng lực hay phong cách học tập
giống nhau. Vì vậy cần tìm hiểu từng học sinh sẻ là một bài tốn dễ cho việc
phân nhóm.
- Khi tổ chức nhóm nên phát hiện tìm ra nhóm trưởng phù hợp, năng động (
giáo viên có thể bồi dưỡng thêm một số kỹ năng cơ bản của trưởng nhóm qua
từng tiết học).


4

- Giáo viên nên linh hoạt trong cách phân nhóm, phù hợp với điều kiện của
lớp và quy trình học.
- Giáo viên có thể hổ trợ nhóm kịp thời với những câu hỏi mang tính chất
gợi mở để học sinh chủ động liên kết trong nhóm với nhau và hổ trợ nhau.
- Khi giáo viên để học sinh làm việc theo nhóm, nên chú ý khả năng hợp
tác, thảo luận ,tranh luận và tìm ra phương thức chung.
- Cải thiện kỹ năng hợp tác và tương tác giữa thầy và trò.
- Giáo viên phải linh hoạt xâu chuỗi các hoạt động sao cho thấy rõ được kết
quả của các quy trình giảng dạy.
Chủ đề 6. Tiết : Vẽ tranh đề tài: Ngày Tết, mùa xuân ( lớp 6)
Thực hiện quy trình vẽ cùng nhau và sáng tạo câu chuyện
Thời lượng: 2 tiết
Tiết 1: Tìm hiểu nội dung và vẽ cùng nhau. Xây dựng câu chuyện.
(Hoạt động cá nhân và nhóm tạo ngân hàng hình ảnh).
Kết quả: Biết làm việc tập trung vào nhiệm vụ được giao, biết hợp tác và
tôn trọng ý kiến của người khác.
Mục tiêu: Hoạt động nhóm của tiết này là hợp tác giữa các thành viên
trong nhóm, trong lớp.
- GV nói về chủ đề: Ngày Tết, mùa xuân.

- Giáo viên tạo nhóm cho phù hợp với điều kiện của lớp
- Gợi mở cho các nhóm hình thành nội dung của nhóm mình.
- GV cho học sinh lên chọn hình ảnh mang về.
- Các nhóm trình bày ý tưởng.
- HS chọn hình ảnh
- Giáo viên tạo nhóm cho phù hợp với điều kiện của lớp.
- Từ ngân hàng hình ảnh của các em, GV gợi ý, hướng dẫn HS cách chọn và
tạo thành tác phẩm về đề tài Ngày Tết và mùa xuân.
* Câu hỏi gợi ý:


5

- Nhóm em sẽ xây dựng câu chuyện gì? Ở đâu? Các nhận vật trong chuyện
đang làm gì? Ngồi những hình ảnh ấy ngày Tết và mùa xn có những hình ảnh
gì nữa?
- Ở tiết này học sinh làm việc theo nhóm 4 hay 5, mỗi nhóm sáng tác một câu
chuyện phù hợp chủ đề dựa vào ngân hàng hình ảnh của tiết 1, từ hình tượng độc
lập. Nhóm sẽ thảo luận về câu chuyện của nhóm, sau đó nhóm trưởng phân cơng
cụ thể cho từng thành viên trong nhóm, tìm hình, vẽ thêm hình, vẽ màu....( nhóm
trưởng sẽ dựa vào năng lực, sở thích của mỗi bạn phân cơng nhiệm vụ cho phù
hợp đạt hiểu quả ).
- Học sinh làm việc theo nhóm trên giấy A2.
- Học sinh chia sẻ, hỗ trợ, đồn kết khi làm việc theo nhóm.
- Giáo viên bao quát hướng dẫn chung.
Tiết 2: Trưng bày và giới thiệu sản phâm
Mục tiêu: Hoạt động nhóm của tiết này là: Hợp tác làm việc nhóm
Kết quả: Biết cách hợp tác và tôn trọng ý kiến khác trong làm việc nhóm.
Giáo viên gợi ý từng nhóm chọn một câu chuyện cụ thể nhóm mình muốn kể
để thể hiện.

- HS quan sát, thống nhất cách thực hành
- Học sinh ghi nhớ, thảo luận, nhóm trưởng phân vai tập chia sẻ, kể chuyện.
- Nhóm sẽ thảo luận và tìm lời thoại cho câu chuyện cho phù hợp về Ngày tết
và mùa xuân.
- Nhóm trưởng hội ý phân vai cho từng thành viên và diễn tập và hổ trợ nhau
cho câu chuyện sinh động.
- Giáo viên thường xuyên giúp đỡ HS trong hoạt động này.
- Mời nhóm trưởng lên bốc thăm thứ tự biểu diễn
- GV giao việc, các nhóm lên biểu diễn theo thứ tự đã bốc thăm.
- Các nhóm biểu diễn, các nhóm cịn lại chú ý theo dõi và chia sẻ câu chuyện
mà các bạn diễn.
- Học sinh tự nhận xét, đánh giá lẫn nhau.


6

- Cuối tiết nhóm trưởng tập hợp nhóm và điều hành các thành viên trong
nhóm xem những gì làm được hoặc chưa được để rút ra bài học cho những tiết
học sau.
- Giáo viên quan sát động viên khích lệ sự sáng tạo của HS.
*Tóm lại: Trong mỗi tiết học giáo viên thường xuyên đưa ra những câu hỏi gợi
mở nhằm trong nhóm hợp tác làm việc tự tin hơn.
Giáo viên phải ln chú ý đến việc khuyến khích học sinh trao đổi ý kiến,
thảo luận và giúp đỡ nhau trong suốt 5 bước của quy trình mĩ thuật. Giáo viên có
thể sắp xếp các nhóm học sinh theo độ khó khác nhau.
5.2.4. Kết luận:
Sau khi thực hiện giải pháp tơi thấy chất lượng học tập học kì 1 của các em
đã được nâng cao rõ rệt hơn so với những năm trước. Sau khi trải nghiệm
phương pháp mới và vận dụng hình thức tổ chức hoạt động nhóm trong tiết mĩ
thuật tơi thấy chất lượng học tập học kì 1 của các em đã được nâng cao rõ rệt

hơn so với những năm trước. Học sinh đã được vẽ cùng nhau, các nhóm tư duy
cùng nhau suy nghĩ cùng thảo luận gây hứng thú học tập tạo sản phẩm của nhóm
phong phú, đa dạng về hình ảnh màu sắc, sản phẩm có quy mơ hơn.
5.3 Khả năng áp dụng sáng kiến:
Áp dụng cho các khối trong bộ môn Mĩ thuật dạy theo phương pháp phát
triển năng lực học sinh ( Mĩ thuật Đan Mạch).
6. Những thông tin bảo mật: Khơng có
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Phịng học, đồ dùng dạy học mơn học, máy tính…theo từng chủ đề
- Giáo viên: nhiệt tình, tâm huyết, u nghề, ln tìm tịi học hỏi khơng ngừng
để tiết dạy luôn tạo được sự hứng thú cho các em học sinh. Luôn động viên
hướng dẫn cụ thể cho cá nhân, nhóm để các em hồn thành sản phẩm một cách
tốt nhất, tuyên dương những sản phẩm, những nhóm làm sản phẩm có tính thẩm
mĩ, sáng tạo, có tiến bộ hơn.
- Học sinh: chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập theo chủ đề.


7

8. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến thu được do áp dụng sáng kiến
của tác giả:
Sau khi thực hiện giải pháp tôi thấy chất lượng học tập học kì 1 của các em
đã được nâng cao rõ rệt hơn so với những năm trước. Sau khi trải nghiệm
phương pháp mới và vận dụng hình thức tổ chức hoạt động nhóm trong tiết mĩ
thuật tơi thấy chất lượng học tập học kì 1 của các em đã được nâng cao rõ rệt
hơn so với những năm trước. Học sinh đã được vẽ cùng nhau, các nhóm tư duy
cùng nhau suy nghĩ cùng thảo luận gây hứng thú học tập tạo sản phẩm của nhóm
phong phú, đa dạng về hình ảnh màu sắc, sản phẩm có quy mơ hơn.
* Khảo sát cuối học kì 1:

KHỐI

TSHS

HS BIẾT THAM

HS CỊN CHẬM

GIA HOẠT ĐỘNG

KHI THAM GIA

NHÓM

HĐ NHÓM

TĂNG SO VỚI
ĐẦU NĂM

SL
%
SL
%
SL
%
6
332
249
75
83

25
55
16,6
8
283
230
81,3
53
18,7
67
23,7
Cộng
615
479
77,89
136
22,11
112
18,21
- Qua theo dõi cuối học kì 1 nhận thấy các em biết và tham gia nhóm tự tin,
nhiệt tình, thân thiện hơn với nhau. Một số học sinh giỏi, năng khiếu đã phát huy
được vai trị chỉ đạo nhóm nhanh nhẹn, có sự sáng tạo trong các hoạt động ngoại
khóa. 100% các em thêm hứng thú và thích học mơn mĩ thuật

Học sinh vẽ theo nhóm


8

Các nhóm lên giới thiệu sản phẩm- sản phẩm của cả lớp

9

Học sinh làm sản phẩm theo nhóm- Trưng bày sản phẩm
9. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần
đầu, kể cả áp dụng thử ( nếu có):
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


10

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Phú Thịnh, ngày 22 tháng 02 năm 2021
Người nộp đơn
(Ký, ghi rõ họ tên)

Nguyễn Thị Quý