Nghiên cứu đặc điểm sinh trưởng của giống vịt bầu cánh trắng tại xã hồng đà, huyện tam nông, tỉnh phú thọ

1

75ѬӠ1*ĈҤI HӐ&+Ô1*9ѬѪ1*
KHOA KHOA HӐC TӴ NHIÊN

NGÔ THӎ 3+ѬѪ1*

NGHIÊN CӬ8ĈҺ&Ĉ,ӆ06,1+75ѬӢNG CӪA GIӔNG VӎT
BҪU CÁNH TRҲNG TҤI XÃ HӖ1*Ĉ¬+8<ӊN TAM NƠNG,
TINH PHÚ THӐ

KHÓA LUҰN TӔT NGHIӊ3ĈҤI HӐC
1JjQK6ѭSKҥm Sinh hӑc

Phú Thӑ, 2017


2

75ѬӠ1*ĈҤI HӐ&+Ô1*9ѬѪ1*
KHOA KHOA HӐC TӴ NHIÊN

NGÔ THӎ 3+ѬѪ1*

NGHIÊN CӬ8ĈҺ&Ĉ,ӆ06,1+75ѬӢNG CӪA GIӔNG VӎT
BҪU CÁNH TRҲNG TҤI XÃ HӖ1*Ĉ¬+8<ӊN TAM NƠNG,
TINH PHÚ THӐ

KHÓA LUҰN TӔT NGHIӊ3ĈҤI HӐC
1JjQK6ѭSKҥm Sinh hӑc

1*ѬӠI +ѬӞNG DҮN: THS. NGUYӈN THӎ 7+$1++ѬѪ1*

Phú Thӑ, 2017


i

LӠI CҦ0Ѫ1
7Uѭӟc tiên, em xin gӱi lӡi cҧPѫQVkXVҳc nhҩWÿӃn cô giáo ± ThҥFVƭ
NguyӉn Thӏ 7KDQK+ѭѫQJÿmWkQWuQKKѭӟng dүQYjJL~Sÿӥ em trong suӕt
thӡi gian thӵc hiӋn khoá luұn.
Em xin bày tӓ lӡi cҧPѫQVkXVҳFÿӃn các thҫy (cô) trong bӝ môn Sinh
hӑc - Khoa Khoa hӑc tӵ QKLrQ7UѭӡQJĈҥi hӑF+QJ9ѭѫQJÿmWҥRÿLӅu kiӋn
thuұn lӧLJL~Sÿӥ và tҥRÿLӅu kiӋn cho em trong suӕt thӡi gian thӵc hiӋn khoá
luұn.
Em xin chân thành cҧPѫQDQK3KDQ7KDQKHiӃu chӫ trang trҥLFKăQ
nuôi tҥi khu 3, xã HӗQJĈjKX\Ӌn Tam Nơng, tӍnh Phú Thӑ ÿmWҥLÿLӅu kiӋn
JL~Sÿӥ em trong q trình thӵc nghiӋPÿӅ tài khóa luұn.
Cuӕi cùng, em muӕn gӱi lӡi cҧPѫQVkXVҳFÿӃn tҩt cҧ bҥQEqJLDÿuQK
nhӳQJQJѭӡLOX{Qÿӝng viên, JL~Sÿӥ em hồn thành khố luұn này.
Em xin trân thành cҧPѫQ
Phú Th͕WKiQJQăP
Sinh viên

Ngô Thӏ 3KѭѫQJ


ii

DANH MӨC VIӂT TҲT

Các tӯ viӃt tҳt
CS
FCR
+46'7Ă
kg
KL
/7Ă71
NXB
PN
SD
STT
7Ă
TB
777Ă
TCVN

éQJKƭD
Cӝng sӵ
HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQ
HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQ
Kilogam
KhӕLOѭӧng
/ѭӧng thӭFăQWKXQKұn
Nhà xuҩt bҧn
Ptonduction number
Ĉӝ lӋch chuҭn
Sӕ thӭ tӵ
ThӭFăQ
Trung bình
Tiêu tӕn thӭFăQ

Tiêu chuҭn ViӋt Nam


iii

DANH MӨC CÁC BҦNG
Bҧng
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14
3.15
3.16
3.17
3.18
3.19
3.20
3.21
3.22
3.23

Tên bҧng
.tFKWKѭӟFFѫWKӇ ÿjQYӏt thí nghiӋm
6RViQKNtFKWKѭӟFFѫWKӇ ÿjQYӏt nghiên cӭu vӟi tác
giҧ khác
Tӹ lӋ nuôi sӕng cӫDÿjQYӏt theo tӯng tuҫn tuәi
Tӹ lӋ nuôi sӕng cӫDÿjQYӏt theo tӯQJJLDLÿRҥn
Tӹ lӋ nuôi sӕng cӫDÿjQYӏt
So sánh kӃt quҧ nghiên cӭu vӅ tӹ lӋ nuôi sӕng vӟi
các tác gҧi khác
KhӕLOѭӧQJFѫWKӇ vӏt qua các tuҫn tuәi
So sánh kӃt quҧ nghiên cӭu khӕLOѭӧQJFѫWKӇ vӟi
các tác giҧ khác
TӕFÿӝ VLQKWUѭӣng tuyӋWÿӕi cӫDÿjQYӏt thí nghiӋm
So sánh kӃt quҧ nghiên cӭu tӕFÿӝ VLQKWUѭӣng tuyӋt
ÿӕi cӫDÿjQYӏt vӟi các tác giҧ khác
TӕFVLQKWUѭӣQJWѭѫQJÿӕi cӫDÿjQYӏt thí nghiӋm
So sánh tӕFÿӝ VLQKWUѭӣQJWѭѫQJÿӕi cӫDÿjQYӏt
nghiên cӭu vӟi tác giҧ khác
/ѭӧng thӭFăQWKXQKұQJLDLÿoҥQWUѭӟc 21 ngày
tuәi
/ѭӧng thӭFăQWKXQKұQJLDLÿRҥn 2: tӯ 22 ± 42 ngày
tuәi
/ѭӧng thӭFăQWKXQKұQJLDLÿRҥn 3: tӯ 43 ± 56 ngày
tuәi
/ѭӧng thӭFăQWKXQKұn trong q trình thí nghiӋm
HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQFӫDÿàn vӏt thí nghiӋm
So sánh kӃt quҧ +46'7ĂYӟi kӃt quҧ cӫa tác giҧ
ĈRjQ7Kӏ Liên
HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQYjFKLSKtWKӭFăQFӫDÿjQ

vӏt
ChӍ sӕ sҧn xuҩt PN cӫDÿjQYӏt nghiên cӭu
KӃt quҧ mә khҧo sát vӏt Bҫu cánh trҳng
KӃt quҧ tӹ lӋ QăQJVXҩt thӏt (%)
So sánh kӃt quҧ nghiên cӭu tӹ lӋ thân thӏt vӟi các tác
giҧ khác

Trang
35
36
37
38
38
39
40
41
42
43
44
45
47
48
49
49
51
52
53
53
54
55

56


iv

DANH MӨC CÁC BIӆ8ĈӖ
BiӇXÿӗ
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9

Tên biӇXÿӗ
BiӇXÿӗ thӇ hiӋQNtFKWKѭӟFFѫWKӇ ÿjQYӏt nghiên
cӭu
BiӇXÿӗ thӇ hiӋn tӹ lӋ nuôi sӕng cӫDÿjQYӏt theo
tӯng tuҫn tuәi
BiӇXÿӗ thӇ hiӋn tӹ lӋ nuôi sӕng cӫDÿjQYӏt qua
tӯQJJLDLÿRҥn
BiӇXÿӗ thӇ hiӋn khӕLOѭӧQJFѫWKӇ ÿjQYӏt
BiӇXÿӗ thӇ hiӋn tӕFÿӝ VLQKWUѭӣng tuyӋWÿӕi cӫa
ÿjQYӏt
BiӇXÿӗ thӇ hiӋn tӕFÿӝ VLQKWUѭӣQJWѭѫQJÿӕi cӫa
ÿjQYӏt
BiӇXÿӗ thӇ hiӋQOѭӧng thӭFăQWKXQKұn trong q

trình thí nghiӋm theo tӯng tuҫn tuәi
1ăQJVXҩt thӏt cӫDÿjQYӏt thí nghiӋm
Tӹ lӋ QăQJVXҩt thӏWÿjQYӏt nghiên cӭu (%)

Trang
36
37
39
41
42
45
50
54
55


v

MӨC LӨC
PHҪN I: MӢ ĈҪU ........................................................................................... 1
1. Tính cҩp thiӃt cӫDÿӅ tài .............................................................................. 1
2. éQJKƭDNKRa hӑc và thӵc tiӉn .................................................................... 2
2.1. éQJKƭDNKRDKӑc ..................................................................................... 2
2.2. éQJKƭDWKӵc tiӉn...................................................................................... 2
3. Mөc tiêu cӫDÿӅ tài ...................................................................................... 2
PHҪN II: NӜI DUNG ...................................................................................... 3
&+ѬѪ1*TӘNG QUAN TÀI LIӊ89¬&Ѫ6Ӣ KHOA HӐC NGHIÊN
CӬU CӪ$Ĉӄ TÀI ........................................................................................... 3
1.1. Tәng quan tài liӋu nghiên cӭXÿӅ tài .......................................................... 3
1.1.1. Tình hình nghiên cӭXQJRjLQѭӟc ........................................................... 3

1.1.2. Tình hình nghiên cӭXWURQJQѭӟc............................................................ 6
&ѫVӣ nghiên cӭu các tính trҥQJVLQKWUѭӣng và cho thӏt cӫa gia cҫm ....... 9
1.2.1. Tӹ lӋ nuôi sӕng ........................................................................................ 9
1.2.2. Khҧ QăQJVLQKWUѭӣng ............................................................................ 11
1.2.2.1. Khái niӋPVLQKWUѭӣng........................................................................ 11
1.2.2.2. Các chӍ WLrXÿiQKJLiVӵ VLQKWUѭӣng .................................................. 12
1.2.3. HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQFӫa gia cҫm ................................................. 18
1.2.4. Mӝt sӕ yӃu tӕ ҧQKKѭӣQJÿӃn hiӋu quҧ FKăQQX{LYӏt thӏWWKѭѫQJSKҭm. ...... 21
1.2.5. Khҧ QăQJFKRWKӏt. ................................................................................. 22
1.3. Giӟi thiӋu vӅ giӕng vӏt Bҫu Cánh trҳng ................................................... 24
1.4. Giӟi thiӋu vӅ ÿӏa bàn xã HӗQJĈjKX\Ӌn Tam Nông, tӍnh Phú Thӑ ...... 25
&+ѬѪ1*ĈӔ,7ѬӦNG, NӜI DUNG VÀ 3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1
CӬ8Ĉӄ TÀI .................................................................................................. 26
ĈӕLWѭӧng và phҥm vi nghiên cӭu............................................................ 26
ĈӕLWѭӧng .............................................................................................. 26
2.2.2. Phҥm vi nghiên cӭu ............................................................................... 26
2.2. Nhӳng nӝi dung nghiên cӭu chính ........................................................... 26
2.3. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQFӭu.......................................................................... 26


vi

2.3.1. Bӕ trí thí nghiӋm ................................................................................... 26
3KѭѫQJSKiS[iFÿӏnh các chӍ tiêu ....................................................... 28
ĈһFÿLӇPQJRҥLKuQK .......................................................................... 28
2.3.2.2. Kích tKѭӟFFѫWKӇ ............................................................................... 28
7ӹOӋQX{LVӕQJ ................................................................................... 29
6ӭFVLQKWUѭӣQJ .................................................................................. 29
/ѭӧQJWKӭFăQWKXQKұQ ..................................................................... 31
+LӋXTXҧVӱGөQJWKӭFăQ)&5

....................................................... 31
2.3.2.7. ChӍ sӕ sҧn xuҩt PN (Ptoduction number) ........................................... 32
.KҧRViWQăQJVXҩWWKӏW ...................................................................... 32
2.3.3. Xӱ lý sӕ liӋu .......................................................................................... 33
&+ѬѪ1*KӂT QUҦ NGHIÊN CӬU VÀ THҦO LUҰN ........................ 34
ĈһFÿLӇm ngoҥLKuQKYjNtFKWKѭӟFFѫWKӇ cӫa vӏt Bҫu cánh trҳng ............. 34
ĈһFÿLӇm ngoҥi hình ............................................................................. 34
.tFKWKѭӟFFѫWKӇ .................................................................................. 35
3.2. Tӹ lӋ nuôi sӕng ......................................................................................... 37
3.3. SӭFVLQKWUѭӣng. ....................................................................................... 40
3.3.1. 6LQKWUѭӣQJWtFKONJ\............................................................................... 40
6LQKWUѭӣng tuyӋWÿӕi............................................................................. 42
6LQKWUѭӣQJWѭѫQJÿӕi ........................................................................... 44
3.4. /ѭӧng thӭFăQWKXQKұn ........................................................................... 46
3.5. HiӋu quҧ sӱ dөng thӭFăQ......................................................................... 50
3.6. Chi phí thӭFăQ ......................................................................................... 52
3.7. ChӍ sӕ sҧn xuҩt PN ................................................................................... 53
1ăQJVXҩt thӏt. .......................................................................................... 54
PHҪN III: KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ ...................................................... 57
1. KӃt luұn ..................................................................................................... 57
2. KiӃn nghӏ ................................................................................................... 57
Tài liӋu tham khҧo
Phө lөc


1

PHҪN I: MӢ ĈҪU
1. Tính cҩp thiӃt cӫDÿӅ tài
Ngành cKăQ Qi gia cҫm nói chung, thӫy cҫm nói riêng tӯ OkX ÿm

chiӃm mӝt vӏ trí quan trӑng trong kinh tӃ hӝ JLDÿuQKFӫDQJѭӡi nông dân ViӋt
Nam. Thӏt gia cҫP WKѫP QJRQ Yj JLjX GLQK Gѭӥng là nguӗn cung cҩp thӵc
phҭm quan trӑQJÿiS ӭQJÿѭӧc thӏ hiӃu cӫDQJѭӡi tiêu dùng. Chính vì vұy
trong nhӳQJQăP TXD QJKӅ FKăQQX{L JLD Fҫm ӣ Qѭӟc ta không ngӯng phát
triӇn mҥnh mӁ cҧ vӅ sӕ Oѭӧng, chҩWOѭӧQJYjTX\P{FKăQQX{L
Vӏt là mӝt lồi thӫy cҫm có sӭc chӕng chӏu vӟL FiF ÿLӅu kiӋn ngoҥi
cҧnh và bӋnh tұt cao, khҧ QăQJ Wӵ kiӃm mӗi tӕt. Các sҧn phҭm tӯ vӏt: thӏt,
trӭQJO{QJÿӅu có giá trӏ kinh tӃ cao, cung cҩp thӵc phҭm cho xã hӝi.
Trong thӡi gian gҫQ ÿk\ Pӝt giӕng vӏt nәi tiӃng cӫa Trung Quӕc là
Bҫu cánh trҳQJÿmÿѭӧc nhұp vào ViӋt Nam. Do có nhiӅXѭXÿLӇm nәi trӝi nên
chӍ trong mӝt thӡi gian ngҳn, giӕng vӏWQj\ÿmSKiWWULӇn rҩt nhanh và chiӃm tӹ
trӑng lӟQWURQJÿjn vӏt thӏt ӣ Qѭӟc ta.
Vӏt Bҫu cánh trҳng có ngoҥLKuQKÿһFWUѭQJFӫa mӝt giӕng vӏt siêu thӏt.
Giӕng này cho giá trӏ kinh tӃ cao và sӭFÿӅ kháng tӕt. Khҧ QăQJWӵ kiӃm mӗi
cӫa vӏWWѭѫQJÿӕi tӕt nên có thӇ ni vӏt chҥ\ÿӗng.
Vӏt Bҫu cánh trҳQJOjÿӕLWѭӧng nuôi mӟLWUrQÿӏa bàn xã HӗQJĈjFNJQJ
QKѭ KX\ӋQ 7DP 1{QJ QrQ EѭӟF ÿҫu triӇn khai mơ hình gһp khơng ít khó
NKăQQJѭӡi dân lo ngҥi dӏch bӋnh xҧy ra, khҧ QăQJWKtFKӭng vӟLÿLӅu kiӋn tҥi
ÿӏDSKѭѫQJPӭFÿҫXWѭFDR&KRÿӃQQD\FKѭDFyÿӅ tài nghiên cӭu vӅ vҩn ÿӅ
Qj\WUrQÿӏa bàn xã HӗQJĈjKX\Ӌn Tam Nông, tӍnh Phú Thӑ.
Các chӍ tiêu ҧQK KѭӣQJ ÿӃQ VLQK WUѭӣng cӫa Vӏt Bҫu cánh trҳng luôn
WKD\ÿәi, phө thuӝc vào yӃu tӕ tӵ QKLrQFRQQJѭӡi. Cҫn phҧLWKѭӡng xuyên
ÿLӅu tra nghiên cӭXÿѭDUDQKӳng biӋn pháp khoa hӑc ÿӇ giúp nhӳng hӝ gia
ÿuQKFKăQQX{LWKXÿѭӧFQăQJVXҩWFDRKѫQ


2

Xuҩt phát tӯ nhӳng lí do thӵc tiӉn trên, tơi lӵa chӑQÿӅ WjL³ Nghiên
cͱX ÿ̿FÿL͋PVLQKWU˱ͧng cͯa gi͙ng v͓t B̯u cánh tr̷ng t̩i xã H͛QJ Ĉj

huy͏n Tam Nông, t͑nh Phú Th͕.´
2. éQJKƭDNKRDKӑc và thӵc tiӉn
2.1. éQJKƭDNKRDKӑc
KӃt quҧ WKXÿѭӧFOjFѫVӣ ÿiQKJLiYӅ giӕng vӏt Bҫu cánh trҳng và có
kӃ hoҥch chӑn lӑc, nhân giӕng.
2.2. éQJKƭDWKӵc tiӉn
Giúp các nhà quҧQOêQJѭӡLFKăQQX{LFyWK{QJWLQÿҫ\ÿӫ ÿӇ góp phҫn
ÿiQKJLikhҧ QăQJSKiWWULӇn cӫa giӕng vӏt này trong sҧn xuҩt.
Là tài liӋu tham khҧo cho hӑc tұp, nghiên cӭu và sҧn xuҩWFKăQQX{L
3. Mөc tiêu cӫDÿӅ tài
ĈiQKJLiÿѭӧFÿһFÿLӇPVLQKWUѭӣng cӫa Vӏt Bҫu cánh trҳng giúp các hӝ
gia ÿuQKFyKѭӟQJFKăQQX{LKӧSOêWKXÿѭӧFQăQJVXҩt và giá trӏ kinh tӃ cao.


3

3+1,,1,'81*
&+1*
71*48$17ơ,/,89ơ&6.+2$+&1*+,ầ1&8
&$7ơ,
1.1. 7QJTXDQWjLOLXQJKLrQFXWjL
1.1.1. 7uQKKuQKQJKLrQFXQJRjLQF
Sn phm t FKQQX{LYWmSKc v rt nhiXFKRFiFQFc bit
OjFiFQFDQJSKiWWULn, kӃt quҧ nghiên cӭu trên vӏt Bҳc Kinh cho thҩy tӹ
lӋ SK{Lÿҥt 90%, tӹ lӋ nӣ/trӭng có phơi là 59,26% và tӹ lӋ nӣ/tәng trӭng vào
ҩp là 53,3%; khӕi OѭӧQJFѫWKӇ cӫa vӏWQX{LWKѭѫQJSKҭm ӣ 7 tuҫn tuәi cӫa vӏt
mái là 1616,7g/con và vӏWÿӵc là 1701,7g/con (Gonzalez và Marta, 1980).
Tai và cӝng sӵ 
ÿmQJKLrQFӭu 372 vӏt thuӝc 7 loҥi: vӏt Cherry
Valley cӫa Anh tә hӧp lai cӫa vӏt Cherry Valley cӫa Anh vӏt Tegal Australia

vӏt lai 25% Tsaiya trҳng và 75% vӏt Bҳc Kinh vӏt lai 12,5% Tsaiya trҳng và
87,5% Bҳc Kinh ngan x (25% Bҳc Kinh và 75% Tsaiya trҳng) ngan x (37,5%
Bҳc Kinh và 62,5% Tsaiya trҳng). KӃt quҧ cho thҩy phҭm giӕng có ҧnh
Kѭӣng rõ rӋt tӟi khӕL OѭӧQJ Fѫ WKӇ, tiêu tӕn thӭF ăQ Yj Wӹ lӋ mӥ bөng. Vӏt
Cherry Valley cӫa Anh và Tegal Australia có khӕLOѭӧQJFѫWKӇ cao nhҩt
(tӯ 1 ngày tuәi - 9 tuҫn tuәLWѭѫQJӭng là 57,4g, 3151g và 56,9g, 2966g). Tӹ
lӋ mӥ bөng thҩp nhҩt ӣ tә hӧp lai ngan x (37,5% Bҳc Kinh x 62,5% Tsaiya
trҳng) là 0,97%.
Velez và cӝng sӵ 
ÿmFKRODLJLӳa vӏt Tsaiya (Ts) và vӏt Bҳc Kinh
(Pk) tҥRFRQODLQJѭӧc và xi, qua kӃt quҧ thí nghiӋm có sӵ sai khác giӳa 4
QKyPYjFRQODLFyѭXWKӃ lai so vӟi bӕ mҽ 1ăQJVXҩt trӭQJÿӃn 52 tuҫn tuәi
cӫa vӏWODLFDRKѫQVRYӟLQăQJVXҩt trӭng cӫa vӏt Tsaiya (214 quҧ/mái) và vӏt
Bҳc Kinh (150 quҧ/mái), khӕLOѭӧng trӭng ӣ 30 tuҫn tuәi cӫa vӏt Bҳc Kinh là
75g/quҧ, cӫa vӏt Tsaiya là 62g/quҧѬXWKӃ lai trӵc tiӃp cӫa con lai là 34% và
10% vӅ QăQJVXҩt trӭng tӯ 30 tuҫn tuәLÿӃn 52 tuҫn tuәi; 8,8% vӅ khӕLOѭӧng
trӭng và 5,4% vӅ tӹ lӋ phôi so vӟi bӕ mҽ. Theo Pingel (1999) kӃt quҧ tәng


4

hӧp khҧ QăQJVҧn xuҩt cӫa các giӕng vӏt và tình hình sҧn xuҩt ӣ FiFQѭӟc trên
thӃ giӟi cho thҩy: vӏt Bҳc Kinh có tuәi ÿҿ quҧ trӭQJÿҫu tiên là 24 tuҫn tuәi,
QăQJVXҩt trӭQJÿҥWÿѭӧc khoҧng 220 - 230 quҧ/mái/40 tuҫQÿҿ, tӹ lӋ SK{Lÿҥt
90%, tӹ lӋ nӣ/tәng trӭng vào ҩSÿҥWĈӕi vӟi tuәi giӃt thӏt là 7 tuҫn tuәi,
khӕLOѭӧQJFѫWKӇ 3,1 - 3,4kg/con, tӹ lӋ FѫFyJLiWUӏ FѫÿLYjFѫOѭӡQ
ÿҥt
47,8 - 49,9% ӣ 8 tuҫn tuәi.
KӃt quҧ khҧo sát tҥi Pháp cӫa Klein - Hessling (2007) cho biӃt: tuәi ÿҿ
quҧ trӭQJÿҫu tiên cӫa vӏt Bҳc Kinh là 23 tuҫn tuәi, QăQJVXҩt trӭng/mái/42

tuҫQÿҿ là 230 quҧ, khӕLOѭӧng trӭQJÿҥt 86g/quҧ, tӹ lӋ SK{Lÿҥt 94 - 96%, tӹ
lӋ nӣ/trӭQJFySK{Lÿҥt 85 - 87%, sӕ vӏWFRQPiLÿҥt 165 - 175con.
Poivey và cӝng sӵ (2001) cho biӃt: giӕng vӏW7VDL\Dÿѭӧc chӑn lӑc tӯ
QăPWKHRKѭӟQJWăQJWӹ lӋ SK{LNKLGQJÿӇ thө tinh nhân tҥo vӟi ngan,
kӃt quҧ sau 6 thӃ hӋ chӑn lӑc vӟi tӹ lӋ chӑn lӑc ӣ vӏWÿӵc là 11,8 - 19,7% và ӣ
vӏt mái là 23,8 - 31,4%, hӋ sӕ di truyӅn cӫa tính trҥQJ QăQJVXҩt trӭng tính
theo bӕ là h2= 0,05, theo mҽ là h2 = 0,46 và theo cҧ bӕ và mҽ là h2 = 0,25.
Vӏt Bҳc Kinh ni tҥi Phҫn Lan có khӕL Oѭӧng trӭQJ ÿҥt 85,8 86,2g/quҧ, tӹ lӋ SK{Lÿҥt 88,1 - 92,3%, tӹ lӋ nӣ/trӭQJFySK{Lÿҥt 71,5 - 72,7%
và tӹ lӋ nӣ/tәng trӭng ҩSÿҥt 63,1 - Ĉӕi vӟi vӏWQX{LWKѭѫQJSKҭm khi
QX{LÿӃn 7 tuҫn tuәi khӕLOѭӧQJFѫWKӇ ӣ vӏWÿӵc là 2471,9g/con và vӏt mái là
2385,7g/con, tӹ lӋ Fѫ OѭӡQ ÿҥt 10,5% và 11,6%, tӹ lӋ Fѫ ÿL WѭѫQJ ӭng là
15,1% và 14,7% (Ksiazkiewicz, 2002).
7KHRFNJQJFKӑn lӑc trên vӏt
Tsaiya qua 8 thӃ hӋ, kӃt quҧ tӹ lӋ phơi ӣ thӃ hӋ 8 trung bình tӯ 2 - 15 ngày sau
khi thө tinh nhân tҥo cӫa vӏWÿѭӧc chӑn lӑFÿҥt 54,4% và vӏWNK{QJÿѭӧc chӑn
lӑc là 34,39% tӹ lӋ nӣ/trӭng có phơi cӫa vӏWÿѭӧc chӑn lӑc là 73,04% và vӏt
NK{QJ ÿѭӧc chӑn lӑc là 70,6% tӹ lӋ nӣ/tәng sӕ trӭng vào ҩS WѭѫQJ ӭng là
39,74% và 24,28% trung bình tӯ 2 - 8 ngày sau khi thө tinh thì tӹ lӋ phơi cӫa
vӏW7VDL\Dÿѭӧc chӑn lӑFÿҥt 89,18% và vӏt NK{QJÿѭӧc chӑn lӑc là 63,79%;
tӹ lӋ 38 nӣ/trӭQJFySK{LWѭѫQJ ӭQJOjYjWѭѫQJ ӭng tӹ lӋ


5

nӣ/tәng trӭng vào ҩp là 64,67% và 45,06% các giá trӏ cӫa vӏWÿѭӧc chӑn lӑc
và vӏWNK{QJÿѭӧc chӑn lӑFÿӅu có sӵ sai khác P < 0,05.
Theo Chen và cӝng sӵ 
ÿm[k\GӵQJÿѭӧc chӍ sӕ chӑn lӑFÿӕi vӟi
vӏt Tsaiya ӣ 5 thӃ hӋ (thӃ hӋ xuҩWSKiWÿӃn thӃ hӋ 4) thông qua các chӍ tiêu

chӑn lӑc khӕLOѭӧng trӭng ӣ 40 tuҫn tuәi (EW40), khӕLOѭӧQJFѫWKӇ 40 tuҫn
tuәL %:
 ÿӝ chӏu lӵc cӫa vӓ trӭng ӣ 40 tuҫn tuәi (E6
 Yj QăQJ VXҩt
trӭQJÿӃn 52 tuҫQÿҿ (1
QăQJVXҩt trӭQJWăQJWӯ 229,7 quҧ/mái/52 tuҫn
ÿҿ lên 234,3 quҧ/mái/52 tuҫQÿҿ. ChӍ sӕ chӑn lӑFÿѭӧc xây dӵng trên 4 chӍ
tiêu chӑn lӑc I = a0GEW40 (g) + a1GBW40 (g) + a2GES40 (kg/cm2 ) +
a3GEN52 (quҧ) vӟi a0 = 0,0g, a1 = 0,0g, a2 = 0,013kg/cm2.
Theo ViӋn Nghiên cӭX&KăQQX{L4Xӕc gia Hàn Quӕc (2009), ViӋQÿm
tiӃn hành thí nghiӋm so sánh khҧ QăQJVҧn xuҩt cӫa vӏt siêu thӏt có nguӗn gӕc
tӯ hai hãng Grimaud cӫa cӝng hòa Pháp và Cherry Valley cӫD YѭѫQJ TXӕc
Anh cho thҩy: vӟi 288 vӏt siêu thӏt cӫa 2 giӕQJWKHRG}LQăQJVXҩt trӭng tӯ 25
tuҫn tuәL ÿӃn 80 tuҫn tuәi thì tӹ lӋ ÿҿ cӫa vӏt Grimaud là 80,9% và cӫa vӏt
Cherry Valley là 78,8% khӕLOѭӧng trӭng cӫa vӏt Grimaud là 88,4g/quҧ, khӕi
Oѭӧng trӭng cӫa vӏt Cherry Valley là 93,4g/quҧ tiêu tӕn thӭFăQWѭѫQJӭng là
229,5g/quҧ trӭng và 224,5g/quҧ trӭng tӹ lӋ nӣ/tәng trӭng cӫa vӏt Grimaud là
61,2% và cӫa vӏt Cherry Valley là 61,4%.
KӃt quҧ chӑn lӑc vӏt Bҳc Kinh theRKDLKѭӟQJWăQJNKӕLOѭӧQJFѫWKӇ và
KѭӟQJWăQJÿӝ dày thӏt lѭӡn cӫa Antoin Farhat (2009) cho thҩy: khӕLOѭӧQJFѫ
thӇ ӣ 7 tuҫn tuәi cӫa vӏW NK{QJ ÿѭӧc chӑn lӑc là 3,06kg/con ӣ vӏW ÿӵc và
2,72kg/con ӣ vӏt mái, khӕLOѭӧng cӫa vӏt chӑn lӑc theRKѭӟQJWăQJNKӕLOѭӧQJFѫ
thӇ ÿҥt 3,70kg/con ӣ vӏWÿӵc và 3,29kg/con ӣ vӏt miLÿӕi vӟi vӏt chӑn lӑc theo
KѭӟQJWăQJÿӝ Gj\FѫOѭӡn có khӕLOѭӧng 3,32kg/con ӣ vӏWÿӵc và 2,93kg/con ӣ
vӏt mái. Ӣ 23 tuҫn tuәi khӕL OѭӧQJ Fѫ WKӇ cӫa vӏW NK{QJ ÿѭӧc chӑn lӑc là
3,65kg/con ӣ vӏWÿӵc và 3,09kg/con ӣ vӏWPiLÿӕi vӟi vӏt chӑn lӑc theRKѭӟng
WăQJNKӕLOѭӧQJFѫWKӇ ӣ vӏWÿӵc là 4,54kg/con và vӏt mái là 3,85kg/con, vӏt chӑn
lӑFWăQJÿӝ dày thӏWOѭӡn ӣ vӏWÿӵc là 3,91kg/con và vӏt mái là 3,32kg/con. KӃt
quҧ vӏWQX{LWKѭѫQJSKҭm thӏt cӫa vӏWÿӕi chӭng ӣ 47 ngày tuәi OjNJFRQÿӝ

6

dày thӏWOѭӡQOjPPYjÿӝ Gj\FѫOѭӡQOjPPÿӕi vӟi vӏt chӑn lӑFWăQJ
khӕLOѭӧQJFѫWKӇ ÿҥWNJFRQÿӝ dày thӏWOѭӡQOjPPYjÿӝ Gj\FѫOѭӡn
là 8,14mm vӏt chӑn lӑFWăQJÿӝ Gj\FѫOѭӡn có khӕLOѭӧQJFѫWKӇ 47 ngày tuәi là
NJFRQÿӝ dày thӏWOѭӡn OjPPYjÿӝ Gj\FѫOѭӡn là 9,28mm, giӳa các
chӍ tiêu có sӵ sai khác vӟi P < 0,05.
Cùng vӟi công tác chӑn lӑc, nhân thuҫn các giӕng thuӹ cҫm thì cơng
tác lai tҥR FNJQJ Oj SKѭѫQJ SKiS ÿӇ Fy ÿѭӧc hiӋu quҧ cao và nhanh, lai tҥo
nhҵm mөF ÿtFK OD\ ÿӝng tính bҧo thӫ sҹn có trong tӯng cá thӇ, tӯng dòng,
tӯng giӕng, phát huy nhӳng bҧn chҩt di truyӅn tӕt cӫa chúng. Ngồi ra, lai tҥo
cịn làm biӃQÿәi sӵ tӗn tҥi cӫa nhӳng cái khác nhau nҵm trong cҩu trúc tӃ bào
gӑi là biӃQÿәi nӝi tҥi, trong mӝt cá thӇ gӑi là biӃn ÿәi cá thӇ, trong mӝt quҫn
thӇ gӑi là biӃQÿәLQKyPĈӗng thӡi biӃQÿәi lҥi chӏu ҧQKKѭӣng khác nhau
cӫa ngoҥi cҧnh, tӯ ÿy ODLWҥo sӁ tҥo nên nhӳng tә hӧSODL FyQăQJVXҩt cao,
chҩWOѭӧng tӕt và nâng cao hiӋu quҧ FKăQQX{L
Theo Huang và cӝng sӵ (2006) con lai giӳa ngan và vӏt Kaiya (vӏt Bҳc
Kinh x vӏt Tsaiya) có khӕLOѭӧQJFѫWKӇ ӣ 10 tuҫn tuәLÿҥt 2277 - 2367g/con,
VLQKWUѭӣng tuyӋWÿӕi cӫa con lai ngan vӏWÿҥt cao nhҩt ӣ 4 - 6 tuҫn tuәLÿҥt598
- 621g, tӯ 6 - 8 tӕFÿӝ VLQKWUѭӣng là 554 - 601g, tuҫn tuәi 8 - 10 tӕFÿӝ sinh
WUѭӣng là 363 - JOѭӧng thӭFăQWKXQKұn ít nhҩt ӣ tuҫn 4 - 6 chӍ có 142 144g/con/ngày và cao nhҩt ӣ tuҫn 6 - 8 là 179 - 186g/con/ngày, tiêu tӕn thӭc
ăQNJWăQJNKӕLOѭӧng là 3,2 - NJNJWăQJNKӕLOѭӧng ӣ 6 - 8 tuҫn, 6,03 6,7NJNJWăQJNKӕLOѭӧng ӣ tuҫn 8 ± 10.
Kazimierz (2004) tiӃn hành cho lai giӳa ngan vӟi vӏt Bҳc Kinh A ± 44
tҥo con lai ngan vӏt, kӃt quҧ khӕLOѭӧQJFѫWKӇ cӫDQJDQÿҥt 3424g/con, vӏt A
±ÿҥt 2868g/con và con lai ngan vӏWÿҥt 2983g/con có sӵ sai khác vӅ khӕi
OѭӧQJFѫWKӇ P < 0,05. Tӹ lӋ thӏt xҿ cӫDQJDQÿҥt 74,1%, vӏt A ± ÿҥt 73,8%
và con lai ngan vӏWÿҥt 75%.
1.17uQKKuQKQJKLrQFͱXWURQJQ˱ͣF
&KăQ QX{L Yӏt là mӝt nghӅ truyӅn thӕng có tӯ OkX ÿӡi cӫD QJѭӡi dân

ViӋt Nam và ngày càng phát triӇQĈӇ Fyÿѭӧc nhӳng kӃt quҧ này phҧi kӇ ÿӃn


7

nhӳng tiӃn bӝ vӅ thӭFăQTXҧQOêWK~\Yjÿһc biӋt là công tác giӕng, trong
ÿy Fy F{QJ WiF QX{L WKtFK QJKL FiF JLӕng nhұp tӯ Qѭӟc ngồi vӅ, cơng tác
chӑn lӑc và cơng tác lai tҥo giӳa các giӕng vӟi nhau.
Quá trình nghiên cӭu theo dõi khҧ QăQJVҧn xuҩt cӫa các giӕng vӏWÿѭӧc
tiӃn hành tӯ nhiӅXQăPQD\YjÿmFyQKӳng kӃt quҧ tӕt góp phҫn vào viӋFÿѭD
Qѭӟc ta trӣ WKjQKQѭӟFÿӭng thӭ 2 thӃ giӟi vӅ sӕ Oѭӧng vӏWÿӭQJÿҫu thӃ giӟi
vӅ sӕ Oѭӧng vӏt tíQKWUrQÿҫXQJѭӡi.
KӃt quҧ theo dõi khҧ QăQJVҧn xuҩt trên vӏt CV. Super M dòng trӕng và
dòng mái qua 5 thӃ hӋ cho thҩy: tӹ lӋ nuôi sӕng cӫa vӏt CV. Super M dòng
trӕQJYjGzQJPiLÿӅXÿҥt cao 98,1 - 99,1%, khӕLOѭӧQJFѫWKӇ cӫDÿjQJLӕng
khi vào nuôi sinh sҧQFyÿӝ ÿӗQJÿӅu cao (Cv = 5%), khӕLOѭӧQJYjRÿҿ dòng
trӕQJ ÿҥW JFRQ GzQJ PiL ÿҥt 2858g/con, vӏt có sӭc sӕng cao, có khҧ
QăQJWKtFKӭng cao vӟLÿLӅu kiӋQP{LWUѭӡQJQѭӟc ta. TuәLÿҿ quҧ trӭQJÿҫu
tiên ӣ dòng trӕQJOjQJj\YjGzQJPiLOjQJj\QăQJVXҩt trӭQJWѭѫQJ
ӭng là 174,83 quҧ/mái/40 tuҫQ ÿҿ và 183,5 quҧ/mái/40 tuҫQ ÿҿ, khӕL Oѭӧng
trӭng, tӹ lӋ trӭng giӕng, tӹ lӋ SK{Lÿҥt cao và tӹ lӋ nӣ ÿҥt trên 87%, tiêu tӕn
thӭFăQTXҧ trӭng ӣ dòng trӕng là 4,9kg và dòng mái là 5,2kg.
7KHR /ѭѫQJ 7ҩt Nhӧ (1997
 FNJQJ QJKLrQ cӭu theo dõi khҧ QăQJ Vҧn
xuҩt cӫa vӏW&96XSHU0WURQJÿLӅu kiӋn nuôi ӣ ÿӗng bҵng Bҳc Bӝ cho thҩy:
vӏt CV. Super M có tӹ lӋ ni sӕQJÿҥWFDRQX{LÿӃQNKLYjRÿҿ ӣ vӏt ni
nhӕt dịng trӕng là 94,1%, dịng mái là 95,69%, vӏt bӕ mҽ ÿҥt 93,55% và khi
nuôi cKăQWKҧ vӏt bӕ mҽ có tӹ lӋ ni sӕQJÿҥt 96,27%. VӏWVLQKWUѭӣng phát
triӇQEuQKWKѭӡng, tҫm vóc to, lӟn nhanh chi phí thӭFăQWKҩp, khӕLOѭӧQJFѫ
thӇ YjRÿҿ cӫa vӏt dòng trӕng là 3218g/con, dòng mái là 2681g/con, vӏt bӕ mҽ

2883g/con, khӕLOѭӧQJFѫWKӇ cӫa vӏWWKѭѫQJSKҭPQX{LÿӃn 8 tuҫn tuәLÿҥt
JFRQ NKL QX{L WKHR SKѭѫQJ WKӭc nuôi công nghiӋp và khi nuôi theo
SKѭѫQJWKӭc bán công nghiӋSÿҥt 2708g/con ӣ 9 tuҫn tuәi.
Tӯ ÿyÿӃn nay nhiӅu giӕng vӏt siêu thӏWFyQăQJVXҩt cao cӫa thӃ giӟi
QKѭ&96XSHU0M2, M3, M3 siêu nһng, vӏW6WDU6WDU00ÿm