(LUẬN văn THẠC sĩ) đảng cộng sản việt nam lãnh đạo công tác thanh niên từ năm 1986 đến năm 2006

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

---------------

NGƠ THỊ KHÁNH

ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM LÃNH ĐẠO
CÔNG TÁC THANH NIÊN TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 2006

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ
Chuyên ngành

: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

Mã số

: 60 22 56

Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐINH XUÂN LÝ

HÀ NỘI - 2007

TIEU LUAN MOI download :


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá cao vai trị, khả năng cách
mạng to lớn của thanh niên. Người khẳng định: thanh niên là người chủ tương
lai của nước nhà. Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do

các thanh niên. Trước lúc ra đi, Người còn dặn lại trong Di chúc rằng: bồi
dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc rất quan trọng và rất cần thiết.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng
định thanh niên là đội dự bị tin cậy của Đảng, là lực lượng nòng cốt xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc. Do đó, Đảng ln coi công tác thanh niên là bộ phận
không thể tách rời công tác xây dựng Đảng, coi việc xây dựng tổ chức Đoàn
thanh niên Cộng sản cũng quan trọng như xây dựng tổ chức Đảng.
Vào thời kỳ đổi mới, Đảng Cộng sản Việt Nam xác định: “thanh niên là
lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sự nghiệp
đổi mới có thành cơng hay khơng, đất nước bước vào thế kỷ XXI có vị trí
xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững
bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tuỳ thuộc vào lực
lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên; cơng tác
thanh niên là vấn đề sống cịn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng” 18, tr.82.
Sự quan tâm của Đảng đối với thế hệ trẻ được thể hiện trong các chủ
trương, chính sách đào tạo, bồi dưỡng các thế hệ thanh niên làm cho lực
lượng này trở thành người kế tục xứng đáng sự nghiệp cách mạng của Đảng.
Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng (4/2001) nêu rõ
nhiệm vụ: “đối với thế hệ trẻ, chăm lo giáo dục, bồi dưỡng, đào tạo phát triển
toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, văn hoá, sức khoẻ, nghề

1

TIEU LUAN MOI download :


nghiệp, giải quyết việc làm, phát triển tài năng và sức sáng tạo, phát huy vai
trị xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” 27, tr.126. Dưới
sự lãnh đạo của Đảng, phong trào thanh niên đã góp phần quan trọng vào

những thành tựu to lớn của thời kỳ đổi mới.
Hiện nay, đất nước đang đứng trước những thời cơ và thách thức mới,
có nhiều yếu tố trong nước và quốc tế tác động mạnh mẽ đến thanh niên
như: xã hội thơng tin, xu thế tồn cầu hố, giao lưu văn hố và cùng với
các q trình đó có cả âm mưu “diễn biến hồ bình” của các lực lượng thù
địch... Chính vì vậy, những chủ trương đúng đắn, kịp thời của Đảng đối với
công tác thanh niên có vị trí rất quan trọng trong việc thực hiện hai nhiệm
vụ chiến lược cách mạng: xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nghiên cứu sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong 20
năm đổi mới từ đó rút ra những kinh nghiệm nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả
lãnh đạo công tác thanh niên của Đảng trong thời kỳ mới là một việc cần
thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc. Vì vậy tơi chọn đề tài “Đảng
Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên từ năm 1986 đến năm
2006” làm đề tài luận văn thạc sĩ.
2. Tình hình nghiên cứu
Đề cập đến sự lãnh đạo của Đảng đối với cơng tác thanh niên, đã có
một số cơng trình liên quan như:
- “Lịch sử Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và phong trào
thanh niên Việt Nam (1925 - 1999)”, Nhà xuất bản Thanh niên, Hà Nội,
2000. Nội dung cơng trình làm rõ sự ra đời, trưởng thành của Đồn thanh
niên và những đóng góp của thanh niên trong tiến trình cách mạng Việt
Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.

2

TIEU LUAN MOI download :


- “Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, 70 năm xây dựng và trưởng

thành”, Nhà xuất bản Thanh niên, Hà Nội, 2001. Cuốn sách đề cập đến những
tư tưởng cơ bản của Hồ Chí Minh về cơng tác vận động thanh niên, những
quan điểm cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên và công tác
thanh niên; nhiệm vụ của Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc
giáo dục, đoàn kết, tập hợp thanh niên…
- Trần Văn Miều, “Phong trào thanh niên với việc đào tạo nguồn
nhân lực trẻ”, Nhà xuất bản Thanh niên, Hà Nội, 2001. Nội dung đề cập
đến việc Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư
tưởng Hồ Chí Minh vào việc phát động phong trào thanh niên và những
nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hố - hiện đại hố đất nước.
- Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, “Tổng quan
tình hình thanh niên cơng tác Đồn và phong trào thanh thiếu nhi” (1997 2002). Nhà xuất bản Thanh niên, Hà Nội, 2002, đã đề cập đến tình hình thanh
niên, các đối tượng thanh niên và cơng tác Đoàn, phong trào thanh thiếu nhi
cả nước nhiệm kỳ 1997 - 2002. Đồng thời đưa ra những dự báo tình hình
thanh niên và những giải pháp đẩy mạnh cơng tác Đoàn và phong trào thanh
thiếu niên giai đoạn 2002 - 2007…
- Nguyễn Hữu Đức chủ biên, “Giáo dục rèn luyện thanh niên theo Tư
tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam”, Nhà xuất
bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2003. Cơng trình đã làm rõ sự quan tâm của
Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam với thanh niên và công tác thanh
niên trong thời đại Hồ Chí Minh.
- Ngồi các cơng trình đã nêu trên, vào năm 2002, tác giả Tô Thành
Phát đã bảo vệ thành công Luận văn thạc sỹ lịch sử, đề tài: “Đảng Cộng sản
Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong thời kỳ đổi mới từ 1991 - 2001”.

3

TIEU LUAN MOI download :

Nội dung luận văn đã góp phần làm rõ sự lãnh đạo của Đảng về công tác thanh
niên và những chương trình hành động của thanh niên từ 1991 đến 2001.
Nhìn chung đến nay chưa có cơng trình nào được công bố nghiên cứu
một cách hệ thống về lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên từ năm
1986 đến năm 2006.

4

TIEU LUAN MOI download :


3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
* Mục đích nghiên cứu
- Góp phần làm sáng tỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam về
công tác thanh niên trong 20 năm đầu của thời kỳ đổi mới.
- Rút ra một số kinh nghiệm lịch sử có ý nghĩa tham khảo đối với công
tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ của luận văn
- Làm rõ thực trạng phong trào thanh niên và yêu cầu của sự nghiệp đổi
mới đối với công tác thanh niên.
- Phân tích hệ thống chủ trương của Đảng về cơng tác thanh niên từ
năm 1986 đến năm 2006.
- Trình bày những chương trình hành động và kết quả của phong trào
thanh niên cả nước dưới sự chỉ đạo của Trung ương Đồn thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh.
- Rút ra một số kinh nghiệm về lãnh đạo công tác thanh niên.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.
* Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu của luận văn là hệ thống quan điểm, chủ

trương của Đảng về công tác thanh niên và các giải pháp, biện pháp chỉ đạo
thực hiện của Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh về cơng
tác thanh niên từ năm 1986 đến năm 2006.
* Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: chủ yếu nghiên cứu quan điểm, chủ trương của Đảng và
quá trình Trung ương Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh quán triệt chủ
trương của Đảng trong chỉ đạo công tác thanh niên; thực tiễn phong trào thanh
niên trong thời kỳ đổi mới.

5

TIEU LUAN MOI download :


- Về thời gian: luận văn nghiên cứu các vấn đề trên từ năm 1986 đến
năm 2006.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn chủ yếu sử dụng phương pháp lịch sử, logic, đồng thời kết
hợp các phương pháp khác như: phân tích, tổng hợp, so sánh phù hợp với yêu
cầu của từng nội dung của luận văn.
6. Đóng góp của luận văn
- Hệ thống hoá tư liệu lịch sử về quan điểm, chủ trương của Đảng đối
với công tác thanh niên và phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ cả
nước qua 20 năm đổi mới.
- Góp phần làm rõ công tác vận động thanh niên thời kỳ đổi mới.
- Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho việc giảng
dạy môn lịch sử Đảng, lịch sử Đồn và cơng tác thanh niên tại Học viện
Thanh thiếu niên Việt Nam và các cơ sở đào tạo có liên quan đến công
tác thanh niên.
7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu thời, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn gồm 3 chương, 8 tiết:
Chương 1: Đảng lãnh đạo công tác thanh niên trong 10 năm đầu của sự
nghiệp đổi mới (1986 - 1996).
Chương 2: Đảng lãnh đạo công tác thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước (1996 - 2006).
Chương 3: Kết quả và kinh nghiệm lãnh đạo của Đảng đối với công tác
thanh niên (1986 - 2006)

6

TIEU LUAN MOI download :


Chƣơng 1
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC THANH NIÊN
TRONG 10 NĂM ĐẦU CỦA SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI (1986 - 1996)
1.1. Khái quát phong trào thanh niên trƣớc 1986
1.1.1. Quan điểm, chủ trương của Đảng về thanh niên và công tác
thanh niên
Ngay từ khi vừa mới ra đời, trong Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn
tắt, Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định vai trò, vị trí
đặc biệt của thanh niên và Đồn thanh niên Cộng sản.
Quan điểm của Đảng về Đoàn thanh niên Cộng sản là: “một tổ chức
của những thanh niên Cộng sản, thừa nhận và thi hành chương trình, điều
lệ của Đảng Cộng sản. Tuy nhiên về đường tổ chức, thanh niên phải có một
đồn thể độc lập, có cơ quan chỉ huy riêng của họ” [25, tr.169] và việc xây
dựng Thanh niên Cộng sản Đồn là một việc cần kíp, quan trọng như là
việc Đảng vậy.
Đồng thời, Đảng chủ trương “mỗi chi bộ của Đảng phải phụ trách tổ

chức ra một chi bộ của Đồn” [25, tr.171]. Trên cơ sở đó, “các đoàn thể
của Cộng sản thanh niên Đoàn sẽ theo chương trình, Điều lệ của Đảng
Cộng sản mà làm việc và phải tham gia hết thảy những cuộc tranh đấu,
phải hết sức giúp cho Đảng” [25, tr.171].
Những quan điểm cơ bản đầu tiên trên đây của Đảng đã đặt nền móng
cho công tác vận động thanh niên ở nước ta, đáp ứng kịp thời đòi hỏi của
phong trào yêu nước trong thanh niên đang phát triển mạnh mẽ và đã thực sự

7

TIEU LUAN MOI download :


tạo nên những chuyển biến đối với công tác xây dựng Đoàn thanh niên Cộng
sản, tổ chức thanh niên kiểu mới ở nước ta.
Trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, các chủ trương của
Đảng về công tác thanh niên đã từng bước được bổ sung cho phù hợp với yêu
cầu nhiệm vụ cách mạng. Dưới ánh sáng các Nghị quyết về công tác thanh
niên của Đảng, phong trào thanh niên cả nước phát triển ngày càng vững
chắc, tổ chức Đồn lớn mạnh trong cả nước, góp phần đào tạo, bồi dưỡng nên
một thế hệ thanh niên mới đủ năng lực và phẩm chất kế tục một cách trung
thành và xuất sắc sự nghiệp của Đảng và của dân tộc.
Sau đại thắng mùa xuân 1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất
nước thống nhất, cả nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đại hội đại biểu toàn
quốc lần IV của Đảng (12/1976) chỉ rõ: phải tích cực đào tạo, bồi dưỡng
thanh niên về văn hoá, khoa học và kỹ thuật, về quản lý và nghề nghiệp; quan
tâm đến quyền lợi của tuổi trẻ, điều kiện lao động, học tập, hoạt động văn
hoá, thể dục, thể thao… của thanh niên. Chủ trương của Đại hội IV tiếp tục
được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (3/1982) quán triệt sâu sắc hơn thông
qua việc xác định: công tác vận động thanh niên có tầm quan trọng đặc biệt,

là vấn đề chiến lược của cách mạng, là trách nhiệm của tồn bộ hệ thống
chính trị. Những chủ trương trên đây đã thể hiện nhận thức đúng đắn của
Đảng về công tác thanh niên khi cách mạng cả nước chuyển sang giai đoạn
mới.
Ngày 4/7/1985, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 26 - NQ/TW về
“Tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên”. Nghị quyết
nêu rõ: “vận động thanh niên là một nhiệm vụ chính trị rất quan trọng của
Đảng, làm tốt công tác thanh niên là bảo đảm sự kế tục và phát triển không
ngừng của chế độ ta, bảo đảm hiện tại cũng như tương lai tươi sáng của dân
tộc Việt Nam qua các thời kỳ cách mạng”[62, tr.7]. Đồng thời Nghị quyết

8

TIEU LUAN MOI download :


cũng chỉ ra rằng, trong thời gian qua, nhiều cấp uỷ Đảng và chính quyền chưa
nhận thức đầy đủ tầm quan trọng chiến lược của công tác vận động thanh niên
cho nên coi thường và buông lỏng công tác này, mất cảnh giác với kẻ thù.
Nhiều cán bộ Đảng viên thiếu ý thức trách nhiệm, có thái độ hẹp hịi, không
đánh giá đúng bản chất của thanh niên... “Đảng chưa chỉ đạo tốt sự phân công
và phối hợp giữa các tổ chức trong hệ thống chun chính vơ sản để chăm sóc
và bồi dưỡng thế hệ trẻ, chưa phát huy đầy đủ vai trị chính trị của tổ chức
Đồn” [62, tr.9].
Từ nhận định trên, Nghị quyết 26 của Bộ chính trị đã xác định phương
hướng công tác thanh niên là: tăng cường sự lãnh đạo trực tiếp và toàn diện
của Đảng, nâng cao trách nhiệm của hệ thống chính trị với cơng tác thanh
niên; nâng cao lịng u nước và trình độ giác ngộ xã hội chủ nghĩa, bồi
dưỡng đạo đức cách mạng; xây dựng lối sống lành mạnh, nâng cao trình độ
văn hố, khoa học kỹ thuật và nâng cao thể lực, phát triển khả năng sáng tạo

của tuổi trẻ; thông qua lao động, chiến đấu học tập và hoạt động xã hội mà
đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ nước ta thành lớp người mới xã hội chủ nghĩa,
kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân
tộc…
Đối với việc xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn, Nghị quyết 26 đề ra
những giải pháp quan trọng nhằm ngăn chặn sự suy giảm về số lượng, chất
lượng Đồn viên, đó là: Các cấp uỷ Đảng phải trực tiếp chăm lo xây dựng
Đồn, có kế hoạch và biện pháp xây dựng, củng cố Đoàn mà trước hết là chọn
thanh niên tiên tiến kết nạp vào Đoàn, tăng nhanh số lượng Đoàn viên, tr.ước
hết là ở địa bàn xung yếu; bồi dưỡng Đoàn viên ưu tú để kết nạp vào Đảng;
cần tạo dựng đội ngũ cán bộ Đồn hăng hái, nhiệt tình, nắm bắt được đường
lối, chính sách của Đảng, được tuổi trẻ tin yêu, mến phục; Ban tổ chức Đảng
các cấp phải có quy hoạch lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo và luân chuyển cán

9

TIEU LUAN MOI download :


bộ Đoàn để vừa xây dựng bộ máy của Đoàn vừa tăng cường lực lượng trẻ cho
Đảng. Các trường Đảng cần có chương trình giảng dạy về cơng tác thanh niên
và dành một tỷ lệ thích đáng đào tạo cán bộ Đoàn. Xây dựng hệ thống trường
Đoàn các cấp, nâng cao chất lượng đào tạo trường Đoàn cao cấp trung ương,
trường Đoàn trung cấp ở tỉnh và sơ cấp ở huyện.
Nghị quyết 26 yêu cầu xây dựng chế độ và nề nếp lãnh đạo của Đảng
đối với công tác thanh niên, theo đó Đảng đưa cơng tác thanh niên vào
chương trình làm việc thường xuyên của mình; thường vụ cấp uỷ có chế độ
định kỳ làm việc với tập thể Ban chấp hành Đồn, chọn cán bộ tốt, có năng
lực được thanh niên quý mến thực sự làm bí thư Đoàn và bồi dưỡng đưa vào
cấp uỷ; Đảng viên phải gương mẫu cho thanh niên noi theo, Đảng viên ở độ

tuổi thanh niên phải tham gia sinh hoạt Đoàn, làm nhiệm vụ đoàn viên và phải
là đoàn viên tiên tiến...
Nghị quyết 26 của Bộ chính trị được phổ biến đến các chi bộ Đảng
trong cả nước. Đồng thời Ban Bí thư Trung ương Đảng có chỉ thị hướng dẫn
thực hiện Nghị quyết. Trong điều kiện đất nước đang khủng hoảng kinh tế xã hội trầm trọng, Nghị quyết 26 của Bộ chính trị đã từng bước đi vào cuộc
sống và giải quyết được một số vấn đề thiết thực cho công tác vận động thanh
niên của Đảng.
1.1.2. Thực trạng công tác thanh niên và phong trào thanh niên
Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, với
phong trào tịng qn, giết giặc lập cơng; tăng gia sản xuất, thực hành tiết
kiệm; đi dân công phục vụ tiền tuyến và phong trào đấu tranh trong vùng
địch tạm chiếm... Thanh niên Việt Nam đã góp phần tích cực xây dựng
chế độ mới và là lực lượng quan trọng làm nên thắng lợi của cuộc kháng
chiến chống Pháp xâm lược.
Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Đoàn thanh niên
ở Miền Bắc đã tổ chức nhiều hình thức hoạt động, trong đó có các phong trào

10

TIEU LUAN MOI download :


“Thanh niên tích cực lao động xã hội chủ nghĩa”, phong trào “Xung phong
tình nguyện vƣợt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất” và phong trào “Ba sẵn
sàng”. Các phong trào đã thu hút được đông đảo các đối tượng thanh niên
tham gia, góp phần quan trọng vào cơng cuộc xây dựng, phát triển kinh tế,
văn hoá, xã hội và đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ ở Miền Bắc.
Cùng thời gian này, tuổi trẻ miền Nam đã tích cực đấu tranh chính trị,
diệt ác, phá kìm kẹp, tiến tới động khởi giành quyền làm chủ về tay nhân dân.
Thanh niên nông thôn, thanh niên công nhân, đơ thị đều tích cực tham gia

cuộc đấu tranh chống Mỹ- Diệm, đặc biệt là cuộc đấu tranh của học sinh, sinh
viên có bước phát triển mới. Tiêu biểu thời kỳ này là phong trào “Năm xung
phong” của thanh niên Miền Nam đã động viên sức trẻ sẵn sàng xung phong
góp phần cùng cả nước quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược trong bất kỳ
tình huống nào với lẽ sống: “Khơng có gì q hơn độc lập tự do”.
Tuy nhiên, trong giai đoạn 1930 - 1975, do điều kiện đất nước cịn có
chiến tranh, Đồn thanh niên cịn nhiều bất cập trong cơng tác tổ chức. Giữa
tổ chức Đồn và Liên Đoàn thanh niên Việt Nam (sau này là Hội Liên hiệp
thanh niên Việt Nam) thiếu sự gắn bó và phối hợp trong hoạt động; có những
thời điểm việc kết nạp đồn viên có nơi làm ồ ạt, chạy theo số lượng; cơng tác
phát triển đồn viên và xây dựng Đồn trong các lực lượng vũ trang và trong
cơng nhân cịn chậm, cơng tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn chưa
được quan tâm đúng mức.
Với thắng lợi hoàn toàn của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước,
cách mạng Việt nam chuyển sang một giai đoạn mới: cả nước độc lập, thống
nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, thế hệ trẻ Việt
nam đã phát huy vai trị xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ra
sức hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế, bảo vệ vững chắc chủ
quyền lãnh thổ.

11

TIEU LUAN MOI download :


Trong hai năm 1976 - 1977, cơng tác Đồn và phong trào thanh niên
đã đạt nhiều thành tích:
Phong trào lao động tình nguyện xây dựng Tổ quốc đã phát triển mạnh
mẽ. Tại các vùng mới giải phóng, hàng triệu đồn viên, thanh niên đã xung
phong đi xây dựng các vùng kinh tế mới, tham gia tháo dỡ bom, mìn, khai

hoang phục hố, làm thuỷ lợi, tham gia cải tạo cơng thương nghiệp tư bản tư
doanh, cải tạo nông nghiệp.
Phong trào thanh niên xung phong xây dựng khu kinh tế mới đã thu
được những thành tích xuất sắc. Chỉ trong năm 1976 đã có 53.700 đồn viên
thanh niên các thành phố, thị xã đã xung phong đi xây dựng các vùng kinh tế
mới [54, tr.548].
Phong trào thi đua tiết kiệm, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được
đông đảo thanh niên tham gia sơi nổi. Tại 27 tỉnh, thành Đồn trực thuộc,
Đoàn viên, thanh niên đã phát huy gần 20.000 sáng kiến, trongđó có 6.900
sáng kiến có giá trị đã được áp dụng vào sản xuất [54, tr.549].
Phong trào thi đua quyết thắng trong thanh niên các lực lượng vũ trang
được đẩy mạnh, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng quân đội chính
quy hiện đại, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và xây dựng kinh tế. Qua
phong trào thi đua, hàng chục nghìn Đồn viên, thanh niên quân đội đã đạt
danh hiệu quyết thắng.
Thông qua những phong trào hành động cách mạng, tổ chức Đoàn đã
được củng cố. Hệ thống tổ chức Đoàn được xây dựng trong tất cả các tỉnh,
thành, quận, huyện và cơ sở. Năm 1976, trên phạm vi cả nước đã phát triển
190.000 đoàn viên mới, đưa số đoàn viên toàn quốc lên 2.884.000 người
[54, tr.554].

12

TIEU LUAN MOI download :


Thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 25 Ban chấp hành Trung ương
Đồn khố III (1/1978), thanh niên cả nước đã tích cực tham gia phong trào
“Ba xung kích làm chủ tập thể” với nhiệm vụ chính là lao động sản xuất,
sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc; học tập, rèn luyện và xây dựng cuộc sống mới.

Thông qua các phong trào hoạt động, nhiều tập thể và cá nhân thanh niên
đã trưởng thành.
Được sự chỉ đạo của các cấp bộ Đồn, chương trình học tập, rèn luyện
xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa được triển khai mạnh mẽ. Nhiều
địa phương đã tổ chức chương trình giáo dục lý luận cơ bản và tổ chức giáo
dục truyền thống cách mạng cho đồn viên, thanh niên.
Thơng qua những chương trình giáo dục cơ bản, các hoạt động cụ thể,
thiết thực, đặc biệt là “Cuộc hành quân theo bƣớc chân những ngƣời anh
hùng” đã nâng cao nhận thức của thanh thiếu niên về truyền thống cách
mạng vẻ vang, về lịch sử chiến đấu anh hùng của Đảng và nhân dân ta, bồi
dưỡng lòng yêu nước, làm cho tuổi trẻ nhận thức rõ sứ mệnh của mình đối
với đất nước.
Các phong trào hành động cách mạng được đoàn viên, thanh niên cả
nước hăng hái tham gia, góp phần hồn thành các nhiệm vụ kinh tế xã hội. Cụ
thể là:
Thực hiện chương trình “Tuổi trẻ xung kích đẩy mạnh sản xuất lƣơng
thực và phát triển nông nghiệp”, thanh niên nông thôn đã tỏ rõ vai trị của
mình trên lĩnh vực khoa học kỹ thuật, thực hiện thâm canh tăng năng suất lao
động. Các cơ sở Đồn trong nơng nghiệp đã tổ chức hơn 2.700 tổ, ban khoa
học kỹ thuật trẻ. Đến giữa năm 1983 đã có 5.537 đội bảo vệ thực vật với
107.186 đoàn viên thanh niên tham gia [54, tr.568]. Đồng thời đoàn viên
thanh niên đã hăng hái phấn khởi thực hiện khoán mới và thực hiện Chỉ thị
100 của Ban Bí thư Trung ương Đảng trong nơng nghiệp.

13

TIEU LUAN MOI download :


Trong lĩnh vực công nghiệp, thanh niên công nhân đã hăng hái thi đua

lao động đạt năng suất cao, chất lượng tốt, tiết kiệm nhiều. Phong trào học
tập, rèn luyện nâng cao tay nghề, nâng cao trình độ kỹ thuật nghiệp vụ, Hội
thi tuổi trẻ sáng tạo được mở rộng ra nhiều ngành nghề ở các địa phương. Đặc
biệt, hình thức “cơng trình thanh niên Cộng sản” được mở rộng ngày càng
nhiều. Bên cạnh các cơng trình thanh niên Cộng sản có quy mơ tồn quốc,
như “cơng trình thanh niên Cộng sản xây dựng nhà máy thuỷ điện Hồ Bình”
và “cơng trình thanh niên Cộng sản xây dựng nhà máy nhiệt điện Phả Lại”. Ở
các cơ sở cũng phát triển mạnh hình thức cơng trình thanh niên Cộng sản.
Đến cuối 1983, trong 16 tỉnh, thành phố đã có hơn 11.000 cơng trình thanh
niên Cộng sản cấp xí nghiệp [54, tr.570].
Thực hiện chương trình “Tuổi trẻ xung kích trên mặt trận an ninh
quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc”, phong trào thanh niên có bước phát triển
mới với những nội dung và hình thức phong phú. Cả nước đã thành lập
23.000 đội thanh niên xung kích an ninh, đội thanh niên kiểm tra với hơn
584 nghìn đội viên [45, tr.570].
Tóm lại, trong 10 năm (1975 - 1985) mặc dù đất nước phải đương đầu
với nhiều khó khăn to lớn, phức tạp, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, thơng
qua các chương trình hành động cách mạng, Đồn thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam đã thể hiện tinh thần yêu nước nồng nàn, phẩm
chất chính trị cao đẹp, tài năng sáng tạo và nghị lực kiên cường, hoàn thành
tốt mọi nhiệm vụ được Đảng và nhân dân giao cho, góp phần xứng đáng trong
cơng cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đạt được, cơng tác đồn kết, tập
hợp thanh niên và xây dựng tổ chức Đoàn, Hội ở giai đoạn này cũng cịn
nhiều thiếu sót, hạn chế. Một số nơi, cơng tác thanh niên còn chưa đi sâu
vào các đối tượng, các hình thức hoạt động chưa thật phù hợp với các tầng

14

TIEU LUAN MOI download :

lớp thanh niên. Các tổ chức Đoàn và Chi hội Liên hiệp thanh niên ở cơ sở
phát triển chậm; nội dung và hình thức hoạt động cịn lúng túng, nghèo nàn
và thiếu hấp dẫn thanh niên; công tác bồi dưỡng, đào tạo cán bộ Đoàn, Hội
chưa được quan tâm .
1.2. Yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đối với thanh niên và chủ trƣơng của
Đảng về công tác thanh niên giai đoạn 1986 – 1996
1.2.1. Yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đối với thanh niên
Sau khi hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước,
Đảng lãnh đạo nhân dân thực hiện nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội với
một xuất phát điểm rất thấp, từ một nền kinh tế phổ biến là sản xuất nhỏ nông
nghiệp là chủ yếu; hậu quả chiến tranh tàn phá nặng nề trên cả nước còn chưa
khắc phục được. Cùng lúc đó, chúng ta mắc phải sai lầm chủ quan duy ý chí,
nóng vội muốn tiến nhanh lên chủ nghĩa xã hội trong một thời gian ngắn, vi
phạm quy luật khách quan. Trong bối cảnh đó, nước ta lại bị các thế lực thù
địch bao vây cấm vận, đồng thời xảy ra hai cuộc chiến tranh biên giới (Tây
Nam và phía Bắc). Do đó, nền kinh tế nước ta phát triển chậm, sản xuất trì trệ,
nạn thất nghiệp tràn lan, phân phối lưu thông rối ren, đất nước rơi vào tình
trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng.
Nhằm khắc phục thực trạng nói trên, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
VI của Đảng (12/1986) đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, bao
gồm đổi mới tư duy, đổi mới tổ chức cán bộ, đổi mới phương pháp lãnh đạo
và phong cách lãnh đạo. Với phương châm “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá
đúng sự thật, nói rõ sự thật”, Đại hội VI đã phân tích sâu sắc những thành tựu
và hạn chế trong 10 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc,
nghiêm khắc tự phê bình sai lầm khuyết điểm trong lãnh đạo, chỉ đạo và quản
lý của Đảng và Nhà nước, coi đó là những sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về
chủ trương chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện.

15

TIEU LUAN MOI download :


Đại hội VI khẳng định: thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là
lâu dài, khó khăn, phải trải qua nhiều chặng đường và nước ta đang ở chặng
đường đầu tiên của thời kỳ quá độ. Đại hội đề ra nhiệm vụ chung cho cả
chặng đường đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là: tiếp tục thực hiện
thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và
bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt nam xã hội chủ nghĩa. Nhiệm vụ bao trùm,
mục tiêu tổng quát trong những năm còn lại của chặng đường đầu tiên do Đại
hội đề ra là: “ổn định mọi mặt tình hình kinh tế xã hội, tiếp tục xây dựng
những tiền đề cần thiết cho việc đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hoá xã
hội chủ nghĩa trong chặng đường tiếp theo” [31, tr.376].
Trên cơ sở đó, Đảng đề ra các mục tiêu cụ thể: sản xuất đủ tiêu dùng và
có tích luỹ, tạo ra một cơ cấu kinh tế hợp lý nhằm phát triển sản xuất trong đó
đặc biệt chú trọng ba chương trình kinh tế lớn là lương thực, thực phẩm hàng
tiêu dùng và hàng xuất khẩu. Đảng coi đây là nội dung chính của cơng
nghiệp hố trong những năm còn lại của chặng đường đầu tiên, tiếp tục tập
trung cho nông nghiệp, phát triển sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế và tăng
thu nhập cho người lao động; xây dựng và hoàn thiện một bước quan hệ sản
xuất mới; tạo chuyển biến tốt về mặt xã hội, việc làm, công bằng xã hội,
chống tiêu cực, mở rộng dân chủ, kỷ cương phép nước; đảm bảo nhu cầu
quốc phòng và an ninh.
Để ổn định mọi mặt tình hình kinh tế xã hội, đưa đất nước thoát khỏi
khủng hoảng, tạo tiền đề cho chặng đường sau, nhiệm vụ đặt ra cho chặng
đường mới là: giữ vững ổn định chính trị; phát triển kinh tế xã hội; tạo môi
trường quốc tế thuận lợi, phá thế bao vây cấm vận; xây dựng Đảng ngang tầm
yêu cầu và nhiệm vụ của công cuộc đổi mới…

Sau hơn 4 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng chúng ta đã đạt
được những thành tựu bước đầu. Đó là: chính trị ổn định, nền kinh tế chuyển

16

TIEU LUAN MOI download :


biến tích cực, dân chủ trong xã hội ngày càng được phát huy, quốc phòng
được giữ vững, an ninh quốc gia được bảo đảm, từng bước phá thế bao vây
cấm vận. Tuy nhiên, đất nước vẫn chưa vượt ra khỏi khủng hoảng kinh tế xã
hội, nhiều vấn đề kinh tế xã hội nóng bỏng vẫn chưa được giải quyết, cơng
cuộc đổi mới cịn nhiều hạn chế. Trong khi đó, tình hình khủng hoảng trầm
trọng của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô; sự chống phá của các thế
lực thù địch với chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác- Lênin và Đảng Cộng sản,
đã gây nên nhiều khó khăn cho sự nghiệp cách mạng nước ta.
Trước thực tế đó, Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ VII của Đảng
(6/1991) xác định những nhiệm vụ chủ yếu của đất nước là: ổn định và phát
triển kinh tế, tập trung mọi nỗ lực giải quyết các vấn đề cấp bách nhất về kinh
tế, xã hội, tiếp tục xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần và đổi
mới quản lý kinh tế; kết hợp hài hoà giữa phát triển kinh tế với phát triển văn
hoá, xã hội, giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ xã hội, giữa đời sống vật chất
và đời sống tinh thần của nhân dân; phát triển sự nghiệp khoa học giáo dục,
văn hoá nhằm phát huy nhân tố con người và vì con người trong sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; củng cố nền quốc phịng tồn dân và thế trận
chiến tranh nhân dân nhằm bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn
lãnh thổ, ngăn chặn và làm thất bại mọi âm mưu, hành động phá hoại và xâm
lược của kẻ thù; giữ vững hồ bình, mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác, tạo
điều kiện quốc tế thuận lợi cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo
vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh chung của nhân

dân thế giới vì hồ bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội; phát huy
dân chủ xã hội chủ nghĩa, nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước và vai trị
của các đồn thể nhân dân; đổi mới và chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực
lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng…

17

TIEU LUAN MOI download :


Để thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ của cách mạng Việt nam trong
thời kỳ mới, đòi hỏi Đảng Cộng sản Việt Nam phải phát huy tối đa sức mạnh
khối đại đồn kết dân tộc, trong đó quan tâm chăm lo bồi dưỡng thế hệ trẻ là
một trong những chiến lược quan trọng.
Yêu cầu của sự nghiệp cách mạng đặt ra cho thế hệ trẻ trách nhiệm hết
sức nặng nề. Thứ nhất là: phải tích cực rèn luyện phẩm chất chính trị, tư
tưởng, đạo đức, trau dồi lý tưởng Cộng sản chủ nghĩa, tr.ung thành với Đảng,
với công cuộc đổi mới và sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa. Là một lực
lượng to lớn và năng động của xã hội, thanh niên phải phát huy truyền thống
anh hùng của dân tộc, khắc phục khó khăn, phát huy vai trị xung kích trong
sự nghiệp cách mạng của Đảng.
Thứ hai là: với tư cách đội quân xung kích, thế hệ trẻ Việt Nam phải
khơng ngừng học tập, nâng cao trình độ văn hố, chun mơn nghiệp vụ,
tay nghề để trở thành những cán bộ khoa học trình độ cao, những nhà quản
lý, kinh doanh giỏi, những người công nhân lành nghề, những người hoạt
động văn hoá, nghệ thuật, thể dục thể thao tầm cỡ. Mỗi người phải đặt
mục tiêu phấn đấu cho mình, cho gia đình có đời sống vật chất ngày càng
đầy đủ, có đời sống vật chất và tinh thần cao. Mỗi thanh niên dù hoạt động
ở lĩnh vực nào cũng cần xác định rõ thái độ và trách nhiệm đúng đắn của
mình đối với Tổ quốc.

Thứ ba là: trong giai đoạn mới, thanh niên phải tiếp tục rèn luyện sức
khoẻ, tr.au dồi học vấn và văn hoá để thật sự trở thành những con người mang
cốt cách tâm hồn Việt Nam, mang truyền thống vị tha, nhân ái, yêu nước,
thương dân, đồng thời phải vươn lên theo tầm thời đại đủ sức làm chủ xã hội
hiện tại và tương lai.

18

TIEU LUAN MOI download :


Trong thời kỳ đổi mới, thanh niên cần sẵn sàng nắm bắt thời cơ, vượt
qua mọi thách thức đang đặt ra gay gắt với một ý thức chính trị rõ ràng và
bằng những hành động cách mạng cụ thể.
Để thực hiện thắng lợi đường lối, chủ chương chính sách của Đảng và
Nhà nước, cơng tác thanh niên phải gắn bó mật thiết với quá trình quán triệt
và tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối đổi mới của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước. Đảng và Nhà nước cần có chính sách đào tạo, giáo
dục, bồi dưỡng và tạo điều kiện cho thanh niên phấn đấu để hình thành một
thế hệ con người mới có lý tưởng cao đẹp, có tri thức, có sức khoẻ, sống có
văn hố và tình nghĩa, giàu lịng u nước. Chính sách đó phải nhằm vừa
phát huy tiềm năng và trí sáng tạo của tuổi trẻ, vừa tạo điều kiện và môi
trường thuận lợi để thanh niên cống hiến tốt nhất, nhiều nhất và trưởng
thành nhanh nhất.
1.2.2. Chủ trương của Đảng về công tác thanh niên
Bước vào thời kỳ đổi mới, để tạo điều kiện cho thanh niên thực hiện tốt
vai trò, vị trí là lực lượng xung kích, Đảng ta đề ra chủ trương: thanh niên
phải được đảm bảo việc làm, phải được quan tâm giáo dục về nhân cách, bản
lĩnh và lý tưởng theo phương châm: “Sống, chiến đấu và học tập theo gƣơng
Bác Hồ vĩ đại”. Nghị quyết Đại hội VI của Đảng yêu cầu các cấp phải nhận

thức đầy đủ rằng chính thanh niên là lớp người có sứ mệnh lịch sử xây dựng
thành công chủ nghĩa xã hội. Mạnh dạn giao trách nhiệm cho thanh niên và
thông qua các hoạt động xã hội mà đào tạo và bồi dưỡng họ. Quan điểm này
thể hiện niềm tin và sự quan tâm của Đảng với thế hệ trẻ trong công cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội.
Trước những diễn biễn phức tạp của tình hình thế giới, các thế lực đế
quốc và phản động triệt để khai thác những khó khăn của chủ nghĩa xã hội để
tăng cường can thiệp, phá hoại, thực hiện “diễn biến hồ bình”, trong đó có
việc truyền bá tư tưởng văn hoá, độc hại, tác động tiêu cực đến một bộ phận

19

TIEU LUAN MOI download :


thanh niên nước ta. Nhận thức rõ âm mưu của các thế lực thù địch và để kịp
thời làm phá sản hành động đen tối của chúng, ngày 27/3/1990, Hội nghị lần
thứ 8 Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa VI) đã ra Nghị quyết “Đổi mới
công tác quần chúng của Đảng, tăng cƣờng mối quan hệ giữa Đảng và nhân
dân”. Trong đó Đảng ta đặt ra yêu cầu phải đổi mới nội dung hoạt động của
các đoàn thể và tổ chức quần chúng hướng vào việc đoàn kết đoàn viên, hội
viên, cùng nhau chăm lo lợi ích thiết thực của mình và góp phần vào sự
nghiệp chung của đất nước… Quán triệt Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8
(khóa VI), tháng 3/1991, Bộ chính trị đã ban hành Nghị quyết số 25-NQ/TW
về “Đổi mới và tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh
niên”.
Nghị quyết tiếp tục khẳng định vị trí, vai trị quan trọng của thanh niên
trong công cuộc đổi mới “là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ đất nước”, đồng thời yêu cầu quán triệt quan điểm “làm tốt cơng tác
thanh niên là một nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa chiến lược đối với tương lai

dân tộc và vận mệnh của Tổ quốc” [62, tr.19].
Nghị quyết đề cập đến những khó khăn kinh tế - xã hội của đất nước đã
làm nảy sinh nhiều vấn đề bức xúc trong thanh niên như: tình trạng thiếu việc
làm, nạn thất học, tệ nạn xã hội gia tăng và những yếu kém về chính trị tư
tưởng, về lối sống, đạo đức… Bộ chính trị cũng chỉ ra nguyên nhân khách
quan và chủ quan của thực trạng đó và cho rằng nguyên nhân chủ yếu là
khuyết điểm trong công tác thanh niên của Đảng, của chính quyền, của Đồn
thanh niên, của Hội Liên hiệp thanh niên.
Khắc phục tình trạng trên, Nghị quyết đã nêu lên ba quan điểm lớn
nhằm tăng cường trách nhiệm và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với cơng
tác thanh niên. Trong các quan điểm ấy, có năm vấn đề chính như sau:
Thứ nhất, Nghị quyết khẳng định công tác thanh niên “là nhiệm vụ ưu
tiên trong chiến lược con người” [57, tr.21]. Sự ưu tiên ấy phải thể hiện trong

20

TIEU LUAN MOI download :


hai nội dung chủ yếu là: “hết lòng bồi dưỡng” và “phát huy tiềm năng và vai
trò chủ động của thanh niên” [57, tr.21]. Nghĩa là, vừa bồi dưỡng thanh niên,
vừa phải tổ chức, tạo điều kiện đưa thanh niên vào các hoạt động xã hội, lao
động sản xuất và kinh doanh, nghiên cứu và học tập, hoạt động sáng tạo văn
hoá và làm nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai là: “Xây dựng môi trường xã hội thuận lợi để thanh niên phát
triển nhân cách và cống hiến nhiều nhất” [57, tr.21]. Môi trường xã hội ở phạm
vi nhỏ như gia đình, trường học, cơ quan, xí nghiệp, khu phố, xóm thơn, tụ điểm
văn hố, chi đồn, chi hội, nhóm bạn bè... Phạm vi lớn hơn của mơi trường xã
hội ở cấp vĩ mô như môi trường kinh tế, mơi trường văn hố, mơi trường giáo
dục... Những mơi trường xã hội lành mạnh, tiến độ, văn minh, dân chủ... sẽ có

thuận lợi cho sự phát triển của tuổi trẻ để họ có những đóng góp hiệu quả vào xã
hội. Tuy nhiên Đảng ta coi con người là một nhân tố chủ thể trong xã hội nên
thanh niên cũng có vai trị chủ động trong việc cải tạo mơi trường xã hội và hồn
thiện nó. Đây thực sự là yếu tố cốt lõi trong chính sách thanh niên của Đảng và
Nhà nước ta.
Thứ ba, Nghị quyết yêu cầu quán triệt quan điểm: “ đoàn kết và tập hợp
mọi tầng lớp thanh niên vì mục tiêu dân giàu nước mạnh, vì lợi ích thiết thực
của mọi tầng lớp thanh niên theo con đường xã hội chủ nghĩa, dân chủ và
công bằng xã hội, vì cuộc sống văn minh, hạnh phúc của tuổi trẻ” [57, tr.21].
Đảng ta quan niệm lợi ích của thanh niên chính là lợi ích của xã hội,
của cách mạng; thanh niên đặc biệt nhạy cảm với lợi ích được sống trong
trong dân chủ và công bằng, trongvăn minh và hạnh phúc. Trên cơ sở của sự
hài hoà cân đối giữa lợi ích của tuổi trẻ với lợi ích chung của xã hội, của đất
nước mà tiến hành đoàn kết, tập hợp mọi tầng lớp thanh niên.
Thứ tƣ, đa dạng hoá việc tập hợp thanh niên trên cơ sở lấy Đồn thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm hạt nhân chính trị, nịng cốt. Nghị quyết

21

TIEU LUAN MOI download :


nhấn mạnh việc tập hợp đoàn kết thanh niên phải tôn trọng sự phát triển “đa
dạng theo nghề nghiệp, sở thích và theo các nhu cầu khác của thanh niên”
[57, tr.21]. Qua đó mở rộng phong trào thanh niên, thu hút mọi tầng lớp
thanh niên khác nhau vào những hoạt động vì lợi ích xã hội và lợi ích thiết
thực của tuổi trẻ.
Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phải được xây dựng vững
mạnh để đảm bảo được cả hai nhiệm vụ cơ bản là: “làm hạt nhân nòng cốt của
phong trào thanh niên” và “làm lực lượng kế tục sự nghiệp cách mạng của

Đảng” [57, tr.21]. Cả hai nhiệm vụ đó của Đồn đều rất quan trọng địi hỏi
Đoàn phải tiến hành đổi mới mạnh mẽ và sâu sắc về tổ chức và hoạt động,
đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.
Thứ năm, Đảng ta xác định: công tác thanh niên “là trách nhiệm của
toàn xã hội, của mọi thành viên trong hệ thống chính trị - xã hội, phối hợp
giữa gia đình, trường học và xã hội” [57, tr.22]. Trong đó, vai trị của gia đình
và trường học là rất lớn. Tuy nhiên sự phối hợp giữa gia đình và trường học
khơng chỉ dừng ở ý nghĩa thơng thường mà phải đặt vấn đề có chiều sâu và cơ
bản hơn. Đó là phải tạo điều kiện, đầu tư và giải quyết chính sách cho gia
đình và trường học có khả năng và trình độ tốt hơn để ni dạy thế hệ trẻ.
Với Nhà nước, điều quan trọng nhất là phải xây dựng và thực hiện các
chính sách, đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của tuổi trẻ. Những chính sách của
Nhà nước phải đảm bảo cho khả năng phối hợp ngày càng rộng và có hiệu
quả của mọi thành viên xã hội chăm lo thế hệ trẻ.
Trách nhiệm lãnh đạo của Đảng là vừa phải có quan điểm mới, chính sách
mới, đồng thời tổ chức q trình phối hợp giữa các tổ chức, các thành viên trong
hệ thống chính trị và trong xã hội để làm tốt cơng tác thanh niên. Mỗi cán bộ
Đảng viên phải tự mình nêu gương trước toàn xã hội và đối với thế hệ trẻ.

22

TIEU LUAN MOI download :


Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trên, Nghị quyết nêu lên phương hướng,
nội dung, giải pháp chủ yếu của công tác thanh niên:
Về vấn đề giải quyết việc làm, Nghị quyết 25 xác định: “hướng
chung để giải quyết việc làm và phát triển kinh tế hàng hoá nhiều thành
phần cùng với việc phổ cập nghề nghiệp cho thanh niên, Nhà nước khuyến
khích và tạo điều kiện để các đồn thể và các gia đình cùng chăm lo giúp

đỡ thanh niên tự tìm việc làm trong các thành phần kinh tế” [57, tr.22].
Đồng thời, phải xây dựng chương trình giải quyết việc làm cho thanh niên,
ban hành chính sách lao động và nhân cơng, chính sách hộ khẩu và cư trú;
có chính sách ưu đãi đối với những thanh niên làm việc, cống hiến ở những
ngành, nghề khó khăn, gian khổ.
Về đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, Nghị quyết nêu rõ: giáo dục công dân
phát huy truyền thống cách mạng của dân tộc, bồi dưỡng lý tưởng xã hội chủ
nghĩa, đạo đức và lối sống lành mạnh cho thế hệ trẻ; dạy nghề, phổ cập và
nâng cao trình độ văn hố kỹ thuật cho thanh niên; có chế độ sử dụng và đãi
ngộ trí thức nói chung, trí thức trẻ nói riêng, chăm sóc thế hệ trẻ các dân tộc
thiểu số và thanh niên có hồn cảnh khó khăn.
Đối với phong trào hành động cách mạng trong thanh niên, Đảng ta
chủ trương hướng vào các hoạt động chủ yếu như: tham gia phát triển kinh tế,
đẩy mạnh phong trào thanh niên tiến quân vào khoa học, kỹ thuật, sản xuất
kinh doanh giỏi, đặc biệt chú trọng việc trồng cây phủ xanh đồi trọc, chế biến
nông lâm thuỷ sản; tham gia củng cố quốc phòng, bảo vệ an ninh Tổ quốc,
giữ gìn trật tự an tồn xã hội, vận động thanh niên xây dựng nếp sống văn
hố mới...
Đối với cơng tác xây dựng Đoàn, Nghị quyết yêu cầu: “toàn Đảng
chăm lo xây dựng Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh, coi
trọng chất lượng. Xây dựng quy chế để thực hiện tốt mối quan hệ giữa Đảng

23

TIEU LUAN MOI download :


và Đoàn, vừa bảo đảm lãnh đạo trực tiếp của Đảng, vừa thể hiện tính độc lập
tự quản về tổ chức của Đoàn... Chấn chỉnh tổ chức Đoàn theo hướng khắc
phục tình trạng quan liêu, hành chính hố của bộ máy Đoàn tinh gọn ở

Trung ương và các tỉnh thành, hướng hoạt động về cơ sở, chú trọng củng cố
chi đoàn” [57, tr.26]. Đồng thời xây dựng Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam
thành tổ chức rộng lớn do Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm nịng
cốt; phát triển và cải tiến hoạt động của Hội sinh viên Việt Nam.
Trong Nghị quyết 25, lần đầu tiên Đảng xác định phải thể chế hoá các
đường lối, chủ trương của Đảng về cơng tác thanh niên qua hệ thống chính
sách của Nhà nước, gồm 7 điểm chủ yếu:
Một, Nhà nước có chính sách đào tạo, khuyến khích, sử dụng hợp lý
đội ngũ cán bộ Đoàn, Hội, Đội; thực hiện dân chủ trong việc lựa chọn cán bộ
làm công tác thanh niên; mở rộng hình thức cán bộ Đồn khơng chun, có
đãi ngộ thoả đáng về tinh thần và vật chất.
Hai, ban hành chính sách đầu tư cơ sở vật chất, trích tỷ lệ ngân sách
hàng năm để cấp cho hoạt động của Đồn và cơng tác giáo dục thanh thiếu
nhi ngoài hệ thống nhà trường.
Ba, xúc tiến để ban hành những bộ luật như: Luật lao động, Luật thanh
niên, Luật cải cách giáo dục, Luật về trẻ em... bảo đảm cho thế hệ trẻ phát
triển lành mạnh.
Bốn, cùng với việc kiện tồn Uỷ ban chăm sóc và bảo vệ trẻ em, cần
hình thành một cơ cấu tổ chức thích hợp để cơ quan chính quyền các cấp thực
hiện tốt chính sách xã hội đối với thanh niên.
Năm, xây dựng quy chế phối hợp hoạt động giữa chính quyền và các
cấp Đồn thanh niên, có cơ chế bầu cử hợp lý tạo điều kiện cho thanh niên có
đại diện của mình trong các cơ quan Nhà nước và cơ quan dân cử; được tham

24

TIEU LUAN MOI download :