Dạy học chủ đề PCNN báo chí nhằm nâng cao NLS cho HS THPT qua việc vận dụng mô hình lớp học đảo ngược

PH Ầ
N 1. Đ
ẶT VẤ
N Đ
Ề


1. Lí do ch ọn đề tài


Thế giới đang bước vào kỷ nguyên của chuyển đổi số - quá trình thay đổi
gắn liền với việc ứng dụng CNS vào mọi mặt đời sống xã hội của con ng ười. NLS
mang lại cơ hội lớn cho việc mở rộng cũng như tái định nghĩa lại các thị tr ường
kinh doanh. Thế hệ trẻ - những người sinh ra trong một môi trường được bao
quanh bởi CNS. Họ sẽ mang những trải nghiệm, thói quen, hành vi liên quan đến
các cơng nghệ này vào q trình làm việc tại các tổ chức, doanh nghiệp - nơi các
công cụ số chia sẻ công việc cùng với mạng xã hội. Báo cáo về chuyển đổi số ở
các nước ASEAN đã khẳng định rằng: các chính phủ cần hành động để thích ứng
với những tác động từ chuyển đổi số đến nền kinh tế, trong đó đặc bi ệt nhấn m ạnh
đến giáo dục, đào tạo NLS nhằm đáp ứng những thay đổi trong nhu c ầu về nhân
lực của các tổ chức, doanh nghiệp


Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 Hội ngh ị lần th ứ Tám
Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện giáo d ục và đào
tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định “Đổi mới
hình thức, phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá k ết qủa giáo d ục theo h ướng
đánh giá năng lực của người học”. Để thực hiện được mục tiêu này cần chuyển từ
phương pháp dạy học theo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, cách vận
dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành n ăng lực và ph ẩm ch ất. Đổi m ới

phương pháp dạy học, thực hiện dạy học dựa vào hoạt động tích cực, ch ủ động c ủa
HS với sự tổ chức và hướng dẫn đúng mực của GV nhằm phát triển t ư duy độc l ập,
sáng tạo, góp phần hình thành phương pháp và nhu c ầu tự học, b ồi dưỡng h ứng thú
học tập, tạo niềm tin và niềm vui trong học tập là mục tiêu hiện nay c ủa giáo d ục
nước nhà.


Song song với mục tiêu đổi mới dạy học, sự phát triển của công nghệ trong
bối cảnh hiện tại tạo tiền đề cho việc vân dụng những phương pháp dạy học hiện
đại nhằm giúp HS vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng l ực và
phẩm chất, đặc biệt là NLS- một trong những năng lực quan trọng trong th ời kì h ội
nhập. Hầu hết chúng ta đều nhận thấy sức tác động mạnh mẽ của công nghệ đến kết
quả giáo dục, công nghệ và các cơng cụ kỹ thuật số đang góp phần tăng s ự tương
tác, khơi dậy sư đổi mới và khả năng học tập của HS. Đặc biệt hơn, cơng nghệ đã
góp phần thay đổi giáo dục, giúp tối đa chức năng lớp học mặc dù GV và HS không
ở những vị trí khác nhau như: cơng nghệ cho phép truy cập tốt hơn vào các nguồn
tài nguyên, cải thiện sự tham gia của HS, hỗ trợ m ở r ộng ranh gi ới l ớp h ọc và giúp
HS theo kịp nhịp độ học của lớp mà khơng có em nào bị bỏ lại phía sau.


Trong giai đoạn đất nước đang phải đối mặt với đại dịch covid 19, việc khai
thác, phát huy tối đa ưu thế của CNS để chuyển đổi hình thức học tập tạo c ơ hội
cho mỗi người tiếp cận, thích ứng với nhiều phương pháp học tập mới trên internet


nhằm phục vụ nhu cầu học tập suốt đời, học tập mọi nơi, mọi lúc của người dân,
đặc biệt là đối với các em HS. Bởi vậy, việc chuyển đổi phương th ức d ạy và h ọc là
nhu cầu tất yếu trong giai đoạn hiện nay. Điều này cũng đặt ra nhiều thách thức
cho GV trong việc xác định các phương pháp dạy học trực tuyến đạt hi ệu qu ả cao,
gây hứng thú cho HS. GV vừa phải sử dụng các phương pháp, hình thức dạy học

trực tiếp, vừa phải linh hoạt sáng tạo chuyển đổi hình thức dạy học tr ực tuy ến để
đáp ứng với việc thực hiện mục tiêu kép: vừa phòng chống dịch b ệnh hi ệu qu ả,
đảm bảo an toàn trường học, vừa ra sức phấn đấu khắc phục khó khăn hồn thành
nhiệm vụ năm học, đáp ứng yêu cầu đổi mới và bảo đảm chất lượng giáo dục, đào
tạo. Đây cũng là cơ hội để phát triển NLS cho HS.


Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài, để tìm hiểu thực trạng d ạy
học sử dụng mơ hình LHĐN và NLS của HS t ại các tr ường THPT trên địa bàn
huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An. Chúng tôi đã tiến hành khảo sát 25 GV và 300 HS
tại 03 trường THPT (Đô Lương 1, Đô Lương 2, Đô Lương 3) từ tháng 10/2020
bằng nhiều phương pháp nghiên cứu như: phương pháp nghiên cứu lí lu ận, ph ương
pháp điều tra bằng bảng hỏi, phương pháp thống kê tốn hoc...Qua kh ảo sát, chúng
tơi nhận thấy có tới 66,7 % GV chưa sử dụng PPDH theo mô hình LHĐN để phát
triển NLS cho HS. Số GV đã đổi mới PPDH theo mơ hình LHĐN để phát tri ển
NLS cho HS chỉ có 33,3 % số thầy cơ được khảo sát đã t ừng bi ết đến mô hình này.
Bên cạnh đó, NLS cũng là một khái niệm mới được đề cập trong th ời gian g ần đây
trong các đợt tập huấn của các cấp các ngành liên quan và c ũng m ới được s ử d ụng
trong một vài tiết học ở các trường phổ thơng có cơ sở vật chất phù h ợp .Tr ước
thực trạng đó, vấn đề đặt ra cho GV là cần phải tìm hiểu cách th ức tổ chức d ạy h ọc
theo mơ hình LHĐN để phát huy được các NLS cho HS thông qua các gi ờ h ọc nói
chung và mơn Ngữ văn nói riêng.


Trước yêu cầu và thực tiễn dạy học đó, chúng tơi trăn trở và tìm tịi, nghiên
cứu hình thức giáo dục LHĐN một cách tối ưu và hiệu quả nhất, nh ằm đáp ứng
mục tiêu dạy chương trình giáo dục phổ thơng và mục tiêu phát tri ển NLS, góp
phần đổi mới dạy học phù hợp với điều kiện lịch sử, văn hóa, xã hội của đất nước
và xu thế giáo dục hiện đại. Trên tinh thần đó, chúng tơi đã tiến hành lựa chọn và
áp dụng đề tài: “Dạy học chủ đề PCNN báo chí nhằm nâng cao NLS cho HS THPT

qua việc vận dụng mơ hình lớp học đảo ngược”.


2. Mục đích nghiên cứu:


Phát triển NLS cho HS THPT qua việc vận dụng mơ hình LHĐN trong bài
dạy chủ đề PCNN báo chí.


3. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu


3.1. Nhiệm vụ nghiên cứu:


Sáng kiến kinh nghiệm này nghiên cứu các nội dung sau đây:


- Nghiên cứu những cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài


- Phân tích số liệu khảo sát thực trạng sử dụng mơ hình lớp học đảo vào bài
dạy PCNN báo chí nhằm phát triển NLS cho HS.


- Đề xuất quy trình dạy học theo mơ hình LHĐN.


- Xây dựng kế hoạch dạy học dựa trên mô hình LHĐN vào bài dạy PCNN báo

chí nhằm phát triển NLS cho HS.


- Thiết kế bộ công cụ đánh giá NLS cho HS.


- Thống kê, phân tích xử lí số liệu từ thực nghiệm sư phạm


3.2. Phạm vi nghiên cứu


- Nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực ti ễn d ạy h ọc
theo mơ hình LHĐN, đề xuất quy trình tổ chức dạy bài PCNN báo chí theo mơ
hình LHĐN và xác định được những miền NLS phát triển cho HS.


- Không gian nghiên cứu: Đề tài được triển khai nghiên cứu cho HS tại trường
THPT Đô Lương 1, Đô Lương 2, Đô Lương 3.


- Thời gian nghiên cứu: Đề tài thực hiện trong năm học 20220 -2021, 2021
– 2022. 4. Đối tượng nghiên cứu


Đề tài tập trung nghiên cứu, tìm hiểu, phân tích, đánh giá thực trạng và đề
xuất giải pháp dạy học chủ đề PCNN báo chí nhằm nâng cao NLS cho HS THPT
qua việc vận dụng mơ hình LHĐN.