Tài liệu Bệnh nấm hạt- Dermocystidiosis doc

Bệnh nấm hạt
Dermocystidiosis
Nguyên nhân
Tác nhân gây bệnh là nấm
hạt Dermocystidium spp. Dermocystidium koi (ký sinh cá chép
hình) bào tử hình cầu, đường kính 8-12 μm, bên trong có thể
hình cầu sáng lệch về một bên.

Dermocystidium koi (ký sinh cá chép)
A - Các bào tử thấy rõ thể hồng cầu sáng, nhân và không bảo
(mẫu tươi);
B - Bào tử của nấm D. koi thấy rõ không bào và nhân lệch
tâm. x1000 (nhuộm H&E).
Dermocystidium kwangtungensis (ký sinh cá quả-
Ophiocephalus maculates- hình) bào nang dạng hình sợi
mảnh rất dài cuộn không đều, kích thước thay đổi chiều dài từ
6,5-84,0mm, nhưng chiều rộng hẹp (0,1-0,2mm). Cắt ngang
bào nang hình tròn, thành bào nang mỏng, chiều dầy 1,2-
1,5μm. Bào tử hình cầu, đường kính 8,5 μm (6,5-10,3μm), bên
trong có thể hình cầu sáng lệch về một bên đường kính 5,8 μm
(2,9-7,4μm).

Mẫu mô cắt ngang sợi nấm chứa các bào tử. Các tế bào máu
(hồng cầu) ở giữa sợi nấm. x400 (nhuộm H&E)
Dermocystidium sinensis (ký sinh ở cá trắm cỏ- hình) thể dinh
dưỡng (trưởng thành) hình cầu, đường kính 9-17μm, trong tế
bào chất có nhiều hạt nhỏ. Bào tử hình cầu, đường kính 13,8
μm (11,6-16,2μm), bên trong có thể hình cầu sáng lệch về một
bên, đường kính 9,5 μm (8,0-11,0 μm).

Dermocystidium sinensis Xiao Chongxue and Chen Chih-Leu,

1993 (1-3- thể dinh dưỡng; 4-5- bào tử mẫu tươi; 6- bào
tử nhuộm H&E; 7- bào tử nhuộm giemsa)
Triệu chứng
Nấm hạt Dermocystidium spp. Thường ký sinh trên vây, cơ
thể, mang cá, những chỗ bị bệnh sưng tấy màu hồng, hình
dạng khác nhau (tròn, ôvan hoặc hình dài), kích thước khác
nhau từ 1-2cm có khi lớn tới 10cm. Xung quanh chỗ sưng tấy
có các đốm viêm nhỏ, chứa các bào tử.

Các cục u của nấm hạt (Dermocystidium) đục vẩn chuẩn bị vỡ
trên thân cá chép
Phân bố
Nấm hạt Dermocystidium spp. Ký sinh ở nhiều loài động vật
thủy sản nước ngọt và nước mặn (xem bảng). Bệnh không gây
cho động vật thủy sản chết hàng loạt. Nhưng khi bị nhiễm nấm
hạt sẽ tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh khác dễ xâm
nhập. Bệnh thường xuất hiện vào mùa xuân. Việt Nam ít quan
tâm nghiên cứu bệnh này.
Bảng: Một số loài nấm hạt Dermocystidium spp. Ký sinh ở
các động vật thủy sản
Tên nấm
Loài thủy sản
Tên Latin
Dermocystidium pusula Triturus marmoratus
Dermocystidium banchialis Trutta faris
Dermocystidium ranae Rana temperasia
Dermocystidium vejdovskyi Esox lucius
Dermocystidium salmonis
Oncorhynchus
tshawytscha

Dermocystidium koi Cyprinus carpio
Dermocystidium daphinae Daphina magna
Dermocystidium marinum
Dermocystidium guyenoi
Dermocystidium percae
Dermocystidium percae
Mylopharyngodon
idellus
Dermocystidium
kwangtunggensis
Ophiocephalus
maculatus
Dermocystidium sinensis
Ctenopharyngodon
idellus

Phòng trị
Phòng bệnh:
Dùng thuốc tím (KMnO4) hoặc Formalin tắm cho cá giống
phòng bệnh trước khi nuôi.
Trị bệnh:
- Tắm cho ĐVTS bằng Formalin nồng độ 200-300 ppm thời
gian 30-60 phút hoặc
phun xuống ao, bể nuôi 2 lần/ tuần thuốc Formalin nồng độ
10-20 ppm. Hoặc thay thế Formalin bằng thuốc tím (KMnO4).
- Dùng Bronopol tắm cho cá 30ppm (30mg/l) thời gian 15
phút. Dùng 50ppm Bronopol để
xử lý trứng cá trong thời gian 30 phút.