Tài liệu Bệnh thoái hóa khớp ở người già pot

Bệnh thoái hóa khớp ở người già

Thoái hóa khớp là một trong những căn bệnh của người già. Nó gây ra đau
đơn và những khó chịu cho người già trong sinh hoạt hàng ngày.
Thoái hóa khớp (THK) là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cân
bằng giữa tổng hợp và hủy hoại của sụn (là phần đệm ở các đầu xương trong ổ
khớp) và phần xương dưới sụn. THK thường xảy ra ở tuổi ngoài 40, tiến triển
chậm, nhưng ảnh hưởng không nhỏ đến lao động và sinh hoạt hằng ngày. Nếu
không được điều trị bệnh sẽ dẫn tới tàn phế, chi phí tốn kém cho gia đình và xã
hội.
Nguyên nhân gây bệnh thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là một bệnh phức tạp với đặc điểm chính của bệnh là tổn thương
sụn khớp dẫn đến tổn thương toàn bộ cấu trúc khớp. Hiện nay, nguyên nhân chính
xác của thoái hóa khớp vẫn chưa được xác định một cách rành mạch. Tuy nhiên,
nhiều nghiên cứu trong thời gian qua đã phát hiện một số yếu tố nguy cơ có liên
quan đến thoái hóa khớp. Những yếu tố này có thể chia thành 2 nhóm chính là các
yếu tố có thể can thiệp và các yếu tố không thể can thiệp.

Những biểu hiện của thoái hóa khớp
- Đau là dấu hiệu chủ yếu, sau đó là sự vướng víu khi vận động. Đau xảy ra bất
chợt, khi gắng sức, khi ấn vào hoặc va đập, mức độ từ nhẹ đến nặng, tăng khi vận
động và giảm khi nghỉ ngơi. Những đau đớn này đã làm giảm biên độ hoạt động
của khớp, lâu ngày dẫn tới hiện tượng teo cơ và một số bệnh nhân còn gây biến
dạng xương.
- Thoái hóa ở khớp gót chân, bệnh nhân có cảm giác đau thốn ở gót vào buổi sáng,
lúc mới ngủ dậy bước xuống giường, đi những bước đầu tiên, khi đi được vài chục
mét cơn đau giảm nhiều rồi hết hẳn, có thể đi đứng bình thường. Sáng hôm sau

tình trạng đau lại tái diễn và cứ như vậy ngày càng nặng hơn.
- Thoái hóa ở khớp gối, ngoài triệu chứng đau có thể kèm theo tiếng kêu lạo xạo,
lụp cụp khi co duỗi khớp gối, đau nhiều khi đi lại, vận động, nhất là khi ngồi xổm,
đứng dậy rất khó khăn, nhiều khi phải níu vào một vật gì để đứng dậy, nặng hơn là
tê chân, biến dạng nhẹ khớp gối, cảm giác mỏi thường xuyên ở khớp làm cho
người bệnh thích bẻ ở khớp để tạo tiếng kêu răng rắc, những động tác này có thể
gây hại cho khớp.

- Có thể có các phản ứng viêm như sưng nóng đỏ, hoặc tràn dịch khớp kèm theo
các cơn đau dai dẳng suốt ngày đêm.
- Cơ thể ít thay đổi, không mệt mỏi chán ăn, không gầy sút.
Triệu chứng XQ: Hẹp khe khớp do biến đổi của sụn khớp, hình ảnh gai xương
thường mọc ở bên bờ khớp (có thể là nhiều gai), gai xương ở cột sống ít gặp hơn ở
các khớp khác như khớp gối, khớp gót chân.
Phòng bệnh thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là một quá trình bệnh khó tránh khỏi ở người lớn tuổi, nhưng
không phải ai cũng mắc bệnh ở tuổi già. Điều này cho thấy bệnh không phải là quá
trình tất yếu của tuổi già, mà hàm ý rằng phòng bệnh đóng vai trò rất quan trọng vì
có thể ngăn ngừa và hạn chế các yếu tố thúc đẩy quá trình thoái hóa, làm quá trình
này xảy ra chậm hơn, muộn hơn và nhẹ hơn. Phòng ngừa bệnh thoái hóa khớp có
thể tập trung vào việc giảm các yếu tố nguy cơ ở trên:
- Điều chỉnh cân nặng ở trọng lượng lý tưởng, tránh dư cân béo phì.
- Tránh các tư thế xấu trong sinh hoạt và lao động hàng ngày như động tác gập gối,
ngồi xổm, leo trèo, đứng nhiều, lắc tay, bảo đảm vệ sinh và an toàn lao động để
giảm các lực tỳ đè bất hợp lý lên sụn khớp.
- Cố gắng tập thể dục hàng ngày và giữa các giờ lao động. Khi có tuổi, cần duy trì
chế độ tập thể dục đều đặn, vừa sức, tốt nhất là đi xe đạp, đi bộ, bơi lội và tập
dưỡng sinh…
- Tránh các động tác quá mạnh, đột ngột, tránh sai tư thế khi mang vác nặng.
- Phát hiện và điều trị sớm các dị tật, các di chứng của chấn thương, các bệnh lý tại

khớp và cột sống.
- Bảo đảm chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân đối. Đặc biệt bổ sung canxi, vitamin D
và vitamin C vào khẩu phần ăn hàng ngày của người có tuổi.