1
1
H thng thông tin
k toán- Hc phn 2
Chng 4: T chc H
thng thông tin k toán
trong doanh nghip
ThS. NguynPhcBo n
2
Mc tiêu chng
Hiu v chu k phát trin h thng
Nm bt quy trình t chc H thng
thông tin k toán trong điu kin tin
hc hoá
Phân tích, thit k h thng k toán
trong điu kin tin hc hoá công tác
k toán
Quy trình và cách thc đánh giá,
lc chn, trin khai phn mm k
toán trong doanh nghip
3
Ni dung
Chu k phát trin
h thng
Phân tích h thng
Thit k h thng
Thc hin h
thng
Vn hành- bo trì
h thng
Thit k
Vn hành
Phân tích
Thc hin
2
4
Chu k phát trin h thng thông tin
k toán
H thng thông tin
k toán luôn thay đi
Tip cn chu k phát
trin hê thng
Các vn đ liên quan
đn quá trình phát
trin h thng thông
tin k toán
Nhân s tham gia
d án
5
Chu k phát trin h thng thông tin
k toán
Thit k
Vn hành
Phân tích
Thc hin
K
h
o
c
h
c
h
i
n
l
c
N
h
u
c
u
p
h
á
t
t
r
i
n
H
T
T
T
K
T
Hot đng ca doanh nghip
6
Tipcn chu kì phát trinh thng
thông tin k toán
Chia nh quá trình phát trin thành
nhiugiaiđon
Xác đnh mctiêumigiaiđon
Xác đnh các công vicc th và
công c thchincamigiaiđon
Ktqu camigiaiđon
Thông tin phnhi
3
7
Các vn đ liên quan đn phát trinH
thng thông tin k toán
Chinlcpháttrin
caDN
c đimca quá
trình snxutKD
H thng x lý k
toán
Môi trng CNTT
trong doanh nghip
8
Nhân s tham gia phát trinh
thng thông tin k toán
Lãnh đo DN:
Có thđng đu nhóm phát trin đ thunlicho
các hot đng liên quan đn phát trinh thng
Ngis dng h thng:
Các k toán viên, ngis dng AIS
Chuyên gia phân tích, t vnh thng:
Kim toán viên nib, đclp, chuyên gia phát
trinh thng
9
Phân tích h thng
Mc tiêu phân tích h
thng
Kho sát s b
ánh giá gii pháp
kh thi
Báo cáo phân tích h
thng
Kt qu phân tích h
thng
4
10
Mc tiêu phân tích h thng
t đc s hiu bit v
h thng hin ti
Nhn dng vn đ cn
gii quyt
Nhn dng thông tin cn
thit
a ra các yêu cu cho
h thng mi
Thit lp mi quan h
vi ngi s dng
11
Nguyên nhân phân tích h thng
Nhc đim h
thng hin hành
Nhu cu mi v
thông tin, v kim
soát
Tin b công ngh
thông tin
12
Kho sát s b
Mc đích: Nhn dng vn đ cn gii
quyt
Ni dung:
Dòng d liu
S hu hiu và hiu qu
Kim soát ni b
xut gii pháp
5
13
Kho sát s b
Công vic:
Tìm hiu và đánh giá chung
c đim hot đng doanh
nghip
Yêu cu qun lý
Yêu cu thông tin
nh hng phát trin
Kho sát h thng k toán và
đ xut các gii pháp
14
Kho sát h thng k toán
Hch toán ban đu
Quá trình x lý
Cung cp thông tin k toán
H thng máy tính và thit b
tin hc
Phn mm k toán và phn
mm h tr
Kho sát b máy k toán
15
Hch toán ban đu
i tng k toán-
đi tng qun lý chi
tit
H thng chng t
k toán- quy trình
lp- luân chuyn
chng t
Khai báo ban đu
Nhp liu trên phn
mm hin hành
H thng hin hành có đ
kh nng ghi nhn đy đ,
trung thc, kp thi các
hot đng- nghip v ti
doanh nghip hay không
6
16
X lý d liu
Mc đích: ánh giá kh nng x lý
chính xác, nhanh chóng, kp thi và
trung thc các d liu k toán
Ni dung:
Phng pháp k toán hin đang áp dng
Kh nng x lý ca phn mm
Quy trình x lý ca h thng
Kim soát x lý
17
Cung cp thông tin k toán
Mc đích: ánh giá h thng báo cáo k
toán hin ti có đáp ng đc yêu
cu thông tin k toán ca doanh
nghip hay không.
Ni dung:
Kho sát nhu cu thông tin
H thng báo cáo tài chính
Báo cáo k toán qun tr
Các báo cáo ni b khác
18
H thng máy tính và thit b tin hc
Kho sát và đánh giá
nng lc, công sut,
s hu hiu, hiu
qu ca h thng
An ninh h thng
máy tính
ánh giá kh nng
nâng cp
7
19
Phn mm k toán và các phn
mm h tr
ánh giá mc đ
đáp ng yêu cu
ngi dùng
ánh giá tính kim
soát
Các đ xut thay đi
h thng
20
Kho sát b máy k toán
C cu b máy k
toán
Phân quyn, phân
chia trách nhim
Trình đ, nng lc
ca nhân viên
Các đòi hi khác v
chuyên môn và k
nng tin hc
Chính sách nhân s
21
Kho sát s b
Các đ xut cho h thng
mi
D liu
Cu trúc d liu
u ra
u vào
Quá trình x lý
Chng t/tài liu liên quan
Các gii hn
Yêu cu kim soát
Yêu cu t chc
8
22
Kho sát s b
Cách tip cn
Theo phn hành k toán
Theo chu trình kinh doanh
Công c
Phng vn
Bng câu hi
Thu thp tài liu
Lu đ, s đ dòng d liu
23
Các công c khosáts b
Các k thutthuthpthôngtin
Tn nhiuthigian
Không sncóhoc không d
tìm kim
Mô t khái quát quá trình làm
viccah thng
Tinli cho phân tích
Tra
cutài
liu
Tn nhiuthigianLàm sáng t câu hi “How”
Hiurõsâuv h thng
Quan
sát
Thôngtin thuthp ít, không sâu
Ko tos quan tâm cangi
phng vn
Titkimthi gian, chi phí
Ngitr licóthigiansuy
ngh
Bng
câu hi
Tn nhiuthigian
nh hng caý kincánhân
ch quan
Làm rõ nhiu thông tin (why)
Xây dng mi quan h ttvi
ngis dng h thng
Phng
vn
Nhc đimu đim
Công
c
24
Các công c khosáts b
Các công c mô t, phân tích
Sđdòng d liu
Lu đ chng t, lu đ h thng…
Mô hình d liu (REA, E-R )
Các công c qunlýd án (PERT, GANT)
Các công c phân tích tài chính (IRR,
NPV…
9
25
ánh giá gii pháp kh thi
H thng không th thc hin đc nu
các gii pháp không kh thi.
Kh thi v k thut công ngh
Công ngh phi phù
hp vi mc tiêu và
trong tm tay
26
ánh giá gii pháp kh thi
Kh thi v thi gian thc
hin
ánh giá: h thng mi
phi đc hoàn thành
trong gii hn thi gian
hp lý
Công c: các công c
qun tr d án
Kh thi v t chc vn
hành
S s hãi, s chng
đi
Quyt tâm thc hin
H tr t ban lãnh đo
27
ánh giá gii pháp kh thi
Kh thi v kinh t
c tính chi phí
Phân tích li ích
ánh giá kh thi
ROI
IRR
NPV
…
10
28
Phân tích h thng
Báo cáo phân tích h thng
Tng quan
Phm vi ca d án
S vn hành ca h thng hin
hành
Các hn ch ca h thng hin
hành
Các yêu cu v h thng mi
ánh giá tính kh thi
Nhn đnh tng hp và kt lun
Ph lc (tài liu h thng, lu đ,
s đ, bng câu hi, )
29
Phân tích h thng
Kt lun ca BL
doanh nghip
Gi nguyên h
thng
Ci tin h thng
Thit k h thng
mi
Thc ra chng có
gì nghiêm trng
30
Thit k h thng
Tm quan trng
ca thit k h
thng
Thit k s b
Thit k chi tit
Báo cáo thit k
h thng
Mt h thng phi đc to ra, chuyn các ý tng
thành các gii pháp c th trc khi thc hin
11
31
Tm quan trng ca thit k h thng
Mô t, trình bày h thng trc khi t
chc thc hin
Chn la có hay không vic thc hin
h thng
Chnh sa d dàng vi chi phí thp
ánh giá kim soát
Tài liu h thng
32
Thit k s b
Thit k s b các
yêu cu ca h
thng mi
u ra
D liu
Nhp liu
Quá trình x lý
Kim soát h thng
33
Thit k s b
La chn phng
án hình thành phn
mm
T vit phn mm
Thuê vit
Mua phn mm
đóng gói
12
34
La chn phng án hình thành
phn mm
áp ng yêu
cu
Xác đnh
yêu cu
Lp danh
sách phn
mm
Y
N
Có th điu
chnh
N
T vit/
Thuê vit
Liên h
NCC
Y
ánh giá
áp ng yêu
cu
La chnY
N
35
Thit k chi tit
Thit k chi tit các yêu cu ca h
thng
Thit k chi tit đu ra
Thit k chi tit nhp liu
Thit k chi tit quá trình x lý
Thit k chi tit th tc kim soát
La chn- đánh giá phn mm
36
Thit k chi tit đu ra
Yêu cu:
Tính hu dng và mc đích s dng: ai s s
dng kt xut, ti sao li cn đn kt xut và các thông tin,
các quyt đnh có đc t vic s dng kt xut.
Phng thc lu tr và phng thc trình bày: trên
giy, trên màn hình, lu trên đa, …
nh dng và hình thc trình bày: hình nh, đ th, bng
biu, các mu biu tn ti khác.
In đc mu trng hay không? Ví d các mu Lnh bán
hàng, đn đt hàng cn đc in trc, sau đó khi nghip v
phát sinh s đin thêm các thông tin phù hp.
13
37
Thit k chi tit đu ra
Yêu cu:
Ni gi/ ni nhn/ ni lu tr cn đc
th hin rõ ràng và đy đ
Truy cp và kim soát: ngi lp, ngi
duyt, ngi truy cp, s liên, …
Các ni dung chi tit ca kt xut phi đy đ,
rõ ràng, d nhp liu hay truy xut và d kim tra.
Tính kp thi ca kt xut
Khi lng kt xut cn đc x lý trong nm
và chi phí to ra kt xut
38
Thit k chi tit đu ra
Ví d:
Doanh nghip có theo dõi thanh toán theo
tng chng t, cn qun lý cht ch n
phi thu.
Báo cáo cn thit k: Báo cáo n phi thu
theo tui n
Thit k?
39
Thit k chi tit nhp liu
Xây dng danh mc đi
tng k toán và đi
tng qun lý chi tit
H thng chng t và
quy trình lp luân chuyn
chng t
Nhp liu
H thng tài khon k
toán
14
40
Xây dng danh mc đi tng k toán
i tng k toán là : …
Cn c đ xây dng danh mc đi tng k
toán
Danh mc đi tng k toán
Tài khon ngân
hàng
Tin gi ngân hàng
Tin mt
Tin
Theo dõi chi titNhóm- TênSTT
41
Xây dng danh mc đi tng k toán
Danh mc đi tng qun lý chi tit
Nhân viên
Vt t hàng
hoá
Khách hàng-
Nhà cung
cp
Tài khon
NH
Phng
pháp mã hoá
Ni dung
qun lý
Ni dung
mô t
TênSTT
42
Xây dng h thng chng t
Chng t là …
Cn c đ xây dng h thng chng t
H thng chng t k toán theo ch đ k
toán Vit Nam
c đim các đi tng k toán- đi tng
qun lý
c đim hot đng kinh doanh
Yêu cu qun lý ca doanh nghip
15
43
Xây dng h thng chng t
Danh mc chng t
Mc đích s
dng
Ni
duyt
Ni lpTên- s
hiu
chng t
S
T
T
44
Xây dng h thng chng t
Thit k biu mu
chng t
Hng dn phng
pháp lp
Mô t quy trình x lý
nghip v
Lu đ chng t
45
Chi tit nhp liu
Ngun d liu: Chng t làm c s
nhp liu, chng t tham chiu, chng
t đc in sau khi kt thúc vic nhp
liu
Kim soát ngun d liu
Mô t d liu nhp- phng thc nhp
liu và kim soát quá trình nhp liu
Màn hình nhp liu
16
46
T chc vn dng h thng TK k toán
Xác đnh các TK cn s dng
Xây dng danh mc TK tng hp và TK chi tit
Hng dn phng pháp ghi chép, x lý trên các TK
Danh mc tài khon
Ghi chúi tng theo
dõi chi tit
Tên Tài khonS
hiu
47
Thit k chi tit quá trình x lý
Mô t và trình bày
chi tit các phng
pháp k toán
S dng ngôn ng
gi, s đ cu trúc
trình bày quy trình và
yêu cu x lý ca
phn mm k toán
48
Thit k chi tit kim soát h thng
Chính sách- quy đnh kim soát chung:
chính sách kim soát chung và các tính
nng kim soát chung trên phn mm
Gii pháp k thut h tr: Kim soát c
s d liu, phn mm chng virus,
firewalls, …
Chi tit kim soát ng dng
C ch giám sát
17
49
La chn- đánh giá phn mm k toán
Tiêu chí chung đánh
giá phn mm
Ni dung cn chun
b khi trao đi vi
nhà cung cp phn
mm
Quy trình đánh giá
phn mm k toán
50
Tiêu chí chung đánh giá phn mm
áp ng yêu cu ca ngi s dng
Phù hp vi các quy đnh ca lut pháp và chính sách, ch
đ k toán doanh nghip đã đng ký,
Phù hp vi đc đim t chc qun lý sn xut kinh doanh
ca doanh nghip
Phù hp vi quy mô doanh nghip và đc đim t chc b
máy k toán ca doanh nghip.
Phù hp vi yêu cu x lý và cung cp thông tin k toán.
Phù hp vi yêu cu tích hp d liu và hp nht báo cáo tài
chính
Phù hp vi yêu cu v tc đ, thi gian x lý, thi đim
cung cp thông tin.
Phn mm phi h tr tt nht cho ngi dùng trong quá
trình làm vic.
Phn mm phi thân thin, d s dng, d kim tra, d truy
xut thông tin.
51
Tiêu chí chung đánh giá phn mm
Phn mm phi có tính kim soát cao
Tính linh hot ca phn mm
Phn mm phi ph bin và có tính n
đnh cao
Giá phí ca phn mm
18
52
Ni dung cn chun b khi trao đi
vi nhà cung cp phn mm
Các chi tit v kt xut, nhp liu, d liu nhp.
Khi lng nghip v kinh t phát sinh, loi nghip
v, và khi lng d liu cn x lý.
Các yêu cu v tc đ x lý, v các thi đim phi
cung cp thông tin.
Yêu cu v phng thc x lý: theo lô hay trc
tuyn theo thi gian thc.
Các yêu cu nâng cp hay m rng h thng.
Các mi quan h ni b doanh nghip.
Các chính sách tài chính k toán.
53
Quy trình đánh giá phn mm k toán
Chun b: D liu th nghim đã hoàn chnh
cho 1 hay nhiu k k toán, phn mm (phiên
bn th nghim), các kt qu thit k chi tit
Khai báo, nhp liu, in các báo cáo, đi chiu
đ đánh giá mc đ đáp ng yêu cu
ánh giá tính kim soát ca phn mm
ánh giá các tiêu chí khác
Ghi chú kt qu th nghim và trao đi vi
nhà cung cp phn mm
54
Thit k h thng
Báo cáo giai đon thit k h thng
Trình bày kt qu thit k và điu chnh
ni dung thit k theo yêu cu ban qun
lý
19
55
Thc hin h thng
Mua sm trang
thit b
Lp trình/ mua và
cài đt phn mm
Hun luyn
Kim tra
Chuyn đi
56
Mua sm và cài đt trang b
Công vic…
Cn lu ý:…
57
Mua và cài đt phn mm
Hp đng mua phn mm trn gói
T cài đt phn mm
20
58
Hun luyn
Hun luyn s dng phn mm
Hun luyn vn hành h thng
Lu ý:…
59
Kim tra h thng
Kim tra dung lng và kh nng x lý
Kim tra tính tng thích
ánh giá kim soát h thng
60
Chuyn đi h thng
Chuyn đi d liu
Khai báo thông tin chung
Khai báo thông s h thng
Khai báo các chính sách k toán
Khai báo danh mc: danh mc tài khon, danh mc
đi tng chi tit
Nhp s d
Kim tra d liu sau khi khai báo
Tu bin các chc nng ca h thng: nhp liu,
báo cáo,…
Phân quyn truy cp h thng
21
61
Phân quyn truy cp
Cn c:
T chc b máy k
toán
Các phn hành k toán
Bng mô t công vic
Nng lc nhân viên
Thc hin:
Phân quyn theo chc
nng
Phân quyn theo đi
tng
Phân quyn kt hp
62
Thc hin h thng
Thay đi h thng làm vic
Chuyn đi trc tip
Vn hành song song
Chuyn đi tng giai đon
H thng th nghim
u – nhc đim và điu kin vn
dng?
63
Thc hin h thng
Trin khai các chính
sách, các quy đnh
Lp tài liu h thng
Nghim thu
22
64
Vn hành và bo trì h thng
Xem xét và đánh giá
sau khi chuyn đi
S dng h thng
Bo trì- ci tin và tái
phát trin h thng
K toán chi phí phát
trin h thng
65
Xem xét- đánh giá sau chuyn đi
Nhng nhân t cn xem xét và đánh giá:
Mc tiêu và đi tng ca h thng
S hài lòng ca ngi dùng
Li ích ca h thng
Chi phí phát trin h thng
Tính hu ích và đáng tin cy ca thông tin
Kim soát và an ninh ca h thng
Tài liu h thng
66
S dng h thng
Lu ý:
Ghi chú các nhc đim, li h thng hay
các yêu cu mi
Hun luyn nhân viên mi
Sp xp b máy k toán trong quá trình vn
hành
23
67
Bo trì- ci tin và tái phát trin h thng
Nguyên nhân:
Li h thng
Thay đi nhu cu thông tin
Phiên bn phn mm mi
Lu ý
ánh giá tính cp thit
ánh giá chi phí
La chn gii pháp mi
68
K toán chi phí phát trin h thng thông
tin k toán
Chi phí trong giai đon phân tích, thit k,
thc hin h thng
Chi phí vn hành
Chi phí bo trì, nâng cp
Vn hành và bo trì h thng
69
AIS 2
Chng 4: T chc h thng
thông tin k toán trong doanh
nghip