Tài liệu Những điểm khác biệt cơ bản trong tái bản ADN ở sinh vật nhân thực so với sinh vật nhân sơ docx

Những điểm khác biệt cơ bản trong
tái bản ADN ở sinh vật nhân thực so
với sinh vật nhân sơ



Mặc dù sự sao chép ADN ở sinh vật nhân thực hay sinh vật nhân sơ trong
những năm gần đây được cập nhật liên tục, dẫn đến các dữ liệu thu được cho
thấy sự sao chép ADN ở sinh vật nhân sơ và nhân thực theo phương thức
tương tự nhau. Tuy nhiên, sự tái bản ADN ở sinh vật nhân thực so với sinh
vật nhân sơ cũng có một số điểm khác như:

1. Các đoạn ARN mồi và các đoạn okazaki được tổng hợp ở nhân thực
thường ngắn hơn ở nhân sơ.
2. Hệ gen của nhân thực lớn hơn nhiều, vì vậy quá trình sao chép ADN diễn
ra trong thời gian dài hơn (thường khoảng 6 – 8 giờ), trong khi ở nhân sơ
thường ngắn hơn (ở E.coli là 40 phút).
3. Ở nhân sơ, quá trình sao chép ADN thường bắt đầu từ một điểm khởi đầu
sao chép. Còn ở nhân thực thường có nhiều điểm khởi đầu sao chép. Các
điểm này cách nhau khoảng 20.000 cặp nuclêôtit.
4. Tốc độ sao chép ADN ở nhân thực đạt khoảng 10 – 100 nuclêôtit/giây,
thấp hơn so với tốc độ sao chép ADN ở nhân sơ (khoảng 1500
nuclêôtit/giây).
5. Ở nhân thực, sự sao chép theo hai hướng và bắt đầu tại điểm khởi đầu ở
nhiều điểm và tiếp tục cho đến khi các nhánh loại đi các đoạn mồi và hợp lại
thành một.
6. Quá trình sao chép ADN ở nhân sơ có thể diễn ra liên tục và đồng thời với
quá trình phiên mã và dịch mã. Còn ở nhân thực, quá trình sao chép ADN chỉ
diênã ra vào giai doạnD của chu trình tế bào, diễn ra trong nhân tế bào, trong
khi quá trình dịch mã diễn ra ở tế bào chất.
7. Số loại ADN pôlimêraza ở nhân thực nhiều hơn ở nhân sơ. Ở nhân thực,

ngoài các ADN pôlimeraza tham gia sao chép ADN hệ gen nhân, còn có các
ADN pôlimêraza chuyên hóa sao chép ADN các hệ gen ti thể và lạp thể, cũng
có nhiều loại ADN pôlimeraza tham gia vào các quá trình sữa chữa khác
nhau.
8. Khác với hệ gen E.coli vốn là một phân tử ADN sợi kép, vòng kín, ADN
hệ gen nhân của nhân thực thường là các phân tử ADN mạch dài, hở 2 đầu.
Sau mỗi lần sao chép, phần đầu mút của phân tử ADN bị ngắn lại. Hiện
tượng này xảy ra do không có sự tổng hợp thay thế các trình tự nuclêôtit của
đoạn ARN mồi ở phía đầu của mạch dẫn đầu và ở đoạn đầu tiên của mạch
theo sau (mạch gián đoạn) ở tế bào soma do các ADN pôlimeraza khi thiếu
đoạn mồi phía trước không thể thực hiện được chức năng tổng hợp ADN.