Những thăm khám cần thiết 3
tháng đầu thai kỳ
Sau khi trễ kinh 2 tuần, cần siêu âm ngả âm đạo để xác định tuổi thai, dự
ngày sinh, đến lúc thai 12 tuần tuổi, cần siêu âm đo độ mờ da gáy thai
nhi và xét nghiệm sinh hóa máu mẹ.
Thạc sĩ, bác sĩ Đặng Châu Quỳnh, Trưởng khoa Sản Bệnh viện Đa khoa
quốc tế Vũ Anh cho biết, quá trình mang thai ở người trung bình 280
ngày (40 tuần) được chia thành 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn 3 tháng, gọi là
quý hay tam cá nguyệt. Mỗi tam cá nguyệt sẽ có những đặc điểm riêng
và những biến chứng của thai kỳ khác nhau. Việc khám thai theo đúng
lịch trình là để bảo đảm quản lý thai an toàn đến lúc sinh và tránh được
những biến chứng nặng nề trong cuộc sinh như băng huyết sau sinh, tử
vong mẹ con.
Theo bác sĩ Quỳnh, để phát hiện mang thai, ngoài việc trễ kinh, một số
dấu hiệu để nhận biết là thai phụ thường căng đầu vú, hay đi tiểu lắt
nhắt, thường xuyên buồn nôn và nôn, người mệt mỏi, dễ cáu gắt, chướng
bụng…
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, các bà mẹ nên có những thăm khám cần thiết
Trong 3 tháng đầu tiên của thai kỳ, tức đến tuần thứ 12 thì mọi cơ quan
của thai nhi đã dần hình thành hoàn thiện với chân tay cử động
được. Điều cần làm khi bắt đầu mang thai là tính ngày dự sinh. Ngày dự
sinh là ngày thai được tròn 40 tuần. Nếu dự sinh theo kinh cuối và siêu
âm khác biệt nhiều thì bác sĩ dựa vào siêu âm thời điểm này để tính tuổi
thai.
Bác sĩ Quỳnh khuyến cáo, khi thấy có trễ kinh kèm theo dấu hiệu đau
bụng, ra huyết, nôn ói nhiều thì nên đến cơ sở y tế khám ngay. Đó có thể
là dấu hiệu của một số biến chứng thường gặp của thời kỳ này là thai
ngoài tử cung, dọa sẩy thai hoặc sẩy thai, thai lưu, thai trứng và bệnh lý
nguyên bào nuôi.
Các xét nghiệm cần làm trong 3 tháng đầu:
- Test thử thai nhanh (thử hCG trong nước tiểu). Nên đợi trễ kinh hơn 1
tuần và thử nước tiểu vào buổi sáng sớm. Test này tiện lợi nhưng có thể
cho kết quả âm tính giả. Nếu kết quả âm tính thì nên đợi 1 tuần sau thử
lại, nếu lần này vẫn âm tính thì nên đến bệnh viện để thử hCG trong máu
sẽ cho kết quả chính xác hơn.
- Xét nghiệm máu thường quy trong thai kỳ, bao gồm xét nghiệm xác
định nhóm máu, công thức máu. Ngoài ra cần xét nghiệm đường huyết,
tổng phân tích nước tiểu và xét nghiệm phát hiện các bệnh lây nhiễm
như rubella, giang mai, HIV, viêm gan siêu vi B để có biện pháp can
thiệp can thiệp, dự phòng kịp thời.
Ngoài ra, bác sĩ Quỳnh cho biết, cần tiến hành siêu âm ngả âm đạo. Nên
đợi trễ kinh 2 tuần, lúc này siêu âm để xác định thai trong hay ngoài tử
cung, có mấy thai, xác định tuổi thai để ghi nhận ngày dự sinh, tìm
những bất thường của tử cung và 2 buồng trứng nếu có.
Từ 11,5 tuần đến hết 13,5 tuần bác sĩ sẽ kết hợp siêu âm đo độ mờ da
gáy với xét nghiệm sinh hóa máu mẹ để tính nguy cơ thai nhi bị rối
loạn nhiễm sắc thể cao hay thấp. Từ đó sẽ quyết định có cần làm thêm
xét nghiệm nước ối hay không. Siêu âm đo độ mờ da gáy là siêu âm rất
quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong việc phát hiện sớm những bất
thường của thai nhi.
Những việc cần làm trong 3 tháng đầu:
Bổ sung viên sắt, bổ sung thêm vitamin B6, acid folic
Ăn nhẹ vào buổi sáng bằng bánh ngọt – khô, ăn nhiều lần trong
ngày với lượng ít
Cần ăn thêm kẹo bánh có gừng hoặc trà gừng để chống nôn ói, mệt
mỏi
Uống nhiều nước ấm mỗi ngày
Tập thể dục mỗi ngày ít nhất 30 phút mỗi ngày bằng cách đi bộ
nhẹ nhàng, bơi lội, chạy xe đạp, yoga
Những việc cần tránh trong 3 tháng đầu:
Không được dùng thuốc lá, rượu bia, thuốc gây nghiện
Khi biết có thai thì nên báo cho bác sĩ nếu đang dùng các thuốc
điều trị bệnh mãn tính như lao, tâm thần, cao huyết áp, động kinh,
vitamin liều cao