SKKN tạo hứng thú cho học sinh trong các tiết thực hành tiếng việt lớp 6 thông qua đa dạng hoá các trò chơi

PHẦN A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Bất cứ giáo viên nào khi tham gia đứng lớp đều có một khát khao là tạo
được niềm đam mê, hứng thú học tập cho học sinh. Vì vậy, việc dạy học theo
định hướng đổi mới không chỉ chú trọng tới việc truyền thụ tri thức cho học sinh
mà quan trọng hơn còn là phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học
sinh trong hoạt động chiếm lĩnh tri thức. Để thực hiện được mục tiêu ấy, việc
vận dụng các phương pháp dạy học tích cực được coi là kim chỉ nam dẫn đường
chỉ lối cho quá trình đổi mới.
Và việc vận dụng phương pháp trị chơi mang nhiều ưu điểm góp phần thực
hiện mục tiêu đổi mới ấy. Vận dụng trò chơi như thế nào là nghệ thuật của người
giáo viên đứng lớp. Bằng kinh nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy,
tôi mạnh dạn thay đổi, mạnh dạn thực hiện, vận dụng phương pháp trị chơi vào
q trình dạy học bộ mơn Ngữ văn nói chung và phân mơn tiếng Việt nói riêng,
tơi nhận thấy những biến chuyển thực sự tích cực,lợi ích, hiệu quả mà nó mang
lại là rất cao. Lần này, tôi xin chia sẻ biện pháp: “Tạo hứng thú cho học sinh
trong các tiết thực hành Tiếng Việt lớp 6 thơng qua đa dạng hố các trị
chơi”.

YOPOVN.COM

TIEU LUAN MOI download :


PHẦN B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I.Thực trạng công tác dạy và học môn Ngữ văn ở trường
1. Ưu điểm:
- Giáo viên nhiệt tình, tâm huyết, có ý thức học hỏi để đổi mới phương pháp
giảng dậy nhằm nâng cao chất lượng bộ mơn nói riêng, chất lượng giáo dục của
nhà trường nói chung.
- Ban Giám hiệu quan tâm và tạo điều kiện để giáo viên phát triển chuyên
môn.

- Học sinh ngoan, đa phần có ý thức học bộ mơn.
- Chất lượng bộ môn đại trà, khảo sát ổn định; học sinh giỏi cấp huyện hàng
năm đều có.
2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế:
2.1. Giáo viên:
- Tập trung dậy nhưng xác định trọng tâm chưa thật rõ.
- Chưa thật sự cuốn hút học sinh
- Chữa bài nhưng không yêu cầu làm lại.

2

TIEU LUAN MOI download :


2.2. Học sinh
- Tâm lí ngại học mơn Văn vì dài, khó viết (hiểu nhưng vốn từ ít nên khó
diễn đạt).
- Lo lắng khi phải thi thêm môn thứ 4 vào cấp 3 nên phân phối thời gian học
chưa hợp.
*Nguyên nhân của hạn chế :
- Bộ môn kiến thức nhiều nhưng thời gian ơn luyện trung bình 1 buổi/tuần.
- Kiến thức bộ môn Ngữ văn mặc dù đã đổi mới nhưng vẫn còn nặng về kiến
thức ,văn bản còn dài dẫn đến học sinh tiếp thu bài chậm.
II. Biện pháp
1. Biện pháp 1
- Bước 1: Tìm hiểu chương trình Tiếng Việt môn Ngữ văn cấp THCS. Mục
tiêu của việc giảng dạy phần Tiếng Việt. Mục tiêu định hướng phát triển năng
lực, phẩm chất trong các tiết học, bài học.
- Bước 2: Lựa chọn các trò chơi phù hợp với mục tiêu của từng tiết học.
- Bước 3: Thiết kế các trị chơi và dự kiến các tình huống nảy sinh trong quá

trình vận dụng, hướng giải quyết các tình huống này.

3

TIEU LUAN MOI download :


- Bước 4: Thực hiện chơi trong các tiết học, bài học.
- Bước 5: Nhận xét, đánh giá học sinh khi tham gia chơi, động viên, khích lệ
kịp thời.
2. Biện pháp 2
- Thứ nhất: Giáo viên tạo bầu khơng khí sôi nổi, tâm thế trước khi cho học
sinh tham gia chơi.
- Thứ 2: Giáo viên giới thiệu tên trò chơi, mục đích của trị chơi.
- Thứ 3: Cần hướng dẫn học sinh tham gia chơi rõ ràng:
+ Ai là người tham gia chơi hay số đội tham gia? Ai là quản trò? Ai là trọng
tài.
+ Các phương tiện, dụng cụ tổ chức trò chơi.
+ Cách thực hiện trò chơi như thế nào?
+ Cách nhận xét, đánh giá kết quả chơi của người chơi.
- Thứ 4: Tổ chức cho học sinh chơi mẫu.
- Thứ 5: Thực hiện trò chơi.
- Thứ 6: Nhận xét, đánh giá về hiệu quả của trò chơi (Năng lực, phẩm chất);
trao thưởng, động viên, khích lệ kịp thời.

4

TIEU LUAN MOI download :

* Hãy để học sinh là chủ thể trong quá trình chơi, khích lệ sự sáng tạo của
các em, hướng dẫn học sinh cách thức tham gia chơi hiệu quả.
- Học sinh là chủ thể trong quá trình chơi: Chuẩn bị về tâm lý, sức khoẻ, chủ
động nắm bắt quy tắc khi chơi.
- Có thể chủ động sáng tạo và tổ chức trị chơi.
- Ln động viên khích lệ qua nhiều hình thức: lời nói, hành động, điểm số,
phần thưởng.
* Tạo hứng thú cho học sinh trong quá trình tổ chức trị chơi.
Việc tổ chức trị chơi có thực sự hiệu quả hay khơng? Có làm thay đổi bầu
khơng khí sôi nổi trong lớp học hay không là cả một nghệ thuật của người giáo
viên tham gia giảng dạy.
* Sử dụng trò chơi cần phối kết hợp linh hoạt với các phương pháp và kỹ
thuật dạy học tích cực khác.
Ví dụ: Trong phần thực hành Tiếng Việt Từ đơn và từ phức, để khắc sâu
kiến thức về từ ghép, ở phần hoạt động luyện tập, giáo viên tổ chức cho học sinh
tham gia trò chơi: “Tiếp sức” với nhiệm vụ: Tìm các từ ghép chính phụ (chủ đề

5

TIEU LUAN MOI download :


món ăn) với yếu tố: Chỉ chất liệu để làm ra món ăn. Ví dụ: Bánh nếp, bánh tẻ,
bánh khoai, bánh khúc, bánh cốm, bánh tơm…
- Luật chơi: Có 4 đội chơi, mỗi đội có 3 thành viên. Các thành viên mỗi đội
xếp thành hàng dọc, luân phiên nhau cùng thực hiện một nhiệm vụ. Trong thời
gian 3 phút, đội nào đưa ra được nhiều đáp án hơn, đội đó chiến thắng.
/>- Ở trị chơi trên, tơi đã vận dụng phương pháp đặt và giải quyết vấn đề sáng
tạo; phương pháp dùng lời, phương pháp quan sát trực quan. Kỹ thuật: chia
nhóm, kỹ thuật đặt câu hỏi.

3. Biện pháp 3
a. Trị chơi tìm bạn.
- Khi dạy bài :Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn, giáo viên sử dụng trò
chơi “Tìm bạn” trong hoạt động luyện tập để khắc sâu thêm hệ thống tri thức.
- Luật chơi: Giáo viên chia lớp ra làm 4 hoặc 5 đội chơi, tương ứng với các
nhóm học tập. Giáo viên phát cho mỗi nhóm 1 bảng phụ với 2 ô: Tôi là bạn của
từ đồng âm, tôi là bạn của từ đa nghĩa. Và giáo viên phát thêm cho học sinh một
loạt các từ đa nghĩa và từ đồng âm để học sinh tìm những người bạn đưa vào ô

6

TIEU LUAN MOI download :


chính xác nhất. Nhóm nào nhanh chóng tìm được bạn cho các ơ trống, nhóm đó
chiến thắng.

b. Trị chơi: Thử làm phóng viên.
- Khi dạy bài :Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn, giáo viên sử dụng trò
chơi “Thử làm phóng viên” trong hoạt động luyện tập để khắc sâu thêm hệ
thống tri thức.
- Luật chơi: Giáo viên cử khoảng 3-4 học sinh thay phiên nhau đóng vai phóng
viên chương trình “Cái hay trong Tiếng Việt” để đi phỏng vấn các bạn trong lớp với
2 câu hỏi sau đây?
1. Để làm giàu có thêm ngơn từ Tiếng Việt, người ta đã mượn từ từ đâu?
2. Hãy kể một số từ mượn mà bạn từng nghe, sử dụng?
c. Trò chơi: Kim Đồng.
- Khi dạy bài:Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn, giáo viên sử dụng trò
chơi “Kim Đồng” trong hoạt động luyện tập để khắc sâu thêm hệ thống tri thức
về từ đồng âm.

7

TIEU LUAN MOI download :


- Luật chơi: Em hãy giúp Kim Đồng vận chuyển những bức thư của Việt
Minh tới nơi an toàn bằng cách lựa chọn những bức thư và trả lời các câu hỏi
tương ứng. Có 8 bức thư tương ứng với 8 câu hỏi. Mỗi câu hỏi có 10 giây để suy
nghĩ.
Ví dụ:
Câu 1: Từ sau có phải từ đồng âm khơng?
Câu 2: Tìm từ đồng âm thích hợp để điền vào chỗ trống?
“Con ngựa … con ngựa … “ (Từ “đá”)
d. Trị chơi: Ai nhanh hơn, ai giỏi hơn?
Ví dụ: Trong phần thực hành Tiếng Việt Từ đơn và từ phức, để khắc sâu
kiến thức về từ láy, ở phần hoạt động luyện tập, giáo viên tổ chức cho học sinh
tham gia giáo viên đưa ra 1 loạt các bức tranh tổ chức cho học sinh tham gia trò
chơi: Ai nhanh hơn.
- Luật chơi: Hãy đặt các câu có sử dụng từ láy với các bức hình trên? Nhóm
nào đặt được nhiều từ láy nhất, nhóm đó là nhóm giành chiến thắng.08
e. Trị chơi: Nghe, nhìn để ghi nhớ.

8

TIEU LUAN MOI download :


- Khi dạy bài : Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn, ở phần hoạt động luyện
tập, giáo viên tổ chức cho học sinh tham gia trò chơi “Nghe, nhìn để ghi nhớ”.

- Luật chơi: Giáo viên tổ chức cho học sinh các nhóm xem 1 đoạn phim
hoạt hình “Giai thoại lịch sử Hai Bà Trưng” và yêu cầu: Nghe, nhìn và ghi nhớ
lại đoạn hội thoại có trong video. Sau đó các nhóm ghi lại các từ mượn tiếng
Hán có trong đoạn video trên. Nhóm có nhiều đáp án nhất sẽ là nhóm chiến
thắng.
g. Trị chơi: Đuổi hình bắt chữ.
* Khi dạy bài : Từ phức (Từ ghép, từ láy), giáo viên sử dụng trị chơi “Ơ
chữ”.
- Mục đích: Giúp học sinh rèn kĩ năng nhận diện và tìm các loại từ ghép.
- Luật chơi: Học sinh nhìn hình đốn từ (từ ghép). Đây là trị chơi dễ, thu
hút hầu hết học sinh tham gia, giáo viên có thể tổ chức thi đua giữa các nhóm.
* Các bước tiến hành thực hiện biện pháp.
Bước 1: Tìm hiểu về phương pháp trị chơi, tìm hiểu về đối tượng học sinh
lớp giảng dạy, phân môn Tiếng việt trong môn Ngữ văn cấp THCS.

9

TIEU LUAN MOI download :


Bước 2: Xây dựng những biện pháp, cách thức vận dụng trị chơi vào trong
q trình dạy học đặc biệt là việc đa dạng hố các trị chơi.
Bước 3: Vận dụng vào trong q trình dạy và học phân mơn Tiếng Việt, đặc
biệt là lớp 6.
Bước 4: Đánh giá hiệu quả biện pháp và điều chỉnh.
PHẦN C. MINH CHỨNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP
Đối với bản thân tôi trong q trình tham gia giảng dạy, tơi nhận thấy việc
vận dụng phương pháp trò chơi thực sự đem lại hiệu quả cao, góp phần nâng cao
hiệu quả của các tiết dạy, bài dạy. Bản thân tơi có thêm nhiều tri thức, kỹ năng
thiết kế, tổ chức trò chơi thực sự hiệu quả.

- Tơi đã vận dụng phương pháp trị chơi vào các tiết Tiếng Việt và nhận thấy
học sinh thực sự đam mê, hứng thú tham gia học tập bộ mơn. Phần lớn các em
đều tiếp thu tốt và có ý thức sử dụng Tiếng Việt trong giao tiếp hiệu quả, khám
phá vẻ đẹp Tiếng Việt qua nhiều tác phẩm văn chương.
- Giờ học trở nên sôi nổi, hấp dẫn, thu hút sự tham gia của hầu hết các học
sinh. Chất lượng giảng dạy bộ môn được nâng cao rõ rệt.
* Kết quả thể hiện qua con số, số liệu cụ thể.
Kết quả đạt được:

10

TIEU LUAN MOI download :


Quá trình thực hiện biện pháp này diễn ra từ đầu năm học đến nay là 22
tuần ở 2 lớp 6A, 6B năm học 2021-2022 tôi thấy:
- Học sinh hứng thú và say sưa hơn rất nhiều khi học các giờ thực hành
Tiếng Việt.
- Giờ học các em rất hào hứng, sôi nổi, đạt hiệu quả cao.
- Các em nắm nội dung các bài Tiếng Việt một cách chắc chắn và sâu
sắc hơn.
- Học sinh hiểu bài nhiều và nhớ lâu những kiến thức Tiếng Việt đã học.
- Số học sinh yêu thích các tiết thực hành Tiếng Việt tăng lên .
Như vậy, với việc áp dụng biện pháp trên, trong thời gian vừa qua tôi
nhận thấy chất lượng bài kiểm tra của học sinh về các bài thực hành Tiếng Việt
có sự tiến bộ vượt bậc.

Qua q trình khảo sát qua các tuần từ đầu năm đến nay, tôi nhận thấy
sự tiến bộ rõ nét của học sinh.

Cụ thể như sau:

Tổng số

Trước và sau

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

11

TIEU LUAN MOI download :


HS

tác động

6A

Trước

(37 hs)

4

10

15

8

0

7

15

13

2

0

3

6

14

15

0

8

10

17

3

0

(KS đầu năm)
Sau
( KT 15 phút)

6B
(38 hs)

Trước
( KS đầu năm)
Sau
( KT 15 phút)

* Bảng thang đo hiểu biết của học sinh (6A+ 6B:75 hs)
Thái độ

Rất tốt

Tốt

Bình

Khơng

Khơng

thường

tốt

biết

12

TIEU LUAN MOI download :


chút
nào
1. Em có nắm được quy trình thực

28

30

15

2

0

25

35

13

2

0

30

30

15

0

0

83

95

43

4

0

Khơng

Rất

hiện và luật chơi của một số pp trò
chơi trong dạy học bộ mơn khơng?
2. Em có thực hiện được quy trình
của các phương pháp trị chơi
khơng?
3. Trong các giờ học, giáo viên
hướng dẫn lớp thực hiện các
phương pháp trò chơi như thế nào?
Tổng số ý kiến

* Bảng thang đo thái độ đối với mơn Văn (6A+ 6B: 75 hs)
Thái độ

Rất

Đồng

đồng

ý

ý

Bình

thường đồng ý

khơng
đồng ý

13

TIEU LUAN MOI download :


1. Phương pháp trị chơi có gây

35

25

15

0

0

30

35

10

0

0

36

30

9

0

0

35

32

8

0

0

136

122

42

0

0

hứng thú cho em khơng?
2. Với các tiết học có sử dụng
phương pháp trị chơi, em thấy hiểu
bài hơn khơng?
3. Em tích cực tham gia vào các
hoạt động dạy học.
4. Khi được chủ động chiếm lĩnh
tri thức, em có thấy u mơn Văn
hơn khơng?
Tổng số ý kiến

PHẦN D. CAM KẾT
Tôi xin cam đoan những biện pháp này lần đầu tiên được áp dụng tại trường
THCS Trí n, khơng sao chép hoặc vi phạm bản quyền.Các biện pháp đã triển
khai thực hiện và minh chứng về sự tiến bộ của học sinh là trung thực.
Trí yên ,ngày 10 tháng 2 năm 2022
GIÁO VIÊN

14

TIEU LUAN MOI download :


Nguyễn Văn Tâm

PHẦN E: ĐÁNH GIÁ, NHẬN XÉT CỦA NHÀ TRƯỜNG
1.Đánh giá, nhận xét của tổ/nhóm chun mơn
……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
TỔ/NHĨM TRƯỞNG CHUN MƠN
(Kí và ghi rõ họ tên)

2. Đánh giá, nhận xét, xác nhận của Hiệu trưởng

15

TIEU LUAN MOI download :


……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
(kí và đóng dấu)

16

TIEU LUAN MOI download :