SKKN Tạo hứng thú và những bài học ý nghĩa cho học sinh qua các câu chuyện lồng ghép vào bài học Sin...

Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11

MỤC LỤC
Nội dung
Trang
Phần 1.Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Phần 2:. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2. 3. Cách giải quyết vấn đề
2.4.Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
Phần 3 : Kết luận , kiến nghị

2
2
2
2
3
3
14
14
15

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 1
SangKienKinhNghiem.net

Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học mơn sinh học 11

Phần 1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Chương trình sinh học phổ thơng là những kiến thức đại cương sinh học
từ trước đến nay của nhân loại. Là một môn khoa học tựu nhiên phương
tiện dạy học là điều cần thiết để giáo viên chuyển tải kiến thức học sinh.
Tuy nhiên trong thực tế ở địa phương ta, phương tiện dạy học sinh học
còn quá nghèo nàn, vì vậy việc cải tiến phương pháp giảng dạy của giáo
viên cịn gặp nhiều khó khăn , hậu quả là tỷ lệ học sinh hứng thú học sinh
học còn rất tháp vì vậy ngồi những hiểu biết về sinh học , người giáo
viên dạy cịn phải có phương pháp dạy học gây hứng thú , thu hút khi học
sinh lĩnh hội kiến thức. Đó là vấn đề cần quan tâm và nghiên cứu. Trong
sáng kiến kinh nghiệm này, tôi đề cập đến một khía cạnh “Tạo hứng thú
và những bài học ý nghĩa cho học sinh qua các câu chuyện lồng
ghép vào bài học sinh học 11”
với mục đích góp phần sao cho học sinh học dễ hiểu, thiết thực, gần gũi
với đời sống và lôi cuốn học sinh khi học
1.2. Mục đích nghiên cứu
Tạo hứng thú và những bài học ý nghĩa cho học sinh qua các
câu chuyện lồng ghép vào bài học sinh học 11
1.3.Đối tượng và Phạm vi nghiên cứu
1. Đối tượng
- Học sinh lớp 11B7, B5, B9
2. Phạm vi nghiên cứu
- Một số bài sinh học 11 ban nâng cao
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.4.1. Nghiên cứu lý thuyết
- Tìm hiểu cơ sở lý luận
- Tìm hiểu các phương pháp tích hợp

- Sử dụng phương pháp lồng ghép
1.4.2. Bố trí giảng dạy
- ở 3 lớp 11B7, B5, B9
+ Lớp thực nghiệm dạy theo phương pháp lồng ghép(11B9, B7)
+ Lớp đối chứng dạy theo phương pháp không lồng ghép(11B5)

Phần 2:. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 2
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
“Tạo hứng thú và những bài học ý nghĩa cho học sinh qua các câu
chuyện lồng ghép vào bài học sinh học 11”
 Nêu câu hỏi, thông tin thực tiễn xung quanh đời sống hàng ngày
thường thay cho lời giới thiệu bài giảng mới. Cách nêu vấn đề này có thể
tạo cho học sinh bất ngờ, có thể là một câu hỏi rất khôi hài hay một vấn
đề rất bình thường mà hàng ngày học sinh vẫn gặp nhưng lại tạo sự chú ý
quan tâm của học sinh trong q trình học tập.
 Nêu câu hỏi, thơng tin, câu chuyện xung quanh đời sống hàng
ngày khi đã kết thúc bài học . Cách nêu vấn đề này có thể tạo cho học
sinh căn cứ vào những kiến thức đã học tìm cách giải thích hiện tượng ở
nhà hay những lúc bắt gặp hiện tượng đó học sinh sẽ suy nghĩ, ấp ủ câu
hỏi vì sao lại có hiện tượng đó? Tạo tiền đề thuận lợi khi học bài tiếp
theo.
 Nêu hiện tượng xung qunh đời sống ngày thường thơng qua những
câu chuyện ngắn có tính chất khơi hài , gây cười có thể xen vào bất cứ
thời gian nào trong suốt tiết học. Hướng này có thể góp phần tạo khơng
khí học tập thoải mái . Đó cũng là cách kích thích niềm đam mê học sinh

học
 Đưa những thông tin về thế giới xung quanh liên hệ nội dung bài
học làm cho học sinh dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thuộc.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Học sinh ít hứng thú với các bài học vì lý thuyết quá nhiều, cuộc
sống hiện đại có quá nhiều cám dỗ hoặc quá đầy đủ được nuông chiều
đôi khi các em quên đi những khát vọng tuổi trẻ, những triết lý sống
,những điều rất nhỏ nhặt xung quanh cuộc sống của mình, quên đi những
câu ca dao từ ngàn đời xưa của ông cha ta về kinh nghiệm thiên nhiên, về
những triết lý sống.
2. 3. Cách giải quyết vấn đề
 Bài 1: Sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ:
Câu chuyện cây sồi duy nhất tồn tại trên sa mạc Sahara và bài học sâu
sắc về ý chí quật cường
Và các bạn biết khơng, cho đến tận ngày nay lồi sồi ấy vẫn sống sót và
được cả thế giới biết đến. Tên của nó là cây sồi Ténéré – vật thể tự nhiên
duy nhất được đánh dấu trên bản đồ sa mạc Sahara – cột mốc quan trọng
dẫn đường cho các đoàn lữ hành đi qua vùng mênh mông cát nắng. Vào
mùa đông năm 1938, người ta thử đào một cái giếng ngay bên cạnh sồi
Ténéré và ngỡ ngàng phát hiện ra: rễ cây đã cắm sâu xuống lịng đất tận
36m để tìm nước mặc dù trên mặt đất nó chỉ cao khơng tới 3 m. Thật
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 3
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
đáng khâm phục! Tuy nhiên, điều đáng buồn là mặc dù thiên nhiên hà
khắc không thể làm Ténéré suy chuyển, thế nhưng vào ngày 08/11/1973,
cây sồi huyền thoại này đã “từ trần” khi bị một người lái xe tải say rượu
tông phải. Xác cây sồi đã được đưa về Bảo tàng quốc gia Nigeria tại thủ

đô Niamey. Để tưởng nhớ bậc cao niên oai hùng nhất trong thế giới thực
vật, người ta đã dựng một mẫu điêu khắc bằng sắt trên tuyến đường mòn
băng qua vùng Ténéré. Và ngày nay, khách qua đường vẫn thấy sừng
sững cột mốc này và thầm tiếc nuối cho số phận cái cây cuối cùng của sa
mạc Sahara…. Bài học ở đây là, bạn hãy luôn chuẩn bị thật kĩ càng cho
bản thân về mặt sức khỏe, trí tuệ, tiền bạc… để có thể ứng phó được với
những điều có thể bất ngờ xảy đến trong cuộc đời. Đừng lãng phí thời
gian của bạn vào những việc vô bổ. Đừng để cho tuổi trẻ của bạn trở nên
mờ nhạt và phải nuối tiếc mỗi khi nhớ lại. Hãy làm những điều mình
muốn và cố gắng hết mình để đạt được điều đó.
 Bài 6: Dinh dưỡng nitơ ở thực vật phần III.
Lúa chiêm lấp ló đàu bờ
Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên
Nguồn cung cấp nito tự nhiên cho cây
Ni tơ trong khí quyển chiếm khoảng gần 80%, cây khơng thể hấp thụ
được nito phân tử mà chỉ hấp thụ được ở dạng NH4+ và NO3 – và vậy
trong điều kiện thường khi khơng có các vi sinh vật cố định nito thì
nguồn nito trong khơng khí khơng có tác dụng đối với cây, nhưng khi có
sấm chớp, mưa sẽ xảy ra quá trình
N2 + O2
2 NO : NO sẽ tác dụng ngay với O2
khơng khí
NO + O2

2 NO2

khí NO2 sẽ tan vào trong nước mưa tạo ra

HNO3
NH4NO3

NH4+ + NO3 – (cây hấp thụ được)
Vì vậy vụ chiêm khi lúa đang phấp phới mà có một trần mưa rào kèm
theo sấm chớp thì lúa sinh trưởng mạnh vì được cung cấp một lượng đạm
lớn
 Bài 8 : Quang hợp ở thực vật phần hệ sắc tố quang hợp:
Chỉ một cootail nước cá rốt hệ thống miễn dịch của cơ thể lập tức sẽ
được tăng cường . Cà rốt ngừa nguy cơ bị ung thư phổi, đối với những
người ăn nhiều quả . củ có nhiều caroteoit thì giảm ung thư phổi tới 63%,
giảm các bệnh tiểu đường , đóng vai trị quan trọng đối với thị giác của
con người. Thiếu vitamin A sẽ gây ra mù mắt, đặc biệt caroteoit đối với
trẻ em.
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 4
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
 Bài 9: Quang hợp ở các nhóm TV C3, C4, CAM
Câu chuyện về cây xương rồng.
Sa Mạc gắn liền với khơ hạn, gió bụi và cái nắng như thiêu như đốt.
Muông thú không thể chịu đựng nên đã chết dần, cây cối cũng thế.
Sa Mạc cô đơn giữa khơng gian rộng lớn. Sa Mạc khóc...Những giọt
nước mắt cứ lặng lẽ rơi...
Thượng đế thấy thế, bèn cử một loài cây xuống làm bạn cùng Sa Mạc.
Nhưng tất cả các loài cây đều từ chối. "Làm sao chúng tơi có thể sống ở
một nơi khơng có giọt nước nào như thế này được chứ", "làn da của tôi
không thể tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng được".
Nhưng một lồi cây đã nói với Thượng Đế rằng "Hãy cho con xuống làm
bạn với Sa Mạc." Thượng Đế mỉm cười đồng ý.
- Ta có thể thay đổi hình dáng của con. Nhưng con sẽ khơng cịn những
chiếc lá xanh tươi mà thay vào đó là những chiếc gai nhọn. Bởi những

chiếc gai ấy mới có đủ sức chống lại ánh mặt trời. Ta có thể cho con bộ rễ
dài hàng trăm mét để con tìm kiếm mạch nước ngầm. Đó chính là những
giọt nước mắt của sa mạc. Con sẽ phải ln đấu tranh để tìm kiếm mạch
nước đó. Thần Mưa cũng không thể ghé đến giúp con và Sa Mạc.
Thượng đế gọi cây là Xương Rồng.
- Nhưng liệu rằng cậu có cảm thấy cơ đơn khi giữa Sa Mạc rộng lớn này,
chỉ có mỗi mình cậu trơ trọi? - Sa Mạc vẫn băn khoăn và hỏi.
- Không đâu, tớ có bộ rễ dài hàng trăm mét. Rễ của tớ có thể len lỏi khắp
lịng đất để tìm nước mắt của cậu. Chính cậu đã tiếp thêm sức sống cho tớ
đấy. Những chiếc lá của tớ tuy khơng cịn xanh tươi nhưng với hình dáng
mới này, nó sẽ khơng đầu hàng trước thần Nắng. Cậu tiếp thêm sức sống
cho tớ cho nên tớ sẽ không cảm thấy cô đơn đâu. Ngồi ra, tớ cịn làm
bạn với các lồi sinh vật khác nữa mà - một lần nữa, Xương Rồng đã nhìn
thẳng vào Sa Mạc, cái nhìn như muốn xua tan nỗi niềm băn khoăn của Sa
Mạc.
- Nhưng khi suốt ngày phải ln đấu tranh để sinh tồn, cậu sẽ có lúc cảm
thấy mệt mỏi đấy. Bởi khi cậu ngừng đấu tranh, cậu sẽ chết.
- Cuộc sống là phải luôn đấu tranh. Nếu ta chọn cho mình một cuộc sống
bằng phẳng, liệu rằng ta có cảm nhận được hạnh phúc bởi vì mọi thứ đều
trở nên q dễ dàng. Khơng chỉ là đấu tranh với bên ngoài, quan trọng
nhất là ta phải luôn đấu tranh để chiến thắng bản thân trước những nỗi sợ
hãi, trước những cám dỗ của cuộc đời.
- Cậu có tủi thân khi cậu khơng thể nở hoa?
- Tớ vẫn có thể nở hoa chứ. Khi nào cơ thể tớ thích hợp thì tớ sẽ vẫn cho
ra đời những bơng hoa rực rỡ như bao lồi cây khác. Mỗi lần nở hoa là
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 5
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11

mỗi lần đánh dấu việc tớ đã trưởng thành hơn trong cuộc chiến với bản
thân.
Dù là một người mạnh mẽ đến đâu, họ cũng sẽ có những khoảnh khắc yếu lịng.
Chính vì vậy, họ cần những người bạn bên cạnh để dựa vào. Khơng ai có thể tồn tại
một mình. Sa Mạc và Xương Rồng cũng thế. Họ có sức sống mạnh liệt hơn bất cứ ai.
Và họ sẽ luôn bên cạnh nhau, an ủi nhau trong cuộc chiến của bản thân.

 Bài 16: Tiêu hóa ở động vật
lơi thơi như cá trơi lịi ruột
Cá trơi là những loài ăn thực vật ( cỏ, rong, rêu, tảo) nên chúng cần có 1
bộ ruột dài để chứa nhiều thức ăn.
Thẳng như ruột ngựa
Vì Ngựa là động vật có dạ dày đơn
Trả lời: Câu truyện “ trí khơn của ta đây”
Giải thích : Tại sao trâu khơng có răng hàm trên
 Bài 15: Tiêu hóa ở động vật
VỊNH TƠM
Nịi giống các ngươi thật quá buồn
Suốt ngày khúm núm, cảnh đi khom
Được đơi râu vểnh quen lùi ngược
Có cái lưng cong thạo cúi luồn
Phân lộn lên đầu nên có dại?
Não nằm phía dưới bởi chưa khơn?
Ở đời ứng xử cho minh bạch
Tư cách đàng hoàng, đáng trọng hơn

* Con trăn phải mất tới 132h để tiêu hóa hồn tồn 1 con chuột. khi
đó ruột con trăn mở rộng, túi mật co lại và nhịp tim tăng lên 25 %, sự ra
tăng kích thước trái tim của trăn có thể liên quan đến số năng lượng nó
cần để tiêu hóa con mồi, chúng có thể nhịn đói hàng tháng trời và sau đó

thưởng thức một bữa ăn khổng lồ . Chúng có thể tiêu thụ lượng thức ăn
tương đương với 50% trọng lượng cơ thể.
* Câu hỏi: trong bụng cá sấu có những gì?
dạ dày cá sấu ln lổn nhổn lủng củng, đó là bởi chúng nuốt tất cả mọi
thứ từ rùa, cá, chim tới hươu cao cổ, trâu sư tử thậm chí là cả cá sấu khác.
Do tình trạng như vậy nên sỏi đá cũng xuất hiện trong bụng của cá sấu ,
chúng nuốt những hòn đá to vào trong bụng , những viên đá này có thể
dùng làm đồ dằn khi lặn.
Bài 17:
Hơ hấp
Câu chuyện con cá - Thói quen mới !
Ngụ ngơn
Một người thích chơi các lồi cá cảnh. Lần nọ, anh đi nghỉ ở biển và tìm
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 6
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
mua được một con cá ngũ sắc tuyệt đẹp. Anh mang cá về nhà và chăm
sóc nó rất công phu. Vốn là một người chuyên nuôi dạy các lồi vật nên
anh lên một chương trình tập luyện cho con cá của mình. Tuần lễ đầu tiên
anh ni cá trong hồ chứa toàn nước biển. Tuần tiếp theo anh thêm một ít
nước ngọt. Cứ như thế, vài tháng sau con cá đã sống thoải mái trong hồ
nước ngọt và vui mừng với những thức ăn nước ngọt. Con cá lớn dần.
Giai đoạn hai của công việc "huấn luyện" cịn kỳ cơng hơn nữa. Anh trộn
một phần bùn vào nước và tăng dần lượng bùn theo thời gian. Lâu dần,
con cá chỉ còn di chuyển trong một hồ chứa bùn sền sệt. Một năm sau,
bùn được thay hẳn bằng đất và con cá nằm trên hồ đất đớp mồi như một
con chuột nhỏ. Anh chủ cá chưa hài lòng với điều đó. Anh xỏ dây vào
mang cá và tập cho nó đi trên mặt đất. Mấy tháng sau nữa, đi đâu anh

cũng dắt con cá theo mình. Khi con cá đã quen dần, anh cắt dây. Con cá
lách tách nhảy theo chủ như một con chó nhỏ trung thành.
Một hôm, con cá theo chủ đi thăm viếng bạn bè của anh ta. Khi trở về nhà
trời đổ mưa to. Con cá ráng sức chạy lạch đạch phía sau chủ mình... Lúc
tìm được một chỗ trú mưa, người chủ sực nhớ đến con cá của mình
nhưng khơng thấy nó đâu nữa. Anh ta quay lại quãng đường ban nãy để
tìm con cá. Anh thấy nó nằm chết trong một ổ gà trên đường đọng nước
mưa tràn trề. Nó chết đuối vì khơng biết bơi!
Cũng chỉ vì những thói quen mới..
 Bài 18: Tuần hồn
Những con hưu cao cổ có chiếc cổ cao ngỗng là để tranh giành lá cây với
những loài ăn thực vật khác . Mặc dù lợi thế chiều cao nhưng chúng gặp
một số bất lợi.Tim phải hoạt động gấp 2 lần con bò để đưa máu lên não
và cần tới một hệ thống mạch máu phức tạp để đảm bảo máu không dồn
xuống mặt khi cúi đầu xuống , ở phía dưới da chân cũng cực kỳ chắc để
ngăn máu đọng lại ở bụng
 Bài 19: Hoạt động của các cơ quan tuần hoàn
Trái tim của chàng trai 19 tuổi đập trong lồng ngực cậu bé lên 10
Đầu năm 2017, một gia đình ở Hà Nội chứng kiến cảnh người con trai 19
tuổi ra đi vì tai nạn. Sau khi gia đình đưa vào viện và được bác sĩ xác
định bị chết não, gia đình đã quyết định hiến tặng lại tim, gan và 2 quả
thận của người thân cho những người bệnh đang chờ được ghép.Bé
Nguyễn Thành Đạt bị chứng giãn cơ tim trên nền bệnh suy tim giai đoạn
cuối, chức năng tim chỉ còn dưới 20% là một trong bốn người được tái
sinh. PGS-TS Nguyễn Hữu Ước, trưởng khoa phẫu thuật tim mạch và
lồng ngực Bệnh viện Việt Đức, cho hay: bé Đạt đã nằm viện suốt thời
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 7
SangKienKinhNghiem.net

Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học mơn sinh học 11
gian qua và nếu khơng có thuốc bé chỉ có thể sống thêm tối đa là 2 ngày,
cịn có thuốc bé Đạt cũng chỉ có thể sống thêm được 2 tháng. Nhưng khi
được ghép tim, mọi chuyện sẽ thay đổi...
Ca ghép tim kéo dài khoảng 10 tiếng, với trái tim mới đặt vừa vào hố tim
của bé Đạt 10 tuổi và đập trong một lồng ngực mới, bé Đạt có cơ hội
được sống. Bé Đạt là trẻ em đầu tiên ở Việt Nam được ghép tim.
Trước bé Đạt, trong năm 2016 đã có ít nhất 4 người bệnh cần ghép tim
nhưng đều đã mất vì khơng có ai hiến tim.

Bài 26: cảm ứng ở động vật
- Voi có bộ não lớn nhất trong các lồi vật đi lại trên trái đất – gần 5kg,
nhưng chúng có sử dụng tất? sự thơng minh khó để định lượng ở người và
động vật nhưng chỉ số EQ. tỷ lệ giữa kích cỡ bộ nảo của con vật với kích
thước của bộ não cần có trên tổng khối lượng kích thước cơ thể , có mối
quan hệ tương ứng với khả năng xử lý cách thách thức và cản thở. Chỉ số EQ
trung bình ở voi là 1,88, ở người là 7,33- 7,69, và tinh tinh là 2,45, lợn là
0,27
 Bài 31: tập tính của động vật
Câu chuyện cảm động về : Lồi chim Yến
Xé gió biển ,đơi cánh nhỏ dang rộng hết cỡ lượn lên mất hút trên không
trung rồi bất thần lao xuống hết tốc lực. Chẳng có gì ngăn cản nổi, Yến
mẹ lao đầu vào vách đá thẳng đứng. Để lại trên vách đá vệt máu tươi uất
nghẹn và tiếng kếu khản đặc, xé lòng của chim trống.
Cảnh tượng đó lặp đi lặp lại vào mùa, mùa mà một lồi hân hoan trên sự
chết chóc của lồi khác. Mùa khai thác Tổ yến. Yến sống chung thànhchết thủy chung. Một đôi Yến đã sống cùng nhau là chọn đời chọn kiếp.
Khi đã xây tổ ở đâu vĩnh viễn khơng dời đi nữa . Tập tính đó giết hại
Yến. Người vẫn thầm ngưỡng mộ và tự hỏi: trong hàng ngàn chim Yến
bay rợp biển kia mà sao các cặp đôi không bao giờ nhầm lẫn. Không đời
nào lang chạ? Hàng vạn tổ Yến ken đặc trên vách đó mà Yến ln về

đúng nhà của mình, khơng bao giờ chiếm tổ chim khác. Rồi người sử
dụng triệt để tập tính này để dụ yến, nuôi yến, lấy tổ Yến và vơ tâm nhìn
xác Yến…. Nếu khơng may gặp một thợ hái tổ không chuyên hay thiếu
kinh nghiệm không chừa lại một phần tổ hoặc lấy đúng chiếc tổ của Yến
sắp sinh . Chim mẹ trở về trong tình trạng mất tổ, không chịu nổi đau đớn
chuyển dạ. Yến sẽ quẫn và tìm cách gieo mình vào vách núi , chính nơi
đã xây mái ấm để quyên sinh.
Đa số chim trống sau đó sẽ bay lượn điên cuồng, kêu gào thảm thiết rồi
lao thẳng vào nơi vợ chết. Nên các vệt máu khô buồn in lại trên vách đá
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 8
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
lạnh lẽo thường là vệt đôi bên nhau, thậm chí là chồng lên nhau. Nếu
khơng tự tử , chim Yến trống sẽ sống cô đọc suốt quãng đời cịn lại
*Lời nói của vẹt được coi là những câu bắt chước vô nghĩa. Những
nghiên cứu trong 30 năm qua cho thấy vẹt không chỉ bắt chước con
người, chúng có thể xử lí như 1 đứa trẻ 4- 6 tuổi . Chúng có thể hiểu
được ý nghĩa của các từ như “ giống nhau”, “ khác nhau” “ to hơn”, “ lớn
hơn” và các con số. Điều lí thú hơn là chúng có thể kết hợp các cụm từ
theo cách rất sáng tạo
* Câu chuyện trường học của các loài vật

Ngày xửa ngày xưa các loài động vật quyết định mình phải trở nên giỏi
giang hơn để giải quyết những vấn đề của thế giới mới, vậy nên chúng
quyết định mở một trường học.Chúng đã thông qua một chương trình học
bao gồm các mơn chạy, bơi lội, leo trèo và bay. Để tiện áp dụng và quản
lý, tất cả các loài động vật đều được yêu cầu phải học tất cả các môn.
Cậu vịt rất giỏi môn bơi lội. Trên thực tế, cậu còn giỏi hơn cả giáo viên

của mình. Nhưng cậu lại đạt điểm rất thấp trong mơn bay và cực kỳ tồi
trong mơn chạy.
Bởi vì chạy rất chậm, cậu vịt phải ở lại luyện tập sau giờ học và cũng dần
bỏ môn bơi để thực hành môn chạy. Cậu vịt cứ cố chạy đến khi màng
chân của mình bị rách toạc, và bây giờ khả năng bơi của cậu chỉ ở mức
trung bình. Nhưng bình thường lại là điều được chấp nhận ở trường học,
vì vậy khơng học sinh nào phải lo về điều này, ngoại trừ vịt.Chú thỏ thì
học giỏi nhất lớp mơn chạy nhưng thỏ lại vơ cùng hoang mang vì thỏ học
q dốt mơn bơi lội.
Bạn sóc thì rất giỏi leo trèo cho đến khi cậu bắt đầu phát hoảng trong lớp
bay, vì giáo viên bắt sóc tập bay từ dưới đất thay vì trên các cành
cây. Sóc cũng bị chuột rút vì tập q sức và vì vậy chỉ nhận điểm trung
bình mơn leo trèo và điểm kém môn chạy.
Đại bàng là một đứa trẻ có vấn đề và bị kỉ luật rất nghiêm khắc vì tội
khơng vâng lời của mình. Trong lớp leo trèo, cậu chiến thắng mọi đứa trẻ
khác trong bài tập leo cây nhưng cậu nhất định chỉ muốn chỉ sử dụng
năng lực riêng của mình để lên đến đầu ngọn cây.
Kết thục năm học, một bạn lươn dị thường, bơi giỏi và chạy, leo trèo, bay
kha khá lại có điểm trung bình mơn cao nhất và vì vậy trở thành thủ khoa
năm đó.
Lồi cày thảo ngun biểu tình bằng cách khơng nhập học và địi giảm
thuế bởi vì bạn giám hiệu nhà trường đã không thêm môn đào hang vào
chương trình học bắt buộc. Chúng giao con mình cho một con lửng và
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa Page 9
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học mơn sinh học 11
sau đó gia nhập với chuột chũi và chuột túi để mở một trường tư thục đầy
thành cơng về sau."

Câu chuyện này muốn nói lên điều gì? Phải chăng không chỉ các nhà
trường mà đến các phụ huynh cũng đang sai lầm trong đường hướng giáo
dục của mình? Thay vì quan tâm đến năng lực và sở thích cá nhân của
từng đứa trẻ, chúng ta đang bắt những học sinh phải giỏi toàn diện, cả xã
hội lẫn tự nhiên, cả thể thao lẫn văn hoá.
Triết lý giáo dục này không chỉ phản giáo dục khi bỏ lơ năng khiếu và
đam mê của từng học sinh (giống như mỗi lồi động vật có một năng lực
khác nhau), chúng cịn đang tạo ra những thế hệ tương lai có khả năng
trung bình ở mọi thứ, nhưng khơng thực sự xuất sắc ở bất kì lĩnh vực nào.
 Bài 32: tập tính của động vật
* Ví dụ 1: hải ly như không sinh hoạt trong mùa đông, chúng chỉ sống
nhờ vào những thức ăn đã được lưu trữ từ trước hoặc trữ lượng mỡ trong
cơ thể . Hải ly duy trì năng lượng bằng cách tránh ra ngồi vào những
ngày trời rá rét. Kết quả là những con vật gặm nhấm này khơng có khái
niệm về thời gian và chúng phát triển một chu kỳ tự do 29h mỗi ngày
* Ví dụ 2: bồ câu có thể hàng nghìn km để tìm đúng địa điểm mà khơng
gặp khó khăn gì. Một số loài chim như chim nhạn Nam cực , thực hiện
chuyến đi khứ hồi 40.233km mỗi năm , rất nhiều lồi sử dụng nam châm
ngay trong người để tìm ra để tìm ra hướng đi tương ứng với từ trường
của trái đất , bồ câu cũng sử dụng các dấu mốc trên mặt đất để chúng tìm
đường về nhà
* Ví dụ 3:khi xem xét về tập tính xã hỗi của loài ong các nhà khoa học đã
ngỡ ngàng về vai trò tuyệt đối của ong chúa đối với thần dan của mình.
Nhưng người ta cho tuyến nước bọt của ong chúa khơng hoạt động thì
quyền hành của nó cũng biến mất
Các nhà côn trùng học cho biết tuyến nước bọt của ong chúa chứa đựng
một kho các chất hóa học, khi được bức xạ vào khơng gian các lồi ong
chất này sẽ truyền thông tin đến các con ong và mệnh lệnh sẽ được chấp
hành triệt để. Thành phần của các hóa chất trong nước bọt vơ cùng phức
tạp , người ta tước bỏ vũ khí bí mật của ong chúa bằng cách làm ngưng

trệ sự hoạt động của tuyến nước bọt kết quả quyền hành của ong chúa
biến mất, và lũ ong cũng lập tức làm ngơ với chúa của chúng.
 Bài 33: Thực hành xem phim về tập tính của động vật
Câu chuyện : Chiếc túi thần kỳ
Cá ngựa đực – những bà mẹ thiên thần. Cá ngựa vào mùa sinh sản cá
ngựa đực sẽ có các mao mạch phồng lên ở bụng để hình thành một cái
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
túi, cái túi này sẽ được cá cái phóng trứng vào và hình thành phơi , sau đó
cá ngựa đực sẽ vượt cạn để sinh ra cá ngụa con
 Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
Câu chuyện: trê cóc
Vợ chồng cóc vốn sống ở gần bờ ao , đến khi đẻ , vợ cóc xuống ao sinh ra
một đàn nồng nọc. Lão trê ở dưới ao thấy nịng nọc giống mình , bèn bắt
cả đàn về ni.
Khi cóc trở lại, thấy trê chiếm đoạt con mình mới đem việc đến kiện của
quan> quan truyền giam trê lại. Vợ trê ở nhà đến nhờ Triều Đẩu gỗ tội
cho chồng, Triều Đẩu giới thiệu vợ trê đến Lý nghạnh, một thủ hạ am
tường việc quan.
Lý nghạnh lo lễ vật vào cáo quan để khiếu nại cho trê. Quan cho sai nha
đến tận nơi tra án. Trông thấy đàn nòng nọc , nha lại cho là con của trê
bèn về trình với quan. quan liền ra lệnh thả trê và bắt giam cóc lại
Đến lượt vợ cóc phải chạy lo cho chồng. Ếch giới thiệu cho cóc một thấy
kiện trứ danh là nhái bén . Bén khuyên vợ cóc cứ đơih nịng nọc đứt đi
tự nhiêm sẽ về với mình, khơng cần phải kiện cáo gì cả.
Quả nhiên ít lâu sai, khi ra bờ ao thì thì đàn cóc con tìm mẹ theo về . Vợ
cóc cùng đàn con đến kêu oan. Trước chứng cứ rõ ràng trê phải thú tội Lý

nghạnh, lươn và vợ chồng lão trê bị kết án chui rúc dưới bùn, vợ cóc
thắng kiện cả nhà đoàn tụ
Câu chuyện: Sự lột xác của một con sâu
Một con sâu vào một ngày đẹp trời nắng ấm, nó leo lên ngọn những lá
cây để chơi, đang mải mê ngắm mây bay thì bỗng giật mình vì tiếng hét
của một cơ bế đang đi hái hoa,con gì mà trơng xấu xí thế, trơng ghê sợ
q! Sâu nghe thấy vậy nó buồn quá từ đó nó chui vào trong kén để
khơng ai phải trơng thấy nó cả.
Một thời gian sau một hơm nó bỗng thấy ngứa lưng, nó giậy phá kén
chui ra ngồi, nó vừa chui ra thì gặp ngay cơ bé dạo trước. Nó đang định
trốn thì bống cơ bé kêu lên ơi con bướm xinh q! Nó nghĩ con người thật
hay hơm trước bảo nó xấu nay lại khen xinh.
Nó ngắm mình trong những giọt sương thì thấy mình đã có một đơi
cánh thật đẹp .
 Bài 39: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động
vật
* Nhân tố thức ăn :
Câu chuyện: con chồn và vườn nho

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
Một con chồn muốn vào một vườn nho, nhưng vườn nho lại được rào dậu
cẩn thận. Tìm được một chỗ trống, nó muốn chui vào nhưng khơng thể
được.
Nó mới nghĩ ra một cách nhịn đói để gầy bớt đi.Sau mấy ngày nhịn ăn,
con chồn chui qua lỗ hổng một cách dễ dàng. Nó vào được trong vườn
nho. Nhưng sau khi ăn uống no nê, con chồn mới khám ra rằng nó đã trở

nên quá mập để có thể chui qua lỗ hổng trở lại. Thế là nó phải tuyệt thực
một lần nữa.
- Thoát ra khỏi vườn nho nó nhìn và ngẫm nghĩ “Hỡi vườn nho, vào trong
nhà ngươi để được gì? Bởi vì ta đã đi vào với hai bàn tay không, ta cũng
trở ra với hai bàn tay trắng.”
*Các nhân tố môi trường khác: Tại sao không nên hút thuốc lá
Trong thuốc lá chứa nicotin, Nicotin gây nghiện chẳng kém gì heroin hay
cocain.
Ung thư phổi chỉ là một trong những nguy cơ từ thuốc lá, thuốc lá có thể
gây ra bệnh tim mạch và các bệnh nguy hiểm khác
Việc hút thuốc lá sẽ làm gia tăng ung thư phổi, bàng quang, tuyền liệt
tuyến, miệng, thực quản và một số bệnh ung thư khác, trong đó có bệnh
bạch cầu , suy giảm khả năng sinh sản, nguy cơ lỗng xương, giảm trí
nhớ và năng lực trí tuệ, suy giảm khả năng tình dục ở nam giới, làm yếu
chức năng của khứu giác và vị giác.
Hút 01 điếu thuốc lá là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi
thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút
thuốc từ 5 đến 8 năm. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30- 80%. Chủ
yếu là do các bệnh ung thư đặc biệt là ung thư phổi, bệnh tắc nghẽn mãn
tính, các bệnh tim mạch…mức độ tăng nguy cơ phụ thuộc vào độ tuổi bắt
đầu hút( hút càng sớm nguy cơ tăng càng cao)
Không những thế , người không hút thuốc lá hít phải khói thuốc lá cũng
bị ảnh hưởng về sức khỏe khơng kém gì người hút thuốc lá đặc biệt đối
với trẻ me rất dễ bị viêm tai giữa dẫn đến điếc,
 Bài 45: Sinh sản hữu tính ở dộng vật
*Nuôi con không phải là chuyện nhỏ dối với cá voi. Khi con non của
chúng sau 10 – 12 tháng trong bụng mẹ sẽ to bằng 1/3 chiều dài của mẹ (
9m đối với con cá voi xanh bé bỏng) bà mẹ phun sữa vào miệng con non
bằng những bộ cơ quan tuyến vú trong khi đứa con om chặt lấy ti mẹ .
Với gần 50% lượng chất béo , sữa cá voi có lượng chất béo gấp 10 lần so

với sữa người , giúp các con non đạt được tốc độ tăng trưởng chóng mặt
gần 9kg mỗi ngày
* Câu ca dao
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học mơn sinh học 11
Tị vị mà ni con nhện
Đến khi nó lớn nó quyện nhau đi
Tị vị ngồi khóc tỉ ti
Nhện ơi! Nhện hỡi! Mày đi đằng nào
Khi tò vò xây tổ xong nó sẽ đi kiếm nhện và đốt cho chúng sống dở chết
dở. Sau đó tị vị mang nhện về tổ rồi lấp đất lại. Khơng phải tị vị ni
nhện mà nó bắt, nhốt nhện vào tổ, đẻ trứng trong đó chờ khi ấu trùng tị
vị ra đời thì có sẵn nguồn thức ăn dự trữ. Ấu trùng tị vị lớn lên thì nhện
cũng "quện nhau đi"- có nghĩa là hết đời
Chuyện về một lồi chim vơ tình
Có một loài chim mà khi lớn lên, muốn bay được thì phải ăn thịt chim
mẹ. Và tất nhiên, chim mẹ ln mong một ngày nào đó chim con có thể
tự mình cất cánh bay cao; Vì thế chim mẹ đã khơng do dự tình nguyện để
chim con ăn thịt mình… Cầu mong những chim mẹ “ngốc nghếch” đều
có được những chim con “vơ tình” nhưng lại thật… có tình! Cầu mong
những chim con đó có thể sải cánh thật rộng, bay thật cao, thật xa như
tấm lòng chim mẹ hằng mong đợi.
Chuyện về loài động vật ăn thịt mẹ bất hiếu
Rận biển là một trong những loài động vật ăn thịt mẹ bất hiếu nhất. Rận
biển cái phải trải qua nhiều đau đớn khi giao phối và sinh con, khi con rận
biển cái sinh nở, những con rận biển con sẽ gặm nhấm nội tạng từ bên
trong cơ thể mẹ vẫn còn sống. Hành động ăn thịt mẹ của rận biển con là

để chúng ta tìm đường thốt ra thế giới bên ngồi khi đó chỉ để lại cho mẹ
cái xác không hồn.
2.4.Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
Riêng bản thân tôi nhờ vận dụng phương pháp này tôi đã đạt được một
số kết quả nhất định, học sinh trở nên thích học hơn, thích những giờ dạy
của tơi nhiều hơn thậm chí có những học sinh về tìm tịi thế giới xung
quanh đặt ra những câu hỏi rồi đến hỏi tơi. Trong giờ học tơi đã kết hợp
hài hịa trong phong cách dạy của mình tạo khơng khí thoải mái, dễ
hiểu,dễ học,dễ nhớ,các em nắm kiến thức tốt hơn
Kết quả đối chứng
Thực tế giảng dạy cho thấy các lớp không hoặc ít áp dụng so với lớp áp
dụng thường xuyên có sự khác nhau rõ rệt
Số liệu cụ thể
Kết quả
Lớp
Mức độ
giỏi
khá
TB Yếu,kém
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa
SangKienKinhNghiem.net


Các câu chuyện truyền cảm hứng cho học sinh học môn sinh học 11
11B9
11B7
11B5

Thường xuyên áp dụng
Thường xuyên áp dụng

Không áp dụng

10HS
08HS
0HS

15HS
13HS
5HS

20HS
24HS
35HS

0HS
0HS
5HS

Phần 3 : Kết luận , kiến nghị
Cần tạo cơ sở vật chất, phương tiện dạy học để học sinh có nhiều tiết thực
nghiệm, tiếp cận được nhiều thơng tin mới về thế giới sinh vật xung
quanh chúng ta
Cập nhật những tài liệu mới nhất, những tin tức mới nhất về môn
sinh học để giáo viên tiếp cận được nhiều hơn.
Với thực trạng trên và yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học có
thể coi đây là một ý kiến vào việc nâng cao chất lượng học sinh học trong
thời kỳ đổi mới. mặc dù có cố gắng nhưng vẫn cịn rất sơ sài trong thế
giới mênh mơng của sinh giới rất mong được sự đóng góp ý kiến của các
cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp để đề tài của tơi được đa dạng hơn,
phong phú hơn, hồn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cám ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày.22tháng 5năm 2018
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.

Nguyễn Thị Hồng

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng – THPT Hậu Lộc 2 – Hậu Lộc - Thanh Hóa
SangKienKinhNghiem.net