PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN TRAPHACO
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (494.65 KB, 100 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG ANH
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CƠNG TY CỔ PHẦN TRAPHACO
ḶN VĂN THẠC SĨ KẾ TỐN
Hà Nợi, năm 2021
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG ANH
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CƠNG TY CỔ PHẦN TRAPHACO
CHUN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
ḶN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. LÊ THỊ NHU
Hà Nội, năm 2021
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan luận văn về đề tài “Phân tích báo cáo tài chính Cơng ty Cổ
phần Traphaco” là cơng trình nghiên cứu cá nhân của em trong thời gian qua. Mọi
số liệu sử dụng phân tích trong luận văn và kết quả nghiên cứu là do em tự tìm hiểu,
phân tích một cách khách quan, trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được
cơng bố dưới bất kỳ hình thức nào. Em đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự
trung thực trong học thuật. Em cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này
do em thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật. Em xin
chịu hồn tồn trách nhiệm nếu có sự khơng trung thực trong thơng tin sử dụng
trong cơng trình nghiên cứu này.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Phương Anh
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, em đã nhận
được sự động viên, khuyến khích và tạo điều kiện giúp đỡ nhiệt tình của các cấp
lãnh đạo, của các thầy giáo, cô giáo, anh chị em, bạn bè đồng nghiệp và gia đình.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo của Viện Sau Đại học
trường Đại học Kinh tế Quốc dân và đặc biệt là các thầy cơ của Viện Kế tốn –
Kiểm tốn đã tạo điều kiện, đóng góp ý kiến cho em trong suốt quá trình học tập và
hồn thành luận văn thạc sĩ.
Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Lê Thị Nhu – người đã
trực tiếp hướng dẫn, tận tình chỉ bảo, giúp đỡ em để hồn thành luận văn này.
Với thời gian nghiên cứu còn hạn chế, thực tiễn công tác lại vô cùng sinh
động, luận văn khơng tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được các ý kiến
đóng góp chân thành từ các thầy giáo, cô giáo, đồng nghiệp, bạn bè. Em xin chân
thành cảm ơn!
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ..........................................................................i
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.....................................1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài....................................................................................1
1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu......................................................................2
1.3 Mục tiêu nghiên cứu..........................................................................................4
1.3.1 Mục tiêu tổng quát...................................................................................4
1.3.2 Mục tiêu cụ thể........................................................................................4
1.4 Câu hỏi nghiên cứu............................................................................................4
1.5 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu........................................................................5
1.6 Phương pháp nghiên cứu..................................................................................5
1.6.1 Phương pháp thu thập dữ liệu:.................................................................5
1.6.2 Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu:..................................................5
1.6.3 Phương pháp trình bày dữ liệu:................................................................6
1.7 Kết cấu của đề tài nghiên cứu...........................................................................6
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH.....7
2.1. Hệ thống báo cáo tài chính và vai trị của việc phân tích báo cáo tài chính............7
2.1.1. Hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp...............................................7
2.1.2. Phân tích báo cáo tài chính và vai trị của việc phân tích báo cáo tài chính......8
2.2. Các phương pháp phân tích báo cáo tài chính.............................................11
2.2.1. Phương pháp so sánh.............................................................................11
2.2.2. Phương pháp loại trừ.............................................................................13
2.2.3. Phương pháp Dupont............................................................................14
2.2.4. Các phương pháp khác..........................................................................15
2.3. Nợi dung phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp....................................16
2.3.1. Phân tích cấu trúc tài chính...................................................................16
2.3.2. Phân tích khả năng thanh tốn...............................................................19
2.3.3 Phân tích kết quả và hiệu quả hoạt động kinh doanh..............................25
2.3.4 Phân tích dấu hiệu khủng hoảng tài chính và rủi ro phá sản...................29
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................31
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CƠNG TY CỔ PHẦN
TRAPHACO..........................................................................................................32
3.1. Tổng quan về Cơng ty Cổ phần Traphaco....................................................32
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Traphaco.......32
3.1.2. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Traphaco. .34
3.1.3. Đặc điểm bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Traphaco....................37
3.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế tốn và hệ thống kế tốn của Cơng ty Cổ
phần Traphaco.................................................................................................40
3.2. Phân tích báo cáo tài chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco.......................43
3.2.1. Phân tích cấu trúc tài chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco.................43
3.2.2. Phân tích khả năng thanh tốn của cơng ty Cổ phần Traphaco..............50
3.2.3. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh..............................................55
3.2.4. Phân tích dấu hiệu khủng hoảng tài chính và rủi ro phá sản cơng ty Cổ
phần Traphaco.................................................................................................64
CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC TÀI CHÍNH CỦA CƠNG
TY CỔ PHẦN TRAPHACO.................................................................................67
4.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu.......................................................................67
4.1.1. Những kết quả đạt được về tình hình tài chính Cơng ty Cổ phần
Traphaco.........................................................................................................67
4.1.2. Những điểm cịn tồn tại về tình hình tài chính của Cơng ty Cổ phần
Traphaco.........................................................................................................68
4.1.3. Định hướng phát triển Công ty Cổ phần Traphaco................................69
4.2. Một số giải pháp nâng cao năng lực tài chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco. .70
4.2.1. Về cấu trúc tài chính.............................................................................70
4.2.2. Về khả năng thanh tốn.........................................................................70
4.2.3. Về hiệu quả hoạt động kinh doanh........................................................71
4.2.4. Về dấu hiệu khủng hoảng tài chính và rủi ro phá sản............................73
4.3. Đóng góp của đề tài nghiên cứu.....................................................................73
4.3.1. Về mặt lý luận.......................................................................................73
4.3.2. Về mặt thực tiễn....................................................................................74
4.4. Những hạn chế và một số gợi ý cho các nghiên cứu trong tương lai...........74
4.4.1. Những hạn chế......................................................................................74
4.4.2. Một số gợi ý cho các nghiên cứu trong tương lai..................................75
4.4.3. Kết luận đề tài nghiên cứu.....................................................................76
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Ý nghĩa
BCTC
Báo cáo tài chính
BH & CCDV
Bán hàng và cung cấp dịch vụ
DN
Doanh nghiệp
DTT
Doanh thu thuần
HĐKD
Hoạt động kinh doanh
HĐKD
Hoạt động kinh doanh
HTK
Hàng tồn kho
LNST
Lợi nhuận sau thuế
NV
Nguồn vốn
NVL
Nguyên vật liệu
QLDN
Quản lý doanh nghiệp
ROA
Tỷ suất sinh lợi của tài sản
ROE
Tỷ suất sinh lợi VCSH
ROI
Tỷ suất sinh lợi của vốn đầu tư
ROS
Tỷ suất sinh lợi của doanh thu
TNDN
Thu nhập doanh nghiệp
TS
Tài sản
TSDH
Tài sản dài hạn
TSNH
Tài sản ngắn hạn
VCSH
Vốn chủ sở hữu
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
Bảng 3.1. Phân tích cơ cấu và sự biến động tài sản....................................................44
Bảng 3.2. Phân tích cơ cấu và sự biến động nguồn vốn.............................................47
Bảng 3.3. Phân tích mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn.......................................49
Bảng 3.4. Phân tích các chỉ số thanh tốn nợ ngắn hạn..............................................51
Bảng 3.5. So sánh các chỉ số thanh toán của Công ty Cổ phần Traphaco (TRA) với
các công ty cùng ngành năm 2020..........................................................52
Bảng 3.6. Phân tích các chỉ số thanh tốn nợ dài hạn.................................................54
Bảng 3.7. Phân tích kết quả kinh doanh.....................................................................55
Bảng 3.8. So sánh doanh thu của Công ty Cổ phần Traphaco với các công ty cùng
ngành giai đoạn 2019-2020......................................................................57
Bảng 3.9. So sánh tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của Công ty Cổ phần Traphaco với các
công ty cùng ngành giai đoạn 2019-2020.................................................58
Bảng 3.10. Phân tích khái quát hiệu quả kinh doanh của Công ty qua các năm...........59
Bảng 3.11. So sánh tỷ suất sinh lợi của Công ty Cổ phần Traphaco với các công ty cùng
ngành giai đoạn 2019-2020......................................................................62
Bảng 3.12. Phân tích dấu hiệu rủi ro tài chính............................................................64
Biểu đồ 3.1: Cơ cấu tài sản Công ty Cổ phần Traphaco giai đoạn 2018 - 2020.......46
Biểu đồ 3.2. Cơ cấu nguồn vốn công ty Cổ phần Traphaco giai đoạn 2018 - 2020.......49
Sơ đồ 2.1: Mơ hình Dupont.....................................................................................15
Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Traphaco............38
Sơ đồ 3.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế tốn của Cơng ty Cổ phần Traphaco.............41
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG ANH
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CƠNG TY CỔ PHẦN TRAPHACO
CHUN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Hà Nội, năm 2021
1
TĨM TẮT ḶN VĂN THẠC SĨ
Luận văn: “Phân tích báo cáo tài chính tại Cơng ty Cổ phần Traphaco"
được thực hiện nhằm mục tiêu phản ánh thực trạng năng lực tài chính của doanh
nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính cũng như hiệu
quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
Luận văn nghiên cứu thực trạng tài chính tại Cơng ty Cổ phần Traphaco
trong giai đoạn 2018-2020 trên cơ sở thu thập các số liệu thứ cấp về tình hình sản
xuất kinh của Công ty. Luận văn sử dụng các phương pháp thống kê; phương pháp
đồ thị, phương pháp tỷ lệ, phương pháp liên hệ, cân đối, so sánh, thống kê cho phân
tích. Qua số liệu sẵn có kết hợp với những chỉ tiêu tài chính thích hợp để phân tích,
đánh giá thực trạng tình hình tài chính tại Cơng ty Cổ phần Traphaco. Luận văn
gồm các chương chính sau:
- Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu: Giới thiệu lý do chọn đề tài, mục
tiêu nghiên cứu, phạm vi và phương pháp nghiên cứu, kết cấu đề tài.
- Chương 2: Lý luận chung về phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Nội dung trình bày lý thuyết về nội dung báo cáo tài chính doanh nghiệp bao gồm
phân tích cấu trúc tài chính; tình hình thanh tốn; kết quả và hiệu quả kinh doanh và
rủi ro tài chính doanh nghiệp.
- Chương 3: Phân tích báo cáo tài chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco. Nội
dung chương phân tích tình hình tài chính tại Cơng ty Cổ phần Traphaco trong giai
đoạn 2018-2020, thơng qua phân tích báo cáo tài chính, bảng báo cáo kết quả kinh
doanh, phân tích cơ cấu tài sản, cơ cấu nguồn vốn và hiệu quả hoạt động kinh
doanh, tình hình lưu chuyển, tình hình thanh tốn, khả năng sinh lời.
- Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu; các giải pháp và kết luận. Đề tài
tổng hợp các kết quả nghiên cứu và đề xuất một số kiến nghị nhằm góp phần cải
thiện tình hình tài chính cũng như hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công
ty.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG ANH
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CƠNG TY CỔ PHẦN TRAPHACO
CHUN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
ḶN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. LÊ THỊ NHU
Hà Nội, năm 2021
1
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Đối với doanh nghiệp, Tài chính là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp
đến sự tồn tại và phát triển. Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển bền vững
phải có các hoạt động: nghiên cứu nhu cầu thị trường, phân tích tình hình hiện tại của
cả nền kinh tế và của doanh nghiệp. Phân tích tài chính giúp cho các nhà quản trị thấy
rõ thực trạng của doanh nghiệp mình: Tình trạng tăng giảm; những mặt tốt và những
mặt khơng tốt về tình hình tài chính, tình hình hoạt động kinh doanh, tình hình vốn,
cơng nợ..., từ đó vạch ra các biện pháp, chiến lược kịp thời và hữu hiệu nhằm ổn định
tình hình tài chính hợp lý và vững mạnh, tăng giá trị tài sản cho chủ sở hữu. Việc
phân tích báo cáo tài chính khơng chỉ cung cấp thơng tin tài chính rõ ràng nhất cho
nhà quản trị, mà cịn mang lại sự hữu ích đối với các nhà đầu tư, nhà cung cấp, nhà
cho vay, người lao động trong doanh nghiệp cũng như các cơ quan quản lý nhà nước.
Đặc biệt, đối với các công ty cổ phần, công tác này đặc biệt chiếm vị trí nổi bật bởi
nó ảnh hưởng rất lớn tới việc ra quyết định của các nhà đầu tư - một nhân tố giữ vai
trị khơng nhỏ tới hoạt động của doanh nghiệp.
Công ty Cổ phần Traphaco tiền thân là tổ sản xuất thuốc Ty Y tế Đường sắt
được thành lập ngày 28/11/1972, và chính thức hoạt động dưới hình thức cơng ty cổ
phần vào ngày 01/01/2000. Hiện nay vốn điều lệ của Công ty là 80 tỷ đồng với số
lượng cố phiếu niêm yết là 8.000.000 cổ phiếu. Vào ngày 29/3/2021 Công ty cổ phần
Traphaco xác lập kỷ lục "Công ty Dược đầu tiên về hiện đại hóa thuốc Đơng dược và
có ba dịng sản phẩm thuốc Đông dược bán chạy nhất Việt Nam (Boganic, Hoạt
huyết dưỡng não và Tottri)".Công ty Cổ phần Traphaco được lựa chọn xem xét,
chứng nhận xác lập kỷ lục bởi trong những năm qua, Traphaco không chỉ bền bỉ phát
triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn GACP-WHO phục vụ sản xuất đơng dược, mà
Cơng ty cịn ln đi đầu về việc ứng dụng công nghệ hiện đại tạo nên sự khác biệt
trong sản xuất dược phẩm. Là điển hình tiêu biểu của phát triển bền vững tại nước ta,
2
Traphaco luôn hướng tới phát triển nền kinh tế xanh với 3 mục tiêu: Hiệu quả kinh tế
cao gắn với trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.
Trải qua một thời gian nghiên cứu lý luận về báo cáo tài chính và phân tích
báo cáo tài chính, cùng với việc tìm hiểu tình hình tài chính tại Cơng ty Cổ phần
Traphaco, tác giả nhận thấy: Phân tích báo cáo tài chính cơng ty chưa phát huy hết
vai trị, tác dụng trong việc đánh giá thực trạng tình hình tài chính, là cơ sở cho việc
ra quyết định tài chính và lập kế hoạch trong tương lai. Vì vậy, tác giả đã chọn:
“Phân tích báo cáo tài chính Cơng ty Cổ phần Traphaco” làm đề tài nghiên cứu
cho Luận văn thạc sĩ của mình.
1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu
Phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp là cơ sở quan trọng giúp nhà quản trị
và các nhà đầu đánh giá được tiềm năng cũng như hiệu quả sản xuất kinh doanh
cũng như những rủi ro và triển vọng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp.
Chính vì vậy phân tích báo cáo tài chính ln được chú trọng và quan tâm.
Qua tìm hiểu cũng có rất nhiều tác giả lựa chọn phân tích báo cáo tài chính
doanh nghiệp làm luận văn thạc sĩ tại các trường đại học, có thể kể đến một số luận
văn sau:
- Đề tài: “Phân tích Báo cáo tài chính tại cơng ty cổ phần Dược phẩm Hà Tây”
của tác giả Chu Thị Hồng Lan (2018), đã tập trung hệ thống hóa được những vẫn đề lý
luận cơ bản về phân tích tình hình tài chính thơng qua báo cáo tài chính, đề cập sâu đến
các phương pháp cũng như nội dung phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp. Song
luận văn mới chỉ phân tích tình hình tài chính đang diễn ra tại cơng ty, nhằm xây dựng
nên hệ thống chỉ tiêu để phân tích tại cơng ty, mà chưa hướng tới việc phân tích những
biến động trong hoạt động của cơng ty, tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các biện pháp
để khắc phục và nâng cao hiệu quả hoạt động công ty.
- Đề tài: “Phân tích tình hình tài chính của Cơng ty Cổ phần Dược Hậu
Giang” của tác giả Trần Lê Phương Nhung (2017), Trường Đại học Lao Động – Xã
Hội, là một luận văn phân tích về tình hình tài chính của doanh nghiệp kinh doanh
3
dược phẩm, luận văn đã tiếp tục hoàn thiện hệ thống hóa các lý luận về báo cáo tài
chính và phương pháp phân tích báo cáo tài chính; đồng thời tiến phân tích những
biến động trong hoạt động của cơng ty đứng trên góc độ người bên ngồi đi phân
tích, tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các biện pháp để khắc phục và tăng cường
tình trạng tài chính và hiệu quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang.
Song, nội dung phân tích chưa sâu, dàn trải, một số chỉ tiêu quan trọng như: cơ cấu
từng khoản mục của tài sản, mức độ độc lập tài chính của các công ty không được
luận văn đề cập, phân tích.
- Đề tài “Phân tích tài chính tại cơng ty Cổ phần Công nghệ Dược phẩm Việt
Pháp” của tác giả Lê Thị Dung (2018), Trường Đại học Kinh Tế – Đại học Quốc
Gia Hà Nội, đã khái quát hóa những vấn đề lý luận về tình hình tài chính, tiến hành
phân tích tình hình tài chính và đề xuất những giải pháp cụ thể nâng cao tài chính
tại Cơng ty Cổ phần Công nghệ Dược phẩm Việt Pháp. Tuy nhiên, luận văn chỉ
nhằm phục vụ quản trị doanh nghiệp mà chưa hướng tới phục vụ những đối tượng
liên quan khác.
- Đề tài “Phân tích báo cáo tài chính Cơng ty Cổ phần Dược phẩm Nam Hà”,
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân của tác giả Trần Thị Thanh Thúy (2017). Trong
đề tài, tác giả mới chỉ dừng lại phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp nói
chung mà chưa làm rõ góc độ phân tích của đề tài là đứng trên cương vị doanh
nghiệp, cơ quan quản lý hay nhà đầu tư.
Qua nghiên cứu một số luận văn nêu trên, thừa nhận các đóng góp và các kết
quả nghiên cứu đã đạt được, nhưng tác giả nhận thấy phân tích báo cáo tài chính
khơng chỉ đơn giản là phân tích một hoặc một nhóm chỉ số, mà phân tích báo cáo tài
chính cho người đọc thấy được và các chỉ tiêu về tình hình tài chính, hiệu quả kinh
doanh, khả năng thanh tốn, rủi ro tài chính cũng như các dự báo về tình hình tài
chính của doanh nghiệp. Qua đó có cái nhìn tổng quan sâu sắc, tồn diện hơn về
tình hình tài chính của doanh nghiệp thơng qua nguồn dữ liệu về báo cáo tài chính
của doanh nghiệp. Từ những nghiên cứu và sự định hướng của giảng viên hướng
4
dẫn, tác giả đã thực hiện Luận văn thạc sĩ của mình với đề tài: “Phân tích báo cáo
tài chính Công ty Cổ phần Traphaco”. Trong luận văn này, báo cáo tài chính của
cơng ty được phân tích dưới góc độ của các nhà đầu tư.
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
1.3.1 Mục tiêu tổng quát
Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa và góp phần làm rõ hơn những vấn
đề lý luận về phân tích hoạt động tài chính nói chung và phân tích năng lực tài chính
nói riêng của các doanh nghiệp. Mục đích cơ bản của đề tài là dựa trên những dữ liệu
tài chính trong quá khứ và hiện tại của Công ty Cổ phần Traphaco để tính tốn và xác
định các chỉ tiêu phản ánh thực trạng năng lực tài chính của doanh nghiệp, dự đốn
được năng lực tài chính trong tương lai cũng như rủi ro tài chính mà doanh nghiệp có
thể gặp phải; qua đó đưa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao năng lực tài
chính cũng như hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
1.3.2 Mục tiêu cụ thể
Từ mục tiêu tổng quát trên, đề tài đi vào tìm hiểu những mục tiêu cụ thể như sau:
-
Hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản về phân tích báo cáo tài chính doanh
nghiệp cũng như các phương pháp và nội dung phân tích báo cáo tài chính trong doanh
nghiệp.
-
Phân tích, đánh giá tình hình tài chính, hiệu quả hoạt động kinh doanh
thơng qua báo cáo tài chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco.
-
Từ kết quả phân tích đạt được, làm rõ những điểm mạnh, điểm yếu về tình
hình tài chính của cơng ty và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài
chính của Cơng ty Cổ phần Traphaco.
1.4 Câu hỏi nghiên cứu
Luận văn đi vào trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau:
- Nội dung phân tích báo cáo tài chính trong doanh nghiệp là gì?
- Thực trạng tình hình tài chính Cơng ty cổ phần Traphaco như thế nào?
Những mặt còn tồn tại và ngun nhân của tồn tại đó là gì?
- Những giải pháp nào cần đưa ra để cải thiện tình hình tài chính, nâng cao
5
năng lực tài chính Cơng ty?
1.5 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Thực trạng tình hình tài chính của Cơng ty Cổ phần
Traphaco.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về mặt không gian: Công ty Cổ phần Traphaco.
+ Về mặt thời gian: Từ năm 2018 đến năm 2020.
1.6
Phương pháp nghiên cứu
1.6.1 Phương pháp thu thập dữ liệu:
+
Dữ liệu thứ cấp:
Dữ liệu về cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp lấy từ các
giáo trình, bài giảng, sách báo uy tín.
Tài liệu giới thiệu về lịch sử hình thành và phát triển của Cơng ty Cổ phần
Traphaco.
Hệ thống BCTC các năm 2018, 2019, 2020 được lấy từ website của Công ty
Cổ phần Traphaco.
+
Dữ liệu sơ cấp:
Dữ liệu sơ cấp được tác giả tính tốn, tổng hợp thơng các chỉ tiêu tài chính cơ
bản của Cơng ty Cổ phần Traphaco dựa trên hệ thống báo cáo tài chính các năm
2018, 2019, 2020.
1.6.2 Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu:
Phương pháp thống kê: Mọi kết quả hoạt động tài chính doanh nghiệp đều được
thống kê theo những tiêu thức khác nhau:
+ Thống kê theo các bộ phận cấu thành các chỉ tiêu: Chi tiết theo các bộ phận
cấu thành bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền
tệ nhằm giúp cho việc đánh giá chính xác và hiệu quả.
+ Thống kê theo thời gian: Kết quả hoạt động tài chính của cơng ty được phân
tích trong giai đoạn 2018-2020. Chi tiết theo thời gian sẽ giúp cho việc đánh giá kết
quả hoạt động tài chính một cách chính xác theo những thời gian khác nhau.
6
7
Ngồi ra, trong q trình làm đề tài nghiên cứu, tác giả sẽ sử dụng nhiều
phương pháp phân tích khác nhau như phương pháp so sánh, phương pháp loại trừ,
kỹ thuật phân tích theo mơ hình Dupont kết hợp phân tích ngang và phân tích dọc.
Các phương pháp nêu trên sẽ được sử dụng linh hoạt, phù hợp với từng nội dung
phân tích để đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp dưới nhiều góc độ khác
nhau và nhiều mục đích khác nhau.
1.6.3 Phương pháp trình bày dữ liệu:
Dữ liệu trong đề tài nghiên cứu sẽ được tác giả trình bày dưới dạng lời văn kết
hợp với các bảng biểu, sơ đồ, đồ thị phân tích.
1.7 Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Ngồi phần tóm tắt, danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ, kết luận và danh mục
tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 4 chương:
Chương 1: Giới thiệu về đề tài nghiên cứu.
Chương 2: Cơ sở lý luận về phân tích báo cáo tài chính.
Chương 3: Phân tích báo cáo tài chính Cơng ty Cổ phần Traphaco.
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu, các giải pháp và kết luận
8
CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
2.1. Hệ thống báo cáo tài chính và vai trị của việc phân tích báo cáo tài chính
2.1.1. Hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh trong phân
phối các nguồn tài chính gắn liền với quá trình tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ trong
hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm đạt được những mục tiêu
nhất định (Trần Thị Thanh Tú, 2018).
Những quan hệ kinh tế đó bao gồm:
- Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với nhà nước
- Quan hệ giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế khác
- Quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp.
Những quan hệ kinh tế trên được biểu hiện trong sự vận động của tiền tệ thơng
qua việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ, vì vậy thường được xem là các quan
hệ tiền tệ. Những quan hệ này một mặt phản ánh rõ doanh nghiệp là một đơn vị kinh
tế độc lập, là chủ thể trong quan hệ kinh tế, đồng thời phản ánh rõ nét mối liên hệ
giữa tài chính doanh nghiệp với các khâu khác trong hệ thống tài chính.
Báo cáo tài chính (BCTC) là bản báo cáo tổng hợp về tình hình hoạt động
của một doanh nghiệp. Báo cáo tài chính là hệ thống báo cáo được lập theo
chuẩn mực chế độ kế toán hiện hành nguyên tắc kế toán và tổ chức kế toán tại
đơn vị phản ánh các thơng tin kinh tế, tài chính chủ yếu của doanh nghiệp ( Lê
Thu Hịa, 2016). Theo đó, BCTC chứa đựng những thơng tin tổng hợp nhất về
tình hình tài sản, nguồn vốn chủ sở hữu và công nợ cũng như kết quả kinh doanh
trong kỳ của doanh nghiệp.
Theo Chuẩn mực Kế toán Quốc tế số 1 (IAS 1) “Báo cáo tài chính cung cấp
thơng tin tình hình tài chính, kết quả hoạt động tài chính cũng như lưu chuyển tiền tệ
của doanh nghiệp và đó là thơng tin có ích cho việc ra quyết định kinh tế”.
9
Cịn ở Việt Nam, trong hệ thống kế tốn Việt Nam, báo cáo tài chính là loại
báo cáo kế tốn phản ánh một cách tổng qt, tồn diện tình hình tài sản, nguồn
vốn, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ
nhất định. Hệ thống BCTC ban hành theo Thông tư 200/2014/TT-BTC ngày
22/12/2014 bao gồm các mẫu biểu báo cáo sau:
- Bảng cân đối kế toán (Mẫu số B01 - DN)
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (Mẫu số B02 - DN)
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Mẫu số B03 - DN)
- Thuyết minh báo cáo tài chính (Mẫu số B09 - DN)
2.1.2. Phân tích báo cáo tài chính và vai trị của việc phân tích báo cáo tài chính
Hiện nay có rất nhiều khái niệm về phân tích báo cáo tài chính, nhưng có thể
khái qt lại như sau: Phân tích BCTC là q trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và so
sánh số liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua. Thông qua
việc phân tích BCTC nhằm cung cấp cho người sử dụng thơng tin có thể đánh giá
tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng như rủi ro về tài chính trong tương lai của
doanh nghiệp. Đối tượng nghiên cứu của phân tích BCTC là những thơng tin trình
bày trên các BCTC bao gồm các thông tin như cơ cấu tài sản, nguồn vốn, thu nhập,
chi phí, các rủi ro trong hoạt động kinh doanh. Những thông tin trên BCTC hợp lý và
đầy đủ sẽ giúp cho cơng tác phân tích BCTC có được ý nghĩa thiết thực và giúp
người sử dụng thơng tin BCTC đưa ra các quyết định chính xác và kịp thời.
Phân tích BCTC có một ý nghĩa rất quan trọng nhằm đánh giá tình hình tài
chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời gian hoạt động nhất
định. Trên cơ sở đó, giúp chủ thể liên quan đến doanh nghiệp đưa ra các quyết định
chuẩn xác trong quá trình kinh doanh.
Bởi vậy, việc thường xuyên tiến hành phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho
các nhà quản trị doanh nghiệp và các cơ quan chủ quản cấp trên thấy rõ hơn bức
tranh về thực trạng hoạt động tài chính, xác định đầy đủ và đúng đắn những nguyên
nhân, mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.
10
Từ đó, có những giải pháp hữu hiệu để ổn định và tăng cường tình hình tài chính
của doanh nghiệp. Phân tích BCTC có ý nghĩa trong việc cung cấp thơng tin cho
các nhóm đối tượng. Các đối tượng quan tâm đến thơng tin của doanh nghiệp có thể
được chia thành 2 nhóm: Nhóm có quyền lợi trực tiếp và nhóm có quyền lợi gián
tiếp.
Nhóm có quyền lợi trực tiếp bao gồm: các cổ đông, các nhà đầu tư, các chủ
ngân hàng, các nhà cung cấp tín dụng, các nhà quản lý trong nội bộ doanh nghiệp.
Đối với nhà quản trị doanh nghiệp
Đối với các nhà quản trị doanh nghiệp, mối quan tâm hàng đầu của họ là tìm
kiếm lợi nhuận và khả năng thanh toán. Với lợi thế nắm bắt được đầy đủ thông tin
và hiểu rõ về doanh nghiệp, ngoài lợi nhuận, các nhà quản trị doanh nghiệp còn
phải quan tâm đến nhiều mục tiêu khác nhau như tạo công ăn việc làm cho người
lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hoá và dịch vụ, hạ chi phí thấp nhất
và bảo vệ mơi trường. Để đạt được mục tiêu đó, người quản lý doanh nghiệp phải
đưa ra các quyết sách đúng như:
- Các quyết định đầu tư dài hạn và ngắn hạn.
- Việc tìm kiếm nguồn tài trợ.
- Sử dụng vốn và tài sản sao cho có hiệu quả cao nhất.
Như vậy, mục tiêu cơ bản và thử thách sống còn của doanh nghiệp là đảm bảo
khả năng thanh tốn và kinh doanh có lãi. Chỉ q trình phân tích Báo cáo tài chính
thận trọng và đầy đủ mới có thể tìm ra mấu chốt và những vấn đề cịn bất cập trong
tồn bộ q trình kinh doanh của doanh nghiệp. Ví dụ như về hiệu quả sử dụng tài
sản cố định còn chưa hiệu quả, vịng quay vốn lưu động thấp, khả năng thanh tốn
khơng đủ đáp ứng dẫn đến nguy cơ phải giải phóng tài sản để thanh toán nợ đến
hạn... trên cơ sở đó mới có thể tìm giải pháp hữu hiệu để khắc phục.
Đối với các nhà đầu tư.
Đây là các doanh nghiệp, các cá nhân quan tâm trực tiếp đến tính toán các giá
trị doanh nghiệp, họ giao vốn cho doanh nghiệp sử dụng và sẽ cùng chịu mọi rủi ro
11
mà doanh nghiệp gặp phải. Thu nhập của nhà đầu tư là tiền chia lợi tức từ lợi nhuận
và giá trị tăng thêm của vốn đầu tư. Hai yếu tố này phụ thuộc của lợi nhuận kỳ vọng
của doanh nghiệp.
Đối với các nhà đầu tư hiện tại cũng như các nhà đầu tư tiềm năng thì mối
quan tâm trước hết của họ là việc đánh giá những đặc điểm đầu tư của doanh
nghiệp. Các đặc điểm này có yếu tố rủi ro, sự hoàn hảo, lãi cổ phần hoặc tiền lời, sự
bảo tồn vốn, khả năng thanh tốn vốn, sự tăng trưởng và các yếu tố khác. Các nhà
đầu tư quan tâm đến sự an toàn về vốn đầu tư của họ thơng qua tình hình được phản
ánh trong điều kiện tài chính của doanh nghiệp và tình hình hoạt động của nó.
Mặt khác, các nhà đầu tư cịn quan tâm tới thu nhập của doanh nghiệp. Họ
quan tâm tới tiềm năng tăng trưởng, các thông tin liên quan đến việc doanh nghiệp
đã giành những nguồn tiềm năng gì và như thế nào, những loại rủi ro nào mà doanh
nghiệp đang phải đối mặt...
Ngồi ra, các nhà đầu tư cịn quan tâm tới việc điều hành hoạt động và tính
hiệu quả của công tác quản lý trong doanh nghiệp để có thể ra các quyết định có nên
tiếp tục đầu tư vào doanh nghiệp trong tương lai hay không.
Đối với các nhà cho vay
Đối với các chủ ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng, mối quan tâm của họ
chủ yếu vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Vì vậy chỉ tiêu mà các chủ ngân
hàng và các nhà cho vay tín dụng đặc biệt chú ý là số lượng tiền và các tài sản khác
có thể chuyển đổi thành tiền nhanh, từ đó so sánh với số nợ ngắn hạn để biết được
khả năng thanh toán tức thời của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, họ cũng rất quan tâm
đến số lượng vốn chủ sở hữu vì đó là khoản đảm bảo cho họ trong trường hợp
doanh nghiệp gặp rủi ro. Đồng thời các nhà cho vay cũng quan tâm đến khả năng
sinh lời của doanh nghiệp vì đó chính là cơ sở của việc hồn trả vốn và lãi vay.
Nhóm có quyền lợi gián tiếp bao gồm: các cơ quan quản lý nhà nước khác
ngoài cơ quan thuế, người lao động,…
12
13
Đối với cơ quan nhà nước
Đối với cơ quan quản lý nhà nước, qua việc phân tích Báo cáo tài chính doanh
nghiệp, sẽ đánh giá được năng lực lãnh đạo của Ban Giám đốc, từ đó đưa ra các
quyết định đầu tư bổ sung vốn cho các doanh nghiệp nhà nước nữa hay không.
Đồng thời các cơ quan quản lý nhà nước khác của chính phủ cần các thơng tin từ
phân tích báo cáo tài chính để kiểm tra tình hình tài chính, kiểm tra tình hình kinh
doanh của doanh nghiệp và xây dựng kế hoạch và các chính sách phù hợp nhằm làm
cho tình hình tài chính doanh nghiệp nói riêng và tình hình tài chính quốc gia nói
chung ngày càng tăng trưởng.
Đối với người lao động
Lương là khoản thu nhập chính đối với những người lao động trong doanh
nghiệp. Vì vậy, người hưởng lương buộc phải quan tâm đến tình hình tài chính của
doanh nghiệp. Cách quan tâm của người hưởng lương đến tình hình tài chính của
doanh nghiệp một cách đơn giản hơn các đối tượng khác, câu hỏi lớn nhất mà họ đặt
ra là tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có hiệu quả hay khơng, lợi
nhuận đạt đến mức nào, nếu lỗ thì là bao nhiêu, triển vọng trong tương lai là tăng lên
hay gặp khó khăn? Chỉ có phân tích tài chính mới có thể trả lời được câu hỏi này.
Quy luật cạnh tranh luôn luôn tồn tại trong nền kinh tế thị trường, để đứng
vững và phát triển doanh nghiệp cần có chiến lược kinh doanh đúng đắn, cụ thể,
hợp lý và tạo thế mạnh riêng cho mình. Bởi vậy, phân tích Báo cáo tài chính doanh
nghiệp hết sức quan trọng, nó giúp những người quan tâm có thể nhận dạng một
cách trung thực tình trạng “sức khoẻ” của doanh nghiệp, từ đó đề ra chiến lược kinh
doanh phù hợp và kịp thời.
2.2. Các phương pháp phân tích báo cáo tài chính
2.2.1.
P
hương pháp so sánh
Phương pháp so sánh là phương pháp nhằm nghiên cứu sự biến động và xác
