Những điều có thể bạn chưa biết về BitTorrent doc

Những điều có thể bạn
chưa biết về BitTorrent
BitTorrent là một giao thức chia sẻ tài nguyên trên mạng ngan hàng, đồng
thời là tên của một chương trình chia sẻ tài nguyên đồng đẳng được phát triển
bởi lập trình viên Bram Cohen. BitTorrent dùng để tải về những dữ liệu lớn
mà khơng tốn chi phí máy chủ và băng thơng mạng.
BitTorrent là bất hợp pháp?
Về mặt kỹ thuật thì việc trao đổi thơng tin bằng torrent là hồn tồn hợp pháp,
tuy nhiên nội dung mà bạn tải về máy có hợp lệ hay khơng lại là chuyện hồn
tồn khác. Theo một số kết quả điều tra thì ước tính chỉ có 1% trong số 1021
tập tin mẫu chọn lựa ngẫu nhiên được chia sẻ qua torrent là không vi phạm
bản quyền, vì vậy cũng khơng có gì là ngạc nhiên khi mà nhiều người cho
rằng download bằng torrent là trái với pháp luật.
Tất nhiên đối với nước ta việc sử dụng phần mềm “lậu” đã quá phổ biến nên
việc này chẳng có gì đáng nói nhưng ở các nước khác luật về vấn đề này rất
nghiêm nên có một thời gian đã có nhiều vụ kiện tụng liên quan đến phương
thức chia sẻ file này. Tuy nhiên đến thời điểm này thì torrent vẫn sống tốt mà
khơng gặp phải vấn đề gì.
BitTorrent làm việc như thế nào?


Thông thường khi muốn tải về một tập tin nào đó từ trên mạng, bạn chỉ cần
nhấp vào liên kết tương ứng và các máy chủ lưu trữ sẽ bắt đầu gửi cho máy
tính của bạn tập tin đó. Máy của bạn đóng vai trị là máy khách (client) và
nhận dữ liệu gửi về từ máy chủ (server).

Mơ hình kết nối client-server.
Không giống như phương thức truyền dữ liệu dựa vào máy chủ (serverbased), BitTorrent là phương thức chia sẻ file dựa trên mạng đồng đẳng hay
mạng ngang hàng (peer-to-peer hay P2P). Trong mạng này tất cả các máy tính
tham gia đều ngang hàng nhau và được gọi là peer, mỗi máy tính đóng vai trị

vừa là máy chủ vừa là máy khách đối với các máy khác trong mạng P2P.
BitTorrent là một cải tiến dựa trên giao thức đồng đẳng trước đó cho phép
chia sẻ dữ liệu một cách ổn định và chặt chẽ hơn. Tóm lại, sử dụng BitTorrent
thay vì phải download trực tiếp tồn bộ một file nào đó từ server, bạn sẽ lấy
về từng phần của file thông qua các peer trong mạng đồng thời chia sẻ những
phần mà bạn có cho những người khác.

Kết nối peer-to-peer.
Để bắt đầu download một tập tin bằng torrent, bạn cần truy cập vào các trang
web chuyên về torrent như thepiratebay.org, demonoid,… và tải về một file


có đi .torrent liên quan đến tập tin cần download. Các file torrent này
không phải là bộ phim, bài hát, hoặc tập tin thực tế mà bạn đang cần tải về mà
là một file giúp máy của bạn kết nối với các máy khác trong mạng thông qua
một server theo dõi gọi là tracker, sau đó địa chỉ của các máy này sẽ được
tracker gửi về máy bạn cũng như địa chỉ của bạn sẽ được gửi cho các máy
khác trong mạng để q trình download có thể được diễn ra.
Giả sử bạn đang tải một bộ phim thông qua torrent, từng phần của bộ phim sẽ
được tải về từ các máy khác trong mạng thông qua tracker. Khi bạn đã có
được một vài phần nhỏ của file, những phần này sẽ được upload cho những
người khác cũng đang muốn tải bộ phim đó và q trình này được thực hiện
đồng thời với việc download các phần còn lại của bộ phim. giả sử rằng một
tập tin được chia thành 6 khối tương ứng với 6 màu, đầu tiên một máy có đầy
đủ tập tin (những máy này được gọi là seeder) sẽ gửi cho mỗi máy trong
mạng một phần của tập tin.


Seeder chứa đầy đủ 6 phần của file.

Sau đó lần lượt gửi mỗi phần tới một máy trong mạng.
Ngay khi một máy nhận được một phần của tập tin, nó sẽ bắt đầu chia sẻ phần
đó với các máy khác chưa có phần này. Việc phần nào của file được gửi cho
máy nào là do tracker đảm nhiệm và điều phối.


Các máy trong mạng tự trao đổi với nhau cho tới khi nào có được đầy đủ các
phần của tập tin.
Một số thuật ngữ của BitTorrent
Nếu bạn mới sử dụng BitTorrent thì chắc hẳn bạn sẽ khơng khỏi thắc mắc
ngồi các thông số quen thuộc như Down speed, Up speed, ETA,… thì trên
giao diện của các client BitTorrent cịn có khá nhiều thông số khác. Sau đây
là thông tin về các chỉ số thường thấy ở các trình download torrent.


Availability: là số lượng bản sao hoàn chỉnh của tệp đang có ở các máy
ngang hàng tại thời điểm đang download. Mỗi một máy seed sẽ cộng
thêm 1 vào chỉ số này. Nếu một máy có một phần của tệp mà các máy


khác khơng có thì cộng phần này vào chỉ số (ví dụ: một máy đã tải về
được 65,3% thì cộng thêm 0.653 vào chỉ số này).


Choked: diễn tả máy ngang hàng đang tải lên làm nghẽn đường truyền
dữ liệu đến của các máy ngang hàng khác. Tình trạng này có thể do hai
nguyên nhân sau:
o

Máy ngang hàng là seeder, nó đã có đầy đủ tập tin và khơng
muốn nhận thêm bất kỳ một mảnh dữ liệu nào từ các máy ngang
hàng khác.

o



Máy ngang hàng đang tải lên đã đạt đến giới hạn của băng thông.

Interested: diễn tả máy ngang hàng cần tải về mảnh dữ liệu nó thiếu từ
máy ngang hàng khác.



Ratio: tỉ lệ giữa dung lượng file đã upload/download. Các trang torrent
lớn dựa vào thông số này để quản lý người sử dụng, thơng thường bạn
phải upload ít nhất là 70% dung lượng đã download (tương đương
ratio>0.7) hoặc account của bạn sẽ bị khóa.



Peer/Leech: là các máy đang sử dụng BitTorrent để tải dữ liệu.
Thường các máy này chưa có đủ tập tin hồn chỉnh.



Seeder: là các máy đã có bản sao đầy đủ của file và đang tải lên file đó.
Số lượng seed càng nhiều thì thời gian tải file về càng nhanh.



Snubbed: một máy sẽ bị gắn mác snubbed khi quá thời gian 60s mà
các máy ngang hàng khác khơng tải về được dữ liệu từ nó.




Swarm: tập hợp tất cả máy ngang hàng và các seeder liên quan đến
một tập tin.

Ưu và nhược điểm của BitTorrent
Tất cả mọi thứ đều có ưu và nhược điểm và giao thức BitTorrent cũng không
phải là ngoại lệ. Trước tiên chúng ta hãy xem BitTorrent mang lại những lợi
ích gì so với phương thức download client-server truyền thống.
Tắt, bật và tạm dừng chương trình download bất kỳ lúc nào mà không
ảnh hưởng đến tập tin cần tải: Lợi thế rất lớn so với việc download trực tiếp
từ server, nếu quá trình tải về tập tin bị gián đoạn vì một lý do nào đó như mất
điện chẳng hạn thì thay vì việc phải download lại từ đầu bạn chỉ cần restart lại
client là file lại tiếp tục được tải về..
Download file dung lượng lớn với 1 click: các bộ phim HD hoặc các game
mới hiện nay thường có dung lượng lớn nên khi upload lên các server đều
phải chia nhỏ ra và số lượng có khi lên tới vài chục part. So với việc add cả
đống link vào hàng đợi download thì việc tải phim bằng torrent tỏ ra thuận
tiện hơn rất nhiều.
Download các file cũ: Đối với các bộ phim hay chương trình cũ thì việc
download trực tiếp là khá khó khăn khi mà tồn bộ file hoặc một vài part đã
quá thời hạn cho phép của host và bị xóa khiến cho bạn khơng tải về được.
Tuy nhiên đối với torrent bạn vẫn có thể tìm được những tracker phù hợp để

download những tập tin cũ, tuy tốc độ có thể chậm một chút do lượng máy
seed khơng cịn nhiều nhưng ít ra thì “méo mó có hơn không”.


Bên cạnh những ưu điểm đã nêu trên, BitTorrent mắc phải một số hạn chế
sau:
Tốc độ tải phụ thuộc vào số lượng seeder: như đã đề cập ở trên bản chất của
torrent là chia sẻ từng phần file giữa các máy tính và số lượng máy càng
nhiều thì tốc độ download cũng càng nhanh. Đối với các bộ phim hay phần
mềm hot mới ra thì lượng người download là rất nhiều nên vấn đề này không
đáng quan tâm, tuy nhiên nếu bạn đang tìm kiếm những tập tin cũ thì với vài
seeder có thể khiến cho bạn mất vài ngày mới có thể download xong 1 tập tin
cỡ 3GB.
Nguy cơ nhiễm các phần mềm có hại: do việc chia sẻ file qua torrent là
hồn tồn tự do và khơng có ai kiểm sốt nên kẻ xấu có thể lợi dụng để phát
tán các loại virus hay malware sang các máy tính khác. Vì vậy hãy chọn các
trang cung cấp torrent lớn như Thepiratebay, Mininova, Demonoid,.. và hãy
đọc các comment trước khi tải file torrent về máy vì nếu có virus thì gần như
chắc chắn sẽ có người comment cảnh báo.
Tốn băng thơng đường truyền: bạn có thể nhận thấy rằng kết nối Internet
của bạn sẽ bị chậm lại trong khi download bằng torrent, đặc biệt là khi
download hoặc upload nhiều file cùng lúc. Nguyên nhân là do băng thông
đường truyền của bạn được sử dụng cho việc download và upload dữ liệu
cùng một lúc. Để khắc phục bạn có thể đặt tốc độ down/up giới hạn cho từng
file và download/upload một file duy nhất trong một thời điểm.
Trên đây là một vài nét cơ bản về giao thức chia sẻ file bằng BitTorrent. Hy
vọng qua bài viết này các bạn chưa hoặc mới biết về torrent sẽ có thêm hiểu
biết về phương thức này. Rất mong bạn đọc có thể chia sẻ thêm những kinh
nghiệm khác để bài viết hoàn thiện hơn.