Làm gì đề nâng cao chất lượng ảnh báo chí doc

Làm gì đề nâng cao chất lượng ảnh báo chí

Chúng ta thử đặt câu hỏi, có bao nhiêu ph
ần trăm ảnh báo chí đúng
nghĩa, bao nhiêu phần trăm chất lượng cao, trong cái đ
ống ảnh đồ sộ
mà báo chí sử dụng hàng ngày ? S
ự thống nhất quan niệm về ảnh báo
chí trong giới hoạt động nhiếp ảnh cũng như trong giới báo chí là đi
ều
rất cần thiết. Nếu không, phóng viên và biên tập không gặp nhau, tr
ên
báo chí ngày càng thưa thớt những bức ảnh tin và
ảnh phóng sự độc lập
tồn tại, độc lập có giá trị.
Ảnh báo chí là tên g
ọi những bức ảnh thời sự trực tiếp thực hiện chức
năng thông tin. Đối tượng thể hiện của ảnh báo chí là đề tài th
ời sự.
Phương pháp thể hiện là phương pháp phóng sự. Sức cảm hoá và giá tr
ị
th
ẩm mỹ của ảnh báo chí chủ yếu đẻ ra từ khoảnh khắc bấm máy điển
hình chứ không phải từ sự sắp xếp theo kiểu sáng tác. Với hình
ảnh
chân thật, sinh động làm tr
ụ cột, lời chú thích bổ sung những yếu tố tin
tức cần thiết, ảnh báo chí làm vừa lòng bạn đọc về cả hai mặt – lư
ợng
thông tin đầy đủ và cảm xúc thẩm mỹ đậm đ
à. Công chúng ngày nay

không có th
ời gian ngâm nga câu chữ. Họ muốn xem nhanh, hiểu
nhanh. Ảnh báo chí đáp ứng xuất sắc nhu cầu này. Trong th
ời kỳ cách
mạng giải phóng dân tộc, trên báo ta xu
ất hiện đều đều những bức ảnh
tin nóng hổi nức lòng nhân dân cả nước và b
ầu bạn thế giới. Nhiều bức
ảnh tin được công nhận là tác phẩm báo chí xuất sắc, là tác ph
ẩm nghệ
thuật trứ danh như “Hiên ngang trên tư thế tiến công” – Vũ Tạo, “V
ào
lửa” – Vũ Ba, “Nữ dân quân” – Nguyễn Đình Ưu, “O du kích nh
ỏ
giương cao súng” – Phan Thoan, “Mẹ con ngày gặp lại” – Lâm H
ồng
Long …
Sở dĩ có nhu cầu rất lớn đối với ảnh báo chí vì ngư
ời ta muốn hiểu
đúng một đối tượng nào đó, muốn biết một sự kiện nào đó xảy ra nh
ư
thế nào. Tuy ảnh chỉ ghi lại một khoảnh khắc trong dòng phát tri
ển của
sự kiện, nhưng đó là sự thật một trăm phần trăm, l
à nguyên hình, cho
nên có sức thuyết phục cao, để lại ấn tượng lâu bền trong lòng b
ạn đọc.
Sử dụng ưu thế đó của ảnh và bổ sung cho nó những g
ì nó không nói
lên được, tức là kết hợp hình ảnh với ngôn ngữ, chắc chắn nó sẽ ho

àn
thành vai trò thông tin xuất sắc hơn tin viết đơn thuần. Sự kết hợp n
ày
đem lại cho báo chí ít ra là hai thể loại mới độc đáo, đó là ảnh tin v
à
ảnh phóng sự mà người ta gọi chung là ảnh báo chí.
Ảnh tin đúng nghĩa phải có đủ 3 bộ phận cấu thành – hình
ảnh, đầu đề,
chú thích. Ảnh chụp theo phương pháp phóng sự. Đầu đề ảnh tin t
ương
tự như đầu đề tin viết nhưng độc đáo ở chỗ một chân đặt vào
ảnh, một
chân đặt vào chú thích. Chú thích ghi cụ thể sự kiện gì, ai tham gia, x
ảy
ra ở đâu, lúc nào, nguyên nhân, kết quả. Bức ảnh thời sự dù đ
ẹp đến
mấy mà thiếu chú thích, thiếu đầu đề thì chưa phải là
ảnh tin đúng
nghĩa, không thể tồn tại như một thể loại độc lập, cuối cùng ch
ỉ để
minh hoạ mà thôi.
Ảnh phóng sự là câu chuyện kể bằng ảnh với 3 ảnh trở lên, phổ biến l
à
từ 3 – 5 ảnh, trong đó có bức ảnh “đinh” to nhất, mỗi ảnh là m
ột mắt
xích của câu chuyện được chụp từ những góc độ khác nhau, b
ố cục
khác nhau, kèm chú thích cụ thể. Sau đầu đề là l
ời dẫn cô đúc giới
thiệu nội dung, gắn kết các ảnh với nhau thành câu chuy

ện mạch lạc,
hấp dẫn, gợi cảm xúc. Phóng sự ảnh là thể loại đặc thù, b
ạn đọc mất ít
thời gian mà cảm nhận được hết cái hay cái đẹp. Phóng viên ngoài vi
ệc
lo chụp ảnh còn phải lo ghi chép tài li
ệu chính xác để viết phần lời, lo
trình bày thiên phóng sự thế nào cho bắt mắt. Trong quá trình th
ực hiện
thiên phóng sự, tác giả phải biết kết hợp nhuần nhuyễn tư duy n
ội dung
với tư duy hình tượng, vừa giỏi chụp, vừa giỏi viết mới mong đạt đư
ợc
chất lượng cao.
Muốn có ảnh báo chí chất lượng cao, trư
ớc hết chúng ta phải thống
nhất yêu cầu đối với ảnh tin và ảnh phóng sự, phóng viên
ảnh có khả
năng phát hiện cái mới có ý nghĩa tin t
ức, vừa giỏi kỹ thuật vừa giỏi tạo
hình. Nhưng cái yếu nhất hiện nay nằm ở phương pháp chụp. Ph
ương
pháp chụp ảnh báo chí không giống với phương pháp sáng tác
ảnh
nghệ thuật. Ảnh báo chí thuộc phạm trù tin tức với chức năng rõ r
ệt
thông tin. Yêu cầu đối với thông tin là nhanh, chính xác, lư
ợng thông
tin đầy đủ. Phóng viên chụp ảnh để thông tin thì m
ọi xử lý kỹ thuật

phải tuân theo ý nghĩa tin tức và nội dung tư tưởng của sự việc, ngư
ời
chụp dùng phương pháp phóng sự mà cốt lõi là lựa chọn điển hình đ
ể
xử lý đề tài. Ảnh sáng tác thuộc phạm trù ngh
ệ thuật với chức năng chủ
yếu là thẩm mỹ. Người nghệ sĩ cốt sao xây dựng cho được hình tư
ợng
nghệ thuật tiêu bi
ểu từ cuộc sống với tính khái quát cao, sức rung cảm
lớn, và chỉ bấm máy khi hình tượng trước ống kính ăn khớp với h
ình
tượng tư duy.
Ước nguyện vươn tới nghệ thuật là ư
ớc nguyện cao qúi. Thực tế cho
thấy trong ảnh báo chí cũng như trong
ảnh sáng tác có những bức ảnh
đạt tới giá trị nghệ thuật đáng được gọi là tác ph
ẩm. Song, do có sự
khác nhau về phạm trù và chức năng mà có sự khác nhau về ph
ương
pháp th
ể hiện. Tính nghệ thuật của mỗi loại ảnh do đó cũng có sự khác
nhau. N
ếu lẫn lộn hoặc đánh đồng, khó có thể chọn đúng ảnh chất
lượng cao trong từng lĩnh vực hoạt động nhiếp ảnh.