Những Điểm Cơ Bản về Máy Ảnh
Tiêu cự máy ảnh
Tiêu cự là khoảng cách đo được từ tâm ống kính đến cảm biến máy ảnh, nói cách khác
tiêu cự ống kính cho ta biết mức độ phóng đại mà ống kính đạt được.
Một ví dụ để các bạn có thể dễ dàng hiểu: Bạn có một ống kính tiêu cự 40mm và bạn
có thể nhìn thấy được một ngọn núi ở rất ra, nhưng nếu ống kính tiêu cự 400mm thì
bạn chỉ có thể nhìn thấy những cái cây trên ngọn núi đó mà thơi.
Nghĩa là: Tiêu cự máy ảnh sẽ quyết định phạm vi cảnh mà bạn có thể chụp được, như
ví dụ mà chúng tơi nói ở trên, khi tiêu cự máy ảnh càng ngắn thì góc máy càng rộng. Và
tiêu cự càng dài thì vật thể ở xa trơng như lớn hơn.
Các loại ống kính phổ biến hiện nay
Trên thân ống kính có ghi rõ độ dài tiêu cự của ống kính. Độ dài tiêu cự sẽ nói cho
nhiếp ảnh gia biết góc chụp của ống kính mà chúng ta vẫn hay thường gọi như các ống
kính góc rộng, ống kính tele,… Đồng thời, tiêu cự cũng nói cho bạn mức độ phóng đại
của chủ thể trong bức ảnh.
Người ta chia ống kính ra làm nhiều loại:
Ống kính có tiêu cự khoảng 35mm được gọi là ống kính thơng thường.
Ống kính có tiêu cự nhỏ hơn 35mm được gọi là ống kính góc rộng.
Cịn những ống kính có tiêu cự lớn hơn 35mm được gọi là ống kính tele.
Và cũng khơng có tiêu ch̉n nghiêm ngặt nào đối với các thuật ngữ này. Việc dùng
nhiều ống kính khác nhau tùy vào chủ thể hay hình ảnh mà bạn muốn chụp nó như thế
nào.
Tất cả các ống kính đều có ghi tiêu cự trên thân ống kính và đó cũng là tên gọi của các
ống kính. Ví dụ: ống kính 18-55mm f/3.5-5.6 – từ tên gọi này bạn có thể biết được đây
là một ống kính rất rộng có thể chụp ảnh góc rộng nhất ở tiêu cự là 18mm và zoom xa
nhất với tiêu cự 55mm. Ngoài ra, cũng có những ống kính chỉ có 1 tiêu cự cố định như
ống kính 55mm f/1.8.
Những ống kính có thể thay đổi tiêu cự được gọi là ống kính zoom, cịn các ống kính
chỉ có 1 tiêu cự thường được gọi là ống fix, hay ống prime
Phân loại các dải tiêu cự
Khi bạn hiểu về tiêu cự máy ảnh thì bạn sẽ biết được cần phải chọn loại tiêu cự nào
cho bức ảnh của mình. Chúng tơi xin chia sẻ phân loại những dải tiêu cự trong từng
trường hợp thường dùng (tiêu cự theo cảm biến crop)
Chụp phong cảnh: từ 10mm đến 18mm
Chụp chân dung toàn thân: 24mm đến 45mm
Chụp chân dung: 55mm đến 140mm
Phơi sáng đêm: 10mm đến 18mm
Chụp macro: 70mm đến 150mm
Chụp gia đình và trẻ em: 35mm đến 90mm
Chụp thể thao ngoài trời: 200mm đến 400mm
Tiêu cự và hệ số Crop
Sử dụng một máy ảnh có cảm biến Crop như Nikon D5300, Canon 7D, hay Sony
A6000,… thì khi chụp cùng một tiêu cự, ảnh sẽ có góc nhìn hẹp hơn so với khi chụp
trên máy ảnh cảm biến Full-frame. Ví dụ, khi bạn chụp một ống kính 35mm trên máy
ảnh cảm biến crop sẽ cho góc nhìn tương tự như khi bạn chụp ống kính 50mm trên
máy ảnh có cảm biến Full-frame ở cùng khoảng cách giống nhau.
Nghĩa là khi bạn góc nhìn của ống kính 50mm trên máy ảnh Crop có tính chất giống
như ống kính 85mm trên máy ảnh Full-frame. Mỗi máy ảnh Full-frame và crop có những
ưu nhược điểm hồn tồn khác nhau và khơng nghĩa là máy ảnh Full-frame thì sẽ tốt
hơn Crop. Điều này còn tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng của bạn.
Những điều căn bản bạn cần biết về tiêu cự máy ảnh
1. Tiêu cự không quan trọng bằng trường nhìn
Có hai yếu tố xác định trường nhìn của một ống kính là: tiêu cự và kích thước cảm
biến. Trường nhìn, đơi khi được gọi là góc nhìn, quan trọng hơn nhiều so với tiêu cự,
bởi nó cho bạn biết ống kính “nhìn” được bao nhiêu khung cảnh.
Tuy nhiên, do trường nhìn thay đổi tuỳ thuộc kích thước cảm biến, các nhà sản xuất
cho chúng ta thông tin thay thế thông qua các số đo tiêu cự. Tiêu cự là một phép đo cố
định khơng thay đổi (nó là khoảng cách từ trung tâm của ống kính đến mặt phẳng tiêu
cự, tức cảm biến của máy ảnh).
2. Ống kính góc rộng là ống kính để “thu vào”
Bất kỳ ống kính nào có trường nhìn rộng hơn 63 độ thì đều là ống kính góc rộng. Đó
thường là các ống 35mm hoặc ngắn hơn trên máy ảnh full-frame.
Ống kính góc rộng có hai đặc điểm tác động đến ảnh chụp:
– Trường nhìn rộng có nghĩa là bạn phải di chuyền tới gần chủ đề của bạn để đưa chủ
đề vào khung hình. Nhưng, cùng lúc đó, ống kính góc rộng cũng sẽ thu nhận hậu cảnh
ít hơn. Tiêu cự càng ngắn thì hậu cảnh càng lớn và bạn càng phải tiến sát chủ đề hơn.
– Các ống kính góc rộng thường mang lại độ sâu trường ảnh tốt hơn ở bất kỳ thiết lập
khẩu độ nào so với các tiêu cự dài hơn (thực tế, cần điều chỉnh khoảng cách từ ống
kính tới chủ đề tuỳ thuộc vào tiêu cự).
3. Ống kính Telephoto là ống kính để “loại trừ”
Tại sao lại nói ống kính tele là ống kính loại trừ? Chúng có một trường nhìn hẹp. Khi
bạn đưa chủ đề của bạn vào khung hình thì hầu như khơng cịn thấy hậu cảnh đâu cả.
Chúng cũng dễ dàng khiến hậu cảnh bị đưa ra khỏi vùng lấy nét khi sử dụng khẩu độ
rộng.
4. Các ống kính bình thường giữ vị trí trung bình
Các ống kính thơng thường có trường nhìn vào khoảng 55 độ, giữ vị trí trung bình giữa
ống góc rộng và tele. Chúng khơng cho hình ảnh với góc nhìn ấn tượng mà bạn có thể
có được với một ống góc rộng, và cũng khơng loại trừ hậu cảnh đến mức giống như
ống tele