Kỹ thuật trồng Mướp
Hương
1. Thời vụ
- Có thể trồng quanh năm: Ở miền Nam: vụ chính Đông Xuân, Xuân Hè. Ở
miền Trung: vụ chính từ tháng 12 đến tháng 5 năm sau.
- Trồng vào mùa mưa nên làm giàn như giàn bầu để cho mướp leo tránh trái
bị thối do tiếp xúc với đất ẩm.
2. Đất đai
Đất thịt pha cát là tốt nhất, vùng đất phải được thoát nước tốt, độ pH thích
hợp từ 6 – 6,5, nếu độ pH < 6 phải tăng lượng phân bón vôi, v
ụ trước không
trồng các cây thuộc họ bầu bí (dưa leo, dưa hấu, bí rợ,…). 3. Mật độ khoảng
cách trồng
Trồng giàn: Cây cách cây trên hàng: 0,8 – 1m, hàng đôi cách hàng đôi: 4,5 –
5m
4. Xử lý ngâm ủ hạt giống
a) Ngâm ủ hạt giống
Kỹ thuật ngâm ủ hạt giống: Trước khi ngâm hạt giống, cẩn phải phơi nắng
nhẹ khoảng 2 giờ để hạt khô, hút nước mạnh, nẩy mầm tốt. Cho hạt vào túi
vải (túi lưới) ngâm trong nước sạch (2 sôi 3 lạnh) từ 3 – 3,5 giờ (nên để hạt
chìm hoàn toàn trong nước). Vớt hạt lên
để ráo nước, dùng khăn sạch vắt thật
ráo nước, gói hạt giống lại. Cuối cùng cho khăn vào bao nylon (polyethylene)
cột miệng cho kín tránh bốc thoát hơi nước, ủ hạt ở nhiệt độ từ 280C – 300C
là thích hợp nhất. Sau khi ủ khoảng 2 – 3 giờ nên mở gói ủ ra vắt ráo nước
khăn ủ một lần nữa (nếu dư nước hạt sẽ không nẩy mầm) sau đó cho hạt vào ủ
tiếp t
ục như quy trình trên. Thông thường hạt bắt đầu nẩy mầm khoảng 20 –
28 giờ sau khi ủ.
b) Gieo hạt
- Hạt mướp bắt đầu nẩy mầm nên tiến hành gieo ngay. Tùy theo thời vụ mà ta
có thể gieo thẳng ngoài đồng hoặc gieo vô bầu.
- Vào mùa nắng nên gieo thẳng ngoài đồng để cây phát triển mạnh hơn và đỡ
tốn công vô bầu đem trồng. Tuy nhiên liếp ngoài đồng phải chuẩn bị thật tốt,
nhất là lỗ
gieo phải tơi xốp và xử lý thuốc phòng trừ sâu bệnh đầy đủ và tưới
nước định kỳ đủ ẩm để cây phát triển tốt.
- Vào mùa mưa nên gieo vô bầu bằng lá chuối hoặc bằng bao nylon nhỏ để
phòng mưa nhiều ta có thể dùng dàn che mưa, hạn chế thừa nước bị thối
mầm. Đất vô bầu ở vùng đất cát pha thịt, trộn theo tỷ lệ như sau: 70 % đất
mặ
t, 30 % phân chuồng hoai, 0,5 – 1 % lân và 0,2 – 0,5 % vôi nông nghiệp.
Sau khi trộn đều nên sàng qua một lượt để loại bỏ cục đất to và rác. Nếu vùng
đất đồng bằng Sông Cửu Long (có nhiều sét) thì thêm 10 – 20 % tro trấu,
giảm 10 – 20 % đất mặn. Nên trộn thêm phân vi sinh ra rễ Bảo Đắc giúp cây
con phát triển tốt và ngừa chết cây.
- Để tiết kiệm hạt giống, vì hạt giống F1 khá đắt so với giống chọn lọc nên
gieo một hạt nảy mầm vào một bầu và gieo thẳng ngoài đồng 1 hạt mầm/1
hốc và cần phải gieo thêm một lượng bầu cây con dự phòng trồng dặm sau
khi trồng (thông thường theo tỷ lệ 10 – 15% tổng số cây ngoài đồng). Cách
gieo: dùng que nhỏ khoét 1 lỗ nhỏ giữa mặt bầu hoặc trên mặt líp gieo (lỗ
ngang bằng chiều ngang hạt, chiều sâu lỗ tương đương chiều dài hạt cộng
thêm rễ mầm), dùng tay hoặc kẹp gắp đặt hạt giống có đầu rễ mầm hướng
xuống đất và thẳng góc với mặt bầu, phía chóp hạt ngang bằng với hạt b
ầu,
sau đó lấp một lớp đất (trộn với 50 % đất mặt + 50 % phân chuồng hoai đã
sàng kỹ) mỏng, rải trên mặt từ 20 – 30 hạt thuốc trừ sâu Basudin hoặc
Furadan để phòng trừ sâu, kiến mối. Cuối cùng dùng thùng bông sen tưới đủ
ẩm qua một lượt.
- Thông thường, cây trong bầu vừa nhú lá nhám (lá thật) là bắt đầu đem trồng
ngay ngoài đồng, nếu chậm trễ bộ rễ ăn lan ra ngoài bầu khi đem tr
ồng cây
đứt nhiều rễ làm cây lên yếu hoặc dễ chết cây ngoài đồng.
* Lưu ý: Sau khi xuống giống được 7 – 8 ngày nên sử dụng phân vi sinh ra rễ
Bảo Đắc giúp cho bộ rễ phát triển mạnh, đồng thời tăng khả năng kháng chịu
bệnh cho cây giai đoạn sau.
5. Làm đất
Đất phải được cày xới tơi xốp, sạch cỏ, rải vôi, cày luống rải phân lót, rải
thuốc Furadan, lên luống lấp phân nh
ư trồng dưa hấu, trải bạt plastic, vô
nước, cân mặt bằng, ổn định mô, đục lỗ trồng.
6. Phân bón lót cho 1.000m2
- Phân chuồng hoai: 1 – 2 m3.
- Phân vi sinh: 20kg.
- Vôi rải trước theo hàng (băng, líp): 40 – 60 kg.
- NPK 20-20-15: 30 – 40 kg.
- Furadan hạt rải theo hàng: 3 kg.
7. Chăm sóc
- Sau trồng 5 – 6 ngày tưới phân loãng (ngâm DAP hòa loãng) vào quanh gốc.
- Thúc lần 1: (30 ngày sau gieo) Lượng phân NPK 20-20-15: 40 – 50 kg.
- Khi bắt đầu thu hoạch, rải phân thúc lần 2 ở mương tưới. Lượng phân NPK
20-20-15: 10 – 15 kg.
- Sau 10 – 15 ngày, rải phân thúc lần 3, NPK 20-20-15: 10 – 20 kg ở mương
tưới giống như đợt trước.
- Chế độ tưới nước: dẫn nước vào mương tưới thấm, mướp rất sợ úng nướ
c,
mương tưới bị đọng nước lâu quá 10 giờ phải khai thông thoát nước. Do đó
đất cần phải được thoát nước tốt. Tưới nước đều đặn theo chu kỳ, tùy theo độ
bốc thoát hơi nước, độ ẩm của đất.
- Làm cỏ: nhổ cỏ xung quanh gốc mướp bằng tay hoặc phun thuốc diệt cỏ như
Onecide.
- Làm cỏ dưới mương tưới: có thể làm cỏ bằng tay hoặc phun thuố
c diệt cỏ
Gramoxon hoặc NuFarm. Phun các loại thuốc này cần phải dùng loa che béc
phun để tránh thuốc dính vào lá hoặc thân cây mướp khỏi bị cháy hoặc chết
khô.
8. Phòng trừ sâu bệnh
a) Sinh vật gây hại: Các loại côn trùng phá hại quan trọng và cách phòng trừ
như sau:
b) Bệnh hại: thường xuất hiện các bệnh trên mướp hương như sau:
9. Thu hoạch
Thu hoạch khi trái còn non, trọng lượng trái trung bình 0,3 – 0,5 kg, không
thu trái to hơn 0,5 kg vì rất khó bán, xếp nhẹ nhàng trái vào giỏ tránh bị xây
xát và vận chuyển đến nơi tiêu thụ.