Nguyên nhân và tác động của sụt lún, sạt lở đất công trình giao thông vào mùa khô hạn ở đồng bằng sông Cửu Long

Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 12 Số 02 năm 2022

Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ

1Juyên nhân và tác động của sụt lún, sạt lở đất cơng trình giao thơng vào
mùa khơ hạn ở đồng bằng sông Cửu Long


/r&KkX7XấQ 




*LảQJYLrQ.KRD.ỹWKXậW+ạWầQJĐô thị, Trường ĐHXD MiềQ7k\

7Ừ.+2É
6ụt lún đấW

6ạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJ




7Ð07Ắ7

1Kững tác độQJWLrXFực khác nhau đến môi trườQJNLQKWếYj[mKộLGRVụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDR
thông đã và đang là mộWYấn đềQDQJLảLởĐồQJ%ằQJ6{QJ&ửu Long (ĐBSCL) trong những năm gần đây.

+ạQKiQNpRGjLFQJYới đậSWKủy điệQngăn dịng chả\WừthượQJQJXồn đổYềĐBSCL và đóng cửDFốQJ
WKủ\Oợi ngăn xâm nhậSPặn, khai thác nướFQJầPTXiPức đã được xác định như là nguyên nhân chính

FủDKLện tượQJVụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJWURQJPDNK{KạQởĐBSCL. Bài báo này đưa ra
PộWFiLQKuQWổQJTXDQYềVự[XấWKLệQFủDVụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJởĐBSCL trong mùa

NK{KạQ/ịFKVử, đặc điểm, nguyên nhân xác định và các tác độQJFủDVụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDR
WK{QJWURQJNKXYực đượFWKảROXậQ
.(<:25'6

/DQGVXEVLGHQFH

/DQGVOLGHIRUWUDIILFZRUNV




$%675$&7

9DULRXV QHJDWLYH LPSDFWV RQ WKH HQYLURQPHQW HFRQRP\ DQG VRFLHW\ GXH WR VXEVLGHQFH DQG ODQGVOLGHV RI

WUDIILFZRUNVKDYHEHHQDSUREOHPLQWKH0HNRQJ'HOWDLQUHFHQW\HDUV3URORQJHG GURXJKWWRJHWKHUZLWK
K\GURHOHFWULFGDPVWKDWSUHYHQWIORZIURPXSVWUHDPWRWKH0HNRQJ'HOWDDQGFORVXUHRILUULJDWLRQVOXLFHV

WRSUHYHQWVDOWZDWHULQWUXVLRQRYHUH[SORLWDWLRQRIJURXQGZDWHUKDYHEHHQLGHQWLILHGDVWKHPDLQFDXVHVRI
VXEVLGHQFHODQGVOLGHVRIWUDIILFZRUNVLQWKHGU\VHDVRQLQWKH0HNRQJ'HOWD7KLVDUWLFOHJLYHVDQRYHUYLHZ
RI WKH RFFXUUHQFH RI VXEVLGHQFH ODQGVOLGHV RI WUDIILF ZRUNV LQ WKH 0HNRQJ 'HOWD GXULQJ WKH GU\ VHDVRQ

+LVWRU\FKDUDFWHULVWLFVLGHQWLILHGFDXVHVDQGLPSDFWVRIVXEVLGHQFHODQGVOLGHVRQWUDIILFZRUNVLQWKHDUHD
DUHGLVFXVVHG







 Đặt vấn đề

Nội dung nghiên cứu:



6ụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJởĐBSCL là mộWYấn đề

QKứFQKốLWURQJQKững năm gần đây (Hình 1). Nó diễQELếQQJj\FjQJ

SKứF WạS Yj Fy Pức độ gia tăng cả Yề SKạP YL Yj Pức độ QJKLrP
WUọQJ X\ KLếS WUựF WLếp đếQ WtQK PạQJ WjL VảQ Fủa ngườL GkQ 7KờL

gian trướFVạWOởFKỉ[ảy ra vào màu mưa lũ nhưng trong những năm

Jần đây sụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJ[ả\UDQKLềXYjRPD

NK{KạQởTXHQEờELểQWUrQQKữQJFRQV{QJFKtQKNrQKUạch và địD
phương nào cũng có thể[ả\UD

6ụWO~QVạWOởF{QJWUuQKJLDRWK{QJWURQJPDNK{KạQNK{QJ

FKỉOjPộWYấn đềmơi trườQJQJKLrPWUọQJPjFzQFyQKững tác độQJ

2.1. Tổng quan về tình hình sụt lún sạt lở đất cơng trình giao thơng trong
mùa khơ hạn ở ĐBSCL



Theo đánh giá của ĐạLKọF4XốFJLD7KjQKSKố+ồ&Kt0LQKWạL

KộLQJKị1JX\rQQKkQJLảLSKiSKạQFKế[yLOởYjEồLOắQJWURQJKệ

WKống sông ĐồQJEằQJV{QJ&ửX/RQJGR8%1'WỉQK$Q*LDQJSKốL

Kợp ĐạL KọF 4XốF JLD 7KjQK SKồ +ồ &Kt 0LQK Wổ FKứF FXốL WKiQJ
Wại Trường ĐạLKọF$Q*LDQJ7ừnăm 2010 đến năm 2019,

VạWOởNrQKUạFKEờV{QJWại ĐồQJEằQJV{QJ&ửX/RQJGLễQUDQJj\

càng gia tăng, vớLPức độQJKLrPWUọQJEDRJồPVạWOởFảmùa mưa

lũ lẫQPDNK{Kạn). Năm 2010, toàn vùng chỉ[XấWKLện 99 điểPVạW

WLrXFực khác như thay đổi nướFQJầPYjP{KuQKGzQJFKả\EềPặW

Oởthì đến năm 2019 sốđiểPVạWOởNrQKUạFKEờsơng tăng lên gấS

OạLYậQFKX\ểQKjQJKyDQ{QJKảLVảQJk\WKLệWKạLOớQYềNLQKWếYj

&ửu Long đã đếQ Kồi báo động, đòi hỏL FiF WỉQK WKjQK WURQJ YQJ

ảnh hưởQJ>@Ngày nay đã có thểQKuQWKấ\QKLều tác độQJYjYLệF

/RQJNK{QJEịđe dọDEởLVạWOở>@

SKiS ứng phó cũng như phát triểQ PộW FKLến lượF GjL KạQ %jL EiR

VụWO~QVạWOởGRKạn hán. Trong đó, tuyến đườQJGRFấSWỉQKTXảQOम

YjVX\JLảPNKảnăng lưu trữnước. Nó gây ra khó khăn trong việc đi

OjP VX\ JLảP FKất lượQJ FXộFVống và môi trườQJ ở FiFNKX YựF Eị

KLểXU}FK~QJOjFầQWKLếWFKRYLệFOậSNếKRạFKYjWKựFKLệQFiFELệQ
này phân tích các nguyên nhân và tác độQJFủDKLện tượQJVụWO~QVạW

OởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJởĐBSCL trong mùa khô hạQ
/LrQKệWiFJLảOHFKDXWXDQ#PWXHGXYQ

1KậQQJj\VửD[RQJQJj\FKấSQKận đăng 01/04/2022

/LQN'2,KWWSVGRLRUJMRPF



OầQYới 681 điểP9ấn đềVạWOởNrQKUạFKEờV{QJởĐồQJEằQJV{QJ

SKảL Fy ELện pháp hành độQJ FụWKể để EảR YệĐồQJ EằQJ V{QJ &ửX
Trong năm 2020, chỉULrQJWỉQK&j0DXFyWới hơn 1.600 điểP

có 09 điểP VụW O~Q YớL WổQJ FKLềX GjL  P Jồm: 01 điểP [m 7UầQ

+ợLWX\ếQ7ắF7KủVàm Đá Bạc có 04 điểPVụWO~QYớLWổQJFKLềX

JOMC

91


Thơng tin và giải pháp khoa học, cơng nghệ

Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 12 Số 02 năm 2022

GjLPYjWX\ếQ&R;iQJCơi Năm Đá Bạc có 04 điểPVụWO~QYớL

O~Q YớL WổQJ FKLềX GjL P >@ &à 0DX Oà WỉQK GX\ QKấW FủD

điểPVụWO~QYớLWổQJFKLềXGjLm, trượWVkXWừ02 đếQPYớL

ảnh hưởng tác độQJFủDKạQKáQFực đoan kéRGài đãJk\VạWOởVụW

WổQJFKLềXGjLPFQJQKLềXYếWUạQQứW7X\ến đê biểQ7k\Fy

FKLềXGjLPVụWO~QWừm đếQOPYớLFKLềXGjLPQJX\

cơ sụWO~Qm. ĐốLYớLOộgiao thơng nơng thơn có 1.154 điểPVụW

ĐBSCL khơng có nguồn nướFQJọWEổVXQJYjRPDNK{QrQUấWGễEị
O~Q[kPQKậSPặQởQKLều nơi, đặFELệWOjYQJQJọWKyD>@




6ụWO~QWUrQWX\ến đườQJ&R;iQJCơi Năm Đá BạF&j0DX



7X\ến đườQJ7ắF7KủVàm Đá BạF&j0DX






ĐườQJFặSNrQK*z7KX\ềQ/RQJ$Q






6ạWOởđấWYjO~QPốFầXWUrQ4/$%ạF/LrX





Đê biểQ7k\[m.KiQK%uQK7k\7Uần Văn ThờL&j0DX



/ộJLDRWK{QJWại xã Khánh Bình Đơng, huyệQ7Uần Văn ThờL&j0DX


6ụWO~QVạWOởđườQJ7ỉQKOộ.LrQ*LDQJ





ĐiểPVạWOởQJKLrPWUọQJJầQFầXNrQKKX\ệQ*z&{QJ7k\7LềQ*LDQJ


+uQK1KLềXWX\ến đườQJWKXộFWỉnh ĐBSCL bịVạWOởVụt lún đấWQJKLrPWUọQJ

JOMC

92


Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 12 Số 02 năm 2022

Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ

 Nguyên nhân của sụt lún và sạt lở đất cơng trình giao thơng trong

WULểQWKảPNKốFFủDFiFKốVụt trong địDKuQK.DUVW>@WảLWUọQJFủD

FiFF{QJWUuQKQKkQWạo (tĩnh tảLFủDNếWFấXQềQPặt đườQJFủDF{QJ

mùa khô hạn ở ĐBSCL


WUuQKGkQGụQJ
KRạWWảLFủD[HVựFốNếWWựQKLrQFủa đấWSKVDYj

ĐBSCL củD 9LệW 1DP Oj PộW WURQJ QKững đồQJ EằQJ OớQ QKấW

FiF KRạt độQJ NLếQ WạR >@ 7X\ QKLrQ QKững đặc điểm và cơ chế

WUrQ Pực nướF ELểQ Yj Eị đe dọD EởL Pực nướF ELểQ GkQJ FDR

7KHR NếW TXả tính tốn đánh giá ổn địQK NKX YựF Eờ V{QJ 6jL

WUrQ WKế JLớL*Lống như các Châu thổ khác, vùng đấW Qj\ QằPQJD\

SKứFWạSFủDVụt lún đấWởĐBSCL vẫn đượFELếWPộWSKầQ

thườQJ[X\rQEị[kPQKậSPặn [6]. Chúng đượFEồi đắSEởi lượQJ

*zQNKXYực Thanh Đa [10,15] và tính tốn sạWOởEờ6{QJ7Lền đoạQ

SKVDPjXPở, lượng nướFQJọWGồLGjRFủa sơng Mekong có thượQJ

TXDKX\ệQ/RQJ+ồWỉnh Vĩnh Long [11] đã chỉUDUằQJVựổn địQKFủD

ELển qua ĐBSCL củD9LệW1DPWKHRKDLGzQJFKả\6{QJ7LềQYj6{QJ

0ực nước trong các sông như mộWQrPYậWFKấWSKản áp đểOjPFkQ

QJXồQWừWUrQ7UXQJ4Xốc qua các nướF/jR&DPSXFKLDUồLFKả\UD

đườQJ Eờ V{QJ FKịX ảnh hưởQJ UấW OớQ FủD Pực nướF WURQJ V{QJ

+ậX7X\QKLrQYjLWKậSNỷWUởOại đây lượng nướFWừthượQJQJXồQ

Eằng cơ họFFủDNKối gây trượWYjNKốLFKống trượWFủDPiLEờV{QJ

6{QJ0HNRQJFKả\YềWới ĐBSCL đã giảm đi rấWOớn do các nước như

.KLPực nước tăng thì ổn định đườQJEờsông tăng, khi mực nướFU~W

V{QJ FKtQK 'ữ OLệX Wừ Pạng lướL 0HNRQJ 'DP 0RQLWRU  QềQ WảQJ

EờFyảnh hưởQJOớn đếQKệVốổn định đườQJEờsông. TrườQJKợS

7UXQJ4XốFYj/jR[k\Gựng các đậSWKủy điệQYớLVốlượQJOớQWUrQ

[XốQJWKấSWKuKệVốổn địQKEịJLảPPạQK0ặWNKiFWảLWUọng đỉQK

WUựF WX\ếQ WKHR G}L FiF FKỉ Vố trên lưu vựF V{QJ 0HNRQJ FKR WKấ\

NK{QJFyWảLWUọQJKệVốổn địQKNKiFDR9jFKấWWảLFjQJQKLềXKệ

hơn 12 tỷPnước đã đượFJLữOạLEởi 45 đậSởthượQJQJXồQ7KHR

Vốổn địQKEờV{QJFjQJWKấS

ướFWtQKFủDGữOLệXYệWLQKYLễQWKiP(\HVRQ(DUWKWạLPộWVốWUạP

9ớLPụFWLrXF{QJQJKLệSKyDKLện đại hóa đất nướFQrQQKLềX

đo dọF V{QJ 0HNRQJ   GzQJ FKả\ Wự nhiên đã biếQ PấW +LệQ

lĩnh vựFNKiFFyWKểVẽSKiWWULểQWURQJQKLềXWKậSNỷWớL1yOjNếW

WỷPVRYới năm 2011 [7].

nướF QJầP  để đáp ứQJ QKX Fầu gia tăng dân số Yj SKiW WULểQ QềQ

lượng nướFV{QJ0HNRQJWừthượQJQJXồQYềĐBSCL năm 2020 giảP

TXả FủD YLệc tăng tốF NKDL WKiF WjL QJX\rQ WKLrQ QKLrQ  đặF ELệW Oj

F{QJ QJKLệp. ĐặF ELệW Oj [k\ Gựng đậS WKủy điện để FXQJ Fấp điệQ



năng, tích trữ QJXồn nước thượQJ QJXồQ OjP JLảm lượng nướF Kạ
QJXồQUấWOớQ%rQFạnh đó, KRạt độQJNKDLWKiFFiWTX\P{OớQởKạ

lưu sử GụQJ FKR YLệF VDQ OấS [ử Oम QềQ PyQJ FiF F{QJ WUuQK JLDR
thơng đã làm tăng độVkXFủa lịng sơng do “đói” phù sa cũng như gây
[yLPzQKDLErQEờV{QJ
+uQK0{SKỏQJQJX\rQQKkQJk\VụWO~QQền đườQJJLDRWK{QJ


YjRPDNK{KạQ

0ặF NKiF GR WuQK WUạQJ [kP QKậS PặQ FộQJ YớL KạQ KiQ NpR



6ự NKDQ KLếm nướF Qạp và nướF QJầP Oj QJX\rQ QKkQ FKtQK

Gẫn đếQWKấXFKL7Kấu chi được định nghĩa là việc bơm nướFWừWầQJ

FKứa nước vượWTXiQJXồQFXQJFấSFKảy vào lưu vựF1ếXWLếSWụF
điềXQj\Gẫn đếQFạQNLệWQJXồn nướFQJầPFyWKểJk\KạLFKRP{L

trườQJ NK{QJWKểSKụFKồL0ộWWURQJ QKữQJKậXTXảOjVụt lún đấW

dài nên nước ta đã cho xây dựQJQKLềXF{QJWUuQKFốQJWKủ\Oợi ngăn

>@7ốc độQạSOạLWựQKLrQFKậPFủDKầXKếWFiFWầQJFKứa nướFYj


 %rQ Fạnh đó, ĐBSCL tuy có nhiều nướF QJọt nhưng nướF Qj\

vùng được tướLWLrXFủa ĐBSCL. ỞNKXYựFEiQNK{KạQQKXFầXOớQ

[kPQKậSPặQOjPFKRPực nướFWURQJFiFNrQKUạFKFạQNLệWKuQK

thườQJEị{QKLễPFjQJYềJầQELển thì nướFQj\FjQJOợmùa lũ có

nguy cơ bịảnh hưởng đếQNKảnăng cấp nướFGREịQKLễm phèn, độ

đụFFDR0DNLệWGễEị{QKLễPYLVLQKYjWKXốFWUừVkX9QJSKkQ

Eốdân cư phân tán nên khảnăng cấp nướFWậSWUXQJEịKạQFKế9u

Yậ\NKRDQJLếng bơm nướFQJầPOjPộWJLảLSKiSWKD\WKếFKRYLệF

FXQJ Fấp nướF FKR FiF Kộ gia đình, doanh nghiệS Yj FiF KRạt độQJ

Q{QJ QJKLệS >@ +LệQ WRjQ YQJ Fy NKRảQJ  JLếQJ NKRDQ

Wốc độ bơm cao đã dẫn đếQ WuQK WUạQJ WKấu chi nướF QJầP ở QKLềX

YềnướFFyWKểVửGụng đã dẫn đếQWuQKWUạQJWKấu chi nướFQJầPở
QKLềXWầQJFKứa nướF>@


 Tác động của sụt lún và sạt lở đất cơng trình giao thơng trong mùa

khơ hạn ở ĐBSCL


7iFđộQJFủDVạWOởVụt lún đất cơng trình giao thơng đốLYớLFiF

WổQJ F{QJ VXất khai thác nướF QJầP NKRảQJ  WULệX P QJj\

NKtDFạQKNKiFQKDXFủa đờLVống con ngườLOjNKiU}UjQJYjFyWKể

lượng nướFNKiFQạSOạLEổsung. Và đó là nguyên nhân làm cho áp

đềXQKắFQKởngười điềXNKLển phương tiệQYềđường lún nhanh hơn

đêm [8]. 'ẫn đếQWuQKWUạng nướFQJầPEịWKấWWKRiWOớQPjNK{QJFy

VXất nướF Oỗ UỗQJ FủD WầQJ FKứa nướF JLảP FiF OớS VpW Yj EộW PịQ

FKịXQpQEịthốt nướFYjFXốLFQJEịQpQFKặW6au đó các lớp dướL

QKuQWKấ\ởNKắp các vùng đồQJEằQJ+ầXKếWPọLFk\Fầu đườQJEộ
FầXGẫn đếQFKrQKOệch độcao đáng kểEXộc ngườLOiL[HSKảLJLảPWốF

độNKLOiL[HOrQYj[XốQJFầX&iFEờkênh đê nơi có cơng trình giao

PặWEịQpQJk\UDVụt lún đấWởEềPặW>@

WK{QJPHQWKHRVRQJVRQJEịVạWOởVụt lún đứWJm\NếWFấu đườQJWạR

VụWO~QOjNếWTXảFủDVựU~Wđi nặQJQềFủa nướFQJầPVựQpQWKủ\

WX\ến đường nơi bị VụW O~Q VạW Oở Vẽ Eị QứW KRặc đổ VậS [XốQJ NrQK

6ụt lún đấW OjKLện tượQJ [ả\ UD ở QKLều nơi trên thế JLớL 6ự

FủDWUầPWtFKTXiWUuQKR[\KyDYjFRQJyWFủDFặQKữu cơ, sựSKiW

WKjQKFiFPmQJOớQ+uQK
1Kững ngôi nhà đượF[k\GọFWKHRFiF

sông. Tuy nhiên, đây chỉOjPộWWURQJQKLềXảnh hưởQJFủDVụWO~QVạW

JOMC

93


Thông tin và giải pháp khoa học, công nghệ

Oởđất. Tác độQJQJX\KạLQKấWFhính là khó khăn trong việc đi lại, lưu

Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 12 Số 02 năm 2022

Wỉnh thì đa số Eị VụW O~Q VạW Oở đấW WạL FiF Yị WUt JầQ NrQK JạFK Yj

WK{QJYậQFKX\ểQQ{QJVảQYjKảLVảQFủa ngườLGkQWURQJNKXYựFEị

V{QJ 9u Yậy đốL YớL FiF WX\ến đường đã xây dựQJ WKu QrQ Fy ELệQ

phương. 6ụWO~QVạWOởNK{QJFKỉJk\WKLệWKạLYềWjLVản, mà cịn đe dọD

Ngồi ra, đốLYớLFiFWX\ến đườQJGựNLếQ[k\GựQJPới trong tương

ELệQSKiSứQJSKyYjGLGờLNịSWKờL>@

NrQKJạFKYjV{QJPộWNKRảQJFiFKDQWRjQFyWKểWKLếWNếWtQKWRiQ

ảnh hưởQJ 7ừ đó ảnh hưởng đếQ SKiW WULểQ NLQK Wế [m KộL Fủa địD
đếQWtQKPạQJKjQJWULệu ngườLGkQVLQKVốQJWURQJYQJQếXNK{QJFy

Đất đai sụW O~Q NK{QJ FKỉ Oj PộW Yấn đề QJKLrP WUọQJ Yề P{L

trườQJPjFzQFyQKững tác độQJWLrXFực khác như thay đổLP{KuQK

SKiSJLDFố[ửOमNKắFSKụFKRặFSKzQJQJừDVụt lún trong tương lai.

ODLWKuQrQ[HP[pWYLệF[k\Gựng phía trong đấWOLềQFiFK[DFiFWX\ếQ
cung trượWFủa đất, khoan địDFKất đểELết sơ đồPạch nướFQJầm,…).

9ềOkXGjLFầQQJKLrQFứXKọFKỏL[k\GựQJKệWKống các đậS

GzQJFKả\EềPặt và nướFQJầPYjVX\JLảPNKảnăng lưu trữ>@

cơng trình thốt nước và đê biển ngăn xâm nhậS Pặn như Hà Lan.

O~Q VạW Oở đất. Các tác độQJ NLQK Wế và môi trườQJ FKtQK FủD KLệQ

[k\GựQJKệ WKốQJ [ử lý nướF ELển, nướF Oợ, nướFWKải thành nướF

.K{QJWKểđánh giá thấp tác độQJKữXKuQKYjY{KuQKFủDVụW

tượQJVụt lún đấWFyWKểthay đổLWừkhông đáng kểđếQQJKLrPWUọQJ

W\ WKXộF YjR WtQK FKấW Vử Gụng đấW KLệQ WạL FủD NKX YựF Eị ảQK

hưởng và độOớn và độFKHSKủFủDVụWO~QVạWOởđấW>@


.LếQQJKịPộWVốJLảLSKiS


%rQFạnh đó, nghiên cứXNKảRViWGựEiRWuQKWUạng nướFVLQKKRạt để
VLQKKRạt như Singapore ởPộWVốnơi thiếu nướFWUầPWUọQJ


KếtOXậQ



Các phương án để JLảP KRặF QJừng lún đấW Oj UấW KạQ FKế Yj

WUrQWKếJLớLYẫn chưa có giải pháp nào đảPEảRNKắFSKục đượFVụW

&ầQđo đạc khoanh vùng cao độ, đểWKHRG}LO~QPộWFiFKFyNế

O~QVạWOởđấWKLệXTXả7\Wừng điềXNLện địDFKấWWKủy văn và kinh

đềra các quy địQKSKiSOXậWYềVửGụng nướFQJầPQạo vét đào kênh

WKLếXWối đa đượFWuQKWUạQJVụWO~QVạWOởđấWWURQJNKXYựFEịảQK

KRạFKFyNKRDKọc đểbáo cáo đánh giá tình hình nguy cơ sụWO~QYj

mương tránh gây sạW Oở WKLếW Nế ELệQ SKiS [ử Oम Qền đườQJ Fy WKể
Jk\VụWO~QVạWOở>@

7K{QJ WLQ WRjQ GLệQ Yề đặc điểP Vụt lún đấW Vẽ UấW TXDQ WUọQJ

đốL YớL PộW Vố QKLệP Yụ FKẳQJ Kạn như điềX WLết khai thác nướF

Wế [m Kội mà ngườL WD iS Gụng phương án khác nhau, sao cho JLảP

hưởng. Đểxác địQKFiFUủi ro và đưa ra quyết địQKViQJVXốWFầQWLếQ
KjQK PộW FXộc điều tra địD Nỹ WKXậW WKtFK Kợp, đủ SKạP YL Yj FKấW

lượQJ>@1ếXNK{QJWKểJLảm lún đấWPộWFiFKKLệXTXả, phương án

WốWQKấWWLếSWKHROjVốQJFKXQJYới nó và đương đầXYới tác độQJFủD

QJầP GựD WUrQ NK{QJ JLDQ NLểP VRiW KLệX TXả lũ lụW EảR WồQ P{L

Qy>@

WKịNK{QJJLDQQyLFKXQJ>@

tượQJ VụW O~Q VạW Oở F{QJ WUuQK JLDR WK{QJ WURQJ PD NK{ KạQ ở

trườQJWKLếWNếYj[k\Gựng cơ sởKạWầQJYjTX\KRạFKSKiWWULển đô

&iFQKjKRạch địQKFKtQKViFKYềlĩnh vựFSKiWWULểQEềQYữQJ

Kệ WKống đườQJ JLDR WK{QJ Vớm đưa ra tiêu chí lồQJ JKpS FiF JLảL

SKiSWKtFK ứQJYớLVụWO~QVạWOởđấWF{QJWUuQKJLDRWK{QJYjRTXi
WUuQKWKLếWNếvà thi công như là một điềXNLệQEắWEXộF>@

4XảQOमQJKLrPQJặWFiFGRDQKQJKLệSNKDLWKiFFiWYjFủDFiF

'RWuQKWUạQJELến đổLNKtKậXQJj\FjQJQJKLrPWUọQJQrQKLệQ

ĐBSCL sẽGLễQUDQJj\FjQJWUầPWUọQJWKrP&KtQKYuYậy, đểWUiQK
WổQ WKấW Yề ngườL Yj FủD YLệF QJKLrQ FứX WuP JLảL SKiS JLảP WKLểX

KLện tượQJVụWO~QVạWOởFjQJWUởQrQFấSEiFK

&iF QKj TXảQ Oम Yj KRạFK địQK FKtQK ViFK QrQ OồQJ JKpS JLảL

SKiSFKốQJELến đổLNKtKậXYjRWURQJphương án thiếWNếF{QJWUuQK

KộGkQGLễQUDWUrQKệWKốQJV{QJởĐBSCL sao cho việFNKDLWKiFFiW

như điềXNLệQEắWEXộF>@

khai thác [15]. ĐặFELệWFầQFyFKếWjLNKắc khe hơn đốLYớLWuQKWUạQJ

PạQKWX\rQWUX\ền ngườLGkQWURQJYLệFVửGụQJWLếWNLệm nướFGự

GLễn ra đúng nơi, đúng chỗ và không vượW TXi FKLềX VkX FKR SKpS
QạQNKDLWKiFFiWOậX

Trong tương lai sốlượng đậSWKủy điện do các nướFởthượQJ

&KtQK TX\ền địD phương Yj WK{QJ WLQ WUX\ền thông nên đẩ\

WUữnướFKRặc khai thác nướFQJầm đúng quy địQKSKiSOXậW


QJXồQV{QJ0HNRQJ[k\GựQJVẽQJj\FjQJQKLều nên lưu lượng nướF

7jLOLệXWKDPNKảR

lượng nước như xây hồGựWUữnước vào mùa mưa lũ (tránh lãng phí

>@

QJọW FKả\ Yề ĐBSCL ngày càng ít. Do đó cầQ Fy ELệQ SKiS WtFK WUữ
Pột lượQJ Oớn nước mưa và nướF QJọW Wừ thượQJ QJXồQ FKả\ UD

1JRjLYLệFFiF%ộNgành đã ra các quy địQKSKiSOXậWYềYLệFVử

GụQJKợSOमQJXồn nướFQJầPWKu&KtQKTX\ền địa phương cầQWX\rQ

>@

WUX\ềQNKX\ến khích ngườLGkQQrQVửGụQJWLếWNLệPQJXồn nướFYj

>@

đào mương rãnh dẫn nước đểtướLWLrXWURQJPDNK{KạQKạQFKế

>@

PXDWKQJSKX\QKựDOXVjQKKRặF[k\DRKồGựWUữnướFVLQKKRạW

NKRDQJLếng khai thác nướFQJầP

&iF F{QJ WUuQK JLDR WK{QJ WKHR Gữ OLệX VụW O~Q VạW Oở FủD FiF

P. SIDIQ, Indonesia, Yoichi FUKUDA, Japan, (2011), “Study on Causes

and Impacts of Land Subsidence in Bandung Basin, Indonesia”, Bridging

ELển) đểFyWKểGẫn nướFYjRNrQKJạFKNKLYjRPDNK{KạQQKằP
FXQJFấp đủlượng nướFQạSYjWạREệSKảQiS



+DVDQXGGLQ = $%,',1 ,UZDQ *80,/$5 +HUL $1'5($6  DQG 7HJXK

>@

WKH*DSEHWZHHQ&XOWXUHV0DUUDNHFK0RURFFR

/DXUD ( (UEDQ 6WHYHQ 0 *RUHOLFN DQG +RZDUG $ =HENHU 


“Groundwater extraction, land subsidence, and seaOHYHO ULVH LQ WKH
Mekong Delta, Vietnam”, Environ. Res. Lett. 9 084010 (6pp).

+ộLWKảRNKRDKọFTXốFWế“Nguyên nhân, giảLSKiSKạQFKế[yLOởYj

EồLOắQJWURQJKệWKống sông ĐồQJEằQJV{QJ&ửu Long” (abavn.com)

Hơn 1.600 điểP VụW O~Q VạW Oở GR KạQ KiQ FDPDXJRYYQ
 WUX\ FậS

QJj\

&j0DXKọSEjQJLảLSKiSứQJSKyWuQKKuQKKạQKiQ[kPQKậSPặQ
NpRGjLNWWYTJJRYYQ
WUX\FậSQJj\

JOMC

94


Thơng tin và giải pháp khoa học, cơng nghệ

>@

Tạp chí Vật liệu & Xây dựng Tập 12 Số 02 năm 2022

3 6 - 0LQGHUKRud et al, (2020), “Groundwater extraction may drown

PHJDGHOWDSURMHFWLRQVRIH[WUDFWLRQLQGXFHGVXEVLGHQFHDQGHOHYDWLRQ
of the Mekong delta for the 21st century”, Environ. Res. Commun. 2

>@
>@

>@



KWWSVFRQJDQFRPYQGRLVRQJVRQJPHNRQJNHXFXXBKWPO

WUX\FậSQJj\


KWWSYZVDRUJYQYQDUWLFOHWRQJTXDQQJXRQQXRFSKXFYX

VLQKKRDWYDFRQJQJKLHSYXQJGRQJEDQJVRQJFXXORQJKWPO  WUX\
FậSQJj\


A. Ivan Johnson, (1991), “Land subsidence”, Published by the

,QWHUQDWLRQDO $VVRFLDWLRQ RI  +\GURORJMFDO 6FLHQFHV ,$+6 3UHVV
,QVWLWXWH RI +\GURORJ\ :DOOLQJIRUG 2[IRUGVKLUH 2; %% 8. ,$+6

>@

3XEOLFDWLRQ1R,6%1

Lê Văn Tuấn, (2005, “Nghiên cứX ảnh hưởQJ FủD FiF QKkQ WốW FKtQK

đếQổn địQKEờV{QJ6jL*zQ.KXYực Bán Đảo Thanh Đa, Thành phố
+ồChí Minh”, Luận văn thạc sĩ, ĐạLKọF%iFK.KRD7KjQKSKố+ồ&Kt

>@

>@

>@

0LQK

Lưu KiếQ&KtQK1JX\ễQ.ỳ3KQJ
, “Nghiên cứXWtQKWRiQVạW
OởEờV{QJWLền đoạQTXDKX\ệQORQJ KồWỉnh vĩnh long bằQJP{KuQK
tốn”, Tạp chí khí tượQJWKủy văn, sốWKiQJ

G.A.TULARAM and M. KRISHNA, (2009), “Long term consequences of

JURXQGZDWHU SXPSLQJ LQ $XVWUDOLD  D UHYLHZ RI LPSDFWV DURXQG WKH
globe”, Volume 4, Number 2: 151

2ODI1HXVVQHU
7URXEOH8QGHU*URXQG–/DQG6XEVLGHQFHLQWKH

0HNRQJ'HOWD0HNRQJ8UEDQ)ORRG3URRILQJDQG'UDLQDJH3URJUDPPH

)33
 3XEOLVKHG E\ 'HXWVFKH *HVHOOVFKDIW IU ,QWHUQDWLRQDOH
=XVDPPHQDUEHLW *,=
 *PE+ 5HJLVWHUHG RIILFHV %RQQ DQG (VFKERUQ
>@

>@

*HUPDQ\

Tomasz Godlewski1, Witold Bogusz1 and Łukasz Kaczyński1, (2019),

“Change in groundwater conditions as a cause of structural failure –
selected case studies”, Matec Web of ConferenFHV

7KLềP4XốF7XấQ+XỳQK1Jọc Sang, Đậu Văn Ngọ, (2008),“HiệQWUạQJ

trượW Oở Eờ sơng Sài Gịn phương hướng ngăn ngừD NKắF SKục”, TạS
FKtSKiWWULểQ.+&1Vố

JOMC

95