Sữa nào tốt nhất cho người già pptx

Sữa nào tốt nhất cho người già
TS.BS Trần Thị Minh Hạnh


Khi nói đến sữa, đa phần mọi người chỉ quan tâm đến chọn sữa cho trẻ em.
Những thắc mắc liên quan đến uống sữa làm sao cho khoẻ cũng chỉ nhằm
đến trẻ sơ sinh hay đang tuổi ăn, tuổi lớn mà ít khi lưu tâm đến người già.
Với những ảnh hưởng bệnh tật ở tuổi cao, người già cũng rất cần uống sữa
để bồi bổ và nếu sử dụng không hợp lý sẽ gặp những hậu quả nguy hiểm
cho sức khoẻ.
Sữa là sản phẩm rất giàu canxi, giàu đạm quý (đầy đủ các axit amin thiết
yếu với tỷ lệ cân đối) và chứa nhiều vitamin cần thiết cho cơ thể như
vitamin A, vitamin D, vitamin nhóm B… nên đây là thực phẩm bổ dưỡng
cần thiết cho tất cả mọi người, kể cả người cao tuổi.
Không uống sữa thay bữa ăn chính
Người cao tuổi cần nhận đủ canxi hàng ngày để phòng tránh loãng xương.
Mặc dù canxi có trong nhiều thực phẩm khác nhau (cá nhỏ ăn luôn xương,
tôm tép ăn cả vỏ, rau xanh, đậu hủ…), nhưng người cao tuổi thường ăn ít
hơn lúc trẻ nên lượng canxi đưa vào cơ thể từ chế độ ăn hàng ngày sẽ
không đủ, trong khi đó nguy cơ loãng xương của họ lại cao. Canxi từ sữa
rất dễ hấp thu nên người cao tuổi cần uống sữa thường xuyên mỗi ngày (
khoảng 1 – 2 ly ) để bổ sung canxi cho cơ thể, giúp phòng tránh loãng
xương.
Tuy sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhưng chỉ có thể bổ sung như là
bữa phụ chứ không thể thay thế cho bữa chính hàng ngày được vì sẽ mất
cân đối do sữa không có đủ những dưỡng chất khác mà cơ thể cần như chất
sắt, kẽm, chất xơ, một số vitamin… Nếu chỉ uống sữa mà không ăn bữa
chính sẽ không thể đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho cơ thể. Trong
trường hợp ăn kém hoặc đau ốm, cần chia nhỏ bữa ăn ( ăn ít và nhiều lần ),
sử dụng thêm các loại thực phẩm cao năng lượng, kết hợp tăng số bữa phụ (
uống sữa hoặc các thức ăn phụ bổ dưỡng và dễ tiêu hoá khác ).

Tuỳ tuổi, tuỳ bệnh mà chọn sữa
Thông thường sữa cho trẻ em và người bình thường là dạng sữa nguyên
kem, chất béo của sữa là chất béo no nguồn gốc động vật nên sẽ chứa nhiều
cholesterol không thích hợp đối với người già nếu uống thường xuyên mỗi
ngày. Tuy nhiên đối với người gầy, không có bệnh mãn tính không lây như
rối loạn lipid máu, cao huyết áp, đái tháo đường… và chế độ ăn rất ít thực
phẩm nguồn gốc động vật chứa nhiều cholesterol ( thịt heo, thịt bò, mỡ… )
thì uống loại sữa này vẫn được.
Việc chọn loại sữa nào còn phải tuỳ thuộc vào tình trạng sức khoẻ của từng
người. Đối với những người mắc bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường
thì nên chọn loại sữa không béo, không đường. Lượng sữa uống mỗi ngày
sẽ phải cân đối với các thực phẩm khác để bảo đảm đường huyết ổn định.
Người chỉ bị viêm khớp thì có thể vẫn uống được sữa hơi béo, hơi ngọt nếu
thích. Tuy nhiên, cần lưu ý đối với người thừa cân, béo phì nếu dùng sữa
béo, ngọt sẽ làm tăng cân nhanh chóng và sẽ tăng sức chịu đựng đối với các
khớp chịu sức nặng cơ thể như khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân nên sẽ
khó điều trị khỏi tình trạng viêm và đau khớp.
Uống sữa đúng cách để tránh tai hoạ
Sữa là thực phẩm giàu canxi ở dạng dễ hấp thu. Chỉ khi nào lượng canxi
đưa vào cơ thể quá dư thừa thì mới bị đào thải qua đường thận gây sạn
thận. Trường hợp này ít gặp trong chế độ ăn thông thường mà do dùng
thuốc canxi liều cao, kéo dài. Do vậy, khi sử dụng nhiều thực phẩm giàu
canxi hoặc uống thuốc canxi phòng loãng xương thì cần chú ý uống nhiều
nước để phòng sạn thận.
Một số người khi uống sữa hay bị đau bụng, tiêu chảy… thường là do cơ
thể thiếu men lactase để hấp thu loại đường lactose có trong sữa. Trong
trường hợp đó, nên giảm lượng sữa trong mỗi lần uống ( có thể dưới
100ml/lần ) và tăng dần lên khi thích ứng. Nếu vẫn không tiêu hoá được thì
có thể chuyển sang dùng sản phẩm khác của sữa như yaourt, sữa chua, phô
mai… hoặc có thể dùng sữa đậu nành.

Để mua được sữa tốt
Thông thường, các loại sữa có chất béo ( sữa nguyên kem ) và có vị ngọt thì
sẽ dễ uống hơn vì thơm ngon. Tuy nhiên, do khả năng tiêu hoá, hấp thu và
chuyển hoá các chất ở người cao tuổi chậm hơn lúc trẻ, và do người cao
tuổi dễ có nguy cơ bị các bệnh cao huyết áp, cholesterol máu cao, rối loạn
chuyển hoá đường, đái tháo đường nên cần lưu ý chọn loại sữa ít ( hoặc
không ) béo, ít ( hoặc không ) đường, và ít ( hoặc không ) cholesterol. Bên
cạnh các tiêu chí chọn loại sữa phù hợp với sức khoẻ của từng người, nên
chọn các sản phẩm từ các công ty có uy tín trên thị trường, được bán ở nơi
thoáng mát, sạch sẽ, bao bì và nhãn hiệu còn nguyên vẹn, còn hạn sử dụng.