Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành điều dưỡng trường cao đẳng y tế cần thơ

TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN VĂN
Trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ là trường đào tạo trình độ trung cấp và cao đẳng đa
ngành trong lĩnh vực y tế, là trường trọng điềm của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long với
chất lượng đào tạo tối ưu và uy tín. Với bề dầy đào tạo nguồn nhân lực y tế trên 50 năm,
trường đã tạo dựng được “thương hiệu” cho mình. Hiện tại trường đang đào tạo 07 chuyên
ngành trung cấp (Dược, Điều dưỡng, Kỹ thuât hình ảnh Y học, Kỹ thuật vật lý trị liệu, Xét
nghiệm, Y sỹ, Hộ sinh) và 02 chuyên ngành cao đẳng (Điều dưỡng và Dược học). Phát
huy những thành quả đạt được, trường phấn đấu trở thành trường Đại học Điều dưỡng Kỹ thuật Y tế trước năm 2025. Theo đó, Điều dưỡng trở thành ngành chủ chốt trong đào
tạo của nhà trường. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều hạn chế trong việc học tập của sinh viên
cũng như việc giảng dạy từ phía nhà trường, giảng viên,... Vì thế, ít nhiều ảnh hưởng đến
kết quả học tập của sinh viên, đặc biệt với sinh viên Điều dưỡng năm nhất. Do đó, việc
tìm ra giải pháp nâng cao kết quả học tập của sinh viên Điều dưỡng năm nhất thông qua
việc nghiên cứu các yếu tố tác động là cần thiết. Với những lý do trên, người nghiên cứu
chọn đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên năm thứ nhất
chuyên ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ” làm đề tài nghiên cứu cho
mình.
Nghiên cứu được thực hiện tại trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ từ tháng 02 năm 2017
đến tháng 8 năm 2017. Luận văn trình bày kết quả nghiên cứu với ba phần chính sau:
Phần mở đầu: Người nghiên cứu trình bày lý do chọn đề tài nghiên cứu. Xác định
mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu, khách thể và đối tượng nghiên cứu, phạm vi, phương pháp
và kế hoạch nghiên cứu, đồng thời xây dựng các giả thuyết khoa học nghiên cứu cũng như
dự kiến đóng góp mới của đề tài.
Phần nội dung: Gồm ba chương
Chương 1 - Cơ sở lý luận: Người nghiên cứu tổng hợp một cách cô đọng các lý
thuyết liên quan đến kết quả học tập của sinh viên: cơng trình nghiên cứu, khái niệm, đặc

iv


điểm hoạt động học tập và các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên Điều
dưỡng năm nhất, cũng như phân tích và chỉ ra ưu nhược điểm của các mơ hình lý thuyết

ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên. Từ đây, người nghiên cứu xây dựng mơ hình
lý thuyết nghiên cứu riêng phù hợp với hiện trạng thực tế của trường mình và phạm vi đề
tài nghiên cứu.
Chương 2 - Từ định hướng về mặt lý luận, người nghiên cứu khảo sát và phân tích
thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên Điều dưỡng năm nhất
(gồm nhóm yêú tố thuộc về nhà trường: cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy; đội ngũ
giảng viên, cán bộ y tế (phương pháp giảng dạy, giáo trình, tài liệu giảng dạy, trình độ,
năng lực, nhiệt huyết) và nhóm yếu tố thuộc về bản thân sinh viên: ý thức học tập, phương
pháp học tập, việc làm thêm). Chương này người nghiên cứu phân tích, chứng minh và
đưa ra được yếu tố nào ảnh hưởng, yếu tố nào không ảnh hưởng đến kết quả học tập của
sinh viên. Từ đây, khẳng định yếu tố tác động.
Chương 3 - Đề xuất giải pháp: Định hướng bởi lý luận và xuất phát từ thực trạng các
yếu tố ảnh hưởng kết quả học tập của sinh viên đã qua khảo sát, người nghiên cứu trình
bày các giải pháp, mối quan hệ giữa các giải pháp nhằm khắc phục hạn chế về phía nhà
trường cũng như về bản thân sinh viên. Qua đó, giúp nâng cao kết quả học tập cho sinh
viên. Song song đó, các giải pháp được khảo nghiệm ý kiến bởi chuyên gia về tinh hiệu
quả cũng như mức độ khả thi của giải pháp.
Phần kết luận: Tóm tắt nội dung nghiên cứu, những kết quả đạt được, những tồn
tại, hạn chế của đề tài, những kiến nghị, đóng góp mang tính cải tiến, tính mới mang lại
hiệu quả nhất định và hướng phát triển tiếp theo của đề tài.

v


SUMMARY OF THE THESIS CONTENTS
Can Tho Medical College trains the multi-fields of the two-year and three-year
programs in the health sector, a key school in the Mekong Delta with the optimal and
prestige training quality. With over 50 years of experience in human resources training,
The school has created "brand" for themselves. Currently, 07 majors to be trained with
majors in the two-year program are Phamarcy, Nursing, Radiology, Physiotherapy, lab

testing, Medicine, Mid-wifery) and 2 majors in the three-year program (Nursing and
Phamarcy). Promoting the achievements, the college strives to become the University of
Nursing - Medical Technology before 2025. Therefore, Nursing is a main major in the
training programs. However, there is lots of drawback related to students’ study method
as well as the lecturers’ one and others factors,… Consequently, they influence the study
results of students, especially first-year nursing students. Therefore, finding out the
solutions enhancing the study results of the first-year nursing students through the study
of influencing factors is essential. With the reasons above, the researcher chooses a thesis
“Factors affect the study results of the first-year nursing students in Can Tho
Medical College” as a research topic.
The research is implemented in Can Tho Medical College from February to August,
2017. The thesis presents the research findings three main parts as below: the thers of the
reseach result in cludes:
Introduction: The researcher states the reasons for choosing a research topic.
Research purposes, research missions, research objects and subjects, research scope,
research methods and plans are identified scientific hypotheses are constructed as well as
the new contributions of the topic are expected.
Content: Including three chapters

vi


Chapter 1 - Rationale: The researcher concisely reviews theories associated with the
study results of students such as: Research works, concepts, characteristics of learning
activities and factors affecting first-year nursing students' learning outcomes, as well as
analyzes and points out the strengths and weaknesses of the theoretical frameworks that
affect students' academic outcomes. Therefore, the reseacher constructs her own
theoretical framework that matches with her real situation and the scope of the research
topic.
Chapter 2 - In according to the rationale, the researcher does the survey and analyze

the real situations of factors affecting the study outcomes of first-year nursing students
(including factors related to school: school facilities, teaching equipment, a team of
lecturers and medical staff, teaching methods, teaching materials and factors related to
students: study awareness, study styles, part-time jobs. In this chapter, the research
anlayzes, proves and shows which factors affects the study outcomes of students and which
ones don’t. Thence, the impact factors are confirmed.
Chapter 3 - Suggesting solutions: orientated from the rationale and derived from the
real situations of surveyed factors affecting the learning outcomes of the students, the
researcher recommends the solutions, their relations to solve the difficulties related to
school and students. As a consequence, it leads to promote the students’ learning
outcomes. Moreover, the solutions are proved by experts in terms of efficience and
feasibility.
Conclusion: Summarizing the research contents, results, limitations of the thesis,
recommendations, improvements, findings and suggestions for further research.

vii


MỤC LỤC
PHẦN I - MỞ ĐẦU
1. Lí do cho ̣n đề tài .........................................................................................................1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................3
2.1. Mục tiêu ................................................................................................................3
2.2. Nhiệm vụ...............................................................................................................3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...........................................................................3
3.1. Khách thể nghiên cứu ........................................................................................... 3
3.2. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học ....................................................................................................4
5. Phạm vi nghiên cứu .....................................................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 4

6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ..........................................................................4
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn .......................................................................4
6.3. Phương pháp thống kê tốn học ...........................................................................4
7. Đóng góp mới của đề tài ............................................................................................. 5
8. Cấu trúc của luận văn .................................................................................................5
PHẦN II – NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT
QUẢ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN ...............................................................................6
1.1. Tổng quan nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập ................6
1.2. Một số khái niệm công cụ ......................................................................................10
1.2.1. Khái niệm hoạt động học ................................................................................10
1.2.2. Khái niệm kết quả học tập ..............................................................................11

viii


1.3. Đặc điểm hoạt động học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều
dưỡngtrình độ Cao đẳng ............................................................................................... 12
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên
ngành Điều dưỡng trình độ Cao đẳng .........................................................................16
1.4.1. Nhóm yếu tố thuộc về nhà trường ..................................................................17
1.4.2. Nhóm yếu tố thuộc về bản thân sinh viên ......................................................19
1.5. Khung lý thuyết xác định các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh
viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trình độ Cao đẳng ........................... 22
1.5.1. Các mơ hình xác định khung lý thuyết ........................................................... 22
1.5.2. Mơ hình lý thuyết nghiên cứu .........................................................................24
Kết luận chương 1 .........................................................................................................25
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN NĂM THỨ NHẤT CHUYÊN NGÀNH ĐIỀU
DƯỠNG TRƯỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ CẦN THƠ ..................................................26

2.1. Khái quát về đào tạo chuyên ngành Điều dưỡng tại trường Cao đẳng Y tế Cần
Thơ ..................................................................................................................................26
2.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng các yếu tố tác động đến kết quả học tập của
sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường cao đẳng Y tế Cần Thơ
.........................................................................................................................................28
2.2. 1. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................29
2.2.1.1. Mẫu và thang đo..................................................................................29
2.2.1.2. Phương pháp phân tích, xử lý số liệu ..................................................31
2.2.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng yếu tố tác động đến kết quả học tập của sinh
viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường cao đẳng Y tế Cần Thơ...............33
2.2.2.1. Kết quả học tập của sinh viên ............................................................. 33
2.2.2.2. Tổng hợp sơ bộ các yếu tố tác động đến kết quả học tập của sinh viên
.........................................................................................................................................34

ix


2.2.2.3. Kết quả phân tích tác động của các yếu tố đến kết quả học tập của
sinh viên .......................................................................................................................... 40
2.3. Đánh giá chung thực trạng các yếu tố tác động đến kết quả học tập của sinh
viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường cao đẳng Y tế Cần Thơ ......46
Kết luận chương 2 .........................................................................................................48
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO KẾT QUẢ HỌC TẬP ĐỐI
VỚI SINH VIÊN NĂM THỨ NHẤT CHUYÊN NGÀNH ĐIỀU DƯỠNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ CẦN THƠ...................................................................49
3.1. Định hướng đề xuất các giải pháp nâng cao kết quả học tập đối với sinh viên
năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường cao đẳng Y tế Cần Thơ ..............49
3.1.1. Tính thực tiễn ..................................................................................................49
3.1.2. Tính khả thi .....................................................................................................49
3.1.3. Tính hiệu quả ..................................................................................................50

3.2. Đề xuất giải pháp nâng cao kết quả học tập đối với sinh viên năm thứ nhất
chuyên ngành Điều dưỡng trường cao đẳng Y tế Cần Thơ ......................................50
3.2.1. Về phía nhà trường ......................................................................................... 50
3.2.1.1. Cơ sở vật chất và trang thiết bị giảng dạy...........................................50
3.2.1.2. Giảng viên và cán bộ y tế ....................................................................52
3.2.2. Về phía sinh viên ............................................................................................ 57
3.2.2.1. Ý thức học tập .....................................................................................57
3.2.2.2. Phương pháp học tập ...........................................................................59
3.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp nâng cao kết quả nâng cao kết quả học tập
đối với sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế
Cần Thơ .......................................................................................................................... 61
3.4. Khảo nghiệm một số giải pháp nâng cao kết quả học tập đối với sinh viên năm
thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ......................62
3.4.1. Kết quả đánh giá về giải pháp về cơ sở vật chất và trang thiết bị giảng dạy..63

x


3.4.2. Kết quả đánh giá về giải pháp về đội ngũ giảng viên và cán bộ y tế .............63
3.4.3. Kết quả đánh giá về giải pháp ý thức học tập và phương pháp học tập của
sinh viên. ......................................................................................................................... 66
Kết luận chương 3 .........................................................................................................68
PHẦN III – KẾT LUẬN ............................................................................................... 69
1. Kế luận chung .....................................................................................................69
2. Tự nhận xét mức độ đóng góp của đề tài.......................................................... 70
3. Hạn chế của đề tài ............................................................................................... 71
4. Hướng phát triển của đề tài ...............................................................................71
5. Kiến nghị ..............................................................................................................71
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................73
PHỤ LỤC

xi


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Tóm tắt yếu tố tương ứng với các biến quan sát............................................. 31
Bảng 2.2: Thống kê phân loại kết quả học tập của mẫu theo điểm trung bình ............... 33
Bảng 2.3: Mức độ hài lịng về kết quả học tập của sinh viên ......................................... 34
Bảng 2.4: Mức độ hài lòng về cơ sở vật chất và trang thiết bị........................................ 35
Bảng 2.5: Mức độ hài lòng về giảng viên tại trường và cán bộ y tế tại các bệnh viện ... 37
Bảng 2.6: Đánh giá tác động của ý thức học tập đến kết quả học tập............................. 38
Bảng 2.7: Đánh giá về tác động của phương pháp học tập đến kết quả học tập ............. 39
Bảng 2.8: Đánh giá về tác động của việc làm thêm đến kết quả học tập ........................ 40
Bảng 2.9: Tổng hợp kết quả phân tích chất lượng thang đo bằng hệ số Cronbach’sAlpha
......................................................................................................................................... 41
Bảng 2.10: Mơ hình điều chỉnh qua thang đo Cronbach’s Alpha ................................... 42
Bảng 2.11: Phân tích hệ số tương quan Pearson giữa các yếu tố .................................... 43
Bảng 2.12: Tỷ lệ % theo đánh giá của sinh viên về các yếu tố cần thay đổi để nâng cao
kết quả học tập ................................................................................................................. 44
Bảng 3.1: Kế hoạch thực hiện nhóm giải pháp về cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên.
......................................................................................................................................... 57
Bảng 3.2: Kế hoạch thực hiện nhóm giải pháp về ý thức học tập và phương pháp học tập
......................................................................................................................................... 61
Bảng 3.3: Ý kiến chuyên gia về nhóm giải pháp thay đổi cơ sở vật chất và trang thiết bị
giảng dạy ......................................................................................................................... 63
Bảng 3.4: Ý kiến chuyên gia về nhóm giải pháp về đội ngũ giảng viên tại trường và cán
bộ y tế tại bệnh viện ........................................................................................................ 64
Bảng 3.5: Ý kiến chuyên gia về nhóm giải pháp ý thức học tập và phương pháp học tập .
......................................................................................................................................... 66

xii


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Khung lý thuyết nghiên cứu........................................................................... 24
Biểu đồ 2.1: Mô tả kết quả đánh giá của sinh viên về các yếu tố cần thay đổi để nâng cao
kết quả học tập ................................................................................................................. 45
Biểu đồ 3.1: Tỷ lệ % đánh giá của sinh viên về việc cần cải thiện cơ sở vật chất, trang
thiết bị .............................................................................................................................. 51
Biểu đồ 3.2: Tỷ lệ % đánh giá của sinh viên về việc giảng viên cần thay đổi phương pháp
giảng dạy và nâng cao trình độ........................................................................................ 52
Biểu đồ 3.3: Ý kiến chuyên gia về nhóm giải pháp về đội ngũ giảng viên tại trường và cán
bộ y tế tại bệnh viện ........................................................................................................ 65
Biểu đồ 3.4: Ý kiến chuyên gia về nhóm giải pháp ý thức học tập và phương pháp học tập
......................................................................................................................................... 66

xiii


DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
CĐYTCT:

Cao đẳng Y tế Cần Thơ

CBYT:

Cán bộ y tế

CSVC:

Cơ sở vật chất

ĐNGV:

Đội ngũ giảng viên

ĐD:

Điều dưỡng

GV:

Giảng viên

KQHT:

Kết quả học tập

PPGD:

Phương pháp giảng dạy

PPHT:

Phương pháp học tập

SV:

Sinh viên

SVĐD:

Sinh viên Điều dưỡng

SVNTN:

Sinh viên năm thứ nhất

TTBGD:

Trang thiết bị giảng dạy

xiv


MỞ ĐẦU
1. Lí do cho ̣n đề tài
Việc xây dựng nguồn nhân lực, đào tạo thế hệ trẻ đủ bản lĩnh để tiếp cận và làm chủ
khoa học và công nghệ, làm chủ những tầm cao mới trên con đường phát triển đất nước là
hết sức cần thiết. Bởi con người là động lực của mọi sự phát triển. Tuy nhiên, động lực của
mọi sự phát triển đó có trở thành sự thật hay khơng cịn tùy thuộc vào tri thức mà họ lĩnh
hội và vận dụng được. Làm thế nào để sản phẩm của giáo dục đào tạo đạt được mục đích
của nó (kết quả học tập tối ưu ở người học, chất lượng đào tạo của nhà trường và khả năng
cạnh tranh của nguồn nhân lực trên thị trường lao động,…) ln là một câu hỏi khó. Cũng
chinh vi thế, trong chuyến thăm Việt Nam năm 2007, nguyên Thủ tướng Singapore Lý
Quang Diệu đã khẳng định với nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết “Nếu thắng trong
cuộc đua giáo dục, sẽ thắng trong phát triển kinh tế” [24]. Điều này càng khẳng định vai
trò của giáo dục quyết định đến sự thành bại của một quốc gia. Riêng trong lĩnh vực y tế,
lĩnh vực ln địi hỏi sự chính xác, chính xác đến tuyệt đối, bởi nó liên quan đến sự an
nguy và tính mạng của con người. Do đó, tính hiệu quả, chất lượng ở người học luôn được

chú trọng. Nổi bật lên trong lĩnh vực này là lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cho con người –
lĩnh vực Điều dưỡng (ĐD).
Ở các nước phát triển trên thế giới, ĐD được xem là một ngành rất phát triển và rất
thiếu nguồn nhân lực. Bởi, khi xã hội càng phát triển, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của con
người ngày một tăng. Tuy nhiên, việc đào tạo nguồn nhân lực cho ngành này hiện vẫn chưa
đáp ứng đủ nhu cầu ấy. Riêng ở Việt Nam hiện nay, ĐD vừa thiếu lại vừa thừa. Thiếu ĐD
có tay nghề, trình độ, tâm huyết,… thừa ĐD yếu kém, thiếu trách nhiệm trong cơng việc,…
Phải chăng q trình đào tạo của các trường Y ở nước ta nói chung, của trường Cao đẳng
Y tế Cần Thơ (CĐYTCT) nói riêng chưa hình thành được kiến thức chuyên môn và kỹ
năng, tay nghề,… ở người học. Vì thế, sinh viên (SV) sau khi tốt nghiệp đa phần không
đáp ứng được nhu cầu sử dụng lao động của các doanh nghiệp, các cơ sở y tế,… Đây là

1


một bài tốn khó đối với các nhà quản lý, các nhà giáo dục; là vấn đề tối quan trọng của
tồn xã hội.
Trường CĐYTCT là trường đào tạo trình độ Trung cấp và Cao đẳng đa ngành trong
lĩnh vực y tế, là trường trọng điềm của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long với chất lượng
đào tạo tối ưu và uy tín, là trường tiên phong trong đổi mới và khả năng cung cấp cho xã
hội nguồn nhân lực có chất lượng. Với bề dầy đào tạo nguồn nhân lực y tế trên 50 năm,
trường đã tạo dựng được “thương hiệu” cho mình. Hiện tại trường đang đào tạo 07 chuyên
ngành trung cấp và 02 chuyên ngành cao đẳng (ĐD, dược học). Phát huy những thành quả
đạt được, trường phấn đấu trở thành trường Đại học Điều dưỡng - Kỹ thuật Y tế trước năm
2025. Theo đó, ĐD trở thành ngành chủ chốt trong đào tạo của nhà trường. Tuy nhiên, hiện
vẫn còn nhiều hạn chế trong việc học tập của SV cũng như việc giảng dạy của GV,... Vì
thế, ít nhiều ảnh hưởng tới kết quả học tập (KQHT) của SV cũng như chất lượng đào tạo
của nhà trường.
Để góp phần nâng cao hơn nữa vị thế của nhà trường như là một trường đầu đàn với
bề dầy kinh nghiệm, tiên phong trong việc đào tạo nguồn nhân lực y tế có chất lượng của

các tỉnh Đồng bằng Sơng Cửu Long mà trước tiên là nâng cao KQHT của SV, đặc biệt đối
với sinh viên Điều dưỡng (SVĐD) năm nhất là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
Do đó, cần có những nghiên cứu tìm hiểu thực trạng các yếu tố tác động đến KQHT của
SV để tìm ra giải pháp tác động thiết thực. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào nghiên cứu
chuyên sâu đến các yếu tố tác động đến KQHT của SVNTN chuyên ngành ĐD tại trường
CĐYTCT mà chỉ dừng lại ở một số nghiên cứu điển hình: “Các yếu tố tác động đến kết
quả học tập của sinh viên chính quy trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh” của
tác giả Võ Thị Tâm năm 2010 [14], “Các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả học của sinh
viên Khoa Kinh tế và Quản trị Kinh doanh trường Đại học Cần Thơ” của Châu Thị Nghiệp
năm 2014 [11],… Vì thế, nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của sinh viên năm
thứ nhất (SVNTN) ngành ĐD để tìm ra được các nguyên nhân chính tác động đến KQHT
của SV. Từ đó đưa ra những giải pháp thiết thực nhằm nâng cao KQHT cho SVĐD năm

2


nhất. KQHT nâng lên là bước khởi điềm đi đến nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường,
khẳng định hơn nữa vai trò của trường CĐYTCT đối với các nhà tuyển dụng trong và ngoài
nước trong việc cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực y tế chất lượng cao, đặc biệt trong
lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cho con người. Ngồi ra, cịn đáp ứng được nhu cầu thiết thực
của bệnh nhân trong quá trình điều và trị bệnh. Đó chính là lý do để người nghiên cứu chọn
đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên
ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ” làm đề tài nghiên cứu cho mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu
Mô tả thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của SVNTN chuyên ngành ĐD
trường CĐYTCT từ đó đề xuất một số biện pháp sư phạm nâng cao KQHT cho SVĐD
năm nhất.
2.2. Nhiệm vụ
Nghiên cứu các khái niệm, thuật ngữ, phạm trù và hệ thống cơ sở lý luận về các yếu

tố ảnh hưởng đến KQHT của sinh viên.
Khảo sát thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của SVNTN chuyên ngành
ĐD trường CĐYTCT.
Đề xuất các biện pháp sư phạm nhằm nâng cao KQHT của SVNTN chuyên ngành
ĐD trường CĐYTCT.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: KQHT của SVNTN chuyên ngành ĐD trường
CĐYTCT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Nhóm yếu tố thuộc về nhà trường gồm: cơ sở vật chất
(CSVC); trang thiết bị giảng dạy (TTBGD); đội ngũ giảng viên (ĐNGV) và cán bộ y tế
(CBYT) (xét trình độ, năng lực, nhiệt huyết, phương pháp giảng dạy (PPGD); giáo trình
và tài liệu giảng dạy) và nhóm yếu tố thuộc về bản thân SV gồm: ý thức học tập, phương

3


pháp học tập (PPHT), việc làm thêm) ảnh hưởng đến KQHT của SVNTN chuyên ngành
ĐD trường CĐYTCT.
4. Giả thuyết khoa học
Giả định rằng KQHT của SVNTN chuyên ngành ĐD chưa cao do các yếu tố thuộc
về nhà trường và bản thân SV tác động.
5. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài thuộc loại nghiên cứu mơ tả. Do đó, đề tài khơng tiến hành thực nghiệm.
Trong khuôn khổ luận văn thạc sĩ, tác giả tập trung nghiên cứu một số yếu tố ảnh
hưởng đến KQHT của SVNTN chuyên ngành ĐD tại trường CĐYTCT, cụ thể nhóm yếu
tố thuộc về nhà trường (CSVC; TTBGD; ĐNGV, CBYT (trình độ, năng lực, nhiệt huyết,
PPGD, giáo trình và tài liệu giảng dạy) và nhóm yếu tố thuộc về bản thân SV (ý thức học
tập, PPHT, việc làm thêm).
Nghiên cứu được khảo sát trên 257 SVĐD năm nhất và 30 GV, cán bộ quản lý của
trường CĐYTCT.

6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận:
Tham khảo, phân tích, tổng hợp, hồi cứu các tài liệu, các cơng trình nghiên cứu có
liên quan đến đề tài. Nghiên cứu các Quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của trường
CĐYTCT về lý luận giáo dục vào đào tạo bậc Cao đẳng. Nghiên cứu, phân tích, đối chiếu,
tổng hợp các vấn đề lý luận liên quan đến đề tài nghiên cứu để làm rõ cơ sở lý luận về các
yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của SV.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Sử dụng các phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Khảo sát SV bằng phiếu về thực
trạng các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của SVĐD năm nhất trong thời gian học tại trường
CĐYTCT.
Phương pháp chuyên gia: Trao đổi, gặp gỡ, tham khảo ý kiến, thăm dị về tính khả
thi, hợp lý của các giải pháp đề xuất nâng cao KQHT.

4


Phương pháp quan sát, trò chuyện: quan sát trực tiếp thái độ, hành vi; trao đổi thăm
dò nhận định của SVĐD năm nhất nhằm thu thập thông tin về đội ngũ giảng viên, về cơ
sở vật chất của trường,…
6.3. Phương pháp thống kê tốn học:
Ứng dụng phương pháp phân tích tương quan hệ số Pearson bằng phần mềm phân
tích thống kê SPSS 16.0 xác định các yếu tố tác động đến KQHT của SV năm nhất chuyên
ngành ĐD Trường CĐYTCT.
7. Đóng góp mới của đề tài
Qua nghiên cứu, đề tài đã mô tả thực trạng các yếu tố ảnh hưởng KQHT của SVĐD
năm nhất tại trường CĐYTCT, đồng thời đề xuất một số biện pháp sư phạm nhằm nâng
cao KQHT cho SVĐD năm nhất tại trường theo hướng phân tích các yếu tố tác động.
8. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, nội dung luận văn gồm 3 chương

- Chương 1: Cơ sở lý luận về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập
- Chương 2: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên năm
thứ nhất chuyên ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ.
- Đề xuất giải pháp nâng cao kết quả học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên
ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ.

5


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN
1.1. Tổng quan nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập
KQHT ở SV, đặc biệt là SVNTN đã và đang được sự quan tâm của tất cả các trường
Cao đẳng, Đại học,... Bởi, trong quá trình chuyển đổi từ bậc học phổ thông sang bậc học
Cao đẳng, Đại học SV năm nhất sẽ gặp khơng ít khó khăn,… KQHT đạt được ở năm nhất
sẽ là động lực hoặc là vật cảng trong các năm học tiếp theo đối với SV. Hơn nữa, KQHT
thật thụ phản ánh phần lớn chất lượng học của SV, chất lượng đào tạo của nhà trường, là
một trong những cơ sở quan trọng giúp nhà trường nhìn nhận và điều chỉnh quá trình đào
tạo của mình. Chính vì thế, nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của SV nói chung
đến nay đã có nhiều cơng trình nghiên cứu. Riêng, trong luận văn này tác giả chỉ lược qua
một số nghiên cứu sau:
Đồng tác giả Wayne J. Camara and Amy Elizabeth Schmit với nghiên cứu “Group
Differences in Standardized Testing and Social Stratification” năm 1999 [22]. Nghiên cứu
đã so sánh và chỉ ra được sự khác biệt giữa các chủng tộc, sắc tộc, màu da; giữa các bậc
học, cấp học, lớp học. Chính sự khác biệt này đã ảnh hưởng đến chất lượng học, KQHT ở
mỗi người học. Ngồi ra, tác giả cịn lý giải được tại sao các nhóm dân tộc khác nhau, các
nhóm kinh tế xã hội khác nhau sẽ đưa đến KQHT khác nhau ở con em họ.
Tác giả Stinebrickner, T.R. and Stinebrickner, R với nghiên cứu “The relationship
between Family income and schooling attainment: Evidence from a liberal arts college

with a full tuition subsidy program” năm 2001 [21]. Tác giả đã nêu và chỉ ra mối quan hệ
giữa trình độ học vấn ở các bậc học, cấp học với nguồn thu nhập từ kinh tế gia đình. Thơng
qua việc phân tích mối liên hệ đó tác giả đã lý giải tại sao các cá nhân xuất thân trong các

6


gia đình có thu nhập thấp lại ít đạt được bằng đại học hơn các cá nhân xuất thân trong gia
đình kinh tế khá giả.
Tác giả Geoffrey Petty (2004) với quyển “Teaching Today” [23]. Trong quyển sách
này tác giả dành riêng một mục nói về tình cảm và nhu cầu của người học. Ở phần này,
tác giả đi sâu vào phân tích các PPHT, các trường phái học. Dù ở khía cạnh nào thì theo
tác giả, muốn nâng cao KQHT, chất lượng học tập ở người học cũng như chất lượng giảng
dạy của người thầy thì cần nghiên cứu, tìm hiểu về nhu cầu, động cơ học tập, từ đó có
những biện pháp can thiệp kịp thời, đúng mức, đúng lúc. Thơng qua đó tạo ra được mối
liên hệ tích cực giữa thầy và trị, tạo mơi trường học tập tương tác, bình đẳng, thân thiện.
Allan C.Ornstein, Thomas J.Lasley II với tác phẩm “Strategies for Effective
Teaching” [20]. Quyển sách trình bày một cách khoa học, công phu về hoạt động dạy và
học cũng như các kỹ thuật dạy học, mô hình tổ chức lớp học. Song song đó, tác giả cũng
phân tích đến mối liên hệ chặt chẽ của hoạt động dạy và hoạt động học. Trong mối quan
hệ dạy – học, người học luôn được xem là trọng tâm – GV hướng dẫn, người học chủ
động, sáng tạo. GV biết tổ chức lớp học, kỹ năng sư phạm tốt,… sẽ tạo được hứng thú học
tập cho người học. Dạy học lấy người học làm trọng tâm sẽ tăng tính tích cực, chủ động ở
người học, nhờ đó mà chất lượng dạy và học cũng tăng lên.
Các nghiên cứu nước ngoài về các yếu tố tác động đến KQHT, chất lượng học của
SV khá nhiều, đặc biệt là những nước phát triển. Tuy nhiên, ở nước ta vẫn còn rất ít. Và
nếu như các cơng trình nghiên cứu nước ngồi chủ yếu tập trung vào các yếu tố như thu
nhập kinh tế, dân tộc, sắc tộc, màu da, PPGD và PPHT, các mơ hình học tập,... thì các
nghiên cứu ở Việt Nam có một hướng đi khác hơn. Trong luận văn này, người nghiên cứu
sơ lược một số cơng trình về hoạt động học tập của SV trong mối tương tác với các yếu tố

cá nhân và môi trường xung quanh, đến các cơng trình về mối liên hệ giữa các yếu tố tác
động với KQHT của SV:
Đồng tác giả Mai Thị Quỳnh Lan và Nguyễn Quý Thanh trong nghiên cứu “Tiếp cận
lý thuyết về mối quan hệ giữa học vị giảng viên và kết quả học tập của sinh viên” năm

7


2007 [9] đã chứng minh và đưa ra những kết luận có ý nghĩa khoa học. Tác giả cho rằng
KQHT của người học bị ảnh hưởng bởi các năng lực và phẩm chất của người thầy. Qua
việc phân tích thống kê đối với SV và GV tại Đại học Quốc gia Hà Nội, tác giả đưa ra các
yếu tố thuộc về GV: khả năng tư duy; kiến thức chuyên môn; kỹ năng dạy và học; kinh
nghiệm; bằng cấp; các hành vi và thực hành của GV. Chính những yếu tố này có tương
quan với KQHT và ảnh hưởng lớn đến KQHT của SV.
Luận văn thạc sĩ “Những yếu tố ảnh hưởng đến tính tích cực học tập của sinh viên
đại học” năm 2010 của Trần Lan Anh [1] đi vào nghiên cứu hai nhóm yếu tố chính ảnh
hưởng đến tính tích cực học tập của SV: nhóm thứ nhất gồm các yếu tố thuộc về mơi
trường (PPGD, trình độ của GV, CSVC và phương tiện giảng dạy, cách thức giáo dục gia
đình, mức độ khó của các mơn học và vị trí ngồi học); nhóm thứ hai gồm các yếu tố thuộc
về bản thân SV (mục đích học tập, việc lựa chọn ngành học, tính cách của mỗi SV, giới
và điểm thi đầu vào). Hai nhóm yếu tố này có tương quan và ảnh hưởng đến tính tích cực
học tập của SV. Vì thế, nó cũng lý giải tại sao có sự khác biệt trong KQHT ở mỗi SV.
Tác giả Nguyễn Thị Thùy Trang với luận văn thạc sỹ “Khảo sát mối quan hệ giữa
thói quen học tập và quan niệm học tập với kết quả học tập của sinh viên đại học Khoa
học tự nhiên, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh” năm 2010 [17]. Nghiên cứu trên
đã nêu lên mối quan hệ của ba yếu tố (thói quen học tập, quan niệm học tập và KQHT của
SV) ảnh hưởng đến KQHT của SV trường Đại học Khoa học Tự nhiên. Tuy nhiên, trong
mối quan hệ đó tác giả cũng chưa đưa ra được yếu tố nào đóng vai trị chủ đạo.
Tác giả Võ Thị Tâm với luận văn thạc sỹ năm 2010 “Các yếu tố tác động đến kết
quả học tập của sinh viên chính quy trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh” [14].

Tác giả đã đưa ra mơ hình gồm năm yếu tố chính ảnh hưởng đến KQHT của SV: PPHT,
cạnh tranh học tập, ấn tượng trường học, kiên định học tập và động cơ học tập, trong đó
hai yếu tố tác động yếu là động cơ học tập và cạnh tranh học tập. Đồng thời, tác giả cũng
chỉ rõ được mối tương quan thuận giữa năm yếu tố: PPHT, cạnh tranh học tập, ấn tượng
trường học, kiên định học tập, động cơ học tập với KQHT. Mặc dù vậy, tác giả chưa đi

8


vào nghiên cứu các yếu tố thuộc về năng lực tâm lý SV: lạc quan, tự tin, ý thức tự học,…
Đây là yếu tố có khả năng làm tăng KQHT của SV cao.
Ở một cấp học khác, Bế Thị Diệp (2012) với luận văn thạc sỹ “Các yếu tố ảnh hưởng
đến đến kết quả học tập của học sinh trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tỉnh Cao Bằng"
[5]. Tác giả đã đưa ra và phân tích mơ hình các yếu tố tác động đến KQHT của học sinh
trường Phổ thông Dân tậc Nội trú gồm ba yếu tố: gia đình, nhà trường và cá nhân học sinh.
Trong đó, mức độ tác động của ba yếu tố này là khác nhau, và theo tác giả để giáo dục đạt
kết quả tốt nhất cần có sự phối hợp chặc chẽ giữa gia đình và nhà trường.
Luận văn thạc sỹ của Nguyễn Thị Nga (2013) “Các yếu tố ảnh hưởng đến đến kết
quả học tập của sinh viên (nghiên cứu trường hợp tại trường Đại học Phạm Văn Đồng)”
[10]. Tác giả đã chỉ ra bốn yếu tố tác động đến KQHT của SV: yêu thích ngành học, thời
gian tự học, PPHT của SV và PPGD của GV. Trong đó, ́ u tớ yêu thić h ngành ho ̣c ảnh
hưởng cùng chiề u với KQHT của SV; yế u tố thời gian dành cho tự ho ̣c ảnh hưởng đế n
KQHT của SV năm thứ hai; PPHT của SV ảnh hưởng cùng chiề u với biế n KQHT, tuy
nhiên, PPHT thể hiện rõ nhất đối với SV năm thứ hai, năm thứ ba; PPGD của GV ảnh
hưởng rõ rê ̣t đế n KQHT của SV đă ̣c biê ̣t là SVNTN.
Năm 2014 tác giả Châu Thị Nghiệp với luận văn thạc sỹ “Các nhân tố ảnh hưởng
đến kết quả học của sinh viên Khoa Kinh tế và Quản trị Kinh doanh trường Đại học Cần
Thơ” [11] đã nêu lên 6 yếu tố chính ảnh hưởng đến KQHT của SV: việc làm thêm, nơi cư
trú, số tín chỉ đăng ký học trong mỗi học kỳ, sự hài lòng về KQHT và sự chia sẻ kinh
nghiệm học tập giữa các SV. Trong đó, tác giả lý giải và khẳng định sự chia sẻ kinh nghiệm

học tập, số tín chỉ đăng ký học và việc làm thêm của SVcó ảnh hưởng nhiều nhất đến
KQHT của SV.
Đồn Khắc Hưng với luận văn tốt nghiệp thạc sỹ “Các yếu tố tác động đến kết quả
học tập của sinh viên Đại học Công lập và Tư thục tại thành phố Hồ Chí Minh” (2016) [8].
Tác giả đã nêu lên được ba nhóm yếu tố chính tác động đến KQHT của SV: yếu tố bên
trong (thái độ học tập của SV, nhận thức trong hệ thống giáo dục Việt Nam); yếu tố bên

9


ngồi (trường học, lựa chọn đối tượng chia sẽ khó khăn của SV, cách xử lý khó khăn khi
gặp phải); yếu tố trung gian (ảnh hưởng của Internet, hoạt động bên ngồi nhà trường của
SV, việc làm thêm, gia đình). Tuy nhiên, tác giả chỉ dừng lại mức độ khảo sát và đưa ra
một số so sánh dựa trên dữ liệu thống kê đơn giản, chưa đi sâu để làm rõ sự tác động của
từng yếu tố.
Các nghiên cứu trên đóng góp đáng kể về lý luận và thực tiễn trong nghiên cứu về
các yếu tố ảnh huởng đến KQHT của SV góp phần nâng cao KQHT. Tuy nhiên, mỗi tác
giả tiếp cận ở một gốc độ khác nhau. Tựu chung lại, các nghiên cứu đã chỉ khá rõ mối liên
hệ và mức độ tác động của các yếu tố đến KQHT của SV ở hầu hết các nhóm yếu tố về
PPHT, PPGD, trình độ của GV, cách thức tổ chức lớp học, việc làm thêm, sự quan tâm và
thu nhập của gia đình, thời gian học tập, dân tộc, sắc tộc, màu da và nơi cư trú,… cũng
như các phương pháp đo lường, đánh giá. Từ đó, các tác giả cũng đã đề xuất các giải pháp
nâng cao KQHT cho SV. Tuy nhiên, điều kiện kinh tế, xã hội, giáo dục ở mỗi quốc gia,
mỗi khu vực, mỗi vùng miền khác nhau. Do đó, khó có thể áp dụng giải pháp của cơng
trình nghiên cứu của một trường ở khu vực này vào một trường ở khu vực khác,… Hơn
nữa, hiện nay chưa có cơng trình nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến KQHT của
SVNTN chuyên ngành ĐD trường CĐYTCT. Vì lẽ đó, người nghiên cứu chọn vấn đề này
làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp thạc sỹ chuyên ngành Giáo dục học.
1.2. Một số khái niệm cơng cụ
1.2.1. Khái niệm hoạt động học

Có rất nhiều khái niệm khác nhau về hoạt động học. Riêng luận văn này chỉ nêu lên
ba khái niệm công cụ về hoạt động học:
Theo tác giả Nguyễn Văn Hồng (2011) “Hoạt động học là hoạt động đặc thù của con
người được điều khiển bởi mục đích tự giác là lĩnh hội những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo
mới, những hình thức hành vi và những dạng hoạt động nhất định, những giá trị” [7, tr
106]. Thông qua hoạt động học sẽ hình thành những tri thức khoa học và phát triển toàn
diện nhân cách của người học.

10


Theo tác giả Phạm Viết Vượng (2000), hoạt động học của người học gắn liền hoạt
động dạy của giáo viên trong quá trình dạy học. Hoạt động học tập là q trình nhận thức
tìm tịi, thấu hiểu, nắm vững, ghi nhớ và vận dụng kiến thức vào cuộc sống. [19]
Theo N. V. Cudomina (1996), “Hoạt động học được coi là nhận thức cơ bản của SV
được thực hiện dưới sự hướng dẫn của cán bộ giảng dạy. Trong quá trình đó việc nắm
vững nội dung cơ bản các thơng tin mà thiếu nó thì khơng thể tiến hành được hoạt động
nghề nghiệp tương lai” [16, tr 22].
Đây cũng là ba quan điểm về hoạt động học của SV được sử dụng trong luận văn
này.
1.2.2. Khái niệm kết quả học tập
KQHT là một chỉ số phản ánh rõ nhất chất lượng học của SV tại các trường Đại học
và Cao đẳng, là công cụ để đánh giá SV sau một quá trình học tập, đào tạo. Có nhiều quan
điểm và cách đo lường khác nhau về KQHT của SV tại các trường Đại học và Cao đẳng.
Theo Hamer (2000), KQHT có thể được đo lường thông qua điểm của môn học. Cịn
theo Clarke et al (2001), KQHT cũng có thể do SV tự đánh giá về quá trình học tập và
tiềm kiếm việc làm. [6, tr 143]
Theo James Madison University, James O.Nichols: “KQHT là bằng chứng sự thành
công của SV về kiến thức, kỹ năng, năng lực, thái độ đã được đặt ra trong mục tiêu giáo
dục”. [5, tr 34]

Theo tác giả Hoàng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc: KQHT là một khái niệm thường
được hiểu theo hai quan niệm khác nhau trong thực tế cũng như trong khoa học:
1. KQHT là mức độ thành tích mà một chủ thể học tập đã đạt, được xem xét trong
mối quan hệ với công sức, thời gian đã bỏ ra, với mục tiêu xác định.
2. KQHT là mức độ thành tích đã đạt của một học sinh so với các bạn học khác.
Theo quan niệm thứ nhất, KQHT là mức thực hiện tiêu chí (criterion)
Theo quan niệm thứ hai, KQHT là mức thực hiện chuẩn (norm) [12]
Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, KQHT của SVĐD năm nhất được đo

11


lường thơng qua điểm số các mơn học. Theo đó, KQHT được đánh giá bộ phận và xếp loại
sau mỗi học kỳ, theo điểm trung bình (quy ra điểm chữ) ở các cấp độ: yếu, kém, trung
bình, khá, giỏi theo Quyết định số 43/2007/QĐ-BGDĐT ngày 15 tháng 8 năm 2007 của
Bộ giáo dục và Đào tạo về việc ban hành Quy chế về đào tạo Đại học và Cao đẳng hệ
chính quy theo hệ thống tín chỉ.
Trong luận văn này, KQHT của SVĐD năm nhất được định nghĩa là những đánh giá
tổng quát của chính SV về kiến thức và kỹ năng SV thu nhận được trong quá trình học tập
tại trường và tại các bệnh viện thực hành qua các môn học cụ thể. Bởi, SV khi học tại các
trường Đại học và Cao đẳng họ luôn kỳ vọng thu nhận được kiến thức và kỹ năng cần thiết
phát triển bản thân và đáp ứng được nhu cầu công việc hơn là những điểm số KQHT mà
họ đạt được. Đồng thời, nhà trường cũng kỳ vọng và cố gắng trang bị cho SV mình những
kiến thức và kỹ năng cần thiết cho công việc và cuộc sống của họ sau này. [6]
1.3. Đặc điểm hoạt động học tập của sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành Điều
dưỡng trình độ Cao đẳng
SV ngành ĐD trường CĐYTCT được học tập chung trong một môi trường nhà trường
và bệnh viện. Bên cạnh những SV cần cù, chăm chỉ, sáng tạo, năng động trong học tập,
trong cuộc sống vẫn cịn khơng ít những SV chưa thực sự có thái độ học tập tích cực, chủ
động; thiếu ý thức, thiếu động lực phấn đấu. Chính vì thế, KQHT, chất lượng học tập ở

mỗi SV khác nhau. Phải chăng, do các yếu tố tác động đến nó; phải chăng do yếu tố nhà
trường và bản thân SV quyết định đến KQHT tập của SV. Bởi, mỗi SV có lối tư duy; có
hồn cảnh sống, học tập, lao động,… khác nhau,... Khác biệt, khó khăn hơn đối với SVĐD
năm nhất trong quá trình chuyển đổi từ bậc học phổ thông (thụ động, khuôn mẫu,…) sang
bậc học cao đẳng (chủ động, sáng tạo, tích cực,…). Phải chăng chính sự khác biệt và thay
đổi đó đã ảnh hưởng ít nhiều đến KQHT của SV.
Để lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử xã hội, con người cần có những hoạt động thích hợp.
Trong đó, một trong những hoạt động chủ đạo giúp phát triển tồn diện nhân cách con
người đó là hoạt động học. Hoạt động học có tính chất độc đáo và khác hẳn so với hoạt

12


động lao động. Vì bản chất hoạt động học khơng làm thay đổi đối tượng hoạt động mà là
thay đổi chính bản thân người học [7]. Vì thế, để lĩnh hội tri thức SV cần có hoạt động học
thích hợp. Học một cách ngẫu nhiên, học một cách có chủ đích,…Học để tiếp thu những
tri thức khoa học của nhân loại, từ đó hình thành những kỹ năng, kỹ xảo, phát triển phẩm
chất của người tri thức, hiện đại,…tương lai.
Đặc điểm hoạt động học của SVĐD năm nhất có nhiều điểm tương đồng và khác biệt
so với các SV khác:
Phương thức đào tạo [3]: hoạt động học tập của SVĐD năm nhất phụ thuộc phần
lớn vào phương thức đào tạo. Ở phương thức đào tạo theo niên chế, SV học tập theo một
chương trình khung được nhà trường định sẵn ở từng khóa học, năm học, học kỳ với một
thời khóa biểu cố định. Nhưng khi sang phương thức đào tạo theo tín chỉ, kế hoạch học
tập phụ thuộc phần lớn vào SV. Ở phương thức đào tạo này chỉ SV có quyền chủ động về
kế hoạch học tập, có quyền tự chọn mơn học, tiến trình học tập, thời gian học tập phù hợp
với điều kiện thực tế của bản thân. Với phương thức học tập này tạo cho SV sự chủ động
trong việc lập kế hoạch học tập và sử dụng các PPHT phù hợp nhằm đạt được các mục
tiêu học tập đã đề ra trong tiến trình học tập của riêng mình.
Về mặt tâm lý học và cách thức học tập [2]: với sự thay đổi của môi trường học tập,

phương thức đào tạo và học tập,... SV thường xuyên phải đối diện với tình trạng học tập
căng thẳng, địi hỏi SV cần có sự phối hợp của nhiều thao tác tư duy (phân tích, so sánh,
tổng hợp, trừu tượng, khái quát,… đồng thời, cũng đòi hỏi SV cần có sự mạnh mẽ về mặt
lý trí và trí tuệ để đối diện và vượt qua những trở ngại, khó khăn. Bên cạnh sự mạnh mẽ
về ý trí trong việc tự học, tự phấn đấu, môi trường học tập mới cịn địi hỏi SV năm nhất
cần có sự phối hợp, hợp tác trong học tập thông qua những buổi học nhóm, những buổi
hoạt động ngoại khóa,… Thơng qua các buổi học tập, sinh hoạt đó, SV cùng làm rõ những
vấn đề chưa hiểu rõ trên lớp hoặc những bài tập được thầy cơ giao,… Nhờ đó, kiến thức
SV dần được củng cố và cải thiện. Nếu ở bậc Trung học Phổ thông hoạt động học tập của
học sinh chủ yếu mang tính chất thụ động, khn mẫu (giáo viên truyền đạt, học sinh lĩnh

13


hội) thì khi học tập ở bậc học Đại học và Cao đẳng sự đòi hỏi của GV đối với SV cao hơn
và SV phải độc lập, chủ động hơn rất nhiều trong việc học, việc tìm kiếm tài liệu học tập,
nghiên cứu khoa học,… trong suốt quá trình học tập tại trường. Tính chất và mục đích học
tập lúc này chuyển từ học để nắm những kiến thức khoa học cơ bản sang học để làm việc,
làm người, phục vụ cho sự phát triển chung của xã hội. Học để cùng chung sống, cùng làm
việc và cùng phát triển. Ở giai đoạn này, hoạt động học của SV được thực hiện dưới sự
hướng dẫn của GV, SV là người khám phá, tìm tịi, chủ động. Có như thế SV mới có thể
lĩnh hội và chiếm lĩnh được các kiến thức cũng như kỹ năng cần thiết. Ngoài ra, với phương
thức học tập mới SV không chỉ lên lớp, thực hành dưới sự hướng dẫn của GV mà còn phải
tự học. Tất nhiên, hoạt động tự học sẽ khơng có sự hướng dẫn của GV, GV chỉ giao nội
dung, SV tự nghiên cứu, tự thực hành; nếu SV có yêu cầu GV sẽ tư vấn hỗ trợ. Vì vậy, để
hoạt động tự học đạt kết quả cao đòi hỏi SV ngồi thời gian học tập cần có thời gian tìm
kiếm, tham khảo các tài liệu, các phương tiện hỗ trợ học tập,… tại thư viện, sách báo,
internet,… Để thực hiện tốt những vấn đề trên địi hỏi ý chí, độc lập cao ở SV; đòi hỏi bản
thân SV phải ý thức đúng về động cơ học tập, mục đích học tập và PPHT,...
Thái độ học tập: là SV trường nghề. Do đó, có lẽ thái độ học tập của phần lớn SV có

phần lệch lạc. Đa phần SV chỉ chú trọng học các môn khoa học liên quan trực tiếp đến
công tác chuyên môn sau khi tốt nghiệp (y học cơ sở, điều dưỡng cơ bản,…); riêng các
môn khoa học cơ bản (triết học, pháp luật, tư tưởng Hồ Chí Minh,…) lại bị sao nhãng,
thậm chí có những SV học để đối phó, học chỉ để đủ điểm vượt qua mơn học đó.
Mơi trường học tập: đặc thù của SV trường Y - Dược là vừa học tập tại trường, vừa
kết hợp thực hành thực tế tại bệnh viện hay cịn gọi là thực tập lâm sàng (TTLS). Do đó,
đặc điểm hoạt động học của SVĐD cũng khác nhiều so với SV các ngành khác. Mặc dù là
SVNTN nhưng theo chương trình đào tạo, SV vẫn phải kết hợp học tập tại trường và đi
TTLS tại các bệnh viện. Trên cơ sở nắm vững những tri thức lý luận, SV phải biết vận
dụng kỹ năng ứng dụng trong chuyên môn thơng qua việc TTLS tại bệnh viện. Chính q
trình đi TTLS đó SV có điều kiện cọ xát thực tế. Và theo đó, bệnh viện là mơi trường cơ

14