Tải bản đầy đủ (.docx) (94 trang)

Quản lý hoạt động dạy học môn Toán theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (932.28 KB, 94 trang )

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
------------

NGUYỄN VĂN CHIẾN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MƠN TỐN
THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH
CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN THUẬN THÀNH,
TỈNH BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2022


LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất
cứ cơng trình nào khác.
Hà Nội, tháng năm 2022
Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Chiến

2


LỜI CẢM ƠN


Tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban giám đốc và quý
thầy/cô giảng viên, Phòng Sau đại học Học viện Quản lý giáo dục đã tham gia
quản lý, giảng dạy tận tâm, động viên và giúp đỡ tơi trong suốt q trình học
tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tác giả xin trân trọng cảm ơn sâu sắc nhất đến
PGS.TS. Phạm Quang Trình, người hướng dẫn khoa học, đã trực tiếp hướng
dẫn, tận tình chỉ bảo, giúp đỡ và động viên tôi trong suốt q trình nghiên cứu
và hồn thành luận văn.
Tơi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến đội ngũ cán bộ quản lý, giáo
viên ở các Trường Tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã động viên,
giúp đỡ nhiệt tình, tạo mọi điều kiện thn lợi cho tơi trong suốt q trình học
tập và nghiên cứu.
Tuy đã có nhiều cố gắng, nhưng chắc chắn trong luận văn không tránh
khỏi những thiếu sót, tác giả rất mong nhận được sự chỉ bảo và góp ý của q
thầy cơ, các bạn đồng nghiệp.

Hà Nội, tháng năm 2022
Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Chiến

3


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

CM


Chuyên môn

CNTT

Công nghệ thông tin

CSVC

Cơ sở vật chất

BGH

Ban giám hiệu

DH

Dạy học

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HĐDH

Hoạt động dạy học


HĐH

Hoạt động học

HS

Học sinh

PPDH

Phương pháp dạy học

QL

Quản lý

QLHĐDH

Quản lý hoạt động dạy học

TPT

Tổ phó chuyên môn

TTCM

Tổ trưởng chuyên môn

4



MỤC LỤC

5


DANH MỤC BẢNG

6


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong thời kì cách mạng 4.0 hiện nay, yêu cầu đòi hỏi nguồn nhân lực
chất lượng cao đang ngày càng cấp thiết chính vì vậy đổi mới giáo dục là một
trong những nhiệm vụ cấp thiết hiện nay.
Mơn Tốn là mơn khoa học cơ bản nó có vai trị quan trọng khơng chỉ
đối với bậc cao mà càng quan trọng đối bậc tiểu học là bậc nền tảng để học
sinh học tiếp các bậc học tiếp theo. Năm học 2021-2022 cả nước bắt đầu triển
khai dạy học mơn Tốn theo CTGDPT 2018 ở lớp 1, tuy nhiên tinh thần đổi
mới và triển khai thì đã được thực hiện từ những năm gần đây.
Trong những năm gần đây các trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh
Bắc Ninh, đã triển khai dạy học mơn Tốn theo hướng phát triển năng lực Kết
quả đã có những khởi sắc. Tuy nhiên, hoạt động dạy học mơn Tốn theo định
hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc
Ninh còn những hạn chế bất cập như: Từ việc xây kế hoạch năm học, quản lý
con người, phân công chuyên môn, tổ chức các hoạt động dạy học,… đến việc
tổ chức quản lý kỷ cương nề nếp, kiểm tra, dự giờ thăm lớp, công tác phụ đạo
học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh giỏi, chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy
học, công tác đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh theo định hướng phát triển

năng lực,… là những công việc mà người hiệu trưởng, người quản lý chun
mơn phải quan tâm để tìm ra các giải pháp thực hiện một cách có khoa học và
hiệu quả cao nhất.
Với những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động dạy học
môn Toán theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường tiểu học
huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh” làm đề tài luận văn thạc sĩ
2. Mục đích nghiên cứu

7


Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động dạy học và quản
lý hoạt động mơn Tốn theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường
tiểu học, tác giả đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn
theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường tiểu học huyện Thuận
Thành, tỉnh Bắc Ninhđáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động dạy học mơn Tốn ở trường tiểu học
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo hướng PTNLHS tại các
trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
4. Giả thuyết khoa học
Dạy học mơn Tốntheo định hướng phát triển năng lực cho học sinh
chưa chú trọng nhiều đến đánh giá phát triển kỹ năng. Việc đề xuất các biện
pháp quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo hướng phát triển năng lực học
sinh có cơ sở khoa học, phù hợp với thực tiễn và vận dụng chúng một cách
hợp lý sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học mơn Tốn ở các trường tiểu
học huyện Thuận Thành, Bắc Ninh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1.Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý dạy học mơn Tốn ở trường
tiểu học theo hướng phát triển năng lực của học sinh.
5.2. Nghiên cứu, đánh giá thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt
động dạy học mơn Tốn theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các
trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh

8


5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo
hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường tiểu học huyện Thuận
Thành, tỉnh Bắc Ninh.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn để đề xuất các biện pháp cho
hiệu trưởng để quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo hướng phát triển
năng lực học sinh các trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
Các dữ liệu về thực trạng được thu thập trong 3 năm học: Từ năm học
2018 – 2019 đến năm học 2020- 2021.
Đối tượng khảo sát gồm 210 người gồm:
+ 16 BGH (Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng),
+ 30 Tổ trưởng chuyên môn
+ 164 giáo viên ở 5 trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập và tìm hiểu các nguồn tài liệu khác nhau có liên quan đến
hoạtđộng dạy học như: sách, báo, tạp chí, luận án, các bài viết trên các trang
web... để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1 Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Sử dụng phiếu hỏi để điều tra các đối tượng khảo sát như CBQL, TTCM,

TPT đội ngũ giáo viên Toán, học sinh tại các trường tiểu học huyện Thuận
Thành, tỉnh Bắc Ninh về thực trạng về hoạt động dạy học và quản lý hoạt

9


động dạy học; xin ý kiến về tính cấp thiết và mức độ khả thi của các biện
pháp đề xuất.
7.2.2. Phương pháp quan sát
Quan sát hoạt động dạy học của giáo viên mơn Tốn và cách thức quản
lý hoạt động dạy học mơn Tốn của CBQL ở các trường tiểu học theo hướng
phát triển năng lực học sinh.
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn
Dùng phiếu phỏng vấn hoặc gặp trực tiếp với CBQL, tổ trưởng chun
mơn, giáo viên Tốn
7.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu
Dùng cơng thức tốn học để tính %
7.3. Phương pháp hỗ trợ khác
8. Cấu trúc luận văn
Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo
hướng phát triển năng lực học sinh ở trường tiểu học.
Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo hướng
phát triển năng lực học sinh tại các trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh
Bắc Ninh.
Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn
theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường tiểu học
huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

10



Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MƠN TỐN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Một số nghiên cứu trên thế giới
Tác giả Zilberberg (1988), có nhấn mạnh tới việc hình thành năng lực
cho học sinh thơng qua ngoại khóa trong dạy học phát triển NL sáng tạo của
học sinh.[dẫn theo 11].
Dạy tốn khơng phải là cung cấp kiến thức kĩ năng liên quan đến định lý,
cơng thức, quy tắc mà cịn giúp học sinh phát triển kĩ năng để giải quyết tình
huống trong cuộc sống. Bên cạnh tiếp cận đó thì tác giả Norbert Herrmann
(2012), có cách tiếp cận khá chi tiết đó là đưa ra các bài toán thực tiễn gắn
liền với các kiến thức, kĩ năng thực hành, từ đó người học cảm nhận cái hay,
sự cần thiết gắn với thực tiễn [dẫn theo 11].
Theo J. Richard và T. Rodger, “Ông đi từ việc người học phải làm được
gì sau khi có học xong chứ khơng coi trọng kết quả trên sách vở. [22]. Với mơ
hình dựa trên năng lực thì tác giả R.E. Boyatzid [25] cho rằng đây là hệ thống
ba khía cạnh sau: (1) xác định các năng lực, (2) phát triển chúng, (3) đánh giá
chúng một cách khách quan.
V.Ơkơn, nhà giáo dục Ba Lan qua hàng chục năm nghiên cứu về dạy
học nêu vấn đề, cách áp dụng cách áp dụng phương pháp vào một số ngành
khoa học và điều đó được thể hiện cụ thể ở cuốn sách "Những cơ sở của việc
dạy học nêu vấn đề”
Richard Boyatzis (2007) với nghiên cứu Năng lực trong thế kỷ 21”
(Competencies in the 21st century) đã chỉ ra khái niệm “năng lực” và cấu trúc
của năng lực cũng như các thành tố tạo nên năng lực của cá nhân. Từ việc xác
11



định rõ nội hàm của khái niệm năng lực, cấu trúc của năng lực, các thành tố
tạo nên năng lực của cá nhân đã là cơ sở nền móng cho các nghiên cứu của
tác giả sau này và các nghiên cứu khác tiếp tục xác định, hoàn thiện, khái
niệm năng lực, cấu trúc và các thành tố của năng lực từ đó tiến hành các
nghiên cứu cụ thể về vấn đề này và các nghiên cứu cụ thể về dạy học theo tiếp
cận năng lực người học.
Các tác giả Nguyễn Đức Chính, Vũ Lan Hương, Phạm Thị Nga (2017),
xuất phát từ bối cảnh mới của quốc tế và trong nước đã khẳng định rằng: Mỗi
cách tiếp cận những bối cảnh mới của quốc tế và trong nước đã khẳng định
rằng: Mỗi cách tiếp cận gắn liền với một giai đoạn nhất định của quá trình
phát triển của khoa học giáo dục.
Tác giả Phạm Đỗ Nhật Tiến, nghiên cứu “bài toán đổi mới đánh giá học
sinh trong giáo dục theo tiếp cận NL là một bài toán phức tạp và đa tầng,
trong đó cho rằng, chương trình đổi mới kiểm tra đánh giá theo tiếp cận năng
lực người học là cách tiếp cận tiến bộ, khác với cách tiếp cận nội dung chủ
yếu tập chung vào nhồi nhét kiến thức cho người học, coi trọng người học có
kiến thức gì sau khi học xong, thay vào đó chuyển từ tiếp cận việc mơ tả chất
lượng đầu ra, có thể coi là “sản phẩm cuối cùng” của quá trình dạy học [30].
1.1.2. Một số nghiên cứu ở Việt Nam
Nhóm tác giả Bùi Thanh Xuân và Đinh Thị Bích Hậu (2020) tác giả đã
đề xuất các biện pháp đã đề xuất giúp giáo viên tiểu học, các biện pháp góp
phần nâng cao chất lượng dạy học, cần áp dụng các biện pháp hợp lý [21].
Tác giả Vũ Anh Đào (2020) với bài báo “Nghiên cứu một số biện pháp
để nâng cao chất lượng quản lí hoạt động dạy học 2 buổi tại các trường tiểu
học quận Cầu Giấy, Hà Nội” đã chỉ ra rằng để triển khai hiệu quả Chương
trình giáo dục phổ thông 2018, yêu cầu dạy học 2 buổi/ngày là một trong

12



những yêu cầu quan trọng. Theo đó, trong hoạt động quản lí, điều hành
chun mơn của hiệu trưởng, một trong những nội dung cần chú trọng là đảm
bảo hiệu quả của hoạt động dạy học 2 buổi/ngày. [10].
Tác giả Trần Bình với nghiên cứu “Quản lý HĐDH ở Trường tiểu học
tại Thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo
dục” đã đề xuất được 6 giải pháp nhằm khắc phục hạn chế và nâng cao
HĐDH ở Trường tiểu học tại Thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh đổi mới
căn bản và tồn diện giáo dục.
Tuy nhiên, đến nay chưa có cơng trình nghiên cứu nào về: Quản lý hoạt
động dạy học môn Toán theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các
trường tiểu học huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Dạy học
Dạy học là một quá trình tương tác, cộng tác giữa thầy và trò nhằm thực
hiện mục tiêu dạy học. Chủ thể của hoạt động dạy là giáo viên, chủ thể của
hoạt động học là học sinh. Q trình vận động tích cực, sáng tạo của chủ thể
này làm cho họ phát triển, hồn thiện mình hơn cả về phẩm chất lẫn năng lực.
Trong đó hoạt động của thầy và trị phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp phát huy tối
đa khả năng sáng tạo của học sinh giúp họ đạt được các mục tiêu dạy học.
Như vậy, chúng ta có thể hiểu, hoạt động dạy học là hệ thống những
hành động của người dạy, người học trong sự phối hợp thống nhất dưới sự
điều khiển của người dạy nhằm thực hiện mục tiêu dạy học.
1.2.3. Năng lực học sinh
Theo Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 (chương trình tổng thể),
“Năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ tố chất sẵn
có và q trình học tập, rèn luyện, cho phép con người huy động tổng hợp
13


các kiến thức, kĩ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tin,

ý chí,... thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong
muốn trong những điều kiện cụ thể”.
1.2.4. Quản lý và quản lý nhà trường
1.2.4.1. Quản lý
Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về khái niệm quản lý:
Theo Frederick Winslow Taylor (1856 - 1915), người được coi là cha đẻ
của thuyết Khoa học quản lý cho rằng: “Quản lý là biết được điều bạn muốn
biết người khác làm và sau đó thấy được rằng họ đã hồn thành cơng việc
một cách tốt nhất và rẻ nhất” [17].
Harold Koontz (nhà quản lý người Mỹ) người được mệnh danh là cha đẻ
của khoa học quản lý cho rằng quản lý là một hoạt động cần thiết nhất, yếu tố
đảm bảo sự phối hợp của các tổ chức cá nhân nhằm đạt được mục tiêu của tổ
chức Do vậy, quản lý với tư cách thực hành thì nó là một nghệ thuật, cịn kiến
thức có tổ chức làm cơ sở cho nó có thể coi như là một khoa học [11, tr 26].
Từ những khái niệm trên, trong khuôn khổ đề tài, tác giả quan niệm:
Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý lên
khách thể quản lý bằng cách sử dụng các phương pháp, cơng cụ quản lý phù
hợp nhằm sử dụng có hiệu quả nguồn lực, thời cơ để đạt mục tiêu của tổ
chức.
1.2.4.2. Quản lý nhà trường
Theo Phạm Viết Vượng: “Quản lý nhà trường là hoạt động của các cơ
quan quản lý nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động của giáo viên, học sinh
và các lực lượng giáo dục khác, cũng như huy động tối đa các nguồn lực giáo
dục để nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong nhà trường” [20]

14


Theo tác giả Trần Kiểm, “Quản lý giáo dục được hiểu là hệ thống
những tác động tự giác, có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp

quy luật của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể
học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngồi nhà trường
nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường”
[14, tr. 21].
1.2.5. Dạy học theo hướng phát triển năng lực
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh là hoạt động dạy
học nhằm hình thành các tri thức, kĩ năng thái độ cho người học đảm bảo thực
hành tốt các công việc thực tiễn theo chuẩn đầu ra theo quy định của mơn
học, bậc học nhất định.
Dạy học mơn Tốn theo định hướng phát triển năng lực học sinh là q
trình có mục đích, có kế hoạch được tổ chức dựa trên mơ hình năng lực cần
đạt được ở học sinh trong q trình dạy học Tốn học, giáo viên thiết kế và tổ
chức và điều khiển quá trình học tập của học sinh, cũng nhƣ đánh giá kết quả
dựa trên năng lực nhằm đạt đƣợc mục tiêu hình thành phẩm chất, năng lực
chung và năng lực đặc thù môn Tốn ở học sinh
1.3.u cầu dạy học mơn Tốn ở trường tiểu học theo theo hướng phát
triển năng lực học sinh
Chính vì vậy để hiểu rõ u cầu dạy học mơn Tốn ở trường tiểu học
theo theo hướng phát triển năng lực học sinh, chúng ta cần tìm hiểu nội dung
mơn tốn ở trường tiểu học trong chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
1.3.1. Nội dung chương trình mơn Tốn tiểu học theo chương trình giáo
dục phổ thơng 2018
a) Số, Đại số và một số yếu tố giải tích, đây là nội dung cơ bản của nội
dung Toán học ở tiểu học, để giải quyết các vấn đề của Toán học. Cụ thể, nội
15


dung mơn tốn ở tiểu học thể hiện qua: Số và phép tính trong đó có số tự
nhiên, các phép tính với số tự nhiên, yêu cầu cần đạt được cụ thể trong
chương trình giáo dục phổ thơng 2018 từ lớp 1 đến lớp 5. Hình học và đo

lường gồm hình phẳng và hình khối và vấn đề đo lường.
b) Hình học và Đo lường, các nội dung này là một trong những nội dung
cơ bản của toán học ở tiểu học, học sinh từ nhận biết các hình đến các nội
dung vận dụng các hình vào thực tiễn cuộc sống. Nội dung này ở tiểu học
được triển khai từ lớp 1 đến lớp 5, các nội dung hình học và đo lường đi theo
đồng tâm. Đến lớp 4 thêm nội dung phân số và hình học trực quan, tiếp tục
học sâu hơn ở lớp 5. Nội dung lớp 5 có số thập phân và tỉ lệ phần trăm.
c) Thống kế và Xác suất, ở nội dung này học sinh biết được một số yếu
tố thống kê, một số xác suất. Bên cạnh đó, đến khối lớp 2 thêm nội dung một
số yếu tố thống kê và xác xuất, nội dung này tiếp tục đến hết lớp 5.
1.3.2. Yêu cầu đối với giáo viên dạy mơn Tốn ở tiểu học theo định hướng
phát triển năng lực
Giáo viên phải có năng lực dạy học môn học theo định hướng phát triển
năng lực, có năng lực này thì q trình dạy học đáp ứng chương trình giáo dục
phổ thơng 2018. Trong chương trình GDPT 2018, một u cầu mới so trước
đó là dạy học tích hợp, liên mơn, chính vì vậy đội ngũ giáo viên phải có năng
lực dạy học tích hợp theo chủ đề liên mơn, nội mơn.
Để có thơng tin phản hồi, giáo viên cần có năng lực đánh giá kết quả học
sinh theo định hướng năng lực. Qua kiểm tra đánh giá đó thì mới đảm bảo
được kết quả đầu ra đạt năng lực theo yêu cầu.
Kế hoạch dạy học rất quan trọng đối với mơn tốn ở tiểu học để thực
hiện chương trình mới hiện nay, vì vậy giáo viên cần có năng lực lập kế hoạch
giáo dục và phát triển kế hoạch giáo dục của môn học.
16


Bên cạnh quan tâm đến dạy học thì vấn đề nhiệm vụ giáo viên trong việc
tư vấn hỗ trợ học sinh học tập quan trọng. Đổi mới giáo dục đã có thay đổi so
với chương trình giáo dục phổ thơng 2006. Do đó năng lực hỗ trợ tâm lý cho
học sinh tiểu học là cần thiết.

Mơ hình dạy học truyền thống đã được triển khai từ lâu, do vậy giáo viên
đã có kĩ năng thực hiện mơ hình này, tuy nhiên khoa học công nghệ phát triển,
cách mạng công nghiệp 4.0 đã làm thay đổi các mơ hình giáo dục. Do vậy mơ
hình dạy học đảo ngược bắt đầu được triển khai ở Việt Nam. Điều đó địi hỏi
giáo viên có lực dạy học theo mơ hình lớp học đảo ngược.
Muốn thực hiện có hiệu quả hoạt động dạy học thì giáo viên phải phân
loại được học sinh để có phương pháp dạy theo cá nhân, có những học sinh có
năng lực đặc biệt thì giáo viên có hướng dẫn để các em có cách học hiệu quả,
ngược lại những học sinh có năng lực hạn chế thì giáo viên có năng lực dạy
học phân hóa
Trong thời kì chuyển đổi số trong giáo dục, giáo viên cần có năng lực
ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và giáo dục học sinh tiểu học.
- Năng lực nghiên cứu sư phạm ứng dụng ở trường tiểu học.
1.4. Hoạt động dạy học mơn Tốn theo định hướng phát triển năng lực
học sinh ở trường tiểu học
1.4.1. Hoạt động dạy mơn Tốn theo định hướng phát triển năng lực học
sinh
Hoạt động dạy ở trường tiểu học tạo điều kiện cho HS cơ sở của những
khoa học với sự phong phú và đa dạng của các bộ môn với khối lượng nội
dung cơ bản ở bậc tiểu học, đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện.
Thực hiện quy chế nội quy của nhà trường yêu cầu học sinh thực hiện
nghiêm túc các nội quy học tập, phân phối chương theo quy định Bộ Giáo dục
17


và Đào tạo. Giáo viên trong quá trình dạy cần thực hiện quy chế chuyên môn,
tuân thủ các phân phối chương trình nhằm đảm bảo mục tiêu đề ra;
Chuẩn bị tốt về giáo án, đồ dùng dạy học, thực hiện nghiêm túc, đảm bảo
chất lượng. Để nâng cao chất lượng dạy học, giáo viên cần đảm bảo mượn đủ
đồ dùng dạy học theo từng tiết học.

Thực hiện phương pháp dạy học theo chương trình GDPT 2018, trong
quá trình triển khai đội ngũ giáo viên ln có thái độ dám thay đổi mới mang
lại thành công. Kết hợp đổi mới kiểm tra đánh giá.
Chuẩn bị tốt về hồ sơ chuyên môn, giúp cho giáo viên chủ động trong
q trình dạy mơn Toán.
Thực hiện tự học tự bồi dưỡng của GV Thực hiện tốt, nghiêm túc chất
lượng tự học, tự bồi dưỡng, để kịp thời tiếp thu lĩnh hội tri thức mới từ
chương trình giáo dục phổ thơng 2018, giáo viên tăng cường bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
Tích cực hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường Tham gia các hoạt
động của tổ chuyên môn trong nhà trường;
Thực hiện nề nếp tổ chuyên mơn: giờ giấc lên lớp, sinh hoạt tổ...;
Tham gia tích cực học hỏi KN qua dự giờ, thao giảng Thực hiện công tác
dự giờ, thao giảng, xây dựng kế hoạch dự giờ và đánh giá giờ dạy;
Tự đánh giá, rút kinh nghiệm hoạt động dạy của bản thân, thực hiện việc
tự học và tự bồi dưỡng, kích thích học sinh tự học ở nhà và rèn luyện làm bài
thường xuyên

18


1.4.2. Hoạt động học mơn Tốn theo định hướng phát triển năng lực học
sinh
-Thực hiện nền nếp học tập của học sinh, học sinh cần tuân thủ theo quy
định của người học, nội quy lớp đặc biệt quy định về yêu cầu về học tập. Hiện
nay việc học sinh cần được hướng dẫn cách học là cần thiết.
Tạo cho học sinh động cơ học tập và thái độ học tập, học sinh phải được
giáo viên hướng dẫn và khuyến khích động cơ học tập. Phối hợp gia đình
khuyến khích học sinh có động cơ học tập đúng đắn.
Tích cực tương tác giáo viên trong quá trình học, đây là nội dung cần

thực hiện tốt trong chương trình giáo dục phổ thông 2018
Phương pháp tự học hiệu quả, giáo viên hướng dẫn học sinh cách học tập
hiệu quả, trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 việc tự học của học sinh
rất cần thiết.
Học sinh điều chỉnh quá trình học tập qua tự đánh giá KQHT, thông qua tự
đánh giá kết quả học tập của mình, học sinh tự điều chỉnh quá trình học tập của
mình.
Thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch học tập do giáo viên đề ra một cách tự giác
Giải quyết những nhiệm vụ học tập được đề ra, chủ động tìm biện pháp để
giải quyết nhiệm vụ của giáo viên đặt ra.
Dựa trên kiểm tra, đánh giá của giáo viên điều chỉnh quá trình học tập, bên
cạnh tự đánh giá của học sinh, thì đánh giá của giáo viên cũng là thông tin để
học sinh điều chỉnh phương pháp học tập của mình.

19


1.4.3. Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập mơn Tốn theo định
hướng phát triển năng lực của học sinh
Đánh giá kết quả học tập của học sinh, giáo viên áp dụng theo quy định
của Bộ GD&ĐT, trong đó có các loại đánh giá sau:
Đánh giá q trình, người giáo viên không chỉ vào đánh giá định kỳ mà
phải theo dõi và đánh giá thường xuyên, đối với học sinh tiểu học thì việc đánh
giá thường xun vơ cùng quan trọng.
Đánh giá định kì là việc giáo viên đánh giá định kì theo quy định
Đánh giá NLHS thơng qua các nhiều hình thức
Đánh giá năng lực tư duy và lập luận tốn học
Đánh giá năng lực mơ hình hóa tốn học
Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề toán học
Đánh giá năng lực giao tiếp toán học

Đánh giá NLSD cơng cụ, phương tiện học tốn
1.5. Quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo định hướng phát triển
năng lực ở trường tiểu học
1.5.1. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên
Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chuyên môn yêu cầu giáo viên việc soạn bài và
chuẩn bị bài lên lớp, đây là khâu chuẩn bị có ảnh hưởng kết quả học tập của
học sinh.
Phó hiệu trưởng giao phụ trách chuyên môn chỉ đạo Tổ trưởng chuyên
môn tăng cường giờ lên lớp của giáo viên. Việc lên lớp xuống lớp thực hiện nội
quy của giáo viên và chế độ làm việc của giáo viên.

20


Hiệu trưởng yêu cầu TCM hướng dẫn giáo viên xây dựng và thực hiện
KHDH mơn Tốn ở tiểu học theo định hướng PTNL.
Tăng cường quản lý đổi mới PPDH môn toán ở tiểu học theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh. Việc đổi mới phương pháp dạy học giúp cho
chất lượng dạy học của giáo viên đạt hiệu quả cao.
Để đảm bảo đội ngũ đủ năng lực dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới, QL
việc SD, BD đội ngũ giáo viên theo định hướng PTNL
Hiệu trưởng chỉ đạo Tổ trưởng chuyên môn tăng cường đổi mới sinh
hoạt tổ chun mơn của GV nhằm tăng cường vai trị tổ chuyên môn. Đổi mới
sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học nhằm phát huy năng lực của tập
thể qua đó nâng cao năng lực đội ngũ.
Tổ chun mơn thực hiện quy định hồ sơ CM của giáo viên
1.5.2. Quản lý hoạt động của học sinh
Hiệu trưởng chỉ đạo tổ trưởng xây dựng kế hoạch tự học của HS, trong
đó có biện pháp cụ thể để tăng cường năng lực tự họccủa học sinh
Giáo viên yêu cầu yêu cầu HS tích cực, tự giác và chủ động học tập,

nhằm nâng cao chất lượng dạy học mơn Tốn.
Trên cơ sở kế hoạch quản lý tự học của học sinh, các trưởng chuyên môn
giám sát việc giáo viên QL HĐ tự học của học sinh theo định hướng PTNL
Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phối hợp phụ huynh trong việc KTĐG hoạt
động tự học HS ở gia đình của học sinh
Chỉ đạo giáo viên tăng cường quản lý các hoạt động học tập trong đó có
QL HĐ hỗ trợ cho hoạt động HT của HS
Chỉ đạo giáo viên tăng cường chỉ đạo hoạt động giáo dục động cơ, thái
độ học tập cho học sinh
21


Tổ chức phối hợp với phụ huynh và các lực lượng xã hội về QL học tập
học sinh
1.5.3. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập mơn Tốn của
học sinh
Để thực hiện tốt hoạt động này, Hiệu trưởng thực hiện các công việc sau:
Quán triệt văn bản quy định về việc kiểm tra, đánh giá KQHT
Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
Yêu cầu thực hiện thực hiện kế hoạch kiểm tra đánh giá KQHT của học
sinh ở các TCM
Hướng dẫn giáo viên thực hiện KTĐG kết quả mơn Tốn TCM theo định
hướng PTNL
TCM chỉ đạo Kiểm tra đánh giá KQHT môn Tốn theo quy định
Cơng khai kết quả KTĐG học sinh theo định hướng PTNL
Kết quả kiểm tra, đánh giá nhằm điều chỉnh dạy học
1.5.4. Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
Quản lý cơ sở vật chất là một trong những nội dung giúp hiệu trưởng có
thể dự báo tình hình về CSVC mặt khác biết thực trạng dạy học mơn Tốn ở
nhà trường đáp ứng u cầu dạy học đổi mới hiện nay.

Hiệu trưởng cần đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất và khai thác sử
dụng thiết bị dạy học theo định hướng phát triển năng lực sau:
Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện có của trường
Tổ chức huy động các nguồn kinh phí
Tổ chức phong trào thi đua sử dụng có hiệu quả CSVC
Sử dụng CSVC vào dạy học mơn Tốn hiệu quả
22


Sử dụng các phần mềm toán học, dạy giáo án điện tử
Chỉ đạo sử dụng các mơ hình học tập, làm đồ dùng dạy học
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý hoạt động dạy học mơn Tốn theo
định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường tiểu học
1.6.1. Đội ngũ cán bộ quản lý
Trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lú có ảnh hưởng đến quản
lý nhà trường trong đó có hoạt động dạy học. Hiệu trưởng ngồi việc quản lý
chúng cịn phải hướng dẫn, chỉ đạo TTCM, GV thực hiện có hiệu quả hoạt
động dạy học.
Bên cạnh đó, hiệu trưởng là người thường xuyên phải chuẩn bị các hoạt
động dạy học, điều kiện để phục vụ cho dạy học mơn Tốn ở tiểu học.
1.6.3. Học sinh
Bên cạnh giáo viên thì học sinh có ảnh hưởng đến dạy học mơn Tốn
và quản lý dạy học mơn Tốn hiện nay. Với quan điểm dạy học lấy học sinh là
trung tâm, giáo viên chỉ là người định hướng hỗ trợ các em thì sự ảnh hưởng
của giáo viên ngày càng lớn đến dạy học và quản lý hoạt động dạy học.
Học sinh chăm ngoan, có ý chí tự học, tự tìm tài liệu có năng lực tự học
thì chất lượng giáo dục đi lên. Ngược lại học sinh chưa ý thức trách nhiệm của
mình trong thực hiện nhiệm vụ thì khơng chủ động ảnh hưởng tiêu cực đến
chất lượng dạy học
1.6.4. Cơ sở vật chất - thiết bị dạy học

Cơ sở vật chất thiết bị dạy học là yếu tố của quá trình dạy học, vì vậy nó
ảnh hưởng đến dạy học và quản lý hoạt động dạy học hiện nay. Nếu nhà
trường được đầu tư cơ sở vật chất, có đủ trang thiết bị phục vụ dạy học thì
góp phần đổi mới phương pháp dạy học qua đó nâng cao chất lượng dạy học

23


mơn Tốn. Trong khi đó, nếu nhà trường cơ sở vật chất cịn thiếu, khơng có
đủ phương tiện phục vụ dạy học dẫn tới dạy chay, thì chất lượng giáo dục
không đảm bảo
1.6.5. Môi trường giáo dục và môi trường dạy học
Nếu dạy học trong môi trường các giáo viên đồn kết, coi trọng văn hóa
chất lượng tạo thành tổ chức biết học hỏi thì dạy học nói chung và dạy học
mơn Tốn nói riêng sẽ đạt hiệu quả. Ngược lại mơi trường giáo dục mất đồn
kết, giáo viên khơng muốn làm việc, trong tổ chuyên môn giáo viên không
bằng lịng với nhau thì ảnh hưởng tiêu cực đến quản lý dạy học mơn Tốn ở
tiểu học.

Tiểu kết chương 1
Trong chương 1 tác giả đã hệ thống nghiên cứu về vấn đề quản lý dạy
học theo định hướng phát triển năng lực, luận văn phân tích một số các khái
niệm liên quan đến dạy học, dạy học theo phát triển năng lực và quản lý dạy
học mơn Tốn theo phát triển năng lực.
Nội dung quản lý dạy học mơn Tốn ở trường tiểu học cơ sở theo
chương trình phổ thơng 2018 phải quan tâm đến quản lý hoạt động dạy, hoạt
động học, quản lý cơ sở vật chất trang thiết bị và quản lý kiểm tra đánh giá
theo hướng phát triển năng lực học sinh.

24



Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TOÁN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH
TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN THUẬN THÀNH,
TỈNH BẮC NINH
2.1. Tổng quan về vị trí địa lý, khí hậu, kinh tế-xã hội, giáo dục huyện
Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
2.1.1. Đặc điểm vị trí địa lý, khí hậu, kinh tế-xã hội, huyện Thuận Thành,
tỉnh Bắc Ninh
Trong những năm trở lại đây, huyện Thuận Thành đang phát triển theo
hướng cơng nghiệp hóa, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng
ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp
một cách hợp lý; ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp
hỗ trợ gắn với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Dưới sự quan tâm,
chỉ đạo của các cấp, Ủy ban nhân dân huyện tiếp tục triển khai hoàn thiện kết
cấu hạ tầng đối với các khu, cụm công nghiệp đã được các cấp có thẩm quyền
phê duyệt. Đồng thời, tập trung cao cho cơng tác giải phóng mặt bằng, nâng
cao năng lực cạnh tranh, tăng cường thu hút đầu tư, triển khai và sử dụng có
hiệu quả các khu cơng nghiệp (KCN) hiện có như: KCN Thuận Thành I, KCN
Thuận Thành II, KCN Thuận Thành III, KCN Khai Sơn,… đã tạo ra nhiều
việc làm, thu hút nguồn lao động tại địa phương và các tỉnh đến làm việc và
sinh sống.
2.1.2. Khái quát về giáo dục, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
2.1.2.1. Giới thiệu chung giáo dục huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
Hệ thống các cơng trình giáo dục tương đối đồng bộ, đầy đủ và trong
những năm gần đây đang được đầu tư kiên cố nhằm nâng cao chất lượng phục
vụ hoạt động giáo dục đào tạo.
25



×