UNESCO EIPICT Module 1. Bài 2 1
Giới thiệu về công nghệ
thông tin và truyền thông
Bài 2. Máy tính hoạt động như thế nào?
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
2
Đặt vấn đề
Bài học sẽ giới thiệu với bạn về máy
tính. Sự hiểu biết của bạn về các
thành phần của máy tính và máy tính
hoạt động như thế nào sẽ giúp bạn
hiểu dễ hơn bài giảng về phần cứng,
phần mềm và các mạng máy tính.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
3
Phạm vi
Máy tính là gì?
Một hệ thống máy tính gồm có những
thành phần nào?
Có những loại máy tính khác nhau nào?
Các thành phần của một chu trình xử lý
dữ liệu là gì?
Vai trò của máy tính trong chu trình xử lý
dữ liệu là gì?
Một số xu hướng trong phát triển máy tính
là gì?
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
4
Mục tiêu
Kết thúc bài học, học viên sẽ có khả năng:
Mô tả cách thức máy tính xử lý thông tin
Liệt kê các thành phần của một hệ thống máy
tính
Xác định các loại hệ thống máy tính khác nhau
Giải thích chu trình xử lý dữ liệu
Định nghĩa vai trò của máy tính trong chu trình xử
lý dữ liệu
Nhận thức về các xu hướng phát triển trong ICT
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 2 5
Máy tính là gì?
Máy tính là một cái máy với các chi tiết
điện tử và cơ điện tử. Máy tính được
lập trình và có khả năng thực hiện các
chức năng sau:
Nhận dữ liệu (đầu vào)
Xử lý dữ liệu
Tạo đầu ra (thông tin)
Lưu trữ dữ liệu/thông tin
Gọi/gửi dữ liệu/thông tin
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bi 2
6
D liu c x lý tr
thnh thụng tin nh th no?
Đầu vào
Đầu ra
Tác giả
Nhan đề
Xuất bản
Chủ đề
Số kho
Số truy cập
Danh mục biểu ghi
Phiếu th& mục
Xử lý
Qui trình
biên mục
Qui trình
Dữ liệu
Thông tin
L&u trữ
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
7
Vai trò của máy tính trong
quy trình xử lý thông tin?
Chấp nhận dữ liệu thông qua các
thiết bị nhập
Xử lý dữ liệu bằng bộ vi xử lý
Lưu trữ dữ liệu để sử dụng tương tác
với RAM và để cho các giai đoạn lưu
giữ lâu dài vào ROM và đĩa cứng
Dữ liệu đầu ra thông qua các thiết bị
đầu ra.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
8
Chu trình xử lý thông tin
Xö lý
NhËp
d÷ liÖu
Tµi liÖu
Lu tr÷
D÷ liÖu
§Çu ra
Tµi liÖu
míi
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
9
Các yếu tố của một hệ
thống máy tính (1)
1. Con người – là phần quan trọng và là
người sử dụng một hệ thống máy tính,
thường đuợc phân loại theo người sử dụng
cuối cùng hoặc nhà phát triển
2. Thủ tục – là các mô tả công việc được
thực hiện như thế nào, thí dụ, sách hướng
dẫn, tài liệu, …
3. Dữ liệu/Thông tin – các yếu tố thô (dữ
liệu) và dữ liệu đã được xử lý để tạo ra các
kết quả mong muốn
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
10
Các yếu tố của một hệ
thống máy tính (2)
4. Phần cứng: các yếu tố vật lý của một hệ thống
máy tính được phân loại theo các thao tác cơ bản
mà máy thực hiện: nhập dữ liệu, xử lý, xuất dữ
liệu, lưu trữ và truyền thông.
5. Phần mềm: cung cấp các chỉ dẫn chỉ cho máy
tính phải làm gì. Nói chung phần mềm chia thành
phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng.
6. Truyền thông: nói đến việc chuyển dưới dạng
điện tử dữ liệu từ một chỗ này sang chỗ khác.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
11
Dữ liệu được trình bày trong
máy tính như thế nào?
Máy tính trình bày dữ liệu theo hai
trạng thái. Tức là máy tính chỉ nhận
biết hai số 0 và 1. Các số lớn hơn,
chữ cái và các ký tự đặc biệt được
hình thành nhờ sự kết hợp số 0 và 1.
Mỗi số 0 hoặc 1 này được gọi là một
bit, từ thuật ngữ tiếng Anh số nhị
phân (binary digit). Sự kết hợp các
bit tạo thành các ký tự hoặc các số có
nghĩa gọi là byte.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
12
Sơ đồ mã hóa nào được sử
dụng để tạo thành các Byte
dữ liệu có ý nghĩa?
Thường có 8 bit trong một byte. Sơ
đồ mã ASCII-8 hoặc ASCII mở rộng
được coi như là một mã chuẩn bởi
chính phủ Hoa Kỳ và các nhà sản
xuất.
ASCII có thể có 128 sự kết hợp của 7
bít trong khi ASCII-8 có thể có tới
1256 khả năng kết hợp.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
13
Sự phát triển của máy tính
Kỷ nguyên máy tính thương mại bắt đầu
từ ngày 14 tháng 6 năm 1951 khi Cơ quan
Dân số Hoa Kỳ áp dụng UNIVAC – Máy
tính tự động đa năng
Trước thời điểm này , Charles Babbage
đã phát minh các máy khác nhau và hình
thành một máy gọi là Máy phân tích. Các
máy tính sau đó có đầy đủ các thành phần
của máy tính như bộ phận nhập, xuất, xử
lý và lưu trữ dữ liệu. Babbage được gọi là
cha đẻ của máy tính.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
14
Các thế hệ máy tính là gì ? (1)
Thế hệ thứ nhất, 1951-1958: ống chân
không được sử dụng như các thành phần
nội vi của máy tính, phiếu đục lỗ và băng
từ để lưu trữ dữ liệu, và ngôn ngữ máy để
lập chương trình.
Thế hệ thứ hai, 1959-1964: ống chân
không được thay thế bằng transistor, ngôn
ngữ assembly và ngôn ngữ bậc cao thay
thế ngôn ngữ máy, và đĩa tháo rời thay thế
phiếu đục lỗ. Transistor cho phép các nhà
sản xuất sản xuất các máy tính nhỏ hơn.
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
15
Các thê hệ máy tính là gì ? (2)
Thế hệ thứ ba, 1965-1970: Mạch tích hợp (IC)
được phát triển. Mạch tích hợp cho phép sản xuất
thậm chí máy tính nhỏ nhất gọi là máy tính mini.
Phần mềm trở nên phức tạp hơn.
Thế hệ thứ tư, 1971- đến nay. Bộ vi xử lý hoặc
máy tính trên một chip được phát triển. Điều này
dẫn đến xuất hiện máy tính cá nhân (PCs)
Thế hệ thứ năm, từ hiên nay trở đi. Bao gồm các
công nghệ hiện tại và các công nghệ mới nổi lên
(thí dụ, nhận biết giọng nói, trí tuệ nhân tạo, các
hệ thống thần kinh, máy tính lượng tử, v.v…)
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
16
Các lọai hệ thống máy tính
khác nhau là gì?
Nhìn chung, máy tính được xếp loại
theo kích thước vật lý và khả năng
xử lý.
Các loại máy tính khác nhau là: Siêu
máy tính, Máy tính lớn, Máy tính
mini, Máy tinh nhỏ (máy tính để bàn,
máy tinh xách tay,
Palmtop)Microcontroller
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
17
Ưu điểm của việc sử dụng
máy tính để xử lý số liệu
Nhập, xử lý và lấy dữ liệu nhanh hơn
Có thể làm việc trong suốt 24 giờ.ngày và
7 ngày một tuần
ít sai sót
Cung cấp các kết quả theo yêu cầu một
cách dễ dàng
Có thể gửi hoặc lấy dữ liệu từ các máy
tính khác nếu trong cùng một mạng
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
18
Một số nhược điểm của việc sử
dụng máy tính?
Yêu cầu nhân lực có kỹ năng để thiết kế, lập
chương trình và mã hóa dữ liệu
Yêu cầu nguồn điện
Yêu cầu điều hòa không khí để làm việc liên
tục
Cần kinh phí để mua và bảo trì
Yêu cầu nâng cấp thường xuyên do sự phát
triển nhanh về phần cứng và phần mềm
Yêu cầu đào tạo cán bộ thường xuyên
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
19
Một số xu hướng chính trong
phát triển máy tính?
Định luật Moore: Năng lực tính toán tăng
gấp đôi trong khoảng 18 tháng
Bộ xử lý nhanh hơn
Khả năng lưu trữ lớn hơn
Bộ nhớ lớn hơn
Đứng riêng>>>Mạng>>>Tính toán phân
chia
Sự phát triển của phần mềm
Giá thành thấp
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
20
Một số xu hướng chính trong
phát triển phần cứng?
Giảm kích thước và kích thước đúng: Máy tính
lớn >>> Máy tính cá nhân >>> Máy tính cá nhân
bỏ túi
Tăng bộ nhớ: RAM 1MB đến ít nhất 256 MB
Tăng khả năng lưu trữ: Đĩa cứng ngày nay có độ
lớn dạt GB
Tăng tốc độ bộ xử lý: PC XT đến Pentium 4
Tăng khă năng lưu trữ của các thiết bị hỗ trợ. Đĩa
mềm đến đĩa flash hiệu năng cao
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
21
Một số xu hướng chính trong
phát triển phần mềm?
Phần mềm phức tạp hơn
Yêu cầu lưu trữ lớn hơn
Hệ thống thao tác thân thiện với người
dùng hơn
DOS đến Windows
Sử dụng phần mềm nguồn mở
Hệ điều hành Linux
Hệ quản lý cơ sở dữ liệu—MRSQL
Hệ quản lý thư viện—phpMylibrary,
WebISIS
UNESCO EIPICT Mod
ule 1. Bài 2
22
Kết luận
Máy tính là một công cụ tin cậy và
hiệu quả để xử lý số liệu và tìm kiếm
thông tin. Có ưu điểm và nhược điểm
trong việc sử dụng máy tính. Hiệu
quả của việc sử dụng công cụ này
phụ thuộc vào đặc điểm của phần
cứng, phần mềm, thiết kế cơ sở dữ
liệu và người sử dụng.