Báo cáo "Điều kiện xây dựng, phát triển thị trường mua bán và sáp nhập doanh nghiệp ở Việt Nam " pot

nghiên cứu - trao đổi
Tạp chí luật học số 4/2008


15






Ths. Bùi Thanh Lam
*

1. t vn
Doanh nghip l sn phm ca con
ngi, c phỏp lut ghi nhn vi cỏc hỡnh
thc khỏc nhau, vi mi hỡnh thc ú thỡ
lut phỏp quy nh nú cú c cu t chc
khỏc nhau, cu trỳc vn khỏc nhau, quyn
v ngha v ca ch s hu khỏc nhau
di cỏc tờn gi khỏc nhau nh Cụng ti, h
kinh doanh, hp danh. Cỏc thng nhõn cn
c vo nng lc qun tr, vn, ngun nhõn
lc, th trng la chn ly hỡnh thc
phự hp tin hnh cỏc hot ng sn
xut, kinh doanh, do ú, doanh nghip c
coi l mt loi ti sn ca thng nhõn v
chu s chi phi bi cỏc quyn nng ó

c phỏp lut ghi nhn l chim ot, qun
lớ, s dng v nh ot.
(1)
Bi vy, trong
quỏ trỡnh phỏt trin, doanh nghip cú th
c ch s hu tin hnh tỏi cu trỳc li
bng vic mua bỏn, sỏp nhp, hp nht hoc
chia tỏch theo cỏc mc ớch khỏc nhau ca
ch s hu nhm em li cỏc li ớch trong
kinh doanh, qua ú khng nh quyn t
ch trong kinh doanh ca ch s hu. Mt
khỏc, trong mi giai on phỏt trin khỏc
nhau, doanh nghip trong thng trng cú
th thnh cụng hay tht bi, tn ti hay dit
vong, phỏt trin hay b thụn tớnh cng l
iu bỡnh thng, bi vỡ vi t cỏch l mt
thit ch sng cú cỏc iu kin khỏc nhau
nh ti sn riờng (c hu hỡnh v vụ hỡnh,
c c nh v lu ng); phng thc qun
tr riờng; vn hoỏ doanh nghip riờng; cú
ngun nhõn lc riờng; th trng, th phn
v tim nng phỏt trin riờng s quyt
nh s tn ti hay b thụn tớnh ca
doanh nghip. Hn na, vic mua bỏn, sỏp
nhp doanh nghip ng thi cng to ra xu
th tp trung li thng nht, tp hp
ngun lc ti chớnh, cụng ngh, nhõn lc,
thng hiu v ú cng l s la chn
khụn ngoan ca ch doanh nghip trong
quỏ trỡnh phỏt trin c chiu rng v chiu

sõu, phỏt trin th trng, th phn, gim bt
s cnh tranh ca cỏc doanh nghip khỏc
Trờn th gii, th trng mua bỏn, sỏp
nhp doanh nghip c hỡnh thnh t rt
sm vi vic hỡnh thnh v phỏt trin nn
kinh t hng hoỏ, kinh t th trng, c
bit l cỏc nc cú nn kinh t th trng
phỏt trin nh chõu u, M, Nht Bn
(2)

Sau 20 nm phỏt trin, nn kinh t Vit
Nam ó t c nhng thnh tu quan
trng, GDP bỡnh quõn hng nm t trờn
7%, lng FDI luụn t mc trờn 5 t USD
hng nm, s lng doanh nghip ra i
ngy cng tng nht l sau khi cú Lut
* S thng mi H Ni




nghiên cứu - trao đổi
16



Tạp chí luật học số 4/2008

doanh nghip nm 1999, xut khu hng hoỏ
t kt qu tt vi nhiu mt hng, ngnh

hng cú v trớ cao, th trng ti chớnh,
chng khoỏn, bt ng sn ó c hỡnh
thnh v phỏt trin vi tc nhanh Hn
na, Vit Nam ó hi nhp ngy cng sõu,
rng vo nn kinh t quc t vi nh cao l
gia nhp WTO vo thỏng 11/2006, nhiu
cụng ti, tp on a quc gia ó n v u
t vo Vit Nam
(3)
Do ú, õy l nhng
tin quan trng gúp phn hỡnh thnh, thỳc
y nn kinh t Vit Nam núi chung, cỏc loi
th trng núi riờng, trong ú cú th trng
mua bỏn, sỏp nhp doanh nghip.
2. Khỏi quỏt v mua bỏn, sỏp nhp
doanh nghip
2.1. Khỏi nim mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip
Trờn th gii, hot ng mua bỏn v sỏp
nhp doanh nghip (M&A), trong ú cú
vic cụng ti ny mua phn ln hoc ton b
c phn ca cụng ti khỏc hoc hai cụng ti
gp chung c phn tr thnh mt cụng ti
mi. V bn cht, mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip cú cỏc phng thc chớnh
nh sau: 1) Theo chiu dc (cỏc doanh
nghip cựng cú sn phm ging nhau nhng
khỏc nhau v giai on sn xut), ú l
nhng doanh nghip cú cựng quan h ngi
mua - ngi bỏn vi nhau, doanh nghip

khõu quan trng trong chui sn xut, phõn
phi cú xu hng thụn tớnh cỏc doanh
nghip trong cựng chui qua ú c
chim th trng, ng thi ngn cn s gia
nhp th trng ca cỏc doanh nghip mi;
2) Theo chiu ngang (hai hay nhiu i th
cnh tranh nhau) l s hp nht ca cỏc
doanh nghip trong mt th trng liờn quan
(sn phm) v khụng gian. Vic hp nht
ny s to ra s khng ch v th trng, giỏ
c hng hoỏ, dch v v cú th thit lp ra
mt tp on, mt ch; 3) Kt hp c
ngang v dc, õy l dng liờn kt to
thnh nhúm cụng ti cú hot ng u t
chộo ln nhau, chi phi ln nhau bng vn,
qun tr. Cỏch thc ny th hin c
nguyờn tc trng b nhiu gi, cỏc cụng ti
trong nhúm chia s li ớch v ri ro cho
nhau; 4) Mua li doanh nghip, tc l doanh
nghip b thụn tớnh bi doanh nghip khỏc.
Nh vy, cú th núi mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip cng l phng thc, gii
phỏp t chc li doanh nghip, nõng cao
hiu qu ca doanh nghip v l kờnh u
t ti chớnh ngy cng ph bin.
Hin nay, khỏi nim mua bỏn, sỏp nhp
doanh nghip Vit Nam ó c lut hoỏ,
Lut cnh tranh nm 2004 quy nh: 1) Sỏp
nhp doanh nghip l vic mt hoc mt s
doanh nghip chuyn ton b ti sn,

quyn, ngha v v li ớch hp phỏp ca
mỡnh sang mt doanh nghip khỏc ng
thi chm dt s tn ti ca doanh nghip
b sỏp nhp; 2) Mua li doanh nghip l
vic mt doanh nghip mua ton b hoc
mt phn ti sn ca doanh nghip khỏc
kim soỏt, chi phi ton b hoc mt
ngnh ngh ca doanh nghip b mua li,
cng tng t nh vy, Lut doanh nghip
nm 2005 quy nh: 1) Mt hoc mt s
cụng ti cựng loi (sau õy gi l cụng ti b
sỏp nhp) cú th sỏp nhp vo mt cụng ti


nghiên cứu - trao đổi
Tạp chí luật học số 4/2008


17

khỏc (sau õy gi l cụng ti nhn sỏp nhp)
bng cỏch chuyn ton b ti sn, quyn,
ngha v v li ớch hp phỏp sang cụng ti
nhn sỏp nhp ng thi chm dt s tn
ti ca cụng ti b sỏp nhp; 2) Ch
doanh nghip t nhõn cú quyn bỏn doanh
nghip ca mỡnh cho ngi khỏc. Trong
khi ú, Lut u t nm 2005 coi vic mua
bỏn, sỏp nhp doanh nghip l mt hỡnh
thc u t, theo ú u t thc hin vic

sỏp nhp v mua li doanh nghip nh mt
trong nhng hỡnh thc u t trc tip, di
cỏc hỡnh thc: úng gúp vn thnh lp
doanh nghip mi hoc tham gia qun lớ
hot ng u t; mua ton b hoc mt
phn doanh nghip ang hot ng; mua c
phiu thụn tớnh hoc sỏp nhp doanh
nghip. Mc dự Lut chng khoỏn khụng
quy nh c th v a ra khỏi nim mua bỏn
v sỏp nhp doanh nghip nh Lut doanh
nghip, Lut u t, Lut cnh tranh nhng
nú cng ó cú nhng quy nh v hn ch
tp trung kinh t trờn th trng chng khoỏn
nh cỏc quy nh v c ụng ln, cỏc hnh
vi b cm nh giao dch ni giỏn, thao tỳng
th trng ca cỏ nhõn, t chc mua bỏn
chng khoỏn cú li cho mỡnh hoc cho
ngi khỏc hoc thụng ng thc hin
vic mua, bỏn chng khoỏn nhm to th
trng gi, thao tỳng th trng
(4)
2.2. Thc trng mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip trờn th gii v Vit Nam
- Thc trng mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip trờn th gii
Theo nhng ỏnh giỏ gn õy ca Hóng
thụng tin ton cu Thomson, Hóng kim toỏn
ton cu PricewaterhouseCoopers' (PwC) thỡ
tng giỏ tr ca nhng v mua bỏn, sỏp nhp
doanh nghip trong nm 2006 ó lờn n gn

3500 t USD vi gn 40.000 v, xu hng c
phn hoỏ, t nhõn hoỏ ang din ra ti cỏc
nc phỏt trin v ang phỏt trin l nhng
c s quan trng cho th trng M&A bựng
n. Cng theo Thomson, thng kờ ca quý
2/2007 cho thy, tng giỏ tr ca nhng v
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip trờn th
gii trong 6 thỏng u nm 2007 l trờn 2500
t USD vi mc tng trng bựng n lờn n
con s 53%. Giỏ tr giao dch M&A ca cỏc
khu vc trờn th gii ó tng, khu vc chõu
u t 1056 t USD, khu vc chõu - Thỏi
Bỡnh Dng t 230 t USD, khu vc chõu
Phi, Trung ụng l 28 t USD, khu vc chõu
M l 1270 t USD, Nht Bn l 70 t USD
Trong thi gian va qua, cỏc phng tin
thụng tin i chỳng ó a tin v hng lot
v mua bỏn, sỏp nhp doanh nghip ca cỏc
tp on, doanh nghip ln trờn khp th
gii, M l hai cụng ti qun lớ hai s giao
dch hng hoỏ ln nht l Chicago Board of
Trade (CBOT) v Chicago Mercantile
Exchange Holdings Inc (CME), chõu u l
ANB AMBRO
Theo thụng l, Hóng kim toỏn ton cu
PricewaterhouseCoopers (PwC) cú cụng b
bng s liu tng quan v hot ng mua
bỏn v sỏp nhp doanh nghip ca khu vc
chõu - Thỏi Bỡnh Dng, trong sỏu thỏng
u nm 2007 va qua, bn cụng b thụng

tin ó cp v a ra nhiu thụng tin, giỏ
c, s lng cỏc v mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip 14 nc trong khu vc.
(5)



nghiên cứu - trao đổi
18



Tạp chí luật học số 4/2008

Bng s liu ca PwC 06 thỏng u nm 2007
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
Australia
Nht Bn
Trung Quc
n
Malaysia
Hng Cụng

Hn Quc
i Loan
Singapore
NewZeland
Philippine
Thỏi Lan
Indonesia
Vit Nam
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Giỏ tr (Tr. $)
S v


Ngun: Asia - Pacific M&A Bulletin
- Thc trng mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip Vit Nam
Bỏo cỏo v mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip Vit Nam khụng c PwC phn
ỏnh do chỳng ta thy trong sỏu thỏng u
nm 2007, Vit Nam cú 46 v mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip, t giỏ tr 625 triu
USD. Theo thụng tin t Hi tho Mua bỏn
v sỏp nhp doanh nghip ti thnh ph H

Chớ Minh ngy 10/07/2007 thỡ hot ng ny
ó bt u c khi ng t nhng nm
2000, nm 2005 cú 18 v vi tng giỏ tr l
61 triu USD. Nm 2006, s v mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip l 32; tng giỏ tr l
245 triu USD. Nhng v mua bỏn v sỏp
nhp doanh nghip in hỡnh trong thi gian
qua l Cụng ti c phn doanh nghip tr
ng Nai mua li Cheerfield Rama, Daiichi
mua li Bo Minh CMG, Kinh ụ mua li
Kem Wall, Anco mua li nh mỏy sa ca
Nestle Cng theo thụng tin t bui Hi
tho Kim soỏt tp trung kinh t thụng qua
cỏc giao dch trờn th trng chng khoỏn
do Cc qun lớ cnh tranh, U ban chng
khoỏn nh nc t chc ngy 8/8/2007 va
qua ti H Ni cho bit, tng giỏ tr ca 46
v giao dch M&A trong na u nm 2007
l 626 triu USD (gp ụi nm 2006 v gp
15 ln cựng kỡ nm ngoỏi), cú 16 v trong
nc v 30 v cú yu t nc ngoi, trong
ú cỏc cụng ti nc ngoi mua bỏn, sỏp nhp
ch yu n t cỏc nc chõu (22 v).
(6)



nghiên cứu - trao đổi
Tạp chí luật học số 4/2008

19


3. Hp ng mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip
Hp ng l c s cỏc bờn tin hnh
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip vi cỏc
iu khon rng buc cỏc cam kt, trỏch
nhim phỏp lớ vi nhau v vi c quan cụng
quyn. Khụng ging nh hp ng mua bỏn
hng hoỏ, ti sn thụng thng, hp ng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip cũn cú
cỏc quy nh cam kt gii quyt hng lot
vn hu mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip. Ngoi ra, mi doanh nghip u cú
nhng c im khỏc nhau, do ú mi giao
dch mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip li
cú hu khỏc nhau. Hỡnh thc hp ng
phi bng vn bn, t ng rừ rng, ni dung
phi bao quỏt c cỏc vn nh xỏc nh
t cỏch ca bờn mua, bờn bỏn; i tng
(phi cú bng kờ chi tit); giỏ mua bỏn (theo
bng kờ); bin phỏp bo m hp ng (bo
lónh/cm c/th chp); cỏc vn v mt ti
chớnh, k toỏn, c phn, c phiu, vay n;
cỏc tho thun v gii quyt hu mua bỏn
v sỏp nhp doanh nghip; thi im chuyn
giao; xỏc lp quyn s hu; lut ỏp dng;
hiu lc hp ng

Trong quỏ trỡnh giao kt hp ng, cú
mt s vn cn phi c c hai bờn lu
ý, nht l bờn mua doanh nghip: 1) Khụng
ai hiu doanh nghip bng ngi ch nhng
bờn bỏn mun giỏ cao, trong khi ú bờn mua
mun giỏ thp. Do ú, bờn bỏn luụn cú xu
hng la bng vic a ra cỏc thụng tin
khỏc nhau nhm ỏnh búng doanh nghip
cn bỏn, bờn mua thỡ luụn s b la do
lng thụng tin v doanh nghip cn mua
khụng nhiu. õy chớnh l lớ do khin nhiu
giao dch bt thnh hoc bờn mua chu thit
hi; 2) Tho thun v vic gii quyt cỏc vn
hu mua bỏn doanh nghip l rt quan
trng, bi vỡ õy khụng phi l s chuyn
dch, mua bỏn thụng thng. Cú nhiu vn
hu mua bỏn cn cú s hp tỏc, giỳp
ca bờn bỏn; 3) Khi thit lp giao dch mua
bỏn doanh nghip, vai trũ ca chuyờn gia t
vn l rt quan trng m bo cho giao
dch ỳng giỏ, ỳng phỏp lut, bo v c
quyn v li ớch ca c hai bờn.


nghiên cứu - trao đổi
20



Tạp chí luật học số 4/2008

4. iu kin hỡnh thnh, phỏt trin
th trng mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip Vit Nam
Cng nh cỏc loi th trng khỏc,
hỡnh thnh, phỏt trin th trng mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip Vit Nam phi ỏp
ng cỏc iu kin c bn sau:
- Phi cú nhu cu ni ti ca th trng
hay ú chớnh l vic xut phỏt t nhu cu ca
ngi mua v ngi bỏn. Vi nn kinh t th
trng, s cnh tranh gia cỏc doanh nghip
tt yu s dn n cnh tranh, thụn tớnh ln
nhau c chim th trng. S cnh tranh
cao gia cỏc doanh nghip l ng lc
doanh nghip vn lờn, phỏt trin c chiu
ngang v chiu rng. Khi ú s cú doanh
nghip tn ti, phỏt trin; cú doanh nghip
phỏ sn, b thụn tớnh iu ny tt yu s
hỡnh thnh nhu cu mua, bỏn, sỏp nhp, liờn
doanh, liờn kt gia cỏc doanh nghip ln
mnh hn, phỏt trin hn v h tr cho nhau
tt hn. Do ú, Vit Nam cn hon thin nn
kinh t th trng ngy cng xut hin
nhiu nhu cu mua bỏn v sỏp nhp ca cỏc
doanh nghip. Mc dự l hot ng cũn mi
m v th trng mi ch xut hin ba nh t
vn, cung cp dch v l IDJ Connection,
TigerInvest v ICE vi cỏc sn giao dch
trờn cỏc Website nhng Vit Nam cng s

theo xu th ca th gii, cỏc giao dch mua
bỏn v sỏp nhp doanh nghip chc chn s
din ra vi mt cao hn vi giỏ tr tng.
Bi vỡ, vi tc tng trng GDP bỡnh
quõn trờn 7,5%/nm, vi mc tiờu l 500.000
doanh nghip vo nm 2010, thu hỳt hn
na u t nc ngoi c giỏn tip v trc
tip, phỏt trin nhanh, ng b cỏc loi th
trng thỡ mụi trng trờn s l c s quan
trng hot ng ny phỏt trin v cú th
hỡnh thnh th trng mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip Vit Nam trong nhng nm ti.
- Vit Nam cn xõy dng c kờnh
kim soỏt thụng tin, tớnh minh bch trong
hot ng kinh doanh núi chung, hot ng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip núi
riờng. Bi vỡ trong hot ng ny, thụng tin
v giỏ c, thng hiu, th trng, th phn,
qun tr, con ngi l rt cn thit cho c
bờn mua, bờn bỏn. Thụng tin khụng c
kim soỏt, khụng minh bch cú th gõy
nhiu thit hi cho c bờn mua, bờn bỏn,
ng thi nú nh hng n cỏc th trng
khỏc nh hng hoỏ, chng khoỏn, ngõn
hng. Bi vỡ, cng nh cỏc th trng khỏc,
th trng mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip hot ng cú tớnh dõy chuyn, nu
mt v mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip
ln din ra khụng thnh cụng hoc cú yu t
la di thỡ hu qu cho nn kinh t l rt ln

vỡ cú th c phiu, trỏi phiu, hot ng kinh
doanh, u t ca doanh nghip ú núi
riờng v cỏc doanh nghip liờn quan b nh
hng theo. Hn na, hot ng ny cng cú
th dn n c quyn nờn rt cn s kim
soỏt ca Nh nc khụng nh hng n
s an ton ca nn kinh t v quyn li chớnh
ỏnh ca ngi tiờu dựng.
- Mt hnh lang phỏp lớ hon thin s
gúp phn thỳc y cỏc giao dch mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip phỏt trin. Nú to
iu kin xỏc lp giao dch, a v phỏp lớ
ca cỏc bờn trong giao dch v hu qu phỏp
lớ sau khi kt thỳc giao dch. Hin nay, cỏc
quy nh liờn quan n hot ng mua bỏn


nghiên cứu - trao đổi
Tạp chí luật học số 4/2008


21

v sỏp nhp doanh nghip Vit Nam c
quy nh trong nhiu vn bn phỏp lut khỏc
nhau nh B lut dõn s, Lut doanh nghip,
Lut u t, Lut cnh tranh Tuy nhiờn,
cỏc quy nh ny hu nh mi ch dng li
vic xỏc lp v mt hỡnh thc ca hot ng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip, tc l

mi ch gii quyt c cỏc vn v mt
thay tờn, i h cho doanh nghip. Trong
khi ú, mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip l
mt giao dch thng mi, ti chớnh, nú ũi
hi phi cú quy nh c th, cú c ch ca
th trng cho bỏn, cho mua doanh
nghip, giỏ c, cung cp thụng tin, chuyn
giao v xỏc lp s hu, chuyn dch t cỏch
phỏp nhõn, c phn, c phiu, cỏc ngha v
ti chớnh, t ai, ngi lao ng, thng
hiu ng thi cũn hng lot vn liờn
quan trc tip nh kim toỏn, nh giỏ, t
vn, mụi gii, bo mt thụng tin, c ch gii
quyt tranh chp Nhng vn m cho
n nay phỏp lut nc ta cũn b ng. Do
ú, phỏt trin th trng mua bỏn v sỏp
nhp doanh nghip mt cỏch lnh mnh,
chỳng ta phi hon thin hnh lang phỏp lớ
v hot ng ny trong thi gian ti õy.
Theo chỳng tụi, hu ht cỏc th trng khỏc
u c iu chnh bi cỏc vn bn lut
nh th trng hng hoỏ cú Lut thng mi,
th trng chng khoỏn cú Lut chng
khoỏn, th trng bt ng sn cú Lut kinh
doanh bt ng sn Vỡ vy, hỡnh thnh
v phỏt trin th trng mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip trong nhng nm ti, cn ban
hnh o lut iu tit mi khớa cnh ca th
trng núi chung, cỏc giao dch mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip núi riờng.

- Vit Nam phi o to c mt i
ng chuyờn gia v M&A, c cỏn b i hc
tp, o to cỏc kin thc v M&A cỏc
nc. Bi vỡ, cng nh bt kỡ mt th trng
hng hoỏ, ti chớnh hin i no khỏc, th
trng mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip
chu s chi phi bi cỏc iu kin v cụng
ngh, v ti chớnh, ngun nhõn lc Hn
na, vi xu hng quc t hoỏ nn kinh t, th
trng mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip cú
cng tớnh quc t, va qua, cú nhiu tp on
a quc gia tham gia vo th trng mua bỏn
v sỏp nhp doanh nghip Vit Nam di
hỡnh thc mua c phn, mua li doanh
nghip, u t trc tip vỡ vy, vic tip
thu cỏc kin thc ca th gii v M&A l rt
cn thit. Trong thi gian ti, th trng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip ca Vit
Nam c hỡnh thnh v hot ng tt, chỳng
ta cn cú nhng chng trỡnh, k hoch o
to c th tip thu kinh nghim, kin thc
t quc t. Mt khỏc, th trng M&A luụn
cn nhng nh mụi gii, t vn chuyờn
nghip. H lm xỳc tỏc nhu cu ca cỏc
bờn gp nhau v hon ton chu trỏch nhim
trc phỏp lut v hot ng ca mỡnh. Hot
ng ca h c mua bo him phũng
nga cỏc trng hp ri ro xy ra do t vn,
mụi gii cho mt thng v mua bỏn v sỏp
nhp doanh nghip bt kỡ trờn th trng.

Trờn thc t, h cú th l cỏc chuyờn gia cú
kinh nghim chuyờn sõu v cỏc lnh vc
khỏc nhau nh lut phỏp, ti chớnh, thng
hiu tham gia vo cỏc hip hi, on th
v mụi gii, t vn mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip. Hin nay, a s cỏc giao dch
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip Vit


nghiên cứu - trao đổi
22



Tạp chí luật học số 4/2008

Nam do cỏc vn phũng lut s, cụng ti kim
toỏn, cụng ti chng khoỏn tin hnh, h t
vn, thc hin cỏc cụng vic thiờn v chuyờn
mụn ca h, khụng cú s ỏnh giỏ tng th,
kt ni tt c cỏc nhõn t trong giao dch
M&A a ra t vn tt nht cho khỏch
hng, hu ht h hot ng khụng chuyờn
nghip, kinh nghim t vn v M&A cũn
thiu. Do ú, trong nhng nm ti, vic hỡnh
thnh cỏc hóng chuyờn t vn v M&A l rt
cn thit ng thi phi cú k hoch o to
cú c i ng t vn chuyờn nghip.
Cú nh vy th trng mua bỏn v sỏp nhp
doanh nghip Vit Nam mi hot ng n

nh, i vo chuyờn nghip, ỏp ng mong
i t phớa cỏc nh u t.
- Thit lp mi quan h cht ch gia th
trng c phiu v th trng mua bỏn v
sỏp nhp doanh nghip. Bi vỡ, cỏc giao dch
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip khụng
th nm ngoi s iu tit ca th trng
chng khoỏn, s tng hay gim ch s th
trng chng khoỏn cú nh hng trc tip
n quyt nh ca nh u t trờn th trng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip ng
thi cỏc v mua bỏn v sỏp nhp doanh
nghip cng nh hng n cung, cu, giỏ tr
hng hoỏ ca th trng chng khoỏn (c
phn). Tỡnh hỡnh c phiu ca cỏc cụng ti
niờm yt s b thay i sau khi tin hnh mua
bỏn, sỏp nhp, c phiu ca cụng ti b mua, b
sỏp nhp cú thay i v cng cú th phi bin
mt khi th trng chng khoỏn ng thi
giỏ c ca c phiu trc v sau mua bỏn v
sỏp nhp chc chn s cú nhng thay i
theo Do ú, vic xõy dng, phỏt trin th
trng mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip
cn phi t trong nh hng xõy dng th
trng vn, th trng chng khoỏn. Th
trng chng khoỏn l nn tng th trng
mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip vn ng.
5. Kt lun
Mua bỏn v sỏp nhp doanh nghip
Vit Nam trờn thc tin khụng cũn l vn

quỏ mi m, tuy nhiờn th trng ny vn
ng theo cỏc quy lut ca th trng, cú s
iu tit ỳng mc ca Nh nc, m bo
quyn v ngha v ca cỏc bờn tham gia th
trng thỡ nh hng th trng phỏt trin
mt cỏch lnh mnh l nhng yờu cu c
t ra cho cỏc c quan nh nc, cho cỏc
cụng ti t vn v cng ng doanh nghip.
Ch khi chỳng ta cú nhng nghiờn cu, ỏnh
giỏ ỳng v th trng, iu tit, nh hng
tt thỡ th trng mi phỏt huy hiu qu./.

(1).Xem: Phm Duy Ngha, Chuyờn kho lut kinh t,
Nxb. i hc quc gia H Ni, 2004.
(2).Xem: J. FRED WESTON & SAMUEL C.
WEVER, (2001) Merger and Acquitision (Tax and
accounting guidelines; Legal and Regulatory
Frameworks; Guidelines for post Merger integratio,
The McGraw-Hill.
(3).Xem: Thi bỏo kinh t Vit Nam, Tp san kinh t
2006-2007 Vit Nam v th gii (2007).
(4).Xem: B lut dõn s nm 2005, Lut doanh
nghip nm 2005, Lut u t nm 2005, Lut chng
khoỏn nm 2006, Lut cnh tranh nm 2004 v cỏc
vn bn hng dn thi hnh.
(5).Xem: Bỏo cỏo nh kỡ hng nm v M&A ca
Hóng d liu ton cu Thomson, Hóng kim toỏn
PricewaterhouseCoopers' (PwC), website: http://www.
thomson.com; .
(6).Xem: Ti liu Hi tho Kim soỏt tp trung kinh

t thụng qua cỏc giao dch trờn th trng chng
khoỏn do Cc qun lớ cnh tranh, U ban chng
khoỏn nh nc t chc ngy 8/8/2007, H Ni.