Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
tạp chí luật học số 2/2009 3
TS. Nguyễn Thị Kim Phụng *
Nhâm Thúy Lan **
o lc núi chung, bo lc i vi ph n
v tr em núi riờng l vn nn xó hi
khụng ch nc ta m cũn tn ti nhiu
nc trờn th gii, gõy nờn nhng hu qu vụ
cựng nghiờm trng c v mt kinh t v xó
hi. Chớnh vỡ th, vic phũng, chng bo lc
núi chung v bo lc i vi ph n, tr em
núi riờng vn ang c cng ng ht sc
quan tõm, n lc tỡm kim nhng gii phỏp
hu hiu gim thiu tỡnh trng ny.
1. Nhn din bo lc i vi ph n v
tr em
Trong ting Vit, bo lc c hiu l sc
mnh dựng cng bc, trn ỏp hoc lt
.
(1)
Vi ngha chung ú, bo lc cú th c
s dng c vi ngha tiờu cc (bo lc vi tr
em, bo lc gia ỡnh, bo lc gii) hoc tớch
cc (bo lc cỏch mng, dựng bo lc trn
ỏp k phm ti). iu ú ph thuc vo
mc ớch s dng, i tng s dng v i
tng chu hu qu ca bo lc. Tuy nhiờn,
khi trong xó hi khụng cũn giai cp búc lt,
khụng trong tỡnh trng b gic ngoi xõm
thỡ phn ln hin tng bo lc l biu hin
ca nhng vn tiờu cc trong gia ỡnh v
xó hi, do ú Nh nc cn quy nh v
nhng hnh vi bo lc trỏi phỏp lut v cỏc
bin phỏp phũng, chng. Vi ý ngha ny,
cỏc i tng yu th trong xó hi, ph bin
nht l ph n v tr em rt d tr thnh
nn nhõn ca nn bo lc nờn cn c c
bit quan tõm, xột trờn c bỡnh din nghiờn
cu khoa hc v thc tin qun lớ xó hi.
Cú th hiu bo lc i vi ph n v tr
em l hnh vi vi phm phỏp lut, vi phm
o c xó hi mt cỏch c ý ca mt hoc
mt s ngi, dựng sc mnh gõy tn hi
hoc cú kh nng gõy tn hi v th cht,
tinh thn, tỡnh dc, kinh t i vi ph n v
tr em. Nh vy, du hiu u tiờn ca bo
lc i vi ph n v tr em ú l dựng sc
mnh gõy tn hi cho ngi khỏc mt cỏch
trỏi phỏp lut, trỏi o c xó hi, b xó hi
lờn ỏn, b phỏp lut cm, luụn c phũng
nga v thng b x lớ theo quy nh ca
phỏp lut. Vic dựng sc mnh c hiu l
s dng cỏc ngun lc v c bp, v v th,
v kinh t m ngi gõy bo lc ang nm
gi. Nhng hnh vi dựng sc mnh hp phỏp
cú th cú du hiu trn ỏp, cng ch, buc,
cm thc hin nhng hnh vi nht nh
thm chớ cỏch li khi i sng xó hi nhm
trn ỏp v cng ch ti phm (trong ú cú
ph n phm ti) v tr em vi phm phỏp
lut thỡ khụng c xem l hnh vi bo
lc i vi ph n v tr em.
V ch th, nu nh i tng thng
phi chu hu qu ca bo lc rt d nhn
thy ú l nhng ngi yu th m phn ln
l ph n v tr em thỡ i tng gõy bo lc
B
*, ** Trng i hc Lut H Ni
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
4 tạp chí luật học số 2/2009
rt a dng. Tuy cha cn c cn thit
khng nh (vỡ cha cú c quan chuyờn trỏch
qun lớ v cha cú s liu thng kờ v vn
ny)
(2)
nhng trong phm vi quan sỏt ca
chỳng tụi, bo lc i vi ph n phn ln do
nam gii thc hin v bo lc i vi tr em
thng do ngi ln thc hin. S a dng v
ch th thc hin hnh vi bo lc i vi ph
n v tr em dn n rt khú tỡm ra nhng c
trng riờng, lm c s cho vic phũng nga.
im chung duy nht cú th nhn thy ch th
thc hin hnh vi bo lc phn ln l nhng
ngi m ph n v tr em phi ph thuc vo
h nh chng, con trai, ụng ch (ngi s
dng lao ng), cha m hoc ngi nuụi dng,
ngi cho nh, thy cụ giỏo, bo mu,
ngi qun lớ Nh vy, mt trong nhng
bin phỏp phũng nga cn thit l h tr
tng tớnh c lp ca ph n v tng cng
kim tra, giỏm sỏt ti cỏc trng hc, cỏc c
s nuụi dy tr em, s dng lao ng tr em,
x lớ nghiờm minh i vi cỏc c s vi phm.
V biu hin, hnh vi bo lc i vi
ph n v tr em bao gi cng c thc
hin vi li c ý, ch yu bng hnh ng
nhng cng khụng loi tr vic thc hin
bo lc bng khụng hnh ng (b mc,
khụng cho n, khụng chm súc, khụng tip
xỳc, khụng giao vic, khụng tr lng). Vỡ
vy, vic xỏc nh cú hay khụng cú tỡnh
trng bo lc khụng phi bao gi cng d
dng, phi t vo nhng hon cnh v mi
quan h c th. Hnh vi bo lc cú th gõy
tn hi hoc cú kh nng gõy tn hi trờn
nhiu phng din i vi ph n v tr em.
Theo thụng l quc t, bo lc gii cú th l
bt kỡ mt hnh ng no dn n hoc cú
kh nng dn n nhng tn tht v thõn
th, v tỡnh dc hay tõm lớ, hoc au kh cho
ph n, bao gm c s e do cú nhng
hnh vi nh vy, s cng bc hay tc ot
mt cỏch tu tin s t do, dự xy ra ni
cụng cng hay trong i sng riờng t.
(3)
Nh vy, cú th phõn loi cỏc hnh vi
bo lc gia ỡnh thnh cỏc nhúm chớnh gm:
bo lc v th cht, bo lc v tinh thn, bo
lc v kinh t v bo lc v tỡnh dc.
(4)
Trong ú, ch yu v d nhn thy nht l
bo lc v th cht. ú l cỏc hnh vi xõm
hi trc tip n tớnh mng, sc kho ph n
v tr em nh: ỏnh p, ngc ói, hnh h
v mt th xỏc, lm tn hi n sc khe,
thm chớ tc ot tớnh mng ca h
Nhng hnh vi ny thng khin cho nn
nhõn au n, gõy thng tớch cỏc mc
khỏc nhau, thm chớ dn n t vong. Kt
qu kho sỏt ti 8 tnh 8 vựng trờn c nc
do U ban v cỏc vn xó hi ca Quc
hi tin hnh trong 6 thỏng u nm 2006
cho thy hng nm cú ti 2,3 % gia ỡnh cú
bo lc v th cht. Cng theo bỏo cỏo ca
B cụng an, trờn ton quc, c khong 2-3
ngy cú mt ngi b git cú liờn quan n
bo lc gia ỡnh.
(5)
Cú nhng nm, ngnh tũa
ỏn thng kờ lờn ti 14% s v git ngi liờn
quan n bo lc gia ỡnh.
(6)
Cỏc trng hp
bo lc i vi tr em cng ngy cng gia
tng. Mc dự cha cú thng kờ chớnh thc
nhng ngy cng nhiu v vic thng tõm
xy ra vi cỏc em bộ nh v hnh h bộ
Nguyn Th Ho Bỡnh Phc,
(7)
em
Nguyn Th Bỡnh H Ni
(8)
So vi cỏc
hỡnh thc bo lc khỏc, bo lc v th cht
rt nguy him, d nhn bit v d xỏc nh
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
tạp chí luật học số 2/2009 5
c th hu qu i vi cỏc nn nhõn.
Vn ni cm, gõy nhc nhi d lun
trong thi gian gn õy l tỡnh trng bo lc
tỡnh dc. Vic tha nhn ú l hỡnh thc bo
lc c lp hay khụng cng cũn nhiu ý kin
trỏi ngc nhau. Tuy nhiờn, do mc
nghiờm trng cng nh tớnh nhõn vn, tớnh
t phỏ ca vn , phỏp lut vn cp
hnh vi ny, trờn c bỡnh din lut quc t v
lut quc gia, coi ú l mt dng ca bo
lc. Bo lc tỡnh dc thng th hin di
dng: cng ộp quan h tỡnh dc, hip dõm,
cng dõm, giao cu vi tr em, quy ri
tỡnh dc, ộp buc s dng vn hoỏ phm i
try tha món nhu cu tỡnh dc Thc
t, hỡnh thc bo lc ny khụng cũn l quỏ
mi m. Ngay c Vit Nam, ni hin nay
vn cũn cú s nộ trỏnh vn t nh v nhy
cm ny thỡ cng tn ti mt con s lm git
mỡnh cỏc nh nghiờn cu: Cú ti 30% cỏc
cp v chng cú hin tng ộp buc quan h
tỡnh dc.
(9)
i vi tr em, nhng v vic,
nhng con s v nn hip dõm, lm dng
tỡnh dc tr em cú chiu hng gia tng
trong nhng nm gn õy. Hu qu ca li
sng i try, buụng th khụng ch khin cỏc
em gỏi l nn nhõn ca xõm hi tỡnh dc m
cũn c cỏc em trai. Ti Hi ngh phũng,
chng xõm hi tr em, B cụng an cho bit:
T nm 2005 - 2007, s v xõm hi tr em
lờn ti 5.070 v trong ú s v xõm hi tỡnh
dc tr em chim ti 56,3%.
(10)
Hu qu
li ca hnh vi ny mc nh l gõy bc
xỳc tõm lớ cho cỏc nn nhõn ph n v tr
em, nh hng n hnh phỳc gia ỡnh v
tng lai ca h, nng hn ó cú nhng v
vic ngi b xõm hi b cỏc thng tt cỏc
mc khỏc nhau, trm cm, thm chớ t
vong hoc t t
Hỡnh thc bo lc tinh thn cng tng
i ph bin nhng thng khụng biu hin
rừ nột v d nhn bit nh hỡnh thc bo lc
v th cht. Bn thõn cỏc hnh vi bo lc v
th cht, bo lc v tỡnh dc cng gõy ra
nhng tn thng tinh thn vụ cựng mnh m.
Bo lc v tinh thn cũn l nhng hnh vi lng
m, xỳc phm danh d, nhõn phm, lm nhc,
buc lm nhng vic trỏi o c, thng
xuyờn to ỏp lc v tõm lớ, gõy tn thng v
tinh thn di nhng hỡnh thc nh e da
bng li núi, th, tin nhn khng b in
hỡnh l cỏc v vic nh chng lt qun ỏo v
nht v vo chung chú ri gi m v sang
chng kin ti Yờn Dng, Bc Giang, m
xớch con trai vo ct in ven ng ti
Nng, cụ giỏo bt cỏc bn hc sinh trong lp
ln lt tỏt vo mỏ mt em hc sinh m cụ
cho l cú li Nhng hnh vi trờn tỏc ng
sõu sc n tõm lớ cỏc nn nhõn, khin h
cm thy xu h, ti nhc v b cụ lp.
Nhiu nghiờn cu ó kt lun rng tr em
sng trong gia ỡnh cú tỡnh trng bo lc, b
lm dng tỡnh dc v b i x ti t thng
b sang chn tõm lớ, hc kộm, th ng, tinh
thn sa sỳt v cú nguy c lp li chớnh nhng
hnh vi bo lc m mỡnh ó chng kin.
Ngoi nhng hnh vi núi trờn, vic dựng
sc mnh cng bc, búc lt sc lao ng,
buc lm vic trong mụi trng c hi, gỏn
ngi lm tr n, kim soỏt thu nhp, chim
ot, hy hoi ti sn cng c coi l
dng bo lc: bo lc kinh t. in hỡnh v
bo lc kinh t i vi ph n v tr em l
cỏc trng hp chng bt v, con i lm kim
tin vt quỏ sc kho, kh nng dựng tin
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
6 tạp chí luật học số 2/2009
ú vo vic ru chố, c bc; phong to kinh
t, kim soỏt thu nhp bt v, con hoc
ngi khỏc phi th ph thuc v ti chớnh;
bt tr em i n xin, kim tin bng mi cỏch
np nh mc; hnh h v búc lt lao
ng tr em, buc ph n v tr em phi lm
thờm gi iu ny rt ph bin nhng
vựng nụng thụn, ni t tng gia trng v lc
hu cũn ng tr trong cỏc gia ỡnh hoc thnh
th, ni cỏc em nh lang thang kim sng hoc
trong nhng hon cnh c bit nh cỏc em
nh b m cụi, b b ri, ngi lao ng khú
kim vic lm rt d tr thnh nn nhõn ca
bo lc v kinh t. Nhng hnh vi ny ang cú
chiu hng gia tng nu khụng cú cỏc bin
phỏp kp thi v mnh ngn chn. Gn
õy, cú nhiu v vic ni cm nh v phỏt
hin v x lớ ch quỏn ph qun Thanh
Xuõn v vic búc lt sc lao ng v hnh h
em Nguyn Th Bỡnh sut 13 nm. ú cng
ch l nhng hnh ng nh l ca mt s
ngi dõn, a phng, ban ngnh, giỳp d
lun phỏt hin ra mt s trng hp v cỏc
kiu bo lc kinh t. c bit, cỏc c quan
chc nng hu nh cha qun lớ c tỡnh
trng s dng lao ng tr em trong phm vi
c nc. Nh vy, cỏc nh qun lớ v nghiờn
cu cha ỏnh giỏ c ng b v tỡm ra gii
phỏp hu hiu phũng nga tỡnh trng bo
lc kinh t i vi ph n v tr em.
V phm vi xy ra bo lc i vi ph
n v tr em cng rt rng, cú th hu
khp cỏc a bn thnh th, nụng thụn, vựng
nỳi vi nhng c trng riờng ca mi a
bn; cú th cỏc mụi trng khỏc nhau
trong gia ỡnh, trng hc, ng ph, c s
s dng lao ng Cho n nay, vn cha
ht, thm chớ cha cú du hiu gim i
nhng v vic m trong gia ỡnh, ngi
chng bo hnh vi v con, cha m bo hnh
vi con cỏi, bt con hoc cho thuờ con
buc i n xin, con trng thnh ngc ói
ụng b, cha m
(11)
Tuy nhiờn, vi nhng
v vic ny, ngi ta thng cho õy l
chuyn riờng ca mi gia ỡnh, chuyn v
chng nờn bn thõn ngi trong cuc thng
khụng dỏm lờn ting v chớnh quyn cỏc cp
cng khụng can thip hoc ch can thip khi
cụng lun ó lờn ting.
Trong thi gian gn õy, ti trng hc,
nh tr - ni thng c quan nim l cú
mụi trng s phm an ton cng xy ra rt
nhiu v bo hnh tr em. in hỡnh l trng
hp cụ bo mu dỏn bng keo vo ming
chỏu bộ 18 thỏng dn n t vong. trng
ph thụng, cú thy cụ giỏo ỏnh hc sinh nh
mt hỡnh thc dy d, thm chớ n chn
thng. trng chuyờn nghip cũn cú thy
giỏo lm dng tỡnh dc hc viờn, g i tỡnh
ly im Trong 3 nm qua, tỡnh trng tr
em b bo lc ó tng lờn nhiu ln so vi
thi im trc, trong ú cng ng tng 7
ln v trng hc tng 13 ln.
(12)
Cú rt nhiu nguyờn nhõn dn n tỡnh
trng bo lc nh trờn. Trong ú, cú nhng
nguyờn nhõn giỏn tip nh kinh t khú khn,
thiu vic lm dn n nhn c vi bt
thin, cỏc t nn xó hi nh hng n cỏch
sng cỏ nhõn v hnh phỳc gia ỡnh Cỏc
nguyờn nhõn trc tip, trc ht, do ph n
v tr em l nhng i tng yu ui v
mt th lc. Thm chớ cỏc em nh cũn cha
cú kh nng nhn thc v s dng cỏc hỡnh
thc t v. Cỏc nn nhõn thng cú quan h
ph thuc v mt no ú vi ngi bo hnh
nh v-chng, cha-con, thy-trũ hay ụng
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
tạp chí luật học số 2/2009 7
ch-ngi lm thuờ nờn v th yu v
khụng dỏm phn ng li bt c hnh vi bo
lc no. Sõu xa hn l t tng phong kin
trng nam khinh n, thuyt tam tũng v s
gia trng ó bỏm r sõu rng trong cỏc gia
ỡnh v t duy ngi Vit. T tng y cũn
tn ti thỡ bo lc núi chung v bo lc vi
ph n v tr em núi riờng vn cũn tip din.
Mt nguyờn nhõn khụng kộm phn quan
trng dn n tỡnh trng bo lc cũn l s
thiu hiu bit phỏp lut ca c hai phớa: nn
nhõn v i tng gõy bo hnh. Nhng ụng
chng hnh h v, cha m hnh h con cỏi,
thy giỏo xỳc phm, ỏnh p hc sinh, ụng
b ch hnh h ngi lm u cho rng
mỡnh cú quyn i vi v, con, hc trũ hay
ngi lm m khụng cú ý thc rng mỡnh
ang vi phm phỏp lut. Nhng nn nhõn
cng khụng nhn bit c rng quyn hp
phỏp ca mỡnh ang b xõm phm hoc h
cú th c phỏp lut can thip, bo v. Xột
trờn bỡnh din rng, s thiu hiu bit ny
cũn l ca c cng ng dõn c núi chung.
i tng bo hnh hu nh khụng cn che
giu hnh vi bo lc ca mỡnh v ngi dõn
hu nh khụng cú phn ng trc tip trc
hin tng bo lc.
Bờn cnh ú, cũn cú nguyờn nhõn do cỏc
cp chớnh quyn, cỏc t chc xó hi cha
nhn thc v thc hin tt chc nng, vai trũ
ca mỡnh. Nh nc cha cú c quan chuyờn
trỏch v phũng, chng bo lc núi chung v
bo lc i vi ph n, tr em núi riờng.
(13)
Mt s c quan, t chc nh cụng an, tũa ỏn,
vin kim sỏt, y ban dõn s, gia ỡnh v tr
em, c quan lao ng, hi ph n cng ớt
nhiu thc hin nhim v v phũng, chng
bo lc i vi ph n v tr em trong chc
nng chung ca c quan, t chc mỡnh
nhng khụng chuyờn trỏch v thng khụng
can thip nu khụng cú ai yờu cu, trỡnh bỏo.
Nu so sỏnh gia t l thng kờ s v bo
hnh gia ỡnh v s v b x lớ thỡ cú th thy
ch nhng v vic tng i nghiờm trng
mi b cỏc cp chớnh quyn, c quan phỏp
lut, on th, cụng lun can thip, vi
nhng bin phỏp nhiu khi cũn cha sc
rn e.
(14)
iu ú lm chựn bc cỏc nn
nhõn trờn con ng i tỡm s bo v v lm
nhn thuc i vi nhng k bo hnh
Thit ngh vic tỡm ra nhng nguyờn
nhõn c bn l c s xỏc nh cỏc bin
phỏp hu hiu trong vic phũng, chng bo
lc cho ph n v tr em.
2. Khỏi quỏt v phỏp lut phũng,
chng bo lc i vi ph n v tr em
Vic phũng, chng bo lc i vi ph
n v tr em ó c nhiu ch th quan tõm
(cỏc c quan nh nc, cỏc t chc xó hi,
cỏc t chc quc t, phi chớnh ph) v
c cp trong nhiu vn bn phỏp lut
nc ta.
(15)
Bờn cnh ú, Vit Nam cũn l
mt trong nhng nc sm phờ chun Cụng
c v chng mi hỡnh thc phõn bit i x
vi ph n (CEDAW) v Cụng c v
quyn tr em ca Liờn hp quc. c bit,
vic Quc hi ban hnh Lut phũng, chng
bo lc gia ỡnh nm 2007 (cú hiu lc t
ngy 01/7/2008) ó ỏnh du bc tin di
trong vic n lc ngn nga tỡnh trng ny.
Nhiu ni dung tin b trong Lut nh: Quy
nh c th v nh ngha v cỏc hnh vi b
coi l bo lc, xỏc nh trỏch nhim ca c
quan nh nc trong vic qun lớ chuyờn trỏch
v bo lc gia ỡnh, xỏc nh cỏc bin phỏp
c thự trong ngn nga bo lc, h tr v bo
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
8 tạp chí luật học số 2/2009
v nn nhõn, giỏo dc v x lớ k bo hnh
chc chn s c phỏt huy to ra nhng
kt qu t phỏ trong vn phũng, chng
bo lc gia ỡnh núi riờng v phũng, chng
bo lc i vi ph n, tr em, núi chung.
Khỏi quỏt cỏc vn bn phỏp lut trờn cú th
thy cỏc nguyờn tc c bn trong phũng, chng
bo lc i vi ph n v tr em bao gm:
- Phỏp lut v phũng, chng bo lc cho
ph n v tr em nhm c th hoỏ ch
trng ng li ca ng v Hin phỏp ca
Nh nc v vic xõy dng gia ỡnh bỡnh
ng, hnh phỳc; xõy dng xó hi cụng
bng, dõn ch v vn minh;
- m bo v tụn trng quyn con ngi,
c bit l cỏc i tng yu th nh ph n,
tr em v ngi gi trong phũng, chng
bo lc: Cỏc quy nh cú tớnh nguyờn tc
trong Hin phỏp, lut lao ng, Lut bo v,
chm súc v giỏo dc tr em, lut hỡnh s v
trong x pht vi phm hnh chớnh ó th
hin rừ ni dung ny. c bit, Lut phũng,
chng bo lc gia ỡnh cũn chỳ trng ti a
nhu cu chớnh ỏng ca cỏc nn nhõn, ng
thi phỏp lut cng th hin vic tụn trng
cỏc quyn hp phỏp ca cụng dõn khi x lớ
hnh vi vi phm;
- Thc hin phng chõm kt hp ng
b v y mnh cỏc bin phỏp phũng nga
vi vic kp thi ngn nga v x lớ hnh vi
bo lc: Cỏc quy nh c th v thụng tin,
tuyờn truyn giỏo dc phỏp lut, ỏp dng
rng rói cỏc hỡnh thc t vn, gúp ý, ho
gii, giỏo dc ti cng ng vi cỏc bin
phỏp x lớ t hnh chớnh n hỡnh s ó
th hin rừ nột nguyờn tc ny;
- Kt hp quy nh rừ trỏch nhim ca
cỏc c quan nh nc vi vic xó hi hoỏ
cụng tỏc phũng, chng bo lc: Nguyờn tc
ny c th hin tng i c th trong cỏc
quy nh trỏch nhim ca cỏc c quan nh
nc, ca cỏc cỏ nhõn, gia ỡnh, cng ng,
cỏc t chc xó hi trong phũng, chng bo
lc gia ỡnh;
- Phũng, chng bo lc phi phự hp vi
phỏp lut, phong tc Vit Nam v m bo
thc hin cỏc cam kt quc t
thc thi cỏc nguyờn tc trờn, cn ỏp
dng ng b cỏc bin phỏp phũng, chng
gim thiu tỡnh trng bo lc i vi ph
n v tr em. Cỏc bin phỏp ny cú th c
thc hin trờn nhiu phng din (bin phỏp
xó hi, bin phỏp kinh t, bin phỏp phỏp lớ),
cú th do nhiu ch th tin hnh (cỏ nhõn,
gia ỡnh, c quan, t chc, cng ng).
Tuy nhiờn, thc hin trc tip mc ớch
phũng, chng bo lc cho ph n v tr em
thỡ bin phỏp phũng nga bo lc, bo v v
h tr nn nhõn v x lớ ngi vi phm cn
c coi l c bn.
Trong cỏc bin phỏp trờn, nhúm bin
phỏp phũng nga bo lc (1) thng c
chỳ trng nh bin phỏp tiờn quyt. ú l
bin phỏp d liu trc, phỏt hin, gii quyt
v khc phc cỏc nguyờn nhõn, cỏc nguy c
xy ra bo lc, khụng cho tỡnh trng bo
lc cú th xy ra. Phũng nga bo lc bao
gm cỏc bin phỏp c bn sau:
- Tuyờn truyn phỏp lut v bo lc v
phũng, chng bo lc l tuyờn truyn cỏc quy
nh v quyn con ngi, v hnh vi b coi l
bo lc b nghiờm cm, v trỏch nhim ca
cỏc c quan, t chc, cỏ nhõn trong phũng,
chng bo lc, v cỏc bin phỏp x lớ, hu
qu phỏp lớ i vi nhng ngi thc hin
hnh vi bo lc cỏc c quan, t chc, cỏ
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
tạp chí luật học số 2/2009 9
nhõn, gia ỡnh, cng ng dõn c hiu rừ
quyn, trỏch nhim, ngha v ca mỡnh trong
phũng, chng bo lc núi chung v bo lc
i vi ph n v tr em núi riờng. Trong cỏc
khu dõn c, doanh nghip cn phi cú
nhng quy nh chung, mc cn thit (v
ni dung v loi vn bn) v phũng, chng
bo lc. Cỏc phng tin thụng tin cng cn
xỏc nh chc nng, trỏch nhim v vai trũ
ca mỡnh trong phũng, chng bo lc T
vic tuyờn truyn ú, mi ngi s hiu bit
ỳng hn v vn bo lc v cú ý thc thc
hin trỏch nhim trong phũng, chng bo lc.
Bờn cnh ú, vic tuyờn truyn bi tr t
tng trng nam khinh n, giỏo dc nhng
nột vn hoỏ, truyn thng tt p, k nng ng
x (trong gia ỡnh, trong cụng ti, trong trng
hc v trong nhng phm vi khỏc nhau ca
i sng xó hi) cng h tr cho vic phũng,
chng bo lc núi chung v bo lc i vi
ph n v tr em núi riờng.
- Phũng nga bo lc cũn cú th thc hin
thụng qua cỏc bin phỏp t vn phỏp lớ, t vn
tõm lớ, t vn ng x, t chc cỏc lp hc
ngn hn cho cỏc i tng cú nhu cu tỡm
hiu hoc i tng tim n nguy c gõy bo
lc. Ngi cú nhu cu t vn trc ht
thng l nhng ngi ang gp khú khn,
khỳc mc trong quan h vi gia ỡnh v xó
hi, cú nguy c mc phi tranh chp, mõu
thun, thm chớ cú kh nng xy ra bo lc
hoc l nhng ngi khớ cht núng, hoc sp
kt hụn hoc ang chung sng vi ngi ó
tng bo hnh, thnh viờn ca cỏc gia ỡnh ó
xy ra bo lc h lng trc mi vn
cú th xy ra, hc hi kinh nghim
gim thiu hoc i mt vi nguy c bo lc
hn ch hu qu ca nú. i tng tim n
nguy c gõy bo lc nh ngi dó tng l th
phm ca cỏc ti liờn quan n bo lc, ngi
nghin ru, ma tỳy cn c t vn bng
nhng hỡnh thc phự hp nõng cao nhn
thc v thay i hnh vi ca h.
- Nu mõu thun ó phỏt sinh, ho gii l
bin phỏp cn thc hin mt cỏch hu hiu v
thc cht phũng nga bo lc. Thc hin
bin phỏp ny, khụng ch t ho gii c s,
hi ng ho gii trong cỏc doanh nghip
m vai trũ, nhn thc ca gia ỡnh, dũng h,
c quan, t chc xó hi cng rt cn thit.
Nhúm bin phỏp bo v v h tr nn
nhõn (2) cng rt a dng, ph thuc vo i
tng b bo lc v phm vi xy ra bo lc.
Trong ú, trc ht cn phi kp thi ngn
chn bo lc bng mi cỏch cú th, phi
thụng tin v bo lc cho ngi cú trỏch
nhim v cho mi ngi khỏc bit cựng
chung sc ngn chn bo lc, chm súc v
giỳp nn nhõn. Nn nhõn b bo lc cn
c h tr v y t, v tõm lớ v trong nhng
hon cnh nht nh, h cũn cn c h tr
v cỏc nhu cu thit yu trong cuc sng nh
n, mc, ch tm lỏnh bo v nn
nhõn, mt s bin phỏp hnh chớnh cng
c quy nh ỏp dng i vi phm vi bo
lc gia ỡnh nh: buc chm dt hnh vi bo
lc, cm tip xỳc vi nn nhõn Nhng
bin phỏp ny c bit cn thit i vi
nhng nn nhõn yu ui c v th lc v
tõm lớ nh ph n v tr em.
Nhúm bin phỏp x lớ ngi gõy bo
lc (3) va l hỡnh thc u tranh chng bo
lc, va l bin phỏp phũng nga hu hiu.
Khỏc vi cỏc bin phỏp trờn, cú th l cỏc bin
Những vấn đề chung về pháp luật phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em
10 tạp chí luật học số 2/2009
phỏp xó hi, cú th l cỏc bin phỏp phỏp lớ
(hoc c hai) thỡ nhúm bin phỏp ny bao gi
cng ch cú th l cỏc bin phỏp phỏp lớ,
c phỏp lut quy nh. iu ú cú ngha l
mc dự ú l ngi vi phm, gõy bo lc
nhng phỏp lut cng khụng cho phộp x lớ
h bng nhng bin phỏp trỏi phỏp lut. Tựy
theo mc gõy bo lc, hu qu ca bo
lc m ngi bo hnh cú th b x lớ k lut,
x lớ vi phm hnh chớnh (cnh cỏo, pht
tin, cm tip xỳc vi nn nhõn, giỏo dc ti
xó phng, a vo c s giỏo dc hoc trng
giỏo dng) hoc truy cu trỏch nhim
hỡnh s Bờn cnh ú, tựy tng trng hp
m ngi vi phm cũn cú th b buc khc
phc hu qu, bi thng theo ch trỏch
nhim dõn s Ngi bo hnh trong gia
ỡnh cũn b phờ bỡnh trong cng ng dõn c,
nu ang lm vic trong cỏc c quan, t chc
thỡ ngi bo hnh cũn b thụng bỏo cho
ngi ng u c quan, t chc phi hp
giỏo dc Cỏc quy nh ú ó to nờn h
thng cỏc bin phỏp cú kh nng phũng,
chng bo lc tng i ton din, ng b.
Mc hu hiu ph thuc vo ngi cú
trỏch nhim x lớ, cỏc cỏ nhõn, gia ỡnh, c
quan, t chc liờn quan v c cng ng.
Vi cỏc quy nh hin hnh v bo lc
v cỏc bin phỏp phũng, chng bo lc, c
bit l vic a vo thc thi Lut phũng,
chng bo lc gia ỡnh t ngy 01/7/2008,
chỳng ta hi vng v tin tng rng tỡnh trng
bo lc i vi ph n v tr em s ngy
cng gim, ch trng gim t l bo lc
gia ỡnh bỡnh quõn hng nm t 10-15%
ca Nh nc
(16)
s c thc hin, li sng
gia trng, ca quyn sm b loi b,
nhng ch cho i sng vn minh trờn c
s s tụn trng quyn con ngi, tụn trng
phỏp lut gia cỏc thnh viờn gia ỡnh v
trong ton xó hi./.
(1).Xem: Vin ngụn ng hc, T in ting Vit, Nxb
Nng, 1998.
(2).Xem: T trỡnh ca y ban cỏc vn xó hi ca
Quc hi v D ỏn Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(3).Xem: Cụng c xoỏ b mi hỡnh thc phõn bit
i x vi ph n ca Liờn hp quc (CEDAW).
(4). Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh v mt s ý
kin khỏc cho rng bo lc v tỡnh dc thuc nhúm
hnh vi bo lc v tinh thn (TG).
(5).Xem: T trỡnh ca y ban cỏc vn xó hi ca
Quc hi v D ỏn Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(6). Xem: T trỡnh ca y ban cỏc vn xó hi ca
Quc hi v D ỏn Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(7).Xem: Xem bỏo Lao ng s 219 ngy 23/9/2008.
(8).Xem: ngy 7/11/2007.
(9).Xem: T trỡnh ca y ban cỏc vn xó hi ca
Quc hi v D ỏn Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(10).Xem: />moi-ngon-cua-nan-xam-hai-tinh-duc/2008/8/247646.vip
(11). Kt qu kho sỏt ca y ban cỏc vn xó hi
ca Quc hi (2006) cho thy cú khong 2,3% s gia
ỡnh cú bo lc v th cht, 25% cú hnh vi bo lc
tinh thn, 30% b ộp buc quan h tỡnh dc.
(12).Xem: Bỏo An ninh th ụ, s ra ngy 8/9/2008.
(13).Xem: T trỡnh ca y ban cỏc vn xó hi ca
Quc hi v D ỏn Lut phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(14).Xem: Kt qu kho sỏt do U ban v cỏc vn
xó hi ca Quc hi phi hp vi mt s vin nghiờn
cu tin hnh trong 6 thỏng u nm 2006 ti 8 tnh
8 vựng trờn c nc.
(15). Hin phỏp nm 1992, Lut hụn nhõn v gia ỡnh,
Lut bo v, chm súc v giỏo dc tr em, B lut dõn
s, B lut t tng dõn s, B lut hỡnh s, B lut t
tng hỡnh s, B lut lao ng, Phỏp lnh x lớ vi
phm hnh chớnh, Phỏp lnh ngi cao tui v Lut
phũng, chng bo lc gia ỡnh.
(16).Xem: Chin lc xõy dng gia ỡnh Vit Nam
giai on 2005 - 2010 ban hnh theo Quyt nh ca Th
tng Chớnh ph s 106/2005/Q-TTg ngy 16/5/2005.