CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI BẠO LỰC HOC SINH pptx

Tiểu luận

ĐỀ TÀI: “các yếu tố tác động đến hành vi bạo
lực của học sinh.”















Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 32
CÁC YU T/ TÁC NG N HÀNH VI BO LC CA H0C SINH
Nguyn Th Phng Tho
(1)
, Cao Hào Thi
(2)

(1) Trng i hc Bà Ra – Vng Tàu
(2) Trng i hc Bách khoa, HQG-HCM
TÓM TT: Bo lc hc ng ang là mt trong nhng v$n  ang gây bc xúc d lun hin
nay. ây là mt v$n  không mi nhng hin nay các nhà qun lý giáo dc v*n ang c g%ng tìm gii
pháp hiu qu  ngn ch'n tình trng này. Mc tiêu ca nghiên cu là xác nh và ánh giá các yu t
tác ng n hành vi bo lc ca hc sinh. Kt qu phân tích nhân t và h!i quy a bin cho m*u g!m
340 hc sinh t+ lp 8 n lp 12 ca 8 trng Trung hc c# s và Trung hc ph) thông trên a bàn
Thành ph H! Chí Minh (TP.HCM) cho th$y có 7 nhân t tác ng n hành vi bo lc ca hc sinh
, /01200,+023/040,-$5063/07!108-4709:406/0;2<0=09>10,?@40,-0A?B04-00,C47<0D:0
A?340-0E:06406F02G0E$40<0H404-@402306/0;2<0I40,470E0,C470-2<0J-K:00:0E:06/0;2<0
EL0JM4-04G4704B. Ngoài ra có s khác bit v hành vi bo lc gia hc sinh nam và hc sinh n, hc
sinh ch#i và không ch#i trò ch#i trc tuyn có yu t bo lc. Trình  giáo dc cng là mt trong
nhng yu t xác nh mc  s dng bo lc ca hc sinh. Theo ó, gii tính nam, hc sinh ch#i trò
ch#i trc tuyn0EL0,CN4-007:K/0O20,-$50PQ02G0-L4-0E:06/0;2023/0-#4. T+ kt qu nghiên cu này, mt
s kin ngh c a ra nhm giúp cho nhà trng, gia ình và các t) chc giáo dc có nhng bin
pháp thit thc h#n nhm ngn ch'n ho'c hn ch hành vi bo lc ca hc sinh.
T khóa: yu t, hành vi bo lc ca hc sinh, Vit Nam.
GI1I THIU
Bo lc hc ng là mt vn  không mi
và rt c quan tâm hu ht các nc trên
th gii. = Vit Nam, hin nay d lun xã hi
ang lo ngi v s a dng và mc  nghiêm
trng ca hành vi này. Theo báo cáo t( “Hi
tho gii pháp phòng ng(a t( xa và ngn ch#n
tình trng hc sinh ánh nhau” do B Giáo d"c
và ào to t chc, trong nm hc 2009 - 2010
trên toàn quc ã xy ra 1598 v" vic hc sinh
ánh nhau. Các trng ã cnh cáo 1558 hc
sinh, buc thôi hc 735 hc sinh và ã có 7 v"
vic hc sinh ánh nhau d'n n cht ngi

[9]. Mi lo ngi v hin tng bo lc hc
ng ngày càng c quan tâm hn trong bi
cnh hin nay, khi có quá nhiu hin tng
di*n ra hàng ngày mà báo gii gi là “bnh vô
cm” khin cho s bt bình trong xã hi ngày
càng tng lên, vì cn bnh này còn lan rng
sang c gii hc sinh - la tui ang dn hoàn
thin nhân cách.
Hành vi bo lc mà c" th là bo lc hc
ng gây ra nhng h l"y không nh, i vi
gii hc sinh, gia ình, nhà trng, và toàn xã
hi. i vi hc sinh có nhng hành vi bo lc,
nu không c phát hin kp thi và giáo d"c
úng cách có th s+ tr thành mm mng ti
phm trong tng lai. i vi nhng hc sinh
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 15, SỐ Q1 2012
Trang 33
là nn nhân hay t(ng chng kin bo lc cng
u có th d'n n các triu chng tn thng
tâm lý, trm cm, cơ n, hc hành sa sút, cáu
g$t, và có th bùng phát di nhiu hình thc
[7]. Tn thng tâm lý nu khơng c quan
tâm thu hiu kp thi và c s giúp 9, #c
bit là i vi tr< v thành niên có th khin tr<
có nhng hành vi có nguy c nh gây g, ánh
nhau; nu trm cm có th d'n n t t!.
Vi nhng vn  nêu trên, m"c tiêu ca
nghiên cu nh&m tr li cho câu h,i yu t nào
tác ng n hành vi bo lc ca hc sinh và
mc  tác ng nh th nào,  t( ó có

nhng khuyn ngh nh&m ngn ch#n ho#c hn
ch tình trng bo lc hc ng hin nay.
C" S# LÝ THUYT, CÁC GI THUYT
VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CU
nh ngh,a v2 bo lc h3c +ng
Có nhiu nh ngha liên quan n bo lc và
bo lc hc ng. Tùy vào m"c ích ca các
nhà nghiên cu cng nh #c trng vn hóa
ca mi nc mà mi nghiên cu có nhng
nh ngha riêng v bo lc hc ng. Theo
Trung tâm kim sốt và ngn ng(a dch bnh
Hoa K8 [5], “bo lc là vic c ý s! d"ng v
lc ho#c quyn lc nh&m chng li ngi khác
b&ng nhng hành vi có kh nng gây thit hi
v th cht ho#c tâm lý”. Nghiên cu này s+ s!
d"ng nh ngha bo lc hc ng ca Chen
[6, tr. 18], nhng khơng phân bit hành vi bo
lc di*n ra bên trong hay bên ngồi trng hc.
Theo ó, bo lc hc ng (hay hành vi bo
lc ca hc sinh) là hành vi ca hc sinh gây
tn hi v m#t th cht ho#c tinh thn cho các
hc sinh khác ho#c gây thit hi v tài sn cá
nhân ca hc sinh và tài sn ca nhà trng.
Nó bao gm bo lc c v m#t th cht và li
nói, các hành vi e da, và các hành vi gây
thit hi v tài sn.
C s& lý thuyt
>?1/6@A1/6B/1C1/0AD141CE41/01/162/61
F@1G31H414I1641J@/6K1461DA141C/01LAEC1
C62/61M1/6?N1GI310N1#41@m cá nhân, các

nhân t liên quan n gia ình, trng hc, mi
quan h vi bn bè và các nhân t liên quan
n cng ng và hàng xóm. Chen [6] ã ch) ra
r&ng tình trng bo lc hc sinh liên quan n
#c im tiêu cc ca cá nhân (thái  i vi
bo lc, kim sốt tính bc ng, tính hung
hng), s giám sát ca cha m;, s kém tn th
quy nh trng hc, s ngc ãi (chng
kin bo lc, nn nhân ca bo lc), mi quan
h ti gia giáo viên và hc sinh và các nguy
c n t( bn bè. Ngồi ra #c im v gii
tính, loi trng hc, trình  hc vn cng nh
h ng n hành vi bo lc ca hc sinh.
Ando và các ng tác gi [3] nghiên cu
nhng nh h ng tâm lý hc lên các hành vi
b$t nt ca hc sinh cho thy, s ngc ãi,
tính bc ng, tính hung hng, s t tin ca bn
thân chng li s b$t nt, suy ngh chín ch$n,
thái  i vi hành vi b$t nt có tác ng n
hành vi b$t nt ca hc sinh. Các nhân t này
càng nh h ng mnh hn n hành vi b$t nt
b i các yu t trung gian là s bn bè thng
có nhng hành vi b$t nt và thái  tiêu cc
trng hc.
O06@P/1 4A1 4I1 Q@/0RS1 F21 4E41 /01 CE41 0@1
TUVW1 /01 61 LAI/1 @N1 4631S&/01XI1 F231 #41
im cá nhân và tình trng giáo d"c ca hc
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 34

sinh, #c im v gia ình, thói quen xem ti vi,
thói quen s! d"ng máy tY/6K1 F21 F@41 C@Z1 [\41
F@1G31H41CS3/01LAE1]61J+1X1GE314162/61
vi bo lc ca hc sinh trong tng lai.
Ngoài ra, các yu t khác cng có tác ng
n hành vi bo lc ca hc sinh là: các s kin
tiêu cc trong quá kh ca hc sinh, mi quan
h ti F@1 G/1 G^1TU_WK1 N41 1 C6/01 [ADP/1
46@1CS`1 46@1CS41 CAD/1 G31 H41TUKaWK1C6E@11
4I1 46I1 N;1 @1 F@1 62/61 F@1 G31 H41 TUaWK1 /1
C/01F1CS/01641TVWK1F21J1/01614I146I1
m; [1,8].
4567897:;<=:7>8;9?>76<
Hành vi bo lc theo thang o ca Chen [6]
0N14?162/61F@1E/61641J@/61]6E4K1Xb/014E41
FC1X"/01/0AD16@N11H2N16@1641J@/61]6E4K1
41c1H2N1616,/01C2@1J/K1R1XI1G&/01H@1/?@K1
46!@1SI163#41J)1/6"41641J@/61]6E4K141c1LAD1
SDK1]6@PA1]6Y46K1F21461/631641J@/61]6E4.
Thái ñ ñi vi bo lc
Các #c im tiêu cc ca cá nhân có nh
h ng rt ln n hành vi bo lc ca hc sinh
[1,3,6]. Tùy vào suy ngh và thái  ca hc
sinh v hành vi bo lc mà có th nh h ng
n cách hành x! ca h. Nu quan nim ca
hc sinh cho r&ng bo lc là iu bình thng,
có th chp nhn c thì kh nng hc sinh ó
s+ s! d"ng bo lc  gii quyt vn  khi g#p
phi.
Gi thuyt H1: Hc sinh càng có thái 

chp nhn i vi nhng hành vi bo lc thì
mc  s! d"ng bo lc càng cao.
Kh năng kim soát tính bc ñng
Nhng hc sinh không th kim soát c
tính bc ng thng s! d"ng hành vi bo lc
 gii quyt vn . Nhng ngi không th
kim ch c cn gin d ca mình khi b
ngi khác có nhng hành vi tác ng n bn
thân thng gii quyt vn  b&ng cách s!
d"ng bo lc [6].
Gi thuyt H2: Hc sinh có mc  kim
soát tính bc ng càng thp thì mc  s!
d"ng bo lc càng cao.
Tính nóng ny
Nhng ngi có tính khí nóng ny thng rt
d* ni cáu, rt d* b kích ng, không kim ch
c s gin d và thng ch!i th khi gin d
[6]. Vì vy, khi g#p vn  thng t, ra hung
hng và có nguy c s! d"ng bo lc  gii
quyt vn .
Gi thuyt H3: Hc sinh càng có tính khí
nóng ny thì mc  s! d"ng bo lc càng cao.
S giám sát ca cha m
S quan tâm, giám sát ca cha m; óng mt
vai trò rt quan trng nh&m kim soát nhng
hành ng có nguy c cao ca tr< em. Vic
thiu s giám sát ca cha m; có mi tng
quan thun vi hành vi gây hn ca tr< em
[12,14].
Gi thuyt H4: S giám sát ca cha m; càng

ch#t ch+ thì mc  s! d"ng bo lc ca hc
sinh càng thp.
S kém tuân th quy ñnh  trưng
Vic him khi làm bài tp v nhà, thng
ng trong lp ho#c cúp tit, thng quên mang
sách v ho#c  dùng hc tp n lp, ho#c
mang vt b cm n trng cho thy thái 
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 15, SỐ Q1 2012
Trang 35
kém tn th vic hc tp ca hc sinh [6].
iu này cho thy có nhng hành vi có vn 
ca hc sinh hin din trong lp hc và trong
nhà trng. Hn th, vic trn hc cúp tit có
th do hc sinh có nhng mi quan tâm khác
bên ngồi nhà trng, và vic tip xúc vi bên
ngồi cng nh h ng, hay to iu kin 
hành vi bo lc xy ra.
Gi thuyt H5: S kém tn th quy nh
trng hc ca hc sinh càng cao thì mc  s!
d"ng bo lc ca hc sinh càng cao.
n tưng v trưng hc
@1F@1Z6/1H/16c sinh Vit Nam, thi
gian hc sinh trng chim rt nhiu thi
gian (2 bui/ngày) [4]. Vì th mơi trng trong
trng hc là mt yu t quan trng nh h ng
n tâm lý ca hc sinh, t( ó nh h ng n
cách hành x! ca hc sinh khi g#p phi vn .
Khi hc sinh thy t hào v trng hc ca
mình, thy cơ, bn bè i x! tt vi nhau s+ to
ra mt mơi trng tt hn ch các hành vi bo

lc có th xy ra [3].
Gi thuyt H6: Hc sinh càng có n tng
tt v trng hc ca mình thì mc  s! d"ng
bo lc càng ít hn.
Mi quan h vi bn bè có vn đ
Các mi quan h bn bè ca hc sinh có nh
h ng rt ln n hành vi bo lc ca hc sinh.
Vic tip xúc vi nhng bn bè có nguy c cao,
hay vic i qua êm vi bn bè, và mc 
thân thit vi nhng bn bè có nguy c cao có
th tác ng tiêu cc n hành vi bo lc ca
hc sinh [1,6].
Gi thuyt H7: Hc sinh có mc  liên
quan n nhng bn bè có vn  càng cao thì
mc  s! d"ng bo lc càng nhiu.
Nn nhân ca bo lc
La tui v thành niên thng có nguy c tn
thng tâm lý cao và vic tip xúc vi bo lc
hc ng có th nh h ng n sc kh,e tinh
thn và hành vi ca tr< em [7,14]. Hc sinh là
nn nhân ca bo lc có nguy c s! d"ng bo
lc  áp tr. Hn na, tr thành nn nhân ca
bo lc hc sinh có th b tn thng tâm lý
d'n n trm cm, t ti, cơ n, có th d* b
kích ng và có thái  hung hng khi g#p phi
vn .
Gi thuyt H8: Hc sinh là nn nhân ca
các hành vi bo lc trc ó có mc  s!
d"ng bo lc cao hn bình thng.
Chng kin bo lc

Mơi trng xã hi xung quanh rt quan trng
cho vic hình thành nhân cách ca v thành
niên. C nhân có câu “Gn mc thì en, gn
èn thì rng”. Vic chng kin bo lc ngày
càng nhiu có nhiu tác ng n tr< em. Nó có
th khin tr< em ngh r&ng bo lc ã tr nên
bình thng i vi tt c mi ngi, và mi
ngi s! d"ng bo lc hàng ngày, do ó bo
lc cng là mt cách thơng d"ng  gii quyt
vn  [13].
Gi thuyt H9: Vic chng kin hành vi bo
lc càng nhiu thì mc  s! d"ng bo lc
càng cao.
Bin kim sốt
Các bin thuc tính nh Gii tính, Loi
trng, Trình  giáo d"c là các bin #c trng
ca cá nhân k8 vng có nh h ng n hành vi
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 36
bo lc ca hc sinh [6]. ng thi, nghiên cu
ca Anderson [2] ã ch) ra r&ng hc sinh
thng xuyên chi trò chi in t! trc tuyn
ho#c xem ti vi có yu t bo lc (Game online)
s+ có hành vi bo lc nhiu hn bình thng,
do ó bin Game online cng c k8 vng có
tác ng n hành vi bo lc ca hc sinh.
Mô hình nghiên cu
Da trên c s lý thuyt và các gi thuyt,
mô hình nghiên cu  xut c th hin

trong Hình 1.




















Hình 1. Mô hình nghiên cu  xut
PH"NG PHÁP NGHIÊN CU
Thang o: Thang o s! d"ng trong nghiên
cu ch yu da vào thang o ca Chen
(2008) [6] và Ando (2005) [3]. Thang o
Hành vi bo lc và thang o ca các nhóm
yu t tác ng u là thang o Likert 5 im
vi (1) rt không ng ý và (5) rt ng ý.
Các bin kim soát nh: Game online, Gii

tính, Loi trng s! d"ng thang o ch) danh.
Bin Trình  giáo d"c s! d"ng thang o t) l.
H8(+)
H6(-)
H7(+)
H5(+)

H4(-)
H3(+)
H2(+)
H1(+)
Kh nng ki%m soát tính b*c 'ng

Thái  *i v)i bo lc
Tính nóng ny

S kém tuân th quy nh &
tr+ng
n tng v2 tr+ng h3c

M*i quan h( v)i bn bè có v-n 2

Nn nhân ca bo lc

Hành vi bo lc
c
a

h
3c

sinh

Chng kin bo lc
Bin ki%m soát
Gii tính
Loi trưng hc
Trình ñ giáo dc
Game online
H9(+)
S giám sát ca cha m@

TAẽP CH PHAT TRIEN KH&CN, TAP 15, SO Q1 2012
Trang 37
Cỏc thang o ny c iu ch)nh cho phự
hp vi #c im trng hc Vit Nam
thụng qua ý kim úng gúp ca chuyờn gia
tõm lý hc, cỏc giỏo viờn v ph" huynh hc
sinh. Sau ú, bng cõu h,i kho sỏt s b iu
tra 15 hc sinh kim tra mc khú hiu
ca t( ng, b c"c ca bng kho sỏt v thỏi
hp tỏc ca ngi c iu tra v vn
bo lc hc ng.
Ph#ng phỏp thu thp s liu: D liu c
thu thp trc tip t( cỏc hc sinh ca 8 trng
Trung hc c s v Trung hc ph thụng trờn
a bn TP.HCM thụng qua s ng ý ca
Ban Giỏm hiu nh trng ca cỏc trng
c chn ng'u nhiờn thc hin iu tra.
S cỏc trng c chn ng'u nhiờn theo t) l

trng cụng/dõn lp v t th"c, trng ni
thnh/ngoi thnh. Bng kho sỏt c g!i
n cho hc sinh b&ng nhiu phng phỏp tựy
vo tỡnh hỡnh thc t ca t(ng trng. Cú hai
cỏch thc ch yu c s! d"ng: chn ng'u
nhiờn mi lp 3-4 hc sinh iu tra ho#c
phỏt phiu ng'u nhiờn cho hc sinh ngay ti
cng trng hc.
M*u nghiờn cu: S lng bng h,i c
phỏt ra l 500 phiu. S phiu thu v l 424
phiu. Sau khi thc hin nhp v lm sch d
liu, s lng quan sỏt dựng thc hin
nghiờn cu nh lng l 340. Theo Hair v tg
(trớch trong [11]), t) l gia s quan sỏt v s
bin o lng ti thiu l 5: 1. S bin o
lng trong mụ hỡnh nghiờn cu xut l 44,
do ú s lng quan sỏt l 340 ln hn s quan
sỏt ti thiu (44*5 = 220) ó ỏp ng c yờu
cu cho nghiờn cu.
Ph#ng phỏp phõn tớch: nghiờn cu s! d"ng
phng phỏp phõn tớch nhõn t nh&m rỳt gn
cỏc bin quan sỏt thnh mt tp hp cỏc nhõn
t i din m khụng lm mt i ý ngha gii
thớch ca nú. Theo Nunnally & Bernstein (trớch
trong [11]), nu bin o lng cú h s tng
quan bin - tng d 0.3 thỡ t yờu cu v nu
Cronbachs e d 0.6 thỡ thang o ú cú th chp
nhn c v m#t tin cy. Sau ú hi quy a
bin c s! d"ng ỏnh giỏ tỏc ng ca
cỏc nhõn t lờn hnh vi bo lc ca hc sinh.

Cỏc phõn tớch ny c thc hin vi s h tr
ca phn mm SPSS 15.
4A47BC7DE7FGHI7CJ4G7KL7MNE
Th*ng kờ mụ t
Trong tng s 340 quan sỏt, cú 167 hc sinh
n, chim 49.1% v 173 hc sinh nam, chim
51.9%, trong ú cú 5.0% n v 10.3% nam
thng xuyờn s! d"ng bo lc. Cú 257 hc
sinh thuc trng cụng lp, chim t) l 75.6%,
83 hc sinh thuc trng dõn lp ho#c t th"c,
chim 24.4%. Kho sỏt cng cho thy cú 80
hc sinh thng xuyờn chi game online ho#c
xem ti vi cú yu t bo lc, chim 23.5%, trong
s ú cú 26 hc sinh thng xuyờn cú nhng
hnh vi bo lc, chim t) l 7.6% trong tng s
m'u iu tra. Kho sỏt c tin hnh c hai
cp Trung hc c s gm cú lp 8 chim t) l
26.5%, lp 9 l 17.0% v Trung hc ph thụng
gm cú lp 10, 11, 12 chim t) l ln lt l
16.8%, 25.0% v 14.7%.
Phõn tớch nhõn t*
fC1 LA14I1 F@41 C6416@/1Z6B/1 CY461 C/01
LAI/1F21Z6B/1CY4611C@/14D14631gg1G@/14I1h1
/6B/1C141HZ1CS3/01Ni16j/611[AC1GI/1A1
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 38
4631C6D14?1 V1G@/1G1H3@1G,, còn li 41 bin
c k8 vng có tác ng n hành vi bo lc
ca hc sinh (các bin b loi b, nu h s

tng quan bin - tng nh, hn 0.3 và h s
Cronbach’s Alpha nh, hn 0.6).
k@Z1 ?K1 ]C1 LA1 Z6B/1 CY461 /6B/1 C1 gU1 G@/1
41HZ14631C6D14?1U_1 /6B/1 C141S\C1CSY461
lJ31F@1h1/6B/1C1CS41BDm1F2 gii thích c
56.7% phng sai ca các bin quan sát. Kt
qu này c trình bày tóm t$t ti Bng 1, vi
phng pháp trích thành phn chính, k7 thut
xoay Varimax và trng s nhân t ti thiu là
0.4.
fC1 LA1 Z6B/1 CY461 1 C@/1 4D1 F21 Z6B/1 CY461
nhâ/1C14631n1G@/14I1/6?N1G@/1Z6"1C6A41o1
rút trích ra 1 nhân t i din cho Hành vi bo
lc, kt qu này úng nh k8 vng ban u.
Nhân t này gii thích c 57.5% phng sai
ca các bin quan sát (Bng 2).
Bng 1. Thng kê mô t và kt qu phân tích nhân t i vi nhóm bin c lp
Nhân t*
Ý ngh,a ca bin quan sát
Trung
bình
 l(ch
chuOn
Tr3ng s*
nhân t*
Thái  *i v)i bo lc
Eigenvalue = 6.583, Tng
phng sai trích = 16.458%
Bo lc khi không c tôn trng
2.2706 .92985 .716

Tr thù khi b xúc phm, s) nh"c
2.7235 1.05318 .672
Bo lc khi b s) nh"c
2.5618 1.13109 .660
Bo lc khi b xúc phm
2.4382 1.03579 .643
Gii quyt vn  b&ng bo lc
1.7176 .83594 .540
Hèn nhát nu không ánh ngi ã xúc phm
2.3088 1.10586 .505
Chng kin bo lc
Eigenvalue = 3.107, Tng
phng sai trích = 7.766%
Thy ai ó b ngi khác ánh do b lôi cun vào mt nhóm
ánh nhau
2.4294 1.06056 .711
Thy ai ó e da ngi khác b&ng v khí 1.9353 .95716 .679
Thy ai ó b ngi khác s) nh"c 2.3029 1.02447 .675
Thy ai ó ang b cp ho#c ang b n trm 2.1559 1.04011 .661
Thy ngi b ch nho/khiêu khích
1.4412 .90854 .585
Thy ai ó e da b&ng li nói i vi ngi khác
2.5765 .99113 .567
Tính nóng ny
Eigenvalue = 2.644, Tng
phng sai trích = 6.61%
D* b kích ng
3.1118 1.07225 .825
D* ni nóng
3.3265 1.07638 .811

Không kim ch c s gin d
3.1265 1.06647 .681
Ch!i ra khi gin d
2.7471 1.20990 .434
n tng v2 tr+ng h3c
Eigenvalue = 1.798, Tng
phng sai trích = 4.495%
An toàn khi trng
3.2529 1.00478 .763
T hào v trng
3.6088 .95469 .755
Hot ng ngoi khóa b ích
3.6235 .98934 .679
Giáo viên i x! công b&ng
3.1382 1.03408 .573
M*i quan h( v)i bn bè có
v-n 2
Eigenvalue = 1.774, Tng
phng sai trích = 4.435%
c bn bè giúp 9 ánh nhau vi ngi khác
2.5500 1.11592 .683
Có bn là thành viên ca bng nhóm
2.3382 .99572 .655
Có bn liên quan ti ánh nhau
1.7912 .91879 .568
Có bn ngh) hc vì vi phm ni quy trng
2.8588 1.15371 .560
Bn bè luôn ng v phía mình
2.2676 .91633 .463
N

n nhân ca b
o

l
c

Eigenvalue = 1.678, Tng
B thng
1.2265 .59882 .769
B hm da b&ng li nói
1.4412 .74037 .760
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 15, SỐ Q1 2012
Trang 39
phng sai trích = 4.196%

B
 hm da ly tin

1.2353 .67657 .742
B ánh
1.7206 .83163 .405
M
c  g.n gPi ca cha m@

Eigenvalue = 1.607, Tng
phng sai trích = 4.019%
Cha m
; hiu tính cách

3.7265 .88841 .741

Cha m; cùng tham gia các hot ng hàng ngày
3.0353 1.04130 .665
Cha m; bit bn bè ca con
3.5118 .92324 .663
S kém tn th quy nh &
tr+ng
Eigenvalue = 1.201, Tng
phng sai trích = 3.002%
Qn mang sách v
2.3118 .95465 .725
Him khi làm bài tp v nhà
2.4765 1.02593 .713
Ng trong lp/trn hc, cúp tit
1.9118 .95527 .696
Kh nng ki%m sốt tính b*c
'ng
Eigenvalue = 1.165, Tng
phng sai trích = 2.913%
Hi hn v nhng iu ã làm
3.6647 .98929 .641
Khơng thay i c tính xu
3.7647 .88777 .610
Ph
m li khi khơng kim ch 

c c
n t
c gin

3.1971 1.13382 .568

S
 giám sát lch tr
ình c
a cha
m@
Eigenvalue = 1.110, Tng
phng sai trích = 2.774%
Cha m; bit con ang âu
3.0029 1.07670 .795
Cha m; bit lch trình ca con
3.0235 1.07782 .718

Bng 2. Thng kê mơ t và kt qu phân tích nhân t i vi nhóm bin ph" thuc
Nhân t
*

Ý ngh,a ca bin quan sát
Tru
ng
bình

l(ch
chuOn
Tr
3ng s*
nhân t*
Hành vi bo lc
Eigenvalue = 3.450,
Tng phng sai trích =
57.502%

e da/da d'm b&ng li nói i vi hc sinh khác 1.5441 .86957 .802
Dùng các vt d"ng nguy him  làm hi hc sinh khác 1.5176 .81087 .790
ánh hc sinh khác  làm h b thng/b au 1.4147 .73378 .768
C
 ý quy ry/chc gh;o/khi
êu khích, ch
 nho, ho#c ch
i các tr
ò
gian trá/l(a ph)nh có hi n th cht i vi hc sinh khác
1.7000 1.03821 .750
C ý làm h,ng, h hi tài sn ca nhà trng ho#c ca hc sinh khác 1.2353 .60766 .747
Ch!i ra/ch!i th ho#c s) nh"c hc sinh khác 1.9706 1.08856 .687

i2u chQnh mơ hình
fC1LA1 Z6B/1CY4614E41/6B/1C14I1G@/1 41
HZ1 S\C1 CSY461 41 10 nhân t k8 vng có tác
ng n hành vi bo lc. Kt qu này khác vi
k8 vng ban u ch) gm 9 nhân t. Nhân t
S giám sát ca cha m; k8 vng ban u s+
c tách thành 2 nhân t, c #t tên là Mc
 gn gi ca cha m; và S giám sát lch trình
ca cha m;. Hai nhân t này c k8 vng
cùng ng thi tác ng ngc chiu lên hành
vi bo lc, vi hai gi thuyt tng ng ký hiu
là H4a, H4b.
H'i quy a bin và ki%m nh gi thuyt
p6B/1CY461C/01LAI/14631C6D1a1/6B/1C1f61
nng kim sốt tính bc ng và S giám sát
lch trình ca cha m; khơng có tng qAI/1l]1

41F@1N41c1 /06I1U_qm1 F@1 G@/1Z6"1C6A4K1
61J1C/01LAI/1SC1C6Z1lC/01/01H21-_r_nU1
F21-_r_gUmr1s31?14?1C61H3@16I@1/6B/1C1/2D1SI1
kh,i mơ hình hi quy.
Mơ hình hi quy tuyn tính các nhân t tác
ng n Hành vi bo lc ca hc sinh gm14?1
t1/6?N1/6B/1C14`/1H@1F214E41G@/1]@N1J3EC1
gm có Gii tính, Trình  giáo d"c, Loi
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 40
trng, Game online. Các bin Gii tính, Loi
trng và Game online c mã hóa theo
nguyên t$c bin gi vi hai giá tr 1 và 0. Bin
Gii tính nhn giá tr 1 nu là nam, và 0 nu là
n; bin Loi trng nhn giá tr 1 nu là
trng t th"c, nhn giá tr 0 nu là trng
công lp; bin Game online nhn giá tr 1 nu
thng xuyên chi trò chi trc tuyn ho#c
xem ti vi có yu t bo lc và nhn giá tr 0 nu
ngc li. Bin Trình  giáo d"c c mã hóa
theo s lp mà hc sinh ang hc, nhn các giá
tr t( 8 n 12.
Kt qu hi quy c trình bày tóm t$t trong
Bng 3 cho thy các bin Loi trng, Mc 
gn gi ca cha m; không có ý ngha thng kê
mc 5%. Các bin còn li u có ý ngha
thng kê mc 5%. M#c dù nhóm nhân t
Mc  gn gi ca cha m; có ý ngha v m#t
lý thuyt nhng không có ý ngha v m#t thng

kê k c vi mc ý ngha 20% nên có th b
loi ra kh,i mô hình. H s R
2
hiu ch)nh b&ng
0.403 ngha là mô hình c chn gii thích
c 40.3% bin thiên ca bin ph" thuc
Hành vi bo lc.
Bng 3. Tóm t$t kt qu hi quy
Bin  c lRp Mô hình h'i quy Mô hình c ch3n
Constant
Bin kim soát:
0.834** 0.824*
Gii tính .106** 0.116**
Trình  giáo dc 149*** -0.149***
Game online .148** 0.152***
Loi trng .008
Thái  i vi bo lc .147*** 0.143**
Tính nóng ny .093** 0.094**
Mc  gn gi ca cha m; 054
S kém tuân th quy nh trng .230*** 0.230***
un tng v trng hc 151*** -0.153***
Mi quan h vi bn bè có vn  .177*** 0.176***
Nn nhân ca bo lc .175*** 0.172***
Chng kin bo lc .323*** 0.322***
Adjusted R Square 0.403 0.403

Ghi chú: (***) có ý ngh"a thng kê  mc 1%, (**) có ý ngh"a thng kê  mc 5%. (*) có ý ngh"a thng kê  mc 10%.
Nh vy, có 7 nhân t có tác ng n hành
vi bo lc ca hc sinh theo mc  tác ng
t( cao n thp bao gm (1) Chng kin bo

lc, (2) S kém tuân th quy nh trng, (3)
Mi quan h vi bn bè có vn , (4) Nn
nhân ca bo lc, (5) un tng v trng hc,
(6) Thái  i vi bo lc, (7) Tính nóng ny.
Ngoài ra, trình  giáo d"c cng có nh h ng
n hành vi bo lc ca hc sinh và có s khác
bit mc  di*n ra hành vi bo lc gia hc
sinh nam và n, gia nhng hc sinh thng
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 15, SỐ Q1 2012
Trang 41
xun và khơng thng xun chi trò chi
trc tuyn ho#c xem ti vi có yu t bo lc.
Các gi thuyt v nh h ng ca các nhân t
Kh nng kim sốt tính bc ng, S giám sát
lch trình ca cha m; và Mc  gn gi ca
cha m; lên hành vi bo lc ca hc sinh (H2,
H4a, H4b) khơng c ng h trong mơ hình
nghiên cu này. Loi trng hc cng khơng
to ra s khác bit v mc  s! d"ng bo lc
ca hc sinh. Trong tình hung Vit Nam,
#c bit là trên a bàn TP.HCM, vi lch hc 2
bui/ngày TgW1 C6j1 6A1 /61 GI/1 /02D1 641 J@/61
]6i/014?1N#C1 1/62K1Fj1FD1J10@EN1JEC1F21N41
16@A1G@C14I146I1N;1@1F@143/14E@1C6/01
G16/1461G @1C6@10@I/1641J@/61 1CS/0. Cha
m; có th bit con hc mơn gì khi trng vào
ban ngày, hiu bit tính cách ca con, bit bn
bè thân ca con nhng các bin quan sát trong
m'u ã khơng o lng vic cha m; có bit
c con tip xúc vi nhng ai, làm gì c" th

vào các gi gii lao hay vào bui tra khi con
li trng hay khơng. Thi gian tip xúc vi
bn bè, vi xã hi càng nhiu thì kh nng xy
ra bo lc bên ngồi càng cao và cha m; khó
có th nhn bit nu khơng c nhà trng,
bn bè ca con hay chính con mình báo cáo.
Hn na, da vào thng kê ca m'u, giá tr
trung bình ca các nhóm nhân t S giám sát
lc61CSj/61 4I1 46I1 N;1 F21v41 10/1 0@1 4I1
46I1 N;1 H/1HC1 H21 Vrg1 F21V1 CS3/01 C6I/01 31 Mr1
@A1/2D162N1c1S&/01X@10?4114I1641J@/61
C6j1J1LAI/1CBN14I146I1 N;1 @1F@143/1CS3/01
N'A1 /2D1 46)1 1 N41 CSA/01 Gj/6r1 O6/01 Hc1 X31
/PA1CSP/14?1C61H2N146314E41/6Bn t S giám sát
lch trình ca cha m; và Mc  gn gi ca
cha m; khơng có ý ngha tác ng n hành vi
bo lc ca hc sinh. M#t khác, 2 yu t liên
quan n cha m; có th tác ng gián tip n
hành vi bo lc ca hc sinh thơng qua các yu
t khác (Chen [6, tr. 82]), nhng khơng c
xem xét trong nghiên cu này (vì nghiên cu
ch) s! d"ng mơ hình hi quy a bin).
KT LUN, KIN NGH VÀ GI1I HN
CA NGHIÊN CU
Kt luRn
Kt qu nghiên cu ã xác nh 7 nhân t
chính tác ng n hành vi bo lc ca hc
sinh theo mc  tác ng t( cao n thp là
Chng kin bo lc, S kém tn th quy nh
trng, Mi quan h vi bn bè có vn ,

Nn nhân ca bo lc, un tng v trng hc,
Thái  i vi bo lc, Tính nóng ny. Ngồi
ra, nghiên cu cng cho thy hc sinh hc lp
càng cao thì có hành vi bo lc mc  càng
thp, hc sinh thng xun chi trò chi trc
tuyn bo lc cng có hành vi bo lc cao vi
mc  cao hn so vi hc sinh khơng thng
xun chi, hc sinh nam bo lc hn hc sinh
n (vi iA1 ]@/1 4E41 DA1 C1 ]6E41/61 /6IAmr1
fC1LA1/2D146)10@@1C6Y46141g_rVq162/61F@1
G31H4K1Fj1 FD14?1 C614`/1 /6/01DA1C1]6E41
na cng tác ng n hành vi bo lc nhng
khơng c o lng.
T( nhng kt qu có c t( s phân tích
m'u quan sát, mt s kin ngh c a ra vi
k8 vng góp phn ngn ch#n ho#c hn ch tình
trng bo lc hc ng ang gây bc xúc
trong d lun hin nay.
Kin ngh
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 42
 ngn ch#n ho#c hn ch tình trng bo
lc hc ng, s phi hp ng b gia nhà
trng, gia ình và xã hi là rt cn thit  các
gii pháp t c hiu qu cao nht.
Đi vi gia ñình
M#c dù hai yu t liên quan n cha m;
không tác ng n hành vi bo lc trong
nghiên cu này, nhng iu ó không th ph

nhn tm quan trng ca gia ình trong vic
kim soát các yu t khác nh&m ngn ch#n hc
sinh s! d"ng bo lc.
(i) Cha m; cn thng xuyên cp nht tin tc
ca con em t( phía nhà trng, ch.ng hn vic
trn hc, cúp tit, quên mang  dùng hc tp
ho#c không làm bài tp v nhà. Hn na, cha
m; cng cn tìm hiu thái  ca con i vi
vic hc trng, vic t hc nhà, cm giác
ca con v ngôi trng ang hc  t( ó kim
soát nhng hành vi tiêu cc ca con xut phát
t( vic chán hc, chán trng lp.
(ii) Gia ình không nên to quá nhiu áp lc
cho con CS3/01641CZ1Fj1@A1/2D1X*10BD1SI14E41
bnh trm cm ho#c cng có th khin cho hc
sinh chng i và tr nên nóng ny, hung hng,
nh h ng tiêu cc n hành vi bo lc ca hc
sinh.
(iii) Cha m; cn có cách hành x! phù hp
trong gia ình và vi hàng xóm, hn ch vic
hc sinh chng kin bo lc ngay t( trong gia
ình mình và nhng ngi xung quanh. iu
này có tác ng rt ln n tâm lý a thích bo
lc ca tr<.
(iv) Giáo d"c con em mình v tác hi ca các
phim bo lc, trò chi in t! mang tính cht
bo lc. Giám sát các hot ng vui chi nh
xem phim, s! d"ng máy tính nh&m hn ch hc
sinh xem các phim bo lc, chi các trò chi
bo lc trên internet, b i kt qu nghiên cu

cho thy hc sinh thng xuyên chi game,
xem phim bo lc s+ s! d"ng bo lc nhiu
hn bình thng.
Đi vi nhà trưng
Trng hc là ni hc tp và vui chi ca
hc sinh trong sut 12 nm hc, ni hc sinh
c tip xúc vi rt nhiu bn bè, thy cô, do
ó môi trng trong trng hc có nh h ng
ln n vic hình thành nhân cách ca hc
sinh. Trong giai on hin nay, vic hc 2
bui/ngày khin cho hu ht thi gian trong
ngày ca hc sinh là trng, do ó nhà
trng càng có nhiu trách nhim hn trong
vic giáo d"c hc sinh, #c bit là nhng hc
sinh có nhng hành vi có vn11F1G31H4.
(i) Xây dng trng hc thân thin, là mt
ni an toàn  hc sinh hc tp và vui chi.
Nghiên cu cho thy r&ng n tng không tt
v trng hc có tác ng tiêu cc làm gia tng
hành vi bo lc ca hc sinh. Do ó cn to
cho hc sinh nhng n tng tt v trng hc,
 hc sinh thy r&ng n trng không phi là
mt áp lc. Trng hc có cây xanh, có khuôn
viên rng rãi, sch ;p, có sân chi và ni 
hc sinh thc hin các hot ng vui chi, th
thao lành mnh s+ giúp hc sinh tham gia các
hot ng trng vi bn bè nhiu hn, tránh
vic t" tp bên ngoài nhà trng. M#t khác, cn
có giám th ho#c nhng ngi trc tip ôn
c, giám sát các hot ng vui chi ca hc

sinh bên trong khuôn viên trng và xung
quanh trng.
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 15, SỐ Q1 2012
Trang 43
(ii) Cng c và xây dng li các phong trào,
các cuc vn ng tht hiu qu. Tip t"c t
chc các hot ng tun truyn phòng chng
bo lc hc ng, tun truyn tác hi ca các
trò chi in t! bo lc n hc sinh.
Hin nay các trng ph thơng có rt nhiu
hot ng, nhiu chng trình vui chi gii trí,
giáo d"c o c li sng cho hc sinh, tuy
nhiên hiu qu khơng t c nh mong i.
Nghiên cu cho thy hc sinh khơng cm thy
các hot ng ồn ca nhà trng là b ích,
chng t, cha lơi kéo c nhng hc sinh có
vn  tham gia.
 các phong trào, các cuc vn ng c
hiu qu, to n tng tt v trng hc i vi
hc sinh, #c bit là i vi nhng hc sinh có
vn , cn có nhiu chng trình mang tính
cht tp th mà nhng hc sinh dù khơng có
nng khiu, hay khơng hc gi,i cng có th
tham gia. Vic tham gia các hot ng nh vy
và t c thành tích nào ó s+ khích l
nhng hc sinh có vn  có nhng suy ngh
tích cc và tham gia vào nhng hot ng b
ích mt cách tích cc hn. Giáo viên i x!
cơng b&ng vi tt c hc sinh cng góp phn
to nên n tng tt v trng hc, giúp cho

nhng hc sinh có vn  hòa nhp vi bn bè
trong các phong trào ca nhà trng.
(iii) Cn linh hot trong cách thc x! lý các
hành vi vi phm ho#c các hành vi có vn .
i vi nhng hc sinh ã c tình và thng
trn hc, cúp tit hay khơng làm bài tp v nhà,
thì nhng bin pháp thng c các nhà
trng s! d"ng nh vit kim im, b im
kém, tr( im thi ua, mi cha m;, h bc hnh
kim có th khơng có nhiu tác d"ng, b i vì
vic thng xun và c tình vi phm ã chng
t, hc sinh khơng e ngi nhng hình pht này
có th n vi mình. Do ó, trc ht giáo viên
cn bit c hc sinh thng trn hc ã i
âu và làm gì bên ngồi trng, b i vì ó là
thi gian hc sinh tip xúc vi các i tng
bên ngồi và làm nhng vic khơng c ng
h, ch.ng hn nh chi trò chi in t!, ung
ru, ánh bc , sau ó giáo viên phi hp vi
tp th lp  có nhng hình thc x! lý thích
hp.
 x! lý nhng hc sinh thng xun vi
phm ni quy ca nhà trng, các bin pháp
cnh cáo tồn trng, hay ui hc có th
khơng phi là bin pháp hu hiu, mà ngc li
còn c súy và to mơi trng cho các em tham
gia vào các hành vi có vn . Nhng hc sinh
thng vi phm nu G1%D1SI1Ni@1CS/01GP/1
/032@1 C6j1 4E41 RN1 J+1 ]6i/01 4?1 Ni@1 CS/01 I/1
C32/1 1 J@/61 63CK1 J+1 C@Z1 [\41 /6@A1 6/1 F@1

nhng i tng khác bên ngồi nhà trng, có
th chng kin ho#c là nn nhân ca bo lc
nhiu hn, và nguy c d'n n hành vi bo lc
cao hn. Mt hình thc x! lý hc sinh mà
nhiu nc trên th gii ã áp d"ng và có tính
giáo d"c cao hin nay là pht lao ng cơng
ích. Vic thc hin hình thc x! lý này cn
tham kho mơ hình các nc trên th gii 
có nhng chng trình phù hp, có s giám sát
ch#t ch+ hc sinh tránh nhng hin tng tiêu
cc có th xy ra.
(iv) B sung kin thc tâm lý hc la tui
cho các giáo viên t( các chun gia tâm lý la
tui và các chun gia giáo d"c k7 nng sng
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 44
 có nhng ng x! và cách thc gii quyt các
vn  liên quan n hc sinh mt cách thích
hp.
Đi vi các cơ quan bên ngoài nhà trưng
và cng ñng
Vic hc sinh có nhng hành vi bo lc
không ch) nh h ng tiêu cc n bn thân hc
sinh, gia ình, nhà trng mà còn nh h ng
n nhng ngi xung quanh, rng hn là cht
lng sng ca toàn xã hi. Do vy, các c
quan bên ngoài nhà trng và cng ng cng
cn phi hp vi gia ình, nhà trng  có
nhng bin pháp ngn ch#n hành vi bo lc

hc ng.
(i) m bo an ninh, an toàn các khu ph 
hn ch hc sinh chng kin các hành vi bo
lc ho#c là nn nhân ca bo lc trong vùng.
(ii) Phi hp vi các trng cùng thc hin
bin pháp pht lao ng công ích b&ng cách
gii thiu, qun lý các ni hc sinh n thc
hin ngha v" lao ng.
(iii) Phi hp vi các c quan giáo d"c xây
dng và thc hin các chng trình hành ng
nh&m giáo d"c k7 nng sng, k7 nng kim ch
s hung hng, nóng gin ca hc sinh khi g#p
phi vn .
(iv) Tuyên truyn tác hi ca trò chi in t!
có tính bo lc nh&m nâng cao trách nhim ca
gia ình và xã hi. Qun lý tht ch#t ch+ và
hiu qu hot ng ca các tim internet nh&m
hn ch hc sinh tip xúc và chi các trò chi
in t! có tính bo lc cao.
 làm c iu này cn có s vào cuc
ca các c quan nhà nc có liên quan t( cp
a phng n trung ng nh&m thit lp
nhng quy nh chung liên quan n hot ng
internet và thanh tra, kim tra giám sát vic
thc hin các quy nh này mt cách hiu qu.
Các nc trên th gii ã có nhiu bin pháp
qun lý các tim internet ho#c hn ch ngi
dùng nh, tui chi trò chi trc tuyn nh:
ngi dùng phi ng ký chng minh nhân dân
khi truy cp internet; phân loi và dán nhãn các

loi game cho phù hp la tui ngi chi; hn
ch hot ng ca các tim internet t( 24 gi
n 6 gi sáng; s! d"ng phng tin k7 thut
 qun lý máy tính ca các tim internet nh&m
phát hin ngi dùng là tr< di 18 tui truy
cp vào nhng trang web xu, trang trò chi
không phù hp vi la tui Gn ây, B
Thông tin và Truyn thông ã  ra d tho
ngh nh mi thay th ngh nh s
97/2008/N-CP v qun lý, cung cp, s! d"ng
dch v" internet và thông tin in t! trên
internet vi nhiu iu khon mi và nghiêm
ng#t hn. iu này cho thy các c quan chc
nng ã nhn ra tác hi ca trò chi in t! n
hành vi ca gii tr<, #c bit là hc sinh.
óng góp và hn ch ca nghiên cu
Đóng góp
Nghiên cu ã a ra b&ng chng thc
nghim ch không phi ch) da trên nghiên
cu lý thuyt tâm lý hc hành vi thông thng
 xác nh các yu t tác ng n hành vi
bo lc ca hc sinh. Hu ht các nghiên cu
tác gi bit c Vit Nam hin nay ch yu
là các cuc kho sát ni b ca các trng,
kho sát mang tính nh tính, thng kê mô t v
hin tng bo lc trong hc sinh và thm chí
TAẽP CH PHAT TRIEN KH&CN, TAP 15, SO Q1 2012
Trang 45
ch) l nhng s vic in hỡnh ch khụng phn
ỏnh c mc chung v bo lc hc ng.

O06@P/14A1/2D1o1E/610@E141N411CE41
ng ca t(ng nhúm nhõn t lờn hnh vi bo
lc. Vic chng kin bo lc, nn nhõn ca bo
lc v s kộm tuõn th quy nh trng ca
hc sinh l mt trong nhng yu t tỏc ng
ln nht n hnh vi bo lc ca hc sinh. S
ỏnh giỏ ny giỳp cho cỏc nh hoch nh
chớnh sỏch cú nhng bin phỏp u tiờn hn
ch tỡnh trng bo lc hc ng hin nay.
Hn ch
Hn ch ca nghiờn cu l ch) tin hnh kho
sỏt trờn a bn TP.HCM, l mt trong nhng
thnh ph cú mc sng cao trong c nc, cú
th khụng phi l m'u thc s i din cho hc
sinh cỏc t)nh thnh khỏc. Thờm na, õy l
ti cú tớnh cht tõm lý hc hnh vi, do ú cn
cú thờm nhng cõu h,i kho sỏt mang tớnh nh
tớnh v cỏc loi hỡnh bo lc hc ng ang
hin din trong hc sinh hin nay, vỡ sao hc
sinh li cú hnh vi bo lc ch khụng ch) cú
phõn tớch nh lng. Cui cựng, nghiờn cu ó
khụng xột n mi quan h an xen phc tp,
tỏc ng l'n nhau gia cỏc yu t #c im cỏ
nhõn, gia ỡnh, nh trng v xó hi vi hnh
vi bo lc ca hc sinh.
2 xu-t h)ng nghiờn cu tip theo
T( nhng hn ch ca ti, hng nghiờn
cu tip theo k th(a m'u quan sỏt ca nghiờn
cu ny l tip t"c ỏnh giỏ mc tỏc ng
qua li gia cỏc nhúm yu t vi nhau, v tỏc

ng lờn hnh vi bo lc ca hc sinh nh th
no thụng qua phõn tớch mụ hỡnh cu trỳc
(SEM). Rng hn na, cỏc nghiờn cu sau ny
cú th cú cỏc cuc kho sỏt rng rói hn, cú
nhiu kt qu nh tớnh hn na tr li cho
nhng cõu h,i liờn quan n hỡnh thc v mc
nghiờm trng, cng nh lý do hnh vi bo
lc trong hc ng di*n ra.
FACTORS AFFECTING STUDENTS VIOLENT BEHAVIORS
Nguyen Thi Phuong Thao
(1)
, Cao Hao Thi
(2)
(1) Ba Ria Vung Tau University
(2) University of Technology, VNU-HCM
ABSTRACT: School violence is one of the problems which are pressing the public opinion. Now
adays, educational managers are still trying to find effective solutions to improve this situation. The aim
of the research was to identify and assess key factors which affect students violent behaviors. The study
used primary data from a survey of 340 students in grades 8 through 12 in 8 schools in Ho Chi Minh
City. The results of factor analysis and multiple regression indicated that there were 7 factors
associated with students violent behaviors which consisted of witnessing violence, low school
engagement, involvements in risky peers, victim of violence, impression on school, attitude towards
Science & Technology Development, Vol 15, No.Q1 2012

Trang 46
violence and trait anger temperament. There were some other factors that also related to students’
violent behaviors such as gender, educational levels and frequency of playing violent video game. From
these findings, some recommendations were designed to help families, schools and educational
institutions prevent students from behaving violently.
Keywords: factor, students’ violent behaviors, Vietnam.

TÀI LIU THAM KHO
[1]
Mai Th Tuyt, Nhng vn  nan gii
ca v thành niên trong nhà trng,
Tp chí Dân s và Phát trin, s 3,
(2011)

[2]
B Giáo d"c và ào to, Công vn s
7291/BGDT-GDTrH v vic hng
d*n hc 2 bu)i/ngày i vi các
trng trung hc (2010).

[3]
Nguy*n ình Th, Ph#ng pháp
nghiên cu khoa hc trong kinh
doanh, Nhà xut bn Lao ng Xã hi
(2011).

[4]
M. Alikasifoglu, E. Erginoz, O.
Ercan, O. Uysal, D. A. Kaymak, O.
Ilter, Violent Behavior Among
Turkish High School Students and
Correlates of Physical Fighting,
European Journal of Public Health,
14 (2): 173-177 (2004).

[5]
C. A. Anderson, An Update on the

Effects of Playing Violent Video
Games, Journal of Adolescence, 27
(2004): 113-122 (2003).

[6]
M. Ando, T. Asakura, B. Simons-
Morton, Psychosocial Influences on
Physical, Verbal, and Indirect
Bullying Among Japanese Early
Adolescents, The Journal of Early
Adolescence, 25 (3): 268-297 (2005).

[7]
Centers for Disease Control and
Prevention, Truy cp ngày 27/2/2012
ti a ch)
/>n/youthviolence/schoolviolence/.

[8]
J. K. Chen, School Social Dynamics
as Mediators of Students’ Personal
Traits and Family Factors on the
Perpetration of School Violence on
Taiwan, Thesis Ph.D (2008).

[9]
D. J. Flannery, K. L. Wester, M. I.
Singer, Impact of Exposure to
Violence in School on Child and
Adolescent Mental Health and

Behavior, Journal of Community
Psychology, 32: 559-573 (2004).

[10]
G. R. Gudlaugsdottir, R.
Vilhjalmsson, G. Kristjansdottir, R.
Jacobsen, D. Meyrowitsch, Violenct
behavior among adolescents in
Iceland: a national survey,
International Journal of
Epidemiology, 33 (5): 1046-1051
(2004).

[11]
T. R. Nansel , M. Overpeck, R. S.
Pilla, W. J. Ruan, B. Simons-Mortons,
P. Scheidt, Bullying Behaviors among
TAẽP CH PHAT TRIEN KH&CN, TAP 15, SO Q1 2012
Trang 47
US youth: prevalence and association
with psychosocial adjustment, Journal
of the American Medical Association,
285: 2094-2100 (2001).

[12]
P. Orpinas, N. Murray, S. Kelder,
Parental Influences on Students
Aggressive Behaviors and Weapon
Carrying, Health Education &
Behavior, 26 (6): 774-787 (1999).

[13]
M. I. Singer, F. Kaya, H. Bilgin,
Contributing Factors to Aggressive
Behaviors in High School Students in
Turkey. The Journal of School
Nursing, 28 (1): 56-69 (2011).

[14]
M. I. Singer, D. B. Miller, S. Guo, D.
J. Flannery, T. Frierson, K. Slovak,
Contributors to Violent Behavior
Among Elementary and Middle
School Children, Pediatrics, 104 (94):
878-884 (1999).